Regeling voor bestuur ve<'
van gemeente en
provincie.
Een jubilaris.
Wijzigingen in het onderwijs.
Eigenaardigheden
J knrr
(Vervolg van pag. 1).
5) Aanhoudend ziek is, of ouder is dan zestig
jaren.
Art. 9.
1) De Burgemeester deelt de benoeming tot
raadsman der gemeente onverwijld aan het toe
zichthoudend orgaan mede.
2) De Burgemeester dient een raadsman der ge
meente terstond te ontslaan, wanneer het toezicht
houdend orgaan zuLks verlangt.
Art. 10.
1} De raadslieden der gemeente hebben tot taak:
a) Den Burgemeester bij het besturen der ge
meente van raad te dienen en voorstellen te doen;
b) De inwoners begrip bij te brengen omtrent de
maatregelen van den Burgemeester.
2) De raadslieden der gemeente worden als zoo
danig niet bezoldigd.
Art. 11. (1) De raadslieden der gemeente zijn
verplicht over aangelegenheden der gemeente, van
welke zij in hun hoedanigheid van raadsman der
gemeente kennis krijgen, overeenkomstig dezelfde
grondslagen als de gemeenteambtenaren geheim
houding te bewaren.
(2) Aan een raadsman der gemeente, die zijn
geheimhoudingsplicht opzettelijk of door grove
schuld schendt, kan op vordering van den burge-
gemeester door het toezicht houdend orgaan een
boete van ten hoogste tienduizend gulden worden
opgelegd.
(3) De boete (lid 2) wordt, met inachtneming
van het bepaalde bij de wet van 22 Mei 1845
(staatsblad no. 22) op de invordering van 's rijks
directe belastingen, ingevorderd.
Art. 12. (1) De raadslieden der gemeente worden
voor vier jaren benoemd.
(2) Het ambt van raadsman eindigt eerder;
1) Wanneer hij zijn woonplaats buiten de ge
meente overbrengt;
2) Wanneer hij wordt ontslagen.
Art 13. (1) De Burgemeester roept de raadslie
den der gemeente ter vergadering bijeen in alle
gevallen, waarin ingevolge de voorschriften van
de gemeentewet een besluit van den gemeenteraad
was vereischt.
(2) De Burgemeester stelt de dagorde vast.
De vergaderingen zijn openbaar, wanneer de Bur
gemeester zulks bepaalt. Dit wordt openlijk bekend
gemaakt.
(3) Ter vergadering worden de afzonderlijke
onderwerpen der dagorde besproken. Er wordt niet
gestemd, noch een besluit genomen. De raadslieden
der gemeente zijn verplicht hun meening kenbaar
te maken, wanneer deze van die van den burge
meester afwijkt. Zoodanige uitingen dienen in de
notulen der vergadering te worden opgenomen.
(4) De Burgemeester dient den raadslieden der
gemeente onverwijld zijn beslissing inzake ieder
besproken onderwerp op een geschikte wijze mede
te deelen.
(5) Kan de afdoening eener aangelegenheid
geen uitstel lijden, dan kan de Burgemeester van
de beraadslaging ter vergadering afzien. Hij dient
den raadslieden der gemeente onverwijld de wijze
van afdoening op een geschikte wijze mede te dee
len.
(6) De Burgemeester kan den raad van de
raadslieden der gemeente ook anders dan ter ver
gadering inwinnen.
(7) De Burgemeester kan ook van andere volks-
genooten vorderen, dat zij hem in bepaalde aange
legenheden, rakende het bestuur der gemeente, van
raad dienen. Volksgenooten, die ingezetenen der ge
meente van bovenbedoelden Burgemeester zijn, zijn
gehouden aan de overeenkomstig het bepaalde bij
den eersten volzin door den Burgemeester aan hen
gerichte vordering te voldoen.
Art. 14. (1) Het toezicht houdend orgaan ziet
toe, dat de gemeente'door den burgemeester met
inachtneming van de geldende rechtsvoorschriften
wordt bestuurd en dat het bestuur der gemeente
strekt tot bevordering van het algemeen belang
van het rijk.
(2) Het toezicht houdend orgaan kan den Bur
gemeester aanwijzingen geven. De Burgemeester
is aan deze aanwijzingen gebonden.
(3) De Secretaris-Generaal van het departement
van Binnenlandsche Zaken is teix opzichte van de
gemeenten bedoeld in artikel 15, lid 1, onder 2,
mede bevoegd aanwijgzjngen te geven in alle aan
gelegenheden, met uitzondering van die betreffende
den waterstaat. De Secretaris-Generaal van het
departement van Waterstaat is ten aanzien van
alle gemeenten mede bevoegd aanwijzingen te
geven in aangelegenheden betreffende den water
staat.
Art. 15. (1) Toezicht houdend orgaan over alle
aangelegenheden, met uilzondering van die betref
fende de Waterstaat, is
1) voor de gemeenten 's-Gravenhage, Amster-
dam en Rotterdam de Secretaris-generaal van het
departement van Binnenlandsche Zaken;
2) voor alle overige gemeenten de Commissa
ris der Provincie, onverminderd hetgeen bij de gel
dige voorschriften is bepaald omtrent de bevoegd
heid van den Secretaris-Generaal van het departe
ment van Binnenlandsche Zaken.
(2) Toezicht houdend orgaan over aangelegen
heden, den Waterstaat betreffende, is voor alle
gemeente de Commissaris der Provincie, onver
minderd hetgeen bij de geldige rechtsvoorschriften
is bepaald omtrent de bevoegdheid van den
Secretaris-Generaal van het departement van Wa
terstaat.
AFDELING 3.
Voorschriften betreffende de inrichting van het
provinciaal bestuur.
Art. 16. (1) De taak van de Provinciale Staten
Wordt door den Commissaris der Provincie waar
genomen.
(2) Hetzelfde geldt
1) ten aanzien van de taak van die provinciale
commissie, welker werkzaamheden blijven rusten
op gi-ond van een beslissing overeenkomstig het
bepaalde bij artikel 1, lid 3, tweede volzin;
2) ten aanzien van de taak van Gedeputeerde
Staten, welke ingevolge artikel 17 niet door den
Commissaris der Provincie en de Bestuursraden
(artikel 19) gemeenschappelijk worden waargeno
men.
Art. 17. Voor zoover tot dusver Gedeputeerde
Staten
1) kennis namen van geschillen van bestuur, of
2) uitdrukkelijk waren aangewezen om te oor-
deelen over andere geschillen of
3) veroi-dening of besluiten der besturen van
waterschappen, veenschappen of veenpolders kon
den schorsen of vernietigen, worden deze werk
zaamheden gemeenschappijk door den Commissaris
der Provincie en de bestuursraden (artikel 19)
waargenomen.
Art. 18. De Commissaris der Provincie is be
voegd
1) zich door alle overheidsinstanties in de
provincie, voor zoover deze niet ook buiten het
gebied der provincie bevoegdheid bezitten, inlich
tingen te doen verstrekken, aan deze instanties
voorstellen te doen, zoomede' haar in aangelegen
heden, welke geen uitstel kunnen lijden, aanwij
zingen te geven, onyerminderd het recht van het
bevoegde centraal gezag om zulks te doen;
2) zich door alle overheidsinstanties, welke
ook buiten het gebied der provincie bevoegdheid
bezitten, met uitzondering van het centraal gezag,
inlichtingen te doen verstrekken en aan deze in
stanties voorstellen te doen.
(2) De in het eerste lid, onder 1, bedoelde be
voegdheden komen den Commissaris der Provincie
tegenover instanties der Nederlandsche politie
slechts toe, voor zoover hij binnen den kring zijner
bevoegdheden maatregelen treft, welke door deze
instanties dienen te worden uitgevoerd. De Com
missaris der Provincie en de gewestelijke Direc
teur van Politie verstrekken elkaar wederkeerig de
inlichtingen, welke zij voor de vervulling van hun
taak behoeven. Zij kunnen elkaar wederkeerig voor
stellen doen.
(3) Het bepaalde bij artikel 14, lid 2, blijft on-
minderd van kracht.
(4) De bevoegdheid, bedoeld in het eerste lid,
komen den Commissaris niet toe tegenover de ge
rechten.
(5) Als centraal gezag in den zin van hel eerste
lid wordt beschouwd iedere instantie, welker be
voegdheid zich uitstrekt over het geheele bezette
Nederlandsche gebied.
Art. 19. (1) Da Commissaris der Provincie be
noemt voor den tijd van zes jaren ten minste twee,
doch niet meer dan zes Bestuursraden, ten einde
hem bij het besturen der provincie te vertegen-
woordïgen.
(2) Raadsleden der provincie kunnen niet tot
Bestuursraad worden benoemd.
(3) Overigens is ten aanzien van de benoeming
en van het ontslag van een Bestuursraad het be
paalde bij artikel 5, leden 1 en 2, van overeen
komstige toepassing.
(4) Met betrekking tot de volgorde bij de
algemeene vertegenwoordiging is het bepaalde bij
artikel 5, lid 3, eerste volzin, van overeenkomstige
toepassing. Bij ongesteldheid, afwezigheid of ont
stentenis van den Commissaris der Provincie en
van alle Bestuursraden worden door het toezicht
houdende orgaan de noodige maatregelen getrof
fen.
AFDEELING 4.
Art. 29. 1. De bestuursraden worden beschouwd
als provinciale amtenaren in den zin van de amte-
narenwet 1929.
2. Het toezicht houdend orgaan bepaaU, den
Commissaris der Provincie gehoord, het getal en
de wedde, van de Bestuursraden.
3. De Bestuursraden vervullen hun ambt als
hoofdberoep.
Art. 21. De Bestuursraden zijn met betrekking
hunner werkzaamheden, bedoeld in artikel 17, aan
geenerlei aanwijzingen gebonden.
Art. 22. 1. De Commissaris der Provincie be
noemt Raadslieden der Provincie uit de gezamen
lijke volksgenooten, die ingezetenen der provincie
Z1J2." Het getal dier raadslieden is vastgesteld over
eenkomstig het bepaalde bij artikel 2 van de Pro
vinciale Wet, met dien verstande, dat het telkens
een derde van het aldaar aangegeven getal be
draagt. Breuken worden verwaarloosd.
3. Bestuursraden kunnen niet tot raadsman eener
provincie worden benoemd.
4. Het bepaalde bij de artikelen 17, 18, 20, 21,
en 57 van de Provinciale Wet ten aanzien van de
voorwaarden voor het lidmaatschap van de Pro
vinciale Staten en de daarmede onvereenigbare
betrekkingen en verrichtingen, is op de raadslieden
der provincie van overeenkomstige toepassing.
Art. 23. De benoeming tot raadsman der Provincie
kan worden geweigerd en het ontslag als zoodanig
kan worden vei-langd, wanneer daarvoor een ge
wichtige reden bestaat. Hetgeen in het bijzonder
als gewichtige reden wordt aangemerkt, blijkt uit
het bepaalde bij artikel 8, lid 2.
Art. 24. Met betrekking tot het provinciale be
stuur zijn verder de volgende bepalingen van
overeenkomstige toepassing:
1. Het bepaalde bij artikel 9 omtrent benoeming
ontslag van raadslieden der gemeente;
2. Het bepaalde bij artikel 10 omtrent de taak
en de onbezoldigde ambtsverrichting van de raads
lieden der gemeente;
3. Het bepaalde bij artikel 11 omtrent den ge
heimhoudingsplicht voor de raadslieden der ge
meente;
4. Het bepaalde bij artikel 12 omtrent den ambts-
duur van de raadslieden der gemeente;
5. het bepaalde bij artikel 13 omtrent de werk
zaamheden van de raadslieden der gemeente, de
bevoegdheid van den Burgmeester zelf te beslissen,
alsmede diens bevoegdheid volksgenooten, die geen
radasman der gemeente zijn, te i-aadplegen
Art. 25. Het toezicht houdend orgaan heeft ten
opzichte van het bestuur door den Commissaris
der Provincie een taak overeenkomstig die, welke
is omschreven in art. 14.
Art. 26. 1. toezicht houden orgaan over alle
aangelegenheden, met uitzondering van die betref
fende den waterstaat, is de Secrelaris-genei'aal van
het Departement van Binnenlandsche Zaken.
2. Toezcht houdend orgaan over de aangelegen
heden, den Watei'staat betreffende, is de Secretaris-
generaal van het Departement van Waterstaat,
Art. 27. 1. De wethouders, die tot dusver hun be
diening waarnemen, verrichten de werkzaamheden
der wethouders, bedoeld in de art. 4, 5 en 6 tot
op het tijdstip, dat de Bui'gemeesterhen ont
slaat;
2. De leden der Gedeputeei'de Staten verrichten
de werkzaamheden van de Bestuursraden, bedoeld
in de art. 19 en 20, alsmede gemeenschappelijk met
den Commissaris der Provincie de werkzaamheden,
bedoeld in de art. 17 en 21, tot op het tijdstip, met
ingang waarvan de Commmissaris der Provincie
hen ontslaat;
3. Hgt toezicht houdend orgaan kan tot nader
oi-der on verzoek van den Burgemeester van het
bepaalde bij art 6, lid 3, en op vei-zoek van den
Commissaris der Provincie van het bepaalde bij art.
20, lid 3, ontheffing verleenen;
4. Weigert een persoon, genoemd in het eerste
of tweede lid, zonder genoegzame reden de daar
bedoelde werkzaamheden te verrichten, dan wordt
noch wachtgeld, noch pensioen, noch weduwe- of
weezenpensioen toegekend. Het toezicht houdend
orgaan beslist in dezen op verzoek van den Bur
gemeester (Commissaris der Provincie).
Art. 28. 1. Het bepaalde bij art. 13, lid 1, is
niet van toepassing, zooals de raadslieden der ge
meente niet zijn benoemd.
2. Het bepaalde bij art. 24, onder 5, in verband
met artikel 13, lid 1, is niet van toepassing, zoolang
de raadsleden der provincie niet zijn benoemd.
Art. 29. Op ambtenaren en andere leden van het
personeel, wier diensten in verband met het in
erking treden dezer veroi'dening overbodig wor
den, is het bepaalde bij de nonactiviteitsregeling
burgerlijk rijkspersoneel (Nederlandsche Staats
courant 1940 no. 227) van toepassing.
Art. 30. Verordeningen, welke goedkeui'ing be
hoeven en in welke bevoegdheden worden toege
kend aan publiekrechtelijke vertegenwoordigende
lichamen en publiekrechlelijke organen, welker
wei'kzaamheden op grond van het bepaalde bij
artikel 1 blijven rusten, kunnen door de daaiwoor
aangewezen instantie., worden goedgekeurd in de
bewoordingen, waarin deze veroi'deningen ter
goedkeuring zijn voorgelegd Het bepaalde bij de
artikelen 3, 16 en 17 blijft onverminderd van
kracht
Art. 31. De ter uitvoering dezer verordening
noodige voorschriften kunnen bij beschikking wor
den uitgevaardigd.
Art. 32. 1. Deze verordening treedt op 1 Sep
tember 1941 in werking.
2. Tegelijkertijd treden de verordening no. 36/1941
(eerste veroi'dening betreffende buitengewone
maatregelen op staats- en administratief rechtelijk
gebied), alsmede de ter uitvoering daravan uitge
vaardigde decreten no. 37/1941, 45/1941 en 96/1941
buiten wei'king.
Hoofdredacteur: R. W. P. Peereboom, Heemstede.
Plaatsvervangend hoofdredacteur: C. J. van Tilburg,
Heemstede,
De heer E. Derks Hzn., die benoemd is tot burge
meester der gemeente Haarlemmermeer,
(foto .Vonk, Meppel)
(De bewoners van het Spui te
Den Haag hebben kortgeleden den
straatveger, die 25 jaar lang hun
straat schoonhield gehuldigd.)
Bewoners van het Haagsche Spui
Dat zijn nog eens attente lui.
Zij voelden dank verschuldigd
Aan hem die vijfentwintig jaar
Hun straat schoon hield en hun trottoir,
Zij hebben hem gehuldigd.
Het mag dan wezen dat zijn plicht
In deze dagen wordt verlicht
Door fiksche regenbuien, -
Maar men moet in een di'ogen tijd
In naam der reinheid met beleid
Het Spui met handwei'k- spuien.
Dat 's niet zoo prettig werk, maar dan
Verschijnt die brave handwerksman
En laat zijn bezem suizen,
Na 'n kwarteeuw wordt de lof gespuid
Van dankbare bewoners uit
De daar gelegen huizen.
Tic vind dit een charmant idee
Het was geen machtig jubilé
Maar 't feest was ook bescheiden;
Het liep geen enkel spuigat uit,
Maar als een ongewoon geluid
Mag ik zooiets graag bjden.
Als u het overdreven vindt
Dan vraag ik u maar, beste vrind
Om dit te overwegen;
't Is eender hier of in Den Haag
Zeg nu eens eerlijk, wilt u graag
Eens anders straatje vegen?
HEEMSKERK
ONDERLINGE SPORTWEDSTRIJDEN.
A. D. O.
Voor de onderlinge-sportwedstrijden van A.D.O. wel
ke Zondag a.s. worden gehouden, bestaat groote be
langstelling. De wedstrijden vangen precies 2 uur
aan.
Iedere deelnemer wordt verzocht op tijd aan de
start te verschijnen, gekleed in clubcostuum, waar de
nummers worden uitgereikt. Vrijdagavond wordt de
inschrijving gesloten.
4876 STAATSLOTERIJ
TWEEDE KLASSE TWEEDE LIJST
Trekking van 12 Augustus.
ƒ1000 No. 1445, 15505, 19169.
400 No. 3098.
200 No. 15107, 17421, 19823, 21572.
100 No. 3666, 10245, 16289, 19465,
19605.
PRIJZEN VAN ƒ30
1029
1053
1146
1261
1433
1475
1486
1714
1774
1828
1831
1945
1985
2081
2104
2112
2147
2252
2254
2288
2316
2323
2390
2421
2423
2473
2484
2510
2565
2574
2606
2661
2824
2849
3038
3081
3099
3228
3251
3405
3435
3449
3489
3500
3509
3550
3774
3898
3934
3966
3989
4034
4066
4106
4213
4245
4269
4368
4437
4470
4486
4568
4580
4623
4640
4686
4991
5064
5099
5102
5152
5295
5300
5319
5439
5562
5573
5586
5590
5603
5649
5700
5741
5769
5794
5803
5909
5923
5955
6006
6145
6188
6195
6208
6225
6228
6271
3281
6342
6424
6564
6935
6939
6972
6979
7028
7119
7279
7315
7347
7367
7385
7448
7468
7470
7482
7533
7648
7699
7784
7787
7901
8015
8030
8075
8132
8254
8273
8288
8326
8332.
8351
8395
8398
■8503
8515
8538
8628
8647
8728
8731
8908
9003
9014
9160
9230
9245
9346
9361
9423
9464
9468
9490
9608
9632
9683
9692
9810
9852
9868
9906
10443
10462
10548
10565 1Ö605 10672 10677 10705 10718 10735
10813 10829 10957 11000 11013 11085 11150
11159 11167 11226 11231 11348 11360 11381
11391 11394 11408 11472 11553 11587 11611
11669 11760 11823 11876 11942 11983 12062
12092 12120 12260 12307 12341 12347 12438
12501 12614 12639 12650 12656 12659 12712
12773 12846 13052 13057 13125 13132 13133
13162 13293 13298 13300 13482 13523 13533
13542 13605 13707 13764 13815 13820 13323
13887 13938 13962 13969 14020 14092 14128
14129 14219 14310 14312 14352 14394 14486
14528 14561 14628 14687 14727 14733 14752
14754
15072 15079 15082 15086 15097 15187 15198
15202 15211 15261 15322 15362 15388 15398
15438 15443 '5481 15521 15568 15647 15651
15684 15715 15718 15727 15780 15788 15800
15825 15836 15898 16043 16065 16112 16134
16187 16376 16496 16506 16569 16643 16673
16726 16816 16824 16966 17012 17018 17073
17128 17252 17376 17418 17504 17511 17570
17737 17745 17765 17824 17882 17985 18036
18124 18134 18240 18290 18379 18522 18529
18589 18607 18633 18635 18645 13698 18842
18848 18882 18898
19145 19237 19275 19277 19293 19299 19310
19608 19626 19638 19893 20055 20080 20214
20264 20271 20364 20420 20435 20473 20499
20500 20537 20546 20581 20588 20603 20642
20688 20690 20742 20759 20830 20886 20907
20929 21039 21063 21098 21108 21110 21132
21260 21323 21380 21397 21440 21445 21473
21484 21609 21642 21699 21780 21798 21854
21898 21908 21968 21990
1047
1207
1211
1493
1628
1642
1776
1829
2043
2091
2170
2306
2330
2573
2919
2928
2938
3154
3174
3390
3403
3634
3687
3778
4151
4256
4285
4321
4401
4403
4423
4450
4795
5032
5075
5086
5227
5369
5617
5727
5905
6096
6275
6284
6370
6571
6760
6800
6970
7161
7199
7257
7422
7432
7537
7603
7618
7712
7755
7756
7794
7837
7890
7927.
8158
8262
8289
8345
8357
8563
8597
8625
8700
8721
8784
9050
9100
9106
9342
9634
9709
9723
9857
9895
10132
10184 10189 10216 10269 10538 10627 10656
10673 10675 10941 10992 11298 11514 11530
11585 11671 11724 11828 11865 12258 12849
12954 12986 13017 13171 13226 13310 13544
13728 13738 13751 13811 13939 14120 14515
14537 14743 14744 14905 14923 14974
15031 15181 15345 15360 15533 15574 15670
16126 16140 16155 16245 16278 16517 16760
16839 16933 17024 17309 17596 17837 17908
18247 18347 18467 18539 18549 18581 18612
18652 18695 18728 18731 18764 18967 19087
19374 19377 19523 19563 19586 19604 19658
19672 19992 20041 20044 20283 20315 20335
20374 20378 20382 20395 20637 20654 20711
20733 20733 20764 20978 21248 21400 21669
21729 21839 21879 21911 21966 21973
1578 1665 2067 2111 2269 2285 2435
2575 2626 2683 3312 3370 3374 3447
3578 3594 3720 3895 3942 4002 4162
4392 4537 4770 5005 5077 5172 5388
5578 5592 5618 5855 5916 5984 6042
6076 6087 6113 6181 6307 6617 6638
6818 7318 7466 7690 7702 7772 7823
7907 7913 7991
8071 8128 8155 8531 8543 8770 8915
8926 8939 8985 9511 9517 9539 9854
9970 10078 10379 10449 10638 10792 10972
11100 11306 11312 11576 11699 11719 11756
12063 12160 12253 12354 12616 12854 12874
13020 13023 13460 13741 13743 13782 13783
13873 14028 14182 14333 14381 14577 14654
14747 14862
15087 15228 15321 15637 15776 15853 16461
16661 16774 16873 17016 17110 17143 17643
17645 17715 17716 18025 18047 18148 18190
18718 18735 18761 18830 18916 19028 19150
19270 19389 19414 19476 19736 20128 2028a
20443 20577 21026 21395 21516 21591 21676
21726 21840
in de vorige lijst stondNo. 21333
1 §00%. x. No. 21133 No 7653 1000
51. a. 76fe:-No. 9316 en 10'62 30, m. z,
68i6 rn 20762,
Meer invloed van den Staaf op hef Bijzonder
Onderwijs. Duitsch op de Lagere School
Een 8-jarige cursus. Bij het M.O. een Ned.
Instelling voor Volksche opvoeding.
s GRAVENHAGE, 12 Augustus. Hedenavond
heeft de Secretaris-generaal van het Departement
van Opvoeding, Wetenschap en Cultuui'bescherming
Prof. Dr. J. van Dam, voor de radio een rede
gehouden, waai'in hij o.m. het volgende zeide:
Het is het overgroote deel van het Nederlandsche
volk reeds geruimen tijd duidelijk gewoi'den, dat de
wereld van vóór 10 Mei 1940 onder geen enkele
omstandigheid meer kan terugkeeren. Wij zullen
onszelf op verschillende punten moeten herzien en
het is noodzakelijk om zich i-eeds thans een voor
stelling te vormen van de veranderingen, die te
verwachten zijn. Bij alles, wat thans gebeurt en
bij alles, wat komt, hebben wij het algemeen Ne
derlandsche belang, de Nederlandsche toekomst,
voor alles in het oog te houden.
Onze onder wijs wetgevng maakt het voor het
centrale gezag op eenïge punten onmogelijk, al
gemeen regelend op te treden. Wij weten, dat deze
toestand voortvloeit uit de historische ontwikke
ling, waai'in gaandeweg voor het bijzonder onder
wijs een plaats is ingeruimd, welke gelijk is aan
de plaats, die het openbaar onderwijs bekleedde.
De algemeene vrijheid van onderwijs, welke
steeds richtsnoer is geweest van onze geheele on-
derwijswetgeving, brengt in de tegenwoordige om
standigheden bepaalde bezwaren met zich mede.
Niet in de eerste plaats bezwaren van principieelen
aard, want het recht op bijzonder ondei'wijs wordt
ook thans voor hen, die daaraan behoefte gevoelen,
volkomen erkend, doch wel bezwaren van algemeen
bestuurlijken aard.
In dit verband herinnerde spr.. aan de koi'telings
van kracht geworden verordening op de benoemin
gen en ontslagen van leerkrachten bij het bijzon
der onderwijs.
Rust- en orde aldus betoogde sprverder 1
moeten op onze scholen worden gehandhaafd.
„Onder onze jeugd" zoo vei-volgde hij, „is
echter nog altijd hier en daar een geest van ver
zet en opstandigheid vaardig, die volkomen in strijd
is met het belang van ons volk en een goede samen-
wei'king met het Duitsche volk en de geestelijke
en stoffelijke toekomst van die jeugd ernstig in
gevaar brengt
Deze jeugd heeft ten deele nog steeds niet be
grepen, dat een dergelijke houding in een tijd.
waarin Europa tegen het bolsjewisme moet vech
ten om zijn beschaving te handhaven, niet geduld
kan worden en ons onwaardig is. Ik wil ruiterlijk
erkennen, dat de onderwijzers en leeraren er in
het algemeen toe medewerken, de jeugd rustig te
houden en te zorgen, dat er geen incidenten ont
staan. Ik breng hun daarvoor graag hulde. Toch
komen er nog steeds gevallen voor, die van on
verstand getuigen, gevallen, die door den invloed
van den onderwijzer vaak hadden kunnen worden
vermeden. Daar de maatregelen, die het Departe
ment van Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbe
scherming daartegen kan nemen, nog niet doel
treffend genoeg waren, heeft de Rijkscommissaris
aan den Secretaris-generaal van dat Departement
bevoegdheid gegeven, zoo noodig door te tasten en
bij gebleken onwil van het schoolbestuur, aan bij
zondere scholen docenten te schorsen of te ont
slaan, leerlingen weg te sturen, de school te slui
ten of aa nde macht van het schoolbestuur te ont
trekken.
Waar te dezen aanzien moeilijkheden mochten
dreigen gaf spr. in overweging de tusschenkomst
in te roepen van Dr. D. C. Noordijk, inspecteur van
het onderwijs in algemeenen dienst.
Ook op het gebied van leerplan en leermiddelen
aan de bijzondere scholen heeft de Rijkscommissaris
Expositie-avond van de Tuinbouw-
Studieclub
In het veilinggebouw „Kennemerland" aan de Bree-
straat heeft de Tuinbouw Studieclub Dinsdagavond
voor den eersten keer sinds de oprichting een expositie
gehouden van bloemwerken, bindwerk, groenten, enz.
Reeds eerder had de Tuinbouw Studieclub ter verster
king van het onderling contact onder leden in dit sei
zoen geprobeerd een dergelijke expositie te organisee-
ren' doch door omstandigheden heeft het ijverige be
stuur dit plan prijs moeten geven. Dit valt nu des te
meer te betreuren, gezien de expositie van gister
avond. Groot was zij niet, maar wat zij aan kwantiteit
te kort kwam won deze tentoonstelling aan kwaliteit.
Zoo waren geëxposeerd een miniatuur van de groote
bolbloemententoonstelling, die twee jaar geleden hier
is gehouden, eenige fraaie stukken bindwerk en een
nieuwe gadiool „Nieuw Europa" van de firma Blom, al
hier. Een prachtige stand van groente, van een
kwaliteit zooals men ze alleen vindt in een catalogus.
Deze kleine tentoonstelling vormde al met al een
prachtig bewijs van hetgeen de Kennemer tuinders op
onze geestgronden kunnen presteeren.
Het hoeft wel geen betoog, dat de jury, bestaande uit
de heeren G. Bale, J. Heere, S. v. d. Steen, A. J. Mar
tens, J. Sandberg, J. W. v. d. Mey, W. de Groot en Duyn
een buitengewoon moeilijke taak had. Nadat alle inzen
dingen gekeurd waren heeft de voorzitter van de Stu
dieclub, de heer R. W. A. Muyen, dezen keurings
avond met een kort welkomstwoord geopend.
Nadat dank was gebracht aan de directie van de
Vereenigde Veilingen deelde de voorzitter mede, dat
er plannen bestaan om in samenwerking met de
Bloemkleekersvereeniging „Flora" in het volgende
voorjaar een drietal avonden te organiseeren
met broeiproeven om uit te' maken, welke bollen
het meest geschikt zijn om te broeien.
De uitslag der keuring.
Hierna werd de uitslag door de jury medegedeeld:
Groente en fruit: Eerste prijs voor kwaliteit en sor
timent, W. Muyen. Bovendien werd deze inzending een
tweeden prijs toegekend voor de opstelling van het ge
heel.
Snybloemen: Eerste prijs en een extra vermelding
voor de mooiste marktbloemen, G. v. d. Wel. Een extra
prijs werd toegekend aan de gladiool „Nieuw Europa"
van de fa. Blom en Zn.
Bloemwerk afd. A.: Vier fantasiestukken, eerste prijs
met 10 punten van A. J. Martens. Tweede prijs niet 91/2
punt een grafkrans van G. v. d. Wel. Derde prijs een
schilderij van J. W. v. d. Mey.
Afd. B.: drijfschaal met 9 punten, eerste prijs; mandje
Gloxsinia's met 7 punten een tweeden prijs. Beide in
zendingen van W. Muyen.
Afd. C.: Miniatuurbloemententoonstelling, 9 punten,
Piet v. d. Mey Jr., Kussen o.a. van rose anjers, 7 pun
ten, Nelly v. d. Wel.
Bovendien waren nog enkele groepen ter opluistering
ingezonden. Vooral onder de leden bestond voor deze 1
tentoonstelling een flinke belangstelling.
Is hier iets vail U bij?
In de week van 4 tot en met 10 Augustus zijn aan
het politiebureau de volgende gevonden en ver
loren voorwerpen en dieren aangegeven:
Gevonden: pet, rozenkrans in étui, beige jas, bruin
kinderbeursje, dop van benzinetank, geruit kinder
manteltje, zwarte regenpijp, transportwiel, merk
„Magneet", heerenrijwiel, twee zilverbons van f 2.50
bruine kinderbeurs met inhoud, portemonnaie met
inhoud, donkerblauwe jongensregenjas, etui met
rijwielsleutels, broche, armband en grijs hondje'.
Verloren: bronzen horlogeketting (vierkante
schakels en met Egyptische inscriptie), gouden hals
kettinkje met broche, legimitatiebewijs, beige
heerenregenjas, damestasch inhoudende portefeuille,
persoonsbewijs en portemonnaie, vier bankbiljetten
van i 10 en een zilverbon van f 2.50, jute bood-
schappentasch, portemonnaie met inhoud, distri
butiebonnen op opplakvel, fluweelen halsband met
granaatsteentje in goud gezet* bril.
den Secretaris-Generaal nieuwe bevoegdheden v&.
leend. Het principieele karakter der bijzonders
school blijft daarbij onaangetast. Het gaat veeleer
om in hoofdzaak technische dingen. De bestaands
wetgeving aldus spr. biedt wel eenige moge!
lijkheden, ook bij het bijzonder onderwijs bepaafdo
algemeene richtlijnen voor te schrijven, doch na
gezette overweging is het noodzakelijk gebleken
dat aan het Departement de mogelijkheid wordt vel
geven, om naar bevind van zaken wijzigingen°of
aanvullingen voor te schrijven. De belangrijkste
kwestie is daarbij natuurlijk de vraag, of op de Ne-
derlandsche lagere school het Duitsch zal worden
ingevoerd Na de mededeelingen, die daarover a)
vroeger zijn gedaan, bestaat er in den lande belang,
stelling daarvoor en zelfs een zekere onrust omtrent
den omvang van dat onderwijs. Ik ben in staat, d
onrust weg te nemen.
Het is noodzakelijk, dat er op den duur een toe-
stand ontstaat, waarbij elke Nederlander eenige
zins vertrouwd raakt met de Duitsche taal, waan
door de mogelijkheid voor alle Nederlauders, om
naar Duitschland te gaan, met Duitschers om t&
gaan of bij gebleken werkloosheid in Duitschland te
gaan werken, wordt vergroot.
In de eerste plaats kan een dergelijke mogelijk
heid er slechts toe medewerken, het contact en
het vriendschappelijk verkeer te bevorderen, wal
voor de toekomst van ons volk in een toekomstii
Europa niet anders dan gunstig kan zijn. Maar in dt
tweede plaats juich ik haar ook van taalkundia
standpunt toe. Er is geen twijfel aan, dat het Ne-
derlandsch ik heb dat al vaker betoogd thans
sterker dan vroeger is blootgesteld aan Duitschen
invloed en dat die invloed voor de zuiverheid vat
onze taal gevaarlijker is dan b.v. die van 't Franse!
en van het Engelsch, het gevolg van de groote g&
lijkenis, die er, naast aanzienlijke verschillen, tus
schen het Duitsch en het Nederlandsch bestaat
Dien invloed kan men alleen weren of ten goede
keeren, als men zelf 't Duitsch kent. Hoe beter hel
onderwijs in het Duitsch is, des te meer icomt dit
ook aan het Nederlandsch ten goede. Aan den ande
ren kant is het mijn vaste overtuiging, dat men mei
het onderwijs in een vreemde taal, en vooral in hei
zoo verwante Duitsch, niet mag beginnen, voordal
het kind voldoende kennis van den bouw en de
spraakkunst van zijn eigen taal heeft verworven e&
de geestelijke rijpheid bezit, om de beginselen vaa
een vreemde taal in zich op te nemen. Dit heeft mij
daarbij gesteund door de adviezen van deskundigen*
er toe geleid, de eerste zes jaren van de lagers
school geheel vrij te laten van dit onderwijs en mei
het Duitsch pas in de 7e klasse een begin te maken.
Dit onderwijs begint zoo spoedig mogelijk, met hel
nieuwe schooljaar 1941-42. In den volgenden cursus
zal er dan aan de lagere school een achtste school-
jaar worden toegevoegd, eveneens met onderwijs ia
het Duitsch. Daarmede zal dan het van verschillen
de zijden reeds lang gewenschte achtste schooljaar
een feit geworden zijn.
Wij krijgen dus met ingang van 1942-43 een Ne-
derlandsche volksschool van 8 leerjaren, terwijl ia
de twee hoogste leerjaren Duitsch en wel 3 uur per
week per jaar, zal worden onderwezen. Deze thans
gevallen principieele beslissing stelt het departe
ment in staat, aan de uitwerking ervan in de prae-
tijk en met name aan de kwesties van de aanslui
ting tusschen L. O. en V. H. M. O. en tusschen L. 0.
en U. L. O. te beginnen.
Een voor alle scholen verplicht gesteld Duitsch
leerboek is in bewerking. Het zal na dei zomer-
vacantie in gebruik worden genomen.
Ten aanzien van het M. O. deelde spr. mede: Bij
het begin van den nieuwen cursus zal een belang
wekkende proefneming op onderwijsgebied worden
ondernomen: Er zal worden geopend een Neder
landsche instelling voor volksche opvoeding (afge
kort N. I. V. O.), die in den trant van de Duitsche
National-Politische Erziehungsanstalt zal worden
ingericht, maar op Nederlandsche leest zal worden
geschoeid. In deze school worden jongens van den
leeftijd, die geschikt is voor de middelbare school,
opgenomen. Zij leven daar als in een kostschool en
ontvangen een opvoeding, die gericht is op een har
monische ontwikkeling van geest en lichaam. Naast
de studie van de belangrijkste vakken van het M. O,
(waarbij Nederlandsch het hoofdvak is) sta^t een
veelzijdige ontwikkeling op 't gebied van lichaams
oefeningen en sport. Binnenkort volgen er over deze
N. I. V. O. nadere mededeelingn.
Intusschen wacht dus vooral het lager onderwijs
een jaar, waarin belangrijke dingen worden voor
bereid. Onnoodig te zeggen, dat ook het onderwijs
in het Nederlandsch, zoowel als andere onderdeelen
van het leerplan aan een nauwgezet onderzoek zul
len worden onderworpen. Mededeelingen daarover
volgen nog.
in Haarlem en omgeving
Als dwergen die aan den voet van een reus
rusten staan de kleine huisjes tegen de Groote
Kerk te Haarlem geleund. Een bouwwijze die in
den ouden tijd bij veel kerken gevolgd werd. Toen
werden deze kleine huisjes bewoond, nu worden
zij meestal gebruikt als winkeltjes voor antiek en
kunst.
DE HAARLEMSCHE KERKHUISJES AAN DE
OUDE GROENMARKT.
j (Foto De Haas).
Er is vaak over gedacht om de kerken van die
aanbouwsels te bevrijden, maar de ervaring daar
bij in de praktijk opgedaan is toch niet onverdeeld
gunstig geweest. Ontmantelde oude kerkee ver
beteren het stadsbeeld niet,
