IJmuider Courant Elkaar helpen! iverhoi. KORT NIEUWS. Nieuwe departementen ingesteld. Onder glas. Steunt Winterhulp! Britsche vliegtuigen boven Duitsch gebied. De verduistering JAARGANG NO. 23 Lourens Coster, Maatschappij voor ^rant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V., Gr. ^51,831 93, Haarlem, Telefoon 10724. Bureau Courant: Kennemerlaan 42, Omuiden, 5301, Postgiro 310791. Alle Advertenties, egeven voor dit blad, worden kosteloos genomen in de Kennemer Courant. jvuidei beloon DAGBLAD VOOH VELSEN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREK EIS Verschijnt dagelijks, benalve op Zon- en Feestdagen Directie: P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM WOENSDAG 27 NOVEMBER 1910 Abonnementen per week /0.12H, per maancJ 0.52'/2, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post 1.95 per kwar.aal. Losse nummers 3 cent per ex. Adverteitiën: 1-5 regels ƒ0.60. elke regel meer ƒ0.12. Bij abonnementen belangrijke korting. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10. jden van beproeving komt men nader tot ...ar cn leert, elkaar te steunen als nimmer te- Dat hebben wij Nederlanders in de oorlogs- ondervonden. Maar al was de drang toen it en al"" is hij sindsdien niet meer zoo scherp '«treden, de tijden zijn zorgelijk gebleven, velen ons gaan gebukt onder zware beproevingen en flelpt Elkander blijft tenvolle gelden, als een jkaak en een plicht. Daar zijn allen zich van be- 'f-.- die de Winterhulp tot een succes willen ma- 'flfjj behooren tot hen. Dit werk zal alle be efden gelden, die voor extra hulp in forking komen. Daarbij zijn vele menschen ;,;teuo uit de openbare kassen ontvangen. Maar dat vele levensmiddelen duurder zijn ge ilden, dat het nog veel moeilijker voor hen is ltd te komen dan in vorige jaren, dat die steun slechts in staat stelt met hun gezin in leven blijven. Er was in vroeger tijden een woord in Mik dat later in onbruik is geraakt maar dat ben weer zou willen toepassen. Het woord ^jmumlijders. Lijders zijn zij vooral in dien zin, 5* bun materieele omstandigheden zoo benard zijn geen gelegenheid laten tot het eenvoudigste 2! wat glans, wat levensvreugde, wat afwisseling de monotonie der dagelijksche uiterste soberheid „yigt En dan spreek ik nog niet eens van een iering van het St. Nicolaasfeest, dat gij wel met t kinderen vieren zult. Ik spreek over iets beter geding, over wat warmer kleedïng en dekking, de vreugde die het .brengt als de man, de <0 het kind niet meer in een versleten pakje, -dun jasje waarin hij of zij klappertandt en zich gelijk en uitgestooten voelt, dagelijks het kille Ken in moet gaan. Ik doe een beroep op uw hart. Uw hart, uw gevoel moet spreken als Vrijdag en derdag de eerste collectes voor de Winterhulp irden gehouden. Geloof het, want het spreekt de [arbeid. Het uit zich het best en het zuiverst; het uirerpt allerlei geruchten die onzin behelzen en .opwellen uit de onrust en onzekerheid van den fat wil de Winterhulp bereiken? De hulpverlee- :l het geheele land centraliseeren instede van ar versnipperd te houden over tallooze instellin gdie in dc eene plaats wel, in de andere niet be an, deels v.eel succes behalen en deels te weinig. tijd van extra nood wordt de extra orga- ialie ontwikkeld. Dat is logisch en noodig. Het bijvoorbeeld ook noodig omdat er welgestelde en ne gemeenten zijn. Men kan deze laatste niet het icbioffer daarvan laten worden. Daarom moet distributie over het geheele land toegepast wor- a en daarom kunnen niet alle giften, in uw eigen Migemeente gegeven, geheel voor die gemeente worden als zij in welvaren boven de mid- itaaat ligt. Is dat goed bekeken of niet? Welnu ia, Wij moeten ons niet blind staren op onze eigen middellijke omgeving, want dat dient de goede it niet. Wij zijn één volle, het Nederlandsch volk wij moeten allen elkaar bijstaan. Hel werk wordt uitsluitend door Nederlanders daan. In de aanbevelende en adviseerende com- ijies vindt gij namen die gij persoonlijk kent die uw vertrouwen wekken. Gij ziet, bij voor lid in deze omgeving, den Commissaris der Pro roe voor de zaak optreden, gij bemerkte Dinsdag mr. A. J. Backer, dien ik wel als zijn rechter- Jd mag aanduiden, als Provinciaal Directeur op- «dt, gij ontwaart uw burgemeesters als plaatse- je directeuren en andere mannen, wier namen gij leden der adviescommissies. Maar van het sgste belang is dat uw hart spreekt Luistert gij naar die stem dan onthoudt gij steun aan land den die hem behoeven en dié op u hopen. Ot schrijf deze dingen uit volle overtuiging, zoo gij wel merkt. Deze taaie van socialen bijstand 'irdt uitgevoerd op grooter schaal dan ooit wren, in 'samenwerking met de bestaande in- üingen, door en voor Nederlanders. Al zijn de «Slanders het dan politiek in veel niet eens, hier binnen en moeten zij het zijn. Zij kunnen en «a elkaar helpen in dit kleine land temidden den oorlogsstrijd. Laat ons dat elkaar en ook been toonen! R. P. ïe! 5s gevaarlijk te generaliseeren. Maar toch swij het allemaal op onzen tijd, sommigen i heel vaak. En daarmee worden dan ettelijke kneden ten beste gegeven. Het is bijvoorbeeld 'onjuist in algemeenheden over den ouderdom ■preken en te beweren dat in oude menschen geestdrift en het initiatief gedoofd zijn dat zij fch staan tegenover jeugdig idealisme, dat' Worn de scheppingskracht hun ontvallen is. Want oude menschen die heel anders zijn. Daar ik Zondagmiddag aan herinnerd, in de groote Kertzaal van het Gebouw voor Kim sten en Schappen in Den Haag. Het Residentie Orkest leiding van Frits Schuurman opende zijn -Sainma met Elverhöi, symphonisch gedicht een oud-Deensche sage van Johan Wagenaar. r' k'eld dit nieuwe werk van den nestor der •islandsche componisten ten doop.... of, zooals het in de laatste jaren met een nogal luid- Jjlllge term pleegt te noemen: het gaf er de ^Wpremière" van. - zaal was vol. Beneden zoowel als op de drie die haar omgeven, zag men een dichte zag men rijen gezichten die gespannen ^ht toonden toen de dirigent het teeken gaf 16hoorns zacht inzetten: een bekorend, geheim- motief. En in een loge dicht bij het zag ik, wat voorovergebogen in een van intense aandacht, die bekende lange guur, dat scherpgeteekende profiel met het Puntbaardjeden componist. 1 was maar een oogenblik: die waarneming - omgeving. Want toen vergat ik haar al *41 Het hooge water van de Maas heeft de stuw bij Lith in een woesten stroom veranderd. (Foto Het Zuiden.) omdat hij, de achtenzeventigjarige, mij evenals de anderen meevoerde in de bekoring van zijn schep ping. Hij verhaalde een oude Deensche sage van Elverhöi, den Elzenhevel, maar hij verhaalde ook van de jeugd en sprak in zijn frissche, tintelende poëzie, in zijn voortdurend boeiend coloriet van rythmen en klanken, de taal der jeugd. Het is een droom, deze sage. Een jonge ridder valt in slaap op den Elzenheuvel. In zijn droom komen elfen tot hem, die hem verleidelijk ten dans nooden. Hij weerstaat haar verlokkingen, maar steeds wilder wordt haar dans. Dan wekt hanengekraai hem. Het droombeeld verdwijnt, hij denkt eraan en voelt zijn kracht. In het bewustzijn daarvan, sterk en trotsch, zet hij zijn reis door het leven voort. Dit teere moment in een menschenleven, deze belevenis „in twee acten" die in droom en be zinning misschien een enkele minuut zouden duren, heeft den componist bezield. En bezield in een rag fijne zuiverheid waarin elfen spelend lokken, waar in de muziek zwevend danst, waarin de afweer van den jongen ridder strak en vastberaden maar steeds voornaam blijft, waarin een groote melodie zich ontwikkelt zonder een enkel accent dat te ruw of te zeer op effect berekend zou klinken en dus de betoovering verstoren. De muziek rijst in een climax.... dan kraait de haan en het ont waken komt, het hoornmotief uit den aanvang keert weer. En toen de laatste noot was weggestorven brak een spanning en uitte zioh in een storm van geest drift, wendde Schuurman, die deze poëzie zoo aan stonds tot ons had weten te doen sprekei, zich met een gebaar tot die loge, boog stil glimlachend de schepper van deze nieuwe schoonheid in een tijd van woesten strijd en vernieling op aarde, ver rezen wij van onze zetels om hem onzen eerbied te betuigen, werd hij naar bet podium gevoerd om een ware ovatie in ontvangst te nemen. Het is zelden dat een nieuwe muzikale schepping zoo aanstonds verstaan wordt. En ik verwonderde mij hoe zij tot wording kon komen in zulle een tijd. Na het concert vertelde de componist mij daarvan in enkele rustige zinnen. „He heb haar wel ontwor pen in het begin van dit jaar, voor den lOden Mei", zei hij. Maar van den zomer heb ik alles uitgewerkt voor de instrumentale partijen. En het is ge gaan. Het is heel mooi gespeeld en zooals het bedoelde". „U bent een gelukkig menschdacht ik hard op en hij glimlachte en zei: „Ik heb wel eens eer der gedacht dat het nu toch mijn laatste werk zou zijn, da't het de laatste maal zou wezen. Maar neen Zoo viel een triomf als waarvan jonge kunste naars droomen nog aan dezen begenadigde ten deel. En later greep de dirigent mijn mouw en zei vol geestdrift: „Wat een prachtige winst voor ons re pertoire", en ik antwoordde iets over een rythme dat mij zoo getroffen had en hij snelde naar een piano en gaf het aan: „Dit! Natuurlijk! Interes sant". En zoo weet ge het dan dat de wereld steeds opnieuw met schoonheid verrijkt wordt, ook en zelfs in dezen tijd en dat dit pas weer geschied is ta een geval dat ik u noem, door een ouden man in wiens ziel de frischheid en de tinteling der jeugd zijn blijven leven en die dankbaar is dat hem dit is gegeven. Straks, als deze nieuwe schepping ook u bereikt, zult gij, met mij, hem dankbaar zijn. R. P. Uit Oslo meldt het D.NJ3.: Het in dienst van Engeland varende 5811 b.r.t. groote Noor- sche motorschip „Touraine" is, volgens een be richt van „Göteborgs Handels och Sjöfartstidnin- gen" verloren gegaan. De bemannink kon in haar geheel worden gered. De Amerikaansche regeering zou volgens een persagentschapsbericht uit Washington een marinebegrooting met een record eindcijfer van 3,3 miliard dollar goedgekeurd hebben. Deze begrooting die een milliard hooger is dan die voor het loopende begrootingsjaar, zou in Ja nuari bij het congres ingediend worden. Vol gens genoemd bericht is omstreeks 1,3 milliard voor scheepsbouw uitgetrokken. (DNT.B.) Domei meldt dat admiraal Hasagawa, lid van den Japanschen hoogen raad van oorlog, benoemd is tot gouverneur-general van For mosa. Deze keuze is wellicht gedaan met het oog op het gewicht van Formosa als basis voor de zuidwaarts gerichte politiek van Japan. Departement van Onderwijs, K. en W. gesplitst. To hei gisteren verschenen Verordeningenblad is opgenomen een verordening van den Rijkscom missaris voor het bezette Nederlandsche gebied tot instelling van departementen van algemeen bestuur, welke den naam zullen dragen van departementen van Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbescherming en van departement van Volksvoorlichting en Kun sten. Hierin is bepaald, dat in de plaats van het departement van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen worden ingesteld het departement van Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbe scherming. alsmede het departement van Volks voorlichting en Kunsten. Aan het departement van Opvoeding, Weten schap en Cultuurbescherming is opgedragen de zorg voor al hetgeen met inrichtingen van open baar en bijzonder onderwijs en opvoeding samen hangt, met inbegrip van de inrichtingen van hoo ger onderwijs; de opleiding van onderwijzers, het schoolfilmwezen, de lichamelijke opvoeding; de jeugdleiding en de cultureele verzorging der jeugd; d.e ontwikkeling van volwassenen, met inbegrip van de zorg voor openbare bibliotheken; de wetenschap met inbegrip van de bibliotheken, inrichtingen en vereenigingen van wetenschappelijken aard, van de wetenschappelijke literatuur, alsmede van opgra vingen; de openbare en niet openbare musea en andere collecties, de monumentenzorg en de zorg voor het archiefwezen, alsmede de natuurbescher ming en de heemschut. Aan het departement van Volksvoorlichting en Kunsten is opgedragen de zorg voor het pers- en radiowezen en. onverminderd het bepaalde in de Bioscoopwet 1926 (artikel 1 der verordening no. 160/1940), het filmwezen; de niet-wetenschappe- lijke literatuur, de muziek, de beeldende kunsten, met inbegrip van de architectuur en de kunstnij verheid, het theaterwezen, de kunstdans en het ten toonstellingswezen; de bestrijding van al hetgeen in strijd is met de openbare orde en de goede ze den, alsmede al hetgeen samenhangt met propa ganda en met bekendmakingen ten behoeve van doelen, die niet op het maken van winst gericht zijn. Aan beide departementen is opgedragen de zorg voor de instandhouding van den volksaard, ieder van hen .oefent zijn bevoegdheden dienaangaande zelfstandig uit voor zooveel het de aan zijn zorg toevertrouwde on denverpen aangaat, doch in onder ling overleg, waar zulks noodzakelijk is. Hetzelfde geldt ten aarzien van de uitwisseling van cultu reele waarden. Deze verordening is in werking getreden op den dag harer afkondiging. (De Nederlandsche tuinboiLw zal waarschijnlijk voor 1941 eenige verruiming van de teelt onder glas verkrijgen, o.a. voor groenten in druivenkassen.) Sinds alweer een aantal jaren Hebben telers onder glas, Tot hun scha moeten ervaren, Wat 't begrip beperking was. Zij moesten als vogels leven, In een glazen kooi gedaan. Waarin 't hun niet was gegeven, Flink de vleugels uit te slaan. Zij verdienden er wel mede, Maar, zoover 3k vermoeden kan, Weinig kas-geld, eer instede, Meer dat geldt als kas-sian. Nu wordt dit opnieuw geregeld, Voor de broeikas uitgebroeid. Als dat strakjes wordt bezegeld, Zijn ze niet meer zoo besnoeid. Dan breken tot hun verblijden Betere kas-tijden aan, Wat bevrijd van het kastijden, Dat huri'kas eerst moest doorstaan. Dus de brave telers hopen, Dat een prachtig kas-stuk speelt, Als ze grif kunnen verkoopen, Wat him kas weer ruimer teelt. P. GASUS TRAMMEN BOTSTEN BIJ HALFWEG. Verkeer ondervond geruimen tijd vertraging. ZES PERSONEN LICHT GEWOND. Dinsdagmorgen omstreeks half negen heeft zich in de schemering van den dageraad op den Haarlemmerweg nabij Halfweg een trambotsing voorgedaan, welke nog betrekkelijk goed is afge- loopen. Uit de richting Haarlem kwam een enkele motor wagen met arbeiders voor de werkverschaffing. Nabij de veenderij, ter' hoogte van de ijsbaan, stopte de wagen teneinde de arbeiders uit te laten. Een halte is hier echter niet. Op deze tram volgde een gewone reizigerstram uit Haarlem. De bestuurder van dezen tramtrein had het afgeschermde roode achterlicht van den voorrijder wel in het oog, maar vergiste zich in den afstand toen de arbeiderstram buiten een ge wone halte stopte. Hij remde nog uit alle macht, maar de zware tramtrein schoof door en ramde den stilstaanden motorwagen. Het voorbalcon van het eerste rijtuig der reizigerstram drong in het ach- terbalcon van den aangereden wagen, waardoor beide balcons werden vernield en de twee rijtui gen ontspoorden. Tengevolge van den schok cn door het vallende glas kregen zes personen lichte verwondingen. De geneeskundige dienst van Amsterdam vervoerde hen ter behandeling naar het Wilhelmina Gast huis. Vandaar zijn zij naar Haarlem teruggekeerd. Het ü-amverkeer werd in de ochtenduren over enkel spoor onderhouden. Des middags was het verkeer over beide sporen hersteld. Groote beiizinezweiidel te Rotterdam opgehelderd. De Rotterdamsche recherche is een grootsch' opgezette zwendel in machtigingen voor aankoop van benzine en benzinedistributiebons op het spoor gekomen. Behalve menschen uit den autohandel is hierbij ook een ambtenaar van de rijks verkeers- politie te Rotterdam betrokken. Volgens een voor- loopige raming konden niet minder dan 20.000 liter benzine doof valsche machtigingen worden ver kregen. Bij het onderzoek bleek, dat de 39-jarige direc teur H. van een autoslooperij te Overschie bij de zaak was betrokken evenals zijn 54-jarigen neef W. J. H., werkzaam op het bureau van de rijks- verkeersinspectie te Rotterdam. Zij zijn beiden ge arresteerd. Procesverbaal is verder opgemaakt tegen den 44-jarigen autohandelaar N. A. E., tegen den 31- jarigen autohandelaar F. W. V., wonende te Hille- gersberg en tegen den 34-jarigen chauffeur W., eveneens wonende te Hillegersberg, die allen bon nen van den directeur H. hadden. Deze bonnen zijn in verschillende hoeveelheden van hand tot. hand gegaan. H. rekende per bon het bedrag van 0.25 hetgeen hem een zoet winstje op leverde en dit bedrag liep na verschillende trans acties op tot 0.60 en 0.80 per bon. Dit betee- kende dus, dat de benzine 1.00 en meer per liter kostte. BIJ DEN DUITSCHEN RIJKSARBEIDSDIENST IN ELZAS-LOTHARINGEN. Bij den wederopbouw worden puinresten gebruikt voor het vullen van granaat- trechters. (Foto Weltbild.) Post Giro voor Velsen: 45760 voor Beverwijk: 43660 voor Heemskerk: 13831 voor Castricum: 43S11 De Commissaris van de Provincie Noord- Holland, Mr. Dr. A. Baron Röell, schreef: „Elke gift is nog geen offer. En offers zijn noodig, zal niet slechts wor den voorzien in de dringendste behoeften van velen, maar zal ook eenige vreugde ivorden gebracht in de gezinnen van talrijke mede burgers, wier leven van alle licht en glans is ontbloot. De tijden zijn moeilijk en de eischen zijn vele. Brengt niettemin Uw offer met dezelfde blijmoedigheid als waarmede hel zal ont vangen worden door allen, voor wie de Win terhulp een uitkomst zal zijn. Een betere toekomst, als de vrede is her steld en de welvaart herleeft, moge U voor Uw weldadigheidszin beloonen!" Het Postgiro-nummer van de Landelijke organisatie Winterhulp Nederland" is 5553, Hofweg 7, den Haag. Vergeef'sche poging Berlijn te bereiken. BERLIJN, 27 Nov. (D.N.B.) In den nacht van Dinsdag op Woensdag hébben verscheidene Brit sche vliegtuigen geprobeerd de rijkshoofdstad aan te vallen. Als gevolg van het zware luchtdoelge schut gelukte het hun echter niet over de ver- sperringszöne heen te vliegen. Zij moesten terug- keeren alvorens de stad bereikt te hebben, na eenige bommen te hebben laten vallen aan den uitersten rand van de stad. Er werd slechts ge ringe schade aan huizen en landerijen aangericht. Britsch convooi aangevallen. BERLIJN, 26 November (D.N.B.) Duitsche verkenners hebben in den loop van Dinsdag een uit dertig schepen bestaand, krachtig beveiligd convooi bij Southend ontdekt. Het voer in de richting van de monding der Theems. Draadloos ontboden Duitsche gevechtsvliegtuigen en duik bommenwerpers vielen van een hoogte van tien tot twintig meter verschillende schepen met- suc ces aan. Nadere bijzonderheden ontbreken nog. Een Engelsch gevechtsvliegtuig van het type Lockheed" heeft volgens inlichtingen van het D.N.B. gistermorgen op de Noordzee een Duitsch patrouillevaartuig aangevallen. Ondanks zwaren zeegang slaagde de boot er in dit vliegtuig door goed gericht afweervuur tot voortijdig afdraaien te dwingen. Alle-bommen, die voor de patrouille boot waren bestemd, misten hun doel. Twee andere Duitsche patrouillebooten werden, in den loop van den middag eveneens op de Noordzee door twee Britsche torpedovliegtuigen aangevallen. De schepen openden terstond het vuur en verijdelden de vijandelijke aanvallen door handige afweermanoeuvres. Ondanks de ongun stige omstandigheden als gevolg van zwaren zee gang en slecht zicht slaagden zij er in een der aanvallende vliegtuigen naar beneden te halen. Een gewond lid van de bemanning van dit En- gelsche vliegtuig kon worden geborgen, De Duit sche patrouillevaartuigen zijn onbeschadigd. NIEUWE SECRETARISSEN-GENERAAL. Benoemd zijn tot secr.-generaal van het nieuwe departement van Opvoeding, Wetenschap en Cul tuurbescherming prof. dr. J. van Dam te Amster dam en tot secr.-generaal van het departement van Volksvoorlichting en Kunst dr. T. Goedewaagen te 's Gravenhage. ZON EN MAAN OP 28 NOVEMBER. ZONSOPGANG 9.23 ZONSONDERGANG 17.33 MAANSOPKOMST 7.49 MAANSONDERGANG 17.23 d.a.v. Rijksbureau voor verwerkende industrieën. Sectie voor keramische, elcctro-technische en grafische industrie. In de Staatscourant van Dinsdag is een be schikking van den secretaris-generaal van handel, nijverheid en .scheepvaart gepubliceerd, waarbij wordt ingesteld het rijksbureau voor verwerkende industrieën, waaronder, ressoi'teeren een sectie voor de keramische, voor de electroteehnische en voor de grafische industrie. Inschrijving bij de onder scheiden secties is thans verplicht gesteld. Een verzoek tot inschrijving zal vóór 7 Decem ber a.s. bij den directeur van de desbetreffende sectie moeten worden ingediend. De beschikking bevat o.m .een verbod tot het koopen, voorhanden, of in voorraad houden, ge bruiken, verbruiken, bewerken, verwerken, te koop aanbieden, verkoopen of afleveren van alle in de beschikking vermelde artikelen zonder ver gunning, waarvan ten aanzien van de keramische en de electroteehnische industrie voorloopig alge- meene dispensatie wordt- verleend. De grafische industrie zal van Dinsdag af over een vergunning van den directeur der betrokken sectie moeten beschikken om haar bedrjjf te kunnen voortzet ten. De sectie voor de keramische industrie is ge vestigd: Bezuiden houtscheweg 123, 's Graven hage. De sectie voor de electroteehnische industrie is gevestigd: Bezuidenh'outscheweg 78b, 's Graven hage. De sectie voor de grafische industrie is geves tigd: N.Z. Voorburgwal 326328, Amsterdam.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1940 | | pagina 1