IJmuider Courant
Vrijlating -
Weldra weer Bokking
Van Mook stelt voor:
„Vereenigde Staten
van Indonesië"
Russisch verwijt aan
Nederlandsch functionaris
Nieuw record in de mijnen
Mc Jaargang No. 18385
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pcereboom
Maandag £2 Juli 1040
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 et
per kwartaal f 4.
T~\ E regeering is voornemens binnenkort
45000 van de ongeveer 75000 politieke
gevangenen vrij te laten en in een bericht
in dit blad worden de voornaamste pro
blemen opgesomd, die zich daarbij voor
doen. Zij betreffen de huisvesting van een
zoo groot aantal -menschen, die vroeger
bij een bevolking van negen millioen niet
zulke groote moeilijkheden zou hebben
opgeleverd, maar bij den huidigen woning
nood een zeer ingewikkelde zaak is, voorts
de kwestie van de gevorderde goederen en
tenslotte de belangrijke zaak van de te
werkstelling. Ten aanzien van dit laatste
punt wordt medegedeeld, dat de arbeids-
bureaux ingeschakeld zullen worden om
de beschikbaar komende werkkrachten
zoo spoedig mogelijk in het productiepro
ces op te nemen. Een dringend beroep
wordt gedaan op werkgevers en vakver-
eenigingen, om deze noodige opneming
van oud-gedetineerden te bevorderen.
Wij willen dit beroep gaarne ondersteu
nen, omdat het een Nederlandsch belang
is dat de ex-gevangenen in het productie
proces ten bate van het herstel van ons
land worden ingeschakeld. Dat heeft heel
wat meer zin dan dat zij den belasting
betaler handenvol geld kosten en voor het
meerendeel niets omhanden hebben, zoo-
als tot dusver het geval is geweest. Ik
herinner eraan dat de kosten van de po
litieke gevangenschap onlangs nog ge
raamd werden op een half millioen gulden
per dag. Als zestig procent van de ge
vangenen worden vrijgelaten zou dit dus
een vermindering van kosten van drie ton
per dag, ruim honderd millioen in een
jaar, kunnen beteek enen en bovendien
meebrengen, dat uit hun productieven ar
beid aanmerkelijk voordeel zou voort
vloeien.
Ongetwijfeld zullen sommige menschen
critiek op deze massale vrijlating hebben.
Maar als die niet verder weet te komen
dan haar ongenoegen te uiten, dat wij
vijfenveertigduizend N.S.B.'ers in ons mid
den zien terugkeeren, heeft zij geen op
bouwende waarde. Al die menschen, tot
wie natuurlijk niet de „zware gevallen"
behooren, hebben nu meer dan een "jaar
in de kampen gezeten. Die toestand kan
niet blijven voortduren, niet alleen om
financieele redenen en omdat het vol
komen onlogisch was, dat juist zij niet
konden medewerken aan het herstel van
ons land, maar ook omdat die samenleving
in kampen geen goede uitwerking op hun
geestesgesteldheid kon hebben en omdat
de berechting te langzaam verliep, om
deze voortgezette opsluiting ten aanzien
van vele gevallen te kunnen rechtvaar
digen. Men denkt daarbij vooral aan vrou
wen, aan haar gezinnen ontrukt. Wie de
hooge beteekenis van den rechtsstaat weet
te erkennen zal grif toegeven dat, welke
personen het ook betreft, algemeene rechts
regelen in den lande moeten gelden waar
bij gelijkheid en vlot verloop van proce
dure zijn gewaarborgd. Wij hebben helaas,
ook waar het een groot aantal menschen
betreft die nooit tot de N.S.B. behoord
hebben, dezen toestand nog niet in Neder
land herkregen. Op herstel van den rechts
staat, als een der noodzakelijkste voor
waarden voor de herschepping vam een
gezonde en normale samenleving, is her
haaldelijk in dit blad aangedrongen. Vele
besluiten en maatregelen zullen nog ver-
eischt worden om dat te bereiken.
De vrijgelatenen zullen slechts onder
zekere voorwaarden en beperkingen, o.a.
betreffende hun burgerrechten, de kampen
verlaten. Hun ervaringen bij den terug
keer in de vrije samenleving zullen des
te gunstiger zijn naarmate zij zich be
scheidener en onopvallender weten te ge
dragen. Om het nog wat duidelijker te
zeggen: zij zullen zich uiterst bescheiden
moeten gedragen. Een aantal van hen
schijnt, blijkens mededeelingen die wij zoo
af en toe uit de kampen te hooren kregen,
nooit begrepen te hebben waarom zij
eigenlijk ooit zijn opgesloten en wat men.
eigenlijk tegen hen had. Voor deze zonder
ling opvatting zullen zij, voorzoover zij
straks tot de vrijgelatenen behooren. „bui
ten" niet de geringste sympathie vinden.
Want ook diegenen die geen menschen aan
den vijand verraden hebben en geen mis
drijven op hun geweten hadden zijn be
schouwd als lieden, die alleen door hun
lidmaatschap van de N.S.B. het Neder
landsch e volk in den steek lieten en heul
den met den Duitscher, die zoo tallooze
misdrijven jegens ons volk heeft gepleegd.
Hot bestaan alleen van de N.S.B. was voor-
hem reeds een steun, afgezien van hetgeen
deze beweging deed om de Nederlandsche
zaak te ondermijnen en verzwakken.
Als menschen vrijgelaten worden moe
ten zij de kans krijgen om zich te reclas-
seeren. Hun eigen houding zal daarbij van
belang zijn: Ook de houding van hen. die
hun arbeid en een nieuwe levenskans
kunnen verschaffen. Het zal op de eene
plaats makkelijker gaan dan op de an
dere. Het zal niet zoo eenvoudig blijken,
maai* dienen te geschieden. Wie er critiek
op heeft vrage zich af of hij een betere
oplossing weet. Bij gebreke daarvan
en wij hebben geen enkele vernomen
baat de critiek niet. R. P-
Het rookverbod voor steurharing is op
geheven. zoodat binnenkort weer bokking
in de kleinhandel verkrijgbaar zal zijn.
De verkoopprijs in den kleinhandel voor
bokking (z.g. Eng. bokking) bedraagt 11
cent per stuk.
Meerderheid vóór zelfstandigheid binnen het Rijk
Tijdens de bijeenkomst van Zondag als vertegenwoordiger der Nederland-
te Malino heeft dr. Van IVIook een sa
menvatting gegeven van het standpunt,
dat door het meerendeel der afgevaar
digden wordt gehuldigd. Hii stelde voor
om Indonesië voortaan „de Vereenigde
Staten van Indonesië" te noemen, ter
wijl de samenstellende deelen zouden
worden aangeduid als „staten", die
weer zouden bestaan uit „autonome ge
bieden".
Dr. van Mook legde er den nadruk op,
dat de meerderheid zich eens had ver
klaard met de verdeeling van het ge
heel in 4 staten, t.w. Java, Sumatra,
Borneo en de Groote Oost, waarvan de
laatste twee op de conferentie zijn ver
tegenwoordigd.
De kleine S
Soenda-eilanden, die ppg
afzonderlijk overleg met dr. van Mook
hebben gepleegd, hebben er tenslotte in
toegestemd hun voorstel, dat ieder hun
ner een afzonderlijke staat zou worden,
te laten vallen en „autonome gebie
den" van den „staat der Groote Oost"
te worden. Met dit land zijn zij thans
economisch en ook anderszins ver
bonden.
Op de conferentie werd verder be
sloten een laatste gemeenschappelijke
conferentie voor Borneo en de Groote
Oost bijeen te roepen om voor die ge
bieden een constitutie te maken. Zij
zou zich tevens bezighouden met ver
dere verbeteringen in het kiesstelsel
van de afgevaardigden, die hoofdzake
lijk gericht zijn op eenvormigheid van
verkiezingen in alle gebïedsdeelen.
Deze verbeteringen dienen zoo spoedig
mogelijk te worden voorbereid.
De vertegenwoordigers van den
Riouw-archipel. Banka en Billiton ver
klaarden, dat de band van deze eilan
den met Sumatra zoo hecht is, dat zij er
de voorkeur aau geven zich niet bij
den „staat Borneo" aan te sluiten, doch
in een afzonderlijke organisatie te blij
ven, totdat met Sumatra ovex*eenstem-
ming is bereikt.
De vertegenwoordiger van Bali, de
heer Soekawati, verklaarde dat er in
praktijk weinig verschil zal bestaan
tusschen een Indonesië, dat met Neder
land door een- bondgenootschap is ver
bonden, zooals voorgesteld door de min
derheid, en een zelfstandig Indonesië
binnen het Koninkrijk der Nederlan
den, zooals de meerderheid voorstaat.
„Gereserveerde plaatsen"
voor de afwezigen.
Soekawati zeide de voorkeur te
geven aan het laatste, omdat een
bondgenootschap de mogelijkheid
voor buitenlandsche inmenging
biedt. Hij wees er op, dat er ook
over de federatieve structuur van.
Indonesië overeenstemming be
staat, terwijl hij als derde punt
van overeenstemming noemde den
wensch, dat het verlangen naar
zelfbestuur spoedig zou worden
bevredigd.
In zijn antwoord verklaarde dr. van
Mook, dat hij het met den laatsten
spreker volkomen eens was, doch wel
was hij van meening, dat, nu de ver
tegenwoordigingen der verschillende
deelen voor de huidige conferentie niet
op denzelfden grondslag waren samen
gesteld en een aantal groepen thans
nog niet vertegenwoordigd was, het
raadzaam zou zijn om de komende „uit
eindelijk constitueerénde" vergadering
een „voorloopige vertegenwoordiging
van de bevolkingsgroepen" te noemen.
In dit verband legde dr. van Mook
er den nadruk op. dat voor Java en
Sumatra zetels dienden te worden gere
serveerd. Mocht immers inmiddels in
principe met Java en Sumatra over
eenstemming worden bereikt, dan zou
den vertegenwoordigers van die gebie
den aan de komende „constitueerende
vergadering" kunnen deelnemen.
Amerikaansch crediet
Uit Amerikaansche bron wordt me
degedeeld, dat door den Nederland-
schen ambassadeur, jhr. dr. A. Loudon,
sche en Nederlandsch-Indische regee
ringen, een overeenkomst is geteekend,
volgens welke aan de Nederlandsch-
Indische regeering een crediet van ten
hoogste 100 millioen dollars zal worden
verleend voor den aankoop van Ame
rikaansche surplus-goederen,
In de overeenkomst wordt bepaald,
dat de Nederlandsch-Indische regeering
de goederen voor Januari 1948 moet
koopen en dat de betaling dient te ge
schieden in Amerikaansche dollars in
zeven gelijke jaar lij ksche termijnen, te
beginnen bp 1 Juli 1949, zoodat de laat
ste betaling op 1 Juli 1955 valt. De
rente is vastgesteld op 2 3/8 procent en
moet jaarlijks betaald worden op 1 Juli,
voor het eerst op 1 Juli 1947.
Hef woord is aan.
Een Latijnsch
spreekwoord:
Uit bederf van het beste
komt het allerslechtste.
Amerika herstelt
prijsbeheersching
Nadat alom in de Vereenigde Staten
demonstratief geprotesteerd is tegen
het ontbreken der prijsbeheersching
en de- daardoor met reuzenschreden ge
stegen prijzen der eerste levensbehoef
ten, heeft naar A.N.P. meldt, de Ame
rikaansche Senaat het instituu-t der
prijsbeheersohing, bij afkorting O.P.A.
genoemd, in eere hersteld vcor alle le
vensmiddelen en goederen die niet uit
drukkelijk als uitgezonderd worden ge«
noemd, zooals vleesch, eieren, melk.
De nieuwe prijsbeheerschinig treed®
20 Augustus in werking en wordt tot 20
Augustus 1947 gehandhaafd. De kos
ten van het levensonderhoud was* j,
gedurende de laatste weken met meef.
dan 25 procent gestegen.
Roode-Kruis conflict
Kolesnikof: ,tBeelaeAs van Blokland
is bij zijn tijd ten achter
Tijdens de slotzitting van de conferentie
van Roode Kruis-verccnigingen te Oxford,
die Zaterdag gehouden is, heeft de dele
gatieleider van het Russische Roode Kruis,
dr. Kolesnikof, een beschuldiging gericht
aan een der leden van de Nederlandsche
delegatie, jhr. H. Beclaerts van Blokland,
naar aanleiding van een door dezen ge
houden redevoering, waarin hij critiek le
verde op het feit dat de Russen plaats ge
kregen hadden in bet hoofdbestuur der
liga van Roode Kruisvereenigingcn, nadat
de oorspronkelijke lijst van bestuursleden
was opgesteld, terwijl hy de critiek der
Russen op de internationale commissie
ongerechtvaardigd noemde.
De Russische afgevaardigde noemde jhr.
Beelaerts van Blokland een „vyand der
eenheid", die een verkeerd begrip had van
de beginselen der democratie.
„De Nederlandsche afgevaardigde," al
dus dr. Kolesnikof, „werd bang, omdat de
Sovjet-Russische delegatie critiek uit
oefende op de internationale commissie
van het Roode Kruis. Hij had er zich ech
ter niet van overtuigd, of die critiek ge
rechtvaardigd was.of niet."
„De handelwijze van de internationale
commissie tijdens den oorlog", aldus zeide
Kolesnikof verder, „moet becritiseerd
worden, en iedere afgevaardigde heeft het
recht dat te doen. Het was niet voor de
eerste maal, dat men woorden tegen de
Sovjet-Unie hoorde, doch de Nederland
sche afgevaardigde was toch zeker bij zijn
tijd ten achter. Hij gaf blijk van een op
vatting. welke door de meerderheid reeds
verlaten is.
Hij scheen vergeten te hebben, dat de
Sovjet-Unie haar positie heeft verdiend
ten koste van vele levens. Hjj poogt te
voorkomen, dat de Sovjet-Unie eenig aan
deel, zal nemen in de Roode Kruis-bewe-
ging. Hij schynt te vergelen, dal de Sovjet-
Russische delegatie bestaat uit afgevaar
digden van zestien vereenigingen, van
welke de kleinste grooter is dan het Neder
landsche Roode Kruis".
De directeur-generaal van het Nederl.
Roode Kruis, mr. H. P. J. van Ketwich-
Verschuur, verklaarde, dat hij den indruk,
door een lid van zijn delegatie gewekt,
diep betreurde. „Jhr. Beelaerts heeft zijn
eigen zienswijze weergegeven, aldus zeide
hij, doch ik denk niet, dat daarbij eenige
politieke bedoeling voorzat. Het Neder
landsche Roode Kruis hangt het beginsel
van den waren Rood-Kruis-g eest aan. Ik
heb reeds met dr. Kolesnikof van gedach
ten gewisseld en er op gewezen, dat het
geen gezegd is louter en alteen de inter
nationale commissie betrof en niets met
politiek uitstaande had."
30.008 ton per dag
Op 12 Juli behaalden de Limburgsche Het aantal ondergrondsche diensten be-
mijnen een nieuw record: er werd eenJ 1"J 1
dag-productie bereikt van 30.008 ton.
In de week van 8 tot en met 13 Juli
werkten er in het ondergrondsche bedrijf
meer arbeiders dan sinds de bevrijding in
eenige vorige week het geval is geweest.
droeg gemiddeld 17.802 per dag, hetgeen
ongeveer 500 meer is dan in de week daar
voor. Dank zij dit hooge aantal diensten
werd in deze week een productie bereikt
van 166.832 ton. steenkool, hetgeen ook
meer Is dan in eenige voorafgaande week
sinds de bevrijding.
De afgevaardigden van Egypte en Tur
kije stelden voor, dat van deze discussie
geen aanteekening gemaakt zou worden,
doch de voorzitter, Basil O'Connor, zeide,
dat aanteekening wel toegestaan was.
Russen bij het Koningspaar
De Koning en Koningin van Engeland
hebben de afgevaardigden van het Roode
Kruis van 52 verschillende landen Zater
dag op Windsor Castle bij zich op de thee
ontvangen. Onder de 320 mannen en vrou
wen uit alle doelen der wereld, waren vijf
vertegenwoordigers van het Sovjet-Rus
sische Roode Kruis en de Roode Halve
Maan. Zoowel do koning als de koningin
onderhielden zich gedurende geruvmen tijdl
met behulp van een tolk met de Sovjet-
Russen. Dr. Kolesnikof. voorzitter van het
Sovjet-Russische Roode Kruis en leider
der delegatie, deelde aan een verslaggever
mede, dat de koning de mogelijkheid had
geopperd, dat de Sovjet-Unie van de ge
legenheid gebruik zou maken op de hoogte
te komen met de werkwijze van de medi
sche instellingen in Engeland. Aangaande
het lot der kinderen gedurende den oor
log in het bezette deel van de Sovjet-
Unie, zeide dr. Kolesnikof, dat men met
behulp van de verzetsgroepen achter de
Duïtsche linies in staat was geweest vele
kinderen door de lucht naar de vrij®
deelen van Sovjet-Rusland te smokkeen.
Vijftienjarenplan
voor Nijmegen's
wederopbouw
Voor de uitvoering van het opbouwplaat
voor Nijmegen en omgeving heeft men.
naar schatting tien tot vijftien )3.ir noodig.
De totale schade bedraagt 33.000.000. 23,4
pCt. van do woningen is geheel verwoest,
2.7 pCt. is zwaar en 1.1 pCt. licht bescha
digd. In 1946 zal men voor ongeveer
3.360.000 kunnen bouwen. Voor de ko
mende jaren rest dan nog 29.640.000.
In vijftien jaar tijds zullen in Nijmegen
11.048 woningen worden gebouwd.
Buitengewone Zitting
der Staten-Generaal
gesloten
Zaterdagmiddag is de buitengewone zit
ting der Staten-Generaal in naam der
Koningin gesloten door minister-president
dr. L. J. M. Beel, die de volgende toe
spraak hield:
„Het heeft de Koningin behaagd mij op
te dragen de huidige buitengewone zitting
der Staten-Generaal in Haar naam te
sluiten. Kort slechts was de aan deze zit
ting toegewezen tijdsduur, doch niettemin:
is er reden met voldoening op het verloop
terug te zien, al ware het slechts uit
hoofde van de vruchtbare gedachtenwis-
seling over de regeeringsverklaring, welke
vorige week in de Tweede Kamer plaats
vond. De regeering verheugt zich thans te
staan aan den vooravond van een volledig
herstel onzer normale parlementaire ver
houdingen. De Koningin heeft mij verzocht
u Haar erkentelijkheid te betuigen voor
uwe toewijding aan 's lands belang."