IJmuider Courant
Duitsche Gifgassen
De Groote Geschillen
hadden „verschrikkelijke uitwerking'
Goede propaganda is vereischt
Samen
Bureaux- Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Zaterdag 22 Juni 1946
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 et
per kwartaal f 4.
HET verwonderlijke feit doet zich voor,
dat de vier ministers van Buitenland
sche Zaken het te Parijs over een belang
rijk punt eens zijn geworden. Aanvanke
lijk leek het daar heelemaal niet op. De
eerste dagen van de conferentie werden
besteed aan zaken van ondergeschikt be
lang, waarin men geen oplossingen bereik
te en ze voor verdere bestudeering aan
hield. Plotseling is men tot overeenstem
ming gekomen over het gemeenschappelijk
terugtrekken van alle geallieerde troepen
uit Italië en van de Russische,troepen uit
Bulgarije binnen negentig dagen, nadat
het vredesverdrag met Italië in werking
zal zijn getreden. Nu moet dat verdrag
eerst nog wel vastgesteld en onderteekend
zijn, zoodat het begin der negentig dagen
nog niet bereikt is, maar het belangrijke
feit in de bereikte overeenstemming is dat
Molotov eindelijk heeft toegestemd in een
eersten maatregel tot terugtrekking van
Russische troepen uit den Balkan, waar
tegen hij zich tot dusver steeds had verzet.
Dat gelijktijdig beslist is over den toe-
komstigen afmarsch van de Engelsche
troepen uit Italië en de Russische uit Bul
garije bewijst, dat wederzijds het stand
punt „voor wat hoort wat" is ingenomen,
hetgeen duidelijk maakt dat in de oude
werkwijzen der diplomatie weinig is ver
anderd. Het is immers in het' verleden
vaak voorgekomen, dat de aanhangige zaak
niet op haar mérites werd beslist maar
veeleer op grond van de vraag, wat de
andere partij harerzijds als concessie aan
te bieden had. Voor hen, die van dit soort
diplomatieken groothandel afhangen, is de
ervaring niet aangenaam en evenmin ver
heffend en er zijn meermalen besluiten
uit ontstaan, die later niet gelukkig
bleken te zijn. In dit geval, nu het ont
ruimingen betreft, ziet het daarnaar niet
uit. Te hopen is dat de Italiaansche en
Bulgaarsche volken beiden, als het zoover
is, in staat zullen blijken te zijn om hun
eigen huis in orde te brengen en te hou
den. De verdeeldheid, die door den strijd
om de monarchie in Italië is ontstaan, doet
daar in het Italiaansche geval nog wel aan
twijfelen. Omtrent Bulgarije is de wereld
slecht ingelicht.
Het is jammer dat niet zonder veel voor
behoud geschreven kan worden, dat nu ein
delijk een besluit van belang door de vier
ministers is genomen. Maar het valt niet
te ontkennen dat wij nog steeds in een
verscheurde wereld leven, vol geschil en
tegenstelling, vol conflict en onzekerheid.
Dat is ook gebleken in de commissie
voor de atoom-energie, waarin het voor
stel van Amerika tot internationaliseering
van het toezicht op deze energie (en haar
bom) in een te stichten A.D.A. (Atomic
Development Authority), waarbij de Ame
rikanen zelfs voorstelden het veto-recht
der groote mogendheden uit te schakelen,
door de Russen slecht ontvangen is. Gro-
myko heeft een ander voorstel gedaan, dat
veèl minder ver gaat en veel minder waar
borgen biedt en duidelijk gemaakt, dat
Rusland van zijn veto-recht geen afstand
wil doen al zouden daarbij ook de anderen
het hunne prijsgeven. Volgens hem zou
hier een poging worden gedaan om de
eensgezindheid der leden van den. Veilig
heidsraad te ondermijnen. Dit motief is
niet geheel duidelijk en van de eensge
zindheid is tot dusver nog niet veel ge
bleken. Communistische bladen hebben de
meening te kennen gegeven, dat Rusland
zich bij aanvaarding van het Amerikaan-
sche voorstel aan „internationale dicta
tuur" zou onderwerpen. Men wrijft zich
wel even de oogen uit als men dit leest
en leidt er dan uit af. dat in het tegen
woordige Sovjet-Rusland de nationalisti
sche overwegingen de internationale idea
len wel zwaar zijn gaan overheerschen.
Amerika's groote initiatief op het gebied
der buitenlandsche politiek is intusschen
afgewezen en dat is niet gunstig voor de
stemming in de Vereenigde Staten, waarin
zich verleden week egn merkwaardig
symptoom heeft voorgedaan. Bij een voor
verkiezing voor de benoeming van een
Republikeinschen senator in den staat Ne
braska behaalde namelijk de senator Hugh
Butler een meerderheid van twee tegen
één op den gouverneur van Nebraska,
Dwight Griswold Butler is een isolationist
(voorstander van Amerikaansche afzonde-
ringspolitiek) van de oude school. Gris
wold. uitgesproken voorstander van ac
tieve Amerikaansche deelneming aan de
wereldpolitiek, had den belangrijken steun
van Harold Stassen. die beschouwd wordt
als een „waarschijnlijk man" voor de re-
pub! ikeinsche candidatuur voor het Presi
dentschap der Vereenigde Staten in 1948
Niettemin legde Griswold het vierkant af.
Meer dan een waarschuwing is dit blijk
baar niet. In Amerika staat de groote
meerderheid der bevolking achter de deel
neming aan het internationale beleid en
de staat Nebraska is niet representatief
voor ae meening der Vereenigde Staten.
Toch heeft het geval als symptoom sterk
de aandacht getrokken. Amerika heeft pas
sinds kort zijn oude isolationisme laten
varen. Het is zich zeer bewust van zijn
eigen belangrijkheid en als zijn pogingen
op het gebied der buitenlandsche politiek
falen en de groote geschillen in de wereld
blijven hangen zal dit de aanhangers van
„de oude school" der afzondering sterken
in hun overtuiging en medestanders doen
vinden. Overigens wordt verwacht dat bij
een dergelijke voor-verkiezing die in Juli
in den staat Minnesota. Stassen's eigen
staat, gehouden zal worden, zijn candi-
daat Edward Thye het van den isolationist
Nieuwe onthullingen van Albert Speer
De onthullingen van Albert Speer blijken
alle min of meer in verband te staan met
gas waaruit valt te concludeeren dat
dit vcrnictigingsmiddel in den gedachten-
gang der nazileiders gedurende den afge-
loopen oorlog een groote rol gespeeld heeft
Dat het geen actieve rol in de oorlogvoe
ring speelde, doch slechts tegen weerlob-
zen in kampen werd gebruikt, is louter
een gevolg geweest van de verhouding der
krachten, die op het moment waarop de
gasoorlog technisch mogelijk werd, zoo
danig was dat de Duitschers meer nadeel
voor zich zelf dan voor den vijand moes
ten vreezen wanneer zij het gaswapen zou
den gaan gebruiken.
Albert Speer vertelde den rechters te
Neurenberg een en ander over de voorbe
reidingen van den gasoorlog in Duitsch-
land, aansluitend op zijn eigen gas-expe-
rimenten tegen Hitler, die hij daags te
voren had onthuld. Op een vraag van
Jackson over de z.g. „V-wapens" van
Duitschland antwoordde Speer, dat in de
eindphase van den oorlog de berichten
over V-wapens werden gelanceerd om het
Duitsche volk moed in te spreken. Overi
gens was niet iedere ophef daarover fan
tasie, want tot eind 1944 werkten drie
Duitsche fabrieken op volle kracht aan de
productie van twee nieuwe soorten gif
gas, waarvan de vervaardiging op uitdruk-
kelijken wensch van Hitier werd voort
gezet ondanks het feit. dat Speer om stop
zetting verzocht in October 1944, daar een
der bestandeelen van de gassen noodig was
bij de vliegtuigproductie.
Over de uitwerking van de gassen zeide
Speer: „Wij hebben er proeven mee geno
men, die hebben aangetoond, dat de gas
sen een verschrikkelijke uitwerking had
den en dat geen gasmasker ter wereld er
tegen bestand was. In den herfst van 1944
hebben Goebbels en Ley, die den oorlog
koste wat kost wilden voortzetten, de
mogelijkheden van gebruik der gassen be
sproken. In militaire kringen was men
echter sterk tegen den gasoorlog gekant.
Men beschouwde hem als waanzinnig, daar
de represailles nog grooter lijden der
Duitsche steden ten gevolge zouden heb
ben."
Gruwelijk experiment.
Jackson zinspeelde bij deze verklarin
gen van Speer op een experiment dat de
nazi's zouden hebben verricht in een dorp
even buiten het concentratiekamp Ausch
witz, waar zij 20.000 Joden zouden hebben
vernietigd, zonder dat een spoor van deze
beklagenswaardigen overbleef. Het daarbij
gebruikte middel zou het doodschieten,
verbranden of vergassen overbodig hebben
gemaaktAlbert Speer verklaarde
niets af te weten van dit gruwelijke expe
riment, en hij verzekerde dat hij het in
ieder geval zou hebben geweten, wanneer
de Duitsche leiding de beschikking had ge
had over een dergelijk wapen.
In de Betuwe Is de kersenpluk in vollen
gang en manden vol vinden vla veiling:
en Itandeluar liun weg naar de consu
menten. (P)
Shipstead zal winnen. Met dat al verdient
deze Amerikaansche historie de aandacht.
Wij hooren steeds van de daden der Ame
rikaansche regeering. Sommigen in het
aan de democratie ontwende Europa zijn
geneigd te vergeten, dat die daden in de
hoogste mate afhankelijk zijn van den
Amerikaanschen volkswil en van de open
bare meening, die hem steeds tot uiting
brengt.
Ten aanzien van de atoomenergie moest
Speer toegeven, dat de Duitsche onder
zoekingen zich ook daarop hadden gecon
centreerd. doch de resultaten waren be
droevend geweest. Er werden enkele expe
rimenten genomen, doch de twee meest
vooraanstaande geleerden waren naar
Amerika uitgeweken, en bovendien had
men in de laboratoria met „tegenslag" te
kampen gehad.
Ongetwijfeld moet men onder dezen
tegenslag ook rekenen de geallieerde bom
bardementen, die verschillende aan de
Baltische kust gelegen onderzoekcentra
der V-wapens met „man en muis" vernie
tigden, waardoor o.a. de in gebruik ne
ming van V-l en V-2 belangrijk vertraagd
werd.
Tegen Japansche agressie
Het Amerikaansceh departement van
Buitenlandsche Zaken deelt mede, dat
de Amerikaansche regeering Engeland,
de Sovjet-Unie en China heeft voorge
steld voor 25 jaar een verdrag te slui
ten, dat er op gericht is te verhinderen,
dat Japan een bedreiging voor den
vrede wordt. Een ontwerpverdrag vol
gens beginselen, die overeenkomen met
die, welke in April werden voorgesteld
voor het ontwapenen en demilitarisee-
ren van Duitschland, is aan deze regee
ringen overhandigd.
Het woord is aan.
Honoré de Balzac:
Evenals het kwade heeft
ook het verhevene zijn aan
stekelijkheid.
De vorming
der Fransche Regeering
Zullen de communisten
bijdraaien
Bidault, de nieuwe Fransche minister
president, heeft naast zijn deelneming
aan de vierministersconferentie de laat
ste dagen besprekingen gevoerd met Fran_
sche politici van uiteenloopende richting
met het oog op de vorming van een nieu
we regeering. Volgens Un. Press zijn
waarnemers van meening dat de commu
nistische partij er toch toe zal besluiten,
deel te nemen aan de regeering. Bij de
regeling der arbeidskwesties, die mede
tot de belangrijkste details van de re-
geeringstaak zal behooren, is de mede
werking der communisten onmisbaar,
daar zij de controle hebben over de mach
tige arbeidersorganisatie „CGT" met vijf
millioen leden.
Bidault heeft reeds besprekingen ge
voerd met Duclos en Thorez, de commu
nistische leiders, die op de vraag van
persvertegenwoordigers of zij aan het
nieuwe kabinet zullen deelnemen, zeiden:
„Wij zullen zien". Ook Herriot, de be
jaarde leider der radicaal-soc., is door
Bidault ontvangen en er gaan hardnekki
ge geruchten dat hem een portefeuille zou
zijn aangeboden.
Verder voerde Bidault besprekingen
met Baumel, de president van de demo-
cratisch-socialistische verzetsgroepeering,
die na het onderhoud mededeelde dat de
deelneming van deze groepeering aan de
regeering in overweging wordt genomen.
Nederlandsche jongens op Java
voelen zich verlaten
Ir. Often over Indonesië
„De hoofdfiguren in Batavia voelen zich
eenzaam en zonder ruggesteun, omdat de
burgerjj hun bekwaamheid niet beseft en
om dezelfde reden voelen ook de Neder
landsche soldaten op Java zich verlaten.
Dit laatste feit vindt mede zyn oorzaak in
de absoluut onvoldoende voorlichting van
het moederland, waardoor de Nederland
sche jongens het veel moeilijker hebben
dan de Amerikanen het, zelfs in den Pa
cific, ooit gehad hebben: de laatsten wisten
tenminste zeker, dat men thuis meeleefde
en op de hoogte was."
Aldus vertelde de voorzitter van den
raad van bestuur van het Philips-concern,
ir. P. F. S. Otten, in een Vrijdag te
's Gravenhage gehouden persconferentie,
die hij belegd had na zijn terugkeer van
een zoo juist gebracht zakenbezoek aan
Indonesië. Hij verklaarde, ondanks alles
veel optimistischer uit Indië te zijn weg
gegaan dan hij er was heengereisd.
Na opgemerkt te hebben, dat de Neder
landers op het stuk van goede propaganda
veel van de Amerikanen kunnen leeren,
haalde de heer Otten als voorbeeld van de
verkeerde tactiek, die de R.V.D. te Batavia
er op nahoudt, het geval aan van een
Amerikaanschen correspondent, die door
gebrek aan medewerking van de betref
fende autoriteiten de grootste moeite had,
zijn nieuws te halen. „Geen wonder", al
dus ir. Otten, „dat de geallieerde journa
listen den indruk krijgen, dat de Neder
landers iets te verbergen hebben."
„De reactionnairen willen terug naar het
verleden, doch dit is onmogelijk, ook niet
met geweld. Zij beteekenen een groot ge
vaar en men moet zich dan ook goed voor
oogen houden dat ook zonder de beruchte
Japansche propaganda, in Azië groote din
gen waren gebeurd."
De heer Otten deelde mede, een onder
houd te hebben gehad met „de hoogste
„Ons land is klein, de wereld groot!"
(Twee vonkjes in zijn oogen brandden).
„Wie hier blijft, kniest zich langzaam
dood:
daarginds zijn geld en goed voor
handen
„Voor werkershanden ruw en rood,
die onvermoeid den ploeg omspanden,
is overal een goed stuk brood,
tot in de allerverste landen",
zei ik tot hem. „Wij hebben juist
die handen in ons land van noode,
de opbouw vergt hier elke vuist
en ben jij je daarvan bewust,
dan is jou maar één ding geboden.
Zoo niet, verlaat ons dan gerust".
P. H.
regeeringspersoon in het paleis". Hij had
daaruit den indruk gekregen, dat deze een
zame figuur in 't moederland en in Indië
ten onrechte in alle opzichten becritiseerd
wordt. Dat hij zich op zoo'n eenzame post
bevindt, was evenwel ook aan hemzelf te
wijten.
De heer Otten eindigde met de woor
den, dat ongetwijfeld de noodige krach
ten voor Indië's toekomst in Neder
land aanwezig zijn, maar dat deze
door een bezielende propaganda moe
ten worden gestimuleerd.
Nederland voedt
Amerikaansche troepen
De Amerikaansche legerautoriteitèn heb
ben volgens Un. Press met de Nederland
sche regeering een contract gesloten voor
de levering van meer dan een millioen
pond versche groente voor de voorziening
van het Amerikaansche bezettingsleger in
Duitschland, zoo wordt door den Ameri
kaanschen kwartiermeester van het hoofd
kwartier bekend gemaakt. Tusschen 18 en
30 Juni zullen kool, wortelen, komkom
mers. sla, uien, andijvie, groene erwten
en tomaten geleverd worden aan de koel
huizen te Bremen, Frankfort en Mannheim.
Thans wordt nog onderhandeld ovei
contracten voor de levering van groente
in Juli en Augustus. Uit Italië tracht het
bezettingsleger versch fruit en versche
groenten te krijgen voor de troepen in het
gebied van Neurenberg en Munchen en in
Oostenrijk.
Drastische vermindering
Amerikaansche bezetting
De bevelhebber der Amerikaansche zone
in Duitschland, generaal MacNarney, heeft
tijdens een persconferentie te Berlijn ver
klaard. dat er een plan bestaat voor de
uiteindelijke vermindering der Amerikaan
sche troepenmacht in Duitschland tot
150.000 man. MacNarney zeide naar aan
leiding van de onlangs te Berlijn circu-
leerende berichten, als zouden de Russen
het aantal van hun bezettingstroepen heb
ben vermeerderd, dat volgens zijn inlich
tingen de Russen integendeel dit aantal in
hun zone hebben verminderd,
Hij zeide. dat de kwestie van een ont
wapeningscommissie, welke een onderzoek
moet instellen naar den voortgang der
demilitariseering van Duitschland naar
de regeeringen der bezettende mogend
heden is terugverwezen. Het optreden der
voorgestelde commissie was verhinderd,
toen de Russen weigerden een onder
zoek naar den economischen en industriee-
len toestand in hun zone toe te staan.
