ÏJmuider Courant
Buitengewesten in Nederlandsche hand?
Zetel der UNO niet ver van New-York?
Toekomstige „Wereldpolitie"
eiKi Jaargang N'o. 18240
Bureaux: Kennémerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Dirccleiu'-TIooMi'edaclcur: Robert Pepreboom
Maandag 4 Februari 1046
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f4
Kerr ontmoette Sjahrir
Een officieel communiqué meldt, dat alle
aan den buitenkant gelegen eilanden van
Ned.-Oost-Indië met uitzondering van
Timor, van 2 Februari af onder het A.F.
N.E.I. (Allied Forces Netherlands East In-
olies) zullen ressorteeren.
Kapitein jhr. H. A. van Foreest gaf te
bennen, dat Timor door de Australiërs be
zet zal blijven. Deze deelde ook mede, dat
de Nederlandsche vloot spoedig de controle
op geheel Ned. Oost-Indië ten Oosten van
Batavia over zou nemen. Ook de Britsch-
Bndische troepen, die zich op Celebes be
vinden. zouden spoedig door Nederland
sche strijdkrachten worden vervangen.
In de omgeving van Kletek, op Oost-
Java. wordt hevig gevochten. Een pa
trouille. die uit Kletek in Zuidelijke rich
ting trok. ontmoette zwaren tegênstand
uit kampongs aan weerszijden van den
weg. Britsche artillerie greep in. Door een
„booby-trap" vielen een gewonde en een
doode te betreuren. Nadat een andere
compagnie de patrouille te hulp was ge
sneld. trok de geheele kolonne zich via
Gedangan, ten Zuiden van Soerabaja, te
rug. Twee transportwagens en een kleine
ambulance-auto zijn door mijnen vernie
tigd; vijf gegradueerde militairen werden
gedood en elf gewond. De Indonesiërs
maakten gebruik van een Bofors en een
75 mM. kanon. Ten Oosten van Kletek is
op een artillerie-jeep geschoten, waar
door twee man werden gewond. De totale
verliezen bij deze gevechtshandeling en
bij Tebel bestonden uit zes dooden en
vijftien gewonden; een shermantank, drie
thansportwagens en twee jeeps zijn door
mijnen beschadigd.
In Semarang is een groep Indonesiërs
van onbekende sterkte een stelling van
Britsche troepen onder een zwaren regen
genaderd. Zij werd door machine-geweer-
vuru verspreid.
Officieel wordt gemeld dat Sir Archi
bald Clark Kerr Zondagmiddag In de am
bassade te Batavia een onderhoud heeft
gehad met Sjahrir.
Sjahrir leek van zijn eerste informeele
ontmoeting zeer gunstige indrukken te
hebben ontvangen. ,,Hij moet wel een
groot diplomaat zijn, juist omdat hij hee-
lemaal niet den indruk gaf, een diplomaat
te zijn", aldus Sjahrir. „Ik geloof, dat dat
de ware diplomatie is."
De formeele besprekingen over het In
donesische probleem zullen niet aanvang
en, voordat Sjahrir Zaterdag van zijn reis
naar Midden-Java, welke hij deze week
van plan was te maken, is teruggekeerd.
Het is mogelijk, dat Sir Archibald Clark
JNa de landing van do mannen van de
„Van Kinsbergen" op Sabang werd door
den Xederlandsehe gezagdrager van bet
inheemsoh bestuur de mededeeling ont
vangen, dat er een opstand werd voor
bereid. l)e leiders ervan werden onmid
dellijk gearresteerd.
Onrust in Hongarije
In Hongarije heerscht feestvreugde over
de pas uitgeroepen republiek, maar deze
wordt aanzienlijk gedempt door een toe
nemende ongerustheid over de politieke
6ituatie in den lande. De president van
de nieuwe republiek, Zoltan Tildy. is bij
de gratie van communisten en socialisten
aa<> hei roer gekomen, echter onder voor
waarde, dat hij een aantal linksch-ge-
oriënteerden op invloedrijke sleutelpunten
plaatst.
De merkbare verschuiving naar links,
die zich thans in Hongarije voltrekt, duidt
volgens een correspondent van de „Ob
server" op toenemenden invloed var. Rus
land. De overneming van de Nationale
Bank door Maarschalk Worosjilof heeft
de spanning slechts kunnen verhoogen.
Een Turksche persstem te Londen stelt
voor van het Midden-Oosten en de Bal
kan een „niemandsland van veiligheid" te
maken, dat onder een regionaal veiligheids
stelsel opgeheven moet worden uit de
eruptieve sfeer van de laatste vijftig jaar.
Kerr intusschen een bezoek brengt aan
Soerabaja, Bandoeng en andere punten op
•Java, welke in handen der Britten zijn.
Het ministerie van Buitenlandsche Za
ken der Ver. Staten heeft meegedeeld, dat
als een vertegenwoordiger wordt uitge-
noodigd bij de besprekingen tusschen Van
Mook en de Indonesisc-he leiders aanwezig
te zijn, de heer Foote ter beschikking zal
worden gesteld.
Eerste Japanner
ter dood gebracht.
Het eerste doodvonnis is aan een Japan
ner op Malaka voltrokken. Het was de
korporaal Hamada, die door een geallieerd
militair gerechtshof schuldig bevonden
werd aan den moord op vijf burgers,, ge
pleegd te Kuala Kubu op Malaka. (U.P.)
Drastische verlaging
Fransche legeraitgaven
voorgesteld.
De Fransche minister van financiën,
André Philip, heeft de commissie voor de
financiën van de Nationale Vergadering
voorgesteld, de begrooting van defensie
tot op de helft te verminderen. Het voor
stel heeft een protest uitgelokt van ge
neraal Delattre de Tassigny, den inspec
teur-generaal van het leger. Delattre heeft
geprotesteerd bij Gouin. en naar men
zegt, heeft het onderhoud een stormachtig
karakter gedragen. Ook de nieuwe minis
ter van oorlog heeft in eigen kring tegen
stand tegen zijn voorstel ondervondep:
zoowel Michelet (M.R.P.), minister voor
de strijdkrachten als Tillon (communist),
minister van bewapening, achten de voor
gestelde verlagingen te drastisch en ge
vaarlijk.
Het woord is aan.
Canning:
Met zijn scherp onder
scheidingsvermogen vindt
hij zwart niet zoo zwart
noch wit zoo heel wit.
(Uit: New Morality)
De speciale commissie van de Ver. Na-
tres, die naar de Ver. Staren was gezon
den om een plaats voor definitieve vesti
ging voor de organisatie te zoeken, be
veelt het gebied van North-Greenwich-
Stamford in het uiterste Westen van
Connecticut als zetel aan.
New York-City wordt aanbevolen als
tijdelijke plaats van vestiging, totdat vol
doende accomodatie in de permanente
plaats van vestiging verkregen is.
Het uitgekozen gebied ligt 30 km. ten
Noordoosten van New York aan de Long
Island Sound.
Dertig inwoners van Greenwich-Stam
ford hebben in een petitie verklaard, dat
de U.N.O. de „schitterende" atmosfeer
van de streek zou bederven. „Wij koeste
ren geen vijandschap jegens de U.N.O.,
maar wij zijn van meening dat het vesti
gen van de U.N.O. in Greenwich het lan
delijke karakter van de streek ernstig zou
schaden".
De burgemeester verklaarde echter, dat
die oppositie „volkomen ongeorganiseerd"
is, en dat hij het voorstel van de commis
sie toejuicht.
Nader wordt gemeld, dat duizenden in
woners van Greenwich-Stamford de pe
titie hebben onderteekend.
De Grieksohe kwestie.
De linksche E.A.M. heeft den Veilig
heidsraad verzocht een speciale commis
sie van onderzoek naar Griekenland te
sturen om te constateeren, dat „er geen
Huldiging
Kardinaal de Jong
Het Centraal Distributiekantoor deelt ter
voorkoming van misverstand mede, dat z.g.
kinderbiscuits niet zonder bon verkocht
mogen worden, die zijn verkrijgbaar op de
voor rijst aangewezen bonnen. Per bon voor
500 gram rijst zijn 500 gram kinderbiscuits
verkrijgbaar.
Het ligt in de bedoeling, dat R.K. Ne
derland den aartsbisschop, ter gelegenheid
van zijn verheffing tot Kardinaal, een
buide zal brengen te Utrecht op Donder
dag 28 Februari. Op dien dag zal de kar
dinaalsbaret plechtig worden overgereikt.
Daarna zal de kardinaal een pontificale
H. Mis opdragen met assistentie van het
geheele episcopaat. Hierbij en bij de daar
opvolgende middagfeestvergadering zullen
vertegenwoordigers uit het geheele land
en uit ieder dekenaat aanwezig zijn.
Op 28 Februari zal tevens in alle katho
lieke kerken een H. Mis worden opgedra
gen tot intentie van den kardinaal-aarts
bisschop.
Op 10 Februari wordt in alle R.K. ker
ken in Nederland een collecte gehouden
om een feestgave aan den KardinaaLte
schenken. Deze heeft de opbrengst be
stemd voor alle door den oorlog getroffen
kerken.
Jeugdige artilleristen aan den
dood ontsnapt
Op een duinterrein te Bioemendaa!
heeft de politie Zondag een vijftal H.B.S.-
scholieren gearresteerd, die daar ter plaat
se met een zelf geconstrueerd kanon pro
jectielen hadden willen afvuren. Bij dit
levensgevaarlijke spel kwam de munitie
in het kanon tot ontploffing, waardoor
het apparaat uil elkaar sprong. Wonder Britsche vlootbases:
boven wonder kwamen de roekelooze
knapen er ongedeerd af. Zij zijn na ver
hoor weer op vrije voeten gesteld.
Eind vorige week heeft de Bloemen-
daalsche recherche een zekeren C. v. d.
S. uit Haarlem aangehouden, die met een
inteekenlijst langs ce deuren ging om,
naar hij voorwendde, geld in te zamelen
voor een Haarlemsche vrouw, die van al
haar bezittingen zou zijn beroofd. De op
lichter besteedde het geld ter. eigen bate.
Ook in Aerdenhout blijkt hij soortgelijke
practijken te hebben bedreven.
democratische toestanden bestaan en dat
de witte terreur voortduurt". In een
Zaterdagavond afgelegde verklaring zegt
de E.A.M.. dat „slechts het vertrek der
Britsche troepen aan den abnormalen
toestand in Griekenland een einde zal
maken. De Britsche troepen in Grieken
land vormen een bedreiging van den
vrede en binnenlandsche veiligheid van
Griekenland.
Nederlandscli motorschip
gezonken.
Alle zes opvarenden gered
De geheele uit zes koppen bestaande
bemanning van het met kolen geladen
Nederlandsche motorvaartuig „Rian" van
232 ton is gered, nadat het schip Zondag
ochtend na een aanvaring ter hoogte van
Ramsey (eiland Man) was gezonken. Bij
deze aanvaring was nog een ander Ne-
derlandsch schip betrokken nl. het ma
rinevaartuig de „Jan van Gelder", dat
slechts oppervlakkige schade bekwam. De
bemanning van de Rian werd doör de Jan
van Gelder aan boord genomen en te
Ramsey aan land gezet.
De kleurenfilm
ill nieuwe banen.
Uit New Yorlc wordt gemeld, dat men er
in geslaagd is. zwart-wit films door mid-
dei van een „kleurenlens" in filmprojectoren
en opname-apparaten als kleurenfilms op het
witte doek te brengen. Dit procédé, bekend
als „Thomaskleur" zal een omwenteling ver
oorzaken op cinematografisch gebied en ook
de onmiddellijke kleurentelefisie zal er baai
bij vinden, verklaart men.
E. Phillip Oppenheim overleden.
De beleende schrijver van avontuurlijke
romans E. Phillips Oppenheim is op tach
tigjarigen leeftijd in zijn huis te St. Peter
Port in Guersney overleden.
Oppenheim heeft meer dan honderd ro
mans geschreven. In ons land is misschien
zijn bekendste boek „Rijk en geen geld",
dat ook als tooneelstuk succes had.
Kinderbiscuits niet zonder bon.
Vorrink getuigt
voor Nederland
Drie groepen Nazi-vrienden
Zaterdag heeft Koos Vorrink voor het
Neurenbergsche tribunaal een krachtig
geluid doen hooren over het Nederland
sche aandeel in het wereldleed, veroor
zaakt door het Nationaal-Socialisme. oZo-
wel de aanklager Faure als Seyss' verdedi
ger probeerden Vorrink in hun zog te trek
ken. maar hij legde een objectieve eu
heldere getuigenis af van hetgeen in de
vyf voorbije jaren in Nederland gebeurd
is.
Vorrink splitste de Nederlandsche
Duitschgezinden in drie groepen: De ..Blut
und Boten'-geloovigen. die heel Holland,
voor hun „religie" wilden winnen, de po-
litiek-geïnformeerden, die taktloos pro
beerden Nederland in Nazi-zin te refor
meeren, terwijl de ruïnes van Rotterdam
nog rookten, en de intriganten, wier eer
ste opzei was, Nederland's nationale een
heid te vernietigen, daarbij gebruik ma
kende van de meest infame middelen.
Deze laatste groep was voor het oog
bereid tot samenwerking met de anderen,
maar speelde achter de coulissen de ver
schillende machtsgroepen tegen elkaar uit.
De N.S.B. kreeg tenslotte de sleutelstel
lingen in het Nederlandsche staatsappa
raat in handen en vereenigde de drie ge
noemde stroomingen.
Na een overzicht gegeven te hebben van
den treurigen gang van zaken, zooals
deze werd ingeleid door het Leiderschap
van Musseri, verder schreed via de „Ne
derlandsche" Waffen SS, de ver-doorge
voerde nazificeering van Nederland, de
Jodenvervolgingen en tenslotte culmineer
de in de gruwelijke massamoorden, bracht
de heer Vorrink de moreele terreur naar
voren, zooals deze door de Duitschers
werd doorgevoerd en uitgestippeld De
kunst, de radio, de kerk, het gesprek dit
alles werd in het onvrije keurslijf var het
Nazidom gedwongen. Maar de gedachte
bleef vrij en het verzet op alle gebied was
de uitlaatklep van Nederland's vertrapte
gevoelens.
Nazi-analphabeten.
De verdedigers van SA en SS stelden
Vorrink vele vragen, maar de getuige
bleef bij zijn uitspraken, dat de SS hon
derden jonge menschen geprest heeft,
dienst te nemen, dat de Nazi's verant
woordelijk waren voor de vele zelfmoor
den, die onder het Joodsche volksdeel
direct na den tienden Mei voorkwamen.
Toen een der advocaten bezwaar maakte
tegen Vorrlnk's qualificatie „Nazi-anal
phabeten" legde de getuige uit. dat een
Nazi-analphabeet volgens zijn meening
iemgfid is, die boeken verbrand waar de
wereld in bewondering voor geknield
heeft, die een oordeel velt over een zaak,
waar hij geen verstand van heeft
Direct na de zititng is de heer Vorrink
naar Nederland teruggekeerd. In zijn
uiteenzetting werd veel feitenmateriaal
gemist, tengevolge van de omstandigheid
dat deze getuige op het laatste moment
was aangewezen en derhalve niet vol
doende voorbereidingen kon besteden aan
zijn verklaringen. Ook te Neurenberg
bestond geen gelegenheid, om zich be
hoorlijk te preoareeren op deze hoogst
gewichtige taak.
De luchtpost naar West-In<lië zal. te be
ginnen met 14 Febr. rechtstreeks gaan. Om
de 11 dagen gaat een machine naai' de West
er komt er een uit de West naar Nederland.
Engeland stelt bases ter beschikking
Weerbericht
Zaclit weer. Meest matige Z.-W. wind.
zwaar bewoiki met tijdelijke opklaringen
plaatselijk eenlge regen, temperatuur
overdag tusschen 7 en 10 graden.
De Evening Standard van Vrijdag be
vat het bericht, dat de voornaamste
Gibraltar, Malta,
Singapore en Hongkong ter beschikking
zullen komen van de „wereld-politie"
der Vereenigde Naties. Deze bases zul
len niet worden overgedragen aan de
Vereenigde Naties, doch Engeland zal
haar het volle gebruik van deze vlooi
en luchtbases. die speciaal in het stra
tegische wereldplan staan vermeld, toe
staan.
Wanneer ook de Veiligheidsraad ge
wapende actie tegen een aanvaller zal
bevelen zullen „alle leden van de Ver
eenigde Naties, speciaal de elf leden van
den Veiligheidsraad, opgeroepen worden
om hun bijdrage te geven. Waarschijn
lijk zijn de Amerikaansche vlootbases
op Hawaii en Goeam in den Stillen
Oceaan onder het schema begrepen.
Rusland zou kunnen bijdragen met
vliegvelden in Siberië en de Chineesche
regeering met luchtbases in Noord-
Centraal- en Zuid-China. Frankrijk zou
ook het gebruik van de belangrijke
vlootbases Toulon en de vliegvelden van
Noord-Afrika kunnen aanbieden. Tij
dens de eerste ontmoeting van de mili
taire staf-commissie der Vereenigde
Naties, welke a s. Maandag begint, zul
len de veiligheidsplannen voor ieder
deel van de wereld worden uitgewerkt
en in een later stadium zullen wellicht
de regionale subcommissies ten behoe
ve van het Midden- en Verre-Oosten
worden opgericht.
De zeelieden, soldaten en vliegers, die
aan de „wereld-politie" worden verbon
den, zullen naar voorgesteld wordt, de
uniformen van hun eigen landen dra
gen en voorts een epaulette, waarschijn
lijk het insigne van de Vereenigde Na
ties, een wereldbol met een krans van
olijventakken. Volgens de Evening Stan
dard zal de militaire siaf-commissio
twee maal per jaar wereld-manoeuvres
te land, ter zee en in de lucht houden.