JCtutsf
SPIJSVERTERING
C ARTE R' S
nENSPAG 16 OCTOBER 1940
Zuinig koken in oorlogstijd.
Kookdemonstratie trok veel
belangstelling.
"nitiatief van het Gemeentelijk Gasbedrijf te
OP
werd Dinsdagmiddag een demonsti-atie
jjjyenvJJ me( het doel vooriichting te geven over
zuinige manier bereiden van een voedzamen
Deze demonstratie, waarvoor groote be-
-idling bestond, werd geleid door mej. Kore-
kookleei-ares. Zij besprak eerst den speeialen
I3 t van de zich in het voedsel bevindende voe-
-stoffen, eiwitten suiker, vetten, zouten en
^"fvdraten. Bij de rantsoeneering van het voedsel
t at de mógelijkheid, dat er een tekort van deze
ffn kan komen, waardoor de instandhouding
het lichaam gevaar loopt; evenals in den vo-
van ooriog gebeurde, kunnen verschillende ziekten
r! h"den Ook de groei van de kinderen wordt door
rerkeerde voeding geschaad. Door zooveel
cen |'ijk te trachten door een doeltreffende berei-
,-t tekort op te heffen, zal de huisvrouw niet
haar gezin een goeden dienst bewijzen, maar
s mede zorgen voor de Nederlandsche volks-
<eVe«Hhpid die ook voor de toekomst van ons volk
eroot belang is. Mej. Korenaar deelde mede,
ft" dezen winter een aantal voorlichtingscursussen
Een worden georganiseerd
Ken werd met de demonstratie begonnen; hier-
imd mei. Korenaar verschillende éénpans ge-
VOO' n nnlr /In rIo70r
Thtén"gekozen, daar ook de gasbesparing clezen
re- an groo
van aar
naakt, c.-.
vatte en waarvan de bereidingskosten, dank zij de
van groot belang zal zijn. Eerst werd een
'Snot van aardappelen, rauwe andijvie en kaar
f,,; gemaakt, die alle noodige voedingstoffen be-
Moc' m Kro^fti^inefolrrtc+ori rlcinlr -7Ï1 rif
IS HIER IETS VAX U BIJ?
Lijst van in het tijdvak var; 3 tot en met 10 Oc
tober 1940 in de gemeente Velsen gevonden voor
werpen, waarover aan het Hoofdbureau van Politic,
Tiberiusplein 1, inlichtingen te bekomen zijn op
eiken werkdag van 1112 uur v.m. en van 45
uur n.m. met uitzondering van Zaterdagmiddag.
(Niet per telefoon.)
Een oorknopje, een roode kleine portemonnaie,
een heerenrijwiel, een heerenboord, een bruine al
pinomuts, een bruine ceintuur, een handwagen, een
bruin dameshoedje, een blauw jongensjasje, een
zegelring, eenige rijwieibelastingmerken, een ge
ruite ceintuur, een paar grijze heerenhandschoenen,
een blauwe ceintuur, een dames-polshorloge, een
bruine heerenportemonnaie inh. 2 bankbiljetten,
een roeispaan, een motorhandschoen, een stoffen
dames-handschoen, een huissleutel, een regenjas en
een paar regenpijpen. 3 vleesc'nkaarten, een Teddy
beer, een doublékettinkje met hangertje, een witte
turnschoen, een lange zilveren ketting, een witte
kinidermuts, een bouvier, een vulpen, een zwarte
glacé dameshandschoen en een blauwe portemon
naie met ritssluiting, waarin twee andere porte-
monnaie's.
jp..ne methode van weinig water enz., slechts
cent bedroegen. Ook de stoofpot, bestaande uit
Ssvleesch, aardappelen, uien savoyekool en
",{elen wat alles tezamen in een pan gekookt
erd zag er zeer smakelijk uit. De kosten aan gas
hcdroeg hiervan 1V2 cent.
De demonstratie werd door de dames met de
grootste belangstelling gevolgd.
nit voor het onderwerp „zumig en voedzaam
kntan" veel belangstelling bestaat, bleek wel uit
{et groote aantal dames, dat zich voor den voor
lichtingscursus opgaf.
VERGADERING VAN „HET WITTE KRUIS".
De agenda voor de ledenvergadering van de af-
deelin" Beverwijk van „Het Witte Kruis" vermeldt
Begrooting 1941, bestuursverkiezing wegens
ueriodiek aftreden van mej. L. Bosman en de
heeren P. J- Timmer en J. M. Deegenaar, ver
kiezing van een kascommissie en benoeming van
afgevaardigden naar de algemeene vergadering op
9 November te Amsterdam.
VERGADERING VAN CAFéHOUDERS.
De afdeeling Velsen, Beverwijk en Omstreken
van den Bond van Koffiehuis- en Restaurant
houders enz. houdt op Dinsdag 22 October een
spoedeisehende ledenvergadering in Café „De
Groentebeurs" aan de Meerstraat
JAARVERGADERING VAN DE
HARMONIEKAPEL.
De Beverwïjkscfae Harmoniekapel houdt heden
avond in de „Harmonie" haar jaarvergadering. De
'agenda vermeldt behalve de jaarverslagen een
bestuursverkiezing, bespreking eerste wintercon-
cert en benoeming directeur.
De uitreiking van broodbon-
boekjes.
P. tot en met S. aan de beurt.
Op Donderdag 17 October zullen in de voorma
lige Arbeidsbeurs aan de Raadhuisstraat van 9 tot
1 uur en van 2 tot 6 uur aan personen, wier ge
slachtsnamen "beginnen met dé letters P tot en met
S,de broodbonkoekjes worden uitgereikt.
De distributiestamkaarten van alle gezinsléden
moeten worden overgelegd. De uitreiking van extra
broodbonboekjes voor arbeiders, die zwaren of zeer
zwaren lichamelijken arbeid verrichten, zal onder
overlegging van de stamkaart tegelijkertijd ge
schieden.
CREMATIE A. BOEKHOUT.
Onder veel belangstelling heeft gisteren in het
crematorium te Velsen ]pe crematie plaats gehad
van het stoffelijk overschot van den heer A. Boek
hout, oud-onderwijzer bij het openbaar onderwijs,
eerst te Zaardam, laatst te Wormerveer, die sedert
vele jaren alhier woonde en op 81-jarigen leeftijd
overleed.
Vooral in de kringen der afdeeling van de Ver-
eeniging van Vrijz. Hervormde nalhier was de heer
Boekhout een bekende. Gesproken heeft Ds. J. H.
Hanneman te Uitgeest, de catecheet van ide Vereen,
van Vrijz. Hervormden alhier, die dankbaar her-
èacht wat de heer Boekhout voor den kring was
geweest.
Nadat de kist onder orgelspel was gedaald, heeft
een neef, de heer Stelling, voor de belangstelling
bedankt.
JAARVERGADERING OUD-KATHOLIEKE
BESTURENBOND.
Onder groote belangstelling van de be
stuursleden der aangesloten vereenigingen
vond in het O. K. Verenigingsgebouw de jaar
vergadering plaats van den Oud-Katholieken
Besturenbond, welke werd geopend door den
heer A. A. van Pel, voorzitter.
Deze gaf een kort overzicht van hetgeen in het
afgeloopen jaar was gebeurd. O.a. memoreer
de de heer Van Pel het ter ziele gaan van de
O. K. Zangvereniging „Crescendo", terwijl hij
voorts de bijzonder geslaagde collecte voor de
geloofsgenooten te Rotterdam in verband met de
oorlogshandelingen releveerde.
De heer P. C. Tol las daarop de notulen voor
welke werden goedgekeurd. Het jaarverslag
van den secretaris had groote aandacht van de
aanwezigen. Hierin werd gereleveerd het ver
lies van één der bestuursleden tijdens de oor
logsdagen, het houden van eenige lezingen in het
voorjaar, de collecte voor Rotterdam, een goed
"aagde feestavond, alsmede de opheffing
van „Crescendo".
De rekening en verantwoording door mevr.
Ph. van Kleefde Rooy, penningmeesteresse,
sloot met een flink batig saldo. Tevens werd
verslag uitgebracht van den gehouden feest
avond ten bate van het Vereenigingsgebouw,
welke baten f 100 bedroegen.
Namens de vergadering werd aan mevr. Van
Kleefde Rooy dank gebracht.
De voorzitter gaf te kennen tusschentijds af
BURGERLIJKE STAND.
Bevallen: A. A. Koone-Tabak, d., Tusschenibeeks-
weg 28, IJmuiden. C. v. d. Kolk-Glorie, d., Pels
straat 50, Velsen-N. E. Koot-Heijstek, z., Biezen-
weg 79, Velsen. L. T. Geerlings-Verheijen, z.,
Litslaan 39, Santpoort. M. A. Engels-Schlimm,
S-i Da Costalaan, 8, Velsen..
Overleden: W. Tromp, 63 j., echtgen. van T. Brij-
Qer, Kompasstraat 68, IJmuiden. J. M. Busch-
Gens. 70 j., eohtgen. van M. H. Minsoul, UrmonJd.
AGENDA VOOR BEVERWIJK.
WOENSDAG 16 OCTOBER.
Luxor Theater, Breestraat: „De Jantjes" en bfj-
Piogramma, 2.30 en 7.30 uur.
Kennemer Theater, Zeestraat: Liefdadigheids-
Voorstelling, 7.30 uur.
AGENDA TE HAARLEM.
Heden:
WOENSDAG 16 OCTOBER.
Stadsschouwburg: Het Nederlandsch Tooneel,
Amsterdamsche jongen", 6.45 uur.
i®lace: „Jij bent mijn leven", 2, 4.45 en 7 uur
Wans Hals Theater: „Wittebroodsweken" 2.30
W 7 uur
Theater: „Es war eine rauschende Ball-
i.2 30 en 69.30 uur doorl. voorstelling.
Kembrandt Theater: „Trenk de Pandoer", 2.30.
*--5 en 7 uur.
DONDERDAG 17 OCTOBER.
«wÜ*6 ^er^: Orgelbespeling, 34 uur.
Stadsschouwburg. Vereen. „Voor de Kunst"
glca Antiqua, 7 uur.
bioscoopvoorstellingen des middags en des avonds
SLECHTE
- een gevolg
van te weinig
LEVER-GAL
t lederen dae: moet uw lever een liter
lever-gal in uw ingewanden doen
vloeien, anders kan uw voedsel niet
verteren: het hoopt zich op en bederft in uw lichaam.
U krijgt last van verstopping, duizeligheid, maagzuur
en hoofdpijn. U ziet er vaal en akelig uit en u voelt u
lusteloos en slap.
Een paar van die kleine, zuiver plantaardige
CARTER'S LEVER-PILLETJES zijn voldoende om uw
lever aan 't werk te zetten, zoodat de lever-gal uw
lichaam van binnen schoon houdt en u zich weer een
geheel ander mensch voelt. Vraagt Carter's Lever-
Pilletjes bij apothekers en drogisten, f. 0.75. 4
LEVER- PILLETJES
(Adv. Ingez. Med.)
te treden, terwijl de secretaris, de heer P. C. Tol
aftredend was. De verkiezingen hadden tot resul
taat, dat de heer Tol werd herkozen en kape
laan A. C. van de Poll in plaats van den heer A.
A. van Pel werd benoemd.
In de rondvraag werd de wensch te kennen
gegeven om weer opnieuw een O. K. Zangver-
eeniging op te richten, waartoe reeds plannen
zijn gemaakt.
De heer A. J. van Kleef zegt toe, dat in het
O. K. Vakverbond inderdaad plannen zijn om
een zangvereeniging op te richten.
Daartoe zijn op het oogenblik voorbereidin
gen in wording om bij gebleken voldoende be
langstelling tot oprichting over te gaan.
Voor den komenden winter heeft de Besturen
bond nog geen plannen, .doch de mogelijkheid om
een of meer lezingen te kunnen houden
blijft bestaan.
Pastoor Moleman bracht den Besturenbond
dank voor het fraaie resultaat, dat verkregen
is voor de getroffenen te Rotterdam.
De heer A. A. van Pel sloot daarop de geani
meerde vergadering.
ONGELUK BIJ SPORTOEFENINGEN.
Bij de sportoefeningen in het gymnastieklokaal
der Rijks H.B.S. had gisteren een jongen, M. ge
naamd, het ongeluk, bij het afspringen van den
rekstok niet goed neer te komen, zoodat hij be
wusteloos bleef liggen. Nadat dr. Rutten de eerste
hulp had verleend, achtte deze overbrenging naar
een ziekenhuis r.oodig, .waarvoor de jongen naar
het Antoniusziekenhuis werd vervoerd
Regeling van den brandstoffen-
bijslag.
Wie er voor in aanmerking komen.
's-GRAVENHAGE, 15 October. (A.N.P.) Van
wege het departement van Sociale Zaken is aan de
gemeentebesturen een schrijven gezonden, waarin
wordt medegedeeld dat van 13 October 1940 tot en
met 12 April 1941 aan ondersteunde en bij de werk
verruiming geplaatste werkloozen, waaronder be
grepen de tewerkgestelde „hoofdarbeiders", alsmede
aan personen, die een tegemoetkoming ontvangen
wegens verkorten werkduur, een brandstoffenbij-
slag mag worden verstrekt. Deze zal gedurende het
tijdvak van 13 October tot en met 23 November
e.k. ten hoogste f 1.per week en van 24 Novem
ber 1940 tot en met 8 Maart 1941 maximaal f 1.30
per week mogen bedragen, terwijl nadien weder
om geen hooger bedrag dan wekelijks f 1.mag
worden toegekend.
Voor dezen bijslag komen in aanmerking ge
huwde en ongehuwde kostwinners, alsmede zij, die
den steun voor alleen wonende ontvangen. Voorts
kan nog mits het gemeentebestuur hiervoor ter
men aanwezig acsht in eerstvermeld tijdvak een
brandstoffenbijslag, gelijk aan de helft van dien
voor kostwinners, worden uitgekeerd aan dege
nen, die bij anderen een kamer hebben gehuurd,
zonder huiselijk verkeer, daarbij zelf de zorg dra
gen voor hun voedsel en voor het verkrijgen van
brandstoffen op zichzelf zijn aangewezen. Laatst
bedoelde bijslag mag alleen worden uitgekeerd, in
dien in de kamer een, in bruiikbaren toestaind ver-
keerende stookgelegenheid anwezig is, waarvan ook
regelmatig gébruik wordt gemaakt.
Aan hen, die bij anderen inwonen en aan voren
genoemde voorwaarden niet voldoen, zooals kost
gangers en zoogenaamde slaapgasten, mag geen
brandstoffenIbijslag worden verstrekt.
De ondersteunde of bij de werkverruiming ge
plaatste werkloozen, die reeds een zoogenaamden
kolembon hebben ontvangen, kunnen eerst dam voor
brandstoffenbijslag in aanmerking worden
bracht, wanneer zij, te rekenen van 13 October af.
6 weken in zorg zijn. Een kostwinner, respectieve
lijk kamerbewoner, kan dan over de 6e zorgweek
een brandstoffenbijslag ontvangen respectievelijk
vara f 0.25 en f 0.15, terwijl aan hen de daaropvol
gende weken normaal de bovenvermelde bijslag
kan worden toegekend. Uiteraand zal, indien in
middels de verhooging van den brandstoffenbijslag
tot f 1.30 per week van kracht is, dan met deze
wijziging rekening mogen worden gehouden.
De toekenning van brandstoffenbijslag aan on
dersteunden mag wederom in zooverre tot gevolg
hebben, dat de maxima van de schalen oversdhre-
den worden, dat bij geheele werkloosheid de som
van steunbedrag en brandstoffenbijslag en bij ge
deeltelijke werkloosheid, de som van het loon van
den ondersteunde, het steunbedrag en den brand
stoffenbijslag, ten hoogste bedraagt 95 pet. van het
loon, dat de betrokken arbeider ten tijde van de
ondersteuning in het vrije bedrijf zou kunnen ver
dienen, indien hij niet werkloos of gedeeltelijk
werkloos was.
Zij, die in een periode van drie maanden acht
weken bij de werkverruiming zijn geplaatst, kun
nen over de dagen c.q. weken, dat zij niet tewerk
gesteld zijn (de zoogenaamde wandeldagen of
-weken) de helft ontvangen van het bedrag, dat
hun aan brandstoffenbijslag zou .worden uitgekeerd,
indien zij over bedoelde dagen c.q. weken wel te
werkgesteld waren geweest.
In de kosten der verstrekking van den brandstof
fenbijslag aan werkloozen, die in de steunregeling
zijn opgenomen of bij een gesubsidieerde werkver
schaffing zijn geplaatst, zal onder normaal voorbe
houd uit het werkloosheidssubsidiefonds eenzelfde
bijdrage wonden toegekend als in de overige kosten
van steunverleening of in de loonen der werkver
schaffing wordt verleend.
Bovenstaande regeling voor het verstrekken van
een brandstoffenbijslag geldt, voor zoover moge
lijk, ook voor de kleine boeren en kleine tuinbou
wers, gerangschikt in de groep B. Ook aan deze per
sonen kan dus, voorzoover zij geen kolenfoom heb
ben ontvangen, vanaf 13 October e.k. een brandstof
fenbijslag worden verstrekt. De kosten, voort
vloeiende uit bovenbedoelde regeling voor de be
trokken kleine boeren en tuinbouwers, komen voor
'de helft ten laste van het departement van Land
bouw en Vissdherij, terwijl de andere helft door de
gemeente moet worden gedragen.
Credietgarauties aan ondernemingen
mogelijk.
In het Verordeningenblad is opgenomen
een besluit van de secretarissen-generaal van
de departementen van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart en van Financiën betreffende li-
quiditeitsmoeikjkheden bij ondernemingen.
Daarbij wordt het volgende bepaald:
In het belang van de instandhouding van
het bedrijfsleven kan door het verstrekken
van credietgaranties of op andere wijze
financieele hulp worden verstrekt aan on
dernemingen, die in financieele moeilijkhe
den zijn geraakt door het als gevolg van
de buitengewone omstandigheden, niet bin
nenkomen van vorderingen uit hoofde van
goederenleveranties aan het buitenland of
door andere daaruit voortvloeiende blok
keeringen van activa in het buitenland.
De bovenbedoelde hulp kan slechts worden
verleend, indien ook onder de tegenwoordige
omstandigheden een behoorlijke basis voor de
rendabiliteit van de betreffende onderneming
aanwezig is, respectievelijk met het behoud
van het bedrijf voor de toekomst een algemeen
belang wordt gediend.
484ste STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
5de klasse, 12de lijst
Trekking van Dinsdag 15 October 1940
Hooge Pryzen
Autobanden zijn duur en schaarsch en daarom vindt de methode van het
„coveren" meer en meer toepassing. De tot het canvas afgeschaafde banden
worden met een rubberlaag overdekt en komen als nieuw uit de behandeling
tevoorschijn. Foto Pax-Holland
CONCERT VOOR DE PATIëNTEN VA1
„BREDERODEDUIN
Het dubbelmannenkwartet „Bel Canto", diri
gent Tom de Vries, heeft Zondag j.l. gezon-
gen voor de patiënten van stichting „Brederode-
duin". Dat het gebodene zeer in den smaak viel I
bewees wel het dankbare applaus na elk num
mer.
Vooral „Pilgerchor" van Wagner en „De Apo
theker" hadden veel succes. „Bel Canto" kan met I
voldoende op dit geslaagde concert terugzien.
in Haarlem
en daarbuiten.
Jacob Bendïen. 18901933. Een
herinneringsboek samengesteld door
Paul Citroen. R'dam. W. L. en J.
Brusse's U.M.
OOR Bendien's vrienden is dit zorgzaam
uitgegeven herinneringsboek met de twee
dozijn mooie, scherpe reproducties een te
begeeren bezit. Doch ook voor de anderen,
de simpel in kunst belangstellenden, heeft het groote
waarde, omdat het vooral hun, die tegenover het
abstracte beeld vreemd staan of erger, een vijandige
houding er tegenover aannemen, misschien eenig in
zicht kan bijbrengen over de beteekenis van zulk
werk en den ernst, waarmede het gemaakt werd.
Het doet er mijns inziens weinig toe of Bendien al
dan niet bekend is geweest met het werk der ar-
tisten, die omstreeks 1910 „de schilderkunstige uit
drukkingsmogelijkheid van abstracte lijnen en vor
men gevonden hebben". Hij heeft in ieder geval
zich zelf er in, met een eigen kant uitgeleefd en
hij werd in ons land één dier eenzamen, dier uit
zonderlijken.
Het eerste kwart onzer eeuw levert ook voor
de geschiedenis onzer schilderkunst een aantal min
of meer begaafde „afgescheidenen", die niet in het
raam eener samenhangende historie zijn huis te
brengen, doch, huns ondanks vaak op die historie
van invloed geweest zijn.
Een diegenen was ook Jacob Bendien, wiens
scherp intellect hem verhinderde met de hier tra-
ditioneele muzikaliteit in de schilderkunst tevre
den te zijn en die in zijn werk iets anders wenschte
uit te spreken dan wat de briljant voorgedragen
uiterlijke kant van de dingen te zien kon geven.
Schilderkunst heeft voor hem en anderen niet
meer als hoofddoel den beschouwer aangenaam te
zijn, te behagen. Neen, zij zal voor alles het uit
drukkingsmiddel wezen, waardoor de artist zich van
zijn geestelijke bezigheid en conclusies bevrijdt.
Alleen wie hem in die bezigheid kan volgen zal
in den vorm, waarin de conclusie gegoten werd
behagen scheppen en den artist bewonderen. Het
ligt voor de hand dat hun aantal beperkt blijven
'moetj al zal gedurende eenigen tijd door een zeker
in al die gevallen optredend snobisme de schijn
gewekt worden dat dat aantal grooter is. Dat alles
doet aan de belangrijkheid der verschijning van
zulk een geïsoleerden kunstenaar niets af: zijn werk
is er en oefent invloed uit, al is het dan niet
direct op de algemeene publieke kunstwaardeering
of op de prijzen, die op de kunstmarkt er voor
gelden. Vooral de laatste worden in die uitzon
deringsgevallen der afgescheidenen der „isolés"
door een actief snobisme bepaalt en zoo mogelijk
gevormd. Maar dat alles heeft met de kunst
waarde dier zaken niets van doen.
Bendien nu komt in zijn isolement van ver door
gevoerde abstracties den snobisten al zeer weinig
tegemoet. Men moet zijn teekeningen al geheel
kunnen „lezen" in den zin, die zijn hand bij het
maken beheerschte, en waar hij schildert is noch
zijn kleur, noch zijn vorm eenïgszins zelfs, in
nemend. En naar een abstract expressionisme nei
gend artist als de Haarlemmer Herman ICruyder
had zijn prachtig- palet, zijn gloeiende kleuren-
ensambles altijd nog voort; zoo men zijn voorstelling
niet kon of wilde volgen, had men altijd nog de
rijke kleurstelling waarvan men in zijn werk kon
genieten .Bovendien voelt ook de leek in Kruyder
den geïnspireerde, in Bendien den misschien logi
scher denkenden theoreticus. En wat van den nu
welhaast weer vergeten schilder De Winter te zeg
gen, den door Frederik van Eeden en Henri Borel
omstreeks 1900 ontdekten Utrechtschen spoorweg
ambtenaar, die suggestieve bloemstukken schilder
de, waarin de genoemde letterkundigen iets
buitengewoon bijzonders zagen, iets dat in zijn
isolement ook wel bijzonder was en, onbedoeld,
op sommige anderen invloed heeft gehad.
Ook bij dien schilder kon de beschouwer nog
door zijn, uit het impressionisme stammend
kleurig palet ten deele bekoord worden. Bij Ben
dien, evenals bij den door hem zoo zeer bewon
derden Piet Mondriaan of bij den weer anders ge-
aarden Van der Leek is een bijzondere geestes
houding bij den beschouwer vereischte. Kan men
zich daarin niet tehuis gevoelen, dan is dat niet zoo
erg. Erg wordt het pas wanneer men daar den
schijn van aanneemt, doet alsof, hetgeen nog
erger snobisme beduidt, dan de domme naams-
vereering van modegrootheden, waaraan de menigte
zich vaak bezondigt. En dom blijkt het wanneer men
dat, waarin men zich niet tehuis gevoelen kan,
belachelijk maakt of hoont.
Wezen en wording van Bendien zijn indertijd
door A. M. Hammacher (in Elsevier's en in Forum)
uitvoerig behandeld. Beide artikelen zijn hier op
genomen en openen de reeks geschriften van Ben
dien zelf, die hij bij tijd en wijle gepubliceerd
heeft, vaak in samenwerking met mevrouw Har-
25.000.—
1.000.—
400.—
200—
100.—
renstein Schrader, uit welke samenwerking ook I
het hier vroeger aangekondigde boek „Richtingen
in de hedendaagsche schilderkunst" ontstond.
"IC* EN ontroerende bijdrage tot dit herinnerings-
-Lj boek vormt de publicatie van den brief, dien
Bendien vijf dagen voor zijn dood aan zijn ouders
schreef. Het zij ons veroorloofd dien hier over te
nemen.
„Beste vader en moeder, ik ga er nu maar toch
'n beetje op rekenen dat ik het niet meer zoo lang
maak. U zult ook wel niet meer zoo lang leven.
Misschien ga ik wel eerder, maar we gaan den
zelfden kant op. Ik verlang er erg naar. Dag en
nacht. Alleen al dat er kans op is, maakt me erg
rustig. Ik zie dood gaan niet als zoo iets ernstigs;
een oplossen weer in iets wat je niet omschrijven
kan.
„Vader ik kan je niet zeggen hoeveel goed me
je laatste brief gedaan heeft, met name dat je het
voor mogelijk houdt dat ik op het gebied der I
schilderkunst wat gepresteerd zou hebben. Die
mogelijkheid alleen al geeft me een groote vol
doening. Ik vind dat ik een gelukkig leven heb
gehad en ben daar erg dankbaar voor. Ik heb veel I
lasten anderen op hun dak geschover, ik had 't
moeilijk anders kunnen maken.
„Toen ik een jaar of 20 was, had ik eens een
gesprek met u en uw vriend T. over schilder wor-
der. We waren 't alle drie roerend met elkaar
eens we vonden 't alle drie een vak van niks.
Alleen begon ik tot verwondering, zoowel van me
zelf als van u en van T., ineens te huilen. Nu
achteraf vind ik dat dat een veelzeggende gebeurte
nis is geweest.
„Voor moeder als geloovige is doodgaan natuur
lijk heelemaal niet erg, vooral niet als het waar
schijnlijk is dat je ongeveer in denzelfden tijd weer
terugkeert, van waar je gekomen bent.
„Ik hoop dat de laatste dagen, die jullie nog
resten, vredig zullen zijn en niet al te moeilijk en
dat je ook aan mij kunt denken vredig en met
plezier, want heusch ik heb een goed leven gehad.
Dag! Jacob".
Wie zoo van het leven afscheid neemt, dien is
het met zijn arbeid ernst geweest. Dat moge men
bij het beschouwen der reproducties in dit boek
niet uit het oog verliezen. Er is iets in van Vin
cent van Gogh's afscheid van de wereld, toen
hij voelde dat het werk gedaan was. Het geeft in I
ieder geval een kijk op Bendien's wezen, waardoor
wellicht de bereidwilligheid, tot inzicht van zijn
kunst te komen, ontstaan kan.
J. H. DE BOIS.
18809 19121
16263 23679
7014 14591 17132 24139
4246 8258 10283 14322 15450 21835
23537 24023
Prijzen van f 70.
1469 1587 1602 1637 1663 1722
1815 1843 1921 1939 2177 2226
2557 2676 2687 2840 2862 2934
3227 3310 3329 3759 4018 4021
1108 1246
1748 1783
2228 2351
3016 3218
4119 4196 4207 4235 4254 4299 4367 4448
4464 4477 4502 4515 4536 4547 4611 4707
4852 4880 4934 5131 5204 5312 5452 5532
5545 5685 5927 6193 6349 6444 6619 6624
6659 6706 6811 6868 6980 7150 7199 7206
7233 7238 7275 7377 7380 7381 7517 7704
7784 7921 8050 8350 8568 8727 8929 8955
9043 9329 9592 9706 9755 9843 9873 9919
9979 10222 10310 10513 10557 10641 10651 10853
10992 11215 11235 11332 11340 11345 11396 11633
11639 11766 11828 11834 11897 12019 12032 12510
12758 13151 13267 13302 13399 13459 13491 13774
13783 13785 13950 13980 14081 14123 14169 14482
14548 14792 14899 14992 15040 15041 15104 15123
15128 15321 15332 15651 15696 15945 15949 16100
16115 16217 16222 16223 16404 16547 16588 16713
16747 16798 16821 16832 16963 17016 17061 17030
17094 17159 17163 17240 17242 17392 17529 17670
17844 17907 17925 18025 18041 18064 18267 18318
18424 18461 18488 18504 18512 18605 13751 18793
18797 18838 13872 18909 19010 19228 19241 192.93
19427 19454 19485 19648 19649 19756 19763 19766
19859 19923 20062 20166 20365 20390 20501 20583
20597 20646 20839 21002 21051 21065 21185 21608
21641 21648 21656 21916 "21973 22006 22180 22234
22252 22262 22277 22398 22485 22499 22554 22562
22637 22674 22880 22884 22974 22978 23081 23165
23201 23339 23340 23470 23542 23622 23721 23760
23925 24050 24096 24117 24272 24337 24429 24430
24757 24837
Nieten
1001 1036 1070 1127 1139 1147 1182 1292
1375 1381 1444 1506 1521 1595 1707 1713
1714 1774 1831 1865 1943 1949 1973 2042
2065 2100 2145 2174 2185 2274 2285 2323
2386 2484 2504 2523 2528 2543 2552 2554
2558 2569 2579 2591 2592 2604 2612 2637
2653 2665 2709 2793 2823 2825 2842 2849
2857 2861 2930 2947 2951 3068 3084 3128
3139 3178 3380 3477 3497 3524 3592 3625
3658 3688 3730 38-163851 3900 3941 3957
4019 4031 4033 4091 4111 4139 4150 4195
4208 4234 4261 4293 4311 4352 4369 4373
4453 4462 4494 4498 4503 4531 4588 4637
4659 4681 4699 4711 4730 4734 4758 4774
4784 4790 4829 4831 4317 4929 5057 5177
5196 5240 5282 5295 5322 5353 5406 5500
5576 5607 5622 5630 5730 5793 5799 5853
5991 6063 6066 6163 6185 6213 6252 6309
6319 6328 6388 6438 6483 6486 6551 6622
6647 6648 6661 6680 6739 6822 6864 6960
6969 6974 7001 7026 7054 7076 7086 7096
7113 7125 7148 7160 7213 7328 7352 7384
7387 7410 7438 7441 7463 7518 7525 7565
7581 7597 7609 7662 7755 7829 7977 8027
8049 8113 8203 8204 8224 8276 8289 8297
8311 8319 8320 8330 8381 8429 8512 8627
8652 8659 8689 8814 8872 8921 8936 8965
8968 9010 9031 9054 9110 9119 9135 9139
Sl?9 9169 9205 9208 9295 9601 9625
9628 9653 9704 9753 9759 9817 9872 9886
9917 9946 9985 10004 10034 10153 10210 10258
10360 10463 10490 10522 10541 10564 10678 10707
10710 10737 10753 10770 10808 10865 10875 10999
11012 11017 11045 11050 11154 11177 11218 11224
11265 11313 11333 11350 11399 11435 11512 11517
11570 11607 11608 11631 11647 11714 11723 11737
11757 11762 11789 11825 11840 11854 11896 11941
11954 11969 11985 11991 12005 12017 12109 12135
12175 12177 12215 12268 12278 12299 12346 12362
12377 12384 12393 12626 12700 12703 12707 12714
12737 12740 12752 12766 12771 12811 12912 13027
13051 13085 13093 13100 13138 13155 13325 13332
13354 13394 13429 13437 13447 13450 13451 13471
13490 13494 13542 13553 13589 13598 13658 13680
13772
13791 13900 13902 13954 13994 14076 14149 14236
14258 14281 14336 14344 14390 14468 14488 14510
14537 14542 14562 14631 14665 14666 14740 14760
14772 14876 14918 14924 14990 15009 15010 15015
15063 15109 15153 15171 15174 15179 15217 15253
15340 15342 15354 15363 15380 15384 15394 15426
15462 15471 15474 15497 15538 15560 15600 15616
15621 15630 15635 15642 15711 15782 15791 15792
15793 15819 15848 15859 15863 15864 15965 16003
16066 16084 16092 16106 16119 16130 16138 16200
16201 16248 16255 16287 16368 16416 16470 16481
16494 16580 16593 16621 16626 16638 16752 16754
16758 16797 16803 16839 16850 16915 16955 17050
17069 17096 17135 17202 17203 17254 17348 17369
17374 17402 17433 17435 17454 17542 17598 17645
17654 17675 17717 17808 17865 17869 17878 17919
17934 18019 18057 18126 13167 18169 18184 18185
18215 18260 18291 18316 18334 18366 18383 18422
18425 18438 18461 18489 18503 18559 18580 18633
18703 18716 18757 18769 18815 18875 18891 18915
18918 18947 18951 18970 18979 18985 19004 19221
19222 19283 19320 19361 19362 19443 19446 19450
19470 19475 19531 19559 19563 19571 19576 19586
19610 19638 19660 19663 19670 19699 19790 19851
19873 19921 19929 19997 20045 20056,20111 20112
20142 20150 20160 20219 20261 20269 20274 20304
20414 20479 20484 20486 20495 20543 20553 20554
20572 20603 20657 20669 20790 20806 20908 20938
20985 21041 21057 21061 21124 21147 21149 21155
21167
21222 21228 21234 21311 21348 21409 21437 21450
21476 21488 21489 21505 21531 21601 21696 21700
21906 21924 21929 21955 21986 22035 22055 22095
22097 22104 22110 22114 22120 22136 22193 22193
22282 22293 22335 22400 22402 22417 22454 22502
22509 22510 22512 22552 22591 22593 22610 22614
22625 22636 22663 22783 22792 22811 22850 22852
22865 22900 22946 22998 23034 23047 23058 23076
23091 23151 23226 23228 23275 23281 23282 23300
23339 23347 23372 23390 234J2 23424 23536 23539
23544 23552 23560 23570 23573 23582 23585 23595
23704 23719 23731 23765 23869 23917 23957 24003
24005
24012 24015 24024 24069 24081 24089 24102 24125
24146 24220 24291 24303 24305 24348 24358 24401
24435 24436 24545 24546 24560 24568 24573 24719
24744 24747 24760 24786 24831 24833 24908 2493?
24977