Reclasseering
Duin en Kruidberg
van onze Oosterburen
thans opengesteld
Hoeveel witte vlekjes heeft het zwarte schaap?
Ruim een jaar na de capitulatie van
Duitschland als Europa's vyand en ver
nieler no. 1, staan wij, als aanvankelijk
overrompeld, maar ten slotte toch zege
vierend volk voor een probleem, dat we
steeds op den achtergrond hebben ge
schoven, omdat zoovele andere dringende
vraagstukken om een oplossing riepen,
maar dat thans hernieuwd en met grooter
hevigheid voor ons opdoemt; ..Wat moet
er met Duitschland gebeuren?"
Men kan er zich natuurlijk met een
Jamtje-van-Leiden afmaken en zeggen:
„Een Mof is maar een Mof, dus laat hij
in zijn eigen vet gaar smoren", maar ook
met een dergelijk antwoord is de kwestie
niet van de baan en zal zij telkens weer
komen opdagen.
Oostelijk van Nederland woont een
.volk, opgevoed in een boefachtige men
taliteit, die niet past in een samenleving,
zooals wij die wenschelijk achten. Ver
pest naar den geest en behept met veler
lei ziekten, die in normalen tijd tot de
uitzonderingen behooren, beroofd van
.de capaciteit van zijn industrie-centra,
argwanend of met den nek aangezien door
andere volken, vormen de Duitschers te
zamen hetzelfde in het groot als de poli-
tieke delinquent in het klein.
RECLASSEERING GEVRAAGD.'
Zooals bij de reclasseering van politieke
en crimineele misdadigers heeft men ook
voor de heropvoeding van Duitschland tot
een behoorlijk lid der volksgemeenschap
vrijwilligers noodig, wier plichtsgevoel
zoo groot is, dat zij zich over een aan
vankelijk gevoel van afkeer voor een der
gelijke taak heen kunnen zetten.
Moet het initiatief voor zooiets bij ons.
Nederlanders, liggen?
Waarom niet? zoo vragen verschillen
de voorstanders Ons volk kent de Duit-
sche mentaliteit als geen ander, omdat de
bezetting van Nederland bijzonder inten
sief is geweest en omdat velen de taal
spreken en verstaan, waarvan de klanken
weinig meer vermogen dan. bittere herin
neringen wekken.
Er moet iets gedaan worden, al ware
het slechts omdat ons land zich niet de
weelde kan permitteeren, een groot ach
terland te verliezen te meer omdat
een zeer spoedig herstel van de econo
mische betrekkingen met onze Aziatische
gebiedsdeelen niet te verwachten is.
NEDERLANDSCH INITIATIEF.
Eenige maanden geleden heeft een aan
tal landgenooten, vertegenwoordigers van
bijna alle etroomingen op geestelijk ge
bied, den schroom overwonnen, die het
als goede Nederlanders voelde en die het
tot op dat tijdstip ervan weerhouden had,
den stoot te geven in de richting van een
betere gemeenschap, waarin als voor
waarden voor het bewaren van de rust
gelden, dat: geen lid in rechten achterge
steld mag zijn, maar dat ook geen lid
rechten mag bezitten, waarvan men zou
kunnen aannemen, dat hij ze niet op de
juiste manier zal gebruiken.
Het comité NederlandDuitschland. dat
het resultaat was van het gemeenschap
pelijk inzicht van deze op velerlei anders
denkende personen, stelt zich tot doel het
stïmuleeren van een actief optreden van
ons volk in samenwerking met die ele
menten van het Duitsche volk, die ge
acht kunnen worden op den duur de
dragers van een gezonde democratische
gezindheid te zijn.
De leden ontveizen zich stuk voor stuk
niet de schier onoverwinnelijke moeilijk-
- heden, en willen daarom alle problemen
van den grond af aanvatten, om met
het idee van „de aanhouder wint" stap
voor stap het doel te naderen.
Het comité is volgt samengesteld: ds. J.
P. van Bruggen, mr. ir. B. W. Haveman,
mr. G. J. van Heuven Goedhart, B. S.
Polak, jhr. W. J. H. B. Sandberg, mr.
G. H. Slotemaker de Bruine, mr. D. U.
Stikker, mr. J. J. M. van der Ven, mej.
mr. C. F. S. E. Enthoven, secretaresse,
Heerengracht 274, Amsterdam-C, tel 31578.
GROOTE MOEILIJKHEDEN.
KLEINE MOGELIJKHEDEN.
De moeilijkheid, die haar hoofd op elk
gebied zal opsteken, is de vierledige be
zetting van Duitschland, waarbij onze
stem is als die van een heesch oud heer
tje in een luidruchtige vergadering. Een
andere is ongetwijfeld, dat vrijwel elke
poging tot officieele toenadering door de
bewoners van hot bezette land zal be
schouwd worden als een daad van den
bezetter, waarvan je nooit kunt weten
wat erachter steekt en die in vele ge
vallen een demonstratief afwijzende hou
ding zal uitlokken. Men óenke bijvoor
beeld aan lezingen of redevoeringen voor
studenten en inteUeetueelen en nader
hand voor nog breedere lagen van de be
volking. Hoe ver zijn we daar nog van af!
Menschen die honger lijden en onte
vreden zijn over economische noodtoe
standen zijn niet erg toegankelijk voor
pogingen tot verbetering van de betrek
kingen en het wederzijdsch begrip door
degenen, die zij als de schuld van zoo
niet alle, dan toch een groot gedeelte
van hun ellende beschouwen. Het zwarte
schaap Duitschland heeft echter enkele
vlekjes die niet zoo zwart zijn en die met
vakkundige hand gereinigd kunnen wor
den: degenen die al de jaren door de
democratische beginselen als de juiste zijn
blijven beschouwen en door het duidelijk
belijden van deze overtuiging in gevan
genis of concentratiekamp beland zijn.
Deze menschen zullen als aanknoo-
pingspunt genomen worden. Vaak zijn zij
nog lichamelijk zwak en het comité over
weegt de mogelijkheid van het zenden,
bijv. via het Roode Kruis, van voedzame
levensmiddelen, die tevens rijk zijn aan
vitaminen, aan Duitschers, wier actieve
anti-Nationaal-socialistische houding tij
dens het geheele Hitler-regiem vast staat.
Eenmaal weer fit, geruggesteund door een
organisatie van welker goeden wil zij
overtuigd zijn, zullen de strijdvaardige
anti-fascisten kernen vormen, van waar
uit de democratische denkbeelden weer
vat zullen krijgen op een ontspoord volk.
EN WIJ?
Degenen die de bereidheid hebben, hun
krachten aan deze uiterst moeilijke zaak
te geven, zullen zoo vast als een rots moe
ten staan in de vloedgolven van vol
komen begrijpelijk verzet tegen wat
men gauw geneigd is te beschouwen als
een posthume collaboratie met den vijand.
Er moet nog heel wat water door den
Rijn stroomen, voordat het laatste
sprankje nazidom is weggewasschen.
Maar lang daarvoor zal het Nederland-
sche volk reeds daadwerkelijk zijn aan
deel kunnen hebben in het verbeteren van
een ander (nadat het zichzelf reeds ver
beterd heeft), want welk volk gaat er
meer prat op zijn nuchtere inzicht dan
het onze?
Het doel van het streven van het comité
NederlandDuitschland is duidelijk, of
het bereikt zal worden is een andere
kwestie, maar dat gepoogd moet worden,
het te bereiken zal door velen nauwelijks
meer betwijfeld worden.
De financiën
van Noord-Hollanil
Et' 'zijti nog reserves.
"Door de wijzigingen op het belasting
gebied ingevoerd, zijn de geldmiddelen
der provincie Noord-Holland minder gun
stig geworden.
De volgende vergelijking toont dit aan.
Bij de oude regeling mocht de provincie
40 opcenten op de Inkomsten- en Ver
mogensbelasting heffen, wat een ont
vangst zou bet eekenen van f 7.440.000.
Verder 50 opcenten op de Grondbelasting:
f 3.200.000. De rijksuitkeering was toen
evenwel slechts f 68.000. Bij elkaar dus
f 10.708.000. Nu, bij de nieuwe regeling
wordt ontvangen: 60 opcenten Grondbe
lasting f 3.840.000, 50 opcenten Personeele
belasting f 2.000.000 en nieuwe rijksuit
keering f 430.000. Tezamen f 6.270.000 of
f 4.438.000 minder. De belastingcapaciteiit
der provincie is dus belangrijk vermin
derd. De provincie volstond evenwel met
het heffen van 18 opcenten op de In
komsten en Vermogensbelasting, maar die
leverde toch in elk geval f 3.355.000 op.
De rekeningen over 1940. 1941 en 1942
sloten op den gewonen dienst met batige
saldi van respectievelijk f 1.917.454.61.
f 1.156.133.18 en f 1.913 654.39. Deze saldi
zijn niet op de gebruikelijke wijze ten
voordeele gebracht van de begrootingen
1943, 1944 en 1945. doch gestort in een
fonds tot reserveering van batige saldi,
dat daarna f 4.987.242.18 bedroeg, en thans
nadat daaraan f 335.000 onttrokken is
ten behoeve van den dienst 1946 nog
f 4.652.242.18 bedraagt.
AGENDA
Anjerdag. Haarlems Kunstcentrum: Nacht-
voorstelling in Rembrandt, 24 uur: Extase
(18 j.). Rembrandt.: Spijkers met koppen (14
j.). Palace; De wraak van den onzlchtbaren
man (18 j.). Luxor: Intermezzo (14 j.). Deze
drie: 14. 16.15 19 en 21.15 uur. Frans Hals:
De blanke slavin (14 j.). 14, 16.30. 19 en 21.15 u.
ZONDAG 30 JUNI.
Stadsschouwburg. Een fijn span. 20 uur.
Luxor: 11 uur: Massajustitie (Filmfestival).
Spiritistenver. „Harmonia": 11 uur: Wijdings
morgen.
MAANDAG 1 JULI.
Stadsschouwburg: Ballets Jooss. 20 uur.
Groote Kerk: Keikconcert, 20 uur. Bioscopen:
als Zaterdag.
Kleine wandelingen zijn weer mogelijk
I>uiii eu Krnitlberg ook nu nog: rijk aan natuurschoon.
„Duin en Kruidberg"! Deze naam roept
bij velen herinneringen op aan uitgestrek
te duinwandelingen, prachtige fietstoch
ten, (b.v. naar het strand) en een genoe-
gelijk uurtje doorgebracht in het jacht
huis „Het Jagertje" of het „Theehuis".
Een schitterend stukje natuurschoon,
dat nu eens niet voor het publiek verbo
den was, doch tegen een geringe jaarlijk-
sche vergoeding voor bezoekers open
stond, om vrijelijk te kunnen genieten
van de natuur.
Vele stedelingen kwamen hier weer tot
rust na een week vain ingespannen ar
beid. Zoo was het voor den oorlog.
Militair terrein.
Toen kwam echter de beruchte tijd der
bezetting. En natuurlijk werd ook het
landgoed Duin en Kruidberg tot militair
terrein verklaard. Ook hier werden bun
kers gebouwd, versperringen aangebracht
en mijnenvelden her- en derwaarts vér-
spreid. Op natuurschoon ietten deze
Duitschers niet. dat was maar van zeer
ondergeschikt belang. S-echis het gevaar
ui; het Westen telde hier, en op drastische
wijze begonnen zij hun verdedigings
systeem te bouwen, elke terreïnmogc-
lijkheid uitbuitend. Aan deze tyrannie
De Boissevain naar de Wesl
Het m,s. „Boissevain" van de K.P.M.,
zal waarschijnlijk pl.m. 5 Juli a,s. met
een groot aantal passagiers, van Amster
dam naar West-Indië vertrekken.
kwam na vijf jaar gelukkig een einde.
Toch bleef Duin en Kruidberg nog militair
terrein en dus voor de burgers „taboe".
Tot voor eenigen tijd geleden het „Cre-
merhuis" op het landgoed werd afgestaan
aan het Ned. Roode Kruis om gerepa
trieerd en uit Indië te huisvesten.
Gedeeltelijk vrijgegeven.
Nu werd een aanvang gemaakt met het
verwijderen der mijnen in de naaste om
geving van het huis, met als resultaat,
dat eenige wandelpaden mijn en vrij kwa
men. Deze week heeft het Roode Kruis
het voorste gedeelte van het landgoed
weer voor het publiek opengesteld. Aan
gezien het vrije gedeelte echter nog maar
zeer beperkt is, worden voorloopig enkel
wandelkaarten verstrekt. Natuurlijk heeft
het landgoed veel te lijden gehad in de
afgeloopen jaren, vooral de verstuivingen,
die regelmatig bijgehouden dienen te
worden. Het opengestelde gedeelte is er
echter aardig goed afgekomen. Men kan
dus weer wandelingen maken, alleen is
het levensgevaarlijk buiten de paden te
gaan, aangezien in het terrein nog vele
landmijnen verborgen zitten.
Tevergeefs zal men echter uitzien raar
„Het Jagertje" of het „Theehuis". Deze
zijn in de afgeloopen vijf jaren ten offer
gevallen aan de Duitsche vernielzucht.
Toch kunnen we tevreden zijn, da.t reeds
een gedeelte weer toegankelijk is, en dat
we weer kunnen genieten van het mooie
natuurschoon, waaraan Duin en Kruid
berg ook nu nog zoo rijk is.
Gymnasium en H.B.S.-en
te Haarlem
De nieuwe subs iel ie-regeling.
In de voor-oorlogsche jaren heeft het
in den Haarlemschen raad meermalen
een punt van discussie uitgemaakt of de
gemeente voor het middelbaar onderwijs
rijkssubsidie zou aanvragen. Berekeningen
hadden aangetoond, dat de gemeentekas
daarvan slechts een gering voordeel zou
hebben, omdat tegenover de ontvangst
van het rijkssubsidie zou wegvallen de
bijdragen der omliggende gemeenten die
voor hun leerlingen op de Haarlemsche
openbare scholen den kostenden prijs be
taalden. wat belangrijk meer was dan
net gewone schoolgeld. Een nadeel van
het aanvaarden der rijkssubsidie werd
het feit geacht, dat de gemeente dan haar
zelfstandigheid in de schoolaangelegen-
heden zou verliezen.
In de bezettingsjaren, toen de stand der
Haarlemsche financiën steeds slechter
werd, is van Den Haag uit de eisch ge
steld, dat Haarlem het subsidie zou aan
vragen, anders zou het rijk de gemeente
niet langer als „armlastig" beschouwen,
wat belangrijke gevolgen zou hebben wat
betreft de dekking der begrootingstekor-
ten. Het toenmalige bestuur der gemeente
heeft daarop subsidie aangevraagd en
verkregen. Haarlem krijgt f 950 per klasse
vergoed.
Het gevolg is evenwel, dat daardoor,
wat het Gymnasium-en de drie H.B.S.'en
betreft, de regeling met de buitengemeen
ten vervallen is. Haarlem is nu verplicht
de leerlingen uit de omliggende gemeen
ten op de scholen, voor zoover er natuur
lijk plaats is, toe te laten tegen betaling
van het gewone schoolgeld.
Alleen de Middelbare School voor Meis
jes, die niet onder de M. O.-wet valt,
krijgt geen subsidie. Voor die school is
dan ook de oude overeenkomst met de
buitengemeenten gehandhaafd.
Reclasseeringsdag
Steunt de collecte op 6 Jul!
Voor den op Zaterdag 6 Juli in de gemeen
ten Haar3em. Heemstede en Bloemendaal te
houden collecte, ter gelegenheid van den
Nationalen Reclasseeringsdag, heeft zich een
comité van aanbeveling gevormd, waarin
zitting hebben: dr. J. E. baron de Vos van
Steenwijk, commissaris der Koningin. A. w.
Michels, mr. A. Bruch. leden van Gedepu
teerde Staten. M. A. Reinalda, burgemeester
van Haarlem, jhr. mr. C. J. A. den Tex, bur
gemeester van Bloemendaal en mgr. J. P.
Hulbers, bisschop van Haarlem. Verder ver
schillende bekende ingezetenen uit Haarlem
en omstreken, R.K. geestelijken, predikanten,
eenige leden der rechterlijke macht, belang
rijke figuren uit onderwijskringen, bestuur
ders van Armenraad en van andere organi
saties.
Bovendien is te Bloemendaal een giro-
comité van aanbeveling en uitvoering sa
mengesteld. waarin o.a. zitting heeft mevr.
A. L. den Tex—baronesse Bentinck, mevr. F.
A. C. Drijber—Prins, Bloemendaalscheweg
84 is secretaresse. Haar gironummer is 347369.
Radio geeft
HILVERSUM I en II, 301.5 en 415.5 M.
.00, 20.00, 23,00 Nieuws. Beide zenders:
Nationaal Programma t. g. v. den verjaardag
van Prins Bernhard, 20.05 Omroeporkest met
Jo Vincent, Henk Schaer, declamatie en sa
menzang. 21.30 Toespraak over het Priris
Bernhaidfonds, 21.45 Kon. Mil. Kapel. 22.15
„De Witte Anjer", klankbeeld. 22.30 Neder-
lanasch programma door het Vaudeville
orkest. 23.15 Reportages en Gramofoonmuz.
24.00 Sluiting.
ZONDAG 30 JUNI
HILVERSUM I. 301.5 M.
10. 13.00. 18.00. 20.00. 23.00 Nieuws. VARA
Orgelspel. 9.45 Geestelijk leven. 10.00
Bach-cantate. 10.30 In den tuin der poëzie.
10.50 Haarlemsche Orkestvereeniging. AVRO
12.00 Operettemuz. 12.40 Mannenkoor. 13.15
Renova-septet. 14.05 Boekenhalfuur. 14.30
Rott. Philharm. Ork. 16.15 Sportreportage.
VARA 17.00 G.G.-cabaret. 17.30 Oome Keesje.
18.15 Sportreportage. IKOR 1900 Prot Studio-
dienst. AVRO 20.15 Rott. Philharm. Ork. 21.30
Hersengymnastiek. 22,00 Het verliefde caba
ret. 23.15 Skymasters.
HILVERSUM II, 415.5 M.
8.00, 9.30, 13.00, 19.30 uur, Nieuws. KRO 8.30
Hoogmis. NCRV 9.45 Gewijde muz. IKOR 10.00
Prot. Kerkd. KRO 12.30 Lunchconcert. 14.00
Hartvelt-kwartet. -14.50 Uit Suriname. 15.20
De Gooische Kring" 16.15 Sportreportage
IKOR 17.00 Prot. Kerkd. KRO 19.45 Dr. P.
Julien. Toscaninl-concert gaat niet door.
De eerste wandelaar op pad.
