IJmuider Courant
Soekarno
V redesconferentie
neemt alle macht in handen
Dr. van Mook
Truman
nog niet vastgesteld
Britten bezetten het Joodsche bureau
Nieuwe
verwoestingen
in IJmuiden?
I50c Jaargang !fo. 18367
Bureaux: Kennemerlaan. 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pcerebooin
Maandag 1 Juli 1946
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
Sjahrir en zijn gevolg ontvoerd
doch later bevrijd
Zooals wij Zaterdag reeds in liet kort
meldden, heeft Soekarno „de volledige
macht in handen genomen" tengevolge
van de gebeurtenissen in het land, die
wyzen op een tweespalt. De verklaring
waarin Soekarno zyn staatsgreep bekend
maakt, luidde als volgt:
„Met het oog op de gebeurtenissen
in het land, welke het welzijn en de
onafhankelijkheid in gevaar brengen,
heb ik, president van de republiek in
overleg met het kabinet, op den
28sten Juni besloten persoonlijk alle
macht in handen te nemen totdat in
het land weer normale toestanden
heerschen en het kabinet en de andere
bestuursinstellingen weer normaal
kunnen werken".
Tegelyk werd het bericht beleend, dat
Sjahrir en de ministers Darmawan en
Soedarsono Donderdagnacht uit hun hotel
te Solo zyn ontvoerd door een bende ge
wapende Indonesiërs. Onder de ontvoer"
den bevonden zich ook verschillende lei
ders van het republikeinsche leger.
SOEKARNO
Zondagavond heeft Soekarno in een ra
diotoespraak de vijfde colonne der links-
radicale groepen ervan beschuldigd, Soe-
tan Sjahrir en zijn gevolg te hebben ont
voerd. Hij gaf daarna een verklaring van
zijn besluit om de macht aan zich te trek
ken, en zeide, dat hij geen- dictator
wenscht te worden, doch zoolang de staat
van beleg noodig was, de bevoegdheden
van het geheele militaire en burgerlijke
bestuur zou waarnemen. Hij wekte het
volk op mede te helpen aan de spoedige
bevrijding van den premier, daar de ge
beurtenissen slechts zouden kunnen lei
den tot een verzwakking van de positie
der republiek wat ten gunste van de Ne
derlanders zou zijn. „De acties der links-
radicalen geven steun aan de Nederland-
sche beweringen dat wij niet in staat zijn
onszelf te besturen", aldus Soekarno.
Soekarno voegde hier nog aan toe, dat
de evacuatie geen gevolgen zou onder
vinden van de gebeurtenissen en volgens
de regels zou doorgaan.
BEVRIJD.
In den loop van hedenmorgen kwam
het bericht uit Batavia, dat Sjahrir en de
andere onlvoerde autoriteiten door een
kleine eenheid van de T.R.I. zyn bevrijd
in Soerakarta. Een telegram van de repu
blikeinsche regeering te Djogjakarta aan
dc Indonesische autoriteiten te Batavia
meldde hedenmorgen, dat Sjahrir in goede
gezondheid te Djogjakarta is gearriveerd.
De gebeurtenissen in Indonesië worden
in liet algemeen beschouwd als het begin
*-an de verzwakking der positie van de re-
- b'ikeïnsche regeering en men betwijfelt
V M dat Soekarno er in zal slagen', het
treedt niet af
De regeeringsvoorlichtingsdienst deelt
mede:
„Naar aanleiding van een in de pers
verschenen mededeelïng, dat dr. Van
Mook binnenkort op eigen verzoek als
luitenant G.G. zou aftreden, wordt
medegedeeld, dat dit bericht onjuist is.
Het valt te betreuren, dat voornoemd
bericht met de Malino-conferentie en
andere belangrijke ontwikkelingen in
zicht, slechts onnoodige onzekerheid
wekt, die eiken grond mist."
prestige van dc republiek le herstellen.
De ontvoering heeft enorme schade aan
de republikeinsche zaak berokkend en
men vraagt zich af of de invloedryke In
donesiërs thans niet den tyd gekomen
achten, zich schrap te zetten tegen Soe~
karno nu zy zien hoe de positie van Soe
karno door inheemsche reacties is ver
zwakt. In Nederlandsche kringen volgt
men de gebeurtenissen met de grootste
aandacht doch men is niet bereid, eenige
verklaring af te leggen, T
spreekt veto uit
Tegen prijsbeheerschingswet
Zaterdag heeft president Truman de
nieuwe wet op de prysbeheersching ge
torpedeerd door er zyn veto over uit te
spreken. In een boodschap aan het con
gres zeide Truman dat de wet verant
woordelijkheid voor het in evenwicht
brengen der economie op de regeering
laadt en haar tegelijk de macht ontneemt
om dit evenwicht te bewerkstelligen. Hij
drong er op aan dat het congres een
nieuwe wet op de prijsbeheersching zou
aannemen die de huidige regeling van
kracht doet blijven. Deze regeling zou
Zondag buiten werking treden. Het Huis
van Afgevaardigden heeft bij stemming
Trumans veto ondersteund, doordat min
der dan tweederde der stemmen werd
uitgebracht tegen het veto.
Gruwelijke wraakneming
In «le buurschap Zeltlum. heeft een
vreemdsoortige moord, waarvan een «Irie-
jarig kind liet slachtoffer Is geworden, veel
beroering gewekt.
Het kind was bulten aan het spelen,
doch toen de ouders het binnen wilden
roepen, was het spoorloos verdwenen. Na
lang zoeken vond men het eindelijk over
dekt met messteken terug in een kuil. Het
ls de politie spoedig gelukt den dader ge
vangen te nemen, den 18-Jarigen J. S. Hij
bekende het kind gedood te hebben, om
wraak te nemen op de familie, tegen wie
hij een wrok koesterde, voornamelijk tegen
de vrouw. De moordenaar is een wees en
staat onder voogdy. Hij was bij de ouders
van het kind uitbesteed en beweerde niet
goed behandeld te zijn. Alle omwoners ge
tuigden echter, dat hij als een eigen kind
behandeld werd.
Bikini bestaat nog
Atoombom
had matige uitwerking
Precies om elf uur Zondagavond werd
dc atoombom door een Amcrikaansch su
perfort boven Bikini uitgeworpen. Een
minuut later verdween de Bikini atol en
de schepen in het doelgebied in een muur
van witte damp en water, toen de bom
ontplofte. Er vormde zich een verblin
dende vuurbal, feller dan de zon, die
draaiend omhoog steeg, tegelyk met een
enorme rookwolk en een roode en witte,
later grijsgroene vlam. In enkele seconden
had de wolk een hoogte van 20.000 meter
bereikt. Toen zy optrok zagen de dichts-
bijzynde waarnemers echter de palmboo-
men op Bikini nog altyd wuiven en het
hoofddoel van 'het experiment, het. slag
schip Nevada, op het oog onbeschadigd
nog dryven.
Het geluid, dat men waarnam, was niet
luider dan kanongerommel uit de verte.
Er ontstond geen vloedgolf of een ander
onnatuurlijk verschijnsel en er werd geen
schok gevoeld. De draadloos bestuurde
vliegtuigen kwamen veilig door de atoom,
wolk heen. De Amerikaansche vice-admi-
raal Blandy zeide: „De bom was iets min
der of misschien even efficiënt als die op
Nagasaki. De proef was een groot succes
en ik hoop, dat het publiek niet te haastig
over de resultaten zal oordeel en. „Van
de 37.000 man, die aan de proef deelnamen,
werd niemand gedood of gewond-
De niet lang na de proefneming vast
gestelde schade onder de schepen in het
doelgebied bedroeg: Gezonken twee trans
portschepen, gekapseisd een torpedojager,
zwaar beschadigd een Amerikaansche on
derzeeër. een Amerikaansch vliegdekschip,
een Duitsche en een Japansche kruiser,
licht beschadigd een Amerikaansche zware
Het woord is aan
Vauvenargues:
Het is een sterk teeken
van middelmatigheid, altijd
slechts matigen lofspraak
te uiten.
kruiser en het slagschip Nevada, een vlieg
dekschip en een Japansch slagschip, voorrs
een olieschip. en een landingsvaartuig. Vijf
schepen stonden in brand. (U.P.)
Troebelen in Triest
Een menigte Italianen is vandaag aan
het plunderen geslagen in de Joego-Slavi-
sche centra van Triest. Een Joeg-Slavische
officier, die uit zelfverdediging vair zijn
vuurwapen gebruik maakte, doodde een Ita
liaan en verwondde een tweede. Eerder op
den dag was een aantal wielrenners aange
vallen, dat deelnam aan de „toer van Italië"
Dit Incident geschiedde op vijftien mijl ten
Zuiden van Trlëst. (United Presse).
Polen ter stemming
Een zeer groot aantal van Polens elf mil-
lïoen Ingeschreven kiezers ls vandaag rustig
ter stembus getrokken om zich over het re-
geeringsbeleld uit te spreken. Ongeveer
25.000 man van de gewapende macht was op
de been om bij eventueele ordeverstoringen,
op te treden, maar gedurende het eerste
deel van den dag is bij de officieele instan
ties geen enkel rapport over ongeregeld
heden binnengekomen. Het definitieve re
sultaat van de stemming zal niet voor 12
Juli bekend zijn. maar men neemt aan dat
binnen twee of drie dagen voldoende uitsla
gen bekend zijn om de balans op te maken.
De regeering heeft een tegenspraak gepu
bliceerd van de geruchten, dat de stemming
niet geheim zou zijn en dat diegenen, dtë
niet stemden, gestraft zouden worden.
Crifieke week voor de vier ministers
De bijeenkomst der vier ministers van.
Zaterdag heeft, in tegenstelling met dc
verwachting, geen uitsluitsel gebracht ten
aanzien van den datum der vredesconfe
rentie. De ministers hebben geen overeen
stemming kunnen bereiken, daar Molotof
vasthield aan de mcening dat eerst de
vredesverdragen volledig moeien zyn af
werkt.
De groote vier gaat heden een kritieke
week in, omdat in deze week de defini
tieve beslissingen zullen genomen moeten
worden over den datum van de vredes
conferentie en de kwestie Triëst, terwijl
Bewijzen van medeplichtigheid
aan gewelddaden
Duizend Joden in arrest
Zaterdag hebben Britsche militaire groe
pen tesamen met de Palestynsche politie
een verrassenden inval gedaan in de kan
toren van het Joo«Ische bureau te Jeruza
lem, waarbü 7.ij verschillende leden van
het bureau in arrest stelden, terwijl zij de
kantoren bezetten. De voorzitter van het
bureau, Jehudi Fishman, wcr-k gevanke
lijk weggevoerd en is in het kamp Latroen
opgesloten. Deze razzia heeft in Joodsche
kringen in Palestina groote beroering ge
wekt.
In een officieele verklaring der Brit
sche regeering wordt gezegd dat de
inval een gevolg is van de houding der
„Jewish Agency" in de afgeloopen
weken. Het bureau heeft de hand ge
had in vele gewelddadigheden, waar
van de Britsche autoriteiten de be
wijzen in handen hebben. De Ameri
kaansche regeering is enkele dagen
geleden op de hoogte gesteld van de
plannen tot dezen inval. Bij de raz
zia's moest in enkele gevallen van de
vuurwapenen gebruik worden gemaakt
Drie Joden en een Britsch soldaat zijn
gedood, terwijl dertien Joden in een
hospitaal moesten worden opgenomen.
Massa-arrestaties.
Tegelijk met den overval op Jewish
Agency werden in de straten van Jeruza
lem tweeduizend Joden aangehouden, die
voor nader onderzoek in arrest worden
gehouden. De Joodsche Nationale Raad is
in spoedzitting bijeengeroepen en men
verwacht een fel protest tegen de laatste
gebeurtenissen. De clandestiene Joodsche
radiozender „De stem van Strijdend Zion"
heeft Zondagavond een oproep tot revolu
tie uitgezonden, waarbij een opwekking
tot vereeniging der verschillende strijdor
ganisaties werd gedaan „aan den voor
avond der groote revolutie."
De Palestijnsche autoriteiten heben de
grenzen tot nader order gesloten; er zijn
groote hoeveelheden munitie in beslag
genomen.
Joodsch protest.
In een speciale zitting heeft het be
stuur var* bet Jewish Agency een verkla
ring uitgegeven inzake het regeeringsop-
treden in Palestina. Hierin wordt gezegd,
dat het Britsche optreden, waarbij leden
van het Jewish Agency in Jeruzalem wer
den gearresteerd en met geweld gepoogd
werd de Joodsche gemeenschap in Palesti
na van verdedigingsmiddelen te ontdoen,
een duidelijke daad van agressie tegen het
Joodsche volk is. Deze provoceerende ac
tie, aldus de verklaring, is het hoogtepunt
eener politiek van schending der verplich
tingen, die Groot-Brittannië krachtens hel
mandaat had aanvaard. Het is een poging
van de Britsche regeering om de aandacht
af te leiden van haar politiek die de deu
ren van Palestina wil sluiten voor hen die
aan Hitler's uitroeiingskampen zijn-ont
komen. Deze politiek kan slechts gekozen
zijn om den Moefti tevreden te stellen, die
wederom in staat is gesteld vrij te komen.
Het Joodsche volk zal den strijd voort
zetten ter verdediging van zijn recht om
als vrije onafhankelijke natie in den Jood-
schen staat te leven.
i tevens de Duitsche vraagstukken in be
handeling komen. Men vreest dat het
vraagstuk Duitschland, waarmede van
daag begonnen wordt, lot scherpe ver
schillen tusschen Rusland en de Engelsch-
Amerikaansche groep aanleiding zal
geven.
Naar vernomen wordt, is Molotof op
eenige punten tegen een compromis ge
kant, o.a. ten aanzien van de oprichting
van een bureau voor import en export
in Duitschland. Hij zal er op aandringen,
dat de politiek van Potsdam in haar ge
heel zal worden gevolgd. Het ernstigste
verschil bestaat ten opzichte van het
plan van Byrnes voor een vijfentwintig
jarig veiligheidsverdrag-tegen de Duitsche
herbewapening. Bevin staat achter het
plan van Byrnes en heeft tegelijkertijd
een plan voor een federaal Duitschland.
ingediend. Ook hiermede is Molotof het
niet eens.
Engelsche genie
wil bunker
in vier keer opblazen
Er heerscht groote ongerustheid in.
IJmuiden over het thans bekend gewor
den plan van de Engelsche Genie om de
bunker voor motor-torpedobooten, in de
Haringhaven in vier keer op te blazen.
Het Gemeentebestuur en andere belang
hebbenden hebben zich met klem tegen
dit plan verzet, doch dc Britten zijn niet
te vermurwen. Het plan is om a.s. Woens
dag te 18 uur met de opruiming te begin
nen. Voor deze explosie zal de omgeving
binnen een straal van 500 M. moeten wor
den ontruimd. Na deze ontploffing zullen
ambtenaren van Bouw en Woningtoezicht
de schade gaan opnemen. Indien biykt,
dat deze niet al te groot is. zal voc.r de
tweede ontploffing, die drie dagen later
zal plaats hebben, een zwaardere lading
worden gebruikt en de omgeving op 1000
M. afstand moeten worden ontruimd.
Het is te hopen dat de pogingen van.
het gemeentebestuur, dat nog doende is
de Engelsehen van hun plan af te houden,
succes zullen hebben, daar anders de
kans bestaat, dat hetgeen tot nog toe aan
den wederopbouw is gedaan, tevergeefs ls
gevteeet.