IJmuider Courant
Duitsche roof
Nieuwe Conferentie
Staking van Atoomdeskundigen
Nieuwe moeilijkheid
bij de formatie
60e Jaargang No. 18354
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pecreboom
Zaterdag 15 Juni 1940
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
U EDEN begint te Parijs die nieuwe
A1 conferentie van vier ministers van
Buitenlandsche Zaken der groote mo
gendheden. Er is nog geen agenda be
kend gemaakt. De door plaatevervan
gers gehouden besprekingen zullen wel
in de eerste plaats tot een beschouwing
van de positie leiden. Maar de stemming
is niet optimistisch, ofschoon de Ame
rikaan Byrnes met nieuwe voorstellen
betreffende Duitschland komt, waarvan
men in Washington hoopt dat zij belang
stelling bij de Russen zullen ontmoeten.
In de diplomatieke kringen der we
reldsteden heerscht merkbare spanning
over de kansen van de nieuwe confe
rentie. Als ook deze mislukt zal men in
Londen en Washington blijkbaar geen
duidelijken weg meer zien. om in on
derhandelingen met de Russen tot resul
taten te komen. Dit is een somber voor
uitzicht. want het zou beteekenen dat
men niet verder kwam op den moei-
zamen weg naar de definitieve vredes
overeenkomsten en dat de bestaande
toestand in de wereld, die in menig
opzicht verward en chaotisch is en vele
gevaren voor conflicten oplevert, zou
blijven voortbestaan. Bovendien staan
de toekomst en de ontwikkeling van de
U.N.O. op het spel als geen redelijke
grondslag van samenwerking tusschen
de Westelijke groote mogendheden en
Rusland wordt bereikt en zou de vrede
op den duur weer in gevaar kunnen
komen.
De Engelsdhe minister van Buiten
landsche Zaken Bevin heeft op de con
ferentie van de Labour Party te Bour
rnemouth zich weer openhartig uitgela
ten over zijn voortdurend-mislukkende
pogingen, om toenadering tot Rusland
te bewerkstelligen. Zooals gewoonlijk
drukte deze minister, die voor de vuist
pleegt te spreken, zich niet in statige,
voorzichtige diplomatieke volzinnen
maar in huiselijke en onomwonden taal
uit. Hij sprak opnieuw over het En-
gelsch-Russische verdrag. Zooals men
weet heeft hij aangeboden het tot een
termijn van 50 jaar te verlengen, het
geen feitelijk niet zoo heel belangrijk
is, want verdragen plegen geen halve
eeuw stand te houden, maar in diplo-
matieken zin als een duidelijke demon
stratie van goeden wil moet gelden.
„Wat kon ik meer doen?" vroeg Bevin.
Ik sprak over dat verdrag in Moskou.
„Ik had er besprekingen over met den
Russischen ambassadeur. En ziet ge, ik
kom geen stap verder. Ik bereik niets
definitiefs. Maar ik zal er u niets over
zeggen dat onaangenaamheden of last
zou kunnen veroorzaken, met het oog
op de verdere pogingen, die ik a.s. week
zal doen".
Hij herinnerde er aan dat hij, beproe
vend om de handelsbetrekkingen met
Rusland te verbeteren, besprekingen
had gehad met Molotov en dat Sir Staf
ford Cripps had aangeboden, naar Mos
kou te vliegen om handelskwesties te
besproken. ..Als er geen antwoord komt,
wijt het dan niet aan ons", zei Bevin.
„Ieder dagblad in dit land vermeldt
den inhoud van iedere rede, die Stalin
of Molotov houden. De rede, die ik in
het Lagerhuis heb gehouden, is nog in
geen enkel Russisch dagblad versdie
nen. Waarom mag het Russische volk
niet weten wat elders gebeurt? Ik stel
de in Moskou voor, dat wij een directe
wederkeerige luchtverbindimg tusschen
Moskou en Londen zouden openen. Ik
kreeg ten antwoord dat daar nooit
sprake van kon zijn en dat ons alleen
bij bijzondere gelegenheden en bij af
zonderlijke vergunning toegestaan zou
worden, met Britsche vliegtuigen naar
Moskou te gaan. Wat moet ik doen, als
wij geen wederkeerigheid kunnen krij
gen? Ik kan niet ten oorlog gaan en de
Russen er toe dwingen. Ik kan het hun
alleen vragen".
Daarna sprak Bevin over de vredes
verdragen. „Ik weet niet welke stappen
wij zullen ondernemen om ze te verkrij
gen. Maar geen enkele natie zal ons in
een eeuwigdurenden staat van oorlog
met andere landen kunnen houden. Wij
kunnen niet op deze manier voortgaan.
Het is onverdedigbaar. Men zegt dat
wij een Westelijk blok willen vormen,
maar er bestaat al een Oostelijk blok.
Ik heb niet te sterk op een verbond met
Frankrijk of met de Westelijke mo
gendheden willen aandringen, omdat ik
voortdurend beïnvloed ben door den
wensch, geen verdeeldheid in Europa
te scheppen. Zoo ooit. dan zullen wij in
de volgende week over deze kwestie
moeten beslissen. Ik zal, zoolang ik
deze post bekleed, niet deelnemen aan
eenigen toeleg of strategie of beschik
baarstelling van strijdkrachten, die een
aanval op Rusland beoogt. Evenmin
beoogen wij expansieMaar het is
verschrikkelijk, een linie te trekken van
Stettin naar Albanië en daarachter een
versterkte positie in te nemen. Als dat
zoo blijven moest zouden de feiten tot de
vorming van twee kampen in Europa
dwingen en dit zou ons op den weg naar
nieuwen strijd brengen".
Men kan terecht aanvoeren, dat de Wes
telijke machtigen ook wel degelijk hun
belangen nastreven en dat die zich niet
in expansie van grondgebied behoeven
uit te drukken, maar zich op economi
sche voordeelen kunnen toespitsen. Dat
is waar. Maar waarom blijven dan
kostte Nederland milliarden
Nederland's aanklacht kwam te Neurenberg
niet tot haar recht
Het verhoor van Seyss Inquart is Vrij
dag geëindigd met de vastlegging van
enkele getuigenverklaringen, waarvan
die van dr. Hirschfeld wel de meest be
zwarende was. Na een uiteenzetting
over de methoden vau den Duitschen
roof in Nederland en van het aandeel,
dat Seyss Inquart daarbij had, verklaar
de Hirschfeld dat de Nederlandsche
economische verliezen door Duitsche
plundering en het weghalen van indus-
trieele uitrustingen worden geschat op
vijf en twintig milliard gulden, terwijl
de hezettingskosten aclit-en-een half
milliard gulden beliepen.
De getuigenissen van Hirschfeld wier
pen de volledige verantwoordfrjkheid
voor den hongercatastrophe van 1944
1945 op den voormaligen rijkscommis
saris. Namens hem immers werd ge
dreigd met den honger, indien de spoor
wegstaking niet zou worden opgeheven.
De deportatie van arbeders naar
Duitschland was volgens getuige in feite
reeds vanaf het eerste jaar der bezet
ting verplicht door den econiomischen
dwang. Hi.j zeide, dat Seyss Inquart
van 6 Mei 1943 af levensmiddelenkaar
ten van weigerende arbeiders liet inhou
den. welke maatregel evenwel door de
Nederlandsche ambtenaren werd gesa
boteerd. Hirschfeld zeide voorts, dat
Seyss in Augustus 1944 bevolen heeft,
dat alle stikst'offabrielcen in Nederland
voortaan springstoffen moesten maken.
NIET TEVREDEN.
Nederland heeft vier volle dagen de
belangstelling van het gerecht gehad en
verschillende nieuwe documenten zijn
door den aanklager aangeboden. Kwan
titatief kon de kleine Nederlandsche
gemeenschap in Neurenberg dus zeker
tevreden zijn. Kwalitatief was zij het
niet, want het kruisverhoor door den
Bikini's ondergang komt nader,
Bikini's einde is nabij:
de mensch wordt van zichzelf verrader
en maakt zijn rijk tot woestenij.
De zon gaat op, de zon gaat onder,
gestadig wisselt het getij,
maar ons vernuft veracht het wonder
en streeft ons klein verstand voorbij.
Toch staat mijn huis met heldre ramen
in steeds dezelfde huizenrij
en op de huisdeur prijkt mijn naam 'en
daarbinnen slapen, eten wij.
Mijn vrouw schikt bloemen tot een ruiker,
zij roert wat in de rijstebrij,
vindt nog een laatste klontje suiker
en drinkt haar thee en toont zich blij.
P. H.
Fransclien aanklager liad den rijkscom
missaris voor grootere moeilijkheden
kunnen plaatsen, indien op vele zwakke
plaatsen de ingezette aanval scherper
was doorgezet. Wanneer het charter van
het tribunaal had toegestaan, dat de
kleine naties een eigen prosecutie had
den gevoerd, dan zou het zelfs den ge
slepen advocaat Seyss Inquart zeer veel
moeilijker zijn gevallen aanvallen te
pareeren, zoo is de vrijwel algemeene
opinie hier. Dit. ondanks het feitv dat
de Franschen groote aandacht aan de
Nederlandsche beschuldigingen hebben
gewijd.
Radiotoespraak van de Prinses
Prinses Juliana zal als voorzitster van
Nederlands Volksherstel Maandag a.s. om
20.40 uur een radio-toespraak houden over
„Volk in nood".
Het woord is aan.
Prof, dr. J. Huizinga:
Het 'is de zegen van het
ouder worden, ja: oud wor
den, wanneer gaandeweg de
levensvragen niet opgelost
worden want dat doen
zij niet maar zichzelf in
zekeren zin oplossen in die
sfeer van onttro.kkenheid,
die buiten het gevoel van
het heden ligt. Of gebeurt
het u ook wel bij wijlen dat
ge zooeven nog fel be
wogen door de dingen van
het oogenblik: uw werk, uw
standpunt, uw hartstócht,
opeens met een innigheid,
die sterker is dan verstan
delijke overtuiging, u be
wust wordt, dat het zingen
van die merelof die bosch-
rand in de verte, belang
rijker zijn dan het donde
rende en krijschende ge
weld van de wereldpolitiek?
(Uit: Hoe bepaal';
de geschiedenis het
heden?
Wanneer geen internationale controle tot stand komt
Sinds Vrijdag vergadert te New-York
de UNO-commissie voor de atoom
energie, die zal moeten beraadslagen
over de organisatie van de controle op
de vrijmaking dér atoomenergie en een
basis voor samenwerking van alle mo
gendheden zal moeten vinden, opdat
niet een bewapeningswedloop ontstaat
met als inzet de meest doeltreffende en
omvangrijke productie van het grootste
aller tot nu toe bekende vernietigings
wapens. Over eenig resultaat der be
sprekingen is nog niets bekend, wel is
heden de publicatie vrijgegeven van een
controle-plan dat in de Vereenigde Sta
ten is opgesteld onder leiding van Ba-
ruch, den staatscontroleur der atoom-
Industrieën in Amerika.
Tijdens een persconferentie te New-
York heeft de bekende geleerde dr.
Frederic Joliot-Cur.ie, de leider der
Fransche delegatie ter- atoomcommissie,
critiek op dit plan laten hooren daar
het groote gevaar, dat Joliot in het ge
heimhouden van de atoomonderzoekin
gen ziet, door het plan Baruch niet
wordt weggenomen. Dr. Joliot merkte
verder op, dat hij de komende proef
nemingen op het eiland Bikini zeer
sceptisch beschouwt. Hij zou het meer
hebben toegejuicht wanneer een seri
euze proefneming van opbouwend ka
rakter zou zijn genomen een proef
waaruit te leeren viel wat er voor vre
desdoeleinden met de atoomenergie te
bereiken is.
Dr. Joliot deed tenslotte de opzien
barende mededeeling, dat er een staking
van alle atoomdeskundigen over de ge-
a,
WC i I ir-,
Op Schiphol arriveerde» de commissies uit Suriname en Curasao om aan 11.M.
de Koningin een politic aan te bieden naar aanleiding van den bestuursvorni van
deze Nederlandsche gcbicdsdeelen. Y.l.n.r. F. J. G. Kwartsz. A. Email, lw J,
Jonkheer, dr. M. F. Da Casta Gomez. W. D. Plantz. allen nit Curacao. Voider II.
Miskin, S. Rambaran. A. M. van Eyck, J. C. Ho A Sjoc. F. H. R. Dim A
A. R. B. Smit. allen uit Suriname.
(P)
voortdurend de tot Rusland gerichte
verzoeken, om zijn wenschen kenbaar te
maken en besprekingen te voeren over
handelsovereenkomsten onbeantwoord?
Verleden jaar heeft Bevin zelfs reeds
de gedachte van een Wereld parlement
in het Lagerhuis geopperd.
Rusland zwijgt of weigert. Het IJze
ren Gordiin blijft Europa in tweeën
scheiden. Het is een raadselachtige en
beklemmende toestand. Men kan
slechts hopen, dat er te Parijs veran
dering in zal komen. R- P.
Ds. A. Dondorp
gaat naar Groningen
Naar wij vernemen, heeft ds. A. Don-
dorp, Ger. predikant te Heemstede, het
beroep naar Groningen aangenomen.
Wannéér ds. Dondorp afscheid zal ne
men van de Heemsteedsche gemeente is
nog niet bekend.
heele wereld kan worden verwacht,
wanneer geen overeenstemming zou
worden bereikt over cle"internationale
controle op liet gebruik der atoomener-
Weerbericht
Geldig tot Zondagavond:
Zwakke tot matige wind tusschen Zuid
en West. In het Zuiden en Westen
lands zwaar bewolkt of geheel bedekt met
hier en daar eenigen lichten regen of
motregen. In het overige deel van hel
land toenemende bewolking maar nog
overwegend droog. Weinig verandering ln
temperatuur.
Nu over het
Sociaal-economisch program
(Van onzen parlementairen redacteur),
redacteur).
Bij nadere bestudeering van het ont
werp regeer i ngs progr a mzooals dr.
Beel dat in het midden dezer wecdc
nieuw geredigeerd had, bleek men in
de leringen van de Partij van den Ar
beid tenslotte heel wat minder opti
mistisch gestemd te zijn dan bij een
aanvankelijk vluchtige lezing het
geval was geweest. Toen viel vooral op
de aanvulling op wat het stuk thans
aangaande Indonesië bevat. Dit leidde
tot de conclusie, dat het program in dit
opzicht nu vermoedelijk geen moeilijk
heden meer zal opleveren wat betreft
het bereiken van overeenstemming met
de Partij van den Arbeid. Daarentegen
zou tenslotte gemerkt zijn, dat er wel
redenen bestaan om de nieuwe redactie
van de sociaal-economische paragraat'
als feen ernstige teleurstelling te be
schouwen.
Maandag komt de Kamerfractie van
de Partij van den Arbeid bijeen om een
definitieve beslissing te nemen. Mis
schien probeert jhr. mr, M. v. d. Goes
van Naters nog voordien door nader
contact met den formateur een dusda
nige oplossing te zoeken, dat het
waarop de kans anders verre van denk
beeldig ware niet tot een afwijzende
beslissing zal hoeven te komen.
Britsch ultimatum
aan Indonesiërs
bij Soerabaja
Britsche vliegtuigen hebben heden
rondom het gebied van Soerabaja pam
fletten met het volgende ultimatum uit
geworpen:
„Indonesische strijdkrachten worden
thans in de nabijheid van Soerabaja ge
concentreerd. Dit is in strijd met de dooi*
uw leiders gegeven verzekering, dat alles
zou worden gedaan om een gewapend
conflict tusschen Geallieerden en Indo
nesiërs tijdens den voortgang van de
onderhandelingen te vermijden. Indien
niet alle troepenbewegingen en verdere
maatregelen in het gebied begrensd door
de rivier de Porong en de kust onmid-
lde rivier de Porong en de kust onmid
dellijk worden gestaakt, zullen de con
centraties binnen 24 uur en zonder
verdere waarschuwing uit de lucht
worden aangevallen."