Regeering geen „Super-ZuivermgsbewincT
in Haarlemsche bakkerswereld
Avonturen van Wag en Warrel
Opmerkingen uit de Kamer beantivoord.
Minister Becl liet bij de beantwoor
ding van het zuiveringsdebat achtereen
volgens de revue passeeren: 1. rechtsgron
den en rechtskracht van de zuivering; 2.
regelingen en richtlijnen; 3. procedure
der zuivering cn haar lange duur; 4. do
kwestie-Frederiks; 5. rechtsherstel der
ambtenaren; 6. perszuivering.
Verwijdering van de elementen, die on
trouw aan de zaak van Koningin en Va
derland zijn gebleken omdat zulks een
kwestie van ze!.'behoud voor den staat. :s,
stond op den voorgrond. Aldus de minis
ter. die de rechtskracht erkende van de
in 1937 van Regeeringszijde vastgestelde
aanwijzingen cn richtlijnen. In de door
prof. Paul Scholten voorgezeten commissie
voor de unificatie en centralisatie zijn
ook „verzetsmannen" opgenomen, met het
gevolg da(. een en ander wat meer tijd
vergde. Mr. Burger kreeg te hooren, dat
er geen kwestie van was, dat het tegen
woordige Kabinet zich als „super-zuive-
rings-bcwind" zou beschouwen. Vrij uit
voerig toonde minister Beel aan, dat mr.
Fretieriks alle gelegenheid heeft gehad
-ich te verdedigen. De commissie-Rutgc-rs
baseerde haar beslissingen niet op afzon
derlijke handelingen van mr. Frederiks,
maar op de gezindheid waaruit ze voort
vloeiden.
Met betrekking tot het vraagstuk van
de perszuivering stelde de minister op
den voorgrond, dat het niet aanging zon
der meer eiken dagblad-directeur die een
blad bleef uitgeven, per sé als volkomen
mis te beschouwen. Zeker, minister Beel
kon de door de pers hier te lande aange
nomen houding in het algemeen allesbe
halve bewonderen. Zuivering van hen. die
er zich toe geleend hebben de ideologie
van den vijand te propageeren en soort
gelijke wanbedrijven begingen is juist,
maar de zuivering mag niet gebruikt of
eigenlijk misbruikt worden voor iets ge
heel anders: de ordening van het dagblad
wezen ten onzent. Juist omdat het Lon-
densche persbesluit een en ander niet
voldoende uit elkander had gehouden,
diende het wijziging te ondergaan. Na
drukkelijk betoogde de minister nog eens,
dat de opzet is personen te zuiveren en
niet de ondernemingen. Overeenkomstig
het advies van den persraad zal binnen
kort een wetsontwerp worden ingediend,
dat het bestaande persbesluit eenige wij
zigingen zal doen ondergaan. Overigens
leek de minister te vinden, dat men met.
de perszuivering aardig opschiet; reeds
weer 1200 kaarten van „voorloopig geen
bezwaar" zijn er uitgereikt.
Minister v. d. Leeuw behandelde op
knappe wijze kunst- en onderwijszuive-
•ring, daarbij o.m. aankondigende, dat de
super-zuiveringscommissie voor de kunst
uit kunstzinnige juristen zal bestaan. Zoo
kregen zoowel degenen hun zin, die deze
taak aan rechtsgeleerden als zij die haar
aan menschen uit de kunstwereld toever
trouwd wenschten te 2ien.
De, vooral bij jongeren bestaande te
leurstelling'. dat de zuivering geen „ver
nieuwing" heeft opgeleverd, getuigt vol
gens den minister van naïvieteit, hoe sym
path lek overigens ook.
Spr. deed het genoegen, dat veel Kamer
leden het '.eekenen door studenten hebben
afgekeurd Straffen wegens teekenen was
noodig, mede met 't oog op het rechts
besef van juist de besten onder de stu
denten. die den moed hebben gehad om
zich niet te gedragen conform hetgeen de
bezetter destijds verlangde. Kortom, de
minister verzette zich tegen den hier en
daar merkbaren verslappenden'geest.welke
zoo langzamerhand klaagt over te streng
optreden nu tegen de teekenaars. Hulde
bracht minister v. d. Leeuw aan de stu
denten, die wel een principieele houding
hadden aangenomen.
Wat de professoren betreft, de minister
vond. dat deze in het algemeen een goede
houding hebben aangenomen. Een uitzon
dering hierop vormde echter de Senaat
van de Technische Hoogeschool in Delft,
hetgeen deze Senaat zelf tenslotte erkend
heeft. Onwaar noemde hij het gerucht,
dat prof. Schermerhorn en spr. zelf des
tijds studenten zouden hebben aangera
den om te teekenen; hij had dat juist
altijd ontraden en zijn collega, de tegen
woordige premier, had slechts in een
moeilijk geval, 'n student geadviseerd te
teekenen. De minister verzekerde ten
slotte dat bij de benoeming van hoog
leeraren in de toekomst vooral ook mede
Op karakter zal worden gelet.
Minister Kolfschoten vertelde dat
de algemeene zuivering bij de politie bijna
js voltooid; nu komt er nog een admini
stratieve zuivering met het oog op her-
Waardeering van rangen, waarbij vooral
mede op bewezen karakter gelet zal wor
den. Tc.t hen, die insgelijks een zuiverings-
©nderzoek zullen ondergaan, behoort o.m.
de Landsadvocaat.
Nadat de minister t.a.v. het algemeen
standpunt door de Regeering ten opzichte
van den Hoogen Raad ingenomen naar de
bekende briefwisseling met dat college
had verwezen, wees hij er nog eens op,
<lat de Raadsheeren, op wier houding en
Een misdrijf in de Residentie.
Op de puinhoopen van een door het
publiek gesloopt pand aan de Hekkelaan
te 's-Gravenhage is het lijk gevonden van
een 45-jarigen man. Het lijk vertoonde
een groote wonde boven het linkeroog,
waar de schedel bijkans ingeslagen was.
De politie heeft een ernstig vermoeden,
dat hier sprake is van een misdrijf en
stelt een uitgebreid onderzoek in.
Het is nog niet vastgesteld wie het
/slachtoffer is.
beleid verschillende sprekers aanmerkin
gen hadden gemaakt, niet onvaderlands
lievend waren opgetreden. Maar ook de
Regeering moest erkennen, dat zij inder
daad fouten hadden begaan. De staking,
zonder voorafgaand onderzoek, was echter
onjuist geweest. Met het oog op de onaf
zetbaarheid en onafhankelijkheid van de
rechterlijkt macht, diende alsnog een in
dividueel zuiveringsonderzoek een bijzon
dere procedure plaats te hebben. Vandaar
'n speciale commissie. En overigens was
het gewenscht, mede op grond van capa
citeiten enz van de leden van den Hoogen
Raad, niet verder te gaan dan de nu ge
troffen regeling, waardoor een van de
Regeering onafhankelijk college zich met
'n dergelijk individueel onderzoek zal
hebben bezig te houden: dit geldt natuur
lijk alleen degenen, die reeds vóór den
bezettingstijd benoemd waren. Zooveel
mogelijk blijft dus de grondwettelijke on
afhankelijke positie van de Raadsheeren
ontzien. Als vierde van de over de zui
vering sprekende ministers voerde ir.
Vos, net hoofd van het ministerie van
Handel en Nijverheid nog het woord, om
de methode te verdedigen, die men bij de
bedrijfszuivering volgt. Natuurlijk, zoo
kreeg mr. Kortenhorst te hooren, zal bij
de beoordeeling van „collaboratie" ook
het tijdstip waarop deze geschiedde ge
wicht in de schaal leggen. Hierna volg
den nog replieken. E. v. R.
De toekomst
van onze tulp
Amerikaansche belangstelling
De secretaris van den bond van Ameri
kaansche bloemkweekers, Robert H. Ro
land, voorspelt een gunstig seizoen voor
de Hollandsche bollenkweekers. Daar een
groot aantal Amerikanen met tuinieren te
maken kreeg door de oorlogsnoodzaak
van het verbouwen van groenten, gelooft
Roland dat velen van hen het tuinieren
thans als liefhebberij zullen voortzetten
en bollenafnemers zullen worden. Ge
durende der oorlog, toen de Hollandsche
bollen niet beschikbaar waren, ontwik
kelden de Amerikaansche kweekers een
eigen tulp. Hoewel deze Amerikaansche
bollen beter moeten zijn dan de Holland
sche voor een vroege kaskweek, acht
Roland het onwaarschijnlijk, dat zij tegen
de goedkoopere Hollandsche bollen kun
nen concurreeren. De eerste na-oorlog-
sche Hollandsche tulpen kwamen in den
afgeioopen herfst in Amerika aan en
vormden slechts het derde deel van de
normale verzendingen van 100.000.000 stuks
per jaar. Roland meende, dat de Holland
sche bloemkweekers de bollen-industrie
schade kunnen berokkenen door het ver
zenden van enij-narcissen en -tulpen naar
de Ver. Staten, omdat de Amerikaansche
bloemkweekers hierdoor hun bollen-aan-
koopen zullen gaan beperken. Hij sprak
de hoop uit, dat de Nederlandsche regee
ring de export van snijbloemen naar de
Ver. Staten tot staan zal brengen. (U.P.)
Staking bij enkele patroons dreigt algeheele
stopzetting der productie ten gevolge te hebben.
De besturen van de Haarlemsche Bak-
kerspatroonsvereeniging en van de afd.
Haarlem van den R.K. Bakkersbond dee-
len :nede, dat de gezamenlijke bakkers
gezel lenbonden onlangs vergaderingen
hebben gehouden met de personeelen van
6 groote bakkerijen en 2 coöp. bakkerijen,
waarin geëischt. werd een weekloon van
42 voor den bankman, van 44.—
voor deegmakers en van 45.voor
ovenisten. In 1941 was het contractloon
28 voor den bankman, maar in vele
gevallen werd te Haarlem 30.— betaald.
Thans wordt over het algemeen 37
betaald. Nu hebben bij de hierboven ver
melde ioonaetie de besturen der patroons
organisaties geen verzoek tot loonsver-
hoogtng ontvangen, maar wel kregen en
kele leden zulk een verzoek, waarbij ge
zegd werd, dat indien het hoogere loon
niet zou worden uitbetaald, tot staking
zou worden overgegaan. Aanvankelijk zou
dit op 21 Jan. geschieden, later is dit naar
28 Jan. verschoven.
Naar aan de besturen der patroonsver-
eemgingen is gebleken, heeft er wel een be
spreking piaats gehad tusschen de groote
werkgevers en de werknemers, maar de
palroonsvereenigingen, waarbij ruim 70
bakkersbedrijven zijn aangesloten, w.o.
bijna alle grootbedrijven, werden niet tot
dezebijeenkomst uitgenoodigd.
Nu zullen Donderdag de patroons ver
gaderen en de volgende kwesties behan
delen: 1. de eisch tot erkenning van de
Haarl. Bakkerspatroonsvereeniging en de
afd. Haarlem van den R.£. Bakkersbond;
2. Of aan een eventueelen eisch tot ver
hooging der loonen tot 42.— kan wor
den tegemoet gekomen, zonder zekerheid
van compensatie: 3. Of, indien zonder
voorafgaande bespreking met beide be
sturen op 26 Jan. een staking bij een be
drijf uitbreekt, alle overige bedrijven uit
Haarlem en omgeving, de productie zullen
stopzetten, als protest, dat sommige leden
op oncrganisatorische wijze worden aan
gevallen.
Hoewel de patroonsorganisaties erken
telijk zijn voor de medewerking der gezel-
De distributie
Zachte zeep.
Bij de eerstvolgende bonaanwijzing zal be
halve voor het gewone rantsoen huishoud
zeep ook. een bon worden aangewezen voor
250 gram zachte zeep, E-r wordt aangeraden
met verpakkingsmateriaal bij den kleinhan
delaar te komen.
Rubber hakken.
Het Rijksbureau voor hulden en leder heeft
per 22 Jan. de beperkingen voor den handel
in rubberhakken opgeheven. Handelaren en
schoenfabrikanten kunnen voortaan deze
artikelén zonder de noodige vergunningen
betrekken, ook schoenherstellers kunnen dit
product vrij aankoopen en zonder bonnen
aan "net publiek leveren. De reparatiebons
zullen door dezen maatregel beschikbaar ko
men voor reparaties aan schoenzolen.
Eieren.
De indertijd gevormde voorraad geconser
veerde eieren zal in uitgebreider distributie
worden gebracht met het oog op het nieuwe
legseizoen. dat gaat aanbreken, zoo wordt
van offieieele zijde bericht. Jeugdige perso
nen tot 21 jaar zullen tweemaal een ei toege
wezen krijgen, waarvoor de eerste bon in de
komende periode bekend gemaakt zal worden.
Binnenkort weer
Textielpunten geldig.
Binnenkort zullen de nog resteerende
punten van de textielkaart V 510 geldig
worden verklaard.
Iep om in den moeilijksten oorlogstijd te
blijven produceeren (Roode Kruisbroed),
achten zij het optreden der gezellen nu in
flagranten strijd met het standpunt der
regeering om langs legalen weg tot op
lossing van arbeids- en loon vraagstukken
te komen. Zij wijzen elke verantwoorde
lijkheid voor een eventueele stagnatie in
de broodvoorziening af, welke h.i. geheel
voor rekening der gezellenbonden komt.
Rgksbemiddelaars stellen
loonen vast.
Inmiddels zijn door het College van
Rijksbc-mïddleaars de loonen voor het
bakkersbedrijf bindend vastgesteld. Hel
loon voor den bankman bedraagt met in
gang van 14 Januari j.l. in de 5 gemeente
klassen resp. 40.38.50, 37.35.—
en 33.Haarlem valt in de eerste klasse
Voor werknemers wier werkzaamheden
vóór zes uur des morgens aanvangen, komt
hierop een toeslag van in de eerste klasse
2.in de tweede klasse 1.50 en in
de overige klassen 1.De publicatie
van deze regeling in de Staatscourant kan
binnenkort tegemoet gezien worden.
Naar wij vernemen, zuilen de gezellen
hun houding nog vaststellen nu deze re
geling bekend is geworden. Hoewel nog
niet vaststaat hoe hun besluit zal zijn.
wordt het in sommige kringen mogelijk
geacht, dat het niet tot een staking zal
komen.
FAILLISSEMENTEN.
De Haarlemsche Rechtbank neeft op Dins
dag 22 Januari 1940 geen faillissementen uit
gesproken.
Door het verbindend worden der Uitdee-
lingsiijsi is geëindigd het faillissement van:
Dirk Poortvliet, loodgieter, wonende te Bad
hoevedorp. gemeente Haarlemmermeer, Slo-
terweg no. 212.
Curatrice Mevr. Mr. E. A. J. Sc'neltema—
Conradi te Haarlem.
Agenda
.WOENSDAG 23 JANUARI
Stadsschouwburg: Het Slavonische Ballet,
20 uur. Gem. Concertgebouw: Morova's Dans
theater. 20 uur, Rembrandt: It happened
one night, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Palace:
Nachtassyl, 14. 16.15, 19 en 21.15 jur. Luxor: De
Roode Pimpernel, 14, 16.15, 19 en. 21.15 uur.
Frans Hals: De avonturierster, 14, 16.30. 19
en 51.15 uur. Movlac: Hier brandt de kachel,
19.30 en 21.30 uur.
DONDERDAG 24 JANUARI
Stadsschouwburg: Twee Franschen en een
Rus, 14 uur (besloten) en 20 uur. Muziekzaal
Brlnkmann: Lezing over Jan Vermeer. 20 u.
Sociale colonnes
van Nederl. Volksie.„.ei
In aanwezigheid van een aantal functiona
rissen uit het sociale en kerkelijke leven
werd Dinsdagmiddag officieel het eerste in
ternaat van de sociale werksters in Volks-
herstel-verband geopend. Het betrof hier de
Sociale Colonne Kerkelijke Gezinszorg, die
in andere gedaante als in den oorlog hulp
bracht in gezinnen, waar de huisvrouw met
groote moeilijkheden te kampen had. De
directeur van Nederlands Volksherstel in
Haarlem, de heer w. van Liemt, bracht in
zijn officieel openingswoord dank aan alle
instanties en personen, die de vestiging en
inrichting van deze sociale colonne hadden
mogelijk gemaakt. Van gemeentewege is het
pand Nassaulaan 2 ter beschikking gesteld,
waar de gezinsverzorgsters een bescheiden
eigen home hebben, van waar uit zij. dage
lijks naar haar arbeidsterrein gaan als ge
zinsverzorgster, als hulp van de huisvrouw.
Op deze wijze denkt men niet den bestaanden
dienstbodennood te lenigen, aldus de heer
Van Liemt, maar er is een ruim en dankbaar
arbeidsveld en er wordt gedaan wat moge
lijk is. Mogen deze sociale colonnes het noo
dige bijdragen tot het herstel van ons land.
Dr. li. Emmen sprak namens de kerkelijke
commissie voor Bijz. Kerkelijke Gezinszorg
en zette uiteen, hoe hier de geest van het
zelfverloochenend dienen aan duizenden
gezinnen hulp zou kunnen bieden.
Mevr. Waardenburg gaf in het kort een
overzicht van het werk der meisjes, die
iederen dag al vroeg aan den slag gaan. Hier
was geen sprake van arbeidssehuwheid, er
wordt gewerkt met die bezieling, die voor
het welslagen van allen arbeid noodig is en
zeker hier, waar meegebouwd wordt aan her
levende gezin.
De genoodigden maakten vervolgens een
rondgang door het gebouw om de huisves
ting der meisjes In oogenschouw te nemen,
Heden Woensdag zal een soortgelijk tehuis
worden geopend, waar de sociale colonne
Bisschoppelijke Hulpactie is ondergebracht.
Er zijn voorbereidingen getroffen om even
eens te komen tot een organisatie van z.g.n.
buitenkerkelijke gezinszorg. De drie genoem
de organisaties zullen echter zooveel moge
lijk coördineerend optreden.
Burgerlijke stand.
HAARLEM 22 Januari 1946
BEVALLEN: 17 Jan, W. van EistOtt, z.;
18 Jan., J. H. Schroeder—Donker, d.; 19 Jan.,
A. M. E. JonkerCornet, z.20 Jan., T. C.
van Dijk— Kroese, z.; J. A. Grommers—Ka
naar, 7..; M. H. Hui2ingKleijn, d.; 21 Jan,
F. C. Walbracht—Rike, d.; 22 Jan., J. M. G.
Cardolvan de Pol, d
OVERLEDEN: 18 Jan., M. C. H. van Gen*
nipvan den Anker, 57 j., Dahllastraat H. J,
M. P.. 8 j„ z. van H. J. van Rijn: van 't HofiL,
straat; 17 Jan., J. Lijn, 51 Julianalaan: H,
Kunst, 70 j., Spaarndammerdijk; H. de Bie,
79 j., Orionweg; T. Heertjes, 84 j.. Jansstraat;
18 Jan., A. A. A. Burgers—van Gemert. 72 j.,
Westerhoutpark; 20 Jan., T. Blesgraaf. 59 j.,
Papentorenvest; J. 6 j., z. van E. Dijkhuis,
Wilhelminapark; J. M. PieterseZwart, 65 j.,
Oost-Indiëstraat; S. Wildschutde Ruiter, 89
j., Ripperdapark; 21 Jan., P. M. Stellers, 62
j., Wilgenstraat; A. M. Wijersvan Horme-
len, 88 j., Hagestraat; W. van der Jagt—Koel,
74 j.. Zaanenstraat; A., 2 j., d. van M. Treep,
Reijer Anslostraat; H. W. Sengers. 58 j..
Rollandslaan; 22 Jan., M. Schreuder—Wouda,
54 j.. Weverstraat.
ONDERTROUWD: 22 Jan.. J. H. Köhler en
M. Paardebek; K. G. van Maris en W. Hang
jas; A. de Jager en H. C. Heule.
GEHUWD: 22 Jan., J. G. Foppen en M. S.
Oesterreich; I, C, R. Bush, en W. C. Geer-
lings; J. Dixon en G. Swansveld; K. D. Mae
Dougall en C. M. Onneweer; w. J. J. Hogen-
doorn en W. S. Gudmundsson.
Wonderlijk goed afgeioopen.
Dinsdagmiddag om 3.30 uur keerde de
Zandvoortsche schelpenvisscher B. S met zijn
met schelpen beladen wagen ?angs het Noor-
derstrand huiswaarts. Ter hoogte van den
gestranden logger deed zieli plotseling een
geweldige ontploffing voor. De man, die
naast zijn wagen liep, werd tegen den grond
geslingerd, doch kreeg vrijwel geen letsel.
Van den wagen werd echter niets meer te
ruggevonden. Het paard werd "zoo zwaar ge
wond, dat het ter plaatse moest worden
afgemaakt. Vermoedelijk is de wagen over
een landmijn gereden.
De Radio geeft vanavond:
HILVERSUM I, 301 M.
RNIO 17.30 Ned. Volksherstel. NCRV. 17.35
Gram.muz. 18.00 Landbouwpraatje. 18.20 Po
pulair progT. RNIO. 19.00 Nieuws. NCRV.
19.15 Progr.overz. 19.20 NCRV. Harmonie
orkest. 19.30 Engelsche les beginners. RNTO.
20.00 Nieuws. NCRV. 20.05 Orkest o. 1. v. Alb,
v. Raalte met Gerard Hengeveld. (Interm.:
20.55 Het Chr. onderwijs in zijn nationale be-
teekenis). RNIO. 22.00 Nieuws. NCRV. 22.15
Actueel half uur. 22.45 Half uur zang. 23.15
Symphonie gothique (gr.pl.).
HILVERSUM H, 415 M.
VARA. 17.00 Lichte gram.muz. 17.15 De
Speellieden. RNIO. 18 00 Nieuws. VARA. 18.15
Reportage. 18.30 Jan Corduwener 18.45 ..De
WiardiBeckmanstichting", door M. A. Rei-
nalda. VPRO. 19.30 Beteekenis van de Kerk.
RNIO. 20.00 Nieuws. VARA. 20.05 Gevar.
progr. RNIO. 21.15 De Patriot. VARA. 21.30
Het spel van liefde en dood. 22.30 Eddy Wa
lls, RNIO. 23.00 Nieuws. VARA. 23.15 Voor we
ter ruste gaan.
36. Na veel gekreun van de zijde van
Tobias en een angstkreet van de andere
zijde (bijna ivas het mis gegaan!) staat
de kar op het blad. Tobias duwt de
vracht over en aan den anderen kant
gekomentrekken ze met zijn drieën net
zoo lang, tot het wagentje weer op vas
ten grond staat. Wag kijkt War eens aan.
Heb jij soms honoeTf. mannetje?"
vraagt hij.
