Jiunsf
„Winterhulp Nederland
Uit de Pers.
WOENSDAG 4 DECEMBER 194Ö
Kunstmatig drogen van gras.
Ook bloembollen worden gedroogd.
BOTTERDAM, 3 December. Meer en meer
vindt het kunstmatig drogen van gras ingang in
ons iand. De omstandigheden beletten het invoeren
van meelsoorten e.d. en kunstmatig gedroogd gras
is nu een welkom mengvoeder voor de dierlijke
voeding. Maismeel was de carotine-bron bij uit
nemendheid. Carotine is de moederstof van vita
mine A en daar het maismeel zeer schaarsch wordt,
wordt het grasmeel waarin men 'een welkom ver-
vangmiddel heeft gevonden door het koeienmeel
gemengd. Meer in het bijzonder is grasmeel geschikt
als pluimveevoeder. Bovendien heeft men waarge
nomen, dat kunstmatig gedroogd gras ongeveer 10
tot 15 x meer carotine oplevert dan de beste mais-
soort terwijl hooi in het geheel geen carotine be
vat.
Voor dit kunstmatig drogen van grassoorten zijn
bijzondere installaties noodig. Het eerst is het
drogen toegepast in Amerika en Engeland. In
Noord-Amerika wordt b.v. de z.g. lucerneklaver
op deze wijze gedroogd tot lucerneklavermeel, dat
in 1929 op de Nederlandsche markt \verd gebracht
en sedert dien bij groote hoeveelheden iri ons land
werd gebruikt. De eerste firma die dit klavermeel
invoerde was de firma W. A. Pesch Jr., die zich
thans aan de gewijzigde omstandigheden heeft aan
gepast en met een eigen grasdrogerij, maalderij en
mineraalmengerij de grondstoffen voor samenge
stelde veevoeders gereedmaakt. In den seizoentijd
heeft men in deze drogerijen aan den Keileweg 22
het beschikbare gras gedroogd en thans houdt men
zich o.m. bezig met het drogen van aardappelen,
peen en in groote hoeveelheden tulpen- en iris-
bollen, welke laatste een uitstekend surrogaat voor
koffie blijken te zijn.
Het bedrijf in Rotterdam werkt thans met ca.
30 man personeel. Het is vol-automatisch, alle ver
voer van grondstoffen in de drogerij geschiedt aan
den loopenden band.
Het jonge bedrijf is in vollen gang, op het oogen
blik verwerkt men bloembollen. Nog iederen dag
wordt thans gearbeid aan de vervolmaking van de
installatie, die door werkspoor is geleverd, en ver
schillende aanvullingen staan nog op het pro
gramma.
HET DROGEN VAN GRAS.
Gras is buitengewoon onhandelbaar. In de in
stallatie bleek het op vele plaatsen opstoppingen
te veroorzaken en. het vereischte alle aandacht dit
euvel op te heffen. In een snijmachine wordt het
gras en worden thans de bollen klein gesneden
waarna het met een Jacobsladder omhoog wordt
gevoerd tot boven de droogkasten. twee in getal.
Geheel boven in het gebouw wordt het zorgvuldig
verspreid in een ruimte, die door draaibare schoepen
is afgeslote van de ruimte in de droogbak daar
onder. Deze droogbak bestaat uit verschillende af-
deelingen. De schoepen kan men met een handbe
weging open stellen, waardoor de geheele inhoud
omlaag valt (men noemt dit de „sluishor"), waarna
de grondstoffen nog een tweede sluishor moeten
passeeren. Daarna valt de massa door nog 9 gaas
horren en tenslotte, op den beganen grond door
weer twee sluishorren. Een cokesoven levert de
warme lucht, die in de droogkasten circuleert en
met koude lucht wordt vermengd. Het hier toege
paste principe is drogen met zeer veel lucht en
weinig hitte. Het gras wordt gedroogd op een
temperatuur van circa 100 gr. C. Dit biedt dit
voordeel, dat de cellen practisch ongeschonden
blijven, waardoor gëen omzetting in eiwit ontstaat
en practisch geen vitaminen A verloren gaan. Heeft
de grondstof de reis door de droogkast gemaakt, dan
valt ze bij gedeelten op een transportband, waarna
ze via een verdeeler naar een hamermolen wordt
gevoerd, waar ze tot meel wordt vermalen. Per uur
kan deze drogerij ongeveer 2000 KG gras vermalen
hetgeen theoretisch 50 ton per dag bedraagt. Het
drogen van bloembollen, waarmede men thans bezig
is, gaat langzamere per week kan men circa 100 ton
-bollen verwerken.
Wielrijden
Room voor zieken.
Een andere regeling getroffen.
Het rijksbureau voor de voedselvoorziening
in oorlogstijd deelt mede, dat de voorloopige rege
ling voor de verstrekking van room aan zieken in
middels is vervallen.
Voortaan zal room aan zieken uitsluitend tegen
een door het distributiekantoor afgegeven bewijs
worden verstrekt, een soortgelijke regeling derhalve
als reeds voor extra-rantsoenen van gedistribueer
de levensmiddelen voor zieken bestaat. De ge\iees-
heeren zijn van deze regeling op de hoogte. Zij, die
meenen voor de verstrekking van room in aanmer
king te komen, dienen zich tot hun geneesheer te
wenden, door wiens bemiddeling een bewijs kan
worden verkregen, dat door de plaatselijke distri
butiediensten wordt afgegeven.
Indien een dergelijk bewijs is afgegeven, kan
tegen inlevering daarvan aan den normalen room-
leverancier de op het bewijs vermelde hoeveelheid
room worden verkregen.
Het bereiden van room en het afleveren daar
van aan zieken hetgeen dus slechts tegen over
legging van bedoeld bewijs kan geschieden.mag
uitsluitend geschieden door houders van een zgn.
kaTnvergunning, die tevens in het bezit zijn van
een vergunning tot het bereiden en afleveren var
room voor zieken, afgegeven door de afd. zuivel-
controle der Nederlandsche zuivelcentrale in de
betreffende provincie.
Room voor andere doeleinden kan niet beschik
baar worden gesteld.
Toestand der A. O. V. précair.
Geel. Staten van Gelderland stellen
verdubbeling der subsidie voor.
Door de tijdsomstandigheden is de financieele
toestand der Arnhemsche Orkest Vereeniging
uiterst precair geworden, aldus deelen Ged. Staten
van Gelderland den Staten mede.
Zag het er in de eerste helft van 1939 naar uit,
dat o.m. als gevolg van de stijging van het aantal
abonnés en leden betere dagen voor het Arnhemsche
orkest zouden aanbreken, tengevolge van de tijds
omstandigheden is dit echter niet het geval geweest.
Het bestuur der A.O.V. heeft derhalve Ged. Staten
om een extra subsidie verzocht en dit college stelt
den Provinciale Staten- van Gelderland thans voor
de A.O.V. voor een jaar een extra subsidie van
4000 te verleenen, waardoor het normale sub
sidie wordt verdubbeld.
GARANTIES IN VERBAND MET DE
DISTRIBUTIE WET.
De secretaris-generaal van het departement
van Handel, Nijverheid en scheepvaart heeft een
commissie ingesteld, welke hem van advies dient
inzake het vervallen verklaren van garanties, ge
steld in verband met de uitvoering van de distri
butie wet 1939.
Tot voorzitter en leden dezer commissie zijn be
noemd: dr. D. L. Uyttenboogaart te Heemstede, lid,
tevens voorzitter; W. Graadt van Roggen te De
Bilt, lid. tevens plaatsvervangend voorzitter; Chr.
Rueb J.Gzn., te Wassenaar, lid; mr. J. B. W. P.
Kïckert te 's-Gravenhage, plaatsvervangend lid,
tevens secretaris.
Meer waschgoed per zeepbon naar de
wasscherij.
Volgens de Telegraaf ligt het in het voornemen
de hoeveelheid waschgoed, welke men bij inleve
ring van een zeepbon aan de wasscherij kan mee
geven, met ingang van 7 December a.s. te brengen
op 20 KG. Zooals men weet, bedraagt deze hoeveel
heid tot nu toe 8 KG,
Wals en Bellenaars reden in Brussel.
Nederlandsche koppel bracht het niet tot een
overwinning.
BRUSSEL. 3 December (A.NP.) Voor het
eerst na de capitulatie van Nederland en België
is er Zondag weer contact geweest tusschen de
renners van beide landen. Wals en Pellenaars. die
al zoo veel triomphen in België gevierd hebben,
zijn de eerste Nederlanders geweest, die in het
Brusselsche sportpaleis hun krachten weer met
hun Belgische tegenstanders gemeten hebben.
Vrijwel alle bekende Belgische renners waren aan
wezig om den strijd tegen Wals en Pellenaars op
te nemen. Een zeer talrijk publiek was getuige van
uiterst spannende wedstrijden, die den Nederlan
ders wel is waar geen overwinningen opleverden
maar die toch het aankijken ten volle waard
waren. Allereerst werd een omniumwedstrijd voor
ploegen gereden, welke bestond uit drie manches.
Deze werd gewonnen door het koppel KaersDe
bruyeker met WalsPellenaars op de vierde
plaats.
De koppel wedstrijd over 50 K.M. werd na een
zeer spannenden strijd gewonnen door het koppel
Nayevan Simaeys. terwijl het koppel Wals
Pellenaars op de derde plaats beslag legde.
De totaaluitslag luidt:
Omniumwedstrijd voor ploegen: eerste manche:
1. K.M. met vliegenden stark en aflossing: 1.
KaersDebruycker 1 min. 4 2/5 sec., 2. Clautie:
Bruneel' 1 min. 4 3/5 sec.. 3. SclierensSylVer
Maes 1 min. 6 4/5 sec., 4. WalsPeHenaars 1 min.
7 3/5 sec.
Tweede manche: Australische achtervolging
over max. 15 K.M.: 1. KaersDebruycker 4 min.
23 sec., 2. WalsPellenaars op 80 M., 3. Clautier—
Bruneel ingeloopen na 3 min. 15 sec.
Individueele wedstrijd over 20 ronden: 1. Sche-
rens 6 min. 25 sec., 2-. Kaers, 3. Bruneel. 4. Clau
tier. 5. Pellenaars. 6. Debruycker, 7. S. Maes, 8.
Wals.
Totaaluitslag: 1. KaersDebruycker 12 pnt., 2.
Clautier—Bruneel 17 pnt., 3. Sclierens—S. Maes
22 pnt., 4. WalsPellenaars 25 pnt.
Koppelwedstrijd over 50 K.M.: 1. Nayevan
Simaeys 1 uur' 1 min. 30 sec.. 2. ClaessensDe-
predhomme, 3. WalsPellenaars, 4. KintDe-
foort. Op een ronde: 5. ex aequo: KaersDe
bruycker, Scherens—S. Maes, ClautierBruneel,
CoolsThijssen.
van het sportverbond werkzaam is. Edstroem heeft
vooral door zijn werkzaamheden als voorzitter van
de internationale athletiekfederatie een beken
den naam in de sportwereld gekregen. Ongetwjj
feld lijdt het- Zweedsche sportwezen door zijn be
danken een gevoelig verlies.
Buksen
Zweden heeft een nieuwen
sportleider.
STOCKHOLM, 3 December (A.N.P.) Tijdens
de jaarlijksche vergadering van liet Zweedsche
Sportverbond heeft Edstroem zijn ontslag als voor
zitter genomen.
In zijn plaats werd Ernst Bredberg gekozen, die
reeds sedert een twintigtal jaren in het bestuur
Amerikaansche boksers in actie.
Het A.NP. meldt uit New-York: In Madison
Square Garden heeft Billy Conn na een gevecht
van twaalf ronden op punten van Lee Savoldi ge
wonnen. Een andere mededinger naar den titel in
het zwaargewicht, de neger Buddy Walker, toon
de eveneens zijn goeden vorni door een punten-
overwinning op Tony Musto, die in de vijfde en
achtste ronde herhaaldelijk door Walker tegen
de planken geslagen werd.
De vroegere Europeesche lichtgewichtkam
pioen Aldo Spoldi behaalt in Amerika de eene
overwinning na de andere. Zijn laatste zege was
tegen den Amerikaan Elridge, die het niet langer
dan 1 min. 50 sec. tegen Spoldi uithield. Op dat
moment kreeg Elridge een dergelijk harden stoot,
dat hij uitgeteld werd.
Nadat ongeveer een maand geleden Arm
strong als wereldkampioen in het weltergewicht
door Zivic onttroond werd, zijn-er thans onder
handelingen gaande voor een revanchewedstrijd
tusschen beide tegenstanders. Waarschijnlijk zal
deze wedstrijd reeds in de tweede helft van deze
maand in Madison Square Garden plaats vinden
WEEK-ABONNEMENTEN
dienen uiterlijk Woensdagsavonds
betaald te zijn, daar de bezorgers op
Donderdag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
Bevroren vleesch in den handel.
Ook deze week jiog moeilijkheden met de
vleeschvoorziening.
Ter bestrijding van het vleeschtekort, zendt de
Veehouderijcentrale duizend bevroren ruhderen uit
de koelhuizen te IJmuiden naar de voornaamste
verbruikscentra, dus hoofdzakelijk de groote steden,
aldus meldt Het Volk.
De aanvoer van levend vee is op de markten
nog steeds zeer gering. Voor de slacht zijn iedere
week ongeveer 12.000 runderen noodig en de aan
voer bedraagt nu circa 1200 stuks. Voegt men hierbij
de duizend runderen uit de koelhuizen, dan blijkt,
dat ook deze week nog met een zeer krappe vleesch-
voorziening moet worden rekening gehouden, daar
maar ongeveer 20 pCt. van de normalè hoeveelheid
rundvleesch beschikbaar is.
Dekanozow, de plaatsvervangende Russische
volkscommissaris voor Buitenlandsclie Zaken, is
benoemd tot gezant te Berlijn.
(Foto Weitbild.)
Wat te Haarlem tot dusver
is ontvangen
HAARLEM Dinsdag
Naar ons wordt medegedeeld heeft de straat
collecte te-Haarlem Zaterdag j.l. opgebracht
f 639.7,14'/:;. Bovendien werden- aan giften buiten
de straatcollecte door den penningmeester van
Winterhulp te Haarlem ontvangen f 6894,
zoodat tot dusver een bedrag van f 13.291.14'/2
is binnengekomen.
schier wèl mogelijk zal zijn. Al zal dan ti
de N.S.B, wat water met den wijn moeten r'e?-1
gen. In elk geval is er geen principieele afJnïR*
meer. Zelfs ging men nog een stap verder
'en- dat de
- verder rir?
verklaren, dat men gaart e zou zien, dat d
door daden toonde, dat men niet langer h!J^
PROVINCIALE STATEN
(Vervolg van ons nummer.van gisteren).
Nadat mr. J. B. Bomans en de heer E. Luden
hun redevoering hadden uitgesproken, werd de ver
gadering geschorst en verlieten de familieleden die
de zitting hadden bijgewoond, o.w. mevr. A. A.
bar.esse Röell-foar.esse De Vos van Steenwijk, de
zaal.
Na heropening van de vergadering werden m
de vacature P. P. Hartendorf en dr. A. Melchior
die periodiek aftreden, tot leden der Commissie
van Bestuur van de Provinciale Ziekenhuizen be
noemd de heeren P. P. Hartendorf te Haarlem en
A. J. van Lemen te Velsen. (In vérband met be
palingen van het Algemeen Reglement kan slechts
één der aftredenen voor een herbenoeming
aanmerking komen).
Tot leden van den Raad van Toezicht op de
Prov. Bedrijven in de vacatures E. Luden en dr
J. A. van Steijn (aftredend) en in de twee vaca
tures,' ontstaan door het overlijden van de
heeren dr. ir. Th. van der Weerden en R. P. van
Royen, werden' herkozen de heeren E. Luden, te
Hilversum en dr. J. A. van Steijn te Zeist en ge
kozen de heer W. van de Valk te Allernaar en ir
W. J. Harders te 's Gravenhage.
Verschillende voorstellen -werden commissoriaal
gemaakt.
Hierna werd de vergade.ring verdaagd tot 17
December, des morgens te half elf.
Oorspronkelijk zou het krachtvoeder voor liet rundvee dezen winter niet vóór
Februari a.s. verstrekt worden. Evenwel is thans vastgesteld, dat de veehouders
reeds nu, bij het intreden van den staltijd, krachtvoeder zullen ontvangen. De
veehouder krijgt hierbij een bepaalde hoeveelheid toegemeten, welke hij naar
goeddunken onder zijn vee kan distribueeren.
(Foto Pax Holland.)
DE NEDERLANDSCHE UNIE.
„Dé Standaard" schrijft in een driestar over de
Nederlandsche Unie, na er op gewezen te hebben
in beginsel in dezen tijd niet aan polemiek met
andere partijen te doen, omdat het blad streeft naar
zoo groot- mogelijke samenbinding op die terreinen,
waar men van gemeenschappelijke doelstelling
spreker kan, o.m.:
„In het nummer van haar orgaan „De Unie" van
16 November dient de Unie zich aan. als een revo-
lutïonnaire groep, zichzelf daarbij met Nationaal
Front en N.S.B. op één lijn stellend. Ons lijkt dit
een gevaarlijke positie, zooals trouwens ook blijkt
uit de beschouwingen, die het orgaan wijdt aan een
mogelijk samengaan van deze drie revolutionnaire
groepeeringen.
Weliswaar schijnt het haar toe, dat eenheid tus
schen de drie genoemde stroomingen op hetroogen-
blik nog niet bereikbaar is, maar daarin ligt toch
de gedachte besloten, dat het in de toekomst mis-
in Haarlem
en daarbuiten.
Een Haarlemsch schilder wordt
tachtig jaar: Rens Lensselink.
Nog al vaak moest ik in" loop van tijd van bezoe
kers, die de nauwe wenteltrap naar mijn werkka
mer op den Kruisweg 62, klommen, minzame ver
wijten incasseeren over het gemis daar van een lift,
of een breeder opgang met gemakkelijker ligging.
Niet altijd kondën die verwijten danontzenuwd
worden door het wijzen op het ouderwetsche knap
pe stuk timmermanskunst, waarvan de zich sterk
buigende houten leuningen getuigenis aflegden, die
zich in een zeer beperkte ruimte naar drie verdie
pingen omhoog kronkelden. Knap handwerk, dat
men nu niet meer maakt; niet meer noodig heeft te
maken, maar waar ik van houd en dat ik ongaarne
door een opzuigbare apenkooi vervangen zou zien.
Maar het zij toegegeven: voor bejaarde lieden zijn
die trappen niet aanlokkelijk. Onze voorouders ken
den. geen andere ende zij murmureerden niet. En
met welk een genoegen ontving ik dan ook dezer
dagen de bezoeken van den Haarlemschen schilder
Lensselink, die aanstaanden Zondag tachtig jaar
hoopt te worden en die mijn trapjes opklimt en af
deelt met die vlugge zekerheid van doen, die mij
hem doet bewonderen zooals ik zijn geheele activi
teit, zijn geheugen, zijn gesprek bewonder.
Lensselink en zijn werk zullen velen onzer lezers
niet zoo bekend wezen als beide waard zijn. Het
zij ons dus geoorloofd er hier iets van te vertellen.
Het gaat over een levensloop, waarin studie en
energie'nooit insliepen en die voor moedelooze
jongeren van onzen tijd bemoedigend kan zijn.
Lensselink dan was twee en twintig toen hij op
de Amsterdamsche Normaalschool, toen nog boven
in het Rijksmuseum, zijn eerste schreden zette.
Praktische kunstbeoefening was daar het einddoel
der opleiding, maar vooral in wat later jaren zijn
vandaar velen naar de velden der vrije kunst over
gewipt, toen in die regionen vrij vlot roem en.
duiten te verdienen waren. Doch in '82 was daar
nog zoozeer geen sprake van en kwamen ook later
de jongelui die onder directies van Molkenboer en
De Kruyff gestudeerd hadden, als teekenleeraars,
ontwerpers en assistenten op architectenbureaux
terecht. In Lensselink's tijd was er de zeer knappe
J. D. Huibers als docent werkzaam en aan hem
dentk onze Haarlemsche schilder en teekenaar nog
met waardeering graag terug. De middelbare acte
heeft Lensselink na de Normaalschool dan ook ge
makkelijk gehaald, doch hij heeft er nimmer geT
bruik van gemaakt en nooit les gegeven. Er zat lust
voor avontuur in den jongen mar. Hij trekt naar
Argentinië en vindt er werk als teekenaar voor
Fransche en Spaansche bladen. Dat duurt een
tijdje, tot dat de eene of anderê revolutie aan dat
werk een eind maakt. Geen nood, Lensselink zoekt
en vindt werk goed onderlegd als hij- is op
een grafische inrichting. Doch een volgende revo
lutie treft weer die zaak en ze moet opdoeken.
Als Lensselink nog niet anti-revolutionnaïr was,
zou hij het toen geworden kunnen zijn. Hij kiest
de wijste partij en keert naar Holland terug, waar
hij voorshands een kantoorbaantje aanvaardt, doch
intusschen ijverig door blijft teekenen. Met dat
alles zijn wel wat jaartjes gemoeid geweest als hij
er in 1912 toekomt uitsluitend schilder en teeke
naar te zijn. Hij heeft dan eenige jaren te Am
sterdam aan den overkant van het IJ gewoond, en
Zaandammer van geboorte als hij is, is zijn gene
genheid voor het teekenen en aquarelleeren van
schepen wel goeddeels hieruit verklaarbaar.
Bescheiden en veel ruchtbaarheid schuwend, was
het pas in 1915, en in Haarlem, waar hij zich in
middels hadgevestigd, dat Lensselink er toe kwam
een eerste eigen expositie te houden. Die marine
aquarellen hadden vooral bij de schepenkenners
een aardig succes. Behalve dat ze goed van kleur en
teekeniing waren, konden ze ook in de oogen der
scheepsbouwkundigen genade vinden door de tech
nische perfectie waarin schip, tuig en want behan
deld waren. Zoo is het dan ook niet vreemd dat
men in het Amsterdamsche Scheepvaartkundig
Museum een vijftal teekeningen van Lensselink
zal kunnen aantreffen, dat onze kunsteaar er an
dere naar het buitenland (Berlijn, Stockholm enz.)
verkocht en Amerikaansche tijdschriften er repro
ducties van gaven. Hij zond in die dagen ook zijn
geregeld werk naar buitenlandsche tentoonstellin
gen, waar het, als in San Francisco bijvoorbeeld,
niet onopgemerkt bleef.
Die eerste en uniek gebleven Haarlemsche
tentoonstelling van een kwart eeuw geladen herin
ner ik mij met veel genoegen voor Lensselink te
hebben ingericht. Bij een toevallige ontmoeting de-
'.en zomer, kwam het gesprek op leeftijden en den
zeldzamen verjaardag van den schilder.. In een
spontane opwelling van prettig respect voor den
krassen ouden heer stelde ik hem voor zijn zilveren
bruiloft met het Haarlemsche tentoonstellingswe
zen, op zïjr verjaardag met een tweede expositie te
vieren, welk voorstel onmiddellijk een goed ont-
haSl vond.
De verrassing voor mezelf is geweest dat ik in
plaats van schepen al maar schepen, thans land-,
schappen met hooge luchten, duir- en boschgezich
ten, bewogen zeeën te zien kreeg, meerendeels werk
van de laatste paar jaren, waardoor mijn respect
voor Lensselink's vitaliteit nog groeide. Als ge
woonlijk onthoud ik mij op deze plaats van criti-
sche bespreking over zaken, waar ik, zij het zijde
lings, bij betrokken ben. Ik wil alleen dit zeggen
dat het arrangeeren van die kleine, intieme hulde
aan der krassen Haarlemmer mij,, evenals voor
vijf en twintig jaar, een aangenaam werk is ge
weest en tenslotte den heer Lensselink toewen-
schen, dat hij zijn prettige opgewektheid en leven
dige activiteit nog een reeks var jaren voor het
werk dat hem lief is, mag behouden.
J. H. DE BOIS.
RENS LENSSELINK
(Foto Neo- Photo.)
twijfelen aan de goede bedoelingen dezer
Men zou wenschen. dat de N.S.B zekerh
dat alle politieke activiteit, ook bij haar
gedragfr werd door de zorg om de tnekomV
het Nederlandsche volk en „in het Werkeli'v
„lang van dit volk zijn Iaatstp verantwoonT
vindt". *«3
Nu zal men ons niet verdenken van overvl
de liefde voor de N.S.B.. welker leidersbegTpiT]
voor Nederland teneenemale onbruikbaar apl.*''
maar dit belet ons riet aan te nemen, dat mening'
leiderden kring der N S.B. oprecht de meenin
toegedaan. dat zij het welzijn van het Nederl Is
sche gemeenbest op het oog hebben. Daaraan i
thans hebben wij nooit getwijfeld, al zijn we o*
zijds van ineen i g, dat hun systeem voor
land verwerpelijk moet worden geacht
Aanvankeliik dachten we, dat dit ook het sta
punt der Unie was. maar daarin hebben wil
klaarblijkelijk vergist. Want ten aanzier van v
tionaal Front, dat even beslist als de N.S.B
leidersbeginsel aanvaar it, wordt in het num
van 16 November verklaard, dat de Unie metl!!*
Front op een hechten grordslag zou kunnen i'-61
mengaan. Er zijn ook nog wel verschillen, maarT
grondslag wordt aanwezig geacht.
Men ziet dus hoe de Unie aan het opschuiven
on het zou ons uiteirdelijk niet eens verbazen
dien de leider van Nationaal Front blijk In'
verhoudingen scherper te zien dan de
sche Unie.
Waarom we hierop wijzen?
Omdat de Unie door velen gezien is als
bolwerk tegen de N.S.B. Daaruit is haar groot le.
dental te verklaren: daaruit de sympathie
haar streven scheen te wekken.
Ons dunkt, dat de houding van de Unie in a»
opzicht vela-, die wat overhaast tot haar toege
treden zijn. tot nadenken zal brengen. En dit te
meer. indien men ook acht slaat op de verklarin?
in hetzelfde nummer, dat de vei-eeniging van "I
S. B en Verdinaso geschied is op den grondslag
j/an een drietal geformuleerde punten, die door de
Unie „geheel onderschreven" kunnen worden En
zoo wordt er aan toegevoegd, „waarschijnlijk ook
wel dooi Nationaal Front".
DE VERVREE1MDTNG V.\v
LANDBOUWGROND.
Het Volk is van oordeel, dat door de vercr-
lening inzake de vervreemding van landbouwgrond
het euvel van de grondprijsstijging bij één derwor.
tels is aangegrepen.
„Principieel zijn wij over dezen maatregel
voldaan, maar toch hebben wij een bezwaar L0Vlt
één der bepalingen, die naar onze meening te Ter
gaat en daardoor onhoudbare eischen stelt. Deze be
paling is de eisch, dat de prijs niet hooger mag zijn
dan de waarde van 1939. Sinds 1939 is het alge-
meen prijspeil belangrijk gestegen en deze stijging
kan men noch negeeren noch teniet doen. Wij heb
ben haar als eer feit te aanvaarden, hoezeer wij
het ook betreuren, dat een al te lang aarzelen eer
men tot ingrijpen besloot, deze stijging veel vereer
heeft doen oploopen dan onvermijdelijk was. Hei
lijkt ons daarom te veel gevergd, dat de prijzen
van 1939 als norm zullen worden aangenomen. Be-
°r ware het de gebruikswaarde van het oogenblik
te laten vaststellen aan de hand van de vastgestel
de productenprijzem Dat wil zeggen: van de richt-
prijzen, die op het moment van den grond-
geiden. Uiteraard is het mogelijk, dat die
Ln de toekomst wijziging ondergarn; in dat
zal de grondprijs op en neer ge De billijkheid
van den op dien grerdslag bere. inden prijs
niemand ontkennen".
Het Huisgezin wijst erop dat de consequentie
van den genomen maatregel zal zijn, dat na verloop
van tijd alle gronden waarop landbouw, veeteelt ot
tuinbouw wordt gedreven, in handen zullen komen
van hen, die één dier agregarische beroepen uit
oefenen.
„Alle anderen, die op het oogenblik den eigen
dom van landerijen bezitten, zullen vroeger of later
daarvan afstand moeten doen: ze kijnnen dit bezit
niet overdragen dan aan verkrijgers, die, de kwali
teit van „landgebruiker" bezitten, m.a.w. daadwer
kelijk landbouwer, veeteler of tuinbouwer zijn,
Zoo ze al niet bij hun leven tot verkoop van hun
landbezit overgaan dan zullen hunne erfgenamen,
voor zoover ze geen „landgebruiker" zijn, zelf niet
den eigendom der landerijen kunnen verwerven en
dus tot veiling moeten overgaan.
Het is immers niet aan te nemen, dat toewijzing
uit eenige nalatenschap tof de bijzondere gevallen
zal worden gerekend, waarin bij wijze van uitzon
dering toestemming tot de overdracht der goederen
zal worden gegeven.
Ook is het duidelijk, dat een landbouwer g
eigenaar van een boerderij zal kunnen worden,
hij zelf niet bewerkt, maar aan een ander verpacht;
in dat geval heeft hij niet rechtstreeks en zonder
tusschenpersoon de leiding van het op die lande
rijen uitgeoefende bedrijf, en is hij voor wat dit be
treft niet „landgebruiker" in den zin van het Be
sluit.
Niet zeer klaar is het, of dit nu ook van toe
passing is op ieder in pacht uitgegeven stuk cultuur
grond; let men op de strekking van het geheel, dan
komt men tof dr opvatting, dat de bedoeling voorzit
den boer tot eigenaar te maken van zijn hoeve,
den eigenaar-verpachter uit te schakelen en daar
mee dus ook de pachters te doen verdwijnen.
Dit met het oog op de uitschakeling van den
orijsopdrijvenden invloed van hét naar belegging in
vaste goederen zoekende kapitaal, een invloed die
de laatste maanden zich weer krachtig heeft doen
gelden en tot verkoopprijzen voerde, die in geen
•erhouding staan tot de bodemopbrengst".
Het Alg. Handelsblad is getroffen door
verschillende gedachten in de radiorede van prof.
dr. J. van Dam. Aanknoopende aan de woorden
van den spreker, dat de verwarring voorbijgaat,
schrijft het blad, dat ook een oorlog voorbijgaat
en dat na den vrede de natuurlijke gevoelens van
sterk nationaal bewust en op hun eer en trouw
gestelde volken, die tijdens de strijdperiode be
grijpelijkerwijze tegenover elkander staan, na
den vrede steeds weer in kalmer banen worden
geleid, en vervolgt dan:
,Ook na den vorigeii wereldoorlog zijn er
perioden geweest waarin de tegenstanders van
weleer elkander schenen te zullen vinden en be
grijpen. Het was het noodlot der staatkunde uit
die jaren, dat de leiding gevende -figuren er met
in geslaagd zijn die bruggen werkelijk te slaan.
Ook de tegenwoordige oorlog zal eenmaal weer
overgaan in een vredesatmosfeer, waarin zonder
de remmen die thans veler gevoelens verstarren,
zal gewerkt kunnen worden aan den opbouw van
een gelukkiger Europa en van een gelukkiger
wereld. Voor ons volk. dat thans als bezet gebied
dat oogenblik moet afwachten, is het noodig zien
daarop geestelijk tijdig voor te bereiden, om daar
voor tijdig een sterke innerlijke eenheid te sme
den. Van'degenen die straks in het nieuwe Europa
leiding zullen geven, mag men anderzijds ver
wachten, dat zij zullen begrijpen, dat een oua
volk als het Nederlandsche, dat eeuwen lang met
eigen vormen en een eigen volksaard heeft ge
leefd. gedacht en gewerkt, het nuttigste en het
meest overtuigde rendement voor een nieuwe
internationale samenwerking, in goede verstand
houding met zijn .buurvolk en groot achterland zaf
kunnen leveren, wanneer 't in staat gesteld word'
om dit in het groote verband zooveel mogelijk
met eigen middelen, naar eigen normen en in zijn
eigen geestelijke sfeer te verrichten. Hier kan zied
staatkundige ruimheid van inzicht paren a?"
nuchter zakelijk verstand. Tot heil van het uit
eindelijke practische resultaat. In dezen zin neb
ben wij indertijd het woord van den rijkscommis
saris verstaan: wij willen dit volk onze overtuiging
niet opdringen".
X.
