IJmuider Courant
De vuist op tafel
Ruslands compromis inzake Triest
onaanvaardbaar
Zes dooden mVelsen
Italië zal weigeren
in den Veiligheidsraad
Bikini
Hel uur der beslissing nadert
flOe Jaargang No. 18364
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Donderdag 27 Juni 1946
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.—
„Een autonoom Triëst
onder Joegoslavische souvereiniteit"
Italiaansch vredesverdrag
blijft rasten
Nadat de vier ministers te Parijs in de
bijeenkomst van Woensdag slechts over
een der vier behandelde onderwerpen tot
een accoord waren gekomen zij be
sloten namelijk dat Roemenië alle ge
allieerde eigendommen zou moeten terug
geven kwam in den namiddag een ver
rassend verzoek van den Russischen mi
nister tot het houden van een geheime
zitting in de avonduren voor bet behan
delen van alle vitale Itaüaansche kwes
ties, in het bijzonder Triëst. Dit voorstel
wekte in diplomatieke kringen'levendige
hoop op een spoedige overeenstemming,
daar men verwachtte dat Molotof met een
compromis zou komen dat aanvaardbaar
zou zyn. Het einde dezer geheime zitting,
tien minuten na middernacht, bracht, in
dit opzicht echter de bittere desillusie,
dat het Russische compromis-voorstel
volledig onaanvaardbaar was gebleken.
Molotofs voorstel kwam hierop neer.
dat Triëst een autonoom gebied zou wor
den onder Joegoslavische souvereiniteit. te
besturen volgens een door de groote vier
goedgekeurd statuut. Als uiterste con
cessie zou Molotof zich willen neerleg
gen bij een door de Joegoslaven en Ita
lianen gezamenlijk uitgeoefende souve
reiniteit.
Byrnes en Bevin drongen er ten sterk
ste op aan, de kwestie te laten regelen
door de vredesconferentie van de 21 na
ties, daar de groote vier voor een botsing
tusschen twee verschillende inzichten
stonden.
Het is (hans te verwachten dat de vier
ministers het in de middagzitting door
Molotof geopperde denkbeeld zullen vol
gen en den plaatsvervangers opdracht
Atjeh en Sjahrir
De gewestelijke raad van Atjeh heeft een
telegram gestuurd aan premier Sjahrir dat
als volgt luidt:
„Eens hebben wij Atjehers in naam van
het Indonesische volk gestreden voor de
vrijheid van Indonesia.
Wij hebben ons vertrouwen in uw beleid
gesteld.
Wij willen thans uwe excellentie mede-
deelene dat het heele Atjehsche volk gereed
Is om uw bevelen af te wachten."
Noodlottig ongeluk
bij mijnontploffing
Bij liet demonteeren van een miin
hedenmorgen door personeel van
den Opruimingsdienst, is deze mijn
door onbekende oorzaak tot ont
ploffing gekomen, tengevolge waar
van 6 personen (5 militairen en een
burger) op slag werden gedood.
Gisteravond vond een in Velsen wo
nende arbeider, S. géheeten, terwijl hij
in een weiland nabij de tunnelwerken
aan den Amsterdamscheweg liep, een
mijn.
Daar ter plaatse bevonden zich tij
dens den oorlog verschillende door de
Duitschers aangebrachte versterkingen
en verdedigingswerken, o.a. kleine mij
nen. die aan draden waren opgehangen.
In den loop der tijden is vermoedelijk
een van de mijnen van de draad losge
raakt en in het weiland blijven liggen.
S., die een van de slachtoffers is,
'heeft de mijn oogenomen en naar den
weg gedragen. Hij waarschuwde daar
op de politie, die den mijn-opruimings
dienst hiervan in kennis stelde.
Hedenmorgen begaven zich een offi
cier en vier minderen van dezen Dienst
naar de aangegeven plaats, vergezeld
van S„ die de plek nader zou aandui
den.
Wat er verder gebeurd is. zal wel
altijd een geheim blijven, want
geen van de zes mannen heeft het
ongeluk overleefd. Omwonenden
hoorden vanmorgen omstreeks ne
gen uur een hevigen slag. Degenen,
die zich in de nabijheid bevonden,
begaven zich naar de plaats waar
het onheil was geschied. Zij kwa
men daar voor een ontzettend
schouwspel te staan.
Alle personen moeten op slag dood ge
weest zijn. Politie, militaire autoritei
ten. artsen en ambulances, alsmede het
Roode Kruis hebben, nadat een voor-
loopig onderzoek was ingesteld, de lij
ken geborgen.
S.. die in dienst was van de Hoog
ovens te Velsen. was ruim 35 jaar oud
en laat vrouw en dochtertje achter.
zullen geven, eerst het concept verdrag
voor Finland klaar te maken, opdat dit
binnen enkele dagen kan worden afgehan
deld. Dit zou betcekenen dat de Italiaan-
sche kwesties voorloopig worden gelaten
voor wat ze zyn, terwyl ook het Itoc-
meensche vredesverdrag, waarover de
ministers in de middagzitting geen defi
nitief accoord konden bereiken, voorloo
pig blyft rusten.
Éen woordvoerder der Itaüaansche re
geering heeft tegenover United Press ver
klaard. dat Italië pertinent zal weigeren een
vredesverdrag te onderteekenen dat Italië
van Triëst en de koloniën zou berooven,
ongeacht alle gevolgen van die weigering.
Het Itaüaansche volk prefereert een blij
vende bezetting boven het afstaan van deze
voor het land onmisbare levensvoorwaarden.
Op de vraag van den correspondent wat er
zou gebeuren als Italië de onderteekening
weigerde, haalde de woordvoerder de schou
ders op en zeide: „Dat zullen we wel zien".
Bidault verwerft vertrouwen
De Fransche Assemblee heeft met de
overweldigende meerderheid van 517
tegen 4 stemmen een motie van ver
trouwen in de regeering Bidault aange
nomen. na de in sobere bewoordingen
gestelde regeerlngsverklarlng met ap
plaus te hebben ontvangen.
Veto-recht leidt tot onmogelijke situatie
Stemming over Vetokwestie
door Veto geannuleerd
Een nieuwe resolutie van dr. Evatt, den
Australiër, die voorstelde het Spaansche
vraagstuk op de agenda te houden en
vast te stellen, dat Spanje een „mogelijke
bedreiging voor den vrede vormt", werd
in de zitting van'den. Veiligheidsraad van
Woensdag door het veto van Gromyko
getorpedeerd, die de resolutie „absoluut
waardeloos, zeer zwak en nogal dwaas"
noemde. De stemming over deze resolutie
had het resultaat dat zij met negen tegen
twee stemmen (Rusland en Polen) werd
aangenomen, doch Gromyko verklaarde
dat zijn tegenstem als van een der per
manente leden beslissend was en dat de
resolutie daardoor als verworpen moest
worden beschouwd. De voorzitter besliste
dat dit laatste juist was.
Dr. Evatt reageerde zeer fel op dezen
gang van zaken. Met de vuist op tafel
slaande zeide hij verontwaardigd: ..Gro
myko zal moeten begrypen dat zyn
„neen" niet kan worden aangewend tegen
alle opeenvolgende voorstellen, totdat liet
ccnig overgebleven voorstel het zijne is!"
Dr. Evatt verklaarde, dat de situatie,
waarin de raad zich thans bevond, een
schandaal was. Hij beschuldigde Gromy
ko ervan de meerderheid van den raad
te willen overstemmen en een reeds aan
vaarde resolutie te willen vernietigen. De
conferentie van San Francisco heeft
nooit de beslissing der groote mogend
heden, dat een beslissing over de vraag
of iets een „voorstel van orde" is, onder
worpen is aan het veto-recht, aanvaard.
Mr. Van Kleffens, de Nederlandsche
vertegenwoordiger, verklaarde dat de re
solutie een voorstel van orde. en dus niet
aan het veto onderworpen was. ..Dit toont
aan tot welke onmogelijke situaties het
vetorecht kan leiden". Hij stelde voor,
dat de Vereenïgde Volken later het veto
recht zouden wijzigen. Ook dr. Evatt was
van meening dat de resolutie zuiver een
voorstel van orde was, en dat, wanneer
men het vetorecht zou uitbreiden tot
voorstellen van orde, de raad in een im
passe zou geraken. Hij stelde voor dat de
raad zou stemmen over de beslissing van
den voorzitter dat de resolutie een voor
stel van orde was.
Vicieuse cirkel.
Deze stemming werd inderdaad gehou
den, doch thans deed zich het merkwaar
dige feit voor, dat Gromyko opnieuw
van zijn vetorecht gebruik maakte
De stemming over de vraag, of de
Australische resolutie als een voorstel van
orde en dus niet aan het vetorecht on
derworpen moest worden beschouwd,
werd dus geannuleerd door de tegenstem
van Gromyko, daar de voorzitter besliste
dat het déze maal in ieder geval ging
over een kwestie die niet als een voor
stel van orde kon worden beschouwd.
Mr. Van Kleffens protesteerde tegen
deze beslissing, daar zij gebaseerd is op
een. document, geteekend door vijf groote
mogendheden als permanente leden van
den Veiligheidsraad, en niet op het
*T.mdvest.
Na deze zeer onvruchtbare en uiterst-
gecompliceerde gedachtenwisseling werd
de bijeenkomst verdaagd zonder dac een
datum voor de volgende zitting werd
vastgesteld.
Het woord is aan
Voltaire:
Wie op den eersten rang
verduisterd wordtschittert
op den tweeden.
(Uit: Henriade).
wacht op de vernietiging
Maandag 1 Juli
barst de Atoombom
Het juiste tijdstip waarop de atoom
bom van Bikini zal worden losgelaten, is
thans door het Amcrikaanschc Departe
ment van Marine bekend gemaakt. Op
Maandag 1 Juli om 17.30 G. M. T. zal een
super-flying-fortrcss B39 een standaard-
bom van het type dat op Nagasaki we. dl
neergelaten, afwerpen op een vloot van
honderd schepen, die als doelwit voor an
ker liggen in de nabijheid van Bikini,
met in het midden het Oranje-geschilder
de Amerikaausche schip „Nevada",
Er zullen bij de uitbarsting golven ont
staan van honderd meter hoogte, terwijl'
het zeewater ter plaatse verhit zal war
den tot een temperatuur van een millioea
graden. De vloedgolf zal kunnen worden
waargenomen tot in de haven van
Sjanghai, aan de kust van Chili, in
Australië en San Francisco Wat er met
de schepen zal gebeuren, kan door geen
der atoomgeleerden worden voorspeld.
Men hoopt echter nog iets terug te vin
den van wrakken en van de levende we
zens die aan boord zijn; Guineesche big
getjes, ratten, varkens en geiten, die zul
len moeten dienen om de wetenschap in
te lichten over de uitwerking van do
atoom-ontploffing op de huid en op de in
wendige organen.
Na de ontploffing en de begeleidende
verschijnselen zal een leger van natuur
kundigen, scheikundigen, doktoren en
technici het eiland Bikini binnendringen
om de gevolgen te bestudeeren en te zien.
wat de doodende gammastralen op het
eiland hebben aangericht.
Alle vliegtuigen en schepen die zich
vanaf heden binnen een straal van 240
K.M. om Bikini zullen bevinden, zullen
door de Amerikaansche marine en lucht
macht onder vuur worden genomen, aldus
luidt de laatste order van vice-admiraal
Blandy, de commandant _yan de atoom-
proef-strijdkrachten.
De Kabinetsformatie
Alsnog critiek op de samenstelling
van de zijde der Partij van den Arbeid?
Woensdag hebben verscheidene bladen
de namen genoemd van een aantal ver
moedelijk in het nieuwe kabinet van dr.
Beel op te nemen ministers. Als minister
van Financiën werd genoemd prof. Lief-
tinck. van Sociale Zaken W. Drees, van
Overzeesche gebiedsdeelen mr. H. W. van
Helsdingen, thans raadadviseur van dit
ministerie. Voorts noemde men den Ka
tholieken oud-min. van Financiën dr. G.
W. M. Huysmans als minister van Han
del en Nijverheid en den hoofdinspecteur
van het L. O. in Limburg, Brabant en
Gelderland dr. J. J. Gielen als minister
van Onderwijs, K. en W. Dat ir. H. Vos
in het nieuwe kabinet zal aanblijven,
wordt aangenomen, al loopen de gissin
gen over zijn portefeuille uiteen. De heer
De jongste foto van Z.K.H. Prins Bomhard gemaakt ter gelegenheid van don
„Anjerdag 1946". (I>)
S. L. Mansholt zal volgens de berichten,
aanblijven als minister van Landbouw.
Onze parlementaire redacteur berichtte
ons over de kabinetsformatie het vol
gende:
Nauwelijks hadden Woensdag eenige
Haagsche bladen het licht gezien, die de
samenstelling van het kabinet Beel wis
ten te vertellen, of ik belde een der zoo
genaamd definitief aangewezen nieuwe
ministers op. Deze verzekerde mij, dat
het hem voorgelezen berichi volkomen
voorbarig was. Hij begreep, dat men in
deze dagen gaarne op een primeur uit
was. doch moest met stelligheid verkla
ren, dat er allerminst reeds iels vast
stond.
Merkwaardige ontdekking.
Nog iets later bevestigde mij een
merkwaardige ontdekking de juistheid
dezer tegenspraak, waaraan nog was
toegevoegd, dat er redenen waren om
bedoelde publicaties voor den forma
teur geenszins aangenaam te achten.
Mijn ontdekking deed mij ook deze
opmerking begrijpen.
In het departement van minister-presi
dent Schermerhorn bleken nl. al die mi
nisters, welke leden van de Partij van
den Arbeid zijn. benevens de voorzitter-
der Partij K. Vorrink. een bijeenkomst
te houden naar aanleiding van het door
sommige vooraanstaande figuren ge
koesterde gevoelen, dat de formateur bij
de keuze van hen, die hij in zijn mi
nisterie scheen te willen opnemen, ten
slotte niet voldoende rekening had ge
houden met een in het licht van den
grondslag van het te vormen kabinet
juist te achten personeelsbezetting.
Indien dr. Beel vandaag wèl met een
kabinet voor den dag zou komen en hij
waarschijnlijk alsnog aan de crïtische
wenken gevolg geven, die hem. naar men
mag aannemen, inmiddels zullen hebben
bereikt. De eerst door hem voorgenomen
samenstelling zal dan inmiddels gewij
zigd zijn. Ingeval de formateur niet mocht
toegeven, is er verdpr overleg in den
kring der critici te verwachten met da
mogelykheid zelfs, dat de combinatie
heelemaal niet doorgaat.