Haarlem beter dan Derby
Twee Haarlemsche
verraadszaken
voor het Bijzondere Hof
He: Amsterdamsche Bijzondere Hof be
handelde Woensdag de zaak tegen de
huishoudster H. P. S. uit Haarlem, wie
ten laste was gelegd, dat zij in den win
ter van 1944-'45 een illegale ,,leesgroep"
aan de Feldgendarmerie had aangebracht.
Tengevolge van dit verraad zijn de leden
van het clubje gedeporteerd geweest, wat
den dood van ééh hunner tengevolge had.
Achtereenvolgens kwamen de getuigen
a charge voor de blauwe tafel en de pre
sident Prof B. de Gaay-Fortman wist
tijdens de ondervraging het heele geval te
reconstrueeren. De patroon van de huis
houdster. een 75-jarige sigarenwinkelier
had eenigen tijd voor het funeste verraad
zijn gedienstige ontslagen. Zelf zei ze, dat
dit ontslag in geenerlei verband stond
met haar loslippigheid, noch dat haar
houding pro-Duitsch zou zijn geweest.
Maar tijdens de zitting kon mej.' S. zich
niet te binnen roepen, dat zij een bood
schap van de Duitsche politie inhouden
de een verschijningsbevel voor haar werk
gever, aan dezen heeft doorgegeven, hoe
wel de procureur-fiscaal het vreemd
vindt, dat iemand zoo'n belangrijke kwes
tie vergeten kan.
GETUIGEN a DECHARGE.
Mevr. A. Z.-S., een zuster van de ver
dachte, betoogde nadrukkelijk, dat de be
klaagde niet verantwoordelijk geacht kan
worden voor het verraad, daar zij van
jongsaf zenuwziek is geweest.
Plotseling kwam er een onverwachte
wending in de geschiedenis toen de
getuige beweerde, dat de heer R. zelf
de schuldige in deze was.
Haar zuster zou haar verteld hebben,
dat haar patroon tijdens een ondervra
ging door, naar illegale blaadjes speuren
de Duitschers, losgelaten heeft, dat een
zekere G. misschien wel dergelijke „ver
boden lectuur in huis zou kunnen heb
ben
De heer R. bestreed deze uitlating ech
ter categorisch.
Ook een vriendin van verdachte legde
een voor haar gunstige getuigenis af. Het
verzoek van de verdediging, mej. Mr.
van Driesen, om over mej. S. een psychia
trisch rapport in te winnen werd na
beraad in raadkamer door het Hof af
gewezen. Door het ontbreken van een
uiterst belangrijke getuige moes: de zit
ting worden aangehouden tot 4 Septem
ber. des middags te 3 uur.
Tegen den 27-jarigen Haarlemmer H. K„
die in 1942 vrijwillig dienst nam bij den
..Landstorm" werd 5 jaar interneering
met aftrek geeiseht,
De verdediger wees op het feit. dat deze
K. geenszins een avonturier was, en nooit
actieven dienst verrichte, en bepleitte op
deze gronden de uiterste clementie.
De middagzitting werd in beslag geno
men door de aanklacht tegen den 73-ja-
rigen Bloemendaler H. v. H.. die in Maart
1942 de Duitschers er van in kennis stel
de. dat een aantal inwoners van Bloe-
mendaal de goederen van een Jodin uit
haar huis haalden,.om ze elders in de ge
meente in veiligheid te brengen. Geluk
kig wisten Bloemendaalsche en Amster-
damsche politie-autoriteiten de aangele
genheid in den doofpot te stöppen, zoodat
zij geen gevolgen had. Voor den rechter
betuigde v. H. zijn spijt over het gebeurde
en hij motiveerde zijn laffe daad met een
verhaal, volgens hetwelk een militair hem
(v. H.) aansprakelijk heeft gesteld voor de
Joodsche goederen.
Tijdens het politieverhoor had de ver
dachte evenwel beweerd, dat de hoofd
aanleiding werd gevormd door een grief
tegen N.. een van de goederen-verbergers,
die in 1940 v. H. had berispt inzake een
overtreding der verduisteringsvoorschrtf-
ten.
Het verraad en de indirecte hulpver
leening aan den vijand noemde de pro
cureur-fiscaal, mr. B. J. Besier. ernstige
feiten maar gezien den leeftijd van ver
dachte en het lange voorarrest, eischte hij
2 jaar Rijkswerkinrichtiitg met aftrek.
Uitspraak in deze twee zaken over
veertien dagen.
De Scheepvaart te Haarlem
Een opleving
In de laatste oorlogsjaren had de
scheepvaart in Haarlem niet veel meer
te beteekenen. De menschen die van de
bruggen over het Spaarne gebruik ma
ken, zullen dit ongetwijfeld uit erva
ring kunnen bevestigen, want het
behoorde in dien tijd tot de zeldzaam
heden. dat de brug geopend werd om
een schin te laten passeeren.
Voor de gemeentekas een schadepost,
want aan brug- en havengelden werd
weinig ontvangen. Bovendien en
dat was het ergste leverde de ver
mindering van het scheepvaartverkeer
het bewijs, dat in de Haarlemsche in
dustrie en ook in het handelsverkeer
zeer weinig bedrijvigheid was.
Daarom deed het ons genoegen van
den directeur van het Havenwezen te
vernemen, dat er den laatsten tijd ge
lukkig een vrij belangrijke opleving
der scheepvaart in Haarlem is waar te
nemen.
Hilversum
krijgt een „wilde" bioscoop.
In Hilversum zal een ..wild" theater wor
den geopend, het Roxy-theater, dat buiten
den bioscoopbond staat en derhalve in staat
zal zijn uitsluitend nieuwe Amerikaaansche
films te draaien, welke ten gevolge van het
bekende conflict tusschen den Nederland-
schen Bioscoopbond en de Amerikaansche
filmmaatschappen niet in de bij den bond
aangesloten theaters worden vertoond.
Oliepitje
Burgemeester lïcinaUla (links) kijkt belangstellend toe l»ij de Roode Ivruis-
deiuonstraties, terwijl de dokter een der „gewonden" onderzoekt. Achter den
burgemeester zijn Engelsche collega uit Derby.
De Gravesteenenbrug
in reparatie
Voorloopig een Veer
ter plaafse?
De Gravesteenenbrug te Haarlem is
al maanden lang buiten gebruik. De
brug is oud en het mechaniek vereischt
een grondige herstelling. Op den kapi-
taaldienst van de gemeenlebegrooting
voor 1946 is een bedrag
uitgetrokken voor het herstel.
Het blijkt evenwel niet gemakkelijk
te zijn om het benoodigde materiaal te
verkrijgen. De Haarlemmers, die daar
over de brug willen komen, zullen dus
nog een poosje geduld moeten hebben!
Dil wordt door velen betreurd. Voor
rij verkeer heeft de brug niet veel te
beteekenen. Het maakt voor een auto
niet veel uit om een eindje om te rijden.
Bovendien was de laatste jaren het
rij verkeer over de brug toch al ver
boden. Alleen voetgangers en fietsers
werden toegelaten. Maar die maakten
er ook veel gebruik van. Vooral voor
de menschen die op de Centrale Werk
plaats werken is de brug van beteeke-
nis: om 12 uur was er aan ook in het
bijzonder een druk verkeer.
Nu moeten de voetgangers en fietsers
de Catharïjne- of de Melkbrug
nemen. Voor velen een flinke wande
ling extra.
Een gegadigde heeft aan het ge
meentebestuur toestemming gevraagd
ter plaatse over het Spaarne, dus ter
hoogte van het Donkere Spaarne. een
veer te mogen instellen. In den ouden
tijd was er op die plaats ook een veer
man in actie.
Op die aanvraag is evenwel nog geen
beslissing genomen.
De Duitsche Roovers
Bijhet P.E.N. aan heiwerk
Toen de Centrale van het P.E.N. (Prov.
Electrisch Net) van Noordholland buiten
bedrijf gesteld werd, hebben de Duitschers
getracht verschillende goederen te rooven
Hoewel de Centrale zelf gelukkig intact
bleef, zijn vele onderdeelen verdwenen
Een deel daarvan, o.a. een generator, werd
opgespoord en teruggevoerd. De onderdee
len van een ketel werden in Hengelo ge
vonden. De machinefabriek van Gebr
Stork heeft kans gezien die materialen uit
de handen der Duitschers te houden.
23.000 K.G. plaatijzer, die de Duitschers
roofden, konden tot heden niet achter
haald worden.
Uitbreidingswerkzaamheden
Aan Gebr. Stork werd opgedragen de
levering van een ketel met een capaciteit
van 80 ton stoom per uur De datum van
de bedrijfsvaardige aflevering is. gesteld
op 31 December 1948. In verband met deze
ketelbestelling is-een uitbreiding van het
Ketelhuis ontworpen, geschikt voor de op
stelling van twee ketels.
De koppeling der centrales.
Er werden zoo lezen wij verder in het
laarverslag van het P.E.N. geen verdere
besprekingen gevoerd aangaande de voor
genomen 150 K.V. koppelverbinding. Ook
zijn geen verdere bestellingen daarvoor
gedaan, terwijl ook geen werken in uit
voering werden genomen. De vroeger ge
dachte overeenkomst tusschen het electri-
citeitsbedrijf Zuidholland, Amsterdam en
de provincie Noordholland zal, naar het
zich laat aanzien, overbodig worden, daar
bij het te maken landelijke koppelplan de
voornoemde deelnemers zullen opgaan in
de landelijke regeling.
De stilte hangt loom tusschen de wan
den van de Rechtszaal. Het blauwe kleed
over de tafel van de Hoogedelachtbare
Heeren plooit zich in stijve vouwen tot
den grond, en een open raam laat de ge
luiden van de straat door in dit heiligdom
der gerechtigheid, waar beschikt wordt
over daden en dingen uit den bezettings
tijd.
Traag kabbelt de zitting voort en dè pu
blieke tribune gaapt. Achter het hekje
staat een juffrouw, een juffrouw met een
knoetje en een zwart-strooien hoed. Zij
heeft den eed afgelegd en vertelt nu, ze
nuwachtig een handschoen verfrommelend,
hoe de vrouwelijke verdachte eiken avond
tijdens den winter van 1944 bij haar op be
zoek kwam. ..Want ziet U, edelachtbare, ik
zat nooit in het donker".
Plotsklaps schieten zoowel de rechter
als de tribune-bevolking recht, in afwach
ting van de dingen, die nu moeten komen.
Misschien een clandestiene aansluiting ten
koste van verraad? Wellicht een centrum
van illegaliteit, waar de stroom nog werd
toegevoerd, dank zij 'n vernuftig complot?
„En waarom zat u dan nooit in het don
ker, juffrouw?" vraagt de president en ook
in zijn stem trilt de nieuwsgierigheid.
„Nou, meneer" fleemt de juffrouw, „ik
had een oliepitje, sieddu
De stilte valt weer eens zoo loom tus
schen de blanke wanden en de tribune
gaat bij herhaling onder zeil.
Globe-trotter in Haarlem.
De globe-trotter W. Stremler uit De
venter is sedert 1928. met een onderbre
king in de bezettingsjaren, toen de Duit
schers hem hebben laten „zitten", aan
den wandel Tien landen bezocht hij reeds
en bewijzen er van in den vorm van hand-
teekeningen van vooraanstaande personen
zijn in zijn bezit. Op het oogenblik is hij
in Haarlem en hoopt ter gelegenheid van
de feesten bekende persoonlijkheden te
ontmoeten. Dan kan hij hun handteeke-
ningen voegen bij die van den minister
president, de ministers van Financiën en
Onderwijs, welke hij dezer dagen ver
zameld heeft. Morgen wandelt de man
naar Hoek van Holland, om met de boot
naar Harwich te varen. Verder gaat hij
naar Londen en is vol vertrouwen met de
handteekeningen van Koning George en
van Churchill terug te keeren.
Opleiding van arbeidskrachten
De Haarlemsche Pyjamafabriek Nobelt,
Leidschevaart is er, in verband met
het vraagstuk om aan voldoende arbeids
krachten te komen, toe overgegaan
aan haar atelier een naaischool en oplei
dingscursus te verbinden. Daardoor wordt
de mogelijkheid geopend voor meisjes die
binnenkort van school komen een goede
opleiding te krijgen. De directeur van het
Gewestelijk Arbeidsbureau te Haarlem is
in de plannen gekend en steunt die
AGENDA
DONDERDAG 8 AUGUSTUS
Rembrandt: De zuster v. d. huisknecht.
Palace: De Jantjes. Luxor: Met buitengewoon
verlof. Alle drie 14.00, 16.15, 19.00 en 21.15 uur.
Krans Hals: Van den regen in de drup, 14.00.
16.20. 19.00 en 21.15 uur. City: Ik ontmoette
een moordenaar 14.15, 16.30. 19.00 en 21.15 uur.
VRIJDAG 9 EN ZATERDAG 10 AUGUSTUS
Bioscopen: nieuw programma.
Voor- den derden keer kwamen Woensdag
avond sportsmen uit Haarlem en Derby te
genover elkaar. Hebben de Nederlanders met
cricket en boksen hun meerderheid moeten
erkennen, de zwemsters en zwemmers toon
den in Stoop's Bad. dat zij een klas beter zijn
dan de Engelschen. In technisch opzicht ston
den de gasten ver achter en gebleken ls
voorts, dat de Haarlemmers meer aandacht
besteden aan wedstrijdtraining. De Engel
schen hebben op geen enkel nummer fel ge
streden. Zij bleven steeds een stuk achter en
daardoor vatten de Haarlemmers de zaak
kalm aan. vooral in de latere nummers. Dan
gingen zij rustig over de baan en voelden
zich geen enkel oogenblik bedreigd.
Op alle nummers bezetten de Haarlemmers
de eerste en tweede plaats. Van strijd was er
geen sprake en voor het publiek hadden "de
wedstrijden weinig waarde. Hoewel het na
tuurlijk. behoeven, als men van spanning kan
genieten, behoeven de organisatoren niet te
leurgesteld te zijn. De sportwedstrijd is
immers een middel, om de verbroedering te
bevorderen en het komt er dus niet op aan
uitzonderlijke prestaties te verrichten. Daar
om is het ook vreemd, dat het comité voor
dit soort wedstrijden prijzen heeft aanvaard.
Over het verloop der wedstrijden tusschen
zwemmers(sters) van Derby en Haarlem
kunnen we kort zijn. Onze staügenooten heb
ben laten zien tot welke prestaties zij in
staat zijn en die zullen de gasten inspireeren.
Vermoedelijk zal over veertien dagen meer
tegenstand worden geboden, maar te ver-
waarult de grootc verschillen in tijd tot
uiting komen, luidpr.:
100 M. rugslag dames: 1, T. Kamp (Haar
lem) 1 min. 31.4 sec.; 2 H. Cassee (Haarlem)
l min. 33.4 sec 3 J. Brooks (Derby) 1 min.
50 sec.; 4. N. Barke (Derby) x min. 58 sec.
100 M. rugslag hccren: 1. F. Maus (Haar
lem) 1 min. 18.8 sec.; 2, P. Smit (Haarlem)
1 min. 23.3 sec.; 3, E. Nutt (Derby) 1 m'
24.9 see.; 4. J. Lingard (Derby) 1 min. 28.5 s
100 M. schoolslag dames: 1. P. Turkenburg
(Haarlem) l min. 31.4 sec 2. T. Turkenburg
(Haarlem) 1 min. 34 sec.; 3. P. Dooley (Derby)
1 min. 42.6 sec.; 4. Mrs. E. Lewis (Derby) 1
ün. 50.3 sec.
200 M. schoolslag heeren: 1. B. W. Solka-
mans (Haarlem) 3 min. 3.8 sec.; 2. W. Fran-
kenthal (Haarlem) 3 min. 6.3 sec.; 3. D. Hub-
ball (Derby) 3 min. 25 sec,; 4. R. Hanock
(Derby) 3 min. 25.6 sec.
100 M. borstcrawl dames: l. I. Smit (Haar
lem) 1 min. 18,6 sec.; 2. M. Zieren (Haarlem)
1 min. 23 sec.; 3. Mrs. E. Lewis (Derby) 1 min.
32 sec.; 4. P. Dooley (Derby) l min. 34 sec.
100 M. borstcrawl heeren: 1. A. v. d. Bo-
gaerde (Haarlem) 1 min. 6.1 sec.: 2. M. Boon
(Haarlem) 1 min. 8 sec.; 3. R. Cotton (Derby)
1 min. 13.1 sec,; 4. T. Paradise (Derby) 1 min.
13.8 sec.
3 x 100 M. wisselslag estafette heeren: 1.
Haarlem 3 min. 58.4 sec.; 2. Derby 4 min.
20 sec.
4 x ïoo M. borstcrawl estafette: 1. Haarlem
5 min. 9 sec.; 2. Derby 5 min. 29 sec.
Puntentelling: 1. Haarlem 1745.5 p.; 2. Derby
1947.1 p.
De lieer P. Schultink (rechts) overhan
digde aan den heer G, Voogd (links),
voorzitter van den kring: Haarlem van
den K.N.Z.B., den door Stoop's Bad be
schikbaar fiestelden wisselbeker.
Voor het publiek waren de wedstrijden,
waarin uitsluitend Haarlemsche dames en
heeren uitkwamen.belangwekkender. Er werd
fel gestreden en behoorlijke tijden werden
gemaakt. De uitslagen waren:
100 M. rugslag dames: i. e. Kruyt. HVGB
1 min. 33 3 sec.; 2. J. Wisker, HVGB 1 min.
33.8 sec.; 3. R. Janssen. DWR 1 min. 35 sec.
100 M. rugslag heeren: 1. D. van Viersen.
DWR i min. 23 5 sec.; 2. p. Rot, ..Haarlem"
1 min. 25 sec.; 3. J. de Wit .Haarlem" 1 min.
29 sec.
100 M. schoolslag dames: l. A. van Wijk,
DWR 1 min. 31 sec,: 2. M. Proper ..Haarlem"
l min. 33.5 sec.; 3. W. Eysker. HPC 1 min.
34 sec.
200 M. schoolslag heeren: 1 J. Menger.
HPC 3 min. 12 sec.; 2. B. Diepersloot „Haar
lem" 3 min. 14.6 sec.; 3. W. Wanroov. HVGB
3 min. 16 sec.
100 M. borstcrawl dames: 1. N. Kint. HVGB
1 min. 21.9 sec.; 2. C. Gonlag. HVGB 1 min.
23 sec.; 3. R. Verhagen. DWR 1 min. 25.1 sec.
100 M. borstcrawl heeren: 1. T. Kloots
..Haarlem" 1 min. 8 2 sec.; 2. P Smit. HPC
1 min. 9.4 sec.; 3. J. Overeem, HPC 1 min.
9.9 sec.
3 x 50 M. wisselslag estafette: 1. HVGB 2
min. 2.6 sec.; 2. „Haarlem" 2 min. 3.3. sec.;
3. DWR 2 min. 4.8 sec,
Na de zwemwedstrijden gaven de dames
Freda Crooks en Norma Gillespey de
monstraties schoonspringen Haar verrichtin
gen stonden op 'n hoog peil. Grappig was de
exhibition van mevr. Lingard, die in het wa
ter liet zien, hoe een schroef van een böot,
een watertol enz. werkt. Een waterpolowed-
strijd Haarlem—Derby eindigde in een over
winning van 62 voor de gastheeren, die een
voorsprong van 60 hadder..
Na afloop reikte de heer D. J- A. Geluk
aan J. Kollerie. aanvoerder van de waterpolo-
ploeg een legpenning uit. welke Prins Bera-
hard aan het Uitvoerend Comité, ter gele
genheid van het 700 jarig bestaan had aan
geboden. op verzoek werd de prijs aan Derby
overhandigd, als herinnering aan de reis
De heer P. Schultink bood aan den heer G.
Voogd, vooi-zitter van den kring Haarlem
van den KNZB. een wisselbekor aan. welken
de directie van Stoop's Bad ter herinnering
aan het vijf en twintig jarig bestaan van dit
bad beschikbaar heeft gesteld. Om den beker
wordt uitsluitend in deze omgeving gestreden.
De organisatie was bij HVGB en „Haar
lem" in goede handen.
HPC krijgt bezoek van SVH. De laatste
competitiewedstrijd voor de Hoofdklasse zal
hedenavond (8 Aug.) te Heemstede worden
gespeeld tusschen HPC en SVH. HPC dat de
derde plaats op de ranglijst kan bereiken,
zal alles doen om SVH. waarvan in Rotter
dam werd verloren, te slaan.