Bonnen die thans geldig zijn:
Gemeenten in
Nederland.
Minimumlestabellen
voor lycea enz.
Waar wacht U op?
Leugens om bestwil...
Dat ons land voor plaatselijke bestuursregeling
is onderverdeeld in meer dan duizend gemeenten
is velen bekend. Maar er valt nog heel wat meer
over die indeeling te zeggen en daarom is het wel
de moeite waard eenige gegevens te ontleenen aan
een artikel over „De gemeenten in Nederland" in
het tijdschrift Studiën en daar enkele opmerkin
gen bij te maken.
Een eeuw geleden waren er 1216 gemeenten. Tot
1900 liep dat aantal door opheffing en samenvoe
ging tot ÏI21 terug en daarna werd het in veertig
jaar tijds nog eens met 67 verminderd, zoodat het
totaal 1054 beliep op 1 Januari 1940. Sindsdien is
het alweer verminderd en zooals men weet hangen
er op het oogënbliic nog verscheidene plannen tot
verdere samenvoeging en opheffing, vooral in de
Zuidelijke provincies. Een plan voor Noordholland,
dat de beperking van'het aantal gemeenten tot on
geveer driekwart van het huidige' aantal beoogde
werd verleden jaar door het departement van Bin-
nenlandsche Zaken blijkbaar wat overhaast ge
openbaard, want toen de betrokken plaatselijke
besturen geraadpleegd werden rezen zooveel be
zwaren. dat het sindsdien blijkbaar in een nieuw
stadium van vooronderzoek is geraakt.
De schrijver van het artikel in Studiën heeft de
1054 gemeenten naar haar aantallen inwoners in
negen groepen ingedeeld. Er blijkt uit dat de hoog
ste categorie, die der bevolkingscentra met meer
.dan 100.000 inwoners, zeven gemeenten telt en de
groep steden van 50.000 tot 100.000 inwoners
'veertien, zoodat ons land dus één-en-twintig ste
den met een inwonertal boven de 50.000 bezit, het
geen voor een zoo klein gebied een zeer groot aan
tal is en opnieuw een kenmerkend bewijs levert
van de 'bevolkingsdichtheid. De landwinning in het
IJselmeer is inderdaad verre van een overbodige
weelde.
Er zijn 35 gemeenten die tusschen de 20.000 en
50.000 zielen tellen. Daar behooren in onze on
middellijke nabijheid Velsen (48.700), Haarlem
mermeer (33.716), Beverwijk (21.272) en. Heem
stede (20.400) toe. Denk aan Haarlem's 143.000,
voeg er nog Bloemendaal's 17000 en Zandvoorts
10.000 bij en ge'hebt een reeks getallen bijeen om
trent het gedrang in Kennemerland die u met ver
wondering doen denken aan al die bollenvelden,
tuinbouwgronden en duinen en al dat water. Hoe
hebben we er nog ruimte voor?. Meteen kunt ge u
nog eens bezinnen op de wenschelijkheid van de
openlegging van het natuur-reservaat in de duin
streek.
De gemeenten met minder dan 500 tot die met
5000 inwoners zijn zeer talrijk in ons land. Er zijn
er 718, vormend 68 pet. van het totaal en er zijn
nog zooveel heele kleintjes bij dat het wel duidelijk
is dat het voortschrijdende proces van opheffing
en samenvoeging wel wat versnelde werking kan
velen. Ofschoon men ook op dit gebied moet waken
tegen overhaaste gevolgtrekking uit statistieken
alleen. Want de plaatselijke omstandigheden zijn
zeer verschilleed én kunnen in sommige gevallen
bepaald tegen iederen ingreep in de bestaande in
deeling pleiten. Overigens veranderen zij voort
durend en men kan dan ook niet verwachten dat
de herziening der gemeentegrenzen ooit voltooid
zal zijn. Zij zal ten allen tijde aandacht en toepas
sing blijven vragen en men zou zich kunnen voor
stellen dat daarvoor eens een permanent bureau
gesticht zal worden, dat over alle noodige gegevens
beschikt en telkens tot wijziging adviseert als het
dat uit objectieve overwegingen gewenscht acht.
De plaatselijke meening is zelden of nooit objec
tief.
Uit de statistische opgaven vSn het tijdschrift
Studiën blijkt dat naar verhouding Zuidhoiland en
Zlriand de grootste aantallen „dwerg-gemeenten"
bezitten, namelijk resp. 70 en 63 met minder dan
2000 inwoners. Daarop volgen Noordholland en
Limburg met resp. 46 en 51.
Dan wat aardige gegevensi over de kleinste ge
meenten in ons land. De vier kleinste lilliputters
zijn Hemmen (Gelderland) met 211, Serooskerken
(Zeeland) met. 236, Katwoude (Noordholland) met
238 en Bemelen (Limburg) met 274 inwoners.
Maar dat geldt slechts de bevolkingscijfers. Als
men naar het. bodemoppervlak gaal; rekenen komt
een andere reeks kleinsten'aan de oi:de. Bij dit -vijf
tal is Stad Vollenhove, dat zich vergeefs door den
ongebruikelijken titel „Stad" in den plaatsnaam
tracht op te werken, met een oppervlakte van 25
hectaren de kleinste gemeente des lands. Dan vol
gen Valkenburg (Limburg) met 46 H.A.. Nieuw-
poort (Zuidh.) met. 55. Ammerstol (Zuidh.) met
60 en Urk (Noordh.) 'met 84. Achtereenvolgens zijn
de bevolkingsaantallen van deze vijf gemeenten nog
1514, 2188, 811, 1029 en zelfs 4082 (voor Urk, dat
nu het in de nieuwe landaanwinning is opgenomen
zijn gemeentegrenzen wel verruimd zal krijgen).
'Wat de grootste gemeenten in bodemoppervlak
betreft: er zijn er acht in ons land die de twintig
duizend hectaren overtreffen en „de kampioen" is
Apeldoorn met 33966, gevolgd door Ede met 32932,
Emmen met 29106 en verder Opsterland (Fr.)
23072, Weststellingwerf (Fr.) 22823, Ooststelling
werf (Fr.) 22547, Wieringenrfeer (Noordholland)
21000 en Ermelo (Gelderland) 20940.
Hetgeen temeer treft als men ziet dat Amsterdam
een oppervlakte van 15003 H.A. heeft, Rotterdam
een van 10490 en Den Haag een van 6620. Waar
uit de betrekkelijkheid van gemeentelijke groot
heid blijkt....
MOTORRIJTUIGEN EN PERSONEELE
BELASTING.
's-GRAVENHAGE, 22 Juli. -- De waarnemend
secretaris-generaal van het departement van Fi
nanciën heeft bepaald, dat aan den belastingplich
tige, die over het belastingjaar 1941 is aangesla
gen naar den grondslag motorrijtuigen wegens het
houden van een motorrijwiel, dat volledig uitge
rust meer dan 60 K.G. weegt en waarvan het mo
tor-volume niet meer dan 125 ,kub. centimeter be
draagt ontheffing wordt verleend van zijn aanslag
naar dien grondslag over de maanden, die bij het
in werking treden van dit besluit nog niet zijn aan
gevangen. Dit besluit treedt heden in werking.
Hoofdredacteur: R. W. P. Peereboom, Heemstede.
Plaatsvervangend hoofdredacteur: C. J. van Tilburg,
Heemstede.
's GRAVENHAGE, 22 Juli. De secretaris-ge
neraal van het departement van opvoeding, weten
schap en cultuurbescherming heeft vastgesteld een
lesseritabel voor openbare gymnasia en hoogere
burgerscholen met een gemeenschappelijken onder
bouw (lycea) en minimum-tabellen voor de afdee-
lingen gymnasium en -hoogere burgerschool van
zoodanige bijzondere scholen.
Hierbij is bepaald, dat indien de laagste twee
klassen van een openbaar gymnasium tevens vor
men de laagste twee klsasen van een openbaar gym
nasium tevens vormen de laagste twee klassen van
een openbare hoogere burgerschool met 5-jar. cur
sus )lyceum), aan zoodanige scholen in elk der vak
ken, vermeld onderscheidenlijk in art. 5 der hooger
onderwijswet en in art. 16 der middelbaar onderwijs
wet, wekelijks onderwijs wordt gegeven als onder
staand is aangegeven.
Grïeksch: afdeeling gymnasium 3e klas 6 uur,,
vierde klas 7 uur, vijfde klas A-leerlingen 4 uur en
alle leerlingen 4 uur, zesde klasse A-leerlingen 5
uur en alle leerlingen 4 uur.
Latijn: afdeeling gymnasium 3e klas 8 uur, 4e
klas 8 uur, 5e klas A-leerlingen 5 uur en alle leer
lingen 5 uur, 6e klas A-leerlingen 5 uur en alle leer
lingen 6 uur.
Nederlandsch: onderbouw le klas 5 uur, 2e klas
4 uur, afdeeling gymnasium 3e klas 3 uur, 4e klas
2 uur, 5e klas alle leerlingen 3 uur, 6e klas alle
leerlingen 2 uur.
Afdeeling H. B. S.: 3e klas 4 uur, 4e klas 3 uur,
5e klas A-leerlingen 4 uur en B-leerlingen 3 uur.
Duitsch: Onderbouw le klas 4 uur, 2e klas 3 uur,
Afd. gymnasium alle leerlingen in alle verdere
klassen 2 uur. Afd. H. B. S. 3e klas 3 uur, 4e.klas
A-leerlingen 4 uur, B-leerlingen 3 uur, 5e klas A-
leerlingen 4 uur, B-leerlingen 3 uur.
Engelsch: Onderbouw 2e klas 3 uur, afd. gymna
sium alle leerlingen in alle verdere klassen 2 uur.
Afd. H. B. S.: 3e klas 3 uur, 4e klas A-leerlingen 4
uur, B-leerlingen 2 uur, 5e klas A-leerlingen 4 uur,
B-leerlingen 2 uur.
Fransch: Onderbouw le klas 4 uur, 2e klas 3 uur,
Afdeeling gymnasium 3e klas 2 uur, 4e klas 1 uur,
5e en 6e klas alle leerlingen 2 uur, afd. H. B. S. 3e
klas 3 uur, 4e en 5e klas A-leerlingen 4 uur, B-leer
lingen 2 uur.
Geschiedenis: Onderbouw le en 2e klas 3 uur,
afd. gymnasium 3e en 4e klas 3 uur, 5e klas A-leer
lingen 1 uur en alle leerlingen 2 uur, 6e klas A-leer
lingen 2 uur, afd. H. B. S.: 3e klas 2 uur, 4e klas
2 uur, 5e klas A-leèrlingen 3 uur en B-leerlingen
2 uur.
Aardrijkskunde: Onderbouw le en 2e klas^ uur,
afd. gymnasium 3e en 4e klas 1 uur. Afd. H.B.S.
3e en 4e klas 2 uur, 5e klas A-leerlingen 2 uur,
B-leerlingen 1 uur.
Handelswetenschappen: Afd. H.B.S. 3e klas 1
uur, 4e klas en 5e klas A-leerlingen 6 uur, 5e klas
B-leerlingen 2 uur.
Staathuishoudkunde: Afd. H.B.S. 4e en 5e klas
A-leerlingen 2 uur, 5e kl. B-leerlingen 1 uur.
Staatsinrichting: Afd. H.g.S., 3e klas 1 uur, 4e
en 5e klas A-leerlingen 1 uur.
Wiskunde: Onderbouw le klas 5 uur, 2e klas
4 uur, afd. gymnasium 3e en 4e klas 2 uur, 5e
Idas en 6e klas A-leerlingen 2 uur, B-leerlingen
5 uur. Afd. H.B.S. 3e klas 5 uur, 4e klas A-leer
lingen 2 uur, B-leerlingen 6 uur, 5e klas B-leer
lingen 5 uur,
Mechanica: afd. H.B.S. 4e klas B-leerlingen 2
uur, 5e klas B-leerlingen 1 uuri
Natuurkunde: Onderbouw 2e klas2 uur. Afd.
gymnasium 3e en 4e klas 1 uur. 5e en 6e klas
B-leerlingen 3 uur, afd. H.B.S. 3e klas 3 uur, 4e
en 5e klas B-leerlingen 3 uur.
Scheikunde: afd. gymnasium 4e klas 2 uur, 5e
klas B-leerlingen 2 uur, 6e klas B-leerlingen 4
uur, afd. H.B.S.: 3e klas 2 uur, 4e klas A-leer
lingen '2 uur, B-leerlingen 3 uur, 5e klas A-leer
linge,n 2 uur, B-leerlingen 4 uur.
Plant- en dierkunde: Onderbouw le en 2e klas
2 uur, afd. gymnasium 5e en 6e klas B-leerlin
gen 2 uur, afd. H.B.S. 4e en 5e klas B-leerlingen
2 uur.
Cosmographie: afd. H.B.S. 5e klas B-leerlingen
1 uur.
Handteekenen: Onderbouw le klas 3 uur, 2e klas
2 uur, afd. H.B.S. 3e klas 1 uur, ,4e en 5e klas
B-leerlingen 1 uur.
Lijnteekenen: afd. H.B.S. 4e en 5e klas B-
leerlingen 1 uur.
Lichamelijke oefening: Onderbouw le en 2e
klas 3 uur, afd. gymnasium 3e-klas 3 uur, 4e klas
2 uur, 5e en 6e klas alle leerlingen 2 uur, afd.
H.B.S. 3e klas 3 uur, 4e en 5e klas alle leerlingen
2 uur.
Alle dessen duren vijftig minuten. Het. volgen
van lessen in het Hebreeuwsch (gymnasium 5e en
6e klas voor A-leerlingen 2 uur) is facultatief.
Het onderwijs in de handelswetenschappen, het
handteekenen en'het rechtlijnig teekenen in de'5e
klas der H.B.S. B is facultatief in dier voege, dat
de leerlingen in overleg met den directeur der
school verplicht zijn of de lessen in de handels
wetenschappen of die in het handteekenen en het
rechtlijnig teekenen te volgen.
Indien de laagste twee klassen van een aange
wezen bijzonder gymnasium tevens vormen de
laagste twee klassen van een bijzondere hoogere
burgerschool met vijf-jarigen cursus (lyceum),
woi'dt aan een zoodanig gymnasium in ieder der
vakken afzonderlijk, in alle leerjaren tezamen per
week onderwijs gegeven gedurende ten minste het
getal lesuren, aangegeven in onderstaande tabel:
afdeeling A afdeeling B
jarigen cursus tevens- vormen de laagste twee
klassen van een aangewezen bijzonder gymnasum,
wordt aan een zoodanige hoogere burgerschool in
ieder der vakken afzonderlijk, in alle leerjaren te
zamen per week onderwijs gegeven gedurende ten
minste het getal lesuren, aangegeven iri onder
staande tabellen:
Hoogere Burgerschool A: wiskunde 16, natuur
kunde 5, scheikunde 5, plant- en dierkunde 4,
staatsinrichting 3. staathuishoudkunde 3, aard
rijkskunde 9, geschiedenis 10, Nederlandsch v 17,
Duitsch 16, Engelsch 13, Fransch 15, handelswe
tenschappen 11. hand- en rechtlijnig teekenen 6,
lichamelijke oefening 13.
Hoogere Burgerschool B: wiskunde 20, mecha
nica 3, natuurkunde 7. scheikunde 7, plant- en dier
kunde .7, cosmographie 1, staatsinrichting 1, staat
huishoudkunde 1, aardrijkskunde 9, geschiedenis
9, Nederlandsch 17, Duitsch 13, Engelsch 9, Fransch
12, handelswetenschappen 3(1), hand- en rechtlij
nig teekenen 10 (8), lich oefening 13.
Dit besluit treedt in werking: voor klasse 1 en
2 op 1 September 1941, voor klasse 3 op 1 Septem
ber 1942, voor klasse 4 op 1 September 1943. voor
klasse 5 op 1 September 1944 en voor klasse
van het gymnasium op 1 September 1945.
Grieksch
26
18
Latijn
35
26
Nederlandsch
17
17
Duiisch
14
14
Engelsch
10
10
Fransch
13
13
Geschiedenis
14
12
Aardrijkskunde
8
8
Wiskunde
16
20
Natuurkunde
4
9
Scheikunde
2
7
Natuurlijke historie
4
7
Lich. oefening
15
15
Teekenen
5
5
Indien de laagste twee klassen van een aange-
ezen bijzondere hoogere burgerschool met vijf-
De minimumprijzen in den
tuinbouw.
NAALDWIJK, 22 Juli. Nu de Nederlandsche
Groenten- en Fruitcentrale de door haar voor
geschreven minimumprijzen voor tuinbouwproduc
ten heeft ingetrokken, heeft het Centraal Bureau
van de tuinbouwveilingen in Nederland besloten
zelfstandig ophoud- en vergoedingsprijzen vóór de
veilingen vast te stellen.
Dit besluit is genomen, omdat met de mogelijk
heid rekening moet worden gehouden, dat op een
zeker oogenblik van een bepaald product een groq-
ter kwantum kan worden aangevoerd dan op dat
oogenblik is te plaatsen.
Dè minimumprijzen zijn over het algemeen laag,
zoodat niet gevreesd behoeft te worden, dat de
kweekers weer -.evenals in vroegere jaren ge
beurde zullen vervallen tot het misbruik van het
telen op den minimumprijs.
De vergoedingsprijs is in het algemeen vastge
steld op 75 pet. van den ophoudprijs voor het goed
gekeurde product en op 50 pet. voor het afwijkende
product.
Het centraal bureau, zal er zorg voor dragen,, dat
de tuinbouwproducten, die den minimumprijs niet
halen, niet vernietigd worden, doch een andere be
stemming krijgen. (ANP).
C.A.O. IN HET BOEKDRUKKERS- EN RASTER-?
DIEPDRUKBEDRIJF.
's-GRAVENHAGE, 22 Juli. De Staatscourant van
gisteren bevat ,een beschikking .van het college van
rijksbemiddelaars betreffende verbindendverklaring
van bepalingen der collectieve arbeidsovereenkomst
voor het boekdrukkers- en rasterdiepdrukbedrijf in
Nederland.
Deze verbindendverklaring geschiedt voor het tijd
vak van 25 Juli 1941 tot en met 11 April 1942.
EXAMENS.
DE MULO-EXAMENS TE HAARLEM.
Vrijdag slaagden bij het Mulo-examen te Haarlem
voor het A-diplqma: A. van Accooy, N. G. Baarslag,
J. van Barneveld, J. A. de Haan, A. van der Velde.
J. E. H. Fortgens, S. Jacobson, L. W. Bierenbroodspot
en W. C. Bakenes, allen te Haarlem; C. D. Boudewijn,
J. Th. Helleman, E. H. Koersenhout, H. Kniese, allen
te Heemstede; A. J. Donkelaar, te Aerdenhout; A. M.
C. de Waard te Badhoevedorp; H. P in 't Velt te Vijf
huizen, A. E. P. Stolk, J. Prins, J. A. Mienis en J.
Haspels, allen te Hoofddorp; M. van Slooten te Haar
lemmermeer; J. van der Plas te Bentveld; C. J. L. van
Til en A. M. Wiedemeyer. beiden te Hillegom; A. Ples-
sius te Bennebroek; C. P. Reinders te Nieuw-Vennep;
H. Groenink te Haarlemmerliede; S. M. CaSsee en M.
Veenstra, beideir te Bloemendaal; S. van der Linden
te Velsen.
Voor het B-diploma:. H. C. Hoogewoning te Heem
stede. -
AARDAPPELEN.
BON „27 reserve". T.rr
26 Juli: 3 kg.
BOTER- OF VETKAART.
BONS 24 en 25. T.m. 3
Aug. 250 gr. boter p. bon.
Vetkaart reductie.
BROOD, GEBAK.
BON 10 (Bloemkaart).
T.m, 10 Augs.: 50 gram
brood of 14 rants, gebak.
BON „27 Broodkaart".
T.m. 26 Juli: 100 gram
brood of 1 rants, gebak.
BON „27-4 rantsoenen".
T.m. 26 Juli: 400 gram
brood of 4 rants, gebak.
VLEESCH EN VLEESCH-
WAREN.
BON 27 „vleesch". T.m.
26 Juli: 50 gr. vleesch
of y2 rants, vleesch
waren.
BON 27 „vleëschwaren".
T.m. 26 Juli 100 gram
vleesch of 1 rantsoen
vleeschwaren.
BON 26 „vleeschwaren".
T.m. 26 Juli: 100 gram
vleesch of 1 rantsoen
vleeschwaren.
BON „27- eieren".
26 Juli: 1 ei.
SUIKER.
BON 101. T.m. 3 Augs.:
1 kg suiker.
JAM. STROOP. E.D.
BON 103 (Bonkaart Alg.)
T.m. 10 Augs.; 500 gram.
MEEL EN GRUTTERS
WAREN. (Bonkaart Alg.)
BON 102. T.m. 10 Augs.:
250 gr. rijst, rijstemeel,
rijstebloem ol grutte-
meel.
BON 44. T.m. 10 Augs.:
250 gr. havermout, ha
vervlokkon, haverbloem,
aardappelmeclvlokken,
gort, gortmeel of grutten
BON 10 (Bloemkaart).
T.m. 10 Augs.: 35 gram
tarwebloem, tarwemeel,
roggebloem, roggemeel
of zelfrijzend bakmeel.
BON 45. T.m. 10 Augs.:
250 gr. gort. gortmout of
grutten.
BON 54. T.m. 10 Augs.:
100 gr. macaroni, vermi
celli of spaghetti.
BON 55. T,m. 10 Augs.:
100 gr. maizena, gries-
rneel, sago, aardappel
meel of puddingsaus-
poeder.
PETROLEUM.
B,ON 11 (Bonkaart M en
O) t.m. 10 Augs.: 2 L.
SCHEERZEEP ENZ.
BON K (Textielkaart).
T.m. 31 Aug.: 50 gr.
KAAS (Bonkaart Algem.)
BONS 69 en 79. T.m. 27
Juli 100 gr. per bon.
BON „26 kaas" en „27
kaas". T.m 10 Augs.:
100 gr. per bon.
MELK.
BON 27 (Melkkaart).
T.m. 26 Juli: 1 ft L.
KOFFIESURROGAAT EN
THEE. (Bonkaart Algem.)
BON 104. T.m. 16 Aug.:
250 gram koffiesurrogaat
of 40 gr. thee (voor zoo-
- ver voorradig).
ZEEP (Bonkaart Algem.)
BON 38. T.m. 3 Augs.:
150 gr. toiletzeep, 120 gr.
huishoudzeep, 200 gr. z.
zeep (oude samenstel
ling), 150 gr. z. zeep,
300 gr, z, zeeppasta, 250
gr. zeeppoeder, 125 gr.
zeepvlokken, £50 gr.
zelfwerkende waschmid-
delen, 200 gr. vloeibare
zeep of .600 gr. wasch-
poeder.
MONDENBROOD.
BON 23. T.m. 31 Juli:
Groep 1 en 2: 10 Kg; Gr.
3: 8 Kg. Gr. 4: 5 Kg; Gr.
■5: 4 Kg; Gr. 6: 3 Kg.
KATTENBROOD.
BON 23. T.m. 31 Juli:
l'/2 Kg.
3RANDSTOFFEN.
Bonkaart Haarden en
Kachels t.m. 31 Dec.
Bonnen 01, 02, 03 per bon
1 eenheid vaste brand
stof. Bonnen 05, 06, 07: 1
eenheid turf.
Bonkaart Haarden en
Kachels K t.m. 31 Dec.
Bonnen 01, 02, 03, 04 per
bon 1 eenheid vaste
brandstof. Bonnen 05. 06,
07, 08: 1 eenheid turf.
Bonkaart Centrale Ver
warming L t.m. 31 Dec.
Bonnen 0111 per bon
1 eenheid vaste brand
stof.
Bonkaart „Brandstoffen
één eenheid" tot 1 Mei
1942 1 eenheid vaste
brandstof.
Bon 03 KF van de kaar
ten M en N. Geldig 1-31
Juli: 1 eenheid vaste
brandstoffen.
Bon Generator-anthra-
ciet 6e periode 1 H.L.
anthracletnootjes of 50
kg turfcokes. Geldig 1-31
Juli.
Bon Generatcwturf 6e
periode: 50 stuks bag-
gerturf. Geldig 1-31 Juli.
Afwachten, de kat uit den boom kijken. Dat is
een eigenschap die ons en vaak niet ten onrechte
in de schoenen geschoven wordt, maar dit geldt
toch zeker niet in de uren des gevaars!
Door alle eeuwen heen wisten Nederlanders op
het juiste oogenblik te handelen, bliksemsnel en
afdoende in te grijpen.
Zoo n oogenblik is het nu ook nu moet snel
en krachtig gehandeld worden. Het Bolsjewisme
heeft een aanslag gepleegd op Europa. De horden
van Stalin, de barbaren van de Sovjet-Unie, moe
ten vernietigd worde.n, de Westersche beschaving
moet gered worden. *-
Reeds voegden legioenen van andere landen zich
bij de Duitsche legers, waarmede zij schouder aan
schouder strijden tegen de moordbenden van de
duivelsche misdadigers uit Moskou.
Reeds is de Stalin-linie op alle belangrijke plaat
sen doorbroken, reeds meldn de couranten nieuwe,
schitterende wapenfeiten, reedsmaar genoeg...
Nederlanders, waar wacht gij op?
De kat uit den boom kijken, terwijl anderen aan
den strijd deelnemen en alle krachten inspannen
om Europa, dus ook u, te redden? Dat nooit, dat
verdraagt onze eer niet, dat zou een onuitwisch-
bare schande zijn, dat zou ons stempelen tot een
een volk van lafaards, dat zou ons voorgoed on
mogelijk maken in het nieuwe Europa!
En omdat wij dit niet willen, daarom groeit ons
legioen van uur tot uur. Duizenden zijn er die zich
scharen om onze vanen, gereed om zich in te zet
ten, ons volle en vaderland te dienen, de gevaren
die. het bedreigen, te bezweren. Duizenden Neder-''
landsche strijders haken naar het oogenblik, :dat zij
zich in den strijd kunneïl werpen en gijwaar
Voor de Kinderen
(Teekeningen H. Kannegieter).
KAREL RUILT VAN PLAATS MET TEDDY TRIX.
Eindelijk ziet Karei redding: Ranggg! de
deur dicht met een klap. Hij Is nu gelukkig
binnen en de hond zit op de trap. Was
dat rennen om zijn levten, eindelijk is hij ge
red. Karei hijgt en puft: „Oef," zegt hij,
„wat een ondier is die Ted!"
Door den schok van deur en wanden, komt
een schilderij omlaag, valt pardoes op 't
hoofd van Karei, breekt en vormt een mooie
kraag. En terwijl hij staat te denken: On
geluksvogel, die je bentkomt weer
Teddy, omgeloopen, grommend op hem toe-
gerend.
wacht gij op?uw plaats is bij ons, dus
meldt, u aan bij het
VRIJWILLIGERSLEGIOEN
NEDERLAND.
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
KEURINGEN VOOR HET VRIJWILLIGERS
LEGIOEN NEDERLAND.
's-GRAVENHAGE, 23 Juli Het aantal aanmel
dingen voor het „Vrijwilligerslegioen Nederland"
overtreft verre de verwachtingen. Daarom is het noo-
dig een nieuwe serie keuringen vast te stellen. Hier
onder volgt het rooster voor den tijd van 24 tot 31
Juli:
24 Juli, van 10 tot 18 uur: Utrecht Deutsches Haus.
24 Juli, van 10—13 uur: Roermond, Swalmerstraat 61
24 Juli, van 15 tot 19 uur: Maastricht, Hotel Momus,
Vrijthof.
25 Juli, van 10 tot 18 uur: Leeuwarden, Huize Schaaf,
Breedstraat.
25 juli, van 10 tot 13 uur: Eindhoven, Huis Maria,
Kruisstraat 53.
25 Juli, van 15 tot 19 uur: Den Bosch, Prins Hen
drikkazerne.
26 Juli,-van 10 tot 18 uur: Groningen, Concerthuis,
Poelestraat.
26 Juli van 9 tot 12 uur: Breda, Restaurant Modern.
27 Juli. van 10 tot 18 uur: Zwolle, school aan de
Turmarkt.
28 Juli, van 10 tot 18 uur: Arnhem, Willemskazerne.
29 Juli, van 19 tot 18 uur: Amsterdam, School
Iepenweg13.
20 Juli, van 10 tot 19 uur: Den Haag, Koninginne
gracht 22.
31 Juli, van 10 tot 18 uur: Rotterdam, Deutsche^
Haus, Volkspark.
CENTRALISEERING AANMELDINGS-
BUREAUX.
's-GRAVENHAGE, 21 Juli., Van Donderdag 24
Juli 1941 af zullen de aanmeldingsbureaux gecehtra-
Iiseerd worden te Amsterdam (Hotel van Gelder,
Damrak) en den Haag (Koninginnegracht 22).
Vrijwilligers uit het overige gedeelte van het land
wordt verzocht zich vanaf dien datum rechtstreeks te
wenden tot het hoofdkwartier, Koninginnegracht 22,
Den Haag.
DE AANMELDINGEN VOOR HET
VRIJWILLIGERSLEGIOEN.
's-GRAVENHAGE, 22 Juli. Het aantal aan
meldingen van personen bóven 55 jaar voor het
vrijwilligerslegioen is zoo overstelpend, dat het
voor hét bureau onmogelijk is aan ieder afzonder
lijk antwoord te zenden. Slechts degenen, van wier
dienst gebruik kan worden gemaakt, zullen ant
woord ontvangen. Ook zijn op het bureau van het
Vrijwilligerslegioen Nederland tal van sympathie
betuigingen binnengekomen. Langs dezen weg
wordt aan allen hartelijk dank gezegd.
DE AMBULANCE VAN HET VRIJWILLI
GERSLEGIOEN NEDERLAND.
's-GRAVENHAGE, 22 Juli. Bij internationale
rampen waren de Nederlanders steeds bereid, de
helpende hand toe te steken, een bewijs van het
groote gevoel van medeleven, dat de 'Nederlanders
kenmerkt. Zoo werd in 1922 ter leniging van den
hongersnood in Rusland f 500.000 bijeengébracht,
terwijl de inzameling ten behoeve van Finland
f 600.000 opleverde.
Ook thans zonden particulieren reeds g«ld voor
onze ambulance.
Wij zijn hiervoor zeer erkentelijk.
Ieder bedrag is welkom!
's-GRAVENHAGE, 21 Juli. De Nederlandsche am
bulance, welke binnenkort zal vertrekken, heeft tot
taak den nood te lenigen van militairen en burgers,
die slachtoffer zijn geworden van de krijgshandelin
gen in Oost-Europa. Vriend en vijand hebben hulp
noodig. Zoowel de Finsche, de Roemeénsche en Duit
sche soldaten worden verzorgd, alsook de Russische.
Hoewel onzerzijds nog geen oproep tot financieelen
steun werd gedaan, ontving de Nederlandsche'ambu
lance reeds belangrijke geldsbedragen, hetgeen na
tuurlijk in hooge mate wordt gewaardeerd.
Dokters en verplegend personeel, die zich wenschen
op te geven voor de Nederlandsche ambulance, kun
nen zich schriftelijk melden aan het
27)
door
THEA BLOEMERS.
„Stel je eens voor, dat na ons trouwen zou blij
ken dat er in mijn verleden dingen zijn, waar
door je niet langer van me zou kunnen houden".
Het gaf niets of Walter'haar al verzekerde, dat
dat buitengesloten was; dat ze nooit anders dan
lief en eerlijk kon zijn geweest; zij wist beter en
ze bleef hem smeeken. om toch geduld te hebben
en haar niet te drijven tot een stap, dien ze nog
niet durfde te doen.
Na haar terugkeer uit Zwitserland, nog steeds
bezield door de verkeerde gedachte, dat liefde en
hulpvaardigheid voldoende waren om boete te
doen voor haar groote fout, wijdde Nora zich ge
heel aan filantropisch werk, vooral onder de fa
milies van mijnheer Eduards werklieden.
Bij haar tochten door de arbeiderswijken van
Riseloo, kwam Nora ook in aanraking met het
gezin van haar grootvader, den ouden straatpre
diker. Dat was onvermijdelijk, want het zou de
aandacht hebben .getrokken als ze juist deze deur
voorbij was gegaan. Maar'Chris zat in de gevan
genis en Jet had een nieuwe betrekking gevonden
en kwam weinig thuis, zoodat er geen kans be
stond op ongewenschte ontmoetingen. Het scheen
overigens dat het nobele tweetal de grootouders,
die hun bedreigings- en afpersingspolitiek zeker
nooit zouden hebben goedgekeurd, geen deelgenoot
hadden gemaakt van wat ze vermoedden of wisten
omtrent Nora, want de twee oudjes behandelden
het meisje geheel als de kleindochter van den rij
ken fabriekseigenaar. Juffrouw Verkerk was een
praatgrage vrouw en van haar hoorde Nora, tus
schen velerlei onbelangrijke nieuwtjes en klets
praatjes door. dat het haar familieleden in Arn
hem veel beter ging en dat ze erg tevreden wa
ren over den vooruitgang van den winkel. De
relaties met de grootouders schenen dus door haar
familie hervat te zijn, concludeerde Nora.
Het was overigens een druppel troost in den
bitteren kelk van zelfverwijt en verdriet, dat haar
bedrog niet vergeefsch was geweest; dat haar moe
der en de broer en zusters van nood en armoede
gered waren. Ze was er nog steeds niet voldoende
van doordrongen, dat een slechte daad verwerpe
lijk blijft, ook al heeft de zondaar de beste bedoe
lingen. Maar wel steldé Nora zich onophoudelijk
de vraag, of haar moeder gelukkig zou kunnen
.zijn, terwijl ze in het onzekere, verkeerde over het
lot van haar oudste dochter en wel moest aanne
men dat deze om het leven gekomen was.
Spoedig zou het oogenblik komen, dat Nora er
alles voor zou hebben over gehad, als ze er .nooit
mee begonnen was zich voor Constance van Zuylen
uit te geven.
xxra.
„Wel, wel, de hemel zegene haar! Het lijkt ge
woon hemelsche muziek!"
Jeremia Verkerk dempte zijn zware profeten
stem zooveel hij kon. Hij verbeeldde zichzelf dat
hij rustig luisterde, maar verscheidene menschen
draaiden zich met verwijtende blikken naar hem
om, of staken een hand op om hem te beduiden
dat hij hoorde te zwijgen.
„Sst!" fluisterde zijn vrouw, terwijl ze zich langs
een andere juffrouw heenboog, om haar echtge
noot een por in de zijde te geven. „Jij kunt ook
nooit eens je mond houden; je denkt dat je altijd
wat zeggen moet".
„Stilte daar!" vermeende de leider van de bij
eenkomst.
Ze zaten in de groote vergader- en ontspannings
zaal van het arbeiderstuindorp, waar een groot
deel van het personeel van de katoenspinnerij der
firma van Zuylen bijeen was, om te luisteren naar
een muziekuitvoering, die de directie der fabriek
voor hen op touw had gezet de loongeschillen
van den laatsten tijd waren tot wederzijdsche be
vrediging uit den weg geruimd en op het podium
stond nu Nora, die orgel had gespeéld en, evenals
ze dat in het Gooische kerkje had gedaan, haar
publiek van eenvoudigen van hart in verrukking
had gebracht, zoodat Jeremia's bewonderende cri-
tiek wel als een samenvatting van het oordeel van
het geheele auditorium kon worden beschouwer.
Ze had een tuil bloemen in de hand", die haar
door een in het wit gekleed klein meisje gegeven
waren en ze wendde zich tot Walter van Zuylen,
die ook mee had gewerkt aan het welslagen van
den avond, door met zijn welluidenden bariton een
paar eenvoudige, gevoelige volksliederen te zin
gen, en vroeg hem om het publiek namens haar
te bedanken voor den bijval en de bloemen.
Toen hij opstond om dit te doen, keken vooral
de vrouwen uit het publiek met welgevallen en
genegenheid naar zijn knappe verschijning, want
ze wisten allen, dat hij zijn arbeiders en hun ge
zinnen een goed hart toedroeg. En toen hij uit
gesproken had, fluisterden heel wat oudere en jon
gere juffertjes over de kansen op een huwelijk
tusschen hem en zijn nichtje.
„Je moet eens opletten hoe ze naar hem kijkt!"
zei een oud moedertje. „Ze zal heusch geen „neen"
zegeen als hij haar vraagt!"
„Neen zeggen? Ze zal hem als een rijpe appel
in den mond vallen', verklaarde juffrouw Verkerk,
meer plastisch dan fijn. Doch het was goed be
doeld.
„Stil, opoe, stil!" zei een jong iheisje, dat van
achter uit de zaal naar voren -waren komen loopen
en zich met moeite een weg door de menigte had
gebaand naar Jeremia's echtgenoote. „Arme men
schen zooals wij moeten niet zoo luid praten. Dat
is het monopolie, van rijke dames, om zich in het
publiek te laten hooren!"
„Waarom ben je toch altijd nog 200 op haar ge
beten, Jet?" vroeg de grootmoeder.
„Ik dacht anders dat ik daar reden genoeg voor
had!"
„Onzin; je weet zelf dat mevrouw van Zuylen
gezegd heeft dat het eeri soort ziekelijke dwang
gedachte van het meisje was, dat ze je niet meer
bij zich wilde hebben".
„Ziekelijk? Dwanggedachte? Kletskoek! Ze was
bang voor me, datis de kwestie. En daar heeft ze
alle reden voor! Eén woord van mij en het is met
haar damesleventje gedaan!"
„Stilte!" herhaalde de leider van de bijeen
komst.
Jet zweeg, maar haar loerende zwarte oogen ke
ken dreigend naar het mooie, aristocratisch-uit-
ziend meisje op het podium.
Nora droeg een witzijden japon, die haar bij
zonder flatteerde. Haar mooi, zijïg bruin haar, haar
stralende oogen en de zachte blos op haar wangen
gaven iets pnweerstaanbaar-aantrekkelijks aan
haar verschijning. Dit was een uur van triomf voor
haar. Ze had alle gedachten aan haar verkeerdhe
den voor een korten poos van zich afgeschud en
voelde zich vrij van knagende wroeging, van de
eeuwige vrees voor wat de toekomst brengen zou;
ze had zich geheel overgegeven aan de vreugde
van anderen gelukkig te kunnen maken en men
schen, die weinig blijheid kenden, wat zon en
schoonheid te brengen. Op dat oogenblik van geluk
en vrede, had het lot besloten, zou het heele ge
bouw van leugen en bedrog in elkaar zakken eri
degene die uitgekozen was om dit wreede werk te
volbrengen, was niemand anders dan haar gewezen
kamermeisje.
„Zou ik u een oogenblikje kunnen spreken, juf
frouw?" vroeg JetVerkerk, dat zich naar voren
had gedrongen en op Nora toekwam, juist toen
deze het podium verliet. „Ik heb belangrijk nieuws
voor u buitengewoon belangrijk nieuws, juf
frouw!"
Nora werd bleek en er kwam een blik van af
schuw en wilden angst in haar oogen
.„Laat dat meisje weggaan!" wendde ze zich
smeekend tot Walter.
Jet was gedwongen haar poging, om met Nora in
contact te komen, voorloopig op te geven, maar
ze was buiten zichzelf van woede om de manier
waarop ze afgescheept was, en ze slaagde er op
nieuw in om in Nora's nabijheid te komen, op het
oogenblik dat deze op het punt stond om in de
auto van de van Zuylens te stappen en ze deed
geen moeite om den slag, dien ze Nora toebracht,
ook maar 'in het minst te verzachten.
„Constance van Zuylen, nu mevrouw Resink",
fluisterde zij het meisje in het oor, „is in de stad
met haar man. Ze logeeren in hotel „Hof Gelria".
„Stil toch, stil!" hijgde Nora wild en toen was
het of ze bedekt werd met een mantel van duister
nis en neerzonk in een bodemlooze diepte.
Toen ze weer tot zichzelf kwam, lag ze in het
bed op haar eigen kamer in de villa van de van
Zuylens. Ze was alleen maar in de aangrenzende
kamer hoordé ze stemmen en ze kon duidelijk ver
staan dat mevrouw van Zuylen ?ei:
„Het 'arme kind heeft zich veel te veel. ingespan
nen; ze is absoluut overwerkt. Haar zenuwen zijn
nog niet zoo erg sterk en een impulsieve natuur
als zij, geeft zich met al de kracht en den ernst
van haar persoonlijkheid aan het werk, waarvoor
zij sympathie heeft opgevat".
„.Haar zenuwstelsel heeft inderdaad aan hevige
spanningen en schokken bloot gestaan", verklaar
de een andere stem, waarin Nora direct die van
den huisdokter van de familie herkende.
„We hebben haar onmiddellijk naar huis ge
bracht en u getelefoneerd. Denkt u dat ze weer
gauw bij bewustzijn zal komen?"
„Ik dacht van wel. Laten we maar weer naar
haar toegaan".
Mevrouw van Zuylen en de dokter kwamen de
slaapkamer binnen en uit een zijvertrekje ver
scheen een verpleegster, die daar had gezeten, zon
der dat Nora haar had kunnen zien.
Ze waren allen erg opgelucht door het feit, dat
de patiente weer bij kennis was en de dokter stelde
daarop de gebruikelijk vragen, onderzocht het
hart en schreef een kalmeerenden drank voor.
Daarop nam hij afscheid.
(Wordt vervolgd),