IJmuider Courant Byrnes Gemeenteraden maakt de Parijsche balans op Nederlandsche schepen verbreken Australische blokkade 61e Jaargang No. 18380 Bureaux: Kennemerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724 Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pcerebooin Dinsdag 10 Juli 1Ö46 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 et per kwartaal f 4. p ER deze Julimaand verstreken is zul- len de kiezers voor de derde maal ter stembus geroepen worden, ditmaal om gemeenteraden te kiezen voor de bijna elfhonderd gemeenten, die ons land telt. Met den besten wil kan men niet verkla ren, dat groote spanning in den lande be staat in het vooruitzicht van dezen stem busstrijd. Dit is begrijpelijk. Onzeker heid omtrent de politieke krachtverdee- ling in den lande bestaat niet meer, sinds de Kamerverkiezingen duidelijk hebben vastgesteld hoe de zaken staan en de Statenverkiezingen dat resultaat nog eens hebben bevestigd. Het ia geen dank bare taak voor de gemeenten, in de derde en laatste plaats aan den start te ver schijnen. Maar er zijn meer omstandigheden, die de belangstelling voor de Raadsverkie zingen doen verflauwen. De positie van het gemeentebestuur in ons land is bij lange na niet meer hetgeen zij vroeger geweest is, toen de vaak bezongen auto nomie der gemeente, haar groote mate van zelfbestuur, als een der kernen van onze staatsinrichting gold. In de economi sche crisisjaren, voor den tweeden wereld oorlog werd daar al zware inbreuk op gemaakt, toen de controle van Gedepu teerde Staten der provincies op het fi-nan- cieele gemeentebeleid zich steeds sterker deed gelden. Er waren ook andere in vloeden en nieuwe maatregelen die de gemeentelijke autonomie verminderden, maar bovenal deed zich de toenemende centralisatie van het financieele beleid gelden, in de eerste plaats ten aanzien van gemeenten die in den zin der wet „noodlijdend" werden. Haar aantal is, tengevolge van den oorlogstijd en de maatregelen van het Duitsche bewind, nu geweldig gestegen en het Haagsche toezicht op de gemeenten gaat thans zoo ver, dat een burgemeester van een stad van veertig- of vijftigduizend inwoners mij onlangs nog vertelde dat hij een postje van vijfentwintig gulden jaarlijksche subsidie had moeten rechtvaardigen te genover hoogerhand en het alleen had kunnen handhaven, doordat het voor den oorlog ook op de begrootmg stond. Als nieuwe post had de gemeente het niet mogen „opbrengen". Zulk teekenend voorbeeld verneemt men niet zonder aan doening en ook niet zonder verwondering, als men denkt aan de geweldige royali teit, die zich sinds de bevrijding in het beheer der rijksdiensten heeft doen gel den. Het is intusschen duidelijk genoeg dat de bevoegdheden van het gemeente bestuur onder een dergelijk financieel toezicht wel tot zeer geringe afmetingen worden teruggebracht. Centralisatie van ander beleid, bijvoorbeeld wat betreft den wederopbouw, leidit tot gevolgen van denzelfden aard. Er zouden breedvoerige beschouwingen over de komende positie der gemeente in het staatsbestel te houden zijn. Duidelijk is die positie nog allerminst. In een tijd van moeizaam herstel zooals wij nu bele ven is het onvermijdelijk dat de beperkte middelen, waarover men voor dat herstel beschikt, centraal beheerd en verdeeld worden. Maar als het zoover gaat dat men den gemeentebesturen ieder en armslag en bewegingsvrijheid ontneemt en ze feitelijk beperkt tot het uitvoeren van de besluiten van hoogerhand, tot in détails toe, ont staat een toestand die bezorgdheid ook voor de toekomst wekt. Decentralisatie van bestuur heeft zeer wezenlijke voordeelen, die niet gemakkelijk over het hoofd ge zien of terzijde geschoven kunnen worden. Het locale bestuur kent de plaatselijke omstandigheden en ontwikkelmgs-moge- lijkheden het best en kan daarmee dus ook het meeste voordeel bereiken. Centraal beleid heeft daarentegen de tendenz vervlakkend te werken en verschillen te negeeren, waarmee rekening moet worden gehouden. Daarbij komt dat men het plaatselijke initiatief gelegenheid moet 3ven zich te ontplooien om leven in de --uwer ij te houden. Locaal gemeen schapsleven is een wezenlijk begrip; het >e:ft in het verleden tot veel welge- s' ragde ondernemingen en gelukkige acti viteit geleid. Ook moeten personen in het locale bestuur gelegenheid krijgen zich e doen gelden; uit de plaatselijke open bare lichamen zijn tenslotte altijd weer de nieuwe krachten voor de hoogere be stuursorganisatie in den lande gerecru- teerd. Het is moeilijk dit alles in korte woorden weer te geven; er zal in de naaste toekomst reden te over zijn om méér aandacht aan dit onderwerp te wij den. Belangwekkend is dat hetzelfde ver schijnsel zich ook in Engeland voor doet en dat dan ook in de Engelsche pers waarschuwende woorden geuit zijn tegen een te ver doorgevoerde centralisatie, die „alle wijsheid in Westminster poogt op een te hoopen". Misschien zal de komende Grondwets herziening aanleiding geven om. behalve andere wezenstrekken van onze democra tie die voor rustige beschouwing en be zinning in aanmerking komen, ook de positie der gemeente, zooals die in Thor- becke's Gemeentewet geschapen werd, op nieuw op grond van haar werkelijke ver dienste in overweging te nemen. Dit is een zoo belangrijke en ernstige zaak, dat zij niet afhankelijk kan zijn van tijdelijke maatregelen en opportuniteit. „Aan het hoofd van de gemeente staat de Raad" heeft de wetgever destijds be sloten. Maar de gekozen Raad zal zich straks afvragen: wat mag het Hoofd eigenlijk nog doen? R. P. „Een strijd van tien maanden met succes beëindigd Russische houding wekte twijfel en achterdocht - Krijgt het Duitsche militarisme weer de kans, te verdeelen en te heerschen Maandag heeft de Amerikaansclie mi nister van Buitenlandsche Zaken voor de radio een uiteenzetting gegeven van de resultaten, die de Zaterdag geëindigde viermogendhedenconferentie naar zijn meening heeft opgeleverd en hy heeft daarbü eenige kceren een karakteristiek van de Russische houding by deze be sprekingen gegeven. Zoo zeide hy o.a.: „Soms had ik den indruk, dat de Russen vreezen voor zwak én slap te worden aangezien, wanneer zij zonder stryd ac- coord gaan met de wensclien van anderen ook al zouden zij dat willen." Byrnes begon zyn rede met te zeggen: „De stryd van tien maanden om de meeningen der groote mogendheden over de vredescon ferentie met elkaar in overeenstemming te brengen, is tot een succesvol einde gebracht". Byrnes noemde de vredesverdragen die te Parijs tot stand kwamen „de beste die de menschelijke geest kon uitdenken om de vier voornaamste geallieerden er toe te brengen hun goedkeuring er aan te hechten; zij vormen den meest bevredi genden stap tot den terugkeer van den vrede, waarop wij in deze onvolmaakte wereld konden hopen". Duitsch militarisme als pion? Nadat Byrnes de verschillende stadia van de bespreking over Duitschland, in herinnering had gebracht, zeide hij: „Ik geloof niet, dat de Sovjet-Russen besef fen, welk een twijfel en achterdocht zij in den geest van hun niet-landgenooten, die hun vrienden willen zijn, hebben op geroepen door de gereserveerdheid, koel heid en vijandige gezindheid, waarmee zij het Amerikaansche aanbod, gemeen schappelijk de voortgezette ontwapening van Duitschland te garandeeren, hebben ontvangen. Gaat men het Duitsche mili tarisme als een pion in het spel tusschen Oost en West gebruiken en krygt het Duitsche militarisme weer de kans te verdeelen en te hecrsechen?". Byrnes erkende, dat geen der vier groote mogend heden van meaning is, dat haar bestuur van Duitschland goed functionneert. Byr nes kondigde in dit verband aan, dat de militaire vertegenwoordigers van Ameri ka in Duitsohland deze week opdracht zullen krijgen met elk der drie and-ere regeeringen samen te werken in belang rijke bestuurszaken als financiën, ver voer, handel en industrie. Sprekende over het verdrag met Italië zeide Byrnes, dat de weigering van de Sovjet-Russische delegatie, het geschil van Amerika en de Sovjet-Unie over Joego-Slavië ter beslissing aan de vredes conferentie over te laten, Amerika in een moeilijker parket bracht dan de meeste menschen beseffen. Byrnes noemde de door Frankrijk voor gestelde oplossing „eerlijk en bruikbaar", indien de volken, die er het meest bij betrokken zijn, daarin meewerken. Aan het eind van zijn rede, die een half uur duurde, zei Byrnes tot zijn landgenooten: „Wij zullen er in en buiten de vergaderingen op aandrin gen, den vredestoestand voor deze oorlogsmoede wereld te herstellen, de soldaten naar huis en gezin terug te brengen, onze zwaarden om te sme den tot ploegscharen. De oorlog heeft wonden geslagen, maar wij moeten er voor werken deze wonden te heelen. Wij moeten vertrouwen op de hee- lende kracht van den vrede en bidden, dat God in zijn genade aan de wereld vrede zal geven". Het woord is aan. Denis de Rougemont: Wil een initiatief goed. ge volg hebben, dan moet het een risico beteekenen, even zeer of in nog sterker mate als 't voorzichtigheid eischt „Koudenhorn" en „Duinrust" spoedig ontruimd Van de zijde van het direct oraat-geuc- raal voor de Bijzondere Rechtspleging te 's-Gravenhage vernemen wij, dat het on derzoek naar een geschikte verblijfplaats voor de uiit de bewaringskampen aan den Koudenhorn te Haarlem en Duinrust te Overveen te verhuizen politieke gedefei neerden nog aan den gang is. Men is bezig de moge'ijkheid te onderzoeken van de inrichting van een aanital forten rondom Amsterdam voor dit doel en een beslis sing in dezen valt ieder oogenblik te ver wachten. Ons werd namelijk de verzeke ring gegeven, dat de ontruiming van de kazerne aan den Koudenhorn en het ge bouw Duinrust een quaestie van dagen is. Een spoedige ontruiming van het Krelage_ huis door de militairen kan in verband hiermee eveneens worden tegemootgezlen. Lie naar Moskou Trygve Lie vertelde op een persconfe rentie dat hij den 22sten Juli zal vertrek ken voor een bezoek van enkele dagen aan Moskou. Trygve Lie deelde mede dat hij verder naar Kopenhagen en Parijs zal gaan, waar hij voor de opening van de vredesconferentie denkt te arriveeren. Het bezoek aan Moskou zal geen officieel karakter dragen. (Un. Pr.) Goed-voorbereide manoeuvre met succes uitgevoerd Sprokkelhout als brandstof Drie van dc Nederlandsche schepen, die sinds September j.l. in Australische havens worden vastgehouden doordat de communistische vakvereenigingen weige ren toestemming te geven voor het laden en het bunkeren van deze schepen, heb ben hedenmorgen door een listige ma noeuvre de waakzaamheid der vakvereeni gingen verschalkt en zyn op eigen krach! de haven van Brisbane uitgevaren naar zee. Het zyn de „Van Oulhoorn", dc „De Both" en de „Bontekoe", die thans koers zetten naar Java, terwyl zy een afscheids- boodschap richtten tot de bevolking van De herstelde spoorbrug over de Oude Maas die Zwijndreeht met Dordrecht ver bindt. Is Maandag met eenige feestelijkheid geopend. Een vroolijk versierde clec- triselie trein passeert als eerste zie brug. waarvan de heropening een belangrijke nieuwe schakel beteekent in de gestoorde verbinding tusschen West en Zuid. Brisbane, waarin zij de gastvrijheid eu het begrip roemen die de bemanningen van haar mochten ondervinden. De drie schepen hebben de haven ver laten zonder een ons steenkool in de bun kers. De ketels worden gestookt met hout, dat de bemanningen hebben verzameld in in de omgeving van Brisbane. Op zee zul len zij van kolen worden voorzien vanuit een lichter, die ergens in Australië ko'en heeft geladen. De manoeuvre is welover wogen en gocd-georganiseerd uitgevoerd: In de afgeloopen maanden hebben de schepen voortdurend van ankerplaats verwisseld, zoodat hun beweging van vanmorgen geen aandacht trok. Nieuw Brïtsch initiatief? Frederick Kuh, correspondent van de „Chicago Sun", meldt zijn blad u.t Lon den, dat de Britsche regeering, ten einde ten einde te maken aan de huid.ge im passe, overweegt Nederlandsche en Indo nesische leiders uit te noodigen voor oen nieuwe vredesconferentie onder voorzit terschap van Lord Kfllearn, en waar schijnlijk aan boord van een schip in de Nederlandsch-Indische wateren. Spoedig nieuw kabinet. In welingelichte Indonesische kringen wordt voorspeld, dat president Soekarno vóór het einde van deze week stappen zal ondernemen om een regeering te vormen, beslaande uit een nationale coalitie op breede basis, representatief voor de ver schillende politieke partijen in het land. Tegelijk met de vorming van een dergelijk kabinet zal de president automatisch af stand doen van al die bevoegdheden, waarvan hij zich na den staatsgreep op 28 Juni met toestemming van den minister raad verzekerd heeft. Sjahrir zal zich morgen naar Djogjakarta begeven; men verwacht, dat hij van Soekarno weer het verzoek zal krijgen een kabinet te vor men. waarin hij zelf eerste minister en minister van buitenlandsche zaken zal zijn. Men verwacht dat het nieuwe kabi net over het algemeen gelijk zal zijn aan het laatste kabinet-Sjahrir. wel zul ten de drie ministers Soewandi, Moha- med Sjafei en Djamaloedin Rasat ver vangen worden. Eenige ingrijpende por tefeuille-wisselingen worden ook nog ver wacht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1946 | | pagina 1