De Britsche inval in Syrië
De geblokkeerde saldi
Be strijd in de lucht
Péfain op inspectie.
3imt Tlieuius
De reorganisatie van Europa.
ïBinneiiCand
pQNDERDAG 19 JUNT 1941
Franschen consolideeren de winst en doen
tegenaanvallen. - Britsche vloot verwijdert
zich van de kust. - Ongerustheid in Engeland
ftaliaansch
weermachtsbericht.
jSTANBOEL, 18 Juni (D.N.B.) Naar uit Jeruza-
„m verluidt, heeft daar een militair deskundige ver
gaard, dat de moeilijke terreinsomstandigheden aan
centrale front van Syrië den toestand „zeer som-
ter" maken. Daar komt bij, dat deelen der Fransche
rtriidkrachten zijn doorgebroken en met hun vooruit
schoven eenheden in de buurt van Iblis staan. Oqk
andere bron wordt bevestigd, dat de toestand in
e] Syrië zich werkelijk ten gunste van de Fran-
ontwikkeld heeft. Ook. Ezra en Kuneitra zouden
hen heroverd zijn. Aan de kust; ongeveer dertig
fchen
rjj, ten zuiden van Beiroet, is de toestand stabieler
«worden. De Australische troepen zijn,hier nog niet
«er in contact geweest met de Fransche strijdkrach
ten die ten Noorden van Saida in de buurt van Nahr-
jsmur nieuwe stellingen hebben ingenomen.
VICHY, 18 Juni (D.N.B.) Volgens een in Vichy
njilvangen
bericht uit Beiroet hebben de Fransche
Uoepen in den loop van gisteren de punten, die den
m tevoren veroverd waren, geconsolideerd. De
riiand ondernam zonder succes tegenaanvallen. Het,
Fransche luchtwapen heeft talrijke •batterijstellingen
i den tegenstander gebombardeerd, evenals troe-
acnconcentraties.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.) Naar de Britsche be
richtendienst in een bericht uit Jeruzalem toegeeft.,
hebben de troepen van Vichy" een zeer feilen tegen-
.jnval ten uitvoer gelegd ten Zuiden van Damascus
(j de plaatsen Merj Ajoem en Koenetra weer bezet.
DE BRITSCHE VLOOT VERWIJDERT ZICII
VAN DE LIBANEESCHE KUST.
VICHY, 18 Juni. (D.N.B.) Een woordvoerder van
u. Fransche ministerie van Ooi-log heeft Woensdag
middag verklaard, dat de militaire toestand op het
Svrische oorlogstooneel zeer bevredigend is. Het
Fansche tegenoffensief, dat sedert drie dagen op ver-
.-uiiondo nuntnn van het front aan den gang is, is
«-lallende punten van het front aan den gang
iwer het geheel gunstig verloopen. Door afzonderlijke
sanvallen werden in het bijzonder de - verbindingen
- J_._ rrrl Tn nPT.
waren. De Britsche regeering heeft echter den zin
voor de souvereiniteit van anderen verloren.
Volgens de Temps wordt het steeds duidelijker, dat
Engeland Syrië beschouwt als een belangrijken factor
voor de verdediging van Egypte en het Naburige
Oosten.
Bergeret in Syrië.
Onderhoud met Dentz.
VICHY, 18 Juni (D.N.B.). De Fransche
Staatssecretaris voor Luchtvaart, generaal Ber
geret, is, naar uit Beiroet gemeld wordt, op het
oorlogstooneel in Syriè aangekomen. Hij zal de
luchtmacht, welke dezer dagen versterking uit
Afrika en het moederland gekregen heeft,
inspecteeren.
Onmiddellijk na zijn aankomst begaf hij zich
naar het hoofdkwartier van generaal Dentz, den
Hoogen Commissaris, met wien hij in de eerste
plaats de luchtverdediging der Levantstaten
besprak, Dentz gaf hem de verzekering, dat de
luchtmacht het landleger op doeltreffende wijze
heeft gesteund. Bergeret verklaarde namens de
Fransche regeering dat hij een volledig vertrou
wen in generaal Dentz heeft.
EEN TEGENSPRAAK.
BEIROET, (U.P.) Generaal Bergeret, die op het
oogenblik een inspectiereis langs de vliegvelden er
verdedigingswerken van Syrië maakt, heeft de be
richten, die door buitenlandsche radiostations worden
verbreid en volgens welke hij tot opperbevelhebber
van de Fransche troepen zou zijn benoemd, tegenge
sproken.
DE TIMES OVER SYRIë.
Het treffen in N.-Afrika een
volkomen succes voor
Italianen en Duitschers.
ROME, 18 Juni.(Stcfani). -In zijn weermachts
bericht no. 378 maakt het Italiaansche opperbevel
het volgende bekend:
In den nacht van 18 Juni hebben de Italiaansche
•liegtuigen de vliegvelden van. Malta gebombar
deerd.
In Noord-Afrika.-is-, èe strijd Voor. Solloem geëin
digd met een volkbrriën succes^ na .drie dagen van
hevige gevechten tusschen eenerzijds de gepantser
de Engelsche strijdkrachten, die gesteund werden
door de beste formaties der luchtmacht uit het
Midden-Oosten erf' anderzijds 'de Italiaansch-Duit-
sche strijdkrachten te', land én in de lucht. Nadat
de vijandelijke aanval gebrokeh was, werd terstond
met een onweerstaanbare onstuimigheid door de
Italianen en Duitschers een tegenaanval ontketend,
welke de vleugels en .de achterhoede van de aan
vallers bedreigt. De Engelschcn leden zware ver
liezen, speciaal aan gepantserde strijdmiddelen
Veertien Britsche vliegtuigen werden neergehaald.
Onze vliegtuigen zijn alle op hun punt van uitgang
teruggekeerd. De resten van, de vijandelijke strijd
krachten probeeren terug te keeren tot het punt
van vertrek. Zij worden achtervolgd door de strijd
krachten te land en bestookt door de Italiaansch-
Duitsche luchtmacht.
In Oost-Afrika: niets nieuws te-vermelden.
achter het front van den tegenstander bedreigd. In het
,uiden van den Libanon, in het bijzonder in het ge
bied van Merj Ajoem, dat door'de Franschen heroverd
Is worden nog steeds verbitterde gevechten geleverd.
Daarentegen hebben de bij Saida in den strijd ge
worpen Australische troepen geen nieuwe aanvallen
ondernomen, sedert de Britsche vloot zich verwijderd
beeft van de Libaneosche kust.
EEN ENGELSCHE BESCHOUWING.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.) Cyrill Layldn heeft
vanöchtend in een radiotoespraak toegegeveh, dat de
Fneelschen in Syrië „moeilijkheden" hebben, aange
zien „de Franschen op twee punten achter de Britsche
Stellingen zijn gedrongen". Laykin ging voort met te
zeggen, dat „geen openlijke Dyitsehe interventie
plaats gevonden heeft".
ONGERUSTHEID IN ENGELAND.
STOCKHOLM, 18 Juni (D.N.B.) Het langzame
vorderen van den Syrischen veldtocht wordt in Lon
den pijnlijk gevoeld, zoo meldt de Londensche cor
respondent van Nya Dagligt Allehanda.
In Londen zoo schrijft de Zweedsche correspon
ds heerscht groote onrust over het feit, dat tot.
dusver geen belangrijke plaats in Syrië, Damascus
noch Aleppo, g'enomen is, ofschoon men reeds voort
durend heeft hooren zeggen, dat de- beide steden be
dreigd worden. Aan den anderen'kant spreekt men in
Londen de vrees uit, dat de Britsche vloot voor de
beide fronten in Syrië en Libië wellicht niet voldoen
de zal .zijn. Bovendien vreest men een aanval van de
Fransche vloot.
ARABIEREN WERKEN MET FRANSCHEN
SAMEN.
ROME, 18 Juni (Stefani). De Tevere' verneemt uit
Damascus dat de Arabische strijder Fautzi Kaudzji
aan de grenzen van Syrië, Irak en Transjordanië met
de Fransche strijdkrachten samen werkt die zich
tegen den Britschen overval' verzetten, alsmede met
de stammen uit Irak, die een guerilla voeren, waar
door de' Britsche verbindingswegen worden verstoord.
De "poging van. een Britsche colonne uit Irak, om
langs de Euphraat Noord Syrië aan te vallen, is ver
ijdeld door een bekwame manoeuvre van Fautzi
Kaudzji, die er in slaagde een Britsche ravitaillei
ringscolonne gevangen te nemen, na de begeleidende
Australiërs te hebben verdreven.
HET ENGELSCHE ANTWOORD OP DE
FRANSCHE NOTA.
VICHY, 18 Juni (D.N.B.) Met verontwaardiging
heeft het Fransche publiek kennis genomen van het
Engelsche antwoord op de Fransche nota betreffende
Syrië. Steeds weer publiceert de pers artikelen, welke
zich bezig houden met de beweringen, waarmede de
Engelsche regeering haa'r optreden in Syrië, dat in
strijd is met het volkenrecht, tracht te rechtvaardi
gen. De Action Frangaisë constateert opnieuw, dat er
nu eenmaal geen Duitsctiers in Syrië zijn, Zelfs de
groote denkers van het Fereign Office, aldus het blad
hebben dez-e stelling laten vallen en moeten stilzwij
gend toegeven, dat al deze beweringen verzonnen
GENèVE, 18 Juni (D.N.B.) De militaire, meede-
werker van de Times verklaart, dat de tegenstand der
Franschen in Syrië aan het toenemen is. De tegen
stand is „sterker dan de Britten hadden gedacht".
DARLAN TOT DE GAULLISTEN.
VICHY, 18 Juni (D.N.B.) De plaatsvervangende
premier, admiraal Darlan, heeft vanavond een radio
rede gehouden tot de in Syrië strijdende Gaullisten,
waarin hij hun de dwaling voor oogen stelde, die zij
na den wapensitlstand hebben begaan en waarvoór
verantwoordelijk zijn degenen, die zich destijds vergist
hebben in de situatie en hun plichten. Men verklaarde
hun, dat de strijd tegen Duitschland en Italië moest
worden voortgezet. Darlan stelde aaij de aanhangers
van De Gaulle de vraag, of zij ooit arylere tegenstan
ders dan hun Fransche broeders tegenover, zich heb
ben gehad, of zij in Dakar, "in Gabon en thans
Syrië ooit ook maar een enkelen Duitscher of Italiaan
tot tegenstander hebben gehad. Men had bij hun
aanwerving na den wapenstilstand besloten hen niet
tegen Franschen te laten strijden Verklaard moet
worden, dat men hen uitsluitend tegen Franschen
in den' strijd heeft gebracht.
Tot slot spoorde de admiraal de Gaullisten aari zich
weer te scharen onder de vaan, die voor Frankrijk
alleen meetelt. In naam van den maarschalk kon hij
hun verklaren, dat deze bereid is hun hun dwaling
te vergeven. Voor de Gaullistische leiders bestaan
natuurlijk geen verontschuldigingen. Zij zullen mee-
doogenloos, worden gestraft.-
ROME, 18 Juni (DNB) De gisteren gepubli
ceerde blokkeering van Amerikaansche saldi in
Italië vormt, naar in officieele kringen verklaard
wordt, een eerste maatregel om de vermogenswaar
den pp te nemen, waartegen vervolgens de tegen
maatregelen der Italiaansche regeering gericht
zullen worden. Deze maatregelen zullen genomen
worden naar de mate van de verdere houding van
Amerika ter bescherming van de belangen van
Italië en van de door het Amerikaansche optreden
benadeelde Italiaansche onderdanen.
6 MILLIARD FRANCS IN GEVAAR.
GENèVE, 18 Juni (DNB) Ten aanzien van de
lil strijd met het volkenrecht zijnde maatregelen,
die president Roosevelt eenige dagen geleden heeft
genomen tégen- de in de Ver. Staten aanwezige
buitenlandsche saldi hebben nu ook de Zwitsersche
autoriteiten in een officieus commentaar een stand
punt bepaald. Daaihn wordt verklaard, *dat door
deze bevriezingsmaatregelen ondanks de voorge
nomen verzachtingen voor de niet in den oorlog
verwikkelde landen belangrijke Zwitsersche belan
gen worden betrokken. Op het oogenblik worden
van den kant van Zwitserland diplomatieke stappen
in Washington gedaan met het doel zich te oriën-
teeten ten aanzien van de door de Amerikaansche
regeering ook jegens Zwitserland voorgenomen
maatregelen en ze te harmonieeren met den neu
tralen status' van Zwitserland en zijn practische
behoeften.
In Zwitsersche financieele .kringen heeft de door
Roosevelt bevolen bevriezing, welke in tegenspraak
staat tot de overigens algemeen erkende regels van
het volkenrecht, groote onrust gewekt. Inderdaad
staan voor Zwitserland groote belangen op het spel,
Warit volgens een raming van de Amerikaansche
Federal Reserve Bank, bedragen de Zwitsersche
saldi in de Ver. Staten ongeveer 6 milliard francs,
MEXICO ZAL NIET BLOKKEEREN.
MEXICO-CITY, 18 Juni (DNB) De minister
van buitenlandse,he zaken, Padilla, heeft op een
persconferentie verklaard, dai Mexico niet voor
nemens is, evenals de Vereenigde Staten, de Duit
sche consulaten te sluiten en de saldi der spil-
mogendheden te blokkeeren, aangezien daartoe
geen aanleiding bestaat. Op de vraag, wat de re
geering dacht te doen, wanneer de Vereenigde Sta
ten aan den oorlog zouden deelnemen, antwoordde
Padille: „Wij houden ons aan de bepalingen van
onze continantale overeenkomst. Alle verplichtin
gen, die wij tegenover Amerikaansche landen heb
ben aangegaan, zpllen wij eerlijk nakomen".
R.A.F. VERLIEST 90 VLIEGTUIGEN IN VIER DAGEN.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B,) De R.A.F. heeft in. de,
periode van 13 tot "17 Juni negentig vHegtuigeri^aah
alle fronten, verloren, waarvan 53 van 13 tot 16
overige 37 den 17den en in den afgeloopen nacht.
In dezelfde periode verloor het Duitsche lucht
wapen 25 vliegtuigen, waarvan 22, van 13. tot 16 en
den 17den en in den afgeloopen nacht.
Aanvallen op schepen.
Tankschip getroffen.
BERLIJN, 18 Juni. (DNB) In den afgeloopen
nacht, heeft, naar het D. N. B. verneemt, de Duit
sche luchtmacht aanvallen gedaan op schepen
langs de Oostkust van Engeland. Aan de Schotsche
Oostkust werd een tankschip van 5000 ton door ver
scheidene zware bommen getroffen. Het schip ge
raakte in brand, zoodat het verloren geaoht moet
worden. Nog van grooten afstand konden de vlie-
;ers het brandende schip zien.
DINSDAG 37 BRITSCHE VLIEGTUIGEN
VERNIETIGD.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.) Volgens de voor
loopige optelling zijn gisteren overdag en vannacht
37 Britsche vliegtuigen aan alle fronten ten offer
gevallen aan den Duitschen afweer. Dit aantal
omvat twintig Britsche jagers, die gisteren aan de
kust Van het Kanaal werden neergeschoten. Een
boven het eiland Guernsey neergeschoten Spitfire,
veertien aan het front in Afrika vernietigde Brit
sche machines en twee toestellen, welke vannacht
door luchtdoelgeschut werden neergehaald, waarvan
het eene een bommenwerper was van het type
VickersWellington, terwijl het type van 'het
andere onbekend is.
VICHY, 18 Juni (D.N.B.) De Chef van den Staat,
niaarscjhalk Petain, die zooals reeds is gemeld een
inspectiereis onderneemt in het departement
Haute Vienne, in het bijzonder Limoges, vertrekt
vanavond uit Vichy. Ditmaal zal maarschalk Pétain
ook vergezeld worden dor den plaatsvervangenden
ministerpresident, admiraal Darlan. Voor de reis,
die twee dagen duren zal, is een omvangrijk pro
gram opgesteld. -
Het Duitsch-Turksch verdrag.
VERKLARING VAN SARADJOGLOE.
(Men .zie eerst pag. I.)
ANKARA, 19 Juni (DNB) Ter gelegenheid
van de - onderteekening van het Turksch-Duitsche
verdrag heeft de minister van buitenlandsche za
ken, Saradjogloe, de volgende verklaring afge
legd ten overstaan van de pers:
Duitschland en Turkije, die in den loop der tijden
eeuwenlang nooit in conflict met "elkaar geweest
zijn en welker wederzij dsche verhouding altijd dui
delijk en correct gebleven is/hebben door het ver
drag, waarvan de tekst heden gepubliceerd is,
hun vriendschap op de meest solide grondslagen
geplaatst en hebben verzekerd, dat zij ook in de
toekomst niet met elkaar in conflict zullen geraken.
Zoo hebben de Duitsche en de Turksche natie elkaar
in een nieuwen geest van volkomen veiligheid weel
de hand geschud. De reeds bestaande verdrags-ver-
plichtingen der beide partijen blijven onaangetast
en er wordt verzekerd, dat de verplichtingen niet
in tegenspraak tot het verdrag zijn. Gaarne aan
vaard ik de onderteekening van dit verdrag, dat
een belangrijk historisch stuk van vriendschap
vormt en ik acht het hiépnede mij plicht, speciaal
melding te maken van den belangrijken arbeid van
mijn vriend Von Papen, die mijn land kent, bij hei-
bereiken van dit resultaat.
'Na. afloop van de onderhandelingen zijn wij derf
gezant Von Papen tegemoet gekomen inzake diens
wdnS'clT,-d'at^ë^¥ibl-iëatiës'vdn---dè-':pers en de' radio
van onze landen bezield mogen zijn door den geest
van vriendschap en wederzijdsch vertrouwen, welke
de verhouding tusschen Turkije en Duitschland
kenmerken"
DUITSCHLAND EN HET
VERDRAG.
Het ANP wijdt een beschouwing aan het verdrag
en wijst op de tradjtionpele vriendschap tusschen
beide landen, die terüggaat-tot-het midden der 18e
eenw.
Men zal zich herinneren, zoo vervolgt deze be
schouwing, dat de schepper van het nieuwe Turkije,
Kemal Ataturk, bij het - Duitsche publiek groote
vereering genoot' en dat -men zijn bevrijdingsstrijd
hier met de grootste sympathie volgde. Ook Ata-
turks opvolger, de huidige president, Tsmet Inönu,
verheugt zich in Duitschland nog.in groote. popu
lariteit, die dateert uit den tijd van zijn overwin
ningen als legeraanvoerder en als eerste mede
werker van Ataturk.
Men weet hier te waardeeren, dat Isrpet Inönu de
op de gemeenschappelijke belangen berustende
nauwe 'economische betrekkingen tusschen Duitsch
land en Turkije, is blijven bevorderen, waardoor
Duitschland tot eersten klant en eersten leverancier
van Turkije is geworden.
Voorts juicht mén het met de grootste voldoening
toe, dat dezelfde staatsman ook de oude politieke
traditie heeft hervat-erf door het verdrag met
Duitschland weer een duidelijken, vasten toestand
tusschen de beide groote landen heeft geschapen,
nadat vreemde elementen steeds weer hadden ge
probeerd de betrekkingen van de beide staten te
vertroebelen.
Omgekeerd, zoo meent men hier, heeft*Turkije
zich door den Aprilveldtocht op den Balkan kun
-nen overtuigen, dat Duitschland géenerlei terri
toriale belangen in het Zuidoosten en nabije Oosten
najaagt. In dit verband, herinnert men in politieke
kringen alhier aan de "rede van den Führer van
Mei, waarin hij \Vees. op de vredespolitiek van Tur
kije tegenover het Engelsche gekonkel-en betoogde
dat zijn streven gericht is op nauwe samenwerking,
WARSCHAU, 18 Juni (D.N.B.)
In het district Sokolow heeft
door een feilen wind aan
gewakkerde groote brand binnen
den tijd van twee uur in het
plaatsje Korczew in totaal. 235
gebouwen, waaronder 42 woon
huizen en 87 schuren verwoest.
Twee derde gedeelte van het
dorp werd een prooi der vlam
men.
- BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.)
Tot militair bevelhebber in
Servië is de voorzitter van den
•ijksluchtbeschermingsbond, ge
neraal der luchtafweerartillerie
Von Sehroeder benoemd. Hij
heeft dezer dagen zijn nieuwe
functie aanvaard.
BOEKAREST, 18 Juni-
(D.N.B.) Het lijnvlïegtuig Boe
karest—Sofia is vanochtend om
acht uur twintig bij het opstij
gen op het vliegveld van Boeka
rest van geringe hoogte neerge
stort en verbrand. Alle inzitten
den, twaalf passagiers en drie
leden dqr bemanning, werden
gedood.
ISTANBOEL, 18 Juni
(D.N.B.). De ipar'itieme auto
riteiten hebben medegedeeld, dat
in het Turksche kustgebied aan
de Zwarte Zee, de zeeëngten en
de Aegeïsche zee veilighcidsin-
stallaties zijn aangebracht en
versterkt. Op 30 plaatsen zullen
uurtorens, misthoorns en licht
boeien worden aangebracht.
NEW-YORK, 18 Jurtl
(D.N.B) Het Duitsche tank-
schio Pauline Frïedrich is, naar
de Amerikaansche pers meldt,
vandaag officieel door de regee
ring der Ver. Staten overgeno
men en de reparaties van de be
schadigde machines is bevolen.
Het in orde brengen van het
schip zal waarschijnlijk, volgens
de Amerikaansche pers, maan
den dwren en ongeveer 250.000
dollar kosten.
Een verdeeld Europa kan zich niet handhaven
De vitale goederen yif hel
eigen gebied.
BERLIJN, 18 Juni. (A.N.P.) In de Berliner
BÖrsenzeitung vestigt Kerl Megerle de aandacht
op een artikel in het Zweedsche blad Aftonbladet,
dat zich bezig houdt met de economische en poli
tieke" Reorganisatie van Europa,onder het op
schrift „Een Europeesche statenbond". De wereld
structuur bevindt ziph in een toestand van reorga
nisatie, .of men wil of niet. Dat proces is onafhan
kelijk van den afloop van den oorlog. Reeds de we
reldoorlog en de wereldcrisis hebben geleerd, dat
een economische structuur, die is aangewezen op
lange toevoerwegen voor den aanvoer der belang
rijke goederen, levensgevaarlijk is. Dat stelsel
heeft bijgedragen tot den strijd om de politieke
niacht tusschen de landen. De oorlog van thans
heeft tot een afweerreactie geleid. Er valt een al-
geheele mobilisatie der middelen van het geheele"
Europeesche vasteland waar te nemen. Reeds in
den wereldoorlog zagen de klanten van Europa in
de overzeesche streken zich genoodzaakt, een in
dustrie op te bouwen. Ghina, Britsch-Indië,
Australië, Zuid-Afrika, Zuid-Amerika en Canada
zijn daarmede begonnen. De Vereenigde Staten
gingen over tot een energieke uitvoerpolitiek.
Daardoor is het economische leefgebied van Euro
pa ingekrompen en daaruit vloeide voort, dat men
de eigen markt moest organiseer en.
Thans is dit proces in vollen gang. Een in kleine
staten gesplitst Europa, dat wordt omringd door
reusachtige wereldmarkten, kan zijn politiek be
staan niet handhaven, Alleen in een verbonden
Europa zal men met' succes een eigen markt kun
nen organiseeren, een hoogen- levensstandaard
politieke veiigheid kunnen •-garandeeren. Binnen
dit stelsel kunnen 'de afzonderlijke Europeesche
zones haar groote-rot spelen. In een zoo georgani
seerd Europa zijn" 'Europeesche landen niet "langer
figuren op het schaakbord der-wereldpolitiek, want
een oorlog tusschen ^Europeesche staten wordt
technisch onmogelijk."
Het nieuwe Biirópa zal niet autarkisch zijn,
Maar de behoefte aan de vitale goederen moet
het uit eigen gebied 'kuftnen dekken, De niet-
vitale goederen 'zottdenvoor den -wereldhandel
mogelijk worden" gemaakt door "de prestaties der
verschillende Europeesche volken en hun vinding
rijkheid.
Op dezen grondslg kan dan ook een wereldvrede
gevestigd worden. Men moet het, aldus Megerle,
toejuichen, dat deZe gedachten "juist opkomen in
Zweden, dat bijzondere aanleiding heeft om over
deze dingen na te denken'. In 'deze richting vindt
men, indien er een sleutel voor een blijvenden
Europeeschen en Wereldvrede Is", 'de "oplossing.
Op het oogehblik(.'dat Europa zich bewust wordt
van de. economische lotsgemeeYischap'én het voor
Engeland en dé". Vèreenigde Sfaferi" twijfelachtig
wordt, of zij dit Europa kunnen "blokkeeren, ver
valt voor hen ook de prikkel tot het ontketenen
van oorlogen. Öok dè meening, dat. door een hooger
Europeesch levenspeil en door dé voortbrenging van
kostbare beschavmgsgoederen 'groote mogelijkhe
den voor een wereldhandel opkomeh, wordt door
de Duitsche ervaring bevestigd.
Onder leiding van prof. L. F. de Beaufort wordt thans in het
Zoölogisch Museum van het Aquariumgebomv in de hoofdstad de
tentoonstelling „Flora en Fauna van Amsterdam" gehouden. Prof.
De Beaufort bij eenige interessante diorama's.
(Foto iPax Holland)
gebaseerd op doelmatigheid tusschen Duitschland
en zijn voormaligen wapenbroeder uit den wereld
oorlog.
LINDBERGH OVER DEN OORLOG.
LAUSANNE, 18 Juni (A.N.P.) De Fransche
radio omroep heeft melding gemaakt van een
artikel, door Lindbergh geschreven in de New York
Daily Herald. Lindbergh zegt onder meer, dat men
thans in de Vereenigde Staten werkt met dezelfde
argümenten, die in Frankrijk gebruikt werden, toen
dat land in oorlog met - Duitschland werd ge
bracht. Bovendien zijn de Vereenigde Staten niet
zoo sterk als Frankrijk- toen was. In materieel op
zicht kan men zich onmogelijk met de Spilmogend-
heden meten.
Duitschland en-Italië beschikken over het geheele
Europeesche vasteland en verder mag men niet
vergeten, dat de Vereenigde Staten slechts een
vloot voor een Oceaan hebben en dat men thans
reeds eèn groot gebrek aan gevechtsvliegtuigen
heeft, vooral nu een groot deel daarvan naar Enge
land is overgebracht.
Lindbergh zegt voorts, dat de meerderheid der
Amerikanen tegen inmenging in het Europeesche
conflict is en dat zijn landgenooten worden be
stuurd door een minderheid vaninterveritionisten,
die zeker niet. deopenbare meening vertegenwoor
digen.
ARTISTIEKE D A M E S- en
HEERENPORTRETTEN
„mem FOTO ART"
169 GROOTE HOUTSTRAAT - TELEF. 13473
(Adv. Ingez. MedTi
„Spoortje spelen".
De speelkamers van het Centraal Station te<
Amsterdam begin Juli open.
AMSTERDAM, 19 Juni. „Zoudt u de directie
van de Nederlandsche Spoorwegen een plezier wil
len doen?" dat was zoo ongeveer het begin van een
causerie van den chef der afdeeling propaganda
der Nederlandsche Spoorwegen, den heer Schiferli,
die gisterenmiddag voor de pers een korte uiteen
zetting gaf van de inrichting der „kinderspeelka
mer" die binnenkort in het Centraal Statión te Am
sterdam zal worden geopend.
Wie zou op zulle een verzoek een weigerend ant
woord willen geven? Immers, al moet de „service"
der Nederlandsche Spoorwegen door de omstandig
heden hier en daar te wenschen overlaten, ieder
een weet, dat zij doen wat zij kunnen, om het rei
zende publiek ter wille te zijn.
Bovendien: het verzoek geldt een belang van het
publiek: 1
Jaarlijks vervoeren de N. S. een anderhalf mil-
lioen fietsen en ongetelde millioenen koffers en van
deze voorwerpen blijft een zij het ook gering
percentage als „verloren" of „onafgehaald" bij de
spoorwegen achter, zooals ook de periodieke ver-
koopingen van bij de spoorwegen- gevonden voor
werpen aantoonen.
Dit nu is een doorn in het oog der N.S., die
meer dikwijls nog dan de eigenaars veel moeite
doen, een ieder, zijn rechtmatig eigendom terug te
bezorgen, doch daarin veelal niet slagen. Het euvel
zou zoo gemakkelijk te verhelpen zijn, als iedereen
voor gewoonte aannam, zoowel in zijn koffers, als
in zijn fietstasch zijn naam en adres te bevestigen.
Na dez# korte ontsporing om in spoorwegstijl
te blijven reden we weer terug naar het punt
van uitgang: de kinderspeelkamer.
Trots de moeilijke tijdsomstandigheden heeft de
directie der N. S. dit aardige initiatief, ondersteund.
Daartoe werden twee ruime kamers aan de Oost
zijde van het Centraal Station beschikbaar gesteld.
Joop Geesink ontwierp het interieur en hij slaag
de er in een modern, aesthétiscb verzorgd en gezel
lig interieur tot stand te brengen. De speelkamer
men zou misschien beter van zaal kunnen spre
ken, indien het woord dan niet een ietwat vreem
den klank kreeg grenst aan het stationsplein,
zoodat licht, en lucht ruimschoots aanwezig zijn.
Aan deze zijde wordt een volledige collectie sein
palen geplaatst. Op bijna werkelijke grootte
die, zooals vanzelf spreekt, ook bediend kunnen
-worden.
De tegenoverliggende wand wordt nog interes
santer. Daarin zijn nl. vier ramen als vensters
van een modern spoorwegrijtuig aangebracht,
waarachter verschillende landschappen zijn geschil
derd, met voorstellingen, welke tot de kinderlijke
begrippen duidelijk spreken. Het bijzondere van
deze landschappen is, dat zij in horizontale rich
ting bewegen, waardoor men, staande voor een der
vensters, den indruk krijgt zich in een rijdenden
trein le bevinden.
Op de twee overige wanden zijn schilderingen
aangebracht, eenerzijds een geestige voorstelling
van een haastigen reiziger wiens koffer openvalt
en waaruit de meest verscheiden voorwerpen rol
len, anderzijds afbeeldingen van verschillende
spoorwegbeambten, waaruit de jeugd (en ook de
ouderen) het onderscheid tusschen een conducteur
en een hoofdstationschef kunnen leeren,
De clou van de kamer vormen echter- de drie
speeltafels, ieder met een compleet spoorwegem
placement, met wissels, seinpalen en --huizen, over
wegen, in een woord, met alle ingrediënten die een
jongen in zijn stoutste droomen van „spoortje spe
len" maar bedenken kan.
Daarenboven zijn de speeltafels ook onderling
verschillend: en van formaat van spoor (en dus van
spoorwagons) en van entourage. Zoo heeft een der
tafels een z.g. rangeerheuvel (de daarbij te ge
bruiken goederenwagens kunnen zelfs automatisch
aan- en afgekoppeld worden), een andere tafel
draagt een fabriek met spoorwegterrein, waarop
zelfs een kolenelevator niet ontbreekt.
De leiding van dit alles berust bij een chef-kin
derspeelkamer. Bij iedere tafel is voorts een leider
aanwezig, die de jeugd aanwijzingen en voorlich
ting geeft en verder toezicht houdt. Aan iedere ta
fel kunnen twaalf kinderen tegelijk spelen, d.w.z.
aan iederen hoek drie. Daarom ook is de bedie
ning van het materieel wagons, seinen, overwe
gen, enz. gedecentraliseerd, waartoe in elk der
vier tafelhoeken de noodige schakelaars zijn aange
bracht. De kinderen kijken dus niet alleen, maar
verrichten zelf de verschillende manipiilati.es. De
electrische stroom, welke daarvoor gebruikt wordt,
heeft slechts een spanning van 20 volt .en is dus
volkomen gevaarloos. Ook bij kortsluiting ontstaat
geen enkel gevaar, wijl in dat geval de betreffende
transformator automatisch den stroom afsluit'. Door
een ingenieus systeem van stroom Onderbreking zijn
botsingen van de verschillende treinstellen uitge
sloten.
Het opmerkelijke van deze geheele technische in
stallatie is wel, dat niets van dit alles speciaal is
vervaardigd. Alle gebruikte voorwerpen zijn nor
maal in den handel.
Wat is nu de bedoeling van dit „spoortje spelen"i
in het groot? Niet dat de N.S. als een soort kin
dermeisje gaén fungeeren, doch opvoedend werk,
waardoor de jeugd een juister) kijk op het zoo in
teressante maar ook ingewikkelde en uiterst ver
antwoordelijke bedrijf der spoorwegen krijgt en
zoo opgestuwd wordt tot belangstelling en enthou
siasme voor de spoorwegen.
Het ligt in het voornemen, deze „speelkamer"
(welke niet van de perrons, doch uitsluitend van de
straatzijde af te bereiken is) in de eerste week van
Juli open te stellen en wel dagelijks van 912 en
van 25 uur. Elk uur zal een „voorstelling" wor
den gehouden.
Om ongewenschten toeloop van kinderen te voor
komen is bepaald, dat deze van een begeleider(ster)
vergezeld moeten zijn en is ook een zeer laag en
treegeld (gelijk aan den prijs der perronkaartjes)
vastgesteld. De toegangsbewijzen moeten als regel
een dag' tevoren aan het inlichtingenbureau C. S.
worden gekocht en zijn voor denzelfden dag slechts
verkrijgbaar in zooverre er dan nog ruimte over is,
wijl slechts 36 kinderen tegelijk worden toegelaten.
De mogelijkheid is onder het oog gezien, dat ook
vereeni'gingen en scholen in clubverband dit spoor
wegnovum komen bezoeken, want ook voor dege
nen die de kinderschoenen ontwassen zijn, biedt
deze speelkamer ongetwijfeld veel interessants.
Indien er voor dit miniatuur-spoorwegbedrijf
voldoende belangstelling blijkt te bestaan, ligt- het
in het voornemen, ook in andere 'groote plaatsen
iets dergelijks tot stand te brengen. Het is echter
waarschijnlijk dat daarvoor eerst de terugkeer van
meer normale tijden zal worden afgewacht.
(A.N.P.)
jtadio Ixogmmna
VRIJDAG 20 JUNI 1941.
HILVERSUM I, 415.5 M.
6.45 Gramofoonmuziek, 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 8,00 B. N.
Nieuwsberichten, 8.15 Schriftlezing en meditatie, (Voor
bereid door de Christelijke Radio Stichting). 8.25 Gewijde
muziek, (gr.pl.). 8.45 Gramofoonmuziek. 9,159,20 Voor de
huisvrouw. 10.40 Declamatie. 11.00 Jac. Staffer's Sextet en
gramofoonmuziek. 12.00 Ramblers. 12.30 Gramofoonmuziek.
12,40 Almanak 12.45 B. N, O. Nieuws- en economische be
richten. 1.00 Romancers. 1.30 Orgelconcert. 2.00 Gramo
foonmuziek. 3.00 Kamerorkest „Ars Nova et Antlqua" en
solisten. 4.00 Lezen in den Bijbel (voorbereid door het
Vrijz. Prot. Kerkcomité). 4,20 Omroeporkest. 5.15 B. N. O.
Nieuws-, economische en beursberichten. 5.30 Voor da
jeugd. 5.45 Haarlemsche Orkestvereenlglng, soliste en gra
mofoonmuziek. 7.00 B. N. O. Vragen van den dag. 715
Voor de kleuters. 7.45 Gramofoonmuziek. 7.30 Causerie
De sport der Friezen: Het Kaatsen. 7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 B. N. O. Nieuwsberichten. 8.15 Spiegel van den dag.
8.30 Groot Amusementsorkest en Ensemble Bandi Balogh.
9.30 Berichten. Engelsch. 9.45 Sportnieuws. 10,00—10.15 B.
N. O. Uitzending in de Engelsche taal: Economie News
from Holland.
HILVERSUM n, 301.5 M.
6.45 Gramofoonmuziek. 6,50 Ochtendgymnastiek, 7.00
Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8:15 Gramofoonmuziek. 10.20 Orgelcon
cert. 1.00 Twintig minuten in de Kleuterklas, 11.20 Zang
met pianobegeleiding en gramofoonmuziek. 12.00 Berichten.
12.15 Omroeporkest. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische
berichten. 1.00 Gevarieerd programma. 3.00 Voor de vrouw
en gramofoonmuziek. 3.45 Gevarieerd programma (gr.pl,).
4.30 Voor de jeugd. 5.00 Gramofoonmuziek. 5.15 B. N. O.
Nieuws-, economische en beursberichten. 5.30 Orgelconcert.
6.00 Voordracht (voorbereid door de Christelijke Radio
Stichting). 6.15 Omroeporkest. 6.45 Toeristische raadge
vingen. 7.00 B. N. O. Economische vragen van den dag.
7.15 Omroeporkest. 8.00 B. N. O. Nieuwsberichten. 8.15
Residentieorkest. Om pl.m. 8.45 Voor den boer, 9.45 Gramo
foonmuziek. 9.55 Avondwijding (voorbereid door het Vrijz.
Prot. Kerkcomité). 10.00 B. N. O. Nieuwsberichten!
Sluiting.