IJmuider Courant
Hulp aan Nederland
Montreal hoofdzetel
Indonesiërs trachten scheiding
België's problemen bij regeeringsvorming
«Oc Jaargang-No. IS2C0
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 543?
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Woensdag 2b Februari 1046
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.—
DOOR andere landen is in 1945 gewel
dig veel gedaan om Nederland in zijn
nood te hulp te komen. Iedereen herin
nert zich de vreugde waarmee wij, nog
voor de bevrijding, het Zweedsche en het
Zwitsersche wittebrood ontvingen. Het
was als een ongekende lekkernij, waarop
onze hongerige magen werden onthaald..
Iedereen weet ook nog van de ontroering,
die ons allen beving toen wij de grimmige
Engelsche bommenwerpers in reeksen uit
de wolken zagen omlaag duiken oin hun
goede gaven op onze vliegvelden te doen
regenen. Dat gebeurde ook nog voor de
bevrijding.
En daarna? „Wij constateeren met dank
baarheid. dat er snel is geholpen en op
groote schaal", zegt het departement van
Sociale Zaken in den ambtelijken stijl, die
regeeringsbureaux eigen is en die het ook
vol moet houden. Want waar zou het heen
gaan als departementen 'emotioneel wer
den of nog erger! zich in zwierigen
althans litterairen stijl gingen uiten?
Soeiaie Zaken valt daar niet aan ten
prooi. In een korte „considerans" stelt het
Amerika, Engeland, Deneraarken, Zweden
en Zwitserland voorop als onze voornaam
ste hulpverleeners en laat alS landen, die
ook aanzienlijke giften zonden Argentinië,
Brazilië, Canada, Portugal, Ierland, Bel
gië en Zuid-Afrika volgen. Wist u dat het
er zooveel waren? Twaalf landen, die ons
in hoogen mate hulp hebben verstrekt!
Sociale Zaken zou Sociale Zaken niet zijn
als het dit niet toelichtte met een reeks
statistische gegevens, die wij volledig
zouden vermelden als Binnenlandsche
Zaken ons meer papier verstrekte. De
statistiek geldt vooral natura. Als ik ree
der was zou ik haar in scheepsladingen
gaan berekenen en een gansche vloot voor
mijn verheugd gedachtenoog zien opdoe
men. Weet ge dat de Amerikanen in 1945
ruim 166.000 kisten en colli naar Neder
land hebben verscheept, bevattende in
hoofdzaak nieuwe en gebruikte kleeren
en schoenen, keukengerei, looden afvoer
buizen, geconserveerde voedingsmiddelen
waaronder kindervoedsel en melkproduc
ten, voorts zeep en zeeppoeder, levertraan,
ledikanten en dekens? Deze bonte opsom
ming wordt door de Engelschen geëve
naard. die ons voor 1 November al bijna
een millioen artikelen hadden doen toe
komen, waarbij kleeren, ondergoed, fiet
sen, dekens, schoenen, bedden, timmer
gereedschappen, spijkers, rubber zolen en
hakken. Als speciaal geschenk van rhet
Engelsche volk deden zij ons 133 ambu
lance-auto's cadeau. Onze bibliotheken
ontvingen 14000 boeken en pas is geble
ken, dat het sinds 1 November geenszins
met deze Engelsche boekenzendingen is
afgeloopen, want de Haarlemsche Stads
bibliotheek is door den Help Holland
Council met een mooie collectie bedacht.
In Engeland, zelf zwaar beproefd door
den oorlog en zuchtend onder loodzware
belastingen, werd een paar millioen gul
den voor Nederland bijeengebracht en
gedeelten van dat geld kregen zulke
schoone bestemmingen als de bekostiging
van het voortreffelijke werk der medische
hulpdiensten in de Betuwe en op Walche
ren en den aankoop van kleeren, fietsen
en boeken voor studenten. De Engelsche
lijst is nog veel langer en in December
alleen werd zij weer verlengd met een
kleine 17000 colli, bevattend goederen van
velerlei aard en vier ambulance-trailers.
Het kleine Denemarken volgt. Hel heeft
ons duizenden tonnen levensmiddelen ge
zonden: meel, eieren, kaas, marmelade,
boter, worst en conserven, maar ook groo
te hoeveelheden huishoudelijke artikelen,
meubelen en medische instrumenten. Het
heeft duizenden Hollanders gastvrij ont
haald. Het heeft een offervaardigheid ge
toond, die zoover ging, dat tijdens een
staking in de meelfabrieken de arbeiders
aanboden om het voor Holland bestemde
meel gratis te laden.
De Zwitsersche bevolking heeft vijftig
millioen francs bijeengebracht, waarvan
tweederden voor Nederland is bestemd.
- Op Zwitsersche rekening staatook een
opsomming van levensmiddelen, medicij
nen, schoenen, dekens, gereedschap, veel
nieuwe kleeren, met de zending van een
kleine achtduizend colli in het .laatste
kwartaal van 1945 en de bijzondere ver
melding van die 140 demontabele barak
ken. die voor huisvesting van arbeiders
in Zeeuwsch-Vlaandcren. op Walcheren,
in de Betuwe en in Noord-Limburg en ook
als noodwoningen zoo prachtig van pas
zijn gekomen en zoo uitstekend in orde
bleken, zoodat zij in een minimum van
tijd konden worden gemonteerd en meteen
in gebruik genomen.
Moet ik nu nog de hoofdposten uit de
indrukwekkende Zweedsche opsomming
noemen en over het Iersche'slachtvee.
25000 kisten uit Zuid-Afrika en levens
middelen- en kleeren uit Zuid-Amerika en
Canada, alsmede Portugeesche stoffen, die
nu tot kleeren verwerkt worden, gaan
uitweiden?
Neen. er is meer behoefte aan een ge
volgtrekking. Die is dat wij reder, tot
groote dankbaarheid hebben, niet alleen
voor de materieele hulp die zoovelen on
der ons hoévele duizenden hebben niet
bovendien directe particuliere zendingen
uit het buitenland gekregen! uil den
nood gered heeft, maar ook -en vooral
voor de groote en spontane hartelijkheid,
aan ons volk bewezen. Die treft het diepst.
Ik zou erbij willen zeggen: ik hoop dat
wij haar verdienen. Het best kunnen wij
dat bewijzen door onze energie om er
van Spionnage-complot
Aanslagen op voomaamsten getuige gepleegd
Unitecj Press meldt, dat onder de perso*
non die vanwege het Canadeesche spion-
na ge-onderzoek gearresteerd zyn, zich
ook een vrouw bevindt, naar te Ottawa
verluidt.
Te Montreal dat in gezaghebbende verkla
ringen een van de voornaamste centra
van het spionnage-complot wordt ge
noemd, werden zes personen gearresteerd,
waaronder een lid van den Nationalen
Raad voor wetenschappelijk onderzoek.
Volgens het te Toronto verschijnende
blad „Daily Star" zal. Canada eischen dat
alle Russische agenten die bij spionnage in
Canada betrokken zijn, worden terugge
trokken. Volgens deze krant die het be
richt uit Ottawa heeft zal Canada er op
staan dat er in de staf van de Russische
ambassade een- zorgvuldige schoonmaak
zal worden gehouden en dat op de een of
andere wijze gezorgd zal worden dat de
actie om zich in het bezit van Canadee
sche militaire en wetenschappelijke ge
heimen. te stellen, niet hervat zal worden.
De „Montreal Gazette" beweerde Dins
dag, dat. naar „verluidde, een Sovjet-Rus
sisch complot om voor een bedrag van
meer dan een half millioen dollar ura
nium „op de zwarte markt" in Canada op
te koopen, ontdekt zou zijn. Deze manoeu
vre. aldus schrijft het blad, had het besluit
moeten zijn van de samenzwering rond de
atoombom, welke in Ottawa en andere
deelen van hel Dominion was opgezet."
Volgens het blad zouden verschillende
maatschappijen betrokken zijn geweest
bij het beweerde verdwijnen van uranium-
voorraden, ofschoon de Sovjet-Russische
agenten er niet in geslaagd zouden zijn
het uranium-erts het land uit te- krijgen.
Er zijn aanslagen gepleegd op den vour-
naamsten getuige bij het onderzoek naar
de spionnage, die in Canada zou zijn ge
pleegd, naar Reuter meldt. Het Cana
deesche persbureau deelt mee. dat de
autoriteiten zich zorgen maken over de
veiligheid van dezen getuige.
Verklaring van Byrnes
De Amerikaansche minister van buiten
landsche zaken, James Byrnes, heeft ver
klaard, dat, zoover hij wist. het geheim
van de atoombom nog uitsluitend in het
bezit van de Ver. Staten is. Hij zeide ech
ter, dat niemand kan zeggen, of het ge
heim werkelijk in vreemde handen is ge
vallen. Hen zeide verder, dat er geen
Amerikaansche burgers noch van Cana
da, noch van de Ver. Staten, in deze
spionnage-affaire betrokken zijn.
Publicatie in Moskou.
Voor het eerst heeft Radio Moskou van
het onderzoek gewag gemaakt. In het
nieuwsbulletin van Dinsdag wérd de ver
klaring die. Mackenzie King Vrijdag heeft
afgelegd voorgelezen. Commentaar werd
er echter niet. op geleverd.
Do kranten in Moskou maakten ook
Dinsdag voor het eerst gewag van de
spionnage-affaire. Zij publiceerden een
bericht van het Sovjet-nieuwsagentschap
te Ottawa, waarin wordt gesproken van
een „buitenlandsche missie in Ottawa",
maar de nationaliteit van die missie niet
nader wordt aangeduid.
Het woord is aan.
Ramon de la Serna:
In den blik der dieren ligt
een ontzaglijk zelfvertrou
wen. Zij richten hem even
op ons en wenden hem dan
af, alsof zij ons gepeild heb
ben tot in het diepst van ons
wezen en wij van geen ver
der belang meer voor hen
zijn.
lo Juda in Kennemer Lyceum
De rector van het Kennemer Lyceum te
Qtoemendaal heeft een actie op touw gezet
om den violist Jo Juda aan een hem waardig
instrument te helpen. In het comité van aaa-
beveling zitten niet minder dan vier mi
nisters, dié tevens mede-gijzelaars zijn: dc
heer en Schermerhorn, Logemann, Drees en
Liefllnck; voorts nog pater Henri de Greeve,
dr. P. H, Rilter, prol. dr. W. Banning, prof.
dr. J. Schmutzer.
Ter bekroning van deze actie vindt Vrij
dagavond een concert plaats in de kleine aula
van het. Kennemer I.yceum, waar Jo Juda,
begeleid door zijn broer, een mooi rrogram-
ma ten gehoore zal brengen. Misschien Z3l
een van de genoemde autoriteiten op cfien
avond het woord voeren. Belangstellenden
kunnen toegang verzoeken bij de admini
stratie van het Kennemer Lyceum, Adriaan
Stooplaan 120. tel. 11559.
bij Nationalistische partij te voorkomen
De aanstaande besprekingen, waarvoor
Sjahrir, vergezeld van de meeste leden van
zijn kabinet, naar Djokjakarta vertrokken
is. zullen waarschijnlijk de positie van
Sjahrir bij de komende onderhandelingen
verduidelijken. Er wordt zichtbaar een
poging gedaan om Sjahrirs kabinet zoo
veel mogelijk steun te verleenen en om
een* scheiding in de nationalistische par
tijen te voorkomen.
In een interview, gepubliceerd in de
„Rakjat" (Volk), heeft Sjahrir sterk den
nadruk gelegd op de noodzakelijkheid van
eenheid. Hierin heeft hij bekend gemaakt,
dat voor het begin van de „eigenlijke"
onderhandelingen het Centrale Nationale
.Comité bijeengeroepen zal worden ten
einde deze eenheid te bevestigen. Sjahrir
zeide voorts, dat Tar. Malakka en andere
leiders ook uitgenoodigd zullen worden
tot het bijwonen van deze vergadering.
Welingelichte nationalistische kringen ne-
In eenige plaatsen van ons land heeft een aantal meisjes zich vereenigd tot
een organisatie, die hulp biedt in gezinnen, waarvan de moeder ziek is of
dringend fust noodig heeft. 3>e meisjes kwijten zich vol ijver van haar
vrijwillige taak. (P.)
men aan, dat Soekarno ook de resolutie
van de werkcommissie welke vraagt om
versterking van de structuur van het be
stuur, zal bestudeeren. Datirom zal de uit
slag van de besprekingen te Djokjakarta
misschien eenige verandering in de sa
menstelling van het kabinet teweeg bren
gen. Er bestaat kans, dat Sjahrir naar Ba
tavia zal terugkeeren met de volmacht om
voort te gaan met de inleidende bespre
kingen met dr. van Mook, welke voor de
definitieve en met machtiging van het
centrale comité te voeren onderhandelin
gen noodige opheldering moeten scheppen.
Het is merkwaardig, dat het oorspron
kelijke plan, volgens hetwelk Sjahrir en
Soekarno of indirect of voornamelijk per
soonlijk contact zouden, hebben, is omge
zet en nu bijna net geheele kabinet naar
Djokjakarta gaat. hetgeen de mogelijkheid
opent tot een duidelijker uiting van de
verschillende standpunten. Intusschen
wordt in de „Rajat" critiek uitgeoefend
op het feit, dat de Nederlandsche voorstel
len geen mededeeling doen omtrent het
leger. De vraag is, of de vertegenwoordi
ger van de Kroon ook bijzondere bevoegd
heden heeft met betrekking tot het leger.
Ofschoon de vertegenwoordiger van de
Kroon slechts weinig bevoegdheden.krijgt,
aldus het artikel, (dat een verslag inhoudt
van een lid van het Centrale Nationale
Werkcomité) heeft deze vertegenwoordi
ger van dc Kroon juist door het gebruik
hiervan de geheele macht in handen. (ANP)
Soekarno en dc Ned. yoorstellcn.
Soekarno en Hatla. Oost-Java berei
zend, hebben toespraken gehouden voor
een volksvergadering te Pasoeroean. Hatla
zeide, dat de Indonesiërs bereid waren
met andere volken samen te werken op
basis van honderd pfocent onafhankelijk-'
heid. Soekarno viel de Nederlandsche po
litiek aan, zeggende dat zij gericht is op
herkoloniseering.
DADELS ZONDER BON.
Binnenkort zullen dadels zonder bon in
den handel verkrijgbaar zijn. De regee
ring heeft een partij van 3000 ton aange
kocht. De beste kwaliteiten, zullen ter,be
schikking van den consument worden ge
steld. Het overige wordt Afgeleverd aan
de verwerkende industrieën.
Rusland begint een
kolenoffensief
Rusland poogt op alle gebieden de in-
dustrieele productie op te voeren. Als
integreerend onderdeel van deze reorga
nisatie wordt thans de steenkolenwinning
op een nieuwe leest geschoeid. Inplaats
van het eene bestaande kommissariaat zal
worden overgegaan tot het oprichten van
een tweetai kommissariaten, een voor 'net
Westen, een ander voor het Oosten. Het
vierde vijfjarenplan, dat dit jaar begint,
zal dergelijke eischen aan de industrie en
haar hulpbronnen stellen, dat deze decen
tralisatie gewettigd is. Het is de taak van
de beide kommissariaten de bestaande
mijnen intensiever te exploiteeren en nieu
we aardlagen te oniginnen.
bovenop te komen en «door onze samen
werking, zoodat ze in het buitenland zul
len zeggen: zij waren het waard. Verder
kunnen wij het toonen door onze gast
vrijheid. En ook door onze manier van
zakendoen met de bui'.' 'anders, die ons
zoo goed gezind zijn. Ik zeg nog eens: ik
hoop dat wij het verdienen. Er zijn men-
schen die blijkbaar te klein zijn foor
dankbaarheid. Anderen mogen hun dui
delijk maken hoe klein dat is. Die anderen
vormen gelukkig de groote meerderheid.
R. P.
Een correspondent van Reuter schrijft:
De mogelijkheid, die te Brussel het waar
schijnlijkst wordt geacht, is een regeering
van een Nationale Unie, welke de drie
voornaamste partijen omvat. Voordat dit
kóm worden bereikt, moeten eerst twee
belangrijke hinderpalen uit den weg wor--
den geruimd. 1. Hei probleem van den te
rugkeer van den koning, welke gesteund
wordt door de katholieken, maar waar
tegen de andere partijen zich verzetten.
2. Het nooae samengaan van de katholie
ken njet de communisten.
Er bestaat niettemin bij de leiders van
de Chr. Volkspartij een duidelijk verlan
gen een compromis aan te gaan met de
socialisten. Een coalitie van deze beide
partijen zou een meerderheid in het par
lement verschaffen, maar leek Dinsdag
avond zelfs moeilijker te verwezenlijken
dan een van een Nationsde Unie.
Een socialistisch lid zeide Dinsdagavond
dat zijn partij op een coalitie zou ingaan,
indien Van Acker aan het hoofd van de
regeering zou staan en Spaak minister
van Buiienlandsche Zaken zou blijven
„Het Laatste Nieuws" is van oordeel, dat
bij ontstentenis-in de regeering van de libe
rale partij, zoowel op politiek gebied als
op dat van de Vlaamsch-Waalsche kwestie
groote moeilijkheden kunnen ontstaan.
Bovendien werkt het feit. dat in den Se
naat een katholieke m'eerderheid kan ko
men, terwijl deze partij in de Kamer in
de minderheid is, er niet toe bij om de
samenstelling en zelfs de werking der
regeéring te vergemakkelijken.
„Indien men geen regeering mocht kun
nen samenstellen, die de scherpe politieke
tegenstellingen vermijdt, zou men haast
kunnen besluiten, dat van nu af aan een
nieuwe parlementsontbinding tegemoet
kan worden gezien. Een dergelijk voor
uitzicht zal de parlementsleden tot na
denken stemmen."
Spanje gaat zich pantseren
Verscheidene troepenschepen zijn on
langs uit Spaansch Marokko naar Spanje
vertrokken, met Moorsche troepen aan
boord, welke, naar men meent te weten,
de garnizoenen van eenige sleutelpunten
in het moederland moeten versterker, in
geval de nood aan den man mocht komen.
Men zal zich herinneren, dat generaat
Franco tijdens den Spaanschen burgeroor
log zooveel mogelijk gebruik maakte van
Moorsche troepen, daar zij bekend staan
als het beste „veehtmateriaal" waarover
de Spanjaarden kunnen beschikken.
