IJmuider Courant
De Puzzle
ïtalië's politieke ontwikkeling
op de Parijsche agenda
op een mijn geloopen
Vermoedelijk twaalf slachtoffers
80e jiiargrMig No. 1835-1
Bureaux: Kennemerlaan 154.
IJrnuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtetr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pccrebooiu
Maandag 17 Juni 1H3
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
VRIJDAG schreef ik over de nieuwe
conferentie van vier ministers van
Buitentandsche Zaken, die Zaterdag te
Parijs begon en over de Russische puzzle,
die haar geringe kans op welslagen be-
heerscht. De feiten, zooaLs zij zich voor
doen, zijn niet opwekkend. Maar er be
staan ook nog andere mogelijkheden. Wie
ze over het hoofd ziet en zich schaart bij
de minnaars van pootige uitspraken, die
kortweg verklaren dat wij binnen een
paar jaar weer in een wereldoorlog zullen
zitten, neemt een eenzijdig standpunt in.
De minnaars der pootige uitspraken ver
geten iets. Zij vergeten dat niemand zeker
weet, waarom de Russen zulk een zonder
linge houding aannemen. Dat zij het Wes
ten wantrouwen is duidelijk. Dat deden
de Duitschers voor den eersten en tweeden
wereldoorlog ook en de gevoelens waren
wederkeerig. Maar- de Duitschers hadden
volstrekt geen bezwaar om met het Westen
in contact te komen. Duitsche regeeringen
verboden hun landslieden niet, in Enge
land of Nederland aan een schaaktournooi
te gaan deelnemen. Zij zonden geen voet
bal-elftallen uit met een impresario erbij,
die ervoor moest zorgen dat geen der spe
lers buiten zijn aanwezigheid met een
Engelschman sprak. Als zij een delegatie
afvaardigden naar een conferentie in
het Westen behoefde een lid, dat de zaal
even verlaten wou, niet eerst aan zijn
leider te vragen of dat wel mocht en hij
kreeg geen dwarskijker mee om erop te
letten, dat hij niet met een vreemdeling
praatte. Zelfs waren er vóór 1940 weder-
keerige luchtverkeers-diensten tusschen
Duitschland en de Westelijke landen. Er
bestond geen hermetische afsluiting, geen
IJzeren Gordijn.
Ik maak deze vergelijking niet om iets
goeds over Duitschlands verleden te zeg
gen, maar wel om te bewijzen hoe buiten
gewoon vreemd de huidige toestand is.
Zooiets als de Russische houding is nog
nooit in vredestijd of juister gezegd-
buiten oorlogstijd ter wereld vertoond.
Wantrouwen alleen kan het niet verklaren.
Waarom ieggen de Russen hun wenschen
of- eischen niet voor? Waarom zijn zij er
zoo buitengewoon beducht voor, hun troe
ven te toonen? Waarom mag het Russische
volk niet weten, hoe men in het Westen
naar samenwerking streeft en waarom
wordt zoo angstvallig voorkomen, dat
Russen die ofJ reis zijn vrijuit met anderen
spreken?
Er is verleden jaar een mogelijkheid ge
opperd, die op den achtergrond is geraakt
door de Russische penetratie in Oost-
Europa. Het is heel eenvoudig de kans.
dat Rusland zwak is. uitgeput door den
oorlog: dat de kolos leemen voeten heeft.
En dat zijn dictatoriale regeering, die in
buitenlandsche aangelegenheden uitslui
tend in machts-termen pleegt te denken,
die zwakheid tot geen prijs wil laten mer
ken, met name niel tegenover Amerika.
Want Amerika, niet Rusland, is het rijk
ste en machtigste land .ter wereld. Het is
ongedeerd door den oorlog, terwijl Rus-
lands kern door geweldige verwoestingen
geteisterd is. Het bezit een hoogen levens
standaard, terwijl de Russische heel laag
is. Het beschikt over een fabuleuze indu
strie, nog veel grooter en machtiger dan
vóór den oorlog. En het mist de beweeg
redenen, die iedere dictatuur kenmerken,
om zijn zwakheden te verbergen. Amerika
toont ze met de openlijkheid van de Wes-
tersche democratie: zijn zwakheden zoo
wel als zijn enorme kracht.
In een Engelsche beschouwing op het
thema „Ls Rusland zwak?" heb ik onlangs
dergelijke commentaren gelezen. De schrij
ver (in The Observer) zei zelfs, dat een
dictatuur van nature niet in staat is, zwak
heid en feilbaarheid toe te geven. Dit
belemmert de Russische woordvoerders in
het buitenland. Zij kunnen geen uiteenzet
ting van hun politiek geven, die haar wel
iswaar niet rechtvaardigen zou, maar
begrijpelijker en menschelijker doen zijn.
„Wij in het Westen kunnen moeilijk aan
nemen," zegt deze Engelsche journalist,
„dat Rusland bevreesd voor ons zou kun
nen zijn. Toch behoorden wij ons te herin
neren hoe weinig het gescheeld heeft of de
Duitschers, ondanks hun numerieke min
derheid en grooten achterstand in natuur
lijke hulpbronnen, hadden Rusland ver-
slagen. De verklaring is, dat Duitschland
in zijn industrieele techniek een Weste
lijke mogendheid was. Wij dienen ons ook
te herinneren, dat de aanwezigheid van
duizenden Duitsche communisten in de
legers, die oprukten naar Leningrad, Mos
kou en den Kaukasus, den Russen niets
baatte. Daarom stelt bet bestaan van tal
rijke communisten in andere Europeesche
landen het Kremlin ook nu niet gerust.
En wij mogen het karakter en de tradities
der Amerikanen als zoo verschillend van
die van Nazi-Duitschland beschouwen, dat
het absurd is daarin voor Rusland een
dergelijke bedreiging als de Duitsche te
zien. Maar Amerika heeft Macht en de
Marxist gelooft, dat Macht handelt zon
der moreele of sentimenteele beperkingen.
Macht, volgens zijn leer, moet gevreesd
worden zoolang zij bestaat. De grootere
macht van Amerika zal langen tijd be
staan."
De schrijver van dit betoog geeft zijn
landgenooten den raad, vijandigheid en
zelfs laster van de Sovjet-diplomaten met
geduld te verduren en evenmin kalmee
rend als provoceerend op te treden. De
sombere voorgevoelens van varfdaag zou
den even ongerechtvaardigd kunnen blij
ken, als zulke verwachtingen in het ver
leden soms zijn geweest.
Molotof brengt
Vijf vredesverdragen,
Duitschland en Oostenrijk
Vier punten staaa er op de agenda,
die de conferentie der ministers van
Buitenlandsche zaken te Parijs Zater
dag heeft opgesteld: de vredesverdragen
met Italië, Roemenië, Bulgarije, Hon
garije en Finland: de kwestie Duitsch
land: de Oostenrijksclie kwestie (waar
bij tevens het Amerikaansclie ontwerp
verdrag zal worden voorgelegd) en de
politieke ontwikkeling in Italië,
Het laatste punt werd op de agenda
geplaatst op voorstel van Molotov, die
van meening was dat de Italiaansche
monarchisten, die hij pro-fascisten
noemde, niet bereid zijn zich neer te
leggen bij het oordeel van het volk.
Bevin noch Byrnes hadden bezwaren,
maar de eerste wilde de Oostenrijksche
kwestie laten voorgaan en de laatste
zeide, dat volgens den Amerikaanschen
inlichtingendienst de Italiaansche re
geering den toestand meester was. zoo-
dat de besprekingen over den politieken
toestand in Italië konden worden uit
gesteld tot na de behandeling der agen
da. Molotov ging hiermede accoord, doch
behield zich het recht voor om de zaak
opnieuw aanhangig té maken, zoodra
dit door de ontwikkeling gerechtvaar
digd mocht worden. Hij verklaarde dat
zijn voorstel berustte op een verzoek
van de twee Geallieerde mogendheden,
die direct bij dit vraagstuk betrokken
zijn.
Vriendschappelijke sfeer.
Molotov wilde met de behandeling
van de Oostenrijksche kwestie wachten,
totdat alle andere punten waren bespro
ken, maar hij ging accoord met een
voorstel van Bidault om deze kwestie
evenals het Duitsche probleem op de
agenda te houden tot de algemeene
voorbereidende besprekingen, mits deze
niet beperkt zouden worden tot het
Amerikaansche ontwerp-verdrag. Dit
wilde echter nog niet beteekenen, dat
hij ook bereid zou zijn besprekingen te
voeren over het ontwerpen van een
verdrag met Oostenrijk, dooh sliechfcs,
dat hij erin toestemde de algemeene
situatie te bespreken.
De sfeer, waarin de besprekingen
werden gevoerd, was ditmaal zeer
vriendschappelijk.
Hedenmiddag om 4 uur zouden de
ministers weer bijeenkomen.
Europeesche weezen
naar Zuid-Afrika
Naar de ,,£ape Times" meldt zullen
5.000 weezen van Engeland, Frankrijk,
Nederland, België, Denemarken, Noor
wegen en Griekenland een immigratie
visum ontvangen voor Zuid-Afrika. De
eerste groep zal 400 Joodsche kinderen
van 2 tot 7 jaar omvatten. De Zuid-Afri-
kaansche regeering wenscht van deze kin.
deren Zuidafrikaansche burgers te maken:
zij heeft reeds vele aanvragen tot adoptie
ontvangen.
Helgoland wordt opgeblazen
Engeland is voornemens het vesting
eiland Helgoland ongeveer van de kaart
weg te vagen, zoo verneemt Un. Press.
Het eiland, dat strategische onderzeeërs
bases en enorme Radar-stations bezit,
zal worden opgeblazen, waarschijnlijk
in de tweede helft van deze maand. Dan
zal er niets van over zijn dan een paar
uit het water opstekende rotspunten.
Van eind Jnui tot half September zullen te Tcgelen voor liet eerst na J940 weel
de Nederlandsche Passiespelen worden gehouden, waaraan door ruim 500 inwo
ners van Tegelch wordt deelgenomen. <P)
99
99
Het stoomschip Meerkerk van de N.V.
Vereenigde Nederlandsche Scheep
vaartmaatschappij, metende bruto 7995
ton. op weg van Rotterdam via Ant
werpen naar Australië is in den nacht
van Zaterdag op Zondag om kwart over
2 in de Zeewsche wateren ter hoogte
van de Middensteenbank (in de buurt
van YVestkapclle) op een mijn geloopen
en in tweeën gebroken.
Het schip had geen loods aan
boord en bevond zich buiten het
Het is niet te ontkennen dat deze mo
gelijkheid bestaat. Daarom is het goed
haar naar voren te brengen. Ernstige mo
tieven pleiten ervoor. Materieele beschou
wingen omtTent de kracht van Amerika
en Rusland ondersteunen haar. Als hier
de oplossing van de 'puzzle mocht liggen,
verandert dat niets aan de bestaande
moeilijkheden tusschen de groote mogend
heden. om tot overeenstemming te komen.
Maar het sluit het gevaar voor een der
den wereldoorlog uit en handhaaft de
kansen op Europa's hersteL. R. P.
vrij gegeven vaarwater. De loods
boot van het Nederlandsche loods
wezen te Vlïssingen heeft honderd
man. onder wie 17 passagiers, van
boord gehaald en naar Vlissingen
gebracht.
De reddingsboot uit Breskens snelde
ter hulp. Later werd bekend gemaakt
dat alle passagiers behouden aan land
zijn gebracht. Zij werden door de
H A.R.K., van kleeding voorzien. Twee
Europeesche leden der bemanning de
vierde machinist en de assistent-machi
nist worden vermist maar kunnen
wellicht nog gered worden.
De overige leden der Europeesche be
manning zbn eveneens in Vlissingen aan
wal gebracht. De andere 10 vermisten
zijn allen Lascaren (Indonesische sche
pelingen).
Van de twee leden der bemanning, de
vierde machinist Jansen en de assistent
machinist Verduyn, die onmiddellijk na
de explosie over boord zijn gesprongen
is niets meer vernomen, zoodat ver
moedelijk twaalf slachtoffers zijn te
betreuren (twee Nederlanders en tien
Lascaren).
Hef woord is aan
Prof. dr. J. Huiziaga:
Waarom ons te laten binden
door de kluister van ons
eigen tijds- en bestaans-
begripHet is waarlijk niet
zulk een verheffend schouw
spel, deze twintigste eeuw,
die tot kovt voor haar mid
den nog niets wezenlijks
heeft voortgebracht dan
wat technisch-wetenschap-
pelijke winsten, belangrijke
als men wil, en verder niets.
(Uit: Hoe bepaalt
de Geschiedenis het
Heden?
Duitsche oorlogsindustrie
blijft een probleem
De internationale commissie voor het
bestudeeren van Europeesche vraagstuk
ken heeft in een verslag van haar on
derzoekingen met betrekking tot Duitsch
land als haar oordeel medegedeeld, dat
de Duitsche oorlogsindustrie met betrek
kelijk geringe moeite grootendeels her
steld kan worden. De uitvoering van de
overeenkomst, van Potsdam heeft de
Duitsche plannen voor het instandhou-
den.van de oorlogsindustrie niet onaan
zienlijk in de kaart gespeeld. De commis
sie is voorts van oordeel, dat de over
eenkomst van Potsdam steeds minder
wordt nageleefd en zij vraagt zich zelfs
af, of deze overeenkomst ooit wel volgens
de afspraken zal worden uitgevoerd.
Om aan deze moeilijkheden het hoofd
te bieden ziet de commissie drie moge
lijkheden: het annexeeren van Duitsche
grondgebied door andere staten, het in-
ternationaliseeren van bepaalde Duitsche
gebieden en tenslotte het scheppen van
onafhankelijke Duitsche staten.
Fransche communisten
tegen M.R.P.-premier
De Fransche communistische partij
heeft Zaterdag een resolutie aangeno
men, waarin een coalitie-rcgeering met
een MRP-prcmier verworpen werd.
In een tweede resolutie bevalen de
communisten een coalitieregeering aan,
bestaande uit communkten. socialisten
en MRP onder een socialistischen pre
mier. De communistische partij is be
reid. in den boezem der regcering alle
verantwoordelijkheden op zich te ne
men. welke uit de verkiezingen voor
haar voortvloeien, zoo zegt de resolutie
nader.
Tegenvoorstellen
overhandigd
De Indonesische tegenvoorstellen z?»"
heden door een der Briische autoritei
ten aan Dr. Van Mook overhandigd.
Het antwoord van de Republikein-
sche regeering op de Nederlandsche
voorstellen zou gebaseerd ziin op de
aanvaarding van het republikeinsche
gezag over Java er. Sumatra en van het
Nederlandsche gezag over het overige
deel van Indonesië. De Indonesiërs zou
den bereid ziin volledig samen te wer
ken tot den wederopbouw, indien een
overeenkomst op deze punten kon wor
den bereikt.
Meer activiteit op 3ava
Het Geallieerde hoofdkwartier te Ba
tavia doet volgens Reuter incdedeeling
van grootere activiteit op alle fronten
op Java en rondom Medan op Sumatra.
Tegelijkertijd wordt de politieke atmos
feer meer gespannen. Het gedreun van
mortiervuur en artilleriegedonder kan
in Batavia duidelijk worden gehoord.
Mislukte manoeuvre
veroorzaakt vijf dooden
Zeeverkenners-jacht verongelnkt.
Na een aanvaring op den Nieuwen
Maas. bij Schiedam, zijn Zondagochtend,
vijf zeeverkenners uit Rotterdam ver
dronken.
Omstreeks 11 uur laveerde de „Karei
Doorman", een zeiljacht van de padrvin-
der-sgroep 13 (zeeverkenners uit Rotter
dam) op den Nieuwen Maas in de rich
ting van Vlaardingen. De schipper van
het jacht poogde voor een passeerende
sleep langs te komen.
De manoeuvre mislukte, met het ge
volg. dat het zeiljacht met de mast te
gen den tros voer, waarmee een anker
aan een der sleepbooten verbonden was.
Op het zeiljacht ontstond een paniek
toen de mast afknapte. Van de 30 jon
gens die aan boord waren, sprongen er
20 over boord. De kapitein van een der
sleepbooten liet onmiddellijk volle
kracht achteruit varen. Na veel moeite
slaagde men er in 15 van de zeeverken
ners te redden. De overige vijf worden
vermist.