Gevaarlijke bijenkorven in betonland
Rechtspositie van den trawlervisscher
„De strop om den hals"
Na een afwezigheid van bijna zes jaar
verscheen Varia Woensdagavond voor het
eerst weer op de planken van Thalia. Het
was een blij weerzien van de getrouwe
Varia-vrienden in het vertrouwde milieu,
te meer omdat Varia met haar spel be
wezen heeft, dat de zes jaren van ge
dwongen Tust haar geen kwaad hebben
gedaan.
Varia heeft met „De strop om den hals"
van John Bradley een goede keus ge
daan. Het stuk heeft vele goede momen
ten, alhoewel de tendens, die er in naar
voren wordt gebracht op een wel wat ge
zochte wijze ontwikkeld wordt.
Er is een Officier van Justitie, prachtig
door Leo Boeree gespeeld, die een dood
vonnis heeft uitgesproken over een vriend
van zijn vrouw, die in mevrouw Boeree-
Karreman een uitstekende vertolkster
vond. Er is een politie-officier van L.
Holtslag die op een fijn-psychologische
wijze den man van het recht, die vonnist
naar de letter van de wet, wil bewijzen,
dat ook het beste paard wel eens kan
struikelen, in dit geval wel eens het leven
van een onschuldige zou kunnen kosten.
En ook Holtslag heeft in de zes jaren
rust niets van zijn oude capaciteiten in
geboet. Dit trio vormde „de groote drie"
van het spel en het was vooral in I, dat
hun bedrijf was, dat zij hebben kunnen
bewijzen, tegen de moeilijkste situaties
opgewassen te zijn. Zij brachten warmte
in de zaal, die vooral in het begin tamelijk
frisch was. Sir Henri Henningway, de con
servatieve Engelsch'man, die alles onge
looflijk vond, vooral de goede kwaliteit
van de Chartreuse van Frank Dearden,
den officier van Justitie,- vond in Jan Ha
gen een treffend evenbeeld. Het wil ons
voorkomen, dat de regisseur Wim Paauw
aan hem veel zorg heeft besteed. Hij paste
uitstekend in het milieu, daar hij er voor
zorgde van den edelman geen karikatuur
te maken.
Als we het trio Boeree, Boeree-Karre-
man en Holtslag de groote drie noemden,
willen we daarmee geenszins zeggen, dat
we de andere medespelenden als goden
van lageren rang beschouwen. Varia mist
in het echtpaar RozaPeek twee uitste
kende krachten, maar deze avond heeft
bewezen, dat zij met de krachten waarover
zij thans beschikt, tot goede dingen in
staat is.
De fraaie aankleeding van het tooneel,
ja de geheele sfeer bewees, dat de nieuwe
regisseur zich er op toelegt, de uitvoerin
gen van Varia op een hoog peil te-bren
gen. Het was in één woord: af.
De voorzitter, de heer K. Faber, memo
reerde in zijn openingswoord, dat Varia
er de voorkeur aan gaf, in den bezettings
tijd te verdwijnen, liever dan zich aan de
eischen van de Kultuurkamer te onder
werpen.
Natuurlijk was de zaal geheel bezet.
De Adelante weer terug
De stoomtrawler Adelante is deze week
uit Amsterdam teruggekeerd. Er is hard
gewerkt aan het schip en men hoopt den
trawler over een paar weken in de vaart
te kunnen brengen.
Hoe bunkers worden opgeruimd
Hevige explosies herinneren dagelijks de
IJmuidenaren er aan, dat het thans ernst
is met het opruimen van de betonnen
schuilhavens die de Duitschers in de Ha
ringhaven lieten bouwen. Eiken dag loeien
met regelmatige tusschenpoozen de sirenes
en wanneer deze het bekende signaal heb
ben gegeven, klinkt eenigen tijd daarna
een geweldige explosie, die den grond
doet dreunen en de ruiten laat rinkelen,
maar gelukkig niet zoo erg, dat ze door
den luchtdruk in scherven veranderen.
Van slachtoffers onder dit schaarsche ma
teriaal hebben we althans nog niets ver->
nomen.
Een uitnoodiging, die wij van den com
mandant van de 2e Compagnie Gezags-
troepen mochten ontvangen, om eens te
zien, hoe dit werk geschiedt, hebben we
natuurlijk gaarne aanvaard en zoo over
schreden we onder zijn leiding de grens
van het rijk van beton, dat hermetisch
afgesloten is voor degenen, die er niets te
maken hebben.
Wie dit enorme bouwwerk, product van
Duitsche vrees voor de R.A.F. en van het
waandenkbeeld, het Britsche imperium
met behulp van duik- en snelbooten ten
val te kunnen brengen, niet heeft gezien,
kan zich geen voorstelling vormen van den
omvang daarvan.
Hoe krijgen ze dat kapot? Het is alles
beton en ijzer, dikke wanden, dikke daken.
Een lange gang met aan den eenen kant
de havens voor de duikbooten, aan den
anderen kant diepe'gewelven, opslagplaat
sen voor munitie, bommen, mijnen, enz.
voerde ons naar de plaats, waar de ont
ploffingsapparaten hun vernielend werk
moesten verrichten. Door den gang loopen
de draden voor de ontsteking; er liggen
allerlei oneffenheden. Dus uitkijken is de
boodschap. Dan gaan we een wankel trapje
op met een wankele leuning; nog een
trapje en we staan op een plateau. In den
dikken vloer gaapt een gat en daaronder
kabbelt rustig het water van de Haring
haven. Ondei-officieren van de genie in
samenwei'king met twee sergeant-majoors
van de Royal Engineers voeren het werk
uit onder leiding van Engelsche en Ne-
derlandsche genie-officieren.
Aan het eind van het plateau begint de
ruïne. Brokstukken beton, tonnen zwaar,
hangen kris en kras over en in het water.
Daar staan op den bodem vijf heel on
schuldige apparaatjes: groene blikken
doozen lijken het. De bovenkant is bol
vormig, de onderkant is plat met een uit
holling. Ze zijn aan elkaar verbonden met
een wit koord. Het zou een gordijnkoord
kunnen zijn, maar het is een soort lont,
cordtex geheeten, gevuld met springstof,
die de lont met een buitengewone snelheid
doet ontbranden, zoo snel, dat de vijf
general-wades, zooals de Engelschen de
onschuldige groene doozen noemen, die in
werkelijkheid gevaarlijke ontploffings
apparaten blijken te zijn, elk gevuld met
12V2 K.G. springstof, practisch op het
zelfde moment tot ontploffing brengen.
Op een andere plaats staan twee toe
stellen, die op bijenkorven gelijken. Maar
er gonzen geen nijvere bijen in; ze zijn
elk gevuld met 32 K.G. springstof. Ook
deze zijn onderling met cordtex verbonden.
Rustig staan ze daar op een dikken vloer
van gewapend beton. Het witte koord is
bevestigd aan een electrische leiding, aan
het andere eind waarvan het instrument
zit dat deze gevaarlijke dingen tot ont
ploffing zal bréngen.
De vijf general wades brugladingen
is de Nederlandsche naam en de twee
bijenkorven staan voor het gebruik ge
reed.
„Heeren, we gaan weer ploffen!"
In deze woorden ligt een uitnoodiging
besloten, om ruim baan te maken, een
uitnoodiging, die door niemand genegeerd
wordt.
We gaan terug naar het uitgangspunt,
dat is de ingang van den bunker, op een
paar honderd meter afstand van de plaats
v/aar de springladingen zijn opgesteld.
Daar buigt een soldaat zich over een
klein toestelletje, dat er heel onschuldig
uitziet, maar dat het apparaat is, waar
mee de ladingen tot ontploffing worden
gebracht. Een veer wordt opgewonden,
wordt weer ontspannen
Boem!
Een dreun als van een kanonschot, een
gieren door de lucht, nog wat zware plof
fen, veroorzaakt door de neervallende
brokstukken en de twee bijenkorven heb
ben hun taak verricht.
Even later gaan de vijf brugladingen de
lucht in.
En nu de uitwerking.
Als we tei-ug zijn op het plateau, waar
een kwartier eerder de vijf general wades
stonden, kennen we de plaats niet meer
terug. Zeker 100 M2. van het plateau, ge
vormd door een betonlaag van wel 1 M.
dik, is verdwenen. Het ligt in brokstukken
in het haventje. Een pijler, tonnen en ton
nen zwaar, hangt schuin over den af
grond, balken lijken in de lucht te zwe
ven. Ook de bijenkorven hebben een
enorme verwoesting aangericht.
De mannen van de genie en van de
Royal Engineers nemen de uitwerking
nauwkeurig op. En ze plaatsen weer een
lading, twee general wades onder den
6chuingevallen pijler. Wanneer we weer
buiten schot zijn, volgt spoedig een derde
explosie en weer is een. gtoot deel van de
schuilhaven uitelkander gerukt.
Zoo verdwijnt langzaam maar zeker dit
onverwoestbaar lijkende bouwwerk. Nog
vele dagen, misschien nog wel een half
jaar, zal in IJmuiden de grond daveren
en zullen de ruiten rinkelen, zullen we
dus ook de sirenes er komt een tweede
aan de Kanaalstraat hooren loeien.
Het kan vlugger, vertelde ons een der
mannen van de genie, maar dan moeten
er zwaardere ladingen worden gebruikt
en dat doen we maar liever niet, om wat,
er van IJmuiden is overgebleven, ook niet
in een ruïne te veranderen
Marktbericht van Woensdag
De aanvoer bedroeg 52975 kg., waar
onder 18320 kg kabeljauw, 19340 kg wij
ting, 10500 kg schol, 840 kg schar, 625 kg
bot, 200 kg tarbot, 2620 kg tong, 395 kg
kuit enz.
De trawlers besomden in totaal f 13881.
Verdere besommingen: Kustvisschers:
IJM 226 f 1206, IJM 264 f 1146, IJM 310
f 28, IJM 251 f 119, IJM 255 f 64, UK 282
f 1652, UK 142 f 1429, UK 75 f 333, UK 61
f 202, UK 266 f 841, UK 59 f 1248, UK 119
f 1408, UK 105 f 1096, UK 190 f 1208, UK
161 f 975, UK 144 f 877, UK 168 f 1160, UK 93
f 854, UK 297 f 137, UK 145 f 84, UK 32
f 173, HA 25 f 719, HA 4 f 314, HA 89 f 229,
KW 199 f 781, KW 88 f 202, KW 125 f 308,
KW 12 f 239, ZK 116 f 116, HD 189 f 186.
Scheepvaart
27 Februari aangekomen: Vinland van
Narvik voor de Hoogovens.
27 Februari vertrokken: sleepbootje
Blankenburg en Ebro naar Rotterdam met
casco van Speyk, Goldfinch naar Londen;
Actinia naar Emden; Gaasterland naar
Rotterdam.
Bijzetting van illegale strijders
Naar wij vernemen zal de bijzetting van
de op 20 Mei 1944 als illegale strijders ge-
fusilleerden:
Johannes Hoogendoorn, oud 45 jaar;
Johannes Hissink, oud 33 jaar, beiden
uit Haarlem en
Jan van der Zwaag, oud 39 jaar;
Jan Zeeuw, oud 32 jaar, beiden uit Vel-
sen, Zaterdag 2 Maart a.s. te ongeveer
2.15 uur op Westerveld geschieden.
De'stoffelijke resten zijn opgebaard in
het gebouw Zijlweg 63 te Haarlem, waar
belangstellenden Vrijdag 1 Maart van 16
tot 18 uur en van 19 tot 21 uur toegang
hebben.
VELSEN
Vastenavond
Buurtvereeniging „Schulpen"
Voor haar leden organiseert de Buurt
vereeniging „Schulpen" Zaterdag in ge
bouw Concordia een Vastenavond-viering,
waarbij men zich van de medewerking der
Harmoniekapel „De Eendracht" heeft ver
zekerd.
Afhalen levensmiddelenkaarten
Voor het afhalen van levensmiddelen
kaarten in het Patronaatsgebouw aan den
Zeeweg zijn aan de beurt: Vrijdag 1 Maart
de letter N tot en met Q en Zaterdag 2
Maart de letter R.
Alleen voor inwoners van IJmuiden,
Driehuis en Velsen (dorp).
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: W. Verschoor, z., Will, de Zwij
gerlaan 62, Santpoort; J. H. M. Beek, z.,
IJm.str.weg 169, IJmuiden; P. N. Clots, d.,
Bloemstraat 132, IJmuiden; C. de Boer, z.,
Pr. Steynstraat 10, IJmuiden; J. A. Egger-
mont, d., Lumeystraat 36, IJmuiden; B. Haas
noot, z., Will, Barentszstraat 17, IJmuiden;
J. Raams, z.. Hagelingerweg 5. Santpoort;
K. Esselman. z.. Havenkade 17, IJmuiden;
N. Ch. Huijbens. z., Irissenstraat 4, Sant
poort; T. Klinkenberg, d., Kompasstraat 33,
IJmuiden; H. J. P. Handgraaf, z., Hagelinger
weg 25, Santpoort; K. Schaap, d.. Eschdoorn-
straat 33, IJmuiden; C. P. B. Ruijter, z., Wil-
lemsbeekweg 14, IJmuiden.
OVERLEDEN: C. Bakkum, 78 j., wede. van
J. Stet, Willemsbeelcweg 78, IJmulden-O.; M.
E. Scheffer. 84 j., wede van P. de Krijger,
J. P. Coenstraat 10, IJmuiden-O.; R. Hey-
mans, 67 j., echtgen. v. A. Doeve, Cremex--
laan 12, Santpoort; E. M. Smit, 74 j., echtgen.
v. F. J. Jansen, Hagelingerweg 22. Santpoort.
Besproken in een conferentie te Haarlem
Mag een reeder een opvarende van een
stoomtrawler ontslaan, wanneer hij meent,
daartoe», om de een of andere reden te
moeten overgaan?
Wat gebeurt er met dc bemanning van
eèn trawler, wanneer het schip wordt op
gelegd?
Deze belangrijke kwesties werden be
sproken in een één dezer dagen op het
Gewestelijk Arbeidsbureau in Haarlem
gehouden conferentie waar aanwezig wa
ren de heeren B. Brutel de la Rivière,
hoofdinspecteur van den Havenarbeid te
Amsterdam, Vallentgoed, inspecteur van.
den Havenarbeid te Rotterdam, directeur
van het Gewestelijk Arbeidsbureau te
Haarlem en het bijkantoor in IJmuiden,
A. Kievit, voorzitter van het Hoofdbestuur
en D. Verbaan, voorzitter van de afdee-
ling IJmuiden van den Centralen Bond
van Transportarbeiders.
Het Bijzonder Besluit Arbeidsverhoudin
gen van 29 December 1944 van de destijds
in Zuid-Nederland gevestigde regeering,
later door de huidige regeering herzien,
wordt door de reeders ten aanzien van de
zeevisschers zoodanig geïnterpreteerd, dat
zij meenen, dat deze niet onder dit besluit
vallen, omdat zeevisschers en zeelieden
daarin niet met name worden genoemd;
de ter conferentie aanwezige bestuurs
leden. van den Centralen Bond staan op
het standpunt, dat het besluit wel van toe
passing is op de zeevisschers en zeelieden.
Zij hebben er op gewezen, dat het dik
wijls voorkomt, dat opvarenden van traw
lers ontslagen worden, bijv. wanneer zij
niet vakbekwaam worden geacht, bij ziek
te, wanneer een lid der bemanning de
goede stemming in het maatschappij-tje
aan boord van een trawler op zee ver
stoort enz. De betrokkenen kunnen dan
niets anders doen dan zich beklagen bij
hun organisatie, die meermalen protest
tegen dezen ontslagen heeft aangetcekend.
In de conferentie, die van informeelen
aax-d was, is in principe overeenstemming
bereikt. De beslissing van deze belangrijke
aangelegenheid is in handen gelegd van
den minister van Sociale Zaken.
Weer loggers
uit Duitschland terug
De sleeper Ingrid van het Bureau Te
ruggave Visschersvaax-tuigen kwam
Woensdag binnen met een logger op sleep
touw.
De andere sleepers, de Tonijn, I. S.
Groen en Hilga worden in den loop dezer
week in IJmuiden verwacht vermoedelijk
met vier loggers op sleeptouw
Chr. Muziekver. Juliana
speelt weer
De Chr. Muziekver. Juliana is weer met
haar repetities begonnen. Zij houdt die
eiken Vrijdagavond in de Emmaschool on
der leiding van den heer Huizinga.
Oud-leden en nieuwe zijn van harte
welkom. Zij kunnen zich aanmelden bij
een der leden of op den repetitie-avond.
Het adres van den secretaris is Gerard
Doustraat 65, IJmuiden-Oost
Een waardevolle buit
Een flinke hoeveelheid shag. margai-ine,
vet en eenige flesschen slaolie waren de
buit van dieven, die een bezoek brachten
aan een magazijn aan de Trawlerkade.
De bestolene deed aangifte bij de politie
die thans een onderzoek instelt.
GemeenscKapsavoncl """f
voor oud-illegale werkers
De tweede Gemeenschapsavond vaü
Oud-illegale werkers, welke Woensdag in
gebouw Concordia werd gehouden en
waar tal van vooraanstaande personen uit
onze gemeente en omgeving aanwezig
waren, werd geopend door den heer Mar-
celis, afdeelingsvoorzitter, die de activiteit
van den kring Velsen-Noord roemde en
dank bracht aan de directie der Papier
fabriek om Concordia beschikbaar te stel
len. Na op den goeden gemeenschapszin,
vrij van politieke of confessioneele groe
peeringen, te hebben gewezen, wijdde spr.
eenige woorden aan de groote hoofdste
delijke manifestatie van de Februari-her-
denking, waarin ook Velsen niet achter
bleef en herinnerde aan den slag in de
Java-zee en aan alle illegale werkers van
Nederland, die naar vermogen bijdroegen
tot de uiteindelijke vrijheid.
Treffend was de in acht genomen stilte,
waarin de gevallenen werden herdacht en
waar op aansluitend het eerste en zesde
couplet van ons volkslied werden gezon
gen.
Herinnerend aan een vers uit het Geu
zenliedboek deed Mr. van Heuven Goed
hart terugdénken aan het verzet sedert
1940, waarvan hij persoonlijke belevenis
sen herhaalde. Dit verzet was vol gebeur
tenissen en vol van leed, dat niet te pei
len is. Van een kleine groep illegalen,
waarvan spr. ook deel uitmaakte, keerden
er 37 niet terug. Deze zijn in concentratie
kampen gestorven of gefusilleerd. Het
verzet is een kostbare zaak geworden, die
het Nederlandsche volk groote offers heeft
gekost.
Hij verhaalde dan op boeiende wijze op
welke manier getracht werd in den winter
van '41'42 een opdracht van H.M. de Ko
ningin en den toenmaligen minister-presi
dent Gerbrandy aan Peter Tazelaar, uit
te voeren om den heer Wiardi Beekman,
die helaas is overleden in het concentratie
kamp Dachau, en enkele anderen naar
Engeland over te brengen. Fijn uitgespon
nen, vol van diepe achting werd dit ver-
zetsverhaal gedaan om aan te toonen dat
Neêrland's geschiedenis vijf jaar lang met
menschenbloed is geschreven. De heer
Van Heuven Goedhart laakte deswege
het slappe tempo in de berechting van
landverraders. Hij zelf als minister van
Justitie had een snelle en strenge berech
ting van landverraders en collaborateurs
beloofd. De toenmalige regeering had een
andere opvatting dan de tegenwoordige.
De taak van de oud-illegale werkers is,
hun fakkel voor de vernieuwing verder
uit te dragen, waartoe ieder zijn werk,
wat dit ook is, zoo goed mogelijk heeft te
doen en tot volkomenheid te brengen: te
leven naar recht en plicht met een eerlijk
en rechtschapen oordeel. Indien het zoo
wordt opgevat zijn de leden van de
G.O.I.W. dragers der Nederlandsche vrij
heid en onafhankelijkheid.
Daar bleek dat Mr. N. J G. Sikkel door
een conferentie verhinderd was verhaal
de die heer van Heuven Goedhax-t na de
zeer langdurige pauze opnieuw eenige van
zijn belevenissen, waarin tot uiting kwam
hoe eenzaamheid kracht geeft en drang
geboren wordt tot idealistische vernieu
wing.
Het gesprokene werd afgewisseld door
het optreden van het muziekgezelschap
„The Velno's" en den heer Van Zuilen,
die zich kenmerkte als een goede muzikale
verslaggever van den verzetstrijd en tijd.
Voorts voerde de kring IJmuiden een
tooneelschets op. waarna gezellig samen
zijn.
Buurtvereeniging „Watervliet"
_De Buurtvereeniging „Watervliet" oi>
ganiseert Vrijdag voor haar leden een
avond van axnusement in liet Kennemev
Theater te Beverwijk. Het programma
wordt grootendeels door eigen krachten
verzorgd.
Scheepsberichten.
Indien de schepen tot Nederlandsche
maatschappijen behooren, is hun nationa
liteit niet aangegeven.
Te Rotterdam aangekomen 26 Febr.: ..Ha-
sewint", van Dundee. Waalhaven pier 2,
voor de marine; „Rolf" van Londen. Park
haven. stukgoed: .Norden" (Zw.) van Am
sterdam, IJsselhaven, stukgoed.
27 Febr.: „Hollandia" van Kopenhagen
le Katendr. haven Oostz., reliefgoed; „Ja
mes A. Drain" (Am.), van Liverpool. Mer-
wehaven, meel; „Ansyma", van Odense,
(gaat naar Jobshaven), graszaad; „Mr. Lint
horst Homan" Parkhaven, ledig.
Rott. Lioyd: „Govert Flink" 25 Febr. vatt
St. Vincent vertrokken.
Aangekomen op 26 Febr. lil IJmuiden:
.Alcyone" van Rotterdam voor IJmuiden,
binnenhaven IJmuiden. „Venern (Zw.) van
Uddevalla, met houten hulzen. Javakade;
„Jantina" van Fowey gaat naar Kopen
hagen.
Aangekomen op 27 Febr. sleep ooot „Blan
kenburg" van Maassluis voor IJmuiden.
Vertrokken op 26 Febr. „Saxen" (Zw.) XI,
Oxelosund; „Amazoixe" naar Ronne. sleep
boot ..Blankenburg" naar Rotterdam met
een kraan; .Nortien" (Zw.) naar Rotterdam
.Tilly" naar Antwerpen, „Tabiaxx" 24 Febr.
van Makassar; „Sumatra" 24 Febr. van Bl-
zerta; aangekomen te Batavia 23 Februari
„Terborch".
Postduiven
voor Tommy's redder
Onze landgenoot D. J. Drijver, uit Sant
poort. bekend Illegaal werker, die in 1942
een Engelsche duif „Tommy" in uitgeput-
ten toestand opving en met inlichtingen
terugzond, is dezer dagen in Londen aan
gekomen.
Drijver, die zelf een aantal postduiven
hield, heeft zijn beestjes onder de Duitscho
bezetting moeten afmaken. Uit erkentelijk
heid voor zijn verdiensten voor de geallieer
de zaak heeft hy een koppel R. A. F.-post-
öuiven ten geschenke gekregen. Toen Drij
ver met zijn duiven op bezoek kwam bij
den Wing Comm. W. O. Lea-Raynor. hoofd
van den postduivendienst, woonde hij do
decoratie van zijn oude vriendje „Tommy"
bij. die voor zijn verdiensten de Dicken-me-
tiaille kreeg.