IJMUIDEN
De tentoonstelling van
Westfaalsche en
Nederrijnsche Kunst.
Ervaring met de
Oekraïnische bevolking
Beroemde namen
VRIJWIL!
EGIOEN
Kunst uit, Rijnland
en Westfalen.
f !BucqedüJieSiaiid
1
Vervolg van pag. 1).
Wij staan thans aan het einde van het tweede jaar
van een odïlog, welke in zijn verbittering en in zijn
opeenhoping van strijdkrachten zelfs datgene over
treft wat de jaren 1914 tot 1918 hebben gebracht. Wij
bevinden ons in het heetst van den strijd tussehen
mensehelijke en materieele krachten.
Wij openen nu een kunsttentoonstelling in Amster
dam, in de stad, welke zoo bij uitstek toonaangevend
is voor het cultureele leven in Nederland. Wanneer
er nog velen zijn, die de teekenen des tijds niet be
grijpen, dan willen wij eraan denken, dat wij een be
slissing over het lot van eeuwen meemaken. Ginds
strijden de soldaten en wij spreken hier van kunst
en cultuur. In de gelederen der strijdenden staan ook
reeds zonen van het Nederlandsche volk, die eens de
verantwoordelijke dragers van de toekomst van dit
land zullen zijn, Wij hier kunnen een ding doen: wij
zullen de krachten van onze harten en onzen geest
bundelen en naar de strijders ginds zenden, opdat zij
gedragen worden- door de innigste wenschen en de
sterkste krachten van honderden, duizenden en mil-
lioénen.
Dé geschiedenis beeft altijd een terugslag op de
kunst gehad. Wij leven in een tijd, waarin wij het
niet meer vanzelfsprekend vinden, dat iedereen 'af
zonderlijk aan het werk gaat om kunstwerken te ver
vaardigen. Wij zien in, dat de geest van den tijd eèn
uniforme richting moet hebben, Ik kan me begrijpen,
tiat de vraag gesteld wordt of de kunst niet uitsluitend
in volkomen vrijheid kan gedijen. Wanneer de kunst-
slechts het resultaat van de künstz'inninge weergave
zou zijn, zou ik den aanhangers van deze opvatting
gelijk geven. Doch de vraag is op deze wijze niet 'juist.
gesteld en ooit niet" juist beantwoord, want het gaat
er niet alleen om, dat. de kunstenaar vrij vorm kan
geven, doch ook om de eischen, die aan de kunste-
naarsgesteld worden. De vormgeving zelf ligt steeds
bij den kunstenaar. Aan den anderen kant is het
echter niet onverschillig of de opdrachtgever van den
kunstenaar een toevallig rijk geworden particulier is,
dan wel de kunst door een autoritair regiem bevor
derd wordt. Wanneer ik mij voor oogen houd, dat in
een liberalistischen tijd er -geen andere mogelijkheid
voor het bevorderen van de kunst heeft bestaan dan
'door middel' van menschen die tengevolge van hun
goede zaken over middelen beschikten de kunst te
ondersteunen, dan moef ik zeggen: ik heb liever den
tegpnwoordigen tijd, welke onder de bescherming van
het autoritaire regime in staat is uit kunstzinnige
roeping te scheppen. Ook als wij aan het verleden
terugdenken, zien wij, dat de kunst steeds grootsche
prestaties leverde, als zij onder sterke bescherming
stond. Zeer vaak hebben de beschermers der kunste
naars stellig niet kunnen bevroeden wat onder hun
bescherming ontstond.
Een duidelijk voorbeeeld hebben wij voor oogen in
'den Nachtwacht van Rembrandt. De opdrachtgevers
van dit schilderij hadden er beslist geen vermoeden
van welk onvergetelijk kunstwerk zij voor zich had
den toen zij dit schilderij kregen-en nog veel minder
begrepen zij, dat dit eene schilderij de ontwikkeling
van de kunst gedurende eeuwen zou beïnvloeden. Ik
geloof te kunnen zeggen, dat juist in autoritaire tijden
het. scheppen van kunst bijzondere inspiratie kreeg.
Verdiept u zich eens in de geschiedenis, denkt aan de
architectuur, de kunst, welker voortbrengselen den
tijd het langst overleven, denkt u eens terug aan de
bouwwerken der Grieken uit den tijd van Pericles,
aan de monumenten van Augustus. Ik moge nog een
voorbeeld uit mijn vaderland in engeren zin aan
voeren. Hier zien wij den Weenschen barokstijl onder
de absolute regeering van Karei VI tot den hoog-
sten bloei geraken. In denzelfden zin bracht de mu
ziek onder Frans I het tot de hoogste prestaties, zon
der dat men de^en heerscher als domineerende per
soonlijkheid zou kunnen beschouwen.
Indien wij dezen historischen samenhang waarne
men, voelen wij ons gelukkig, dat wij geleid worden
door eenman, van wien wij weten, dat hij met zijn
geheele ziel de sehoone kunsten bevorderd. Wij kun
nen ons verzekerd houden, dat voor de kunst een
tijd van de .vruchtbaarste ontplooiing zal aanbreken.
Ik zou. uitdrukking willen geven aan de hoop, dat
de autoritaire bescherming van de kunst ook in uw
land, vooral in uw ressort, secretaris-generaal prof.
dr. Goedewaagen, in actie'komt en zoo een belang
rijke bijdrage voor de verdere ontwikkeling moge
léveren. Het. gaat er dus niet om het kunstzinnige
scheppen van den enkeling onder zekeren invloed te
brengen, want dit scheppen is min of meer afhanke
lijk van het ingenium van den kunstenaar. Het gaat
er veeleer om de ontbindende krachten uit te scha
kelen, die slechts leiden tot overlevering van het ware
kunstenaarschap aan het nihilisme in den vorm van
alle mogelijke „ismen".
De Rijkscommissaris dankte vervolgens den plaats-
vervangenden gouwleider, burgemeester Vetter, dat
hij deze tentoonstelling mogelijk heeft gemaakt en
sprak ook zijn dank uit jegens prof. dr. Goedewaagen
voor diens bemoeiingen ten bate van de Duitseh-
Nederlandsche cultuuruitwisseling. Vooral echter gold
de dank van den Rijkscommissaris de Duitsche kun
stenaars,^ daar zij in grooten getalen zijn gekomen om
persoonlijk contact met dé Nederlandsche kunste-
haars te zoeken. Tot slot gaf de Rijkscommissaris
uiting aan zijn overtuiging, dat het werk van den
kunstenaar het beste zelf kan spreken en verklaarde
oe tentoonstelling voor geopend.
- In Amsterdam bestaat waardeering voor goede Duitsch vliegtuig_was getroffen;, doch kon nog be-
beeldende kunst, daarom stelt Amsterdam het ook op hoorlijk landen.^De bemanning was ongedeerd ge-
hoogen prijs, dat deze tentoonstelling hier wordt ge- bleven. Enkele' honderden" meters verder lagen
organiseerd.' Van harte hoop ik, dal velen zich zullen
opmaken om deze tentoonstelling te bezoeken, deze
tentoonstelling, welke representatief is voor hetgeen
West-Duitschland en Nederland in onze dagen pres
toeren. Amsterdam zoo eindigde de regeeringseom-
missaris kan zich gelukkig prijzen, dat deze ver
zameling naar de hoofdstad werd overgebracht.
Na burgemeester Voute sprak de plaatsvervangend
gouwleider van Westfalen-Zuid Oberbiirgecmeister
Vetter uit Hagen zijn hartelijken dank uit voor het
begrip, dat de West-Duitschers imNederland hebben
ondervonden voor hun kunst. Deze tentoonstelling
zoo zeide hij is de eerste schrede op den weg naar
een gemeenschappelijk doel, dat wij thans nog niet
kunnen overzien, doch dat van groote beteekenis zal
zijn voor de toekomst. Het is niet. de laatste maal,
dat wij in Holland zullen zijn om de voortbrengselen
van onze cultuur te toonen,
Deze kunst van de beide volken zal leiden tot een
versterking van de banden, die ons bindep.
Namens de Duitsche kunstenaars dankte dc schilder
Max Schulze-Sölde voor de hartelijke ontvangst, die
hun in Amsterdam was bereid. Hij bood zijn veront
schuldigingen aan, dat de moderne Duitsche kunste
naars thans de plaatsen hebben ingenomen van Rem
brandt en van Gogh. Hij hoopte echter, dat de Duit-
schers aan de gestelde verwachtingen zouden kunnen
voldoen. Hij dankte verder den Rijkscommissaris, de
stad Amsterdam, de Hollandsche vrienden, den direc
teur van het Hagener Museum, dr. Brüns en Ober-
bürgermeister Vetter voor hun arbeid. Wij voelen ons
hier absoluut niet in het buitenland,-zoo zeide Max
Sehulze-Sölde, maar wij hebben den indruk bij fa
milie te zijn. Wij hopen zoo besloot hij, dat de banden
nog sterker zullen worden aangehaald.
Tot slot sprak commissaris Bakker van het ver-
keerswezen een zeer geestig dankwoord. (A.N.P.).
S.S.-man vertelt
Hierna maakten de genoodigden een rondgang over
de zeer interessante tentoonstelling. De Rijkscommis
saris werd rondgeleid door dr. Gerhard Brüns, direc
teur van het museum te Hagen.
In de morgenuren maakten "de Duitsche kunstenaars,
vergezeld van Oberbürgermeister Vetter, Ambtsbür-
germeister Welge en Regierungsprasident Dellenbusch
een rondvaart door de havens en grachten van Am
sterdam. Het gezelschap werd ontvangen in de ambts
woning van den regeeringscommissaris, burgemeester
Voüte, die de Duitsche gasten aan zich liet voorstel
len en zich geruimen tijd met- hen opderhield.
In de avonduren verzamelden de gcno.odigden zich
In het Apollo-paviljoen aan een gemeenschappelijken
maaltijd, aangeboden door den regeeringscommissaris
van -Amsterdam, burgemeester E. ,T. Voüte, tijdens
dezen maaltijd hield burgemeester Voüte een toe
spraak, waarin hij o.m. zeide:
AGENDA VOOR BEVERWIJK,
MAANDAG 4 AUGUSTUS.
Luxor Theater, Breestraat: „Een schot viel.
en bijprogramma, 8 uur,
DINSDAG 4 AUGUSTUS.
Luxor Theater, Breestraat: „Een schot viel
•n bijprogramma, 8 uur.
AGENDA VOOR VELSEN EN IJMUIDEN.
MAANDAG 4 AUGUSTUS.
Bioscoop De Pont: „Zoölogica", 8 uur.
Theater: „Ich kenn' dïch nicht und liebe
Dich _8 uur.
Thalia Theater: „Een huwelijk op afbetaling",
DINSDAG 4 AUGUSTUS.
Bioscoop De Pont: „Zoölogica", 8 uur.
Jheater: „Ich kenn' djeh nicht und liebe
Dich", 8 uur.
Thalia Theater: „Een huwelijk op afbetaling",
He den:
MAANDAG 4 AUGUSTUS.
Frans Hals Museum: Kamermuziek, Kitty Neder-
koorn (zang) en Betsy Nederkoorn (piano), 2.30
uur.
Frans Hals Theater: „Droom van een winter
nacht", 2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: „Alles voor de firma", 2.30, 6.30
en 8.45 uur.
Palace: „Op Manoeuvre", 2, 6.30 en 8.45 uur.
Rembrandt Theater: „De Schandvlek", 2.30, 6.30
en 8.45 uur.
DINSDAG 4 AUGUSTUS.
Groote Kerk: Orgelbespeling van 89 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
fles avonds.
Hoofdredacteur: R. W. P. Peereboom, Heemstede.
Plaatsvervangend hoofdredacteur: C. J. van Tilburg,
Heemstede.
Het 'ANP meldt:
BERLIJN, 2 Augustus. Van den SS-man dr.
R. Lagrou van de SS Kriegsberichterk'ampanie ont
vingen wij het volgende ooggetuigenverslag van den
strijd in het Oosten.
■Van den strijd tegen de Sovjet Unie haddén wij
gedurende een ganschen dag alleen, de ontvangst
beleefd, die de Oekraïners ons hadden voorbereid.
Enkelen pruilden: bestaat dit land dan alleen uit
vluchtende bolsjewisten, dat afschuwelijke stof,
dat wij den geheelen dag eten, stukgeschoten tanks
enspandoeken? 1
Pas later zouden zij ervaren in welke mate zij
ongelijk hadden. De bolsjewisten vechten hardnek
kig en met alle middelen, al is dit niet met de
onze. Èn uit de vreugde, waarmede de Oekraïners
ons ontvangen, kan men reeds eenigszins de hitte,
waarmee de strijd was gevoerd en de gewelddadig
heid van het bolsjewistische schrikbewind op
maken.
Lemberg is gevallen. Nu velen beweerd hadden
dat de bolsjewisten, die in de omgéving van deze
stad een geweldige troepenmacht hadden samen
getrokken, haar de taak zouden hebben toegewezen
om de Oekraïne te behouden, was het inderdaad
treffend te zien hoe ongaarne de vijand, dit centrum
ontruimd had. Hij liet ons echter de stad niét over
zonder zijn natiorialen en socialen haat op verschil
lende honderden Oekraïners, mannen en vrouwen,
en Duitschers te botvieren. Zij werden op afschu
welijke wijze afgemaakt, met Aziatische wreedheid
verminkt (vrouwen werden de borsten afgesneden
enz.), waarna dezeÉ hopen vleesch gedeeltelijk in
putten werden geworpen. Overal werd jacht 'ge
maakt op de vijfde colonne en/vergreep men zich
aan verdachten. Twintig jaar lang heeft al dat na
tionalistisch verzet zich - ingevreten. Er zijn verder
diepere oorzaken voor het óveral organiseeren van
deze „vijfde colonne". Zij moeten tot de eigenlijke
aanleiding van dén oorlog tussehen deze mogend
heden worden gerekend. Stuk voor stuk onttakelen
dc volken het grillig spel van den z.g. Volkenbond.
Wij begrepen stilaan de begroeting van'de .Oekra
ïners. De bevolking komt reeds, na die enkele dagen
wederzijdsche beschieting, haar have opzoeken.
Velen vinden een nog rookende puinhoop, in het
rond verspreid huisraad, of een. door dè bolsje
wisten geplunderde woning. Zij juicht ons toe, niet
uitbundig, doch zeer innig. Kinderen en vrouwen
heffen den arm en brengen, nog onhandig, den
Duitschen groet. De mannen ontblooten het hoofd
en blijven uren lang met de pet in de hand staan,
bij het voorbijrijden van onze colonnes. Wij glim
lachen alleen maar: Hier zijn we. Iemand van ons
zei: „Misschien zijn zij allen valsch. en wij grenze
loos naief". Doch hij kon ons niet overtuigen. Die
schreiende vrouw, die ons uit een dampende puin
hoop, op zoek naar nog een kind, toewenkte, speelde
geen comedie. Had zij nog wat te verliezen? In ons
begroeten zij werkelijk hun toekomst, hun nieuwe
leven.
De hoofdstraat van de eerste stad is met een breed
doek overspannen, waarop de woorden: „Heil Hit-
Ier". Duitsche en Oekraïnsche-wimpels waaien over
or,ze wagens. In een volgende stad hetzelfde: „Heil
Hitler", „Heil Führer d. Ukr. Nationalisten". Vraagt
men een man of hij Pool is, dan schudt hij het
hoofd. Of hij Rus is, dan wordt de ontkenning hax-d-
nekkig. Of hij communist is, dan breekt het, stot
terend wegens het geweld, los: „Nee, nee. Oekra-
ïner"" Bij dat vólle is het begrip communisme-
bolsjewisme onafscheidelijk mej. dat van Rus zelf
verbonden. Het lijkt een verworden, doch in zijn
diepsten grond gezondgebleven volk te zijn. Wellicht
beroert het vraagstuk van een staatsburgerschap het
niet in de eerste plaats, doch het lijkt gebukt te
gaan onder de bitterheid van het gewelddadig af
breken van een traditie.
Als geslagen honden komen zij uit de bosschen
en eindelooze velden te voorschijn, waar zij zich
tegen de laatste wraak van de bolsjewieken ver
bolgen hadden gehouden. Voor de beschieting als
zoodanig bleken zij weinig vrees te koestéx-en, want
zij bewegen zich onbevangen tussehen de troepen,
ook waar ons schroot over hun hoofden heenfluit
en de ontploffingen van' vijandelijk geschut naast
hen, in veld of dorp, den grond openscheimt.
Geregeld komen ons, wanneer er gévochten
wordt, Oekraïners in Sovjetuniform tegemoet. Zij
hebben ergens hun geweer, muts en meestal hun
vest laten liggen. Zij melden zich nergens aan. Met
open gelaat kijken zij ons aan, goedmoedig en dom.
Zij vinden het natuurlijk dat zij de bolsjewistische
legers ontvlucht zijn en zich thans ongestoox-d tus
sehen de onze bewegen. Wij trouwens, ook. Wij
laten ze loopen.
De Sovjets weten het ook. Tijdens positie kiezen
van „Pak", „Flak" en L.I.G. voor het afslaan van
'n pantseraanval hooren wij plotseling, in de onmid
dellijke nabijheid, een pistoolschot losbranden. Wij
er op af. Er spiedt een Russisch burgexv Hij doet
verbaasd en roept aanhoudend „Oekraïner". Hij
wordt terdege gefouilleerd en als blijkt dat hij
gewapend is, wordt hij natuurlijk onmiddellijk tér
plaatse neergeschoten. Zijn vrouw, die zich even
eens in de nabijheid blijkt te hebben opgehouden,
komt heel éénvoudig, ietwat voorovergebogen naar
het lijk toe, gaat naast het hoofd neei-zitten en j
weent maar.
Jonge meisjes brengen ons bloerhen of werpen ze
in het voorbij snorren in onze wagens. Wat kunn'en
wij nu met bloemen aanvangen. Elke nagel of haak,
elke plaats in iederen wagen Ixeeft zijn eigen functie.
En heb je onze mannen al eens bekeken? Dat stof
van die akelige Russische wegén zet zich een vinger
dik op ons vast. Onze laarzen, helmen, kleeren
zien alle even bleek grijs en .ons gelaat, waarop het
stof zich met zweet heeft gemengd en onze baarden,
waarin het als gemetseld is, zijn met een glimmende
cementlaag bedekt."De Oekraïners brengen ons
melk, maar niet uit berekende vriendelijkheid,
In belangrijke plaatsen loopen de Oekraïnsche
nationalisten met een blauw-gelen armband ron'd
en stellen zich geheel ter beschikking van ons leger,
meestal zonder daapvoor eenige vex-goeding te willen
aannemen. Zij brengen hun eersten, alhoewel ge-
ringen cijns vóór hun bevrijding. Velen begraven
gesneuvelden. Andex-en treden in onze vervoer
diensten en worden met hun kleine vlugge paardjes
en lange wagens in de colonnen van de weermacht,
ingeschakeld.
Een hoog officier verhaalt het volgende dat hij
van èen vliegerofficier heeft vernomen. Een
ondom de communisten. Uit een huis wenkte
men de vliegers. Zxj werden bij de Oekraïners ver
stopt en bleven, er tot' ortze troepen, de .streek van
Sovjets gezuiverd hadden.
De verschrikkingen van dezen oorlog, waarbij
ook zij have en goed yoor zoover het nog van
hen was verloren hebben zien gaan, verkiezen
zij boven de bolsjewistische slavernij. Uit alles
moeten wij opmaken dat zij er ditmaal het uiterste
op willen zetten".
De nieuwe maximumprijzen.
Met ingang van Dinsdag 5 Axxgustus zijn voor de
verschillende tuinboxxwproducten de volgende maxi-
mumsprijzen vastgesteld:
Tomaten A, B, C en CC f 18, bonken f 13, roode kool
f 5, savoye kool f '5, spitskool f 4, witte' kool f 3.50,
tuinbponen f 6, Snij- en spercieboonen f 14, stam-
boonen zonder draad f 14, met draad I 12, overige
soorten f 10, pronkboonen witte f 10, augurken A f 27,
idem B f 16.90, C f 9.90, D f 7, E f 2, idem A en B
stippel f 9.90, C en D stippel f 3, alles per 100 K.G.,
komkommers groene, gele en witte A A f 13.50, A f 11,
B f 8.50; C f 5.50, bloemkool I f 12, bloemkool II f 9,
alles per 100 stuks; bospeen f 5 per 100 bps, peen
zonder lof A f 7, B f 5, peren A f 15, peulen f 16, rijs-
erwten enz. f 16," geen rijserwten enz. f 12, stokprin
cesseboonen f 20, uien f 7, zilve^uien f 12, kroten f 5,
alles per 100 K.G., sla f 4 per 100 stuks, stoofsla f 10,
;cjijvie" f 10, rabarber f 8, postelein f 12, komkom
mers (stek) f 8, tomaten (kriel) f 8, aardbeien met dop
f 35, roode en witte bessen f 22.50, zwarte bessen ,f 42,
frambozen consumptie f 50, kersen f 40, morellen
f 30, kruisbessen f 17, meloenen ananas f 47, alle
overige soorten en sorteeringen f 26, meloenen 6 stuks
per kist f 38 per 100 stuks, meloenen 8 stuks per kist
f 30 per 100 stuks, druiven (witte) -f 80, Franken-
thalers f 75, alle overige soorten f 70, vroege appelen
Yellow f 25, Keswick' f 20, alle overige soorten f 10.
GYMNASTIEKVEREENIGING S.S.S.
In verband met de harddraverij op Donderdag a,s.
zullen de oefeningen voor dames en meisjes, inplaats
van Donderdagavond heden (Maandag)avond worden
gehouden op den gewonen tijd en 'plaats.
De algemeene vergadering van den Noordho,llan,d-
schen Bond van het Wit-Gele Kruis zal dit jaar te
Beverwijk worden gehouden en wel op Woensdag 6
Augustus te 2.30 uur in hotel „Ter Burg".
De agenda vermeldt, o.m. de vaststelling van
rekening, en balans 1940, jaarverslag en een. inleiding
door prof. dr. G. C. Heringa over de tandverzorging
in het algemeen en de schooltandverzorging in het
- bijzonder.
Na de vergadei"ing wordt een* excursie gemaakt
naar het sanatorium „Heliomare" te Wijk aan Zee.
Tot hoofd aan de H. Hartsohool afd. meisjes aan
den Galgeweg is benoemd mej. M. C. Donsen uit
Haarlem.
R.K. WANDELCLUB S.S.S. NAAR ARTIS.
Zondag 10 Augustus maakt de R.K. /Wandelclub
„S.S.S." per boot een uitstapje naar Artis te Amster
dam.
ZWEMFEEST UITGESTELD.
Het Midzomerzwemfeest,- dat gistermiddag in de
Heefnskerksche Zweminrichting gehouden zou wor
den, is wegens de slechte weersomstandigheden tot
Zoixdag 10 Augustus uitgesteld.
Rijkspostspaarbank.
Aan het postkantoor Beverwijk en het daaronder
behoorende ambtsgebied werden gedurende de maand
Juli „ingelegd f 63301,18 en terugbetaald f 55898,41. Het
laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het
nummer 22135.
HOOGOVEN STATEN.
S.S.H.-contact tochten.
- Op de Zondagen van dé maand Augustus trekken
de S.S.H.-leden de vrije natuur in.
Een aantrekkelijk programma, met het doel het
onderling contact te verstevigen, is opgemaakt.
Op Zatex-dag en Zondag 2 en 3 Augustus stond
daarop vex'meld een bezoek aan het Buiten Kamp
te Schoorl.
Zondag 10 Augustus is er een stranddag te Wijk
aan Zee. De daaropvolgende Zondag 17 Augustus,
wordt een dagtocht naar -het Zw-et gemaakt, waar
geroeid en gezwommen zal worden. 24 Augustus is
er een zwemochtend aan het Wijk aan Zeesehe
strand om de maand te besluiten op .Zondag 31
Augustus met een dagwandeling naar bosch en duin
in de omgeving.
Verruiming van de woningmarkt.
Wethouder W. van Dok legt eerste steen
voor „Goed Wonen".
Zatex-dagmiddag'heeft op ihet bouwterrein achter
den Arendsweg de eerste steenlegging plaats ge
had van het complex woningen van de Woning
bouwvereniging „Goed Wonen". Onder de ge
noodigden merkten wij op de wethouders W. van
Dok en N. J. Out, de gemeente-secretaris. A. A,
Pos'. G. K. de Bïe, directeur van O. W., de archi
tect W. Meyran en een aantal afgevaardigden van
dé zustex-verpenigingen.
De heer Van Zutfen voorzitter van „Goed Wo
nen", x"eleveerde m zijn toespraak, dat voor dit
complex woningen reeds in 1926 de plannen zijn
ingediend, maar dat nu pas de vei-eenïging het
genoegen kan smaken, dat tot de eei'ste steenleg
ging kan worden overgegaan. „GoedWonen" is
niet onder een gelukkig gesternte geboren, daar de
moeilijkheden en de bouw van 'deze woningen vrij
wel parallel loópen met het complex van de vex*-
éeniging 'in de Assumburgstraat. Toen dit in den
vorigen oorlogstijd werd aanbesteed kwam de laag
ste iiischiijver voor f 100.000 uit de bus. Het'ver
loop was echter zoodanig, dat een heraanbeste-
dhxg moest plaats hebben in 1919 en dit bedrag
was toen gestegen 'tot.f 216.000. Ook de indeeling
der woningen van de Assumburgstraat moest ge-
wiizigd worden, wat lang niet in het voordeel was.
Vorig jaar wérden de woningen van „Goed Wo
nen" aanbesteed, maar door dezelfde omstandig
heden als ruim 20 jaar geleden steeg ook ditmaal
het oorspronkelijke aanbestedingsbedrag met
f 80.000.
Ondanks deze wederwaardigheden wérkt het be
stuur aan ziin moioe taak in het belang van de
volkshuisvesting. Vele moeilijkheden zijn reeds
overwonnen, maar nog vele andere moeten ovex'-
wonnen worden. Buitengewoon veel medewerking
heeft het bestuur van derden ontvangen om tot
den bouw- over te kunnen gaan. Spr, dankte allen
hiervoor; maar speciaal den heer W. van Dok, Voor
100 procent heeft de wethouder zijxx medewex-kirxg
verleend en daarom heeft het bestuur gemeend
hem te moeten verzoeken den eersten steen te leg
gen. Ook de architect, de heer Meyran, heeft onder
groot risico buitengewoon veel werk verzet om
tot verwekelijking-van de plannen te komen. Ten
slotte hoonte spr.. dat het verloop van dezen bouw
eensgezind en in volle samenwerking zou ge
schieden.
REÖÏD W. VAN DOK.
Wethouder W. van Dok bracht in de eerste plaats
dank voor de vriendelijke woorden en gaf de' ver
zekering, dat de gevoelens van waardeex-ing voor
elkanders arbeid wederkeerig zijn. En dit is op zijn
plaats, daar vóór. den bouw zeer vele moeilijk
heden het hoofd geboden zijn. Immers we leven
in een tijd van materialenschaarschte, van mate-
riaalpi-ijzen, -die bij sprongen omhoog gingen en
die het bouwen tot een ï-isico maakten. Tal van
bouwers zijn er. die den moed tot vei-der-gaan in
de schoenen is gezakt. Het gemeentebestuur staat
vol waardeering tegenover dezen bouw, daar stag
natie in het bouwen voor de gemeente zeer onge
lukkig uitkomt. Spr. was van meening, dat de par
ticuliere ondernemers zoo lang mógelijk gebouwd
hebben als onder de bestaande omstandigheden
mogelijk was. Niettemin zijn de verwachtingen van
het gemeentebestuur niet beantwoord, Want bij het
tot stand komen van het partieele uitbreidings
plan 'voor deze gemeente, heeft het gemeentebe
stuur er op gerekend, dat- een grpot aantal wo
ningen, die in dit plan gepi'ojetceerd was, binnen
korten .tijd gereed zouden zijn geweest.
In de afgcloopen twee jaren zijn daarentegen
slechts 237 huizén gebouwd, terwijl nog voorbe
reidingen - worden getroffen door particuliere on
dernemers voor ruim 100 woningen. Hierbij komen
dan nog de huizen van de woningbouwveréeni-
gingen. -
Beverwijk heeft met het uitbreiden van woon
gelegenheid niet alleen te kampen met factoren,
waarmee ook andere gemeenten rekening te hou
den hebben, maar daarnaast nog met het feit, dat
bijna ieder jaar het inwonertal met 1000 zielen
toeneemt. En dit maakt de woningmarkt schaarsclx.
De gevolgen ..hiervan komen tot uitdrukking in de
dubbele bewoning, want- dicneemt hand over hand
toe. Enkele jaren terug werd een begin gemaakt
met het opruimen der 'krotwoningen, maar ook
hierin is stagnatie gekomen door den toestand.
Dit zijn redenen, waarom het gemeentebestuur
zulle een groote 'waardeex'irig heeft voor de ~wo-
ningbouwverëenigingen, die hier een 100 huizen
'laten verrijzen.
Spr. hoopte, dat de wadrdeering, die nu voor de
besturen uitkomt ook in de naaste toekomst zal
blijven bestaan.
Spreker feliciteerde den architect en hoopte, dat
hij de huizen zoo spoedig mogelijk onder de pan
nen zou hebben. Dank bracht de wethouder aan
den gemeente-secretaris, die bij de voox'bereidin-
gen een werkzaam en vruchtbaar aandeel heeft
gehad. Zelf had spr. met groot genoegen en in het-
besef dat het werk der vereen igixxgen gesteund
moest worden, medegewerkt aan verwezenlijking
der plannen.
De heer Van Dok wenschte „De Voorzorg" "toe,
dat het te bouwen complex een sieraad voor de
plaats zou worden en een blijvend symbool van de
echte Nederlandsche karaktereigenschap om ook
in moeilijken tijd'durf te hebben om door te bou
wen.
De heer Van Zutfen liet in zijn dankwoord uit
komen, dat het niet de bedoeling van de ver
eenigingen is na voltooiing van' de complexën te
blijven stilstaan.
Hierna verrichtte de heer W. van Dok de sym
bolische handeling en metselde den eersten steen.
De plichtigheid werd in de directiekeet met
eei-ewijn bezegeld.
De wedstrijden van „Turnlust".
G©©c8e prestaties.
In het Gemeentelijk Sportpark' heeft de
B. G. V. „Turnlust" haar jaarlijksche onderlinge
atletiekwedstrijden gehouden onder leiding van
den heer J. K. Leeuwerink. Deze wedstrijden
golden tevens voor den „Wieland Los-wissel-
bëkers", die dit jaar in het bezit kwamen van
mevr. D. van GeenhuizeiWTabak en den heer
L. Brouwer. De wedstrijden stonden op een hoog
peil, daar over het algemeen -goede prestaties
werden geleverd. Mevr. Van Geenhuizen 'ver
beterde twee clubrecords. Zij -bracht het
record op 100 M. op 13.4 Sec. en hét verspringen
op 4.75 M.
Bij de dames leverden de beste prestaties
mevr. D. van Geenhuizen.Tabak op de reeds
genoemde nummers, kogelstooten 6.72 M„ E. van
Eek; discus 23.38 M., T GrootSchaap; speer
werpen 26.35 M., B. van Twisk; hoogspringen
1.28 M„ T. GrotoSchaap.
I-Ieeren. 100 M. 11.9 sec., L. Brouwer; kogel
stooten 10.98 M., P. Koeten; discus 36.05 M., M.
Kluft; speerwerpen 35.09 M., A. Doeve; hoog
springen 1.58 M., P. Koeten; vèrspring^ri 6.41 M.,
L. Brouwer en hink-stap-sprong.1.65 M.
De uitslagen waren,:
Dames: 1. D, van GeenhuizenTabak, 1921
punten; 2. N. Halenbeek, 1806 p.; 3. B. v. Twisk,
1755 p.; 4. J. de Koter, 1582 p.; 5. T. Groot-
Schaap, 1482 p.
Heeren: 1. M. H. Kluft, 1686 punten; 2. P.
Koeten, 1648 p.; 3. L. Brouwer, 1599 p.
De totaaluitslag- van athletiek en -gymnastiek
luiden als volgt: 9
Dames; 1. D. van GeenhuizenTabak, 9477
ïJnf:; 2. N. "Halenbeek,8090 'pV- 3. T. Groot
Schaap, 7805 p.; 4. J. de Koter, 7155 p.; 5. I-I.
Muys, 6845 p.
Heeren: 1. L.- Brouwer, 7972 p.; 2. H, Thomas,
7240 p.; 3. Jac. Los; 6902 p.; '4. K. Leguit, 6782 p.
De visch wilde bijten.
Zondag hield het Vischcollege ,,'t Karpèrtje"
een vischwedstrijd in het Noordhollandsch Ka
naal. De vangt was buitengewoon groot. Vooral
de heer J. Aafjes Sr. heeft heel wat visch op het
droge gehaald. Hij ving niet minder dan 10 bra
sems, waarvan er één een lengte had van 57 c.M:
en èen breedte van 16^ c.M. En dit is geen vïs-
scherslatijnIn totaal zijn er door 32 léden 512
visschen gevangen, waarvan de heer Aafjes er
alleen al71 stuks voor zijn rekening nam.
De uitslag luidt: 1. J. Aafjes Si\: 2. J. H.
Paauw: 3. J. Kloos; 4. J. Goed; 4. B. Kleine:
J. Straat.
DIPLOMA ZWEMMEN.
Door de Heemskerksche Zwemclub werd in
haar inrichting aan de Vuurlijn diploma-zwem
men -gehouden. De vergende zwemsters behaal
den 'het dinloma: Gretha. Berghuis, Rika Hof
man, Jopie Kruidenberg. Tine v.' Kwistum. Dina
Massee, Nelly Pool. Truitje Sprangers, Dickv de
Winter. Magda Hommes. Mevr. Hendriks. Thea
Hendriks, Mej. N, Half. Mei. Gertenbach en de
heeren S, de Haas. R. Ritter, J. Tromp. A. Ver
hagen. Jb. v. d-. Wel. W. Schaap. T. Lipfting
Vervolgens Bertha de Boer. Mevr. Luca, Piet
Palt.us en .Tan Hauber van TT7t?reest en Trijntie
Koster, Mej. Marinus. Jom'e Pevnt.jes, Adri v, Rij.
Tan Lops. Jan Lint uit Velsen-N.'
Door het minder, gunstige zwemweer waren
van de.tachtig, die zich hadden opgegeven maar
33 opgekomen.
Als jury furigëerde de heeren J. J. de Fon-
teyne, J. Muyer en H. v. Wijk.
Teraardebestelling H. Drijver.
Onder groote belangstelling heeft Zaterdagmiddag
op de Bijzondere Begraafplaats de teraardebestel
ling plaats gehad van het stoffelijk overschot van
den heer H. Drijver, die vele jaren als schipper op,
een stoointx'awler van de V-E;M. heeft gevaren en
een der pioniers van de IJsland-visscherij ge
noemd mag worden.
De plechtigheid werd door vele reeders, visschers
en oud-visschers bijgewoond.
Ds. F. F. Milatz heeft aan de gi'oeve eenige waar-
veerende woorden gesproken en tot de familie
wöordexï Van ti-oost gericht.
Naar de visscherij.
De motorloggers KW. 26, KW. 45 en SCH. 242
worden klaargemaakt voor de visscherij.
Om te repareeren.
De harmglogger Martenshoek IJM. 283 van de
N.V. J. C. Pronk is naar Spaarndam vertrokken
om te repareeren.
De vischaanvoer in Rotterdam.
In de week van 24 tot en met 30 Juli bedroeg
de aanvoer van versche zeevisch te Rotterdam
33000 K.G. Verder werden er eenige partijtjes
rivierviscte en spiering aangevoerd.
Geslaagd.
De heer J. Oprei slaagde voor het Mercurius
diploma Engelsche handelscorrespondentie en voor
het Litek-examen Spaansche handelscoiTespon-
dentièi i
(Adv. Ingez. Med.)
Verduistering is onze plicht,
Weer daarom uitstraling van
't licht.
VAN 4 OP S AUGUSTUS 1941
van 21,27 tot 4.04
Maan op 5 Augustus onder 4.09
Maan op 5 Augustus op 20.00
Brest-Litowsk, Lemberg, Minsk, Smolensk. Beroem-
de namen. Namen die de geheele wereld kent, want
daar was'het o.a., dat de Duitsche legers den vijand
de slagen toebrachten,, die tot de totale vernietiging
van het Sovjet-systeem zujlen leiden.
Namen in het boek der' beschavingsgeschiedenis,
Voorloopers van nieuwe namen en groote overwin
ningen, waarbij ook Nederlanders betrokken zullen
zijn, want..., het legioen marcheert!
Dappere Nedei-lan'dsche mannen hebben zich ge
meld en strijden reeds, mee. Ook het legioen is ge
reed en.als straks weer belangrijke sucessen worden
behaald, dan zullen daarbij nieuwe Nederlandsche
strijders hun krachten hebben ingezet, samen met
hun kameraden van. de Duitsche weermach én de an
dere legioenen en nieuwe beroemde namen zullen aan
de bestaande reeks worden 'toegevoegd.
Onze geschiedenis kent vele bex-oemde namen en
schitterende wapenfeiten. Onze geschiedenis zal zeker
lijk de heldendaden vermelden van Nederlandsche
mannen, die thans de eer van ons land hooghouden in
den strijd tegen het bolsjewisme.
Nederlanders, deze strijd moet gewonnen worden,
meldt u dus aan bij het
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
De Nederlandsche en Westfaalsche kunst ont
moeten elkaar het dichtst in de schildering van het -
landschap. Het is niet zonder grond, dat onze schil
ders uit dén B. C. Kóèkkoek-tijd gaarne hun ar-
tieke zwerftochten tot de omstreken van Kleef, het
Sauëidahd of de 'Rijnoevers uitstrekten. De roman
tiek van die dagen vond daar meer bevrediging
dan hier; terwijl de atmosfeer van het landschap
vaak met die bij ons overeenkwam. Daarna hebben
de Nederlanders meer dan de West-Duitschers den
invloed van Bai'bizon ondergaan en moet men tot
Euysdael terugkeeren om van beide groepen een
gemeenschappelijk uitgangspunt te vinden.
Toch zal het den beschouwer gemakkelijk vallen
om bij voorbeeld in hét mooie voorjaarsschilderij
van den ouden Helmuth Liesegang, geboren in 1858
(cat. nr. 134) een verwantschap van visie, zoowel
met onzen Jaap Maris, als ,met een Fransch schil
der als Harpignies te ontdekken. En in den reeds
door ons 'genoemden Modërsohh, den thans 75-
jarigè, die hier met een viertal machtige doeken
vertegenwoordigd is, zal het Hollandsche schilders
oog zonder bezwaar een meester eeren. Dien be
schouwer zal ook het zoo eenvoudig-zuiver geziene
landschap van een jongen art-ist, den vijftigjarigen
Krefelder Brandenberg, in het geheugen blijven,
waarin een simpel motief: een heuvelland waar-
dooi'heen fragmenten eener draadafrasteririg zijn
aangeduid-, picturaal volkomen is uitgesproken. Een
landschapschilder van erkende begaafdheid is ook
Josef Horn uit Barmen, die in zijn gezichten op
steden in het heuvelig landschap, weer meer naar
een aangename compositie zoekt. Tot de impressio
nisten met wier visie wij gemakkelijk vertrouwd
raken, behoort Franz Pauly uit Hagen, die wat den
opbouw zijner conlposities betreft wel 'bij onze
Haagsche School zou kunnen worden ondex-gebracht.
Karakteristiek voor het laixdschap als zoodanig, is
het werk van Bernhard Peppinghage, van Alfred
Rasenberger en Franz Brohstprt, in wier arbeid het
topografisch aantrekkelijke met picturale verdien
sten afwisselt. Theo Champion is een curieuse
geest in wiens landschappen bewondering voor de
vroege romantici der vorige eeuw (Casper pavid
Friedx-ich) te vermoeden valt.
Een opmerkelijk kunstenaar is hier ook Franz
Rfxmoet uit Münster. In zijn Westfaalsch winter
landschap, zoowel als in dat andere doek, waar het
landschap meer als achtergi-ond voor twee rustende
vrouwenfiguren dienst doet, zal men een diep-ernstig
wei'ker leeren kennen, voor wien de teekerikunst
geen geheimen bezit, wiéns kleur, in dat winter
landschap vooral, naar het zwaax'moedige neigt. Ge
heel anders weer dan zijn stadgenoot Josef Wedewer
die in een wintergezicht bij Amecke vol dichterlijke
naieveteit ook in de kleur zich laat' gaan en
zich minder straf aan den vorm gebonden voelt.
Dat in een industriegebied als Westfalen ook op
het terrein der fabrieken en hoogovens interessante
motieven behandeld zijn, kon men verwachten.
Franz Gerwin meteon aquarel „Kokèrei" en de
bekende etser KathelhÖn met een ..Industi-ieland-
schaft" zijn knappe vertegenwoordigers van dat
genre.
Het zal deiribezoeker opvallen dat op deze expo
sitie aan de beeldhouwkunst een groote vertegen
woordiging is ingeruimd. Evenals aan de grafiek.
Op beidé" terreinen wordt groote kundigheid ten
toon gespreid, 'en Vaak. als bij Peter Stammen's kin
derfiguren of het beeld „Eenzaamheid" van Willy
Steger, ondergaat men de bekoring eener innerlijke
gevoeligheid die nog'boven de technische knapheid
uitgaat. Van de- etsers,-zal behalve de reeds ge
noemde Kathelhön vooral Alfred Kitzig onze aan
dacht trekken.
J. H. DE BOIS.
HAARLEM, 2 Augustus.
Bevallen 31 Juli: M. Larsson—Tadema, z.; C. N.
de VogelDekker, d.: J. E. Rouwendal-Ettekoven»
z.; 1 Augustus: W. E. LeeflangFranken, z.; W. A.
M. van der MeijCornelissen; z.; P. A. C. van
Soest—Koomen, d.; G. C. de Graaff—de Vogel, d.;
2 Augustus: A. M. B. F. van Duijm—de Boode, d.j
Overleden 1 Augustus: M. M. Stirk—Kemser, 3ï
j., Medahstraat.
