Iraksch leger bezet petroleumbronnen
Redevoering van
Churchill.
Hernieuwde druk op Tobroek
j[A AND A G 5 M E I 1941
ARMENIE
Trebimude
(TRAB50W)
5AMS0EU
ERSlMDJAU
UASJlTi^CWAU
vjoelfa
tcseroem
^'kbROEM
lARFtt?OE5j
Teherau
tfarpqet
KASWIW
MAlATjA
lUURBElOR NislSlM'
MAgQlH f
OEBFA yy'' "TJS
MiiOAB
•koUia
jotsoel'-
AIMTA^
KEIIIS^
friamaoau
Aoavi A,
iASSOERi
.SulTAUABAD
(oepofce l(oet?l?emabadj
pilily
(latakie
ASOF-gEMAl
WfiOlTn.
'Kama
jAGDAD
)HOM£>
*U14AKKA~
KAR8ELA
'damascus
hilleh
&ASRM
JERUZALEM
Jk Ammau
lAUDC,PEHZ.EJJ
PROVIWCiE
SpoOOWEGEH
bpooawEGw in AAULEG
GROOTE VeRk'EEQ3V</EGEU
OÜELE101NSEN
Pomstatiows
PETRoLMMVELOEVJ
ICOCWEIT*
KOEWEIT
IN DE PAS DER THERMOPYLAE. Op hun vlucht hadden de Engelschen den
nauwen doorgang opgeblazen.
(Foto WeltbildPax Holland)
Operaties der Iraksche luchtmacht,
Het agentschap O.F.I. (Havas) meldt uit
'Een Iraksch communiqué meldt dat het
leger zich meester heeft gemaakt van alle
petroleumbronnen en -raffinaderijen van
Kirkoek. Khanikin en Geyara, benevens van
alle stations en lijnen van de pijpleidingen.
In een ander communiqué wordt bericht
dat de Iraksche troepen in het Westen de
insluiting van het vliegveld Cineldebane
voortzetten. De artillerie heeft Cineldebane
beschoten, waarbij in de olietanks brand en
in de munitiéopslagplaatsen ontploffingen
zijn ontstaan. In het Zuiden heerscht weder
zij dsche artilleriebedrijvigheid.
Voordien was van officieele Iraksche zijde
medegedeeld dat op het vliegveld Habbaniyah
vijf op den began en grond staande Britsche
vliegtuigen vernield waren. Vrijdag werden in
totaal 26 Britsche vliegtuigen vernietigd. Arak-
sche vliegers wierpen dien dag dertig ton bom
men op het vliegveld Habbaniyah. Een poging
van gemotoriseerde Britsche afdeelingen om den
post Routba en het daarbij behoorende vliegveld
het meest Westelijke van Irak dat op gelijken
afstand ligt van de grenzen van Syrië, Transjor-
danië en Saoedi-Arabië met geweld te bezetten,
werd verijdeld en afgeslagen. Op het slagveld
bleven verscheidene vernielde Britsche tanks
achter.
De Iraksche ministerpresident publiceert de
volgende verklaring:
,X>e regeering van Irak heeft alles in het werk
gesteld om te verhinderen dat het verdrag tus-
schen Engeland en Irak geschonden zou worden,
teneinde geschillen met de Britsche regeering te
vermijden. Van Britsche zijde werden, echter
voortdurend handelingen verricht, welke met het
pact onvereenigbaar zijn en de rechten en de
veiligheid van het land schenden.
De regeering hfeeft zich daarom genoodzaakt
gezien de heilige plichten na te komen, zooals
dit door het volk verlangd wordt en zooals de
omstandigheden zulks vereischen. De regeering
heeft dientengevolge de maatregelen genomen,
welke noodig zijn voor de veiligheid van het
land. Zij heeft desondanks een kalme houding
bewaard en elke provocatie vermeden. Van hun
kant hebben de Engelschen de Iraksche bevol
king geprovoceerd en een vijandige houding aan
genomen. Hun in Habbaniyah gelegerde troepen
hebben het vuur op onze in het naburige garni
zoen gelegen strijdkrachten geopend. Dezen wa
ren toen genoodzaakt, het vuur te beantwoor
den. De militaire operaties worden met succes
voortgezet."
In een bericht uit Londen van het Zweed-
sche „Svenska Dagbladet" wordt gewezen op
de groote beteekenis van 't Engelsche vlieg
veld aan het meer van Habbaniyah. Dit
vliegveld is een van de belangrijkste steun
punten voor vliegtuigen op weg van de Mid-
dellandsche Zee naar Indië. Het verlies van
dit vliegveld zou voor Engeland een zware
slag beteekenen.
DE VOORGESCHIEDENIS VAN
HET CONFLICT.
Volgens een bericht van O.F.I. uit Bagdad
heeft Siddik Bey Chanchal. de directeur-gene
raal voor propaganda in Irak, in een rede een
uiteenzetting gegeven van den oorsprong van
het Britsch-Iraksche conflict.
Hij zeide o.m. het volgende:
Op 19 April verzocht Sir Cornwallis de. Irak
sche regeering om toestemming voor het aan
land zetten van Britsche troepen in Basra. Hij
gaf tegelijkertijd de verzekering dat deze troe
pen waren aangekomen om door het gebied heen
te marcheeren. De Iraksche regeering stemde
toe onder de volgende voorwaarden:
1. Het transport van Britsche troepen van
Basra naar Routba moet zoo snel mogelijk ge
schieden.
2. De Iraksche regeering moet binnen een
bepaalden termijn kennis worden gegeven van
oen aankomst van de troepen.
3. Het totaal aantal Britsche strijdkrachten
juag tijdens den doortocht op geen enkel tijdstip
oe effectieve sterkte van een Arabische divisie
overtreffen.
4. Iedere nieuwe landing is verboden, zoolang
öc reeds aan land gezette Britsche troepen het
gebied van Irak niet verlaten hebben.
In een bijeenkomst op 28 April in het mini
sterie van buitenlandsche zaken heeft Sir Corn
wallis het plan der Britsche regeering onthuld
om m Basra een militair steunpunt te vestigen,
j-ut was echter niet in overeenstemming met de
bepalingen van het Britsch-Iraksche verdrag,
toen daarop nieuwe Britsche troepen in Basra
«an land gingen, heeft de Iraksche regeering ge
protesteerd tegen deze schending van het ver-
arag en militaire maatregelen genomen. De En-
Beischen openden daarna het vuur op de Irak-
tS"e troepen, die in de nabijheid van Habba-
jp lagen en verspreidden in Bagdad een
matie Iraksche regeerin^ gerichte procla-
IRAK KAN 300.000 MAN
MOBILISEEREN.
Blijkens een D.N.B. bericht uit Istanboel heeft
Iraksche ministerie van defensie te Bagdad
bepaald dat de medici van dienstplichtigen leef-
Hia zich terstond bij hun troependeeleu moeten
melden. Dinsdag volgt de oproeping van de lich
ting 1916. De leiders van de sport- en nationale
jeugdbonden hebben bevel gekregen zich met de
leden en bloc ter beschikking van militaire auto
riteiten te stellen.
In toonaangevende Iraksche kringen verklaart
men dat Irak 300.000 man kan mobiliseeren en
in staat is tegen de Britschen inval ook zonder
buitenlandsche hulp den noodigen tegenstand te
bieden.
Volgens een bericht van de „Popoio di Roma"
zijn Vrijdag 13.000 Britsche soldaten en den vol
genden dag ongeveer 20.000 Indiërs in Basra aan
land gezet. Ook van Transjordanië uit wordt ver
sterking gehaald.
De Londensche correspondent van de „New
York Herald Tribune" meldt aan zijn blad dat
de in Irak wonende vrouwen en kinderen van
Britsche burgers naar Palestina geëvacueerd
werden.
Gericht tot de Polen.
STOCKHOLM, 4 Mei. Naar aanleiding van
het feit dat 'het 150 jaar geleden is dat de Poolsche
grondwet van 1791 werd opgesteld, heeft de Brit
sche premier een radiorede gericht „tot het Pool
sche volk". Hij noemde in zijn toespraak deze
grondwet voorbeeldig en bezield van intelligente
politieke gedachten. Aan den eenen kant gaf Chur
chill te verstaan dat het den Polen in de jaren van
hun onafhankelijkheid als staat niet was gelukt hun
positie te consolideeren, aan den anderen kant
sprak hij de meening uit dat Duitschland in 1939
door de door Polen behaalde successen bij de reorga
nisatie van hun staat verontrust was. De Engelsche
premier loofde de Polen om hun houding in de
Septemberdagen van 1939 en verklaarde dat de
Folen toen niet geaarzeld hebben om alle vorderin
gen die zij hadden gemaakt op het spél te zetten.
Zij hebben zelfs een geest van opoffering getoond.
Churchill sprak de hoop uit dat de aanwezigheid
van Poolsche politici en militairen in Engeland de
Engelsch-Poolsche betrekkingen zal versterken.
Tenslotte zeide Churchill dat de democratieën de
wederopstanding van Polen als natie zouden toe
juichen. (D.N.B.)
Van de Fransche nationaliteit
vervallen verklaard.
De Fransche staatscourant publiceert, naar het
DJST.B. meldt, een decreet, waarbij aan 29 per
sonen de Fransche nationaliteit wordt ontnomen.
Onder hen bevindt zich de tooneelschrijver Henry
Bernstein en de dochter van de ontdekster van hi
radium Eve Curie, die naar Amerika zijn gevluc)
BERLIJN. 3 Mei (D.N.B.) Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
„De strijd tegen de vliandelijke koopvaardij-
scheepvaart had in de maand Ap'-il bijzonder groot
succes. In deze maand brachten het luchtwapen en
boven- en onderwaterstrijd krachten van de marine
tezamen 1.000.211 b.r.t. Britsche of voor de Britten
bruikbare koopvaardij schèepruimte tot zinken,
waarvan 400.000 b.r.t. in de Grieksche wateren.
Bovendien werden nog 250 andere schepen bescha
digd. Ook van deze schepen moet een deel als ver
loren beschouwd worden. Bij deze cijfers zijn niet
gerekend de vijandelijke schepen, welke door het
loopen op mijnen vernietigd of door het luchtwapen
tot zinken gebracht, resp. beschadigd zijn.
Het luchtwapen bombardeerde ook in den afge-
loopen nacht bij goed zicht op de aarde het gebied
van de Mersey. In de havenwerken van Liverpool
ontstonden zware branden en hevige ontploffingen.
Andere luchtaanvallen waren gericht op voor de
oorlogvoering belangrijke deelen aan de Zuid- en
Zuid-Oostkust van Engeland. Voor Cromer werd
een koopvaardijschip van 3000 b.r.t. vernietigd.
In Noord-Afrika drongen deelen van het Duit-
sche Afrika corps bij een plaatselijken aanval diep
tot de door Britsche troepen taai verdedigde ves-
tinglinies van Tobroek door. Een groot aantal kaze
matten werd ingenomen, verscheidene honderden
manschappen werden gevangen genomen.
De vijand liet vannacht op verscheidene plaatsen
van het West-Duitsche kustgebied brisant- er
brandbommen vallen. Materieèle schade werd aan
gericht in de buitenwijken van Hamburg, in de
omgeving van Bremen en elders. Onder de be
volking ontstonden ecnige verliezen aan dooden
en gewonden. Nachtjagers en luchtdoelartillerie
schoten drie der aanvallende Britsche vliegtuigen
omlaag. Het jachteskader Galland behaalde op den
eersten Mei zijn 500ste overwinning in de lucht".
Italiaansch weermachtsbericht
Activiteit in den
sector van Tobroek
ERGENS IN ITALIë, 3 Mei (Stefani)In zijn
weermachtsbericht no. 332 maa'kt het Italiaansche
opperbevel het volgende -bekend:
„In Cyrenaïca hevige activiteit van artillerie
en patrouilles tegen de vijandelijke stellingen van
Tobroek. m den nacht van 1 op 2 Mei hebben vij
andelijke vliegtuigen een aanval gedaan op
Benghazi. Er vielen eenige slachtoffers en er
werd eenige schade aangericht. Een Engelsche
bommenwerper werd door ons luchtdoelgeschut
brandend neergehaald.
In Oost-Afrika, in dien sector van Amba-Alagi,
sloegen onze troepen een hevigen aanval af en
brachten den vijand zware verliezen toe".
Italiaansch Weermachtsbericht
oan Zondags
ITALIAANSCH HOOFDKWARTIER, 4 Mei (Ste
fani). Weermachtsbericht no. 333 luidt als volgt:
„In het westen van de Middellandsche Zee heb
ben onze formaties bommenwerpers met bommen
van groot kaliber een vijandelijke kruiser getrof
fen.
In Cyrenaica wordt de aanval op Tobroek met
succes voortgezet. Twee pogingen van den vijand
om met steun van tanks tegenaanvallen te doen,
zijn duidelijk afgeslagen. Italiaansche en Duïtsche
formaties luchtstrijdkrachten volgden elkander op
bij het bombardeeren van schepen, die voor anker
lagen, fortificaties, batterijen en vijandelijke troe
penconcentraties, Mersa Matroe is gebombardeerd
De vijand heeft luchtaanvallen gedaan op Tvi-
polis en Benghasi, eenige schade en eenige slacht
offers. Een Engelsche bommenwerper is neerge
schoten. In Oost-Afrika activiteit van wederzijdsche
artillerie in den sector van Amba Aladji".
Ex-koning Carol naar Cuba
vertrokken.
Met een Amerikaansch vaartuig.
Het D.N.B. verneemt uit Lissabon: Ex-koning
Carol van Roemenië en mevrouw Lupescu zijn
Vrijdagavond met het Amerikaansche schip
„Excambion" in alle stilte en onder schuilnamen
•iit Lissabon in de richting Cuba vertrokken. Hel
lotselinge vertrek van Carol werd tot na het ver-
•ek van het schip volkomen geheimgehouden.
Tijdens hun vlucht uit Griekenland werden aan de Engelsche troepen zwart
verliezen toegebracht. Een buitgemaakt Britsch vaartuig wordt in een
Grieksche haven gelost.
(Foto Pax Holland)
Italië annexeert een <leel van
Slovenië.
Duitschland het overige deel.
Stefani meldt: De annexatie van de provincie
Lubiana (Ljoebljana, hoofstad van Slovenië) wordt
bekendgemaakt door de Italiaansche kranten die
deze gebeurteniss als een natuurlijk uitvloesel van
de ontbinding van den te Versailles gevormden Joe-
go-Slavischen staat beschouwen. Het gebied van
Slovenië wordt met het koninkrijk Italië ver-
eenigd, terwijl het deel dat steeds Duitschen invloed
heeft ondergaan, door Duitschland geannexeerd zal
worden.
De provincie Lubiana zal evenwel een bijzonder
statuut krijgen en een zekere mate van autonomie
genieten die zich aanpast bij het Slavische karakter
der bevolking, dat door Italië erkend en gerespec
teerd wordt".
Amerikaansche basis in bet
Zuidpoolgebied
WASHINGTON. Admiraal Byrd heeft bekend
gemaakt dat de Amerikaansche onderzoekings-
expeditie in de Antarctica op het zuidelijk deel van
Palmerland een basis aahgelegd heeft. Het Noorde
lijkste punt van Palmerland ligt 500 zeemijlen van
de Zuidelijkste punt van Zuid-Amerika verwijderd.
Byrd zeide: „Het is mogelijk dat wij ons gedwongen
zullen zien het als, basis voor schepen voor het
transport van vitale goederen te gebruiken".
De natuuurlijke havens van Palmerland kunnen
in het gunstigste geval het geheele jaar gebruikt
worden, anders echter 5 a 6 maanden. Zij hebben
dus strategische waarde voor een nieuwe verkëers-
route naar Australië. Er bestaat geen mogelijkheid
voor pelsdierenteelt of robbenjacht. Waarschijnlijk
bevat 't ge'bied ook geen waardevolle mineralen,
echter zijn eenige lagen vastgesteld, waarvan de
exploitatie misschien loonend zou zijn. Byrd noemde
in dit verband brüinkolenlagen.
In politieke kringen te Buenos Aires weigerde
men commentaar te geven over de verklaringen van
admiraal Byrd. Men zeide dat zoowel Argentinië als
Chili aanspraak maken op Palmerland, dat dicht tot
Vuurland reikte. Deze zeide landen houden zich er
thans mee bezig meningsverschillen daarover uit
den weg te ruimen en de grenzen der gebieden,
waarop zij in Antarctica aanspraak maken, opnieuw
vast te stellen. Kringen die nauwe betrekkingen met
de regeering onderhouden, lieten doorschemeren dat
Argentinië zich verzetten zou tegen het vormen
van bases op Palmerland door een vreemde mogend
heid, daar men dit gebied als tot Argentinië be-
hoorend Antarctica beschouwt. (United Press).
Tarsus
mcrsiu
I5FAMAU
Crisis tusschen
Engeland en
Irak.
Bijgaande kaart geeft
een overzicht van het
Aziatische gedeelte in
het Oostelijke bekken
der Middellandsche
Zee. De petroleumge-
bieden zoowel van
Irak als Iran zijn
hierop aangegeven.
Zooals uit de berich
ten blijkt I eeft het
Iraksche ïeger een
aantal petroleumbron
nen bezet en hoven-
dien naar verschillen
de punten des lands
versterkingen ge
stuurd. Een der door
de Britten bezet vlieg-
Slot defect? Tel. 11493
DeSleutelspecialist,L.Veerstr.lO
(Adv. Ingez. Med.)
Twee Engelsche torpedojagers en
een hulpkruiser gezonken.
Waarschijnlijk een groot aantal slachtoffers.
De Britsche admiraliteit maakt bekend dat bij de
reddingsoperaties in Griekenland door de Britsche
troepen de beide Britsche torpedo-jagers „Diamond"
en „Wryneck" als gevolg van een Duitschen Stuka-
aanval zijn gezonken. Men vreest dat het aantal
slachtoffers zeer groot is. (D.N.B.)
Voorts maakt de Britsche Admiraliteit bekend
dat de hulpkruiser „Voltaire" overtijd is en als
verloren moet worden beschouwd. De familie der
opvarenden is op de hoogte gebracht.
Onverwachts arriveerde Adolf Hitler dezer dagen
te Marburg aan de Drau. waar de bevolking
van het veroverde gebied den Führer een
enthousiaste huldiging bereidde.
(Foto WeltbildPax Holland)
tJ\.adio Qtagtamma
DINSDAG 6 MEI 1941.
Nederlandsch Programma. HILVERSUM I, 415.5 M.
G.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek- 8.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 3.15 Schriftlezing en meditatie (uitzen
ding voorbereid door de Christ. Radio Stichting). 8.25
Gewijde muziek (gr.pl.). 8.45 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor
de huisvrouw. 9.17 Gramofoonmuziek. 10.20 Declamatie.
10.40 Orgelspel. 11.15 Zang met pianobegeleiding en gra
mofoonmuziek. 12.00 Muslquette. 12.30 Voor den boer. 12.42
Almanak. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische berich
ten. 1.00 Gramofoonmuziek. 1.15 Omroeporkest. 2.10 Voor
de vrouw. 2.30 De Ramblers en ensemble Bandi Balogh.
3.45 Gramofoonmuziek. 4.00 Cyclus „Ons geloof en ons
werk" (uitzending voorbereid door het Vrijz. Prot. Kerk-
comitê). 4.20 Gramofoonmuziek. 4.30 „De jonge Beet
hoven". causerie (met gramofoonmuziek). 5.00 Gramofoon
muziek. 5.15 B. N. O. Nieuws-,- ecoonmische en beursbe
richten. 5.30 Amusementsorkest. 6.15 Lezing „Het rassen
vraagstuk". 6.30 Ensemble Erika Helen. 7.00 B. N. O. Vra
gen van den dag. 7.15 Gramofoonmuziek. 7.30 Duitsche
les. 8.00 B. N. O. Nieuwsberichten. 8,15 Spiegel van den
dag. 8.30 Omroeporkest en solist. 9.10 Causerie „Nederland
voedt zich zelf", productieslag 1941. 9.25 Avondwijding,
voorbereid door het Vrijz.-Prot. Kerkcomité. 9.30 Be
richten. Engelsch. 9.45 B. N. O. Engelsche berichten. 10.00
B. N. O. Nieuwsberichten, sluiting.
Nederlandsch Programma. HILVERSUM IT, 301.5 M.
6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B.' N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuziek. 10.20 Piano
voordracht en gramofoonmuziek. 11.00 Declamatie. 11.20
Ensemble Amende. 12.00 Berichten. 12.15 Omroeporkest.
12.45 B. N. O. Nieuws- en economische berichten. 1.00 De
Melodisten en soliste. 1.45 Gramofoonmuziek. 2.00 Arn-
hemsche orkestvereeniging, solist en gramofoonmuziek.
3.30 Voor de zieken. 4.00 Orgelconcert. 4.30 Voor de jeugd.
in West-Irak is 3-00 Gramofoonmuziek- 5.15 b. N. O. Nieuws-, economische-
door de Iraksche
luchtmacht gebom
bardeerd.
^Cartografisch Bureau Van Pelt).
en beursberichten. 5.30 Orkest Eloward. 6.00 Voor amateur
filmers. 6.15 Orkest Eloward. 6.45 Gramofoonmuziek. 7.00
B. N. O. Vragen van den dag. 7.15 Gramofoonmuziek.
7.30 Ensemble Bart Ekkers. 8.00 B. N. O. Nieuwsberichten.
8.13 Spiegel van den dag of gramofoonmuziek. 8.30 Radio-
tooneel. 9.15 Gramofoonmuziek. 9.30 Kees Veening en zlja
ensemble. 10.00 b. N. O. Nieuwsberichten, sluiting.
Luchtaanvallen op het
gebied van de Mersey
Duitsch weermachtsbericht
van Zaterdag
Duitschers brachten in
April ruim een millioen
ton scheepsruimte tot
zinken
