IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMUIDEIN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
IJMUIDEN
De nieuwe bonnen
Aanvalsoperaties in het Oosten blijven met succes
verloopen. - Activiteit der luchtmacht boven N.-Afrika
26e JAARGANG No. 265
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V., Gr.
Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 10724. Bureau
IJmulder Courant: Kennemerlaan 42, Dmuiden,
Telefoon 5301, Postgiro 310791. Alle Advertenties,
opgegeven voor dit blad, worden kosteloos
opgenomen In de Kennemer Courant.
Directeur: P. W. PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1941
Abonnementen per week 0.13per maand
0.55, per 3 maanden 1.63, franco per post
2.05 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels 0.70, elke regel meer
0.14. BIJ abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
0.30, elke regel meer 0.10.
BEVERWIJK
DE HANDEL AAN DE GROENTEMARKT.
Aanvoeren zijn nog niet groot.
De verwachting dat de aanvoer van sommige soor
ten groente, welke den laatsten tijd schaarsch zijn,
zich weer zou herstellen, is tot heden toe nog niet be
waarheid. Dit geldt voornamelijk het aanbod voor de
bladgroente. Daarentegen bleven de aanvoeren van
boonen, ondanks het reeds vergevorderde seizoen, op
hetzelfde peil als in de vorige week.
De weersomstandigheden in de afgeloopen week
waren voor de late gewassen niet ongunstig. Het aan
bod van de soort pronkboonen ging zelfs nog in stij
gende lijn. Geregeld worden flinke partijen aangebo
den, waarvan ovér het algemeen de kwaliteit ook goed
is. Wanneer de weersomstandigheden meewerken,
kunnen van deze soort voorloopig nog wel behoorlijke
aanvoeren verwacht worden. Ook is de prijs, die op
10 cent per K.G. is vastgesteld, voor deze soort niet
onbevredigend.
Van de snijboonen begint de kwaliteit minder te wor
den. Partijen met afwijkingen komen vaker voor, welk
verschijnsel zich eveneens voordoet bij de dubbele boo
nen. De prijzen voor beide soorten varieeren van 11 tot
15 cent per K.G. Van de fijne soorten spercieboonen is
het aanbod niet groot.
Sla werd bijna niet meer aangevoerd en ook bloem
kool was deze week weer schaarsch. Ook de artikelen
bospeen en waschpeen komen sporadisch aan de markt.
Vermoedelijk zal het aanbod den eersten tijd geen
vermeerdering ondergaan. De droogte in den afgeloo
pen zomer heeft, in het zaaien stagnatie gebracht, zoo
dat het nu vanzelf wel eenige weken zal duren eer de
aanvoer normaal is.
Spinazie werd in iets grootere hoeveelheden aange
boden. Dit product word.t gretig tegen den prijs van 12
cent per K.G. afgenomen.
Postelein, waarvan - het aanbod geregeld minder
wordt, ging eveneens vlug van de hand voor den prijs
van 12 cent.
Ook nu nog heeft de aanvoer van andijvie weinig te
beteekenen. De aanvoer van tomaten was beduidend
grooter dan in de vorige week. Het warmere weer
heeft voor dit product, zoowel uit de natuur als uit de
warenhuizen, een gunstigen invloed gehad. De notee
ringen liepen naar soort uiteen van 10 tot 16 cent per
K.G. Hoewel het aanbod van komkommers'nog groot
was valt het toch waar te nemen, dat het niet meer die
groote hoeveelheden zijn die eenigen tijd geleden wer
den aangevoerd. De prijzen bleven voor alle kwaliteiten
op hetzelfde peil gehandhaafd.
Prei werd zoo goed als niet meer aangevoerd. Ver
moedelijk is de prijsverlaging hieraan niet vreemd,
daar de tuinders de prei r.u nog wat laten doorgroeien
om een zwaarder gewicht te krijgen.
Er werden nog flinke partijen knollen aangevoerd.
NED. CHRISTEN VROUWENBOND.
Donderdagavond hield de afdeeling Beverwijk van
'den Ned. Christen Vrouwenbond een ledenvergade
ring in het Ned. Hervormd Vereenigingsgebouw aan
de Oisterwijkstraat. De presidente, mevrouw Krüger-
Heemskerk opende de vergadering met te herinneren
aan het overlijden van het hoofdbestuurslid mevrouw
Westerbrink. De presidente sprak daarna een be
moedigend woord. „Wij moeten door deze moeilijkhe
den niet tot troosteloosheid .vervallen maar opzien
naar het licht, dat in Christus tot ons-komt; dit zal
ons kracht' geven om verder te gaan".
Na het zingen van het bondslied deelde de presi
dente mede, dat mevr. D,en Otter als bibliothecaresse
heeft bedankt. In haar plaats werd mej. G. van.Brus
sel benoemd.
Een koortje zong onder leiding van mevr. Lyesen-
Breukelaar eenige nummers.
Mevr. Frolich behandelde het onderwerp: „De po
sitie der vrouw".
De bijeenkomst werd door mevr. Krü'ger op de ge
bruikelijke wijze gesloten.
SCHOUW OVER WEGEN.
Van 29 September tot en met 4 Otcó'ber zal schouw
worden gehouden over de voor het algemeen verkeer
Openstaande wegen, straten, pleinen en voetpaden,
alsmede over de beken en waterleidingen met de daar
bij behoorende kunstwerken in deze gemeente.
VERBETERING IN DE ZEESTRAAT.
In 'den loop der jaren heeft de Zeestraat (vooral
het eerste deel) zich langzamerhand tot een flinke
winkelstraat ontwikkeld. Maar hier en daar had de
straat zich nog niet aangepast aan dit nieuwe aspect,
daar nog niet van onafgebroken winkeïrij gesproken
kan woïden. Winkels en woonhuizen wisselden elkaar
op vele punten af en deze woonhuizen hebben natuur
lijk voortuintjes. Een en ander veroorzaakte de in
hammen, die vooral tijdens de duisternis menigeen
parten hebben gespeeld.
Nabij de C. H. Moensstraat zijn echter thans twee
voortuintjes vefdwenen, waardoor het trottoir door
getrokken kon worden. Ongetwijfeld is dit met het
oog op den a.s. winter een groote verbetering.
OPVOERING VAN „DE WITTE NON
Het Groot Nederlandsche Volkstooneel, onder direc-'
tie van Willem. Goossens, heeft Donderdagavond in
het K.S.A.-gebouw een opvoering gegeven van het
bekende töoneelspel „De "Witte Non". Hoewel dit stuk
reeds verscheidene keeren in Beverwijk is opgevoerd,
was de groote zaal op énkele plaatsen na weer geheel
bezet. Dit opgekomen publiek wachtte echter een
teleurstelling, daar door het zoekraken van een kof
fer met costumes tijdens de verzending, de voorstel
ling pas later kon beginnen. De tijd van het wachten
werd gekort met populaire gramofoonplaatjes. Het
geduld van het publiek werd echter beloond, want
het gezelschap heeft de opvoering van „De witte Non"
weer tot een groot succes gemaakt.
HET TENNISTOURNOOI.
De uitslagen van de tenniswedstrijden op de Duin-
wyckbanen om het kampioenschap van Kennemerland
luiden als volgt:
Gemengd dubbel B: mej. VisserKessel sl. mej. v. d.
VeenSickler 86, 62.
Heeren-enkelspel B: Roos sl. Van Dijk 60, 63.
Troostronde B:. Mooy sl. Molenaar 6—3, 64.
HERCULES WON DEN TWEEKAMP.
De tweekamp tusschen "de Beverwijksche Gymnas-
tiekvereeniging „Hercules" en „Kracht en Vlugheid" uit
Haarlem, die in het gemeentelijk Sportpark is gehou
den is in een groote overwinning voor de Beverwijkers
geëindigd.
De einduitslag luidde: Hercules 120 punten en Kracht
en Vlugheid 30 punten.
De voornaamste uitslagen zijn:
Dames 60 M.: 1. R. v. d. Outenaar (Hercules) 8.8 sec.,
N. v. Amersfoort (K. én V.) 8.8 sec., J. Lam (K. en V.)
8.8 sec.; 2. J. Kleiberg (Hercules); 3. J. Bakker. (IC. en
V.) 4. mevr. A. Nieuwenweg (Hercules).
Verspringen: 1. R. v. d, Outenaar (Hercules) 4.20 M.
2. J. Bakker (K. en V.) 4.20 M.
Discuswerpen: 1. Mevr. Tabak (Hercules) 19.90 M.; 2,
Mevr. v. Amersfoort (Hercules) 18.40 M.
Hoogspringen: 1. N. van Amersfoort (K. en V.) 1.25
M.; 2. J. de Lam (K. en V.) 1.20 M.
Heeren 80 M.: 1. J. v. d. Waa (Hercules) 9.6 sec.; 2.
Jac. Tabak (Hercules) 10.8 sec.
Verspringen: 1. J. v. d. Waa (Hercules) 6.16 M., 2. Jac.
Tabak (Hercules) 5.35 M.
Discuswerpen:- 1. Jac. Tabak (Hercules) 26.40 M., 2.
S. Visser (K. en V.) 26.35 M., 3. J. v. d. Waa (Hercules)
24.40 M.
Hoogspringen: J. Stil (Hercules) 1.40 M,; 2. J. v. d.
Waa (Hercules) 1.35 M.; 3. Weijers (IC. en V.).
KINHEIM—D.E.M.
Zaterdagavond te half zeven spelen de verliezers van
het tournooi om het kampioenschap van Midden®
Kennemerland, D.E.M. en Kinheim, een wedstrijd in
het Sportpark aan de C. Amsestraat.
DE ELFTALLEN VOOR ZONDAG.
De elftallen zijn voor de wedstrijden van Zondag
a.s. als volgt samengesteld:
De Kennemers: F. Brethouwer; v. d. Putten Veen-
stra; Six, Steeman en Hoeben; Hoieman, v. Luijn, J.
Albers. C. Albers en Bleeker.
Kinheim: Daniels; Kuiper en De Vries; W. Groene-
veld, Rem én v. d. Wateren;" Verhoofdstad, .Cnossen,
Kuilenburg, Versteeg en 'Prinsen'.
VELSEN
DE RIJKSPOSTSPAARBANK IN AUGUSTUS.
Ruim 5000.meer terugbetaald
dan ingelegd.
De maandcijfers over Augustus van de Rijkspost
spaarbank toonen aan, dat aan de kantoren in deze
gemeente gedurende genoemde maand werd inge-
egd f 97.353.22 en terugbetaald f 102.361.26, zoodat
f 5008.04 meer werd terugbetaald dan ingelegd.
De cijfers toonen voorts aan, dat alleen aan de
kantoren te Velsen en Santpoort-Dorp meer wérd
ingelegd dan terugbetaald. Aan de andere kantoren
waren de uitbetalingen hooger dan de stortingen.
In Santpoort-Station was het verschil het hoogst, n.l.
f 4492.41 meer terugbetaald dan ingelegd.
Er werd ingelegd, resp. terugbetaald:
Kantoor IJmuiden:
Ingelegd f 44.610.95
Terugbetaald 48.539.47
Minder ingelegd dan terugbetaald f 3.928.52
Kantoor IJmuiden-Oost:
Ingelegd
Terugbetaald
Minder ingelegd -dan terugbetaald
'f
1818.55
Kantoor Velsen
Ingelegd
Terugbetaald
f
6.101.50
4.512.12
Meer ingelegd dan terugbetaald
f
1.589.38
Kantoor Velsen-Noord:
Ingelegd
Terugbetaald
f
3.773.73
5.022.20
Minder ingelegd dan terugbetaald
f
1.248.48
Kantoor Santpoort-Dorp:
Ingelegd
Terugbetaald
f
19.428.11
14,537.57
Meer ingelegd dan terugbetaald
f
4.890.54
Kantoor Santpoort-Station:
Ingelegd
Terugbetaald
f
14,253.48
18.745.89
f 9.185.46
11.004.01
Minder ingelegd dan terugbetaald f 4.492.41
Het aantal nieuw uitgegeven boekjes bedroeg 68.
JUBILEUM A. SCHAAP.
De heer A. Schaap, arbeider bij den gemeente-rei-
ningingsdienst, herdacht Donderdag zijn 25-jarig ju
bileum. Aan zijn woning aan den Koningsweg werden
vele bloemen gebracht, alsmede geschenken. Des mid
dags werd de jubilaris "met zijn echtgenoote en kin
deren ten kantore van den Reinigingsdienst ontvan
gen; de directeur de heer J. G. Koning complimen
teerde hem. Hij schetste de goede verdiensten van
den jubilaris en hoe deze zich steeds als een goede
collega heeft doen kennen. Den heer Schaap werd
een geschenk onder enveloppe overhandigd. De heer
G. Frankfort sprak namens de collega's.
De jubilaris dankte voor de ondervondel} vriend
schap en de geschenken
VOETBALVEREENIGING „KINHEIM".
Voor de onder afdeeling Haarlem van den Ned. Voet
balbond zullen de ingedeelde clubs ter opening van het
voetbalseizoen Zondag. 14 September a.s. den bal weer
in beweging brengen om te trachten aan het einde van
de competitie,den hoogstön stand öp de ranglijst in,te
nemen.
Voor „Kinheim" Zijn' de' volgende wedstrijden vast
gesteld:
Kinheim 3—Beverwijk 2 10 uur.
Stormvogels 3—Kinheim 2 12 uur.
Kinheim 4Kennemers 7 10 uur.
Kinheim Jun.Kennemers Jun. b 12 uur.
Van de. R.IC. Sportvereeniging ..I.E.V." wordt ge
speeld:
B.S.M. 2t—I.E.V. 3 2 uur.
Marktprijzen en besommingen.
IJMUIDEN, 11 Sept. Tarbot f 7—6.50. Tong
f 5,40—3.30 per kg. Kleine schol Ie soort f 90—88.
Kleine schol 2e soort f 7657. Zetschol f 10096. Puf-
schol le soort f 5540. Pufschol 2e soort f 40—20. Groote
bot f 7862. Kleine bot f 4035. Groote schar f 48
40. Kleine schar f 37—25. Pufschar f 23.50—14.00. Wij
ting f 6352. Alles per 50 kg.
Besommingen: Trawler Z.K. 68 Johannes 50 man
den f 1228.
Kotters: IJM. 223 f 342, TX 29 f 95, KW 48 f 219, Hel
der 18 f 1417.
Loggers: IJM. 268 f 2583, SCH 65 f 62, SCH 274 f 1433,
KW 58 f 2480, KW 22 f 2157, KW 20 f 1760, KW 47
f 1587, KW 59 f 1406, KW 38 f 2902, KW 108 f 1626, KW
f 1832, KW 60 f 1834, KW 144 f 1965, KW 110 f 1707,
KW 97 f 1740.
Aan den afslag waren 43 kustvisschers met een
totale besomming van f 11.660.
HULPPREDIKER GEREFORMEERDE KERK.
Tot hulpprediker bij de Gereformeerde Kerk is
gedurende den tijd der vacature benoemd de heer
J. Haitsma, theologisch candidaat te Amsterdam.
LEZING OVER DE OMZETBELASTING.
De heer J. van Beek, commies ter Inspectie Haar
lem der Invoerrechten en Accijnzen, zal Woensdag
middag 17 September voor leden van de Vereeniging
van Reeders van Visschersvaartuigen en voor belang
stellenden een uiteenzetting geven over de werking
der omzetbelasting 1940 ten aanzien van de levering
van visscherijbenoodigdheden.
De causerie wordt gehouden in de vergaderzaal
van hgt kantoorgebouw aan de Trawlerkade.
's GR.1VENHAGE, 12 September. Voor de week
van Zondag 14 tot en met Zaterdag 2 0 September
zijn als nieuwe bonnen aangewezen: 35 voor brood,
vleesch en melk en 36 reserve voor 3 K.G. aard
appelen
Bon 3 3 voor eieren blijft geldig tot en met 20 Sep
tember.
Horthy in het hoofdkwartier
van den Führer.
Hooge onderscheiding voor den
Hongaarschen rijksbestuurder.
Uit het hoofdkwartier van den Führer melijt het
D.N.B. d.d, 11 September: Op uitnoodiging van den
Führer heeft de Hongaarsche rijksbestuurder Horthy
van 8 tot 10 September een bezoek aan den Führer
gebracht in diens hoofdkwartier aan het Oostelijke
front. Horthy was vergezeld' van den Hongaarschen
minister-president en minister van buitenlandsche
zaken Bardossy en den chef van den Hongaarschen
generalen staf luitenant-veldmaarschalk Szombathelyi,
terwijl ook de Hongaarsche gezant te Berlijn luite
nant-veldmaarschalk Sztojay en de Duitsche gezant
te Boedapest von Jago-w aan de reis deelnamen.
De Führer en de rijksbestuurder hebben bespreking
gen gevoerd over den politieken en den militairen
toestand. Deze besprekingen waren gekenmerkt door
den geest van de traditioneele wapenbroederschap
der beide volken die thans in den gemeenschappelijken
strijd tegen het bolsjewisme bekrachtigd wordt.
Aan deze politieke en militaire bespreking werd van
Duitsche zijde deelgenomen door den minister van
buitenlandsche zaken Von Ribbentrop en den chef van
het opperbevel van de weermacht generaal-veldmaar-
schalk Keitel, van Hangaarsche zijde door Bardossy
en Szombathely.
Gedurende zijn verblijf in het hoofdkwartier van
den Führer heeft Horthy een bezoek gebracht aan den
opperbevelhebber van het leger generaal-veldmaar-
schalk von Brauchitsch. Voorts bracht hij een bezoek
aan rijksmaarschalk Goering in diens hoofdkwartier.
De besprekingen tusschen den Führer en.den Hon
gaarschen rijksbestuurder eindigden op 10 September.
De Führer verleende den rijksbestuurder in diens
hoedanigheid van oppersten bevelhebber der Hon
gaarsche weermacht in een plechtigheid het ridder
kruis van het IJzeren Kruis. Hij eerde daarmede de
dapperheid der Hongaarsche troepen die in trouwe en
beproefde wapenbroederschap schouder aan schouder
met de Duitsche soldaten tegen den bolsjewistischen
vijand der Europeesche beschaving strijden.
Naar het A.N.P. uit welingelichte bron verneemt
zijn van niet-officieele Duitsche zijde o,a. nog de vol
gende bijzonderheden over het bezoek van Horthy
bekend gemaakt:
DUITSCH-HONGAARSCHE SAMENWER
KING BEVESTIGD.
De ontmoeting tusschen den Führer en den Hon
gaarschen rijksbestuurder was gekenmerkt door het
feit dat de Duitsche en Hongaarsche troepen sedert de
eerste dagen van den opmarsch tegen de bolsjewisten
schouder aan schouder voor de redding der Europee
sche cultuur en de vernietiging van het bolsjewistische
wereldgevaar strijden en overwinnen. De traditioneele
wapenbroederschap, waarvan het officieele commu
niqué melding maakt en die van oudsher het stempel
drukte op de Duitsch-Hongaarsche samenwerking bij
de nieuwe ordening, van Europa, wordt sinds vele
weken bij het gedreun der kanonnen opnieuw beves
tigd. Hongarije was de eerste Europeesche staat, wel
ke zich aansloot bij het driemogendhedénpact en zoo
doende de rechtsbeginselen van de jonge volken er
kende. Toen het er nu om ging de bolsjewistische be
dreiging definitief van het Europeesche continent weg
te vagen, heeft Hongarije, dat reeds in het jaar 1920
het communisme in den vorm van het schrikbewind
van een Bela Khun uit eigen land had verbannen,
zich onmiddellijk aan de zijde van Duitschland én zijn
bondgenooten gesteld en thans strijden de dappere
Hongaarsche formaties reeds diep in het hart der
Oekraïne aan den Dnjepr in een zegevierenden op
marsch langs het 3000 kilometer lange front -van het
nieuwe Europa. Derhalve ligt het voor de hand dat
thans het tijdstik voor een nieuwe ontmoeting tusschen
de chefs der beide volken gekomen was, die sinds
lang in politiek opzicht en thans ook weer in militair
opzicht denzelfden weg bewandelen.
Het programma van het bezoek van den rijksbe
stuurder was geheel eri al gericht op militaire doel
matigheid en werd niet, zooals in Augustus 1938, be-
heerscht door een feestelijke ontvangst en hartelijke
huldiging door het Duitsche volk. Doch dit keer ston
den in de afzondering van het hoofdkwai'tier van
den Führer in het Oosten uitvoerige besprekingen van
den Führer in het Oosten uitvoerige besprekingen
van den Führer met zijn hoogen gast over -den mili
tairen en politieken toestand op den voorgrond. Deze
besprekingen werden deels in tegenwoordigheid van
de nauwste medewerkers op militair gebied en het
gebied der buitenlandsche politiek, deels onder vier
oogen gevoerd.
Oorlogsmateriaal voor
Engeland verloren gegaan.
Aan boord van tot zinken gebracht
Amerikaansch schip.
NEW YORK, 11 September. De „International
News Service" meldt betreffende het tot zinken
brengen van een .Amerikaansch stoomschip op de
Roode Zee door vliegtuigen dat de in een haven
de Roode Zee aangekomen leden der bemanning
verklaard hebben dat het schip een typische „lease
and lend"-lading aan boord had, dat wil zeggen
oorlogsmateriaal voor Engeland. (D.N.B.)
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch iveermachtsbericht
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 11
September (D.N.B.) Plet opperbevel van de
weermacht maakt bekend:
„In het oosten blijven de aanvalsoperaties met
succes verloopen.
In Noord-Afrika hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen gisteren bommen laten vallen op op
slagplaatsen van vijandelijke voorraden bij
Tobroek en Mersa Matroeh, autocolonnes uit
eengejaagd en spoorwegemplacementen uit
Noord-Egypte vernield. In de Golf van Suez ver
nietigde het luchtwapen in den nacht van 9 op
10 dezer een koopvaarder van 6000 ton. Bij
luchtgevechten aan de kust voor Noord-Afrika
verloor de vijand Dinsdag 5 jagers.
Boven Duitsch gebied heeft de v.ijand over
dag noch des nachts militaire acties uitgevoerd".
Een verdwenen hoekje van landelijk Amsterdam. De laatste woningen van de
2de Boerhaavestraat zijn verlaten en dichtgespijkerd. De eenzame wilg herin
nert nog aan het beroemde buitengoed „Somerleven", dat zich eertijds ter plaat
se bevoncL (Pax^Holland—De Haan m)
Radiorede van Roosevelt.
Oorlogsschepen van Duitschland
en Italië bevaren de Amerikaan-
sche tfverdedigingswateren" van
nu af op eigen risicoaldus de
president.
WASHINGTON, 12 September. (D.N.B.) In zijn
aangekondigde radiorede heeft president Roosevelt
o.m. verklaard dat oorlogsschepen van Duitschland
en Italië van nu af aan Amerikaansche „verdedigings
wateren" slechts op eigen risico mogen bevaren. Hij,
Roosevelt, heeft als opperbevelhebber van leger en.
vloot het bevel gegeven deze politiek terstond in de
practijk te brengen. De uitsluitende verantwoordelijk
heid, zoo beweerde Roosevelt, ligt bij Duitschland.
Het zal niet tot schieten komen, tenzij, zooals Roose
velt zeide, „Duitschland een crisis zoekt".
Roosevelt zette uiteen dat het tot de historische
politiek van de Ver. Staten behoorde om de „vrijheid
der zeeën in stand te houden. De president geloofde
de Duitsche duikbooten en handelsraiders langs de
leverantielijn van de Ver. Staten naar de tegenstan
ders van de spil te kunnen aanduiden als „ratelslan
gen van den Atlantischen Oecaan" en als „een be
dreiging van den vrijen weg op volle zee". Wij heb
ben geen schietenden oorlog met Hitier gezocht", zoo
beweerde Roosevelt, om voort te gaan: „Wij doen
dat ook thans niet. Maar evenmin wenschen wij een
vrede, waarvoor wij zouden moeten betalen door
Hitier te veroorloven onze vloot en koopvaarders aan
te vallen, zoolang deze op rechtmatige wijze optre
den". Roosevelt beweerde verder dat aanvallen op
Amerikaansche schepen geen op zich zelf staande ge
vallen zijn gebleven en dat deze daden van „inter
nationale rechteloosheid" de. manifestatie vormen van
een bedoeling die het Amerikaansche volk reeds lan
gen tijd duidelijk gemaakt is. Het is de bedoeling der
Nazi's, zoo zeide Roosevelt, de vrijheid der zeeën t.e
vernietigen en een absolute controle en beheersching
der zeeën voor zichzelf te veroveren. Zoodra zij de
controle der zeeën in eigen handen zouden hebben zou
de weg vrij kunnen worden voor hun volgenden stap,
nl. voor de beheersching der Ver. Staten en van het
Westelijk Halfrond en wel een „beheersching met
geweld".
Roosevelt herhaalde vervolgens de bewering dat
de Ver. Staten een „zuiver defensieve politiek" voe
ren. Men moet daarbij niet ingaan op kleinigheden
en zich niet afvragen, of de Ver. Staten na den vijf
den, den tienden of den twintigsten aanval moeten
beginnen. „De tijd voor ons om ons te verdedigenis
thans gekomen", zoo besloot Roosevelt zijn rede.
HET INCIDENT MET DE
„GREER".
WASHINGTON, 12 September. (D.N.B.) President
Roosevelt begon zijn radiorede met een herhaling van
de Noord-Amerikaansche lezing van het incident met
de „Greer". In strijd met de officieele Duitsche con
stateering verklaarde .hij dat de Duitsche duikboot
het eerst, zonder waarschuwing, op den torpedoboot-
jager had gevuurd. De Amerikaansche torpedoboot-
jager bevond zich in wateren, die de Amerikaansche
regeering had uitgeroepen tot wateren der eigen de
fensie.
Uit deze handeling, zoo beweerde Roosevelt, spreekt
een politiek van ongebreideld geweld tegen ieder
schip dat de zeeën bevaart, onverschillig of het oor
logvoerend of niet-oorlogvoerend is. Het betrof een
daad van „zeeschuimerij". Het was niet de eerste
Duitsche zeeschuimersdaad in dezen oorlog tegen de
Amerikaansche vlag. Aanval is gevolg op aanval.
Roosevelt noemde in verband hiermede het geval van
de „Robin Hood", het geval van de „Sessa", en het
geval van de „Steel Seafarer". Bovendien beweerde
hij dat in Juli jl. een Amerikaansch oorlogsschip in
Noord-Amerikaansche wateren geruimen tijd door
een duikboot was achtervolgd. Vier van de schepen,
die tot zinken gebracht of aangevallen zijn, voeren
onder de Amerikaansche vlag.
In het vijfde geval betrof het een schip dat on
der Panameesche vlag voer.
Roosevelt zeide verder dat de Ver. Staten deson
danks hun zenuwen meester bleven en niet. hysterisch
werden. Het zou een groote natie onwaardig zijn een
enkel incident te overdrijven. Plet zou echter een niet
te verontschuldigen dwaasheid zijn, wanneer men
dergelijke incidenten wilde bagatelliseeren, gezien het
bewijsmateriaal, dat duidelijk aantoont dat dit inci
dent niet op zichzelf staat, maar veeleer een „deel
vormt van een algemeen plan".
In het verderen verloop van zijn rede sprak Roo
sevelt over „Nazicomplotten" op het ge'neele Weste
lijke halfrond en verklaarde hij dat zoodra de we
reld buiten het Amerikaansche continent onder de
heerschappij der spil zou staan, de spilmogendheden
aan scheepsbouwmogelijkheden de Ver. Staten verre
zouden overtreffen.
De Ver. Staten, zoo zeide Roosevelt, hebben een
zeer eenvoudige fundamenteele politiek, nl. die dat
geen enkele natie het recht heeft de Oceanen der
wereld op grooten afstand van het eigenlijke oorlogs-
tooneel voor den handel van andere landen onveilig
te maken. De tijd is gekomen dat het Amerikaansche
volk moet inzien dat „de veiligheid der Ver. Staten
wordt bedreigd" en dat dat zoo niet kan doorgaan.
De „twee bolwerken der defensie" zullen instand
gehouden worden, en wel ten eerste de leverantielijn
voor materiaal aan de vijanden van Hitler en ten
tweede de vrijheid der zeeën. De tijd voor de „ac
tieve verdediging" is thans gekomen. Ook de pa
trouille ter zee en in de lucht van de Ver. Staten
heeft den plicht de Amerikaansche politiek van vrij
heid der zeeën ten uitvoer te leggen en wel nu. Dat
beteekent zeer eenvoudig en duidelijk dat de patrouil-
eschepen en vliegtuigen alle koopvaarders zullen be
schermen en wel niet alleen Amerikaansche schepen,
maar schepen onder alle vlaggen, die handel drijven
in Amerikaansche „verdedigingswateren".
Het is geen oorlogsdaad van den kant van Ame
rika, wanneer men de zeeën verdedigt, die voor de
Amerikaansche verdediging belangrijk zijn.
„Van nu af aan", zoo zeide Roosevelt woordelijk,
„loopen Duitsche of Italiaansche oorlogsschepen in
deze wateren, welker bescherming voor de Ameri
kaansche defensie belangrijk is, alleen op eigen risico
binnen. De bevelen, die ik als opperbevelhebber van
het Amerikaansche leger en de vloot heb gegeven,
houden in dat deze politiek moet worden uitgevoerd
en wel terstond. De uitsluitende verantwoordelijkheid
berust bij Duitschland. Het zal niet tot een schiet
partij komen, tenzij Duitschland daar naar blijft
streven".
Roosevelt beweerde tenslotte dat dit de eenige mo
gelijkheid is om den defensiemuur in stand te hou
den, dien de Ver. Staten verplicht zijn om het Weste
lijk Halfrond inkstand te houden. Hij maakt zich geen
illusies ten aanzien van den ernst van dezen stap.
■De strijd in het Oosten. Een Duitsche voltreffer
heeft een stuwdam met brug geraakt. De gevol
gen zijn zichtbaar. (Atlantic-Hollland)
De wijziging der Winkelsluitingswet.
Treedt 15 September a.s. in werking.
's-GRAVENHAGE, 11 September. Onder ver
wijzing naar het reeds eerder gepubliceerde bericht
betreffende dé dezer dagen afgekondigde wijziging
van de winkelsluitingswet verzoekt men het A.N.P.,
ter voorkoming van misverstand, nadrukkelijk
onder de aandacht te brengen, dat de wijziging per
15 September a.s. in werking treedt,
Dit houdt dus in dat met ingang van 15 September
a.s. het sluitingstijdstip gedurende de eerste vijf
werkdagen te 19 uur en voor den Zaterdag te 20 uur
zal zijn. terwijl op dien datum tevens de verplichte
openstelling van 1018 uur wordt ingevoerd voor
bakkers-, kruideniers-, melk- en zuïvelwinkels, voor
groente-, aardappelen- en fruitwinkel, voor slagers
winkels en voorts voor de klëeding en de rijwiel
zaken.
Met ingang van 1 October a.s., van welken datum
af de regeling voor het winterhalfjaar geldt, valt
dan het sluitingstijdstip voor de eerste' vijf werk
dagen van de week op 18 uur en voor den Zaterdag
op 19 uur.
Geen regeeringscommissarissen
meer.
's GRAVENI-IAGE, 11 September. Naai- het
A.N.P. verneemt is de uitzonderingstoestand, krach
tens welke verschillende gemeenten, die Ingevolge
de verordening no. 36/41 van den rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied betreffende
buitengewone maatregelen op staats- cn odmini-
stratiefrechtelijk gebied, een regeeringscommis-
saris kregen toegewezen, door par. 32, lid 2 der ver
ordening no. 152/41 (achtste verordening betreffen-
dè bijzondere maatregelen op administratiefrechtelijk
gebied) opgeheven.
De verordening no. 152 immers stelt de bevoegd
heden, die vroeger toekwamen aan den gomeente-
raad en aan het college van B. en W., in handen
van den burgemeester. Dit is evenzeer van toepas
sing op de vroegere regeeringscommissarissen.
Hieruit volgt dus, dat genoemde uitzonderings
toestand niet alleen is opgeheven voor de gemeente
Amsterdam," maar evenzoo voor andere gemeenten,
die een -regeeringscommissaris kregen toegewezen,
zooals Haarlem, Hilversum en Maassluis. De re
geeringscommissarissen, welke vroeger in ieder ge
val tegelijkertijd tot burgemeester benoemd werden,
fungeeren nu nog slechts als burgemeester.
Aanmelding Joodscli grondbezit}
's-GRAVENHAGE, 11 September. Het Rijkscom
missariaat maakt beleend:
Volgens paragraaf 3, alinea 3 van de verordening
van den Rijkscommissaris voor de bezette Nederland-,
.sche gebieden nr. 154/41 betreffende het Joodsche
grondbezit moet dit grondbezit voor 15 September 1941
met gebruikmaking van de bij de Kamers van Koop
handel en Industrie te verkrijgen formulieren bij de
Nederlandsche administratie van onroerende goederen
Den Haag, Juliana van Stolberglaan 45, aangegeven
'worden.
Aangezien het bijeenbrengen van de voor de aan
melding noodige gegevens voor een deel niet binnen
dezen termijn voltooid kon worden, kan de aanmel
ding voor zoover dit het geval is, nog geschieden
tot 30 September 1941.
In geval de aanmelding van Joodsch grondbezit en
van de onder de bepalingen vallende réchten niet
vóór dien datum geschiedt, moet verwacht wordèn dat
de in hoofdstuk van de verordening beschreven
straffen en andere maatregelen worden toegepast*