IJmuider Courant
Fransche Sensatie
Mussert
De „afgehandelde" Perzische kwestie
r.
Steenkool-crisis
in de Vereenigde Staten
60e Jaargang No. 18322
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Dinsdag 7 Mei 1046
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
"OEN merkwaardige en onverwachte ge.
beurtenis heeft zich Zondag in Frankrijk
voorgedaan. De nieuwe Grondwet van de
Vierde Republiek, die door de Consti-
tueerende Vergadering met een kleine
meerderheid was aangenomen, is bij volks
referendum met een duidelijke meerder
heid verworpen. Er werden volgens de tot
dusver verstrekte opgaven, waaraan alleen
nog het resultaat van het eiland Corsica
ontbreekt (dat geen verandering van
eenige beteekenis meer kan brengen)
10.670.000 stemmen tegen de Grondwet er
9 millioen ervoor uitgebracht. Dit betee-
kent dus een verhouding van 54.3 tegen
45.7
Voor de menschen die het ontzaglijke
voorbereidende werk hebben verricht is
dit wel een ontmoedigend resultaat. Het
ontwerp van de Grondwet heeft een lam
gen en moeilijken weg gevolgd en ook
ettelijke wijzigingen ondergaan, eer het
tenslotte in de Constituante met de kleine
linksche meerderheid, die deze vergade
ring bezat, werd aanvaard. Men zal zich
herinneren dat bij de verkiezingen, acht
maanden geleden gehouden, de commu
nisten, de socialisten en de M.R.P. (Katho
lieke Volksbeweging) elk ongeveer 140
zetels behaalden uit een totaal van onge
veer 530. De rest bestond uit kleine frac
ties. Het bleek zeer moeilijk met deze
part ij verdeeling te regeeren. Generaal De
Gaulle, wiens partij de M.R.P. was, gaf
het na eenige maanden op tengevolge van
de ondervonden tegenwerking en de socia
list Félix Gouin werd de nieuwe leider
der regeering. Zij bestaat uit ministers
die tot de drie groote partijen behooren.
Dat de samenwerking niet vlotten wilde
bleek evenwel onlangs nog, toen een con
flict ontstond over de vraag ot er twee
Kamers zouden zijn of één. Dit leidde
bijna tot het aftreden der M.R.P.-minis-
ters, die voorstanders zijn van het twee
Kamers-stelsel en tot wie een zoo belang
rijke figuur als Bidault, de minister van
Buitenlandsche Zaken, behoort. Dit aftre
den werd evenwel vermeden. In de Con
stituante wonnen de socialisten en com
munisten het pleit, zooals gezegd, met
klein verschil. Dus was in het ontwerp-
Grondwet, dat aan de kiezers werd voor
gelegd, slechts één Kamer opgenomen.
Tegenstanders van dit systeem voeren
vooral het argument aan, dat het kan lei
den tot besluiten die. niet voldoende over
wogen zijn. In het bestaan van een Senaat
zien velen een noodzakelijk en heilzaam
correctief, een gelegenheid om mogelijk
overijld genomen of door een tijdelijk
overheerschenden indruk beïnvloede be
sluiten te herzien.
Het lijkt moeilijk aan te nemen, dat al
leen deze kwestie het resultaat van de
volksstemming van Zondag beïnvloed zou
hebben. Zij beperkt zich zoozeer tot over
wegingen van staatkundige ervaring, dat
men niet kan gelooven dat de breede
volksmassa erdoor in beroering wordt ge
bracht. Daarentegen blijkt uit het resul
taat van het referendum wel, dat de kleine
linksche meerderheid in de Constituante
binnen acht maanden na de verkiezingen
veranderd is in een (evenmin groote)
rec'ntsche meerderheid bij de kiezers. Het
valt daarbij op dat Parijs, dat bij de ver
kiezingen een linksche meerderheid op
leverde. nu in meerderheid tegen de Grond
wet heeft gestemd. Blijkbaar heeft een
deel der Fransche kiezers de groote moei
lijkheden, die Frankrijk doormaakt, aan
de 'linksche partijen geweten en is naar
het andere kamp overgegaan.
Als uiting van de zich herstellende, haar
nieuwen weg zoekende democratie is deze
gebeurtenis van belang, al kan men de
Fransche politieke verhoudingen bezwaar
lijk gelijkstellen met die in andere lan
den. Het is nog de vraag welke overwe
gingen zich het meest hebben doen gel
den. De verdere ontwikkeling van zaken
in Frankrijk zal de aandacht der wereld
sterk tot zich trekken. Velen zullen al
denken aan de mogelijkheid van een spoe-
digen terugkeer van generaal De Gaulle in
de leiding van het Fransche bewind
R. P.
Visschersschepen
varen niet uit
De bom die al langen tijd op
springen stond, is eindelijk gebar
sten. Als gevolg van het feit, dat.
minister Mansholt geweigerd heeft
te voldoen aan den eisch van de
reeders. den vïschhandel vrij te ge
ven, waardoor voor een groote hoe
veelheid visch geen afzet gevonden
kan worden, hebben dc reeders be
sloten, de visscherij stop te zetten.
Vandaag is geen enkel vaartuig
naar zee vertrokken, zoodat het ge-
heele bedrijf stil ligt. De in het vis-
scherijbedrüf werkzame arbeiders
hebben een delegatie naar Den Haag
gezonden, om deze aangelegenheid
met den minister te bespreken.
terechtgesteld
Namens den minister van Justitie wordt
medegedeeld, dat het doodvonnis tegen
ir. A. A. Mussert heden in den vroegen
ochtend is voltrokken.
Nieuwe beschuldiging van Hussein Ala
6 Mei was de datum, waarop de ont
ruiming van Perzië 'zou moeten zijn vol
tooid en waarop de Veiligheidsraad var
de beide betrokken partijen de verzeke
ring zou vragen, dat de overeenkomst
dienaangaande ten uitvoer was gelegd,
Volgens officieuze inlichtingen is de
evacuatie van Perzisch grondgebied in
derdaad in een stadium van voltooiing,
doch de situatie in Azerbeidsjan is dooi
de isolatiepolitiek der Russen niet te con
troleeren. Er komen berichten dat de
hoofdstad van Azerbeidsjan, Tebriz, door
de Russen is verlaten en de Perzische re
geering heeft blijkens een mededeeling
van Hussein Ala, den ambassadeur te
Washington, van bepaalde zijde vernomen
dat de ontruiming van Azerbeidsjan he
den, 7 Mei, zou zijn voltooid.
Een brief, die Hussein Ala heden aan
den secretaris van de UNO. Trygye Lie.
heeft doen toekomen, doet mededeeling
van dit laatste feit. doch voegt erbij dat
„dit bericht niet door directe waarne
mingen van officieele Perzische regee-
ringspersonen is bevestigd".
Dappere kerel
Dezer dagen werd de militair B.
Burkunk te Hans weert gedeco
reerd met den Bronzen Leeuw, hem
door de Koningin verleend „voor
betoonden moed en opofferingsge
zindheid". Burkunk redde zijn ka
meraden het leven door op een
springmijn te trappen, toen deze
zou explodeeren, tengevolge waar
van het ongeluk voorkomen werd,
^maar hem een voet werd afgerukt.^/
De laatste kans
der Parijsche conferentie
De Parijsche correspondent van de
Evening Standard deelt mede dat de
onderhandelingen tusschen de vier mi
nisters tot het vinden van een compro
mis in de Italiaansche aangelegenheid
gedurende het weekend achter de scher
men zijn voortgezet. Er is een kans dat
dit compromis zal kunnen worden ge
vonden in een uitwisseling der conces
sies, waarbij Triëst aan Joegoslavië
zou komen in ruil voor de onafhanke
lijkheid van Cyrenaica en Tripolis, ter
wijl de Russen zouden moeten instem
men met een plebisciet in het Ita-
liaansch-Joegoslavisch grensgebied en
de instelling van een geallieerde con
trolecommissie voor de Italiaansche
vredesvoorwaarden.
Londensche berichten spreken van
de mogelijkheid dat de conferentie nog
deze week zal worden beëindigd na een
vluchtige bespreking van de vredesver
dragen met de Balkanlanden en de
Duitsche kwestie. Wanneer het ver
langde compromis niet kan worden ge
vonden, zullen de ministers de conferen
tie opschorten om met htm regee
ringen overleg te plegen en het is mo
gelijk dat zij dan pas over twee maan
den weer bijeen zullen komen.
Brandweer Haarlem
Als er bra uil is
Herhaaldelijk komt het voor, dat men
in geval van brand de politie telefoneert,
welke op haar beux-t de brandweer waar
schuwt. Dit geeft aanleiding tot noode-
looze vertraging en het verspelen van
kostbare minuten. i
De aandacht van de bewoners van Haar
lem wordt er op gevestigd, dat het alarm
nummer van de brandweer is 15333.
Herdenking en Reünie
op 10 Mei
De Landelijke Vereeniging van Ex Poli
tieke Gevangenen uit deh bezettingstijd
houdt, zooals wij reeds eerder vermeldden
op 10 Mei a.s. een herdenkingsplechtigheid
op de Eerebegraafplaats aan den Zeeweg
te Bloemendaal.
De samenkomst heeft plaats op de
Groote Markt te Haarlem om 10 uur des
morgens. Om 1015 spreekt de burge
meester Reïnalda de deelnemers toe.
De tocht vangt aan te 10.30, terwijl de
plechtige herdenking op de Eerebegraaf
plaats om 12 uur zal plaats hebben-
De minister van Soc. Zaken, de heer
W. Drees, zal namens de regeering de
herdenkingsrede uitspreken, mr. B. W.
Stomps namens de Landelijke Vereeni
ging. Declamatie door mevr. Marguerite
Couperus, zang Kon. Liedertafel Zang en
Vriendschap.
De reünie is om 6 uur in den. Stads
schouwburg, alwaar als sprekers zullen
optreden prof. W. Banning, als ex-poli
tieke gevangene, en de heer W. Bakker,
hoofdbestuurslid van bovengenoemde lan
delijke vereeniging, terwijl medewerking
verleenen Wanda Reumer, declamatie,
Chaja Goldstein, dansen en Haarlems
.Muziektrio uit de HOV.
Zeer merkwaardig was de zinsnede,
waarmede de brief besloten werd. die de
reden opgaf van de onmogelijkheid om
de ontruiming van Azerbeidsjan te con
troleeren: „De Perzische regeering kan
niet voldoende gezag uitoefenen in Azer
beidsjan wegens Sovjet-Inmenging in
Perzische binnenlandsche aangelegen
heden."
Morgen zal de Veiligheidsraad bijeen
komen om de laatste acte van de Perzi
sche kwestie te behandelen in het licht
van den toestand, zooals deze op dit mo
ment uit de Perzische, eventueele Rus
sische verklaringen kan worden vastge
steld. Het is zeer de vraag of de brief
van Hussein Ala niet zal verhinderen,
dat de Perzische kwestie als agendapunt
wordt geschrapt.
Verandert
Engelands houding?
United Press meldt:
Een conferentie die moet beslissen
over de houding van Engeland in het
Indonesische vraagstuk, is ie Singa
pore gehouden tusschen Britsche mili
taire en civiele autoriteiten in den Indi-
schen archipel.
Generaal Mountbatten, generaal-ma-
joor Stopford, Lord Killearn en de Brit
sche consul-generaal op Java. Macker-
rath, waren op deze conferentie aan
wezig.
Een voorstel dat op deze conferentie
werd geformuleerd is aan de Britsche
regeering gezonden betreffende de hou
ding ten opzichte van Java. Men ver
neemt uit Britsche bron dat de Engel-
sche regeering van plan is alle Britsche
en Britsch-Indische troepen uit Java
terug te trekken voor dat een politieke
regeling is bereikt, teneinde een over
eenkomst tusschen de Nederlanders en
de Indonesiërs te forceeren. Indien deze
regeling niet zou worden bereikt zou
Australië de kwestie uit naam van het
Britsche gemeenebest aan den Veilig
heidsraad voorleggen.
Er worden drie redenen opgegeven
voor deze Britsche plannen, nl. ten eer
ste de Engelsche vrees dat de aanwe
zigheid van Britsche troepen door de
Nederlanders en Indonesiërs zal worden
aangegrepen als excuus voor een uitstel
van een regeling, ten tweede de hooge
bezettingskosien voor Engeland, die
reeds meer bedragen dan die van de
Birma-campagne, ten derde de vrees
voor mogelijke groote gevechten, waar
bij Engeland's inmenging he: land in
een moeilijk parket zou brengen.
De huisvesting der IVSB-ers
Blijven zij voorloopt'g in de
kazerne aan den Koudenhorn?
Eenige weken geleden hebben wij
medegedeeld, dat het ministerie van
Oorlog de infanteriekazerne aan den
Koudenhorn te Haarlem waar thans
de mannelijke gedetineerde N.S.B.'ers
uti Haarlem en omgeving gehuisvest
zijn opgeëischt had, omdat het ge
bouw gebruikt moet worden voor de
nieuwe lichting die opkomt. De com
mandant van het kamp aan den Kou
denhorn is daarop gaan zoeken naar'
een nieuwe huisvesting. De plannen
waren, dat „Duinrust" te Overveen,
waar nu de vrouwelijke gedetineerde
N.S.B.'ers uit. Haarlem en omgeving
zijn opgenomen, bestemd zou worden
voor de mannen. De vrouwen zouden
dan overgebracht worden naar het kamp
onder Castricum. „Duinrust*' is evenwel
te klein om de ruim 2000 mannen te
herbergen. Daarom werd ook het fort
„Penningsveer" onder Haarlemmerliede
en Spaarnwoude als kamp in ordo ge
maakt.
Nu vernamen wij dat het kamp te
Castricum voor andere doeleinden zal
worden bestemd. Het is namelijk de be
doeling daar alle N.S.B.'ers met geeste
lijke afwijkingen onder te brengen.
Daardoor zijn de verhuisplannen voor
de N.S.B.'ers uit Haarlem en Overveen
weer in de war gegooid. Wij informeer
den nog eens bij den commandant van
het kamp aan den Koudenhorn. Deze
deelde ons mede, dat hij van zijn ver
huisplannen niets naders gehoord had.
zoodat hij meende te kunnen aannemen,
dat hij vooloopig met zijn kamp te
Haarlem blijft.
Een tragisch ongeval
Maandagmiddag omstreeks half vijf
wilde de 55-jarige C. A. L.B. uit Breda,
een moeder van 11 kinderen te Haarlem
in den reeds rijdenden trein naar Rotter
dam stappen. Zij had haar koffer al in
den wagen geduwd en een kind, dat zij
op den arm droeg eveneens in den trein
gezet, toen een haastige heer haar opzij
drong met het noodlottig gevolg, dat de
dame tusschen het perron en den trein
viel. Een van haar voeten werd afgereden,
De onopzettelijke veroorzaker van bet
ongeluk trok aan den noodrem, sprong
in zijn wanhoop uit den trein, waarna
hij in de menigte verdween. Om 10 utu
rn den avond meldde hij zich bij de Haar-
lemsche politie.
De vrouw, wier echtgenoot verleden
week overleden is. werd in zorgwekken-
den toestand naar het Elisabethsgasthuis
bier ter sfede vervoerd.
Terug naar oorlogsrantsoeneering
De staking in dc steenkolenmijnen in
de Vereenigde Staten, die op 1 April j.l.
begon en ondanks de onderhandelingen
tusschen den minister van Arbeid, Schwel-
lenbach, de vakvercenigingen en de mijn-
directies nog steeds voortduurt, dreigt
catastropliale gevolgen te hebben. De
Amerikaansche minister van Binnenland
sche Zaken, Krug. heeft heden medege
deeld dat een terugkeer tot de oorlogs
rantsoeneering van steenkool niet meer j
tc vermijden zal zijn, ook zelfs indien de
stakers spoedig aan hel werk zouden gaan.
De voorraden zijn zoover uitgeput dat de
aanvulling maanden zal vergen en dat de
kolen-verschepingen naar de behoeftige
landen geheel moeten worden stopgezet.
De gevolgen van de staking zijn reeds
langen tijd in de industrieën en vervoers
bedrijven merkbaar. De treinen vervoeren
reeds veertig procent minder reizigers
dan voor de staking, door inkrimping der
dienstregeling, en de gas- en eleclriciteits-
voorziening in de groote steden geraakt
langzamerhand in zulke moeilijkheden,
dat rekening moet worden gehouden met
de mogelijkheid van gas- en stroomlooze
uren.
Intusschen doet president Truman per
soonlijk pogingen om de partijen van het
conflict te verzoenen, doch hij is daar
nog niet in geslaagd. Gisteren heeft hij
nog meer dan een uur met Sehwellenbaeh
geconfereerd teneinde te komen tot een
nieuwe regeeringsbemiddeling, na het fa
len van de vorige bemiddelingsvoorstel
len. De ernst van den toestand blijkt wel
uit het feit, dat reeds thans maatregelen
moeten worden getroffen om de voor
raden steenkool, die voor het invallen
van den winter ter beschikking zullen ko
men, te verdeelen volgens de maatstaven
van de oorlogsrantsoeneering, opdat de
groote behoefte der wintermaanden ten
minste procentsgewijze zal kunnen wor
den gehonoreerd.
Wat er van de verschepingen naar
Europa gedurende de komende maanden
terecht zal komen, lean men nagaan wan
neer men in aanmerking neemt dat deze
exportvoorraden moeten worden gepv.i. uit
"t surplus der Amerikaansche productie, dat
thans voor vele maanden negatief is ge
worden doordat de voorraden waaruil
de eigen behoefte moest worden voldaan,
reeds zijn geconsumeerd.
George Bernard Shaw, de wereldberoem
de auteur en tooueclselirijver. die bluueu-
kort negentig jaar wordt, toont groote
belangstelling voor de kleinbeelrtcamcrn
van den journalist, die hem zoojuist ge
fotografeerd heeft. Sliaw, die een en
thousiast cameraman is, is buitenge
woon critiseh betreffende foto's, die *:»i;
lieiu gemaakt worden, l'l,