IJmuider Courant fêex Theater Bonnen die thans geldig zijn: DAGBLAD VOOR VELSEN, [JMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN De Eigen Taal. „Kuneman neemt het er van" Een sprong Nieuwe aanvallen op Londen. ■t JAARGANG NO. 284 j,ii' L0Uf®n® Coster, Maatschappij voor Ceü'«n' u Ml""' U|,g!,en e" Algem. Drukkerij N.V., Gr. Haarlem, Telefoon 10724. Bureau r ldni Kennemerlaan 42, LJmuiden, fjifoon S'P' ,p i<t plad, worden kosteloos Kennemer Courant. Verschijnt dagelijks, beiialve op Zon- en Feestdagen Directie: P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM BoofdredacteorROBERT PEEREBOOM DONDERDAG 3 OCTOBER 194Ö Abonnementen per week ƒ0.1254, per maand 0.52J4, per 5 maanden ƒ1.55, franco per post 1.95 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels ƒ0.40, elke regel meer ƒ0.12. Bij abonnementen belangrijke korting. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10. je rector-magnificus van de Technische 'a oniangs in een Senaatsrede heeft uit- gebrekkige kennis van de Ne- over o® H d-che taal die hij bij een groot deel der Je studenten had vastgesteld hij zei zelfs spreken noch schrijven" en gispte dus kleemeen uitdrukkingsvermogen is prof. dr. f Snijder, voorzitter van den pas-opgerich- 'vederlandschen Kuituurkring, hem op dezen volgd. Hij uitte zich in zijn rede in Pulchri ff De grondslagen van den Kuituurkring ver- iUS' tellen in de eerste plaats een nauwlettende „van de moedertaal. Wie het onderwijs 'ns'kent zal met miJ ontze't ziJn over de ver pozing van dit gebied. Voor de Nederland- Paal moet dus in het lager en middelbaar on- •s veel meer plaats komen dan tot nu toe", nit is ook alweer een krachtige uitlating over euvel. De woorden van deze beide hoogleeraren s te meer omdat zij geen van beiden Ne- ïffen c jjandsche taal onderwijzen, zoodat niemand een 'klaring van hun betoog zou kunnen gaan zoeken mogelijk wat eenzijdige ijver voor het eigen vak. cuwens, de toestand is zoo slecht dat alle twijfel ei uitgeschakeld kan worden. Men behoeft vol- geen professor te zijn om waarnemingen op !»bied te doen en bewijzen te verzamelen, eze plaats is al meer dan eens aangevoerd, chaos in de spelling een heel slechten in- gehad heeft, omdat die wel bij veel jonge en crens ook oudere menschen de gedachte moest &en: met die taal komt het er niet zoo erg op het kan zelfs ide regeering blijkbaar niet veel sfen of er eenige spellingen naast elkaar be- 9. Het is dan ook m.i. van groot belang dat de iïng-knoop spoedig wordt doorgehakt en —aak van verwarring en veronachtzaming mee eindelijk wordt weggenomen. Maar be ft uitbreiding van het onderwijs in de eigen op lagere en middelbare scholen en vaststel van een enkele in Nederland geldende spelling a meer moeten gedaan worden om de beoefe- vanonze schoone moedertaal op een veel hoo- p!an te brengen. Er zal op allerlei wijzen meer augstelling, meer liefde voor de taal moeten rdeai gewekt. In vroeger tijden bestonden daar .wens middelen voor, die in den haastigen overladen modernen tijd het eene na het andere onbruik zijn geraakt. Ze weer in eere te herstel- ia! niet zoo gemakkelijk zijn en deels wellicht ongelijk. Dan moeten wij andere vinden., die Ti in dezen tijd passen. Aan die oude middelen ben ik dezer dagen weer es herinnerd Id'oordat in een vergadering van den cerlandschen Uitgeversbond de voorzitter ver- ierstelde, dat nu wellicht het voorlezen in den miliekring weer in zwang zou komen. Hij dacht laurlijk aan de lange avonden en het uitgaans- itbodna tienen. In de oorlogsomstandigheden zijn ij tot veel oude dingen teruggekeerd'. Waarom S tot dit? Maar ik vermoed dat de voorzitter der Igevers hierop niet veel hoop behoeft te koeste lt Het voorlezen in den familiekring was ge- ükelijk in een tijd toen er veel minder - on- :ig veel minder boeken aan de markt kwa- nu, toen de verschijning van een nieuwen ■icrladschen roman een gebeurtenis was en de itenlaiïd'sche boeken zoowel als de vertalingen «boekenkast van den gemiddelden Nederlan- schaarseh waren, toen de kinderen bovendien i minder huiswerk en veel minder belangen de school hadden en men zich veel gemak- -Aer op éen onderwerp in dit geval dus éen concentreerde. Er was een andere sfeer. Er E veel meer rust en een veel lager tempo. Wt voorlezen in den familiekring herinnert ove- aan andere gebruiken uit vroeger tijd, die i goede taalgebruik en de taalkennis bevorder- waren de dagboeken, die vele menschen Tegenwoordig schijnen sommige kinde- aie wel weer te hebben maar ik geloof niet dat ^talrijk zijn. Daar waren die persoonlijke brief- fliügen en die kunst van conversatie in be- "fn ^r'n&) aan welker vorm en inhoud groote werd besteed en die soms tot hoogten van let- «ge verfijning reikten. En daar waren de dijkers-gezelschappen, die zich ongetwijfeld op zuivere taal toelegden dan hun opvolgers: lE&ebberij-gezelschappen van het tooneel. Zal I oude terug kunnen keeren? Ik geloof het niet, fr misschien iets van kunnen herleven. Maar verdwijning van zooveel duidt wel aan dat men «nvaarloozing van de eigen taal niet alleen in 'emig lesuren en in de ellende met de spelling zoeken. [pwe middelen zullen d'ie oude moeten ver- en baarbij zal een krachtige propaganda zuiver Nederlandsch voorop moeten staan, - tó duidelijk dat de pers die trouwens in y °®n bommen ook heel wat zondigt tegen de r7 dsche taal hier een groote taak te ver- ,J- öi heeft. En men zal dan op elk gebied, zoowel sollicitatiebrieven als op dat der jaar Wn en rapporten van velerlei aard als op dat u fratuur vooral met vertaalde boeken is j, V droevig gesteld veel hooger eischen aan zuiveren vorm moeten gaan stellen. Als dit gebruik wordt en algemeen doordringt hiervan groote resultaten verwachten. Ik dai ook op alle mogelijke gebieden fcera' moe*en worden, niet alleen door 're Prijsvragen, die te weinig menschen be- maar door bijzondere erkenning of beloo- verbinden aan alle mogelijke werk dat zich ^zuiverheid onderscheidt, ook al is dat niet Bovendien zal men mi. er toch toe •kijven ®oeten komen, den kinderen niet alleen .-c v rnaar ook spreken te leeren (in den zin van een toesPraak in behoorlijk vorm) en het voorlezen hooger moe- vraagt van VRIJDAG 4 OCTOBER t/m. WOENSDAG 9 OCTOBER Uw aandacht voor een familiepro- gramma bij uitnemendheid. Een bankbiljetnatuurlijk ontstaan de meest komische en zonderlingste situaties. ALS ALTIJD VERZORGD VOORPROGRAMMA (Adv. Ingez Medj Dekzwabberen aan boord van een der opleidingsschepen van het Onderwijsfonds voor de Scheepvaart te Amsterdam, waar thans een cursus voor kapiteins bij de binnenvaart wordt gehouden. (Foto Pax Holland.) Een Rus heeft bij een parachute sprong uit eeii ballon van 8050 meter hoogte, tot 1600 meter vrij vallende voortdurend zijn valsnelheid gecon troleerd met een hoogtemeter en een chronometer.) Tja', dat zit je zoo te lezen, Veilig in een luien stoel, Zonder angst en zonder vreezen, Met een prettig rustgevoel. Tjonge jonge mag je denken, En dan lees je maar weer voort, Om je aandacht te gaan schenken Aan wat nieuws van ander soort. Maar, tracht u eens voor te stellen, Dat u zelf zooiets bestondt, Om er dan van te vertellen Bij terugkeer op den grond. Ik wil wel ronduit bekennen Met een nuchter zelfbesef, Ik blijf liever rijmpjes pennen, Voor zooiets heb ik geen lef. Bij zoo'n sprong in 't ongewisse, Is een ding althans gewis, Als er ergèns iets mocht missen, Is het ook wel „grondig" mis. Ruim zesduizend meter vallen, Pijlsnel vallend naar beneê, Is voor mij (en voor ons allen?) Een te griezelig idee. Daarbij nog je snelheid meten, Zooals deze jonge man, Ik snap niet, en wil het weten, Hoe ter wereld zooiets kan Veel komt onze aandacht vragen, Veel zien wij voorbij en dus Wou 'k hjer even van gewagen: Wat 'n held is deze Rus. Het D.N.B. deelt mede: Londen is gisteren door een voortdurende golf van Duitsche gevechtsafdeelingen aangevallen. Van den morgen tot den avond werd zes keer luchtalarm gemaakt, waardoor de bevolking gedwongen werd in de kelders en schuilplaatsen te gaan. Door het gunstige wolkendek konden de Duitschers de stad in een voordeelige po sitie naderen en hun van te voren opgestelde aanvallen volbrengen. Het doel was wederom voor den oorlog belangrijke installaties langs de Theems en in oostelijke en zuidoostelijke deelen van de stad. Branden en ontploffingen in deze objecten alsmede zware rookwolken getuigen van de uitwerking der Duitsche aan vallen. ten ontwikkelen dan nu op de lagere school het geval is. Het is geen geringe onderneming. Maar een mooie. En ik zou er een hardnekkige kamp tegen het gebruik van onnoodige vreemde woorden aan willen verbinden. Want die verarmen onze taal, die zoo rijk en veelzijdig is en zulk een prachtig middel tot de zuivere en voor ons volk kenmerkende uiting van onze gedachten en gevoelens. R. P. Doodelijk ongeval op onbewaakten overweg. Melkrijder door trein gegrepen. r— De 26-jarige v. d. G., wonende te Lage Vuur- sche is Woensdagochtend op den onbewaakten overweg bij Hollandsehe Rading met zijn melk wagen door een passeer en den sneltrein gegrepen. De man werd op slag gedood, het paard bleef on gedeerd. De wagen werd volkomen vernield. Door dit ongeluk ondervond het treinverkeer belangrijke vertraging. De Joilen in de Vereenigde Staten, Gelukwensch van Hull met het Nieuwjaarsfeest. WASHINGTON, 3 Oct. (D.N.B.) Ter gelegen heid van het Joodsche Nieuwjaarsfeest heeft staatssecretaris Huil den Joden in de Vereenigde Staten zijn gelukwenschen doen toekomen. Gouverneur-generaal van Dakar onderscheiden. Fransche torpedojager in den strijd vergaan. BERN, 3 Oct. 0D.N.B.) Uit Viehy wordt ge meld, dat het Fransche ministerie van marine mededeelt, dat de Fransche tordepobootjager Audacieux bij de gevechten voor Dakar zwaar be schadigd is en is vergaan. Maarschalk Pétain heeft den Franschen gou verneur-generaal en hoogen commissaris in Da kar, Boisson, voor zijn „moedige houding tijdens den Engelschen overval op Fransch West Afrika" het oorlogskruis met den palmtak verleend, een der hoogste Fransche onderscheidingen. Nog steeds groote koude in Spanje. MADRID, 3 October (D.N.B.) De koudegolf in Spanje duurt voort. Behalve in Sevilla, waar reeds Dinsdag een temperatuur -van een graad onder nul was waargenomen, is dezelfde tem peratuur Woensdag ook in Valladolid, Valen cia en Albacete opgeteekend. Begrooting van Noord-Holland voor 1941. Een batig saldo van 1.651.353. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben aan de Provinciale Staten aangeboden dc begroo ting voor 1941: De eindcijfers bedragen f54.937.900. Onder dc inkomsten is het batig saldo van den dienst 1938 tot een bedrag van f 1.651.353. Het batig saldo van 1S41 is eveneens geraamd op f 1.651.353. Het getal der te heffen opcenten hebben Gcd. Staten op 18 gehandhaafd. Het is namelijk mogelijk gebleken, zonder belastingverhooging eene sluitende begróoting te verkrijgen, zulks niettegenstaande de raming van de opbrengst van één opcent op dc inkomstenbelasting en op de vermogensbelasting op 16 pet. beneden die van het vorige jaar moest wor den gesteld, zoodat de opbrengst van één opcent op alle belastingen tezamen op f 197.500 in plaats van op f221.500 moest worden geraamd en niettegen staande de raming van eene zeer gewenschtc stor ting van f500.000 in het Ontginningsfonds. Evenwel moest daartoe de raming van een stor ting in het Wegenfonds ditmaal tot ons leedwezen achterwege blijven. Bij een aldus opgezette begrooting blijft voor onvoorziene uitgaven nog f 527.865,IOV2 beschikbaar, welk bedrag mede verkregen is door een verlaging van f 100.000 van den post rente van geleend kasgeld. De subsidie voor de H. O. V. is uitgetrokken op f 4500. De wederopbouw van verwoeste stadskernen. Adviescommissie van Stedeboaw- kundigen benoemd. Het spreekt vanzelf, dat de herbouw van ver woeste stadskernen een groote mate van aanpas sing vereischt. Een aanpassing van het nieuwe ge deelte aan het nog bestaande. Indien niet gestreefd wordt maar een zekere harmonie tusschen het oude en het nieuwe, bestaat het gevaar, dat het stadsbeeld in velerlei opzicht verwrongen zou worden. Om nu den waarborg te hebben, dat de herbouw van verwoeste stadskernen op zoodanige wijze zal geschieden, dat deze zal passen in het raam van het bestaande, heeft de regeeringseommissaris voor den wederopbouw zich voor de beoordeeling der herbouwplannen voor dergelijke kernen de mede werking verzekerd van drie stedebouwkundigen, die hem als adviseurs ter zijde zullen staan. Dit zijn de heeren ir. P. Bakker Schut, directeur van den dienst der stadsontwikkeling en volkshuisves ting te 's-Gravenhage; Jhr. M. J. I. de Jonge van Ellemeet, hoofd van de afdeeling volkshuisvesting van den Provincialen Waterstaat te Arnhem; ir. L. S. P. Scheffer, hoofd van de afdeeling stadsontwikkeling bij den dienst van Publieke Werken te Amsterdam. Genoemde heeren maken deel uit van het da- gelijksch bestuur van het instituut voor volkshuis vesting en stedebouw. BEVERWIJK Arbeiil in Duitschland. De Gemeentelijke Arbeidsbeurs deelt mede: Nog steeds worden vele arbeiders in Duitschland gevraagd tegen behoorlijke en dikwijls zelfs hooge loonen. Geplaatst kunnen worden zoowel vaklieden uit het bouw- en metaalbedrijf, als ongeschoolde arbeiders, landarbeiders, tuinbouwarbeiders, zuivel- arbeidersDaarnaast is er vraag -naar bakkers, sla gers, havenarbeiders, scheepvaartpersoneel enz. Ook ingenieurs en technici (M. T. S.) kunnen er een goeden werkkring vinden. Aan personen, die arbeid in Duitschland aan vaarden, worden de volgende tegemoetkomingen verleend: 1. Gedurende de eerste weken wordt het steun bedrag, of, indien de betrokkene niet in de steun regeling is opgenomen, een bedrag, gelijk aan dat, wat hij zou ontvangen, indien de steunregeling op hem van toepassing ware, doorbetaald. Dit bedrag wordt over twee volle weken betaald. Na deze twee weken worden deze tegemoetkomingen als volgt berekend: 2. Indien het grondloon (d. w. z. het loon zonder toeslagen, gebaseerd op een 48-urige werkweek) minder dan R.M. 50 per week of R.M. 225 per maand bedraagt, worden de volgende tegemoetkomingen verstrekt: a. voor gehuwden of kostwinners, die gezinnen te verzorgen hebben zonder kinderen, f 3 per week gedurende de eerste dertien weken, terwijl geduren de de volgende dertien weken de tegemoetkoming f 1,50 per week bedraagt; b. voor gehuwden of kostwinners, die een gezin te verzorgen hebben met één of twee kinderen, be draagt de tegemoetkoming f 3,50 per week, gedu rende de eerste dertien weken, terwijl gedurende de volgende dertien weken de tegemoetkoming f 2 per week bedraagt. c. voor gehuwden of kostwinners, die een gezin te verzorgen hebben met 3 kinderen, bedraagt de tege moetkoming f 4 per week gedurende de eerste dertien weken, terwijl gedurende de volgende dertien weken de tegemoetkoming f2,50 bedraagt per week. d. voor gehuwden of kostwinners, die een gezin te verzorgen hebben met 4 kinderen, bedraagt de tegemoetkoming f 4,50 per week gedurende de eerste dertien weken, terwijl gedurende de volgende der tien weken de tegemoetkoming f3 per week be draagt. e. voor gehuwden of kostwinners, die een gezin Ook roei-oefeningen behooren tot het practisch gedeelte van den cursus voor kapiteins bij de binnenvaart, die te Amsterdam gehouden wordt. (Foto Pax Holland.) BROOD Bon 8 v. 30 Sept. t.m. 6 Oct. 2000 gr. brood of 2500 gr. roggebrood. Bon 7 geldig t.m. 1 Oct. Bon 8 t.m. 8 Oct. KOFFIE EN THEE Bon 114 Algem. Distributie bonboekje van 28 Sept. t/m 8 November 1/2 pond kof fie of 3/4 ons thee. SUIKER BON 109 Algem.Distributie- boekje. Van 28 Sept.-25 Oct. 1 K.G. Suiker. MEEIWAREN BON 71 Algem. Distributie boekje. Tot 4 Oct. 1/2 pond tarwebloem of tar wemeel of boekweitmeel of roggebloem of rogge meel of zelfrijzend bak meel. VLEESCH EN VLEESCHWAREN BON 02 vleesch van de Vleeschkaart. Van 30 Sept. t.m. 6 Oct. 100 gr. rund-, kalfs- of varkensvleesch of ongesmolten vet. BON 02 „worst of vleesch- waren" 75-150 gr. vleesch- waren. ZEEF BON 104 Tot 18 Oct. 150 gr. toiletzeep of 120 gr. huishoudzeep of 200 gr. zachte zeep of 250 gr. zeeppoeder of 125 gr. zeep vlokken of 250 gr. zelf werkende waschmiddelen of 200 gr. vloeibare zeep. SCHEERZEEP BON 116 Tot 31 Dec. 50 gr. scheerzeep of 1 tube scheercrême of 1 pot scheerzeep. GRUTTERSWAREN BON 41 Algem. Distributie boekje. Tot 4 Oct. 250 gr. rijst of rijstemeel of rijstebloem. BON 54 Algem. Distributie boekje. Tot 4 Oct. 250 gr. havermout of havervlok ken of gort of grutten. BON 28 Algem. Distributie boekje. Van 9 Sept.-l Nov. 100 gr. maizena of griesmeel of pudding poeder. BON 15 Algem. Distributie boekje. Van 9 Sept.-l Nov. 100 gr. macaroni of vermicelli of spaghetti. BOTER EN VETTEN BON 05 tot 12 Boterkaari Tot 18 Oct. 1/2 pond boter. BON 05-06-07 Vetkaart. Tot 18 Oct. 1/2 pond marga rine of boter. BON 08 Vetkaart. Tot 18 Oct. 1/2 pond boter of 1/2 pond gesmolten spijsvet. BON 09-10-11-12 Vetkaart 1/2 pond boter met reduc tie van 10 Cent p. 1/2 pond. PETROLEUM ZEGEL PERIODE 6 (alleen voor hen, die uitsluitend op petroleum kunnen koken) Tot 3 Nov. 2 Ltr HONDENBROOD BON 5 Tot 1 Oct. Groep 1 en 2: 10 K.G. Gr. 3: 8 K.G. Gr. 4: 5 K.G. Gr. 5: 4 K.G. Gr. 6: 3 K.G. Hon denbrood wordt alleen verstrekt voor groote rais- honden of ingeval men meer dan één hond heeft KATTENBROOD BON 5 Tot 1 Oct. 1 1/2 K.G Kattenbrood wordt alleen verstrekt voor raskatten. te verzorgen hebben van 5 kinderen, bedraagt de tegemoetkoming f 5 per week gedurende de eerste dertien weken, terwijl gedurende de volgende der tien weken de tegemoetkoming f 3,50 per week be draagt. f. voor gehuwden of kostwinners, die een gezin te verzorgen hebben met 6 of meer kinderen, be draagt de tegemoetkoming f 6 per week gedurende de eerste dertien weken, terwijl gedurende de vol gende dertien weken de tegemoetkoming f 4 per week bedraagt. Bij de toekenningen van.de genoemde tegemoet koming worden de kinderen tusschen den 14-jarigen en 21-jarigen leeftijd, die verder vormend onderwijs ontvangen op een inrichting van lager-, middelbaar- of hooger onderwijs, of die een inrichting of cursus voor beroepsleiding volgen, medegeteld voor de be rekening der tegemoetkoming ingevolge een der bepalingen sub. b tot en met f. Hetzelfde geldt ten aanzien van kinderen ongeacht den leeftijd, die vol gens een over te leggen geneeskundige verklaring van een daartoe aangewezen arts, niet in staat zijn om arbeid te verrichten, voorzoover deze kinderen door het gezinshoofd of den kostwinner worden onderhouden. 3. Aan arbeiders, die arbeid in Duitschland aan vaarden, kunnen onder bepaalde voorwaarden ver der voorschotten worden verstrekt voor de aan schaffing van werkkleeding, ondergoed, schoeisel enz. tot een maximum bedrag van f 20 per persoon, voor de binnenscheepvaart f 30. Den naar Duitschland reizenden arbeiders zal een bedrag van f 4 per persoon worden verstrekt voor de betaling van verteringen onderweg. Nadere inlichtingen over het bovenstaande zijn te verkrijgen bij de Arbeidsbeurzen en agentschap pen der arbeidsbemiddeling. IJMUIDEN UIT DE GEMEENTEBEGROOTING Belangrijke hoofdstukken en belangrijke posten. Debet en credit van Algemeen Beheer. Een belangrijk hoofdstuk der gemeentebegrooting is hoofdstuk II Algemeen Beheer, dat als de kern der gemeente-administratie beschouwd kan worden. In dit hoofdstuk vinden we onder de inkomsten de belangrijke post van de uitkeering uit het gemeen tefonds en onder de uitgaven de jaarwedden van den burgemeester, de wethouders, den gemeentesecre taris, den gemeente-ontvanger, presentiegelden der leden van den raad, de jaarwedden der ambtenaren, de onkosten verbonden aan de gemeente-admini stratie enz. Ingevolge art. 3 onder c der wet van 15 Juli 1929 ontvangen de gemeenten een uitkeering uit het ge meentefonds, gebaseerd op het aantal inwoners. Voor 1940 ramen B. en W. deze uitkeering op f367.626,51 (v. 1. f356.655,97). Verder is o.a. onder dit hoofdstuk als inkomsten geraamd voor secretarie, leges en rechten van den burgerlijken stand f 12.000 (v. j. f 11.000). Het totaal der inkdmsten is geraamd op f427.367,48. Onder de uitgaven staan vermeld: jaarwedde van den burgemeester f8200 (onv.), van de wethouders f 7500 (v. j. f 10.000), van den secretaris f 6300 (onv.), van den ontvanger f4850 (onv.), presentie gelden der leden van den raad f 1620 (onv.), jaar wedden van de 36 ambtenaren enz. f 80.000 (v. j. f73.100), schrijf- en bureaubehoeften enz. f2400 (v. j. f2015), druk- en bindwerk f4000 (v. j. f3900), onderhoud en schoonhouden van secretarie en het kantoor van den gemeente-ontvanger f 4055 (v. j. f3255), verlichting en verwarming f2550 (v. j. f2200), telefoon f 1600 (v. j. f 1500), pensioenen oud-wethouders enz. f4130,66 (v. j. f3589,55), veri ficatie f2629 (f2169), kosten van ontwerpen van een uitbreidingsplan f 2000 (onv.) kosten van het raaadsverslag f 1800 (onv.). Totaal der uitgaven f 169.619,01.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1940 | | pagina 1