IJmuider Courant
^en Politieke
Gebeurtenis
Reacties op de voorstellen:
van niet ongunstig tot gunstig
Manoeilsky blijft bij zijn eisch
•.no-Jaargang No. JS2.1R
bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Dlrcctcnr-HooMredatleur: Robert Peercboom
Dinsdag 12 Februari IftIG
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
\E schepping van de Partij van den
Arbeid, die haar stichtingscongres
aterdag te Amsterdam heeft gehouden,
zonder twijfel een groote politieke ge-
■jurtenis in ons land. Want hiermee is
o slagorde der oude partijen doorbroken
n hebben zich drie .partijen en eenige
einere groepen vereenigd op een ge
meenschappelijke basis, die zooals voor-
:tter prof. Banning ten Congresse op
merkte niet door compromissen is be
reikt, maar uit eerlijk en oprecht overlég
ontstaan. Belangrijk zijn ook de woorden
van minister Drees: „Sedert een halve
eeuw was het politieke leven in ons land
vrijwel gefixeerd. Er waren numerieke
verschuivingen, maar de posities bleven
vast liggen. Er waren ook niet meer de
duidelijke en klare bestemmingen, waar
voor men bij de verkiezingen werd gesteld.
Iedereen wist. dat de versnippering der
politieke partijen geen enkele in staat
stelde, eer. programma werkelijk uit te
voeren. Dit deed de onverschilligheid en
de afkeer tegen het politieke leven ont
staan/'
Men denkt bij dit betoog wel meteen
aan het stelsel der Evenredige Vertegen
woordiging, dat in de jaren 19171940 het
politieke leven zoozeer heeft helpen ver
starren en alleen kleine numerieke ver
schuivingen bij de verkiezingen mogelijk
maakte. Volgens dit stelsel zullen in Juni
a.s. de verkiezingen nog gehouden wor
den. Zal het de laatste maal zijn? Zal uit
de komende Grondwetsherziening die wij
ziging van het kiesstelsel voortvloeien, die
een vernieuwing en tevens een bevrijding
kan bettekenen en -de belangstelling en
het medeleven van de kiezersmassa den
aansporenden zweepslag toedienen, dien
zij behoeven? Het is van harte te hopen.
Bleven wij aan E. V. geklonken, dan zou
minister Drees het na de verkiezingen
van 194(5 toch weer aanschouwen, dat de
dan verworven nieuwe posities bleven
vastliggen. Op zichzelf zal de vorming van
de Partij van den Arbeid voor de komende
verkiezingen wel tot een belangrijke ver
andering, vergeleken met de positie van
1940, moeten leiden. Maar concentraties
van partijen alleen kunnen de verstarring,
door E. V. teweeggebracht, niet blijvend
teniet doen. Het kiesstelsel is inderdaad
een kernpunt van het politieke leven.
De heer R. van dor Burg, vroeger van
de Christen Dem. Unie, heeft op het Con
gres gezegd: „Zullen wij in staat zijn het
materialisme, dat hoogtij viert, te over
winnen? De oorlog heeft ons een erfenis
nagelaten, die nauwelijks te verstouwen
zal zijn. Vele schrijnende misstanden in
onze maatschappij schreeuwen om oplos
sing. De politiek heeft geen allerbesten
naam in ons land." Hel zijn overwegin
gen, die ook andere partijen zich wel met
den diepsten ernst zullen moeten voorleg
gen.
Er is een voorloopig bestuur van twin
tig leden voor dc Partij van den Arbeid
gekozen en het bevat 9 oud-S.D.A.P.'ers,
vier oud-V.D.'ers, twee oud-C.D.U.-leden,
twee Katholieken (Christofoorgroep), twee
vertegenwoordigers van de voordien poii-
tiek-dakloozen en als twintigste lid den
minister-president, prof. Schermerhorn.
De helft van de ministers behoort tot de
Par.tij van den Arbeid. Wij zullen er nog
aan moeten wennen de partijnamen SJD.
A.P., V.D. en C.D.U. niet meer te hooien
op het politieke strijdtooneel. Het is nog
even nieuw voor ons, bekende namen als
Vorrink, Lieftinck, Joekes, Drees, Oud en
Kranenburg als die van een groep partij-
genooten onder één vlag vereend te zien.
Prof. Lieftinck, de minister van Financiën,
was het die op het Congres sprak van
eerbied voor de Scheppingsorde en dienen
van de gerechtigheid als een Goddelijke
opdrachteen overtuiging, die ver
vat is in het program der nieuwe partij,
die Christendom en socialisme in haar
vaandel voert en daarmee voor mannen
als prof. Banning en prof. Schermerhorn
een hoogste vervulling van wenschen moet
beteekenen, die dan ook duidelijk in hun
geestdriftige redevoeringen op het Con
gres tot üiting kwam.
Het is te voorzien dat na de verkiezin
gen groote kans zal bestaan op samen
werking van de Partij van den Arbeid
met de Katholieke Volkspartij, die haar
naam aldus gewijzigd heeft na een halve
eeuw lang Katholieke Staatspartij gehee-
ten te hebben. Vele politieke voorspellin
gen gaan in de richting varl een werk-
meerderheid „working majority" zegt
de Engelschman in de nieuwe Volks
vertegenwoordiging, voor deze beide
partijen. Bij de verkiezingen zal moeten
blijken hoevele politiek dakloozen zich tot
de Partij van den Arbeid voelen aange
trokken. Een aantal hunner heeft ver
leden week. terwijl de fusionneerende
partijen elk haar congressen hielden, ook
een congres belegd, dat tot toetreding
besloot.
De vraag, of met de stichting van de
Partij van den Arbeid de rangschikking
van partijen voor den stembusstrijd ten
einde is. kan nog niet met zekerheid wor
den beantwoord. Van sommige is het ze
ker dat zij weer .onder den bekenden naam
zpllen deelnemen. Maar er loopen nog wel
geruchten over de mogelijkheid der vor
ming van een nieuwe middenpartij. Moch
ten die tot werkelijkheid worden de
Indonesië's Onafhankelijkheid
Zooals overeengekomen was, hebben het
nationalistische dagblad Merdeka en het
Bataviasche „Het Dagblad", den tekst van
de Nederlandsche voorstellen zonder com
mentaar gepubliceerd.
Vooral de oudere elementen zijn gevoe
lig voor der. goeden wil, die uit deze voor
stellen blijkt: de officieele reactie is ech
ter lauwer, al waardeert men de'breedere
mogelijkheden voor besprekingen, die
thans geopend worden. Hadji Agus Salim,
die thans officieel adviseur van Sjahrir
is geworden, verklaarde, dat de republi
keinen eerst de reactie uit Midden-Java
willen afwachten. Voor dien tijd zullen zij
in geen geval tot handelen overgaan. Soe-
tan Sjahrir weigerde dan ook een ver
klaring af te leggen. Toen hem naar zijn
oordeel gevraagd werd over de besprekin
gen in de Organisatie der Ver. Katies be
treffende den toestand in Indonesië, ant
woordde hij grinnikend: „Het lijkt, dat het
slechts hun bedoeling is, een commissie
van onderzoek te sturen. Ik zou niet we
ten, wat voor schade die kan aanrichten."
Hij zeide tenslotte nog, dat het Republi-
keinsche antwoord binnen 14 dagen ver
wacht kan worden.
Jn str\jd met andersluidende geruchten
neemt onder dc Nederlandsche bevolking
te Batavia critiek op de voorstellen geen
belangrijke plaats in. Men is geneigd zijn
oordeel op te schorten tot nadere bijzon
derheden uitgewerkt zijn.
De New-York Times weet nog uit Ba
tavia te melden, dat de Nederlandsche
voorstellen door een specialen koerier aan
Soekarno in Djokjakarta zijn overhan
digd.
De rueening van derden
Ervaren neutrale waarnemers, die na
drukkelijk beweren, dat de besprekingen
waarschijnlijk van zeer langen duur zullen
zijn, hebben als hun meening uitgespro
ken, dat de politiek geschoolde Indonesiërs
het op prijs zullen stellen, dat de voordee-
len van het hervormingsplan ruimschoots
opwegen tegen de tijdelijke nadeelen er
van. Deze waarnemers wijzen vooral op
het groote belang van hei vooruitzicht
voor Indonesië, spoedig tot de Ver. Naties
te kunnen toetreden. Zij zijn er eveneens
van overtuigd, dat Indonesië's onafhanke
lijkheid niet in 5 maanden voltooid kan
worden. Daarom zien zij in het tijdsele-
ment, dat in de Nederlandsche voorstellen
vervat is, een bewijs van verstandig po
litiek beleid.
Het feit, dat het kabinet-Sjahrir geen
verdere stappen zal doen voordat de re
actie uit Djokja bekend is, wordt niet toe
geschreven aan een opnieuw beperken
van dc volledige bevoegdheden, die de
Indonesische minister-president verleden
week verkregen heeft.
Het Londenscne dagblad ..The Times"
juicht in een hoofdartikel. „De Indonesi
sche knoop", de Nederlandsche voorstel
len toe, die boven een plaatselijke regeling
uitgaan. Het plan van een centrale regee
ring doet denken aan de structuur van
het Koninkrijk der Nederlanden, dat ont
staan is als een federatie van provinciën,
welker eenheid gewaarborgd wordt door
de Kroon. De nieuwe federatie zal echter
minder geünifieerd zijn, wat moge blijken
uit het Nederlandsche plan, Indonesië zoo
spoedig mogelijk voor te dragen als lid
van de Vereenigde Volken. Het blad be
sluit met de opmerking, dat het terugtrek
ken van de Britsche troepen uit Java ner
gens méér toegejuicht zal worden dan in
Engeland en ook zal geschieden, zoodra
een compromis bereikt is.
Amerika heeft nog 6lechts weinig van
zijn meening laten hooren. Op het oogen-
blik is een radio-commentaar het eenige
wat ons bereikt heeft, en dat houdt zich
op de vlakte.
Twee bunkerbouwers
Voor het Bijz. Gerechtshof te Amster
dam zouden heden terecht staan H. M. uit
Santpoort en R. R. uit Overveen, wien
o.m. ten laste werd gelegd: het verbou
wen van een aantal Nederlandsche sche
pen tot duikerschepen; het repareeren
van 60 vaartuigen der Duitsche marine,
het bouwen van 20 reddingssloepen voor
Duitsche schepen; het bouwen van 24
kazematten, althans een aantal Duitsche
schuilplaatsen in de duinen, althans
daaraan hebben meegewerkt. Verder werd
vermeld dc bouw van 36 kazematten te
Hoek van Holland, op Rozenburg en
Goeree en Over-Flakkee, van 12 trans
formatorenhuizen met bijbehoorende ma
chinekazematten en een gasfilterstation.
Ook vermeldde de dagvaarding den aan
leg van diverse straat versperringen in
de omgeving van den Briel.
De behandeling van de zaak werd we
gens ziekte van den verdediger voor on-
bepaalden tijd uitgesteld.
Dr. J. H. Carp
voor den rechter
Op 5 Maart te 10 uur zal voor het bijzonder
gerechtshof te 's Gravelhage terechtstaan cr.
J. H. Carp, die president geweest is van het
zoogenaamde Vredegerechtshof, dat in be-
"zetüngstijd te 's Gravenhage gevestigd was.
Het woord is aan.
N ij h o f f:
Het goede is een onver
moeibare zang; maar het
slechte wordt moede en is
allang, voor het zingen kan
ondergegaan.
Von Paulus getuigt
in Neurenberg
Begin Januari van hel jaar 1943 kwam
de groote ommekeer in den Duitschen
veroveringsoorlog in Rusland, toen gene
raal von Paulus met de resten van het
zesde Duitsche leger bü Stalingrad moest
capituleeren. Maandag werd de herinne
ring aan dit feit wee/ levend, toen von
Paulus in de getuigenbank van het Neu-
rcnbergschc hof verscheen. Deze gebeur
tenis vormde een volkomen verrassing,
niet het minst voor de beklaagden en de
verdedigers, welke laatsten natuurlijk niet
daarop geprepareerd waren.
Von Paulus antwoordde op de vragen,
die hem door den Sovjet-aanklagen»Ru-
de nko werden gesteld, dat het aanvalsplan:
tegen de Sovjet-Unie ongetwijfeld de be
doeling had. dit land te koloniseeren. Hij
gaf een schildering van de voorbereidin
gen tot het aanvalsplan „Barbarossa",-
waarin Finland en Roemenië waren dp-
genomen, doch waarin niet gerept werd
over de mogelijkheid van een Russischen
aanval. De nadere uitwerking ervan voor
zag in de verovering van Rusland tot do
lijn WolgaArchangel. Hoezeer Hitier be
hoefte had aan de grondstoffen van het
land, bleek uit diens uitlatingen in Juli
1942; zonder de olievelden van Maikop en
Grosney achtte de Fuhrer den oorlog ver
loren. Toen Rudenko vroeg, wie volgens
den generaal actief aan het agressieplao
hadden deelgenomen, verklaarde von Pau
lus, dat Göring, Keitel en Jodl de eerste
militaire raadgevers van Hitier waren.
De mededeelingen van dezen Duitschen
generaal veroorzaakten een sensatie in de
beklaagdenbank. Vooral Göring was zeer
opgewonden en ook de anderen lieten
haastig brieven aan hun verdedigers over
handigen. Er werden nog andere getuige
nissen aangehaald, o.a. van gen. Warli-
mont, plaatsvervanger van Jodl. Deze had
verklaard, dat Hitier reeds in 1940 den
aanval op Rusland had willen openen,
doch door onvoldoende strategische voor
bereidingen was dit onmogelijk
Zal Veiligheidsraad beslissen?
De bespreking van de Indonesische
kwestie in den Veiligheidsraad werd
Maandagavond heropend met een rede
van Manoeilsky. De Oekraïnsche af-
gêvaardigde drong er bij den Raad op
aan, een definitief besluit te nemen
en wees op de resultaten van het niet
nemen van een beslissing door den
volkenbond inzake Spanje. Hij stelde
een resolutie voor, waarin om het sa-,
menstellen en uitzenden van een com
missie naar Indonesië werd gevraagd.
Voorzitter Makin bracht de vraag ter
sprake, of de Oekraïnsche gedelegeerde al
of niet het recht had. den Raad een voor
stel voor te leggen. Hierover waren de op
vattingen verschillend. Mr. van Kleffens
N.R.C. zinspeelde er onlangs op dan zal
dat wel spoedig blijken.
Dat in de Partij van den Arbeid een
sterke concentratie van partijen tot stand
is gekoriien, en dat een aantal bekende
Nederlanders van vele vroeger zoo sterk
gescheiden politieke opvattingen er elkaar
in gevonden heeft, is c-enpolitieke ge
beurtenis van onloochenbare beteekenis.
R. P.
Russische verkiezingen
Maandagavond 8 uur had de centrale
verkiezingscommissie te Moskou een to
taaloverzicht van de deelneming der kie
zers aan de verkiezingen. Naar uit deze
gegevens blijkt, hebben van de bijna hon
derd millioen kiesgerechtigden 99.5 pet.
hun stem uitgebracht. De uitslagen kun
nen kunnen eerst tegen 14 Februari be
kend zijn.
tenslotte meende, dat de Raad, 'bij afwe
zigheid van vastomschreven regelen,
„mild" moest zijn in zijn houding. Hij
stelde formeel voor, dat den Oeluaïnschen
gedelegeerde zou worden toegestaan, zijn.
resolutie ter tafel te brengen.
De Amerikaanschc afgevaardigde Stetti-
nius verklaarde zich tegen het instellen
van een commissie van onderzoek. De
beste hoop op een oplossing van de kwestie
In Indië was gelegen in de onderhande
lingen. die thans aan den gang zijn tus-
sehen Nederland en de Indonesische na
tionalisten. Stettinius zeide dat, te oordee-
len naar wat mr. Van Kleffens gezegd
had, het leek, dat aan de gewettigde ver
langens van het Indonesische volk zou
worden tegemoetgekomen. Een commissie
zou daarom geen zin hebben; het zou zelfs
ernstig zijn, wanneer de Raad iets doen
zou. dat een .succesrijk resultaat in den
weg zou slaan. De Chineesche afg< nar-
digde Wellington Koo zeide. dat de Raad
de bespreking van het Oekraïnsche voor-
stefbehoorde te verdagen, totdat het re
sultaat van de huidige onderhandelingen
te Batavia bekend zou zijn
Amerikaansche kringen te Londen vree
zen, dat hét op eefl beslissende uitspraak
van den Veiligheidsraad inzake dc- bè-
doelde commissie zal uitloopen. De moge
lijkheid is echter niet uitgesloten, dat de
Raad zal probceren een compromis tc vin
den, in den geest van dé regeling dc-r
Iraansche kwestie. In dat geval zou iedere
actie voorloopig achterwege blijven.
Hedenmorgen zouden de besprekingen!
worden voortgezet.
Christelijk Democratische Unie
Het secretariaat van de Christelijk De
mocratische Unie (in liquidatie) deelt
mede, dat de berichten inzake het besluit
om toe te treden tot de Partij van dert
Arbeid den indruk wekken alsof dit be
sluit mét op twee na algemeene stemmeni
is genomen. Er werd echter slechts eeii
meerderheid van drie stemmen bereikt.-
Overeenkomstig de statuten kon de C.D.U.
hierdoor niet worden ontbonden, aange
zien daarvoor drie kwart van de stemmen
noodig was. De minderheid heeft daarna;
voorgesteld de C.D.U. over te dragen aan
de meerderheid. Dit laatste voorstel, dat
dus de bekrachtiging der liquidatie in
hield, werd inderdaad met op twee na
algemeene stemmen aangenomen.
De leden welke zich sinds de bevrijding
opnieuw als lid hadden aangemeld, zijn
grootendeels overgegaan naar de luist
opgerichte Democratische Volkspartij.