Herdenkingsplechtigheden
Tweede Kamer behandelt vervoersproblemen
Sport in het Kort
Avonturen van
te Halfweg en Zwanenburg
Vanwege de herdenkingspleehtigheden
woeien Dinsdag in Halfweg en Zwanen
burg de vlaggen halfstok, klapperend in
den kouden wind.
Omstreeks half twee werden aan den
Spaarndammerdljk in aanwezigheid van
familieleden en vrienden der slachtoffers,
de tien illegale werkers, hoofdzakelijk uit
Den Helder, die hier een jaar geleden
vielen als wraakoffers voor spoorweg-
sabotage, herdacht. De wnd. burgemees
ter van Haarlemmerliede hield na het spe
len van „Wilt heden nu treden" door de
muziekvereen. „Eensgezindheid" een korte
toespraak en legde namens de gemeente
een krans bij het eenvoudige voorloopige
monument, waarna andere personen en
delegaties hun bloemenhulde neerlegden
Een vertegenwoordiger van het comman
do der Stoottroepen uit Den Helder sprak
een kort herdenkingswoord.
Bij de brug naar Zwanenburg werd een
nieuwe stoet geformeerd, die zich naar de
©nheilsplek aan de Wilgenlaan begaf,
waar tien gijzelaars het leven hadden ge
laten voor het dooden van een Duitscher.
Bij het eenvoudige gedenktèeken gaf bur
gemeester Jansonius uiting aan de aige-
meene deernis met de nagelaten betrek
kingen. maar hij gewaagde ook van een
groote dankbaarheid jegens deze tien
mannen, die door hun heldendood het
leven der Zwanenburgers hadden gered.
Ook hier werden kransen en bloemen
neergelegd.
Bijna de geheele bevolking begaf zich
hierna naar het kerkhof, waar nog twee
slachtoffers begraven liggen: de jonge
Feenstra, die op de vlucht werd neerge
schoten en de P.E.N.-ambtenaar Wesse-
lius. Velen defileerden voorbij de versier
de graven.
Gemeenschappelijke Dankdienst.
Het gebouw der Geref Kerk in Halfweg
was niet bij machte Dinsdagavond den
stroom van belangstellenden te bergen,
die den herdenkingsdienst wilden bijwo
nen.
Wethouder F. H. Bos heette na het
bidden van het Onze Vader allen har
telijk welkom. Hij zeide, dat deze gemeen
schappelijke dienst bedoeld was als een
dankzegging aan God voor den ommekeer
ten goede in het lot der 328 weggevoerde
Zwanenburgers, van wie slechts twee niet
terugkeerden.
Nadat Ases Tod van Grieg ten gehoore
was gebracht nam burgemeester Janso-
nius het woord, die de verschrikkingen
van den razzia-dag weer even deed leven.
Spreker getuigde van zijn dankbaarheid,
dat de gewettigde vrees echter onnoodig
was gebleken.
Pastoor Bots memoreerde de offerge
zindheid der gevallenen. Zooals de als
straf bedoelde arbeid den mensch werd
Opgelegd en hem tot zegen was, zoo zal
ook dit lijden heerlijke vruchten opleve
ren indien het dichter tot God heeft ge
bracht.
Ds. H. O. Molenaar behandelde de
vraag, of het illegale werk met wat daar
bij behoorde mensehenwerk of werk met
Gods genade was en concludeerde tot dit
laatste. Hoe zouden anders die vele jonge
mannen zoo rustig en moedig voor het
vuurpeloton hebben gestaan indien zij
daarvoor geen bijzondere krachten ont
vangen hadden.
Na een voordracht over de razzia en
wegvoering der Zwanenburgers schetste
Ds. Zwart de verscheidenheid der Duit-
sche gruwelen, doch hield zijn gehoor
tevens een spiegel voor: zouden wij zoo
geweest kunnen zijn? Deze verschrikkin
gen zijn toch mogelijk gebleken in onze
20e eeuw van techniek en beschaving, die
niet tot God kunnen voeren.
Wethouder. Bos dankte na het zingen
van het Wilhelmus voor de belangstelling.
Ter dekking van de kosten werd een col
lecte gehouden, waarvan het surplus aan
het Ned. Roode Kruis zou worden ge
schonken.
Het overstroomde gebied
De schade voor den landbouw
Landbouwdeskundigen in het gebied
rond Almelo hebben vastgesteld, dat ten
gevolge van de overstroomingen 95 pro
cent van de rogge-oogst vernield is. De
pas gezaaide rogge is door de gevormde
eliblaag verstikt. De rogge, die reeds bo
ven den grond was gekomen, is waar
schijnlijk nog te redden. Ook het grootste
deel van de ingekuilde aardappelen is
bedorven en tot op zekere hoogte nog
slechts als veevoeder te gebruiken. Voorts
deelden de boeren mede, dat alle koemest
in de gierputte® door het water is weg
gespoeld.
AGENDA.
''WOENSDAG 20 FEBRUARI
Wilhclminastraat 21: Openbare voordracht,
20 uur. Stadsschouwburg: Haarlem's Tooneel
Ensemble, Een goede buur ls beter
Rembrandt: Ergens in Nederland, 14. 16.15,
19 en 21.15 (18 j.). Palace: Tarzan, 14, 16.15,
19 en 21.15 uur (14 j.). Luxor: Als mannen
begceren, 14, 16.15. 19 en 21.15 uur (18 3.).
Frans Hals: Roes, 14. 16 30. 19 en 21.15 u. (18 J.).
DONDERDAG 21 FEBRUARI.
-Zuiderkapel: Ds. C. J. Hoekendijk en solo
zang, 20 uur Concertzaal: Stevan Bergmann,
piano, 20 uur. Stadsschouwburg: Czardad
Fürstln, 19.30 uur. Bioscopen als Woensdag.
De Radio geeft vanavond
HILVERSUM I, 301 M.
RNIO 17.30 Ned. Volksbond. NCRV 17.35
Orgelconcert. 18.00 Gram. muziek. RNIO 19 00
Nieuws. NCRV 19.20 Bekende volksliederen.
H.NIO 19.30 Progr. Ned, Strijdkr. 20.00 Nieuws.
NCRV 20.05 Utrechtsch Sted. Orkest. 20 50
„Staatseosialisme". lezing. RNIO 22 00 Nieuws
NCRV 22.15 Van Oost tot West. 22.30 Keinoo-
den der muziek. 23.15 Avondconcert. 23.50
Schriftlezing.
HILVERSUM II. 415 M.
VARA 17.00 Orkest Juan Petro. AVRO 17.30
Ned. Kamerkoor. 18.00 Nieuws. VARA 18.15
Zang Kenk Doreï. RNIO 18.30 Het Rijk over
zee. VARA 18.45 De Minstrels. 19.15 Lezing
mr. G. H, Slotemaker de Bruine. VPRO 19 30
Ds. J. Zuurdeeg. RNIO 20.00 Nieuws. VARA
20.05 Jan Corduwener. 20.30 Hoorspel. 21.30
Vaudeville-orkest. 22.00 Amsterd Strijkkwar
tet. 22.45 Geestelijk leven. RNIO 23.90 Nieuws.
.VAVA 23.15 Popu). melodieën.
De repatrieering uit ïndië.
De dienst der repatrieering bericht:
In den loop van deze week zal de „J«-
han de Wit" met 1005 repatrieerenden aan
boord in de haven van Amsterdam arri-
veeren.
Het Engelsche s.s. „Alcantara" en het
s.s. „Indrapoera" zijn reeds te Suez aan
gekomen. De „Alcantara" wordt omstreeks
1 Maart in Nederland verwacht.
De ^Bloemfontein" en de „Tegelberg"
zijn de vorige week van Batavia naar
Nederland vertrokken, met resp. 1342 en
1760 repatrieerenden aan boord.
De „Kota Agoeng" is van Amerika op
weg naar Batavia en zal daar ongeveer op
8 Maart aankomen, om repatrieerenden
voor Nederland op te nemen.
De passagierslijsten van de „Alcantara
en de „Indrapoera" zijn nog niet ontvan
gen, maar zullen bij ontvangst terstond,
door middel van de pers, ter kennis van
het publiek worden gebracht.
Overzicht tijdens de plechtigheid. l>e woordvoerder 1
commissie aan het woord.
i de herdonkings-
Aan hetf begin der vergadering deelde
President Van Schaik mee, dat dr.
Heertjes (verzetsbeweging) ook al bedankt
heeft voor deelneming aan een Indische
reis, eventueel door een parlementaire
commissie te ondgfnenpen. Eventueel, zoo
schrijf ik hier met opzet. Want nu de po
litiek eenzijdige samenstelling van zulk
een commissie aldus toeneemt, staat het te
bezien of de door den heer v. d. Poll voor
gestane expeditie wel zal doorgaan.
Na V/± uur afdeelingsonderzoek zette de
Kamer de behandeling van de Nota be
treffende het Regeeringsbeleid, waarin zij
voor het jongste recès al een aardig eind
was gevorderd, voort. Het aan de orde
zijnde onderwerp „Vervoer" gaf mr. D i e-
p e n h o r e t (A. R.) aanleiding de tarieven
politiek van de Nederlandsche Spoorwegen
aan eritiek te onderwerpen. Op het gebied
waarop zij een monopolistische positie in
nemen passagiersvervoer hadden zij
al lang geleden de tarieven opgevoerd,
doch nu pas komt er iets van verhooging
van de kosten van goederenvervoer en de
vraag is, of deze wel voldoende is. In
kringen van het particulier vervoer over
weg en water bestaat gegronde beducht
heid voor oneerlijke concurrentie, voor
een niet toelaatbare (indirecte) prijsbe-
heersching. Onjuist noemt epr. het ook,
dat de Spoorwegen zich in staat gesteld
zien om een groot aantal moderne bussen
aan te koopeh, terwijl de particuliere on
dernemers het met heel wat minder moe
ten doen.
De heer Van Braambeek (P. A.)
bleek juist teleurgesteld dat minister Van
Schaik kenbaar heeft gemaakt niet in de
richting van nationalisatie van het ver
voerswezen te willen overgaan. Hoort
deze minister, die zJch op een persconfe
rentie voor de gedachte van vrije concur
rentie tusschen spoorweg- en particulier
vervoer had uitgelaten, wel thuis in dit
kabinet van herstel en vernieuwing? Al
dus vroeg dezer afgevaardigde zich af, die
ingeval van zulk een z.i. te vrije concur
rentie, duchtte dat ten koste van de
tot bijspringen genoopte schatkist de
spoorwegen het zouden afleggen. In elk
geval ware het thans het oogenblik ge
weest om te komen tot behoorlijke con
centratie en ordening op vervoersgebied.
De minister volge het Britsche voorbeeld
inzake het plan van het vervoerswezen.
Dr. Bicrema (lib.) vroeg of inderdaad
deloyale concurrentie van den kant der
Spoorwegen plaats heeft door op de vracht
prijzen van de A.T.O. toe te leggen. Moe
ten we gedurende de jaren waari* nog
geen electrificatie over het geheele land
gereed zal zijn, nu maai- verder met het
oude materiaal blijven voortploeteren?
Waarom aldus een andere, door den
minister thans onbeantwoorde vraag van
dezen spreker kan de steenkolenpro-
ductie niet opgevoerd? De liberale woord
voerder klaagde voorts over het te veel
aan ambtenaren tusschen de provinciale
inspecties en den minister: 5 hoofdinspec
teurs met ieder 20 ambtenaren onder zich
was toch niet noodig.
Ook de heer S c h i 11 h u i s (P. A.)
meende, dat de Spoorwegen te veel be
voordeeld worden boven de particuliere
vervoerders.
Minister Van Schaik nam het voor
de A.T.O. op, ten aanzien waarvan x.i. te
veel wantrouwen aan den dag was
De minister achtte het een voordeel, dat
een groot aantal particuliere ondernemers
zich op vervoer toeleggen.
Uit de door den bewindsman genoemde
cijfers bleek, dat het vervoer over het
water nog" altijd verreweg het belangrijk
ste is, te weten 70 tegen 18 spoorweg
en 12 autovervoer.
De minister getuigde van zijn vertrou
wen in de toekomst der spoorwegen, die
nog een zeer belangrijke taak met het oog
op het snelle en frequente verkeer op de
groote lijnen te vervullen hebben. Daar
zijn ze opgewassen tegen iedere concur
rentie. Voor kleine afstanden is de auto
rendabel. Geen onmatige uitbreiding van
het wegverkeer, luidde het ministerieel
parool. Tegenover dr. Bierema verdedig
de mr. Van Schaik, dat de volgens hem
heuseh slechts geringe personeelsuitbrei
ding van zijn Departement door de
omstandigheden noodzakelijk was ge
worden. Maar op den duur zou ook
daar inkrimping mogelijk zijn, n.l. zoodra
er een gezonde bedrijfsorganisatie zou
komen welke veel zou kunnen en moeten
overnemen van wat than6 de centrale
overheid doet.
E. v. R.
Burgerlijke Stand
HAARLEM 19 Februari 1946
BEVALLEN: 17 Febr., G. E. Kroon—Noor»
dermeer, z.; 18 Febr., K. Hooft—Sijbrands,
z.; P, M. Wledijk—Derks, z.; A. de Ruiter—
Schelms, d.; F. van der Linde—Steen, z,\ F.
A. Wijnstra—Wit, d.; 19 Febr., F. van den
Bergvan den Berg. d.; A. Kaspei'sZut. z.;
G. A. F. Rutte—Hogerheijde, d.; A. van Straa-
ten—Augustin, z.
OVERLEDEN: 14 Febr., A. van S-trien—
Jongbloed, 81 j., Raamvest; 16 Febr., W. E.
SchellerPlanije, 67 j., Hazepaterslaan; 17
Feta». M. G. van Harten. 15 j., Teslastraat;
18 Febr., M. H. van Dijk, 71 j., Lootsstraat.
ONDERTROUWD: 19 Febr., C. J. C. van
Hemert en L. M. van Mourik; J. Meertens
en M. C. Dekker; J. J. Rademaker en A. F.
van Belkum.
GEHUWD: 19 Febr., A. Koen en L. M. Ver
hagen.
De geroofde goederen
Er komen nu geregeld
zendingen uit Duitschland
Tharts komen geregeld goederen die de
Duitschers geroofd hebben, in ons land
terug. Geregeld hebben wij van de voor
naamste partijen melding gemaakt. Er zijn
nu ook verscheidene tramwagens aange
komen. Ook is nog de hand gelegd op een
partij radiotoestellen.
In het algemeen moet men zoo werd
verkla.nrd door kolonel ir. L. F. Otto, die
het werk der terughaling leidt zich
niet te veel voorstellen van het redden
van geroofde meubelen, fietsen en radio's.
Er is alleen kans dat daarvan toevallig
iets wordt aangetroffen. Voor de 6e maal
is een zending kunst teruggekomen. In
totaal zijn nu 1600 schilderijen, teekenin-
gen, antieke- en kunstvoorwerpen weer
thuisgebracht.
De waarde van het door de Duitschers
gestolene is in totaal 3*/® milliard, uitge
drukt in vooroorlogsche prijzen. Als men
daarop let, is hetgeen terugkomt gering,
maar dat geringe deel is op zich zelf nog
van reusachtigen omvang.
Natuurreservaat
bij Zandvoort
Ook een Autorenbaan
Ongeveer 14 jaar geleden kocht de ge
meente Zandvoort in het Noorden een
duinterrcin van 1 K.M.2 (1000 M. lang en
1000 M. breed). Dit is toen meteen be-
boscht. Hoewel het gewas nog niet forsch
is te noemen, is het toch mogelijk dit ter
rein thans als natuur-reservaat open te
stellen.
Ter plaatse worden wegen aangelegd,
die bedoeld zijn voor het gewone verkeer,
maar die in het seizoen gedurende en
kele dagen' gebruikt zullen worden als
een autorenbaan.
In de toekomst zal dit betrekkelijk
kleine natuurreservaat van Zandvoort
aansluiting geven op het groote natuur
reservaat dat het geheele duincomplex
ten N.W van Zandvoort beslaat. Dit zal
een onderdeel zijn van het groote streek
plan, dat voor deze omgeving wordt uit
gewerkt.
Onze zwemmers
Voorsprong
wordt overwinning
De Nederlandsche 'zwemploeg heeft op
den laatsten avond van den tweedaagschen
wedstrijd in Denemarken een. voorsprong
van 13 punten in een van 25 punten weten
om te zetten. De einduitslag werd 134.5
punt voor Nederland tegen 109.5 voor De
nemarken. Deze zege beteekent een groote
stimulans voor onze zwemsters en zwem
mers. aangezien Denemarken als een van
de sterkste landen van Europa wordt be
schouwd.
De estafettes voor dames zoowel als
voor heeren werden door de onzen gewon
nen, met onze tweede ploegen als derde
aankomende. Aangezien deze nummers
dubbel gerekend werden bij de puntentel
ling, zijn ze van het grootste belang ge
weest voor den einduitslag. De beste pres
taties werden verricht door Wil Haverlag
(le op 100 M. schoolslag), Herman Smits
huizen en Ru van Feggelen (le en 2e 100
M. schoolslag). De eerste twee hebben
bovendien een belangrijk aandeel gehad
in de estafette-overwinningen.
De waterpolowedstrijd werd ook door
Nederland gewonnen. Het was een span
nende. doch niet fraaie ontmoeting, waar
in wij met de rust een 42 voorsprong
hadden. Het einde kwam met 7—6.
SCHAKEN. Dinsdagavond werd om het
clubkampioenschap van Haarlem de wed
strijd gespeeld tusschen dertigtallen van het
Haarlemsch Schaakgezelschap en van de
Heemsteedsche Schaakclub. Beide clubs wa
ren nog ongeslagen. Langen tijd ging de
wedstrijd gelijk op, maar tenslotte wist
Heemstede de beslissende meerderheid te
krijgen en won met 16V4—-19%. Het is een
mooie prestatie van de Heemstedenaren en
de kans op het behaien van den „De-Tello-
beker" is voor het H. S. G. nu vrijwel ver
keken.
VOETBAL. De heer v. Oudheusden van
AJax uit Amsterdam, die thans In Engeland
vertoeft, heeft de Queen's Park Rangers uit-
genoodigd voor een tournée in Nederland aan
het einde van het komende seizoen.
60. De vleugels van de sluipwesp
roeien door den nacht en doen hem
snellen over de zeven heuvels, naar
de verloren velden, over hoornen en
riet, over slooten en plassen naar eert
vreemd uitziend bouwwerk, daar ergens
midden tusschen het water. Als Wag e»
War den volgenden morgen wakker
worden en zich de oogen uitwrijven,
merken zij eerst niets dan dat het mooi
weer is en dat er zoopas een nieuwe
dag geboren werd. Maar plotseling roept
Warrel: :yKijk eens Wag, een briefje"
BINNENLAND
De „Damsterdijk"
van de Holland-Ameri-
ka-Lijn is te Rotterdam
teruggebracht. Het schip
is in Kiel teruggevon
den. Het schip heeft
zwaar onder de oorlogs
omstandigheden le lij
den gehad.
Betreffende de zui
vering van kunstenaars
wordt in de schriftelijke
stukken over het wets
ontwerp gevraagd of de
minister alsnog wil me-
dedeelen in hoeverre
hel lidmaatschap van de
Kultuurkamer op zich
zelf een afkeurenswaar
dige daad oplevert.
Een staking is te
Groningen uitgebroken
onder de arbeiders van
<le graanpakhuizen. De
eisch is hooger loon.
De E.V.C. staat achter
de stakers, de andere
organisaties met. D#
werkgevers achten zich
gebonden aan de beslis
sing van de rijksbemid
delaars.
Onder de Amstor-
damsehe studenten
wprdt thans een schrif
telijke enquête gehou
den of zij Prof. Wibaut
al of niet aanvaardbaar
achten.
Over de Kieswetwij
ziging is thans versche
nen het voorloopig ver
slag der Eerste Kamer.
De Anisterdamsche
universiteitsbibliotheek
krijgt de beroemde
Joodsche bibliotheek van
30.000 werken terug" die
de Duitschers indertijd
naar hun land gevoerd
hadden.
De tram te Amster
dam gaat 26 Februari
tot 's avonds 11 uur
rijden.
2400 adviezen zijn
uitgebracht door de ge
meentelijke zuiverings
commissies te Amster
dam, 1350 hadden spe
ciaal betrekking op liet
gemeentepersoneol. Het
werk is nu bijna ge
ëindigd.
De schipbrug Dij
Westervoort is weel' ln
gebruik gesteld.
Tot hoofdcommissa
ris van politie te Rot
terdam is benoemd de
heer H. W. C. A. Staal,
thans waarnemend.
De benzineprijs zal
naar het Vrije Volk
meldt waarschijnlijk
op 1 Maart verlaagd
worden tot 18 et. per L.
Haarlem en Omgeving.
Haarl. Chr. Man
nenkoor geeft Vrijdag
22 Febr. in het Gem.
Concertgebouw zijn
eerste concert. Mede
werking verleenen de
H. O. V. en de solisten
Ans Stroink, alt en Tini
Jaspers, sopraan, ter
wijl Gosse Kroese de
plano-begeleiding ver
zorgt. Uitgevoerd wordt
o.a. de Alt-Rhapsodie
van Joh. Brahms.
Chioorkiüi en zwa
vel geven tezamen een
gevaarlijke explosieve
stof, gevaarlijk vooral
in kinderhanden. Ge
noemde twee stoffen
worden thans geregeld
door Hanriemsche kin
deren bij drogisten ge
kocht. Ouders en drogis
ten wordt aangeraden,
dit gevaarlijke speelgoed
niet ln onbevoegde han
den te laten komen; ook
wanneer de jeugdig©
scheikundigen de twee
bestanddeelen apart pro-
beeren te koopen.
A. H. v. Baal, direc
teur van den dlstribu-
tledienst voor Hillegom,
Lisse en Sassenheim, is
benoemd tot directeur
van den dienst in Eind
hoven.
De volkstuinver. „An
thony Fokker" is ont
bonden omdat de 160 le
den te veel last hadden
van den hoogen water
stand op de gronden.
De Gravesteenen-
brug te Haarlem wordt,
met ingang van morgen,
Donderdag, voor alle
verkeer gesloten omdat
zij hersteld moet
worden.
Ds. P. I- D. J. v.
Oeveren is benoemd tot
burgemeester van Axel.
Indertijd was hij reeds
waarnemend burge
meester.
De ambtswoning aan
de Paviljoenslaan te
Haarlem, wordt door
den Commissaris der
Koningin Sn Noord-Hol
land op 22 Februari ln
gebruik genomen.
Het Haarlemsch In
stituut voor Volksont
wikkeling geeft Zondag-,
morgen 24 Februari een
filmvoorstelling' ln het
Frans Halsthester. Ver
toond wordt „Volk van
Aram". De heer H. G,
Cannegleter zal een kor-
tm toelichting geven.