IJmuider Courant Nota-wisseling De Parijsche Conferentie over précaire aangelegenheden Griehsch plebisciet Spaarpotjes van Haarlemmers <6 le Jaargang No. 18410 Bureaux: Kennemerlaan 154, IJmuiden - Telefoon 5437 Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93 Telefoon 10724. Kennemer Editie van Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Woensdag 21 Augustus 1MB Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 ct. per kwartaal f 4. HET verloop van zaken op de zooge naamde vredesconferentie te Parijs, die zich niet eens met de Duitsche en Japansche zaken bezighoudt, maar zich bepaalt tot Italië, Hongarije, de Balkan- landen en Finland, is ongunstig. Na de wekenlange disputen van de ministers van Buitenlandsche Zaken der Groote Vier had men mogen verwachten dat tenminste zekere voorbereidende arbeid volbracht zou zijn, die tot besprekingen in grooter stijl en in ruimer sfeer zou leiden. Maar daar is niets van bewaarheid. De zeven tien kleinere en kleine volken, wier diplo maten aan die der Machtigen zijn toege voegd, ervaren opnieuw dat dit viertal volstrekt geen hecht bolwerk vormt voor een internationale samenwerking, zooals in het Handvest van de U.N.O. is gefor muleerd. Het conflict tusschen Oost en West is zich in de jongste vier weken steeds scherper gaan afteekenen. Daarbij blijft Russisch protest het tafereel beheer- schen. Van Russische bereidheid om eenige toegeeflijkheid terwille van den vrede te toon en deze conferentie heet toch im mers Vredesconferentie? blijkt niets. De Russen zijn alleen naar Parijs gekomen om hun eigen belangen te behartigen. Voor zoover iemand daar nog aan mocht twijfe len, heeft Slahn het in zijn jongste ver klaring (op den datum der overwinning op Japan) wel duidelijk gemaakt. De beslis sende kracht van den Russischen staat, die nu „met succes weerstand biedt aan de pogingen van de internationale reactie om een nieuwen ocrlog te ontketenen" is het leidmotief Het nieuwe vijfjarenplan zal .het land nog sterker en machtiger dan vóór den oorlog maken. De Russen moeten voortdurend waakzaam zijn, om hun land met de gewapende strijdkrachten en alle hun ter beschikking staande middelen te verdedigen. Het Sovjet-volk zal zich elke inspanning getroosten voor de versterking der verdediging van den socialistischen 6taat, die een blijvend bolwerk des vredes voor de geheele wereld vormt. Dit is nu de taal van Stalin. En de Nederlandsehe delegatie, die het bestond bij de einóelóoze-discussies over het regle ment een geluid te doen hooren, dat Rus land niet beviel, heeft niet op haar ant woord behoeven te wachten. Een stroom van verdachtmakingen en beleedigingen werd in de Pravda op Nederland losge laten Het blijvende bolwerk des vredes duldt niet dat iemand ermee van meening verschilt. Ik lees dat nu nog zesentwintig kwes ties te Parijs onopgelost zijn gebleven, terwijl de commissies voor de afzonder lijke vredesverdragen haar arbeid zijn begonnen en de plenaire (dat wil zeggen: voltallige) zittingen daardoor zijn onder broken. Een Amerikaan heeft voorspeld dat de commissies binnen een week wel zoover zullen zijn, dat zij subcommissies zullen kunnen benoemen. Nu kibbelen zij over de procedure. Het belooft niet veel. Voor de onderbreking der voltallige zit tingen van de conferentie kunnen de vol ken dankbaar zijn in zooverre, dat hun daardoor eenige verademing geschonken wordt. Want de vertooning als geheel heeft slechts een deprimeerende. ontmoedigende uitwerking, die het herstel en den opbouw eener geteisterde wereld remt en het beerschende wantrouwen vergroot. Straks zullen de plenaire zittingen hervat wor den. Wat dan? Dit is erger dan Versailles, dat groote fouten beging, maar tenminste hoop, zelfs geestdrift voor den Volkenbond in de wereld wist te wekken en een tijde lijk herstel van evenwicht en welvaart tengevolge had, dat zonder de nieuwe groote fouten, die later begaan werden, nog tot heilzame gevolgen had kunnen leiden. Vele menschen zien hetgeen nu gebeurt In een soort vage berusting aan. Zij den ken er liever niet over na. Anderen slaan dit nieuws maar over. Dat is nog gemak kelijker. Weer anderen uiten sombere voorspellingen. En enkelen begiftaen al bang te worden. Maar dat is dom. Wij hebben geen reden om bang te zijn, sinds vijf jaar onderdrukking door den vijand bewezen hebben dat men er ons toch niet onder krijgt. Treurig en destructief is de huidige in ternationale vertooning wel. Tot degenen, die er zich afmaken met de bewering, dat de menschheid nu eenmaal niet beter is zou ik willen zeggen, dat zij dan toch be droefd weinig historisch besef hebben. Wij beleven een periode van diepe inzinking en geestelijke zoowel als moreele armoede. Dit feit op zichzelf bewijst, dat de mensch heid tijden van veel grooter allure gekend heeft en die in de toekomst opnieuw zal beleven. Hetgeen verwondert in den hul digen toestand zijn vooral de gelatenheid, de berusting en de initiatief-loosheid der volken zelf, waaruit geen groote gedach ten, geen constructieve plannen voor nieuwe internationale samenwerking, geen krachtig verzet tegen den huidigen janboe! tot uiting komen. Laat men niet beweren dat geen nieuwe wegen te vinden zijn. Zij zijn bekend; er is ook in dit blad en in sommige andere bladen al vele malen over geschreven. Maar welken weerklank vindt dat in Den Haag? Churchill heeft, toen hij hier was, Neder land aangespoord, zijn stem in de inter nationale besprekingen te verheffen. Waarom gebeurt dat niet? Waarom zwijgen De Conventie van Montreux Turkije op de hoogte van de standpunten der Westelijke Mogendheden De diplomatieke betrekkingen kenmerken zlcli op liet oogenblik door een inten sief schriftelijk verkeer tusschen de verschil lende reseeringen over problemen en aangelegenheden, die buiten het internationaal contact van U.N.O. en Vredesconfe rentie vallen. Er heeft een drukke nota-wisseling plaats, waarvan de onderwerpen in de meeste gevallen van precaii-en aard zijn: Er is een Amerikaan sell Joego- slavisch conflict over grensscheidingen, er Is een verwijt van de Westelijke geallieerden aan de Poolsche regeering over onregelmatigheden Dij do verkiezingen en er is tenslotte de kwestie der Dardanellen, die voorloopig wei de voornaamste kan worden genoemd. De Amea-ikaansche waarnemend mi nister van bui'benlandsche zaken, Ache- son. heeft gisteravond verklaard, dat de Amerikaansche regeering de Sovjet- Unie een nota heeft doen toekomen in antwoord op de Sovjet-voorstellen in zake een revisie van de conventie van Montreux. Acheson zeide, dat hij den volgenden dag den inhoud van de nota hoopte te publiceeren wanneer zij officieel door de Sovjet-regeering zou zijn ontvangen. Te Washington is men van meening, dat de Amerikaansche nota de Russi sche voorstellen verwerpt en verzoekt, dat de revisie van de conventie van 1936 binnen het kader van de conven tie zal plaats vinden, dat de andere Montreux-mogendheden bij een revisie betrokken zullen zijn en dat de ver dediging van de Turksche zeeëngten door Turkije zal geschieden. Ook zou geopperd zijn dat, ingeval Turkije ver dediging der engten niet op zich kan nemen, deze door den Veiligheidsraad zou moeten worden overgenomen. Van bevoegde zijde verluidde, dat Frankrijk zijn standpunt inzake her ziening van de conventie van Montreux heeft uiteengezet in een nota, gezonden aan de Sovjet-Unie, Turkije, Groot- Bri'ttannië en de Vereenigde Staten. Nader wordt gemeld, dat zoowel de Britsdhe als de Amerikaansche en de Frans che ambassadeur te Ankara de standpunten van hun regeeringen inzake het Sovjet-Russische verzoek tot herziening van de conventie van Montreux aan de Turksche regeering hebben kenbaar gemaakt. Hasan Saka, de Turksche minister van buitenland sche zaken, heeft voortdurend voeling gehouden met de diplomatieke ver tegenwoordigers van de landen, die de conventie mede-onderteekend hebben. De parlementaire fractie van de re- publikeinsche volkspartij in Turkije (de regeeringspartijheeft heden den tekst van de ontwerp-antwoordnota aan de Sovjet-Unie zorgvuldig bestudeerd en de door de regeering gevolgde politiek goedgekeurd De Turksche antwoordnota aan de Sovjet-Unie zal nu binnenkort worden overhandigd en gepubliceerd. Amerikaansche vliegtuigen boven Joego-Slavië De Joego-Slavische regeering heeft een nota aan de Vereenigde Staten ge zonden, waarin wordt geprotesteerd tegen het feit dat Amerikaansche vlieg tuigen zich voortdurend boven Joego- Slavisch grondgebied bevinden. Joego slavië vraagt onmiddellijke maatrege len te nemen opdat dergelijke schendin gen van het grondgebied niet meer zul len voorkomen. Dr. Monroe Stern, hoofd van de af- deeling voorlichting van de Joego-Sla- v is che ambassade te Washington, heeft in een radio toespraak verklaard, dat zijn regeering nog geen antwoord heeft ontvangen op deze nota. Hij zeide, dat de tot landen gedwongen machines zich niet hadden gestoord aan de seinen van den grond, die hen verzochten te lan- alle zeventien staten, die met de Groote Vier vergaderen? Gij meent toch niet dat Churchill twisten over procedure kwesties bedoelde, toen hij dien raad gaf? Neen: wij moesten den moed hebben een groote gedachte te lanceeren, een groot voorstel te doen dat geestdrift kan wek ken in een wereld, die ernaar snakt ver lost te worden uit de impasse van ver ouderde methoden en middelen, die geen genezing brengen. Er zijn immers betere middelen. Maar daarvoor moet men niet benauwd en conservatief zijn en alleen maar op zien komen willen spelen. De Canadeesche premier Mackenzie King, sprekende op een soldaten-kerkhof, heeft onlangs de Parijsche conferentie herinnerd aan den prijs, die voor de vrij heid betaald is. Hij heeft haar verweten dat zij kostbaren tijd verspilt en „niet vol doende bezield is met den vereischten geest." Hij heeft meer van dien aard ge zegd. Het stond in dit blad. Maar waar zijn de baanbrekende nieuwe plannen en voorstellen van Mackenzie King? R. P. den. Het gebied waarboven de vlieg tuigen zich bevonden, aldus Stern, is nog vol van fascistische elementen die een nerveuse atmosfeer scheppen, waar door nu eenmaal incidenten voorko men, ondanks de beste bedoelingen van beide zijden Poolsche regeering beschuldigd Thans is de tekst gepubliceerd van nota's die de regeeringen van Engeland en Amerika aan Polen hebben doen toekomen. Er wordt op gewezen, dat in overeenstem ming met de besluiten van Yalta en Potsdam alle democratische par tijen in Polen vrij moeten zijn in het ontplooien van politieke activi teit gedurende de periode vooraf gaande aan de algemeene verkie zingen, die in November in Polen zullen worden gehouden. De nota's beschuldigen de Poolsche regeering van „ernstige onregelmatigheden" tijdens het onlangs gehouden refe rendum. De onlangs hervatte onderhandelin gen tusschen de Poolsche boerenpartij, de socialistische partij en de arbeiders partij (communistisch) over het deel nemen van eerstgenoemde partij aan de verkiezingen, zullen waarschijnlijk verscheidene weken duren. Waarnemers verwachten echter niet, dat Stanislaw Mikolajczyk, de vroegere Poolsche pre mier en thans leider van de boeren partij, op zijn eerder genomen besluit niet aan een linksch blok deel te nemen, zal terugkamen. De besprekingen tusschen de par tijen zijn heiwat, nadat de aanvallen van de arbeiderspartij op de boeren partij een nieuw 'hoogtepunt hadden bereikt. In het socialistische blad „Ro- botrik" schrijft de eerste minister Mo- rawski dat er zonder accoord tusschen boerenpartij en arbeiderepartij niet over «ie grondwet kan worden gestemd. Hij blijft een overeenstemming voor mogelijk houden. Hel woord is aan. Fuller: Alle dingen zijn moeilijk voordat ze gemakkelijk zijn. Nederlandsch vliegtuig neergestort Inzittenden gered Een Nederlandsch militair vliegtuig, dat op weg was van Valkenburg naar Hendon (Engeland), is voor de Engelsche kust ten gevolge van motorstoring in zee gestort. De inzittenden, de luitenants J. G. Egens de Beijl en K. A. la Bree, werden door een Noorsche vrachtboot opgepikt. Later zijn zij door een loodsboot te Margate aan latiii gezet, zonder geallieerd toezicht Een woordvoerder van het Britsche mi nisterie van buitenlandsche zaken heeft medegedeeld, dat Engeland de Grieksche regeering heeft doen weten, dat het niet in staat is toezicht uit te oefenen bij het plebisciet over de toekomst van de mo narchie, dat op den eersten September aanstaande in Griekenland gehouden zal worden. Engeland en de Vereenigde Stater, heb ben thans wel de controle op de kie zerslijsten, welke voor het plebisciet ge bruikt zullen worden, doch toezicht op de volksstemming zelve wordt een te zware taak geacht, daar het moeilijk zou zijn de noodige groepen waarnemers daar voor beschikbaar te krijgen. Volgens wel ingelichte kringen ce Londen meent men, dat de Britsche regeering overigens van gevoelen is. dat het onmogelijk geacht moet worden om tot in het oneindige door te gaan met toezicht houden op de wer king van het Grieksche politieke apparaat en dat thans de tijd is aangebroken voor het Grieksche politieke leven om op zich zelf te drijven. Reuter meldt nader, dat ook de Ver eenigde Staten het verzoek van de Griek sche regeering om deel te nemen aan controle op de komende volksstemming an de hand hebben gewezen. De Duitsche Sociaal Democratische Partij is voor samenwerking tusscher. de Sritsche en Amerikaansche zone. doch wij niet af zien van haar beroep in deze kwestie op de Russische en Fransche zone. Weerbericht IETS MINDER KOEL. Verwachting geldig van Woensdagavond tot Donderdagavond: Matige Westeiijke wind met vrij veel bewolking. Hier en daar nog een paar regenbuien. Iets min der koel. Ruim f200.000 voor gevorderde Auto's en f526.000 voor gevorderd textiel Zal het geld nog uitbetaald worden? Indertijd hebben de Dultschers automo bielen en textielgoederen gevorderd. Even voor de bevrijding was aan de gemeente Haarlem machtiging gegeven (het geld werd er bij gezonden) om aan de benadeel den de voorgeschreven schadeloosstelling uit te betalen. Met de automobielen is een beg:n gemaakt. Verschillende belangheb benden ontvingen het geld. Plotseling kwam, even na het wegtrekken der Duit- schers, de mededeeling van den minister van Financiën, dat er geen uitbetalingen meer mochten gedaan worden. Er was toen nog ruim 200.000 voor dit doel in het bezit van den gemeente-ontvanger. Dit geld ligt er nog, maar hoewel er eenige keeren van gemeentewege op aangedron gen is er is nog steeds geen machtiging uit Den Haag gekomen om opnieuw te gaan betalen. De gedupeerden zijn daarover natuurlijk ontstemd, temeer omdat het als een onbil lijkheid wordt gevoeld, dat de een het wel gekregen heeft, terwijl de ander het niet kan machtig worden. Dan is er het potje, men kan wel zeg gen: de pot, van de Textielgoederen. Toen de Duitschers jassen, mantels, costuums, dekens, enzoovoort „vorderden", hebben zij bewijzen afgegeven, waarop de bedra gen der geschatte waarde waren aange- teekend. Later stuurden zij aan de ge meente 526.000, om die aan de belang hebbenden uit te keeren. Voordat daarmee begonnen -was, kwam de mededeeling van den minister: het geld vasthouden! Die J 526.000 „rusten" dus ook nog in de gemeentekas. Zal het nog ooit tot betaling komen? De gemeenten Heemstede en Bioemendaal hebben het geld wel uitgekeerd. Er is bij deze kwestie nog een moeilijk heid. Om zich te vrijwaren voor huiszoe king der Duitschers zijn indertijd vaLsclte ontvangstbewijzen gemaakt, natuurlijk voorzien van Duitsche stempels. Alleen te Haarlem waren 4000 a 5000 van die val- sche papieren in omloop. De gemeente Haarlem, die van die ver- valsching af wist het gemeentepersoneel heeft er zelf ook gebruik van gemaakt! heeft bij voorbaai een controle-middel toegepast. Alle bezitters van een ontvangst bev/ijs zijn na de bevrijding opgeroepen. Zij moesten het papier afgeven, in ruil voor een nieuw bewijs van de gemeente. Op het Stadhuis zijn dus de echte e.n de valsche papieren. Er is een middel om de echte van de valsche papieren te onder scheiden. namelijk een kleine afwijking in het stempel. Tot een controle der pa pieren is het nog niet gekomen (omdat men immers toch niet mocht uitbetalen!), maar de verwachting is. dat niet veel be zitters van een valsch bewijs zich aange meld hebben voor betaling, omdat het op gegeven bedrag onder de 526.000 geble ven is. De vraag is nu: wat zal het ministerie van Financiën doen? Het geld voor de uit betaling is beschikbaar, al kan niet ont kend worden, dat de Duitschers het uit de Nederlandsehe Bank gëhaald hebben.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1946 | | pagina 1