IJmuider Courant
Arnhem
Amerika wacht op genoegdoening
Bijeenkomst der Drie?
61c Jaargang No. is 112
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
t
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Vrijdag 23 Augustus 1946
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 et.-
per kwartaal f 4.—
EN' vacantieverblijf te Arnhem en in
zijn prachtige naaste omgeving leidt
tot gemengde indrukken. Ge komt onver
mijdelijk onder den indruk van de groote
verwoestingen die de oorlog er heeft aan
gericht, hoort veel over de gevolgen, waar
onder een groot deel van de bevolking,
van alles beroofd, nog steeds lijdt en be
grijpt dat de Amsterdamsche bijstand hier
niet minder noodig geweest is dan de
Haarlemsche in Venray en Nijmegen. Ge
leunt u ook geen dag aan de oorlogsver
woestingen onttrekken, want zelfs een
korte wandeling biedt er altijd wel een of
ander uitzicht op. En de vacantiegast voelt
jeugdherinneringen aan het jaar na den
eersten wereldoorlog herleven, toen hij in
Noord-Frankrijk ondervond dat vernielde
bosschen dieper indruk maken dan puin-
hoopen in steden, omdat de vernietiging
van het levende meer aangrijpt dan die
van de doode materie.
Met dat al overwegen toch andere ge
voelens. Zijn vacantie wordt niet vergald,
omdat hij in deze schoone streek zoo dui
delijk ontwaart hoe kracht en schoonheid
der natuur het sterkst zijn.
Misschien hebben veel menschen, die
Arnhems schoone bosschen en dreven
vroeger gaarne bezochten, ze dit jaar ver
meden omdat zij vreesden er geen vacan-
tievreugd te kunnen smaken. Zooveel van
de groote hotels zijn trouwens verwoest,
dat men lang niet het aantal gasten van
vroeger kan herbergen. Maar ik vermoed
toch dat er zulke tegenzin bestaan heeft,
want in het begin van den zomer zond
Arnhem een eenigszins ontstelden oproep
uit. waarin het om meer bezoekers vroeg.
Die heeft blijkbaar succes gehad bij een
aantal menschen, die elders geen onderdak
hadden kunnen vinden. Nu, zij zullen niet
teleurgesteld zijn.
De stad Arnhem is zwaar getroffen,
maar zij bezit veel en zij herleeft snel. Zij
bezit die prachtige omgeving, die zelfs
wij Haarlemmers, zelf rijk voorzien, haar
benijden kunnen. Wij zijn gelukkiger door
onze plaats in dat activiteits-centrum des
lands, het Westen en door de nabijheid
zoowel van de zee als van de hoofdstad
en de residentie. Zij kunnen zich vermeien
in een natuurpracht, zooals geen tweede
Nederlandsche stad in haar naaste omge-
ving bezit en bovendien in een veel
zijdigheid van bijzondere „attracties". Ik
heb genoten van de schoonheid, en den
verrassenden rijkdom van Sonsbeek. een
stadspark-en-stadsbosch van groote uitge
strektheid en vol wisselende bekoring. Het
lijkt misschien ouderwetsch, daar nog over
te schrijven. Het bestaat immers al zoo
lang als voor het publiek toegankelijk
lustoord en is al in de dagen der vaderen
bezongen. Maar hoeveel menschen in het
Westen kennen het? Sonsbeek bezit zijn
boerderijen, zijn restaurant, zijn aquarium
met „vijverbedrijf" van de Nederlandsche
Heidemaatschappij, dat een bezoek tehvölle
verdient en geen groote stads-rariteit met
drommen dagjesmensehen is, maar een
prettige rust en landelijkheid ademt.
Arnhem heeft een van zijn kostbaarste
schatten van het verleden, het historische
kasteel de Doorwerth, verloren, maar het
bezit zulk een schepping van den nieuwen
tijd als het Nederlandsch Openlucht Mu
seum, dat weinig schade heeft geleden, die
hersteld is. Ge kunt daar uren toeven en
geboeid blijven op een lange wandeling
door bosch en veld, die het wonderlijke
genoegen biedt van een veelheid van ka
rakteristieke woningen en woninkjes,
werkplaatsen en molens uit vele streken
des lands, die ge alle betreden moogt en
welker inrichting en intimiteit uw ver
beelding omtrent het leven in die streken
prettig te werk stellen. Het Zaansche dorp.
op een eilandje gelegen en met den wal
verbonden door een typisch-Hollandsche
ophaalbrug, die eenmaal te Ouderkerk lag,
heeft een zoo natuurgetrouwe sfeer met
de molens, die het omgeven, dat ge u uit
het Geldersche naar dit oud-Noordholland-
sche en naar heel jonge levensjaren voelt
verplaatst.
Arnhem gaat ook prat op Burgers' Die
renpark, dat vlak bij het Openlucht Mu
seum ligt en een bijzondere oorlogshistorie
achter zich heeft, want zijn moedige direc
teur is er met zijn vrouw en een paar
bewakers in gebleven toen het tusschen
de linies lag. Veie maien werd het getrof
fen: een groot aantal dieren, waaronder
zelfs elf leeuwen en eenïge tijgers, sneu
velde; vele vogels stierven en andere vlo- j
gen weg door de gaten, die granaatscher
ven in de volières sloegen. Maar de direc
teur, ondanks eindelooze moeilijkheden
met de Duitschers, wist voedsel te krijgen
voor de overige dieren en het meerendeel
en daarmee zijn dierenpark te redden. Het
is mooi en groot; toen ik het bezocht
wemelde het van bezoekers.
Ja. ook dit na-oorlogsche. zwaargetrof-
fen Arnhem biedt den bezoeker nog veel
vertier. En het geeft hem in zijn omgeving j
een zoo kwistige keuze uit mooie wande
lingen buiten hoofdwegen, in bosch en
veld. in de vlakte en op de heuvels, dat
ge als Haarlemmer opnieuw verlangen
voelt rijzen naar die „longen van de 6tad",
dat Natuurreservaat in de duinen, dat ons
indertijd in uitzicht is gesteld en waaraan
onze overbevolkte streek inderdaad drin
gend behoefte heeft.
Dat is eigenlijk mijn slotsom van dit
stuk. Ik zou ook willen dat de toekomst
onze stadsbevolking meer vertier bood en
daarom heb ik over die Arnhemsche at
tracties geschreven, die bovendien veel
Afbreken der diplomatieke betrekkingen
mogelijk geacht
Terwijl «Te Amerikaanselie regeering; zich voorbereidt op liet indienen van een
klacht bij den Veiligheidsraad voor het geval liet Joego-Slavische antwoord op haar
„ultimatum" niet bevredigend zou zijn, komen tallooze berichten uit min of meer
betrouwbare bron over de toeneming van de spanning lusselien de beide landen en
de intensieve diplomatieke werkzaamheid in de beide hoofdsteden. Re situatie is
moeilijk te reeonstruceren daar de berichtgeving zeer vaag is en verschillende posi
tieve mededeeling-en van de eene zijde, aan de andere zijde ontkend of niet lieves-
tïgd worden. In tusschen moet worden aangenomen dat het Amerikaansch-Joego-
Slavisch incident snel naar een crisis leidt, die gedurende het komende weekeinde
tot belangrijke gebeurtenissen aanleiding kan geven. ..48 uur na de ontvangst van
deze nota" aldus stelde de Amerikaansche regeering liet einde van den termijn,
binnen welken de Joego-Slavisehe regeering de gevangen genomen vliegeniers der
neergeschoten toestellen in vrijheid zou moeten stellen en tevens een bevredigende
verklaring zou moeten geven van haar handelwijze. Dit tijdstip valt op Zaterdag
des morgeus om 11 uur Ned. tijd.
Joegoslavië vreest Veilig
heidsraad niet
Een niet-officieel woordvoerder voor
Joego-Slavië heeft te kennen gegeven, dal
Joego-Siavië behandeling voor den Veilig
heidsraad van de zaak der twee omlaag-
geschoten Amerikaansche vliegtuigen niet
zou vreezen. Naar zijn meening hebben de
Amerikanen het incident uitgelokt om op
de Parijsche conferentie de weegschaal ten
gunste van Italië te doen doorslaan. De bij
Ljoebljana neergeschoten vliegtuigen v
schenen juist, toen er een demonstratie ten
gunste van een Joegoslavisch bestuur voor
Triëst plaats had. Beide vliegtuigen wei
gerden het bevel om te landen op te vol
gen, dat werd gegeven, voordat het vuur
werd geopend.
Men acht het te Parijs niet uitgesloten,
dat maarschalk Tito de Amerikaansche
nota van de hand zal wijzen, hoewel de
woordvoerder te kennen gaf slechts zijn
persoonlijke meening te uiten.
Men neemt aan, dat elke actie der Ver-
eenigde Staten in deze zaak aan den Vei
ligheidsraad voorgesteld, zal stranden op
het veto der Sovjet-Unie. In dat geval zou
den de Vercenigde Staten slechts de ge
wone diplomatieke pressie kunnen oefenen
bijvoorbeeld door het afbreken der betrek
kingen met Joego-Slavic.
Molotof en de Joego-Slavische minister
van buitenlandsche Zaken Eduard Kardelj
hebben gisteren te Parijs gedurende veer
tig minuten geconfereerd, naar men ver
onderstelt over het Amerikaansche ulti
matum aan Joego-Slavië.
De conferentie vond plaats in een anti
chambre van het Palais Luxembourg, ge
durende de plenaire ochtendzitting.een
zitting waarop de Oekrainsdhe minister
van Buitenlandsche Zaken Manoeilsyk de
waarschuwing uitsprak, dat de Balkan
misschien eens te meer het kruitvat van
Europa zal worden, aldus Un. Press.
Tot dusver zijn leden van het Joego-Sla-
Nieuw incident
De Britsche ambassade te Athene
deelt mede, dat het Joegoslavische
schip, de Jralj Akelsandar", door
vliegtuigen van de R..4.F. is bescha
digd. Zij hebben het gestrande schip
als doelwit gebruikt, in de veronder
stelling dat het een Duitsch schip
was dat niet meer geborgen kon
worden-.
vische vierde leger er niet in geslaagd een
spoor te vinden van de twee inzittenden
van het tweede in Joego-Slavië neerge
haalde Amerikaansche vliegtuig, die zich
met behulp van hun parachute in veilig
heid zouden hebben gesteld.
Over het onderhoud, dat de Britsche
ambassadeur in Joego-Slavië Richard Pat
terson met maarschalk Tito gehad heeft,
zijn nog geen bijzonderheden bekend.
H.M., de Koningin heeft dezer dagen
een bezoek gebracht aan Deventer en
Zutphén teneinde een indruk te krijgen
van den toestand, dien de oorlógsgebeur
tenissen in deze steden hebben veroor
zaakt. H.M. de Koningin verlaat het
stadhuis van Deventer, begeleid door
den commissaris der Koningin in
Overijssel en den burgemeester van
Deventer,
waarde hebben als cultuurbezit. Sportpar
ken zijn mooi en noodig, maar niet genoeg.
Er leven andere verlangens temidden van
een kwart millioen menschen.
Zullen Arnhemmers verwonderd zijn als
zij dit lezen, omdat het Westen hen veler
lei benijdt zelfs nu? Ik heb gezegd dat
mijn indrukken gemengd wa*en.
R. P.
Vrijgelaten?
Volgens A.F.P. zijn de inzittenden van
het eerste Amerikaansche vliegtuig, dat op
9 dezer in Slovenië tot landen werd ge
dwongen, vrijgelaten. Dit bericht is niet
bevestigd.
Herschel Johnson, waarnemend Ameri.
kaansch afgevaardigde bij den Veiligheids
raad, is gisteren naar Washington geroe
pen voor besprekingen met -t Amerikaan
sche ministerie van Buitenlandsche Zaken
in verband met de kwestie, die Amerika
aan den Veiligheidsraad wil voorleggen,
voor het geval zijn waarschuwing aan
maarschalk Tito geen effect zou hebben.
Men verwacht, dat de Ver. Staten de
kwestie eenvoudigweg aan den Veiligheids
raad zullen voorleggen, ofschoon het den
Ver. Staten vrij zou staan volgens de
bepalingen van het Handvest uit zelf
verdediging te handelen tegen een gewa-
penden aanval, totdat de Veiligheidsraad
maatregelen zou hebben genomen.
Een te New-York opgevangen bericht
deelt mede, dat maarschalk Tito heeft ver
klaard, dat hü den bevelhebbers van het
Joego-Slavische leger instructie heeft ge
geven niet te vuren op vreemde burger
lijke of militaire vliegtuigen.
In een officieele verklaring van de Ame
rikaansche 88ste divisie, wordt thans de
terugkeer der negen inzittenden van het
op 9 Augustus neergeschoten vliegtuig be
vestigd.
Schenden de Russen
„Potsdam"
Vervaardiging van
oorlogsmateriaal
in Daitschland
Volgens de Daily Tel. hebben de Rus
sen in hun bezettingszone verschillende
Duitsche wapenfabrieken ingeschakeld
in het fabricageproces voor oorlogsbe-
noodigdhedeno.a. de Telefunken in
Berlijn, Siemens en Halske in Berlijn,
Junkers in Dessau en Zeiss in Jena. In
deze fabrieken werken Duitsdie tech
nici en arbeiders onder Russisch toe
zicht. Ook zouden de Russen met Duit
sdie technici en hulpmiddelen proeven
op het gebied der atoomenergie ver
richten. Dit alles beteekent een flagran
te schending der overeenkomst van
Potsdam, aldus de*Daily Tel. De gefa
briceerde wapenen zijn V-projectielen,
terwijl ook instrumenten voor navigatie,
radar, duikbooten en vliegtuigmotoren
•worden vervaardigd.
Hef woord is aan.
Ho. no ré de Balzac:
Gij moogt navolgen, doch
nooit nabootsen.
Weerbericht
WEINIG VERANDERING
Geldig van Vrijdagavond lot Zaterdag
avond: In den nacht en vroegen ochtend
plaatselijke mist- of nevelvelden. Over
dag zwaar bewolkt. Geen neerslag van
beteekenis. Wind aanvankelijk verander
lijk, later matig uit Zuid-Westelijke rich
ting. Weinig verandering in temperatuur,
Uittocht
van verdachte Duitschers
Door Spaansche regeering
uitgewezen
Het Spaansche ministerie van Buiten
landsche Zaken maakt volgens Un. Press
bekend, dat 92 Duitsche onderdanen, wier
uitlevering verzocht is door Engeland en
de Vereenigde Staten, gerepatrieerd zul
len werden aan boord van het Amerikaan
sche marinetransportvaartuig „Marlin".
Dit schip, dat reeds naar schatting zes
honderd Duitsche nazispionnen en andere
ongewenschte elementen uit de Zui.i-
Amerikaansche landen heeft overgebracht
wordt begin September in B lbao ver-
waoht.
In de Spaansche mededeeling wordt ge
zegd, dat het Spaansche kabinet in zijn
zitting van 9 Augustus gunstig had be
schikt over twee lijsten met namen van
Duitsche onderdanen, die volgers de ge
allieerde controlecommissie voor repa-
trieerïng in aanmerking kwamen. De
meeste Duitschers zijn diplomaten en.
agenten, onder wie de marinekapitein Kurt
Mayer Doehner, voormalig Duitsch ma
rine-attaché bij de Duitsche ambassade te
Madrid.
Leon Degrelle
verdwenen
Leon Degrelle, de vroegere leider van.
de Belgische Rexïsten, die van de Spaan
sche regeering opdracht had ge-kregen
het land binnen acht dagen te verlaten,
is eenige uren nadat hij het ziekenhuis
te San Sebastian had verlaten, spoorloos
verdwenen. Hij was aanvankelijk in dat
ziekenhuis geïnterneerd, doch teneinde
aan het hem gegeven bevel.te kunnen
voldoen had hij beperkte bewegings
vrijheid gekregen.
De civiele gouverneur van San Se
bastian heeft verklaard, dat Degrelle
zijn eerewoord gebroken heeft. Hij had
het hotel Maria Christina uitgezocht als
tijdelijke verblijfplaats, doch heeft het
blijkbaar beter gevonden te verdwijnen.
Degrelle had ook beloofd zich iedere 24
uur bij de politie te melden. Zijn op
sporing en gevangenneming is gelast.
Turkije
antwoordt Rusland
Besliste afwijzing
van de Russische voorstellen
nzafte de Dardanellen
Turkije heeft geantwoord op de Sovjet-,
nota inzake de Dardanellen. De Turksche
erkiaring zegt uitdrukkelijk, dat Turkije
liet Sovjet-voorstel, dat alleen de Zwarte-
Zce-mogendheden aan de nieuwe onder
handelingen zouden deelnemen, niet kart
aanvaarden.
De Turksche regeering wijst met beslist
heid het Russische voorstel tot de gemeen
schappelijke verdediging en controle op de
zee-engten van de hand. Turkije steant
slechts toe in een bespreking van het
vraagstuk der Turksche zee-engten wan
neer alle betrokken landen en de geal
lieerden eraan deel nemen. Naar uit An
kara wordt gemeld, is de Turksche nota
opgesteld na overleg met de Britsohe en
Amerikaansche ambassadeurs. In een in.
beleefde termen vervatte preambule dei-
nota verklaart Turkije zich bereid tot een
wijziging van de statuten voor de Darda
nellen en den Bosporus, indien alle onder-
teekenende landen van de conventie van
Montreux erin toestemmen.
Volgens den correspondent te New-
York van de Evening Standard zouden.
Truman, Attlee en Stalin waarschijnlijk:
in October ergens in Europa een bijeen
komst houden, „tenzij de internatio
nale toestand verbetert".
Bloemfontein Zondag
in Rotterdam
De persdienst van de repatrieering deelt
mede. dat het m.s. Bloemfontein Zondag
morgen om 7 uur te Hoek van Holland zal
aankomen! De debarkatie zal om li uur
plaats hebben te Rotterdam.
LUCHTPOST VOOR ZUID-AMERIKA.
Op 2 en 23 September a.s. zal wederom
een vliegtuig van Amsterdam naar Zuid-
Amerika vertrekken.
Met deze vluchten kan luchtpost verzon
den worden naar Argentinië, Bolivia, Bra
zilië, Chili, Paraguay en Uruguay. Het'
luchtrecht bedraagt 55 cent per 5 gram
voor al deze landen.
