Amenka's industrieele apparaat
Sport in het Kort
Vrijdag 10 Mei 1046
Anti-stakingsivet in voorbereiding verlamd
De Haarlemsclie clul).
en buurthuizen
De gevolgen van de Amerikaansche
mijnstakingen worden steeds erger. Vol
gens Un. Press kunnen honderdduizenden
personen in de Vereenigde Staten door de
sluiting van de groote industrieën niet
werken. Vier Amerikaansche steden lagen
Woensdagavond in .half duister en voor
het geheele oosten van het land dreigt
verduistering. De spoorwegen hebben
reeds dozijnen dienstregelingen stop moe
ten zetten en de regeering heeft de rant
soeneering van geproduceerd gas bevolen.
Op den 39sten dag van de nationale kolen-
staking dreigde de gigantische Amerikaan
sche industrieele machine geheel vast te
loopen. De Ford Motor Company sluit
vandaag waardoor 110.000 man op straat
komen. De Chrysler Motors verwacht be
gin volgende week het werk stil te moeten
leggen. De U.S. steel en International Har
vester hebben hun productie schema's
sterk beknot. Chicago verwacht binnen
veertien dagen tot totale verduistering te
moeten overgaan, slechts de meest essen-
tieele openbare diensten zouden dan nog
-blijven functionoeren
Intusschen schrijft het tijdschrift „Iron
Age" dat de kolenstaking nog wel tot in
Juni zal duren. In het blad wordt de
schatting gemaakt dat de staalproductie
in het geheele land deze week tot 59 pro
cent van haar capaciteit is gedaald. Ver
geleken met verleden week beteekent dit
weer een teruggang van 9.5 procent.
Half Juni dreigt er weer een nieuwe
groote staking en wel in het havenbedrijf.
Driehonderdduizend arbeiders zullen dan
aan de Amerikaansche kust en aan de
Golf van Mexico in staking gaan. Deze
staking zal ten doel hebben hoogere loo-
nen en betere arbeidsvoorwaarden af te
dwingen.
De Amerikaansche mijnwerkers-
staking.
Nu de stakingen al 39 dagen duren, is
er een steeds sterkere strooming in den
senaat waar te nemen, een beperkende
anti-stakingswetgeving onmiddellijk in
stemming te brengen. Leden van de
rechtscommissie van het Huis van Afge
vaardigden hebben voorgesteld, dat de
actie, welke de eischen van Lewis, presi
dent van den Mijnwerkersbond buiten de
wet stelt, aan het eind van de week in
het Huis van Afgevaardigden zal worden
besproken. De hoop op een spoedige rege
ling van de geschillen in de mijnindustrie
is vervlogen en bijna 1 l/z millioen man
spoorwegpersoneel is verwikkeld in een
dreigende staking, waarover tusschen 20
Mei en 15 Juni gestemd zal worden. De
steeds slechter wordende toestand op het
gebied van de steenkolenvoorziening
heeft het bureau voor voorzieningen in
noodgevallen, dat onlangs in het leven ge
roepen is, genoopt een beroep te doen op
meer dan 20 staten, de uiterste zuinigheid
te betrachten en b.v. het niet beslist nood
zakelijke electriciteitsverbruik te be
perken.
Vrouwen en de Politiek
Herdenkingsplechtigheid
van ex-politieke gevangenen
Aan het begin van de plechtigheden
ter herdenking van de Duitsche over
rompeling in 1940 stond de bijeenkomst
van ex-politieke gevangenen op de Groo
te Markt te Haarlem en hun tocht naar
de Eerebegraafplaats te Bloemendaal.
Hedenmorgen stelden de uit alle pro
vincies gekomen leden der Landelijke
Vereen, van Ex-Politieke Gevangenen
zich op de Groote Markt op. Militairen
verzorgden de afzetting, Padvinders
Gidsen vormden overal de afscheiding
tusschen de groepen deelnemers.
Na treurmuziek van het politie-muziek-
korps sprak Haarlems burgemeester, de
heer M. A. Reinalda, de deelnemers toe.
Hij herinnerde aan een even schoonen
Meimorgen, nu zes jaar geleden, waar
op de horden uit het Oosten ons land
binnenvielen. Was de tegenstand in den
aanvang nog gering, toen de overwel
diger meende de vrijheidszin der Neder
landers te kunnen aantasten, zei ons
volk een een eensgezind en hardnekkig:
neen. Gij, die hier op dit oogenblik staat,
aldus de burgemeester, staat hier als een
levend getuigenis van dat: neen, in de
cel. in de concentratiekampen, in de gij-
zelinn. Gij staat hier om de besten uit
ons volk te gedenken, zij die niet moch
ten voortleven, doch naar "den geest
voortleven in u.
Van hier uit gaat een boodschap in de
wereld, nl, deze, dat ons volk trachten
moet de in den oorlog gewonnen eens
gezindheid te behouden, de nabestaanden
der gevallenen en de oorlogsgetroffenen
moeten geholpen worden. Gij moet de
voortrekkers worden van een nieuwe en
betere toekomst. Treurmuziek van het
politie-muziekkorps besloot deze toe
spraak.
Na de rede kondigde het hoofdbe
stuurslid der vereeniging, de heer W.
Bakker uit Velp aan. dat wegens de
groote belangstelling hedenavond ook in
de Cadi-club een reünie wordt gehouden
Hierna zette de stoet zich in beweging
op weg naar Bloemendaal.
Herdenking gevallen strijders
De herdenking van de in 1940 gevallen
strijders zal te Haarlem geschieden in de
Beide Bavo-kerken op Maandagavond
13 Mei a.s.
Schuurtje afgebrand
Brand onstond in een schuurtje achter een
woning aan de van Kinsbergenstraat. Een
juspannetje op een petroleum toestel had
waarschijnlijk vlam gevat, waarna het vuur
snel om zich heen greep. Door afwezigheid
van de bewoners ontdekte men den brand
pas, toen de vlammen eruit sloegen. Het
schuurtje, waarin zich ook nog eenige kisten
bagage van repatrianten bevonden, brandde
geheel uit.
Het Comité van Samenwerkende Vrou
wenverenigingen voor Haarlem en Om
streken hield een politieke oriënteerings-
bijeenkomst voor vrouwen, waar me
vrouw Mr. E. A. J. Scheltema-Conradi
sprak over: „Wat is politiek? en Wat
heeft de vrouw daarmee te maken?"
Mevrouw Scheltema besprak allereerst
de bestaansredenen der politieke partijen.
Elke partij heeft een levensbeschouwing
en een maatschappijbeschouwing. die
elkaar kunnen doorkruisen. De woorden
links, 'rechts en vooruitstrevend, conser
vatief, kunnen aanleiding geven lot ver
warring.
Bij het oplossen van maatschappelijke
problemen moet men zich richten naar
een bepaald beginsel. Bij al deze pro
blemen, die ook voor vrouwen van be
lang zijn, komt politiek te pas. Daarom
is het noodzakelijk voor vrouwen haar
politieke belangstelling te verdiepen.
In aansluiting op deze inleiding zullen
op Dinsdagavond 14 Mei, in restaurant
Brinkmann. Groote Markt, spreeksters
van alle politieke partijen het program
ma van hun partij uiteenzetten.
De Repatrieering
De bureaux van den dienst der repatriee
ring, 'thans gevestigd in het B. P. M.-gebouw
in Den aHag, zijn met ingang van 9 Mei
overgebracht naar den Wassenaarscheweg 24.
De nieuwe telefoonnummers zijn: 117463
t.m. 66.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM 9 Mei 1946
BEVALLEN: 7 Mei: A. L. van As—Arioni,
d.; 8 Mei. G. van DijkenMaieman, z.; G. W.
WigmanMarchand, z.; F. van HageKui
per. z.; G. M, KrachtJansen, d-; A. J. Jan-
iDeen, z.; C. A. Teeuwen—Uitendaal, d.:
A. M. Lablans—Kleijn. z.i 9 Mei. C. H.
BoeréeTeeuwen, z.; A. Boormanvan Leeu
wen. d.; B. C. OosterbaanKaaken, z.
OVERLEDEN: 7 Mei, C., 27 d.. z. van J.
Vuijst, Heerensingel; M. G. Huijboom, 69
,i.. Steenbokstraat; F. H. van Wijhe, 49 j..
I-Iazepa terslaan.
ONDERTROUWD: 9 Mei C. W. Waalewijn
en H. van Sprakelaar; T. J. Mica en A. Gans;
W. Schippers en J. M. van Dokkum; J. de
Jonge en H, C. Roest; J. Drenth en J. J. Vos-
A. J. Gouw en E. Nijssen; C. Bouma en A.
den Ouden,
GEHUWD: 9 Mei, A. C. Roegiers en M. M.
de Boever; W. H. J. Wijdemans en C. C.
Handgraaf; K. Frelj en A. Korthals: K. van
der Does en C, C. W. Heemskerk: W. E. van
Zwienen en A. M. Baaij; H. Fredriks en Ch.
I. Arnold; J. J. Kramer en H. Booms; H. J.
Prinsen en H. C. Klok; H. L. J. Nater en E.
R. Hennis.
AGENDA
Groote Kerk: Herdenking, 20 uur. Rem
brandt: De Roode Aarde (18 j Palace: 30
Dagen Corvee (18 j.)Luxor: Alarm in mijn
17 (14 jAlle drie voorstellingen 14, 16,15,
19 en 21.15 uur. Frans Hals: Zet 'm op George,
14, 16.30, 19 en 21.15 uur.
ZATERDAG 11 MEI.
Stadsschouwburg: Sneeuwwitje. 14 uur.
Prof. Klenow. 20 uur. Begijnhofkapel: Simon
Halle, 20 uur. Bioscopen: als Vrijdag.
Zooals wij reeds eerder berichtten is er (n
Haarlem een comité gevormd ter oprichting
van club- en buurthuizen voor de massa-
jeugd. Donderdagavond werd het streven
van het comité nader uiteengezet door den
heer j, de Bruin, die in 's Gravenhage mei
veel succes dit sociale werk heeft aangepakt.
Na openinig der bijeenkomst door mr, J.
van der Hoeven hield prof. dr. P. J. Bouw
man een korte inleiding over de psychologie
van de massa, waarin hij constateerde, dat
de genivelleerde, ontwortelde, onontwikkel
de en ongebonden massa een steeds ernsti
ger probleem opleverde. De mechaniseering
van het leven is door verkeerd gebruik in
dienst gekomen van de algemeene vervlak
king, Dit alales is benauwend, temeer daar
de democratie aan de massa stemrecht en
dus mede-verantwoordelijkheid toekent. Des
te grooter wordt dus het gevaar naarmate de
nivelleering toeneemt.
Als krachtbronnen tegen de massa-ontbin
ding zag prof. Bouwman het gezin, hel on
derwijs en de jeugdbeweging. Voor de massa-
jeugd is slechts het onderwijs van eenigen
invloed. Het gezin en de jeugdbeweging la
ten hen koud. Om deze passiviteit te over
winnen, moet men club- en buurthuizen
stichten in volkrijke stadswijken, om te
trachten door gezonde in- en ontspanning
deze jeugd te behouden voor verzinken in
de massa.
De heer J. de Bruin vertelde een en ander
uit zijn ervaringen met de Haagsche stads
jeugd in de twintig jaar die hij zich met het
jeugdorganisatiewerk heeft beziggehouden.
Hij stelde ieder mede-verantwoordelijk voor
de sociale ellende van de minder bedeelden,
een verantwoordelijkheid, die men slechts
kan afwijzen, indien men niet bereid Is het
Christelijke liefde-gebod op te volgen.
Spr. zette uiteen, hoe de geestelijke en mo-
reele verzwakking van de jongere generatie
geleid had tot ontplooiing van het nationaal-
socialisme; ais reactie op de kansloosheid van
veler bestaan waren de ontwortelde jeugdige
elementen rijp voor elke anarchie, die een
verbetering beloofde. Nu ook weer. versterkt
door de oorlogsellende, is er een geestelijke
en moreele vrijbuiterij ontstaan, die tot
ontzettende gevolgen kan leiden, tenzij we
onze gemeenschapsplicht inzien en krachtig
ingrijpen. Spr. stelde zich dit voor door op
richting van buurthuizen, zooals hij dat in
Den Haag na groote moeilijkheden had be
reikt, Hierin moet door gemeenschappelijk
werk en ontspanning, voorlichting en onder,
richt het hiaat in de ontwikkeling der massa-
jeugd worden aangevuld. De resultaten die
daarmede behaald zijn door spr. zijn een
bewijs voor de mogelijkheden die dit werk
inhouden.
Opbouw en herstel zijn holle leuzen, in
dien er aan dit jeugdzorgprobleem niet ge
noeg aandacht wordt besteed. Opbouw zon
der de helpende hand aan de massajeugd te
bieden is afbraak, aldus besloot de heer de
Bruin zijn toespraak.
Bij melkbedrijf
nerd lustig geknoeid
Bij een onderzoek op een zuivelbedrijf
in het centrum van ons land ontdekten
controleurs van den C.C.D. een ergerlijk
geval van fraude en knoeierij. Op dit be
drijf werd het gewicht van de in tank
wagens aangevoerde melk te laag vastge
steld. De aldus achtergehouden melk werd
voor eigen gebruik aangewend, maar ook
aan particulieren werden aanzienlijke
hoeveelheden melk zonder bon verkocht.
Met een slijter werd melk tegen sigaren
geruild. Tevens werd geknoeid met het
nemen van monsters ter bepaling van hec
vetgehalte van de melk. De controleurs
constateerden eveneens clandestiene be
reiding van boter. Ongebruikte boterwik-
kels waren als verbruikt verantwoord.
Blikjes gesuikerde en ongesuikerde con
dens, alsmede een groote hoeveelheid
magere melkpoeder en boter werden in
beslag genomen. Eenige verdachten zijn
in bewaring gesteld. De tuchtrechter voor
de voedselvoorziening heeft het bedrijf
onder bewind gesteld.
Rapiditas jubileert
15 Mei zal het 15 jaar geleden zijn, dat da
oprichter van Rapiditas. de heer Martin Pai,
den grondslag legde voor de beoefening «au
het handbalspel in Haarlem. Aanvankelijk
werd deze nieuwe sport op de Hollandsche
manier gespeeld, met mixed teams, maar
reeds spoedig ging men over tot liet zooge
naamde Duitsche hand'ba). De eerste tegen
standers van het jeugdige Rapiditas waren
de elftallen van Haarlemsclie middelbare
scholen. In de competitie van 1931 kwamen
het Halfwegsche Lijnden; de Ned. Arbeiders
sportbond en Concordia tegen de Rapidianen
in het veld. Reeds het volgende jaar ging de
organisatie van het'handbal over van cie
KNAU naar het Kon. Ned. Gym nas tièfcver-
bond over. Nu was het voor de Haarlemmers
mogelijk, aan de landelijke competitie en
de wedstrijden om het kampioenschap vatt
Nederland deel te nemen.
Successen bleven niet uit.
1932/1933 levert de eerste competitie van den
Kennemer Turnkring en deze werd een dub
bel succes voor Rapiditas: zoowel de dames
als de heeren weiden kampioen. De voor
ronden voor de landskampioenschappen had
den in Haarlem plaats en beide ploegen wer
den door hun overwinningen naar Amster
dam afgevaardigd, waar de dames een eer
volle tweede plaats wisten te bezetten. Na
1933/34 werd een hoofdklasse-competitie in
gesteld van den Kennemer Turnkring en de
Amsterdamsche en Zaansche bonden, De da
mes wisten in de kopgroep te komen, doch
de heeren moesten degradatiewedstrijden
spelen, die zij echter wonnen.
In 1937 werd een overwinning behaald in
het tournool van Lijnden en hel athletiCk-
kampioenschap heeren 3e klasse KTK. 1938
i bracht den dames het athletiekk?mpio=..-
Reclamekunde en reclamekunst schap 2e klasse ktk. m 1942 werd
de Nederlandsche Handbal-bond als zelfstan-
I dïge organisatie, De dames werden, toen
I direct in de districtsklasse gepiaalst. omdat
zij bij de bovenste vijf clubs van de voor
malige eerste klasse hoorden; de heeren
moesten zich tevreden stellen met een plaat
je in de nieuwe eerste klasse. In 1941. bij het
jubileum-tournooi kwamen de dames in den
eindstrijd legen Zeeburg uil. Pas in de ver
lenging wisten de Zeeburgschen te winnen.
In hetzelfde jaar stelden de Rapldilas-dames
zich definitief In het bezit van den wissel
beker voor het Lijnden-tournooi.
Met de heeren ging het van dien tijd af ook
beter; zij eindigden' eenige malen tweede
achter Concordia in het kampioenschap van
Haarlem en werden in 1942,'43. 43 41 en zoojuist
weer in 45/46 afdeelingskampioen. De dames
werden In 1944 nog kampioen van Haarlem.
Met haar 15 jaren achter zich kan Rapi
ditas er zich op beroepen, de grondleggers
te zijn van de handbalsport te Haarlem, dat
zij een van de oudste specifieke handbalver-
eenigingen is en daarmede een van de lioek-
sieenen, waarop de Nederlandsche handbal-
bond is opgericht.
Met het verschijnen van „Reclamekun-
de" heeft de Uitgeversmaatschappij N.V.
H. E. Stenfert Kroese te Leiden een
standaardwerk zoowel voor den man, die
reclame wil maken als voor dehgene, die
deze uitvoert het licht doen zien. In een
uitstekend gefundeerd overzicht van hel
reclamewezen, waarbij ook de verborgen
uithoeken van deze moderne maatschap-
pelijk-economische uiting belicht zijn,
hebben de schrijvers (W. H. van Baarle
en F. E. Hollander) een werk samenge
steld, dat het uitgebreide onderwerp dui
delijk en overzichtelijk behandelt,
5000 Doosjes sigaretten
en een auto
De politie heeft hedennacht beslag ge
legd op 20 doozen met elk 250 pakjes siga
retten, 15 doozen Karei I sigaren en een
auto, toen zij eens een kijkje wilde nemen
bij een aantal mannen in de Van 't Hoff-
straat, die op een middernachtelijk uur
pakken uit een auto laadden. De mannen
namen de vlucht, maar bij de huiszoeking
werden de tabaksartikelen en de bewoner
J. J. S. gevonden en meegenomen naar
het politiebureau. Auto, tabak en S. zijn
ter beschikking gesteld van de politie te
Hillegom, die melding had gemaakt van
een inbraak in een sigarenwinkel.
De ,,bollendelegatie,y
is uit Moskou terug
Toen Donderdag het; eerste Russische
vliegtuig dat na den oorlog zijn wielen aan
Nederlaiulschen bodem zette, op Schiphol
arriveerde, was daarmede een hoofdstuk In
de toenadering tusschen twee volken afge
sloten. Du Nederlandsche „bollendelegatle"
was terug Ons land lieeft namelijk, om
zijn dank te toonen voor hetgeen de Rus
sen gedaan hebben voor dc overwinning
van de geallieerden, waarmee ook onze vrij
heid zoo nauw verbonden was, 30.000 tul
pen, narcissen en irissen naar Rusland ge
stuurd.
Direct na aankomst van bet vliegtuig, dat
op 28 April met deze bloemen te Moskou
arriveerde werd de bloemenschat „gedrenkt"
Russische tuinbouwers Hielpen mee, om
de bloemen ln het water te zetten, zoodat
Nederlands hulde aan een van de verbonden
volken den volgenden morgen even frisch
over den rand van honderden emmers
gluurde, als zij eenige dagen geleden in den
Hollandschen wind op een Hollandscli veld
deinde.
Met man en macht Is er gewerkt ln de
Russische hoofdstad, om de tentoonstel
ling van de Nederlandsche bloemen op tijd.
dat wil zeggen op den 30sten April, gereed
te krijgen. En het lukte. Des middags om
twee uur. op den verjaardag van onze prln-
aan den vooravond van liet 1 Mei-feest
werd de expositie geopend. De burgemeester
van Moskou, die dienzelfden avond de ten
toonstelling met een bezoek vereerde, vond
haar zoo geslaagd, dat hij. tegen de aan
vankelijke bedoeling ln, besloot, haar ook op
den eersten Mei open te houden. De toe
loop was geweldig." De schoonheid van de
Hollandsche bloem werd door het Moskou-
sche publiek om strijd bewonderd en ge
prezen.
Het komende najaar zal de Moskou-
sche parken en plantsoenen zien als
het tijdelijke ..rustoord" van duizen
den bollen, die door de Stichting „Bloe
men, tolk onzer dankbaarheid" aan de
Russische bevolking zullen worden aan
geboden. Natuurlijk moesten de Neder
landsche gasten even zien, waar hun
zorgenkinderen eerst geplant en
straks tot een bloeiende, geurende
hulde zullen worden....
De delegatie, die de tentoonstelling voor
bereidde en Inrichtte bestond uit de heeren
Dr. J. A. Verhage, de voorzitter van de Al
gemeene Vereeniging voor Bloembollencul
tuur ea tevens voorzitter van het Centraal
Bloembollen cultuur; M, C. Driehulzen voor
zitter van de Russische groep van den Bond
van bloembollenhandelaren, en A. Wat-naar,
die de Stichting Bloemen Tolk onzer dank
baarheid vertegenwoordigde. Zij hebben
Rusland gezien, en in hun hart is een
diepe indruk achtergebleven van de waar
deering. die het Russische volk heeft voor
de geurige, kleurige dankzegging uit het
vetro Nederland,
ZWEMMEN. Zondagmiddag houdt de
:ugd van de Haarlemsclie zwemvereeniging
De Watervrienden in het Sportfondsentoad
haar Meizwemfeest. Hiervoor is het spél
Lente en Jeugd samengesteld, waaraan alle
jonge leden deelnemen. Met massale ope
nings- en sluitingsnummers wil men de ge
meenschapsidee sterk op den voorgrond
brengen.
DAMMEN. De nieuwe wereldkampioen
Ghestem (Parijs) zal over enkele weken
naar Holland komen om een aantal matches
te spelen tegen prominente Nederlandsche
spelers en eenige simultaanvoorstellingen te
geven. Van deze gelegenheid heeft het be
stuur van den Nedei'landschen Dambond ge
bruik gemaakt een internationaal tournool
le organiseeren. waaraan drie landen zullen
deelnemen. De deelnemers aan dit tournooi
zij-n: P. Cliestem (Parijs) wereldkampioen; M.
Ralchenbach (Parijs) oud-wereldkampioen;
Léon Vaessen (Luik) kampioen van België;
R. C. Keiler (Amsterdam) kampioen van Ne
derland: B. Springer ('s Gravenhage) oud
wereldkampioen en P. Roozenburg (Rotter
dam) oud-kampioen van Nederland. Een der
ronden van dit torunooi (de negende) zal te
Haarlem worden gespeeld en wel op Zater
dag 8 Juni a.s. Een drietal Nederlandsche
meesters, w.o. P. J, van Dartelen, werd uit-
genoodlgd de partijen der Haarlemsclie ron
de tijdens den wedstrijd voor het publiek te
analyseéren.
HANDBAL. Do damesploeg van Con
cordia gaat Zondag den belangrijksten wed
strijd van het seizoen spelen en wel tegen de
hoofdstedelijke Rampioenscandidate ADA.
Wanneer de rood-witten erin zouden slagen
deze ontmoeting te winnen, kunnen zij de
kampioensvlag hljschen.
Bij een overwinning van ADA blijven de
Haarlemsclie dames haar kans behouden. In
dit geval moet de laatste wedstrijd (uit legen
Zeeburg) gewonnen worden om het kam
pioenschap te behalen, terwijl bij een gelijk
spel ln deze laatste ontmoeting, een beslis
singswedstrijd tusschen Concordia en ADA
noodzakelijk is. Verliezen onze stadgenoolen
beide wedstrijden, dan spelen Zeeburg en
ADA een beslissingswedstrijd.
De komende ontmoeting tegen ADA Is dus
v/el erg belangrijk voor de drie candidaten,
waarvan Concordia de beste papieren heeft,
Met een totaal var 14 te speler, wedstrijden
is de stand thans: 1. Concordia 12 gesp. 21 pt.;
2. ADA 13 gesp. 20 pt.; 3, Zeeburg 13 gesp.
20 pt.
