IJmuider Courant
Fransche Crisis
Rusland is heel ver weg, zegt Sjahrir
Nederland hongerde, Seyss stal
Jaargang No. 18236
Bureaux: Kennemerlaan 154.
ÏJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. ,93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Poerebooni
Woensdag 2:t Januari
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnemenien: p. week 31 cï»
per kwartaal 4.
HET aftreden van generaal Charles de
Gaulle, die plotseling de leiding van
Kaken in Frankrijk heeft neergelegd en
zich uit de politiek teruggetrokken, heeft
Sn het buitenland den indruk van een on
aangename verrassing gemaakt. De onge
twijfeld groote figuur De Gaulle, onver
saagd en onvermoeibaar leider van het
Fransche verzet in de oorlogsjaren en ge
durende anderhalf jaar, sinds de bevrij
ding van het land, het hoofd van zijn
regeering, werd als de drager van Frank-
rijk's komende herleving beschouwd. Al
sneer dan eens is er op deze plaats de
aandacht op gevestigd dat het herstel van
Frankrijk, de grootste mogendheid van
■het West-Europeesche vasteland, ook voor
ons land en in het algemeen voor Europa
van het grootste belang is. Daarbij toonde
De Gaulle, een man uit één stulc, zich
overtuigd democraat, dus wars van alle
dictatoriale neigingen en kenmerkten zijn
optreden en persoon zich door een on
baatzuchtigheid, die men bij weinige lei
dende persoonlijkheden aantreft. „La
France d'abord" eerst Frankrijk was
.zijn devies en in zijn buitenlandsch beleid
had hij, in zijn streven naar een West-
Europeesch blok, bovendien al blijk ge
geven van een inzicht dat niet door de
grenzen van zijn vaderland beperkt werd.
De vervulling van zijn ontzaglijk zware
•taak is hem niet langer mogelijk gebleken
■door hei. gebrek aan samenwerking dei-
drie partijen, die tezamen een regeering
onder zijn leiding gevormd hadden nadat
de Fransche kiezers, nu drie maanden ge
leden, een Wetgevende Vergadering, (de
Constituante) hadden gekozen, die binnen
zeven maanden met een nieuwe grondwet
voor de Vierde Republiek voor den dag
moest komen. Het feit dat het Mouvement
Républicaine Populaire (de partij van De
Gaulle), de socialisten (onder leiding van
Léon Blum) en de communisten (onder
leiding van Maurice Thorez) elk ongeveer
140 zetels in de Constituante behaalden,
terwijl de overige partijen tot kleine
groepjes ineenkrompen, maakte een drie
partijen-regeering tot de aangewezen op
lossing. Bovendien scheen bij den aanvang
de samenwerking tusschen de M.R.P. en
de socialisten vrijwel verzekerd te zijn.
In de practijk viel dat evenwel niet mee.
Er ontstonden geschillen over de vorming
vaneen groot leger, die De Gaulle on
danks de groote economische moeilijk
heden bleef voorstaan. Met de commu
nisten wilde het van den aanvang af niet
boteren. Bovendien bleek het nadeel van
een .innerlijk-verdeelde partijen-groepee-
xing, die verder geen oppositie van eenige
beteekenis ondervond. Want de tegen
stand tegen het régime-De Gaulle werd
binnenskamers gevoerd, maar kwam in het
openbaar niet tot uiting. Het is dit soort
Oppositie in eigen kring, dat in het ver
leden ook zoo menige Fransche regeering
ten val heeft gebracht. En de generaal is
ongetwijfeld meer generaal dan politicus.
Zijn geduld, volgens degenen die hem van
nabij kennen, geenszins onuitputtelijk, is
op geraakt en hij is heengegaan zonder
dat eenig votum van wantrouwen of af
keuring tegen hem in het openbaar is
uitgesproken.
In het buitenland heeft men er bewon
dering voor gehad, dat de altijd weer op-
veerende Fransche vitaliteit opnieuw de
groote figuur, had voortgebracht, die de
critieke omstandigheden vereischten. Des
te begrijpelijker is de schok, die het zich
langzaam herstellende vertrouwen in
Frankrijk ondervindt, nu het dezen man
laat heengaan. Met scepticisme aanschouwt
men het gemai-chandeer der partijen,
waarbij de communisten eerst geëischt
hebben dat hun man de leiding zou heb
ben. De andere partijen wilden Thorez
niet en de socialisten kwamen met Vin
cent Auriol voor den dag. Hem wezen
de communisten af. Nu schijnt men het
eens te zijn geworden over den socialist
Félix Gouin, thans president van de
Constituante, waarbij evenwel de M.R.P.
de voorwaarde heeft gesteld, dat Bidault
minister van Buitenlandsche Zaken moet
blijven. Op een dergelijke basis wil men
dan voorttobben met de drie partijen-
regeering.
Het biedt weinig uitzicht en de naaste
toekomst zal wel nieuwe politieke crises
brengen. Het beperkte mandaat van de
Constituante biedt evenwel mogelijk
heden op uitkomst. Er zullen spoedig
nieuwe verkiezingen nooaig zijn. Als die
een eenieszins belangrijke verschuiving
mochten brengen, zoodat men verlost zou
raken uit de impasse van de drie vrijwel
even-sterke partijen, zou wellicht een
solide en werkelijk samenwerkende meer
derheid kunnen worden gevormd. De
Gaulle's vertrek behoeft trouwens, zoo
als de Fransche politieke geschiedenis
ons overvloedig leert, geenszins een heen
gaan-voor-goed te beteekenen. Het is
veeleer waarschijnlijk dat hij binnen kor
ten Ujd zal terugkeeren. Mannen van dit
kaliber zijn even exceptioneel als de om
vang van de moeilijkheden, waarin Frank
rijk thans verkeert. Het groote kaliber
en de groote moeilijkheden zijn op elkaar
aangewezen. De leider der Fransche so
cialisten, Léon Blum, die kort geleden
de Gaulle als een George Washington be
titelde, heeft door die uitlating alleen al
getoond, dit in te zien,
Intusschen moet men erkennen dat een
andere geest noodig is, om er bovenop te
komen, dan die welke het aftreden van
de Gaulle veroorzaakt heeft. Als wij in
Nederland dien anderen geest bezaten,
Engeland: niets te verbergen
Naar aanleiding van het Oekrainische
verzoek tot behandeling van de Indone
sische kwestie voor den Veiligheidsraad,
hebben prominente Nederlanders te Bata
via verklaard, dat Nederland niets te ver
bergen heeft en ieder neutraal onderzoek
welkom zal heeten. Zij gelooven dat Enge
land hierdoor meer en meer aan Nedcr-
landsche zijde zal komen te staan. Men
meent, dat de zending van Clark Kerr naar
Batavia de voornaamste reden van het
Sovjet-memorandum is. Ofschoon de
Indonesische leiders steeds hebben ge
zegd, dat zy internationale interventie
zouden toejuichen, lijken zij thans niet
meer zoo enthousiast. Sjahrir verklaarde
opéniyk Wy hebben niet verwacht, dat
dit van deze züde zou kómen. Rusland is
duizenden mijlen ver weg.
Naar uit Londen wordt gemeld, zal de
Britsche regeering elke stap vermijden,
die het er op zou doen lijken, alsof Enge
land tracht te voorkomen dat de Veilig
heidsraad de Russische aanklachten tegen
de Britsche politiek in Griekenland of
Indonesië bespreekt. Er waren aanwij
zingen, dat Bevin vandaag een verklaring
zou afleggen.
Britsche bronnen zeggen, dat zij van
meening zijn, dat Engeland „een rechte
zaak" zoowel in Griekenland als in Indo
nesië heeft en eveneens dat het „niets te
verbergen" heeft. De meeste Engelsche
bladen beschouwen de beweegredenen van
Rusland daarentegen als niet geheel vrij
te zijn van boosaardigheid en het hoofd
artikel van de Telegraph heeft tot kop
„Een tactische zet". De Daily Mai! trekt
de eerlijkheid van Rusland's bedoelingen
in twijfel. De Daily Mirror beschuldigt in
haar hoofdartikel de Russen ervan, dat
zij weloverwogen verwarring willen stich
ten. Ook wordt er in de Engelsche pers
op gewezen, dat een medewerker van
Sjahrir de actie der Oekraine „onhandig
en onbeholpen" zou hebben genoemd.
De leider der Oekrainische delegatie dr.
De stakingen in Amerika
Regeering grijpt in
De Amerikaansche regeering is voorne
mens vandaag nog de vieesehverwerkende
industrie, waarin thans 263.000 arbeiders sta
ken, over te nemen, ondanks het feit dat tol
dusverre slechts 70.000 arbeiders zich bereid
hebben verklaard om onder toezicht van ce
regeering weer aan het werk ie gaan. De ge
volgen van de staalstaking doen zich reeds
gevoelen bij de spoorwegen, de openbare
nutsbedrijven en de bouwbedrijven in het
geheele land. De staalproductie is gedaald
tot beneden 5 pet. van de capaciteit en is
thans het laagste sinds 53 jaar. De regeering
heeft twee officleele bemiddelaars benoemd
voor de staking in de electrieiteitsindustrle,
waarbij 200.000 man betrokken zijn,
CHristoffel aan de spits
in het Londensche
Schaaktournooi
In den loop van de achtste ronde heeft zich
de publieke belangstelling langzaam ver
plaatst van groep a naar groep b, niet het
minst omdat daar de situatie veel overzich
telijker is. In groep a wordt de toestand ver
troebeld door een groot aanta! afgebroken
partijen, tot dusver tien in getal.
De Zwitser Christoffel heeft ce leiding ge
nomen na een overwinning op Winter, die
zich zeer zwak verdedigde en na de 18e zet
reeds capituleerde. Deze behaalde in een
hangpartij tegen Denker remise, waardoor
Denker gevaar loopt op het tweede plan te
geraken. Ook tegen Lupi ging het niet bijster
goed: deze partij werd in voor Lupi gunsti
ger stand afgebroken. Euwe kon tegen König
niet meer dan remise maken, nadat er loo-
pers van ongelijke kleur waren overgeble
ven. Prins—Ópocensky werd afgebioken In
voor Prins gunstige stelling.
De uitslagen van de achtste ronde luiden:
Groep a. Pomar—Broadbent 10; Stone—List
01: Tartakower—Fairburst 20. Bernstein
Golembek Vi—V-: Ópocensky—Prins afgebr.
in voor Prins betere stelling: SteinerFrled-
mann, afgebr. In gelijke stelling. Afgebr. par
tijen List—Fairhurst FiGolombek—
—Pomar 10.
Groep b. ThomasNewman 1—0; Abrahams
—wood 1—0; Euwe—König ',6; Christoffel
—Winter 10; MedinaDevos 1—0; Denker—
Lupi afgebr. in voor Lupi botére stelling.
Afgebr. partij WinterDenker VjVj.
Weerbericht
AFNEMENDE VORST
Geldig tot Donderdagavond: Zwaar be
wolkt met later, vooral in het Zuid-Wes
ten van het land. plaatselijk eenige neer
slag. langzaam afnemende vorst. Matige
wind hoofdzakelijk tusschen Zuid-Oost
en Zuid.
zouden wij meer Techt tot critiek hebben.
Maar daar hapert veel aan. Het Fransche
geval kan ons toch tot extra-waarschu
wing dienen. R. P.
Manoeilsky heeft verklaard, dat hij beslo
ten had tot den door hem genomen stap,
nadat hij tallooze telegrammen had ont
vangen van Indonesische nationalistische
groepen, waarin hem verzocht werd, of hij
hun geval aan de UNO wilde voorleggen,
daar zijzelf niet in staat waren dit te
doen.
Als er één schaap over den dam is.
Het Russische verzoek aan den Veilig
heidsraad is wellicht het startsein ge
weest voor een vloed van andere proble
men. Syrië en de Libanon willen hun
klacht over het blijven van Britsche en
Fransche troepen in hun land aanhangig
maken. Polen zag gaarne, dat de UNO den
status overwoog van de Poolsche troepen,
die nog altijd onder geallieerd commando
staan in Italië en Schotland. Bielo-Rusland
verlangt steun van de UNO om Duitsche
oorlogsmisdadigers uit het hun asyl ver-
leenende Franco-Spanje te halen.
De Sovjet-vice-volkscommissaris van Bui
tenlandsche zaken Visjinski is eindelijk te
Londen gearriveerd, waar hij zijn taak als
leider van de Sovjet-delegatie bij de UNO,
die zoolang door Gromyko is waargeno
men, zal overnemen.
Koning Leopold
wil raadpleging
van het volk
De secretaris van koning Leopold heeft
aan den Belgischen minister-president een
brief gericht, waarin wordt medegedeeld dat
de koning het noodzakelijk acht. nu de ver
kiezingen zijn uitgeschreven, die schikkin
gen te overwegen, welke het nieuwe parle
ment en hemzelf zullen veroorloven zich
m volkomen overeenstemming met der. volks
wil uit te spreken. De koning dringt opnieuw
aan op raadpleging van het volk, waaronder
hi,j verstaat een advies, cat de natie aan het
parlement geeft aangaande de vraag, of de
koning al of niet de uitoefening van 'zijn
rechten en plichten moet hervatten. Er is
dus geen sprake van een referendum en vol
gens den koning zou een dergelijke raad
pleging, die volkomen wettelijk is, geenszins
afbreuk doen aan de bevoegdheden van het
parlement. Voorts is de koning van oordeel,
dat deze raadpleging moet steunen op een
grondige kennis van de feiten. Daarom stelt
hij de regeering voor, zijn eigen witboek en
dat van de regeering binnen 14 dagen na de
verkiezingen te laten verschijnen. De koning
wenseht aan den verkiezingsstrijd onttrok
ken te blijven en zet alle partijen dan ook
aan, zijn persoon niet tot den inzet van hun
actie te maken.
Gouin
volgt de Gaulle op
Geen Volksfront-regeering
Be Fransche communisten hebben zich
bereid verklaard den socialist Felix Gouin
als president van de voorloopige Fransche
republiek te kiezen en hun eigen candidaai
Thorez laten vallen. Tegen de candidatuur
van den socialist Vincent Auriol hadden
zU bezwaar. De M.R.P. wil ook ondeir
zekere voorwaarden aan een drie-partijen-
regeering meewerken, n.l. als Bidault mi
nister van buitenlandsche zaken biyft ei»
de socialisten en communisten niet zullen
trachten eeu nieuwe grondwet te dicteerem
De socialisten hebben de pogingen om
tot een Volksfront te komen, afgewezen.
Felix Gouin, candidaat voor het
Fransche presidentschap, (F.)
De drie partijen zullen nu nog tot over»
eenstemming moeten komen over de keuzo
van Gouin's opvolger als voorzitter vart
de Nationale Vergadering, die waarschijn
lijk weer een socialist zal zijn.
Gouin zou volgens Un. Press de be
doeling hebben een „integraal" drie-par
tijen-kabinet te formeeren. Door het
woord „integraal" werd aangeduid, dat
hij een kabinet van bijna uitsluitend po
litici wilde vormen, zonder de talrijk©
buiten de partijen staande experts van
De Gaulle's regeering.
De Fransche aanklager gaat voort met
de Nederlandsche aanklacht voor het Neu-
renbergsche tribunaal voor te dragen. De
speciale organisatie, die Duitschland in
het leven had geroepen onder den naam
„Organisation Veltgens" zwarten handel
te bedriiven in de bezette gebieden, had
in ons land haar exponent, de „Grond-
stoffenhandel Maatschappij Roges". Ook
Frankrijk werd met een zwarte markt
leeggeroofd, om de Duitsche bevolking
van snoepgoed, levensmiddelen en wat
dies meer zij. te voorzien.
Het is jammer, dat te Neurenberg
geen volledig beeld kan worden ge
geven van de Duitsche wandaden in
Nederland, daar de voorbereiding van
het Nederlandsche deel der aanklacht
te kort is geweest.
Et was in Den Haag geen medewer
king genoeg en de departementen
stuurden slechts op, wat gevraagd
werd. zoodat niet alle bescheiden be
kend geworden zijn. Mogelijk is in
Nederland nog materiaal, dat van
groot nut kan zijn voor de recon
structie van het Nazi-optreden in ons
land.
De spoorwegstaking
en de honger.
Een spe-ciale verslaggever van het A.N.
P. seint:
Onder de Nederlandsche documenten,
aan het gerecht overgelegd in 'net verloop
der behandeling var. het thema uitplun
dering der bezette landen bevindt zich
een rapport van ondervraging in oorlogs
tijd, waarin de verantwoordelijkheid voor
den hongersnood op Seyss wordt gelegd.
Louwes, de toenmalige directeur-generaal
van dc voedselvoorziening, heeft verklaard
dat hij 22 September 1944, vijf dagen na
afkondiging van de spoorwegstaking, een
onderhoud van drie uur heeft gehad met
Seyss" vertegenwoordiger Von der Wense,
waarbij ook Hirschfeld aanwezig was.
Von der Wense eischte van Louwes en
Hirschfeld dat zij een proclamatie zouden
richten tot de spoorweg!ieden om de sta
king op te geven, daar Seyss anders het j
voedseltransport naar het Westen geheel j
zou verbieden. De bedoeling van Von der j
Wense die namens Seyss sprak, was de I
staking te breken. De Nederlanders wei
gerden en protesteerden tegen Seyss'
maatregel. Louwes verklaarde, dat door
het daarna door Seyss afgekondigde ver
bod, dat tot 30 October van kracht bleef,
de voorziening van Holland met voedsel
voorraad voor den winter onmogelijk
werd. Louwes heeft voorts verklaard dat
de Duitschers tijdens het transportverbod
nog dertig duizend ton voedsel wegnamen.
Aan zijn verklaring was een attest gehecht
van dr. C. L. de Jongh, directeur van het
Gemeentelijk Ziekenhuis te Den Haag,
waarin wordt bevestigd, dat het voedsel
pakket in de maanden na het transport-
verbod daalde tot vijfhonderd calorieën,
terwijl oedeem en ondervoeding groote
vormen aannamen. Nederlandsche docu
menten maakten voorts nog gewag van.
hongersnood.
Katyn in ware gedaante
In April 1943 bracht de Nazi-propagan
da met veel ophef het bericht van de
massagraven te Katyn. Uit de Sovjet-
prosecutie, die binnenkort een aanvang
zal nemen, zal glashelder blijken, dat deze
massamoord op Poolsche officieren voor
rekening van de Duitschers komt. Een
document stelt vast. dat de kogels, waar
mee de ongelukkigen geëxecuteerd werden
van Duitsche makelij -.varen. De Poolsche
bevolking heeft altijd wel beter geweten.
De or.menschelijkheden van Katyn moes
ten de aandacht afleiden van de gruwel
daden in het Joodsch ghetto van War
schau. Men verwacht van de Sovjet-aan
klacht een aantal bijzonderheden, die de
Amerikaansche onthullingen nog in bar
bae rschlieid zullen overtreffen.
Europeesche Trouwen in oen internc*»-
rliifrskfttnp op Java bezig met liet snijden
van vlee«?ch voor de maaltijden*