IJmuider Courant
Vooruitzichten
Truman vraagt werkhervatting voor Zondag
Lagerhuis-tumult over Egypte
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pcereboom
Zaterdag; 25 Mei 19-10
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.—
Beschouwingen van verschillende
zijden omtrent de komende kabinets
formatie bevestigen de meening, op deze
plaats tot uiting gebracht, dat de grootste
kans blijft bestaan op een Roomsch-rood
kabinet. De voorzitter van de Partij van
den Arbeid, Koos Vorrink, heeft zich in
een rede te Almelo gekeerd tegen de ge
dachte van een Nationale Regeering, waar
aan zij zeker niet zal deelnemen. Hij
heeft anderzijds de gedachte, dat zij deel
neming aan iedere regeering zou verwer
pen en in de huidige omstandigheden het
voordeeliger achten, in de oppositie te
gaan, verworpen. Er zijn berichten ge
weest, dat sommigen van zijn medestan
ders deze houding voorstonden. Dan heb
ben zij toch maar een minderheid ge
vormd. Vorrink heeft de gedachte kruide
nierspolitiek genoemd en verklaard dat
.samenwerking tusschen de Partij van den
Arbeid en de Katholieke Volkspartij voor
de hand ligt. Maar de Partij van den Ar
beid stelt daarbij voorwaarden en hij heeft
er eenige aangeduid: nationalisatie van de
mijnen en van de Nederlandsche Bank,
uitvoering van het welvaartsplan en van
bepaalde maatregelen, die al eerder door
minister Vos uiteengezet zijn. Deze punten
zullen onderwerp van bespreking vormen
bij komende onderhandelingen, als de
kabinetsformateur eenmaal aangewezen
zal zijn. Wie dat zal wezen is zoo onzeker,
omdat niet bekend is wien de Katholieke
Volkspartij zelf aan de Koningin zal aan
bevelen. Aanvankelijk werd vooral de
naam van prof. mr. c. P. M. Romme ge
noemd; nu treedt ook die van mr. J. R. H.
van Schaik, de president van de Tweede
Kamer, op den voorgrond. En deze oplos
sing lijkt waarschijnlijker, omdat prof.
Romme, wat zijn staatkundige inzichten
betreft, als een man van rechts in de K.
V.P. beschouwd moet worden en samen
werking met de Partij van den Arbeid
natuurlijk vooral op den invloed van den
linkervleugel der Katholieken zou moeten
steunen.
De mogelijkheden tot het vormen van
een meerderheid, waarop een kabinet
steunen kan. schijnen zich steeds meer te
beperken. Een rechtsche regeering volgens
het oude coalitie-type, bestaande dus uit
de R.K., de C.H. en de A.R., moet uit den
tijd geacht worden en zou trouwens over
een te zwakke meerderheid (53 van de 100
zetels) beschikken. Op breedere basis
zou zulk een combinatie slechts ge
bracht kunnen worden door medewer
king van de Partij van de Vrijheid, die
de meerderheid van 53 tot 59 verhoogen
zou. Maar men moet aannemen dat daar
tegen te groote bezwaren bestaan, vermoe
delijk aan beide zijden. Een en ander leidt
tot de veronderstelling, dat de Katholieke
Volkspartij zelf ook niet veel keus meer
heeft, hetgeen de kansen op haar samen
werking met de Partij van den ATbeid
vergroot. Het blijft dan de vraag nog, in
hoeverre de rechtervleugel der Katholie»
ken zich zou doen gelden en een samen
werking steunen.
Dit wat de huidige vooruitzichten voor
de kabinetsformatie betreft.
Er zijn andere vragen voor de naaste
toekomst, die het komende regeeringsbe-
leid betreffen en van de grootste beteeke-
nis voor ons land zijn. Ik denk hier
aan twee zaken, een in hoofdzaak van
geestelijke en de andere van materieele
beteekenis, waarin dringend nieuwe voor
zieningen noodig zijn: het herstel van den
rechtsstaat en het financieel beleid. Dat
dit twee onderwerpen zijn, die de belane
stelling van een groot deel der massa nie*
trekken neemt niet weg, dat de belanger
van het geheele volk ermee gemoeid zijn,
Ik stel het herstel van den rechtsstaat
voorop, omdat rechtszekerheid onafwijs
bare voorwaarde voor de goede functio
neering van den staat, voor orde en rust
in de samenleving, voor erkenning van
het gezag, voor vertrouwen bij de bevol
king is. Degenen, die de overheerschende
beteekenis van deze zaak onderschatten
falen in hun inzicht in de samenleving en
in hun psychologisch inzicht in den me
demensen. Het is verwonderlijk en teleur
stellend. dat blijkbaar zoovelen, waaronder
zelfs juristen, aan dit euvel mank gaan.
De financieele toestand van ons land
vervult velen, terecht, met niet minder
diepe bezorgdheid. Het In de Millioenen-
nota aangeduide beleid heeft hen niet kun
nen geruststellen. Er zal aanleiding te
over zijn om daarop uitvoerig terug te
komen als het nieuwe parlement in
functie is en de nieuwe regeering haar
taak aanvaardt. Wij leven ver boven onze
financiëele mogelijkheden en het is ab
soluut noodzaak dat de overheidsuitga
ven worden besnoeid, die de geldcirculatie
in den laatsten tijd weer met sprongen
hebben doen stijgen. Wij zijn in Nederland
op den weg naar een inflatie, die bijtijds
gestuit zal moeten worden als men een
ontwikkeling van zaken wil voorkomen,
die een ramp voor ons land zou worden.
Dit is geen politieke, maar een zuiver-
zakelijke waarschuwing. De meeste men-
schen begrijpen niet hoe wij eraan toe
zijn en zien niet in dat wij alleen door
een levensstandaard te aanvaarden, die
aanmerkelijk beneden het vooroorlogsche
peil ligt dat in het algemeen ongeveer
het hoogste in Europa was de kans
hebben om onze toekomst te verzekeren.
De inflationistische neiging uit zich nu in
de levenswijze van een groot deel der
bevolking. Het kan zoo niet voortgaan.
Wij zijn op het hellende vlak en glijden
snel af. De verantwoordelijkheid van de i
Stakingen beteekenen een nieuw Pëarl Harbour
In een radiorede heeft president Tru
man Vrijdag een beroep gedaan op alle
spoorweg-employés om het werk voor
Zaterdag 16 uur te hervatten. Hij voeg
de er bij dat hij met alle middelen waar
over hij zou kunnen beschikken, de
treinen zou doen Ioopen waarbij hii ge
bruik zou maken van het leger om be
scherming te bieden aan werkwilligen.
Truman leverde ernstige critiek op het
besluit der vakvercenigingsleiders
Johnston en Whitney, die het compro
misvoorstel tot loonsverhooging van
18 Yi dollarcent hadden afgewezen of
schoon het door achttien vakvereenigin-
gen en de maatschappijen was aanvaard.
De president zeide dat deze mannen
zich geen rekenschap geven van de vree-
selijke gevolgen, die hun stap tot het
uitroepen van de staking met. zich zal
brengen.
„De crisis van Pearl Hai'bour", al
dus de president, „werd veroorzaakt
door een buitenlandsche mogendheid,
doch de crisis van het moment die even
ernstig is moet worden geweten aan
een groep mannen uit eigen land, die
hun persoonlijke belangen stellen bo
ven die der natie".
Truman heeft generaal Eisenhower
bij zich ontboden en het congres opge
roepen voor een vergadering op heden',
Zaterdag, waarbij hij een boodschap zal
voorlezen. Het lijkt er op dat de sta-
kingscrïsis dit weekend in haar somber
ste periode zal verkeeren. Niet alleen
zijn de onderhandelingegn van de re
geering met de vertegenwoordigers van
het spoorwegpei-soneel en de maat
schappijen mislukt door de afwijzende
houding der leiders van de vakvereeni-
gingen voor treinpersoneel en machi
nisten, doch eveneens hebben de bespre
kingen over oplossing van het conflict
in de vetkolenmijnen een dood punt
bereikt.
De omvang der staking.
Tengevolge van de spoorwegstaking
is het werk bij de spoorwegen op tien
procent na volledig stilgelegd. De sta
kende vakvereenigingen omvatten 337
spoorwegen en een kwart millioen per
soneelsleden. De regeering heeft vlieg
tuigen en auto's gerequireerd om stag
natie in de voedselvoorziening te voor
komen. De treinen die zorgen voor den
melkaanvoer alsmede de leger- en hos-
pitaaltreinen zullen blijven rijden.
Het uitbreken der staking werd door
luidsprekers aangekondigd op de drukke
punten in New-York, Chicago en
Washington. Reeds enkele uren daarna
kwamen te Washington de berichten
binnen die melding maakten van de
stopzetting der voornaamste diensten
tot aan de kust van den Oceaan toe.
Russisch aanklager
te Neurenberg overleden
Naar thans bekend wordt is de waar
nemend aanklager der Russen in het
Neurenbergsche proces, generaal N. D.
Zorya, Donderdagavond tengevolge van
een ongeluk om het leven gekomen.
Zorya overleed tengevolge van een
revolverschot. Toen hij bezig was met
het schoonmaken van zijn schietwapen
ging dit af met bovenvermelden nood-
lottigen afloop.
Hoofdkwartier der U.N.O.
in New-York
President Truman heeft aan Edward
R. Stettinius, Amerikaansch lid van den
Veiligheidsraad, medegedeeld, dat de
Amerikaansche regeering hem krachtig
zal steunen bij zijn pogingen om de be
slissing van de algemeene vergadering
tot vestiging van het tijdelijke hoofd
kwartier der UNO in New-York voor
den duur van drie jaar, ten uitvoer te
brengen. Verder machtigde de president
Stettinius den secretaris-generaal van
de UNO. en de andere delegaties te be
vestigen, dat de Amerikaansche regee
ring alle hulp zal verleenen in verband
met de regelingen voor de vestiging
van den tijdelijken hoofdzetel.
Onder deze hulp zijn mede begrepen:
het verleenen van voorrang voor be-
noodigde materialen, de beschikbaar
stelling van accomodatie en zoodanige
andere regelingen die noodzakelijk
mochten zijn, niét alleen voor het ver
schaffen van voldoende kantoorlokalen,
vergaderzalen en andere faciliteiten aan
de UNO., doch ook het ter beschikking
stellen van voldoende behuizing en
vervoersmogelijkheden voor de leden
van het secretariaat en de delegaties
van de leden-s laten.
Het jaelit ..Piet Hein", het huwelijksgeschenk van liet Noderlaiulselie volk aan
liet Prinselijk Paar,.- dat door de Duitsehers werd geroofd en naar Puïtscliland
werd gebracht, vertoeft thans weer in de Six-haveu te Amsterdam, waar het schip
grondig onderhanden wordt genomen. (P)
Bevin keert zich tegen imperialisme
De voorgenomen ontruiming van
Egypte door de Britsehc troepen volgens
het besluit der Labourregeering heelt
bij de debatten in het Lagerhuis Vrijdag
geleid tot een verbitterde en heftige ge-
(lachtenwisseling tusschen de regee-
ringspartij en de oppositie, waarbij Eden
en Churchill beurtelings de regeerings-
;o!itiek in deze kwestie aanvielen. Er
ontstond een fel duel tusschen Bevin en
Churchill, dat aanleiding werd tot een
groot tumult toen Churchill trachtte den
minister te interrumpecren.
Churchill verklaarde dat de huidige
politiek der regéering zou leiden tot
vernietiging van de Britsche belangen
in het Midden-Oosten en de verbin
dingslijnen in den Indischen en Stillen
Oceaan. Eden betoogde dat de veiligheid
van de zone om het Suez-kanaal zoowel
een belang voor Egypte was als voor
het Britsche gemeenebest. Daarom kon
hij de bewering, dat de aanwezigheid
komende regeering en van het nieuwe
parlement te dezen aanzien is groot. Maar
zij strekt zich uit tot ons geheele volk!
R. P.
van Britsche troepen of luchtstrijd
krachten in gebieden buiten de groote
bevolkingscentra afbreuk zou doen aan
de Egyptische souvereïniteit, niet aan
vaarden. Hij trok te dien aanzien een
parallel met het voortgezette gebruik
door de Amerikanen van bases in
Brïtsch West-Indië, en van bases in
Finland door de Sovjet-Unie.
Minister Bevin gaf, in de rede geval
len door Churchill, een krachtige her
haling van de regeeringspolitiek inzake
Egypte en zeide: „Ik ben tot deze be
slissing gekomen met open oogen en
met overleg en ik houd er aan vast,
evenals aan de meening, dat het thans
uit de mode is om troepen op den bo
dem van een ander volk te houden en
dat vriendschap en niet geweld de eeni
ge manier is om de Britsche banden
met de Arabische landen te behouden".
Bewerend, dat het Britsche prestige in
de Mohammedaansehe wereld nu groo-
ter is dan gedurende vele jaren tevo
ren, zeide Bevin: „Ik ben eerder bereid
vertrouwen te schenken dan te schieten.
Ook geloof lit niet, dat een imperialis
tische mentaliteit heden ten daim nog
past".
Verschil in zienswijze
tusschen Djocja en Batavia
Sjahrir heeft op een persconferentie
verklaard, dat zijn terugkeer naar Djocja-
karta in verbond stond met twee of drie
veranderingen in het republikeinsche ka
binet, en wellicht meer.
Hij zeide verder, dat hij de „uiterste"
voorstellen van dr. Van Mook aan Soe-
karno en 'het kabinet heeft voorgelegd en
dat deze daar in studie zijn genomen.
Ook maakt hij melding van een „ver
schil van zienswijze" tusschen de leden
van het kabinet 'te Djokjakarta en die te
Batavia.
Hij kondigde radicale mutaties in de
T.R.I. aan.
Soedirman zal opperbevelhebber blij
ven, doch Soedibyo, Didi Kartassasmita en
anderen zijn door jongere officieren ver
vangen.
Sjahrir bracht als zijn meening naar
voren, dat de gedachtenwisseling te Djoc-
jakarta zeer nuttig was geweest, daar go-
bleken was, dat er eenig meeningsverschil
bestond tusschen de leden van het kabi
net te Batavia en die te Djokjakarta
Sjahrir verklaarde: „Het meeningsver
schil strekt zich niet uit tot eenige vita'.e
kwesties en de regeering in Djokjakarta
is vandaar uit niet goed in staat de ge
beurtenissen in de buitenwereld te vol
gen".
De „Nationale Concentratie", welke r'o
meerderheid van het vroegere Volksfront
en thans ook de socialisten en communis
ten bevatte, was, volgens zijn verklaring,
bereid met de republikeinsche regeernm.
samen te werken en er was nu, zoo zeide
hij, „aanzienlijk minder oppositie tegen
de regeering".
Sjahrir zeide, dat het bericht in het
Indonesische blad 'Ra'jat, volgens he'-
welk hij een onderhoud had gehad met Tan
Malaka, onjuist was.
Schermerhorn
vraagt ontslag als hoogleeraar
Trouw aan de politiek
Prof. ir. W. Schermerhorn, die behalve
zijn ministerieel ambt ook een hoog-
leeraarsfunctie aan de Delftsche universi
teit bekleedde, heeft ontslag als zoo
danig gevraagd. Dit besluit motiveerde
hij met het gezegde, zoo weet het blad
„Veritas" te melden, dat het „hier gaat
om verantwoordelijkheden, die hij aan
vaarden moet". Nu hij eenmaal in de
politiek geplaatst is, wil Prof. Schermer
horn op den ingeslagen weg voortgaan.
Over de Kamerverkiezingen sprekende,
merkte prof, Schermerhorn op, dat de fe-
■•uggang van de Partij van den Arbeid als
hel meest opmerkelijke feit van den uit
slag genoemd mag worden. De oorzaak van
het terreinverlles zag hij in een politiek,
die naar zijn smaak niet radicaal genoeg
gevoerd kon worden.
Nummer 6
In den loop van de maand Juni komen
zij voor een schoenenbon in aanmerking,
wier stamkaartnummer op een 6 (zes) ein
digt, voor zoover aan hen sedert 1
Januari 1945 nog geen bon voor schoenen
werd uitgereikt. De plaatselijke distri
butiediensten zullen na 1 Juni a.s. be
kend maken, op welke dagen men de
bonnen kan afhalen.
Amerikaansche toast
op „oorlogsmisdadiger"
Er heeft zich een diplomatiek inci
dent voorgedaan tijdens een officieel
noenmaal door de stad New-York aan
geboden aan generaal Bor, den Pool-
schen officier, die in 1944 den opstand
van Warschau leidde. John Huston,
waarnemend secr. generaal van de
U.N.O.bracht tijdens den maaltijd een
toast uit op Bor en zeide, dat hij hem
namens de UNO. in New-York welkom
heette.
Deze woorden hebben in kringen der
UNO. eenige beroering gewekt en dr.
Lange, Poolsch ambassadeur en verte
genwoordiger bij de UNO., heeft een
protest ingediend bij Trygve Lie. Hij
zeide niet te kunnen begrijpen, hoe de
stad New-York een officieele ont
vangst kon organiseeren voor een ge
neraal. die door de Poolsche regeering
als oorlogsmisdadiger wordt beschouwd
en hoe Huston Bor namens de UNO.
welkom kon heeten, zonder daartoe ge
machtigd te zijn.
Formulieren
Het Londensche dagblad News Chronicle
bevat de volgende verdienstelijke opmer
king: „Ik vraag me af, waarom de re
geering het invullen van formulieren zoo
moeilijk maakt, als ze het mei. een ietsje
meer moeite volslagen onmogelijk zou
kunnen maken".
Als gevolg van een tusschen de dagbla
den getroffen regeling, ter verzekering
van een billijke papierverdeeling, ver
schijnt ons blad, uit hoofde van zijn for
maat, heden In een omvang van 8 pagina's.
