Nederland en Duitschland.
Nieuwe Uitgaven.
BURGERLIJKE STAND
VRIJDAG 6-DECEMBER 1940
„VOOR HET KIND". De verkoop van de nieuwe weldadigheidszegels voor het
kind is weer begonnen. De speciale stand in het hoofdpostkantoor te Amsterdam.
(Foto Pax Holland.)
Radiorede van prof. dr. G. A. S. Snijder
Prof. dr. G. A. S. Snijder, voorzitter van den Ne-
derlandschen Kuituur Kring, heeft Dinsdagavond
een rede voor de Nederlandsche radiozenders uit
gesproken, naar wij gisteren reeds in het kort in
een deel onzer oplaag hebben gemeld. Daarin heeft
hij gewezen op het werken van dezen Kring.
Er is reeds veel gedaan, hoewel de resultaten
daarvan nog niet zichtbaar zijn. Binnenkort ;:ullen
plannen, voor een nauwer persoonlijk contact tus-
schen de leden, wier aantal zeer is uitgebreid, wor
den voorgelegd. Als belangrijk resultaat van den
arbeid van den Kring kan thans reeds genoemd
worden de splitsing van het vroegere departement
van Onderwys, aan welke splitsing de Cultuurkring
alles behalve vreemd is.
Er is veel zeer veel te doen en alles kan nu een
maal niet tegelijkertijd gebeuren. Wie ongeduldig
wordt, zou ik willen vragen dit te bedenken, en ook,
dat naast het vraagstuk dat zijn bijzondere belang
stelling heeft, tientallen andere staan, die in on
derling verband beschouwd moeten worden. Daar
om moeten wij ons voorbehouden de. volgorde, ik
zou haast zeggen: de organische volgorde van den
opbouw zelf te bepalen, niet uit voorkeur of zelfs
uit willekeur, maar om de simpele reden, dat wij:
nooit het geheel uit het oog willen en mogen ver
liezen.
Samenwerking.
Wij, leden van den Nederlandschen Kuituur
Kring, behoeven ons niet meer te haasten, want om
de woorden van den Rijkscommissaris te gebruiken
„wij hebben de richting van den weg bij het begin
van onzen marsch reeds gekozen". Dat is in Septem
ber geschied. Toen hebben wij tot uiting gebracht,
dat wij voor ons Nederlandsche volk streven naar
een eervolle plaats aan de zijde van het Duitsche
volk, dat wij bereid waren in eerlijke kameraad
schap samen te werken aan een groote toekomst, een
toekomst, die daar zal nu wel niemand meer aan
twijfelen voor het Duitsche volk groot zal zijn.
een toekomst die voor ons eigen volk -groot kan zijn
Of dit inderdaad ook het geval zal zijn ligt aan
ons, aan het Nederlandsche volk zélf. De Rijkscom
missaris heeft het onlangs in Maastricht nog eens
weer#gezegd: de beslissing is onze taak.
Maar daarmede is geenszins gezegd, dat het Duit
sche volk deze beslissing, hoe die ook uitvalt, zon
der meer zal aanvaarden, of zelfs accepteeren. Want,
zoo voegde de Rijkscommissaris daaraan onmiddel
lijk toe: „Toestanden, die opnieuw tot een lOen Mei
zouden kunnen leiden, kan en zal het Duitsche volk
hier niet dulden."
Wat wil dit zeggen?-Het lijkt u misschien vreemd,
dat ik hier de woorden van den Rijkscommissaris
ga- verklaren en toch schijnt dat noodig te zijn ge
tuige de zonderlinge conclusies, die een deel van de
pers uit zijn vroeger gesproken woorden getrok
ken heeft.
Welnu, dit beteekent, Nederlanders, voor zoover
gij u er niet toe beperkt slechts te luisteren naar wat
li aangenaam is en uit uw eigen kringetje wilt tre
den en even wilt nadenken dat wij de keus heb
ben, om of als kameraden van Duitschland het einde
van den strijd te beleven, of wel afwachtend, maar
dan uit eigen wil als vijanden van het Duitsche
Volk nog bij het eind van den strijd terzijde te
staan.
Het Duitsche volk heeft ons die kameraadschap
aangeboden. Ik weet. het is_ hard als overwonnene
dit aanbod te aanvaarden, ik' weet ook, dat het voor
den overwinnaar gemakkelijker valt. Maar dat
neemt niet weg, dat het zelfs voor een overwinnaar
een ongewoon aanbod is. Wie meent, dat dr. Seyss-
Inquart hier staat als gouverneur van 'n onderwor
pen gebied, weet nog niet, wat dat beteekent. Laat
hij den Rijnlanders, die de Fransche bezetting mee
maakten, of desnoods den Polen maar eens om in
lichtingen vragen. Dat ziet er anders, uit.
Neen, de Rijkscommissaris is veeleer een gezant
van den Führer van het Duitsche volk, die met ons
volk als geheel over den vrede spreekt en onder
handelt.
Het klinkt u misschien zonderling in de ooren,
wanneer ik zeg, dat de vredesonderhandelingen op
het oogenblik in vollen gang zijn.
Maar er zijn meer dingen in dezen tijd die,
gemeten aan den normalen gang van zaken, in
de laatste paar eeuwen„zondei-ling" zijn. Deze
heele oorlog is „zonderling", is een gebeuren,
zooals het misschien iedere 500 of 1000 jaar plaats
grijpt en deze „vrede" die midden onder het
krijgsbedrijf, midden in den eindstrijd al voor
onzë oogen (en zonder maandenlange genoeglijke
conferenties) wordt opgebouwd, is minstens even
„zonderling" evenzeer „op zich zelf staand".
De dingen die gebeuren, zijn zoo groot en zoo
eenvoudig, dat wij, gewend als wij nog zijn aan
ingewikkeldheid en gecompliceerdheid, gewend
als wij zijn om kortzichtig naar kleinigheden te
zoeken, nauwelijks in staat zijn, denafstand te
winnen om de dingen in hun grootheid en eenvoud
te herkennen.
Het is ook moeilijk.
Maar dat ontslaat ons niet van den plicht er
naar te streven de gebeurtenissen in hun ware ver
houding te zien.
Maar voor de overgroote meerderheid van ons
volk is dat in den grond van de zaak heelemaal
niet moeilijk, omdat zij in het diepst van hun
hart wel weten dat het bewustzijn, dat zij echte
Nederlanders zijn, hun bewustzijn, dat zij echte
waar zij thuis behoorén. Ook dat is weer een zoo
simpele waarheid, dat velen haar juist om haar
groote eenvoudigheid en natuurlijkheid over
het hoofd zien. Als wij echter eenmaal dat bewust
zijn herwonnen hebben, dan is al het andere even
eenvoudig. Dan begrijpen wij (zooals de Scandi-
naviërs en, daarvan ben ik overtuigd, zooals ten
slotte, na oneindig veel meer ellende en lijden dan
wij, het Engelsche volk het zal inzien)' alleen
daardoor reeds, dat onze plaats aan de zijde van
Jiet Duitsche volk is. Dat inzicht zal het winnen,
omdat het het ruimst is en omdat het een logische
vortzetting van een eeuwenlange ontwikkeling is.
Wij hebben voor de eerste maal overigens
in onze gescheidenis nu eens met onzen Duit-
schen broer gevochten. De strijd is voorbij en
wij staan nog tegenover elkaar. Maar wij kunnen
het daarbij niet laten en wij weten ook, dat w"
tenslotte broers zijn en met elkaar verder moeten,
Het komt er nu op aan, dat het Nederlandsche ën
het Duitsche broedervolk weer den weg tot elkaar
vinden. Daar ligt de keus, waarvoor wij thans
staan. En wie ons Nederlandsche volk met opzet
of door onverstand er toe brengt, te volharden irö
een bevroren starheid en stijfkoppigheid, draagt
tegenover zijn eigen volk een zeer groote verant
woordelijkheid. Want laat hij wel bedenken, dat
wij nu staan tegenover de „vredesvoorwaarden"
Ook deze zijn weer ongehoord in hun evenoud,
want in den grond van de zaak kan ik ze samen
vatten in enkele woorden: „zullen wij als goede
kameraden samenwerken, ja of neen?"
Dat is de vraag, die de rijkscommissaris ons
telkens weer stelt, en het is zaak, dat wij dit ver
staan.
Een vraag; die de keuze behelst. En wanneer ik
u verzekerd heb, dat wij van den Nederlandschen
Kuituur Kring en vele anderen met ons in het
land hier „geen haast" meer hebben, omdat wij
al gekozen hebben dan wil ik daar alleen nog aan
toevoegen, dat zij, die nog steeds niet hebben wil
len of kunnen kiezen, wel haast hebben!
Wie dan thans kiest, dient daarbij niet te ver
geten, dat het niet om zijn persoonlijke neiginkjes
of voorkeurjes gaat, maar dat hij verantwoordelijk
is tegenover ons Nederlandsche volk, niet alleen
nu, maar ook en vooral in de toekomst. (A.N.P.)
Stoomvaartmaatschappij Zeeland"
Nadeelig saldo over 1939 41.286.
Aan het jaarverslag van de Stoomvaart Maat
schappij „Zeeland" over 1939 ontleenen wij,
dat de exploitatie-ontvangsten f 1.575.376 belie
pen tegen f 2.080.086 in 1938. De exploitatie
kosten bedroegen f 1.307.753 in 1939, tegen
over f 1.514.223 in 1938. Het overschot van de
exploitatie der schepen bedroeg dus in 1939
f 267.622 tegenover f 565.802 in 1938.
Blijkens de winst- en verliesrekening moeten
van dit overschot der exploitatie-rekening de
volgende lasten in mindering kómen:
Interest (waaronder begrepen de interest
gedurende het afgeloopen boekjaar verschul
digd op de 4 pet. eerste hyp. obligatieleening ad
f 80.000) met eeen bedrag van f 72.974 (54.898)
Afschrijvingen, waarvoor is aangewend f 245.000
(f 254.786 plus buiteng. lyasten f 41.560).
Het nadeelig saldo is f 41.256 (v.j. winst
f 193.141).
De stemming in Nederlandsch-Indië
jegens Japan.
Een artikel van de „Nitsji-Nitsji Sjimboen".
TOKIO, 5 December (Domei) Het Japansche
blad „Nitsji-Nitsji Sjimboen" behelst een redactio
neel artikel, waarin de jongste uitingen van anti-
Japansche gezindheid in Nederland-Indië aldus
Domei worden toegeschreven aan een „Anti-
Japanschen geest, welke op onverantwoordelijke
wijze door de Nederlandsch-Indische autoriteiten
wordt aangekweekt". Het blad eischt daarvoor eer
herstel en een waarborg dat dergelijke incidenten
zich niet zullen herhalen.
Vervolgens merkt het blad op dat er 7000 Ja
panners in Nederlandsch-Indië wonen en voegt
hieraan toe: Japan wenscht weliswaar de betrek
kingen van vriendschap met Nederlandsch-Indië te
versterken, maar kan geen ongerechtvaardige anti-
Japansche betoogingen toelaten. Japan ziet niet in
waarom de autoriteiten van Nederlandsch-Indië zich
vijandig jegens Japan zouden betoonen. Indien deze
anti-Japansche houding, zoo waarschuwt het blad,
een weerspiegeling is van het vertrouwen, dat de
Nederlandsch-Indische overheid stelt in de Ver.
Staten en indien de autoriteiten te Batavia de ge
volgtrekking gemaakt hebben dat Japan, gezien
De sprotvangst in liet Marsdiep.
Korte doch loonende visscherij op de
„clupea sprattus".
Het is een verheugend verschijnsel, dat geduren
de de laatste weken wederom een belangrijke op
leving in het Heldersche visscherijbedrijf valt te
constateeren.
Botters en vletten '-varen af en aan. om hun
vangsten te lossen aan den vischafslag, die in ver
band mei, de oorlogsomstandigheden, thans tijdelijk
gevestigd is in een der schuren aan de Heldersche
binnenhaven, naast de werf van de fa. Visser.
De visch, welke door deze vaartuigen wordt
aangevoerd, bestaat op het oogenblik hoofdzakelijk
uit sprot, welke in het Marsdiep wordt gevangen.
Daar de vangsten gedurende dit seizoen, dat
echter zeer kort en alweer een paar weken oud is,
tot nogtoe zeer overvloedig zijn geweest en de
prijzen van de sprot bovendien goed waren, be
teekent deze visscherij voor de Heldersche vis-
schers, een niet te versmaden vooi'deeb
Het valt dan ook niet te verwonderen, dat de
visschers thans alle pogingen in het werk stellen
om van deze visscherij nog zooveel mogelijk te
kunnen profiteeren.
De „sprot" (Clupea spratitus), welke in ons
land eveneens „Schardijn" of „Sardijn" wórdt
genoemd, gelijkt veel op een kleine haring, tot
welke familie zij dan ook behoort.
Hoewel de haring aanmerkelijk grooter wordt,
bereikt de sprot hoogstens een lengte van 15 cM.
en onderscheidt zich nagenoeg alleen van deze
visch door een langeren aarsvin en een scherp ge-
tanden buik, die eenigszins doorgezakt is. De
kleur van haar rug is donker groenachtig blauw
terwijl ook de plaatsing van de vinnen bij die van
de haring verschilt. Dit valt echter op het oog niet
zoo gemakkelijk waar te nemen. In verband hier
mede gebeurt het dan ook dikwijls, dat jonge
haring (bliek) en sprot met elkander verwisseld
worden. Wat de levenswijze betreft heeft de sprot
eveneens veel overeenkomst met de haring.
Volgens dr. H. C. Redeke, voedt de sprot zich
hoofdzakelijk met planktonkreeftjes en vischlar-
ven.
WatN de voortplanting van de haring en sprot
betreft, bestaat er bij deze visschen echter een
aanmerkelijk verschil, aangezien de eieren de
haring op den zeebodem worden gelegd en zicli
aldaar aan planten en andere voorwerpen vast
hechten. De sprot heeft echter pelagische eieren,
hetgeen wil zeggen, dat deze, gedurende het geheele
ontwikkelingsproces, in het water blijven zweven.
Evenals de Ha ring leeft de sprot het grootste ge
deelte van het jaar in groote scholen samen; zij
wordt gedurende de laatste maanden van het jaar
dicht bij onze kust en in de zeegaten aan getrof
fen.
De jaarlijksch? trek van de sprot naar onze
kust is nogal aan variatie onderhevig en blijft
altijd een verrassing.
Bij het begin van den trek weet men niet of
het een goed of een slecht jaar zal worden. Er
zijn immers vele jaren dat er in onze wateren
weinig sprot wordt gevangen en dan plotseling
komt er een jaar, zoo als thans het geval is, dat
zulke groote scholen op onze kust en in de zee
gaten worden aangetroffen, dat zooals de visschers
dit noemen het water „dik van de sprot" is.
De weersomstandigheden hebben blijkbaar een
grooten invloed op den. trek van deze vischjes,
Vooral een stormachtige Novembermaand, gepaard
gaande met Westelijke winden schijnt den trek
van de sprot naar onze kust aanmerkelijk te be
vorderen, doch hoe het ook zijn moge, het blijft
altijd een verrassing.
Nu de sprot dit jaar overvloedig is en thans in
groote scholen, bestaande uit ontelbare vischjes,
door het Marsdiep jaagt, trekken de botters en
de van motorkracht voorziene groote vletten twee
aan twee (in span) hun netten door het water,
ten einde de rijke vangsten binnen te halen, die.
zoóals wij hierboven reeds hebben aangehaald1,
thans voor goed loonende prijzen aan den afslag-
in de Binnenhaven in den Helder wórden ver
kocht.
De prijzen der sprot varieerden verleden week
van 14 tot 16 gulden per mand.
Behalve op onze kust en in de zeegaten komt
de sprot ook op alle overige Noodrzeekusten voor,
tot in het Kanaal en vervolgens op de kusten
van Noorwegen en Zweden en eveneens in de
Oostzee.
De meeste sprot wordt na gerookt en in bosjes
of kistjes verpakt te zijn, gewoonlijk onder den
naam van „Engelsche' of „Kielersprot" in den
handel gebracht. Met het koopen van in kistjes
verpakte sprot moet men echter rekening houden
met het feit, dat men te maken heeft met een pro
duct, dat meestal nogal vrij vochtig is en spoedig
tot schimmelvorming aanleiding geeft. Deze kistjes
die in normale omstandigheden in den winter
meestal uit Duitschland worden geïmporteerd,
beware men dan ook in den mogelijk niet te
lang.
Voor een bosje gerookte z.g. „Engelsche sprot"
bestaalt men in de meeste winkels thans 25 a 30
cent per stuk. Versche sprot (eveneens als z.g.
•bakbokking zeer licht gerookt) werden Donderdag
j.l. op de Nieuwmarkt te Amsterdam voor 2 '/2 cent
per stuk verkocht.
Voor de meesje huismoeders echter niet te be
talen!
D. KRUIJFF.
(Nadruk verboden).
Bij W. J. Thieme en Cie. te Zutphen is ver
schenen: „Besluit op de Winstbelasting 1940". Met
toelichtingen voorzien door W. Schotema.
„Winstbelasting 1940" door P. Nassette en F.
Klomp. 2e druk. Een leidraad bij het samenstel
len van de overgangsbalans (fiscale balans) en
tekst van het definitieve Wetsontwerp. Uitgaven
~'an De Belastinggids te Amsterdam.
„Blijft u zelf!" Een aansporing tot behoud van
geestelijk evenwicht door G. H. Streurman. Uit
gevers Maatschappij „Elsevier" N.V. te Amster
dam.
der Nederlandsche Hervormde Kerk geeft, is Hoofd
bestuurslid van den Christelijk-Nationalen Werk
mansbond.
Bij J. J. Romen en Zonen te Roermond-Maaseik
verscheen de tweede druk van een „Oorlogskook
boek" door A. Geurts.
„Hoe behandel ik zelf de wasch?", door A. W.
Schuckink Kool. Uitgeversmaatschappij W.
Haan N.V. te Utrecht.
„Het snoeien van boomen en struiken", door G.
Bleeker. Handleiding voor allen die snoeien of laten
snoeien. 2e druk. Met 27 fotografische afbeeldin
gen van den schrijver. N.V. Uitgevers Mij. „Kos
mos' te Amsterdam in de serie Weten en Kunnen
Nieuwe Reeks.
Tevens verschenen in de Serie Weten en Kunnen
Nieuwe Reeks, bij de N.V. Uitgevers Mij. ..Kosmos'
te Amsterdam: ..Rotsplanten^ in den tuin", door
Mien Ruys en „Rozenteelt voor amateurs" door J.
J. van der Windt.
„Kornuiten" is een bundel liedjes van David
Tomldns, verzameld door Jo Elsendoorn, die bij
Van Gorcum en Comp. N.V. te Assen het licht
zag. De liedjes zijn voor guitaar en accordeon of
piano bewerkt door N. de Haas.
„Hollandsche baanbrekers der wetenschap
is een door J. C. Alders, geschreven wérk, waarin
de verdiensten van een aantal Nederlandsche na
tuur- en scheikundigen in het licht worden ge
steld. Alles wat zweemt naar wiskunde, con
structie van toestellen en instrumenten, berekenin
gen, waarnemingen enz. is weggelaten. De schrijver
heeft zich ria een verklarende inleiding beperkt
tot het beschrijven van de problemen, waarvoor
de onderzoekers zich gesteld zagen, hoe zij ze be
antwoord hebben en de verschijnselen verklaar
den.
Aldus bezorgde hij een overzicht van wat ge
durende een halve eeuw Nederlanders hebben
bijgedragen tot de wetenschap. Hoofdstukken ge
wijd aan Kamerlingh Onnes,, Van der Waals, Van
't Hoff en Lorentz, om er;maar enkelen te noemen,
de petroleum-industrie, radio-telefonische verbin
dingen, de mutatietheorie van De Vries en nog
heel wat meer, geven een interessant overzicht
van wat onze grooten in de laatste vijftig jaar
gewrocht hebben.
Het lezenswaardige- werkje werd bezorgd door-
Bigot en Van Rossum te Amsterdam.
„Hoe wij vliegen", is een werkje geschreven
door ir. C. G. de Kat, verb'onden aan de K. L. M
en gewijd aan de theorie van de luchtvaart.
De schrijver, die reeds jaren lang onderwij:
geeft in deze theorie aan verschillende cursussen
bij de K. L. M. en bij de Rijksopleiding voor
Verkeersvliegers, is tevens werkzaam bij het
practische luchtverkeer. Hij is daardoor bij uitstek
in staat te beoordeelen welk gedeelte van de theorie
in de practijk 't meest noodig. Bij het schrijven
heeft hij ernaar gestreefd, zooveel mogelijk begrip
te vormen van de behandelde stof en geen droge
opsomming van' feiten te geVen. Aan het einde
van ieder hoofdstuk volgt een korte samenvatting
van hetgeen in de voorgaande bladzijden behandeld
werd. De tekst wordt verduidelijkt door 126 af
beeldingen.
Uitgave H, D. Tjeenk Willink en Zoon, Haar
lem.
Wat zegt U de kinderzegel?
De Centrale Propaganda Commissie voor den
verkoop der kinderpostzegels schrijft ons:
Wie den jongsten Kinderzegel ziet, kan zi^h niet
onttrekken aan de bekoring, die van het kinderge
zichtje daarop uitgaat.
Misschien komt dit vooral doordat we door den
kunstenaar worden binnengeleid in de eigen wereld
van het kind, in het spelletje dat het geheel al
leen en voor zichzelf in vollen ernst speelt.
Spel en ernst van het kind staan ons hier in een
klein beeld helder voor oogen.
Duizenden kinderen moesten in hun opvoeding
worden voortgeholpen door verstandige handen,
die de gebroken, verwaarloosde leventjes weer in
het gereel brengen Duizenden kinderen moeten in
de zeelucht -■ in bosschen, worden verzorgd onder
deskundige leiding, om verloren gezondheid en
kracht terug te vinden.
Alles wordt daar gedaan om spel en ernst van het
kind zuiver te houden!
Dat is de meest directe opwekking tot hulp. Hei
kind heeft onze hulp noodig: voor zijn spel, voor
zijn ernst.
De kinderzegels die dit jaar voor den zeventien
den keer worden verkocht, en wel gelijk bekend
van 2 December tot en met 6 Januari a.s., stellen
een ieder in de gelegenheid om ten koste van 2 a 3
centen al deze kinderen de noodige verzorging te
geven.
Door het veelvuldig verbruik kunnen de beproefde
Nederlandsche instellingen voor Kinderbescherming
méér kinderen opnemen, beter voor de kinderen
zorgen, kortom, onze misdeelde jeugd op groote
schaal helpen. Dit is hard noodig, zeker in onzen
tijd!
Daarom :elke kinderzegel, op brief of briekaari
geplakt, béteekent geestelijke en lichamelijke ge
zondheid voor Nederland's misdeelde jeugd. Ge-
V A. 1- j - "1, -"Hoe wordt onze Kerk bestuurd?", door J. Prik- tu,,ulICiU VWi
in het licht der ontwikkeling van den Europeeschen I kei. De schrijver van dit boekje, dat een eenvoudig I bruikt dus allen in deze maand voor "geheel uw
oorlog, zwak is, zouden zij geen grootere fout en beknopt overzicht van de Bestuursinrichting I correspondentie Kinderzegels!
hebben kunnen maken. j
Lijk van een Franschen offic;er
beroofd.
Dader tot anderhalf jaar gevangenisst»
veroordeeld.
's-HERTOGENBOSCH, 5 Dec. (A.N.P)
rechtbank te 's Hertogenbosch heeftvaiw'
vonnis gewezen in de strafzaak tegen j
jarigen, thans gedetineerden dansleeraar t
van R., woonachtig te Tilburg, die, toen opui?
onder de gemeente Oirschot een Fransch 1
tuig neerstortte, van het lijk van den daarbij^
gekomen Franschen officier, een gouden rinn
weggenomen. De officier van justitie had
den verdachte een gevangenisstraf van W
geëischt. De rechtbank veroordeelde den r»
vandaag tot een gevangenisstraf van een jaa?
zes maanden met aftrek van het voorarrestv
vendien heeft de rechtbank de teruggave van?!
ring gelast aan de weduwe van den Frant?
officier.
Prof. dr. S. R. Stcimnetz overleden
HAARLEM. Donderdag
Een der stichters van de Volksuniversiteit
Op 78-jarigen leeftijd is van daag fc Ani
sterdam overleden de oud-hoogleeraar prof
S. R .Steinmetz, een der oprichters van dc'J'
kende Volksuniversiteit.
Prof. Steinmetz, die tot de grootste geleerden U
hoorde, welke Nederland in de laatste eeuw h-
gekend, heeft zeer veel gedaan voor de opvoJS
van het .volk, zooals de oprichting der Volfo?
versiteit bewijst. Hij had een breeden kijk on
sociale toestanden en nooden van ons volk en
buiten onze landsgrenzen was hij bekend om g
publicaties op sociaal en ethnologisch gebied.
De oorlogsschaderegeling.
Een toelichting op het genomen besluit,
's-GRAVENHAGE, 4 December. (A.N.P.)
een persconferentie is ons door mi'. Ph. van Carr'
pen, deskundige van het departement van financiën
een toelichting gegeven op het besluit op de maib
rieele oorlogsschaden. Wij ontleenen aan deze
lichting het volgende:
BEGIXSELEt
In het besluit „op de materieele oorlogsschar
zijn neergelegd de beginselen, die van overheid
wege aan de vergoeding en het herstel van hetgêg
door het oorlogsgeweld verloren ging ten grondsla
zullen worden gelegd. Tot nu toe werden voor hl
meerendeel voorloopige voorzieningen getroffen.
Aan de definitieve maatregelen moest een nau».
keurige verkenning voorafgaan van de met i
herstelarbeid samenhangende maatschappelijke,
nancieele, technische en juridische problemen, Hf
besluit geeft dan ook meer dan alleen de maatstava
waarnaar in de individueel geleden schade
overheidswege zal worden tegemoet gekomen,
legt door afbakening der aanspraken en nelangg
der daarbij betrokkenen de grondslagen vast, waai
op thans, met inzet van alle krachten, de herstel»
beid tot een goed einde kan worden gebracht, mij
allen hun medewerking daartoe verleenen en.,
de noodige offers daarvoor worden gebracht.
Hét besluit huldigt het beginsc" iat voor de.
heele gemeenschap in de oorlc lasten dient"t?
worden bijgedragen en dat deze lasten niet mogen
blijven drukken alleen op hem, dien het ongeluk
trof. Hiermede is niet gezegd, dat de te verkenen
vergoedingen ook zoodanig kunnen zijn, dat de ge
troffenen geheel in den vroegeren toestand worden
teruggebracht. Voor wie zijn trouwens/de omstan
digheden van voor en na 15 Mei nog gelijk?
De massale omvang der ontstane schade noopter
toe het gemeenschapsbelang bij den wederopbouw
op den voorgrond tè stellen. Eenerzijds moet ervoor,
worden gezorgd, dat de op te leggen, lasten ter fi
nanciering van een op het algemeen belang ge-
richten wederopbouw een zoo hoog' mogelijk nuttig
effect opleveren. Anderzijds mag door te honge op
voering dezer lasten het economisch fundament,
waarop de wederopbouw van het land uiteraard
moet steunen, niet worden ontwricht. Vorenstaande
beginselen hebben geleid tot een zekere begrenzing
van de uit te keeren vergoedingen en voorts tot hel
stellen van den eisch, dat de uit te keeren golden,
met name voor zoover zij zijn bedoeld als vergoe
ding voor onroerend goed, voor wederopbouw moe
ten worden besteed.
FINANCIERING.
Op de vraag hoe het rijk de middelen zal "inden
/por de'aan de oorlogsslachtoffers te verstrekken
uitkeeringen, geeft het besluit geen antwoord - i
systeem van bijzondere bestemmingsheffingen is
daarvoor niet doelmatig gebleken. De financiering
zal derhalve op den duur uit de algemeene midde
len, die een belangrijke versterking bèhoeven,
nen te geschieden.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk Woensdags avonds
betaald te zijn, daar de bezorgers op
Donderdag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
HAARLEM, 5 Dec.
Bevallen: 2 Dec.: E M Bosch—Hornsby. l
Dec.: J. Canniovan Weezeiz., J- D. Kuipers-
van Goor, d.. M. van Sc hagenKoopman, d-
Dec.: C. Hoogkamer—Eising, z.
Overleden 4 Dec.: G. Prins. 83
de Grootvan Berkel. 64 j..
Benink. 82 j.. Oost Indiëstraat.
j.. Thomsonlaan.
Teijlerstraafc. J-
MA1FT
ElKiCUTIN
WINTERSLAAP. Gemeerd tegen het oude bastion brengen de be
kende Maastrichtsche pleizierbooten de komende maanden door.
.(Foto Het Zuiden.).
Dc groote silo's en opslagplaatsen van „Landbouwbelang" te Maas
tricht vorderen snel. Een overzicht van den enormen bouw in de
betonbekïsting.
(Foto Het Zuiden.)
MARKTBERICHTEN BARNEVELD.
Pluim veemarktOude kippen per kS f 0.95—fl-
Oude hanen f 1.50—f-2.50. Jonge hanen per kS
f 1f 1.50. N.H. Blauwen per kg f 1.10—f 1-25.
Jonge hennen f 1.20f 1.75. Duiven per pafl
f 0.40-—0.50. Tamme eenden f 0.75f 1. Wilde e
den( in jachttijd) f 1f 1.40. Ganzen f 7—f W*
Kalkoenen per kg f 1.90f 2.20. Tamme konynen
f 2.50f 3.50. Wilde konijnen I 1.25—f 1.50. Hazen
(in jachttijd) f 2.50f 3.50. Fazanten (in jacht
tijd) f 1.75f 2. Aanvoer 15000. handel trager.
Eeiermarkt: Kipeieren f 1.07 per kg. Eenden
eieren f 5.75f 6.75 per 100 st. Aanvoer ÏIOXX»;
handel matig.
Veemarkt: Zeugen f 100 tot f 150. Schrammen
f 28 tot f 37.50. Biggen f 18 tot f 25. Zware varkens
38 tot 39 ets. per pond. Vette kalveren 42 tot 48
ets., p. pond. Nuchtere kalveren f 10 tot f 20. Han*
del ïedelyk.
