K.P.M. verloor 55% van haar vloot
Verliezen aan menschenlevens eveneens ernstig
In het beknopte versla» van de N.V.
Koninklijke Paketvaart Maatschappij
te Amsterdam, over de jaren 1940'45,
lezen wij het volgende:
Gedurende de oorlogsjaren zijn er
van de vloot van deze maatschappij,
niet minder dan 76 schepen van diverse
afmetingen verloren gegaan, in totaal
55 procent van de vloot en 46 procent
van óe tonnage.
Hoewel het grootendeels kleinere
schepen betreft, gingen van de groote
schepen verloren, de Barendsz. Nieuw-
Zeeland, Roggeveen. Op ten Noort. Van
Overstraten. Van Cloon en de Cremer.
Verder zijn een 12-tal schepen, die
zich echter nog steeds in vreemde han
den bevinden, teruggezonden, doch nog
niet teruggegeven. Onder deze schepen
bevinden zich 5 passagiersschepen en
vrachtbooten, waaronder o.a. de Mapia,
Manipi. Siporoh. enz.
Van 16 vaartuigen, w.o. 7 passagiers
schepen en 9 vrachtschepen, die tot de
76 verloren gegane schepen behooren.
is tot on heden niets meer vernomen.
Wat het verlies van het Europeesche
personeel van de K.P.M. betreft, hier
van zijn in de jaren 1940'45 in totaal
Kapitein der „Meerkerk"
gehoord
Critiek op de loodsen
De Raad voor de Scheepvaart behan
delde in tweede lezing de zaak van de
„Meerkerk", het stoomschip dat op 16
Juni 1946 in de vroege morgenuren tijdens
het wachten op de loodsboot voor West-
kapelle door een explosie is getroffen. Bij
de ramp verloren 14 personen, meeren-
deels Britsch-Indische leden van de be
manning, het leven. Het schip is geheel
verloren gegaan. In de zitting van 10 Juli
had de raad besloten den kapitein van
de ..Meerkerk", den heer C. J. H Wijker
uit Apeldoorn, als betrokkene te hooren.
Dit geschiedde in deze tweede zitting.
Dc kapitein verweet den loodsen dat zij
hem niet voldoende hadden gewaar
schuwd voo( de gevaarlijke positie waar
in zijn schip zich bevond. Hij ontkende
dat de ..Meerkerk" aan den grond zat
op het moment, dat de loodsboot langszij
kwam. Bovendien was er volgens hem
tegenspraak in de verklaringen van de
loodsen, die eenerzijds beweerden dat de
„Meerkerk" aan den grond zat. ander
zijds dat zij de passagiers wilden over
nemen omdat er gevaar was. dat het schip
in het diepe water zou zinken.
De raad bleek ernstige bezwaren te
hebben tegen het beleid van de loodsen,
die hun boot meer dan drie mijl van het
vastgestelde loodsstation lieten kruisen
en daardoor de schepen als het ware
dwongen ver naar binnen te varen in de
nauwe geveegde strook. Zij verdedigden
zich met de verklaring, dat op deze wijze
sneller gewerkt kan worden en dat wind
en storm' hiertoe aanleiding geven. Er
kwam nog vast te staan, dat regelmatig
waarschuwingsseinen van de loodsboot ge
geven moeten worden aan schepen, die
uit de geveegde zone dreigen te raken.
Dit ontlakte den raad de opmerking, dat
de loodsen, die toch aanwezig zijn om
veilig scheepvaartverkeer mogelijk te ma
ker.. blijkbaar eenigszins in hun taak te kort
schieter.. Verder werd de mogelijkht 'd
van het aanwezig zijn van drijvende of
losgeslagen mijnen in de veilige route
aangenomen.
De hoofdinspecteur voor de scheep
vaart. de heer Korstanje had het beter
geoordeeld als de kapitein bij de boei
voor anker gegaan was, maar kon verkla
ren. dat iemand als de heer Wijker. die
uitstekend met den vaarweg op de hoogte
is, geen overbodige tijd wilde verliezen.
Aangezien spreker aannam, dat de verkla
ringen van de loodsen over het aan den
grond zitten van de ..Meerkerk" bij aan
komst van de loodsboot ter plaatse onge
veer 15 minuten na de ramp. juist zijn
en het schip in dien tijd nooit zoover
afgedreven kan zijn, dat het driekwart
mijl in het gevaarlijke gebied kon komen,
oordeelde de hoofdinspecteur, dat de ka
pitein niet voldoende waakzaam is ge
weest, waardoor schip en menschenlevens
verloren zijn gegaan.
De verdediger, mr. A. Schadee uit Rot
terdam. bestreed de verklaringen van de
loodsen. Als de loodsen inderdaad over
tuigd waren van de gevaren, die zich kon
den voordoen, hadden zij niet mogen vol
staan met het geven van onbeantwoorde
seinen, maar met vuurpijlen en sirene de
aandacht moeten trekken.
De raad zal later uitspraak doen.
SCHEEPSBERICHTEN.
IJMUIDEN. Binnengekomen op 10
Sept.: ..Mies", stukgoed; „Empire Ni-
na": „Westland". stukgoed. Binnenge
komen op 11 Sept.: „Zaanstroom", le
dig; „Bengkalis". ledig; „Marie M. Me-
loney". kolen: ..Penelope", erts. Ver
trokken op 10 Sept.: „Prinses Beatrix"
naar Rotterdam: ..Drake" naar Londen.
„Rijnstroom" naar Londen.
Jaarvergadering
Damclub „IJmuiden"
A.s. Dinsdagavond zal de Damclub
IJmuiden haar algemeene ledenverga
dering houden.
De agenda vermeldt eenige belang
rijke punten als bestuursverkiezingen,
verslag afgevaardigden Haarlemsche
districts-bond, bespreking feestavond
enz. Het clubgebouw van D.C.IJ. is
café Royal. Wijk a. Zeeërwèg.
278 personen overleden, waarvan 92
employés tot het kantoorpersoneel be-
hoorende en 186 tot de opvarenden dei-
vloot, waaronder 15 gezagvoerders. 12
eerste stuurlieden, 23 tweede stuurlie
den. 20 derde stuurlieden. 16 vierde
stuurlieden. 9 stuurmansleerlingen. 17
hoof-dmach ini s ten hoofdwerktuigkun
digen). 21 tweede machinisten, 17 derde
machinisten. 14 vierde machinisten, 15
vijfde machinisten. 1 motormonteur. 1
electricien. 2 geneesheeren en van de
afdeeling „Civiele dienst": 1 administra
teur en 1 hofmeester.
V.S.V.'s vlagvertoon in
Zwitserland
Dat de reis,- die de V.S.V.'ers onlangs
onder leiding van hun voorzitter, den
heer A. J. van Leusen naar Zwitserland
hebben gemaakt, een grooten indruk
bij de deelnemers heeft achtergelaten
blijkt duidelijk uit de verhalen, die
eenigen van hen aan het cluborgaan
der rood-witten toezonden.
Het is niet alleen een zegetocht ge
weest; het was feitelijk veel meer dan
dat een vlagvertoon en tallooze uitingen
van vriendschap, betuigingen van gast
vrijheid en openhartige bewondering
voor het spel onzer plaatsgenooten ge
tuigden van de goede verstandhouding,
zoodat dit bezoek ongetwijfeld als het
begin van een blijvende relatie kon
worden beschouwd, waarvan in latere
jaren nog vele V.S.V.'ers de zoete
vruchten zullen plukken.
Zulke internationale sporfcverbin-
dingen kunnen beter dan wat ook den
geest der verbroedering tusschen de
landen onderling schragen.
De heer van Loenen. die den tocht
heeft georganiseerd, hee't eer van zijn
werk gehad en een wo; :l van lof is
hier zeker niet misplaatst.
De voorzitter besluit zijn bijdrage
met de volgende woorden: „Jullie voor
zitter. leden van V.S.V. is er trotsch
op. dat de twintig leden, dae naar Zwit
serland geweest zijn. overal waar zij
kwamen, op reis, in den vreemde, bij
hun gastheeren en niet het minst op
het voetbalveld een zoo goeden indruk
hebben achtergelaten. Dat alles is
waarachtig, ik ben er trotsch op dit te
kunnen verklaren meer geweest dan
een goed vlagvertoon van onze rood
witte kleuren. Het was een goed vlag
vertoon voor ons dierbaar rood, wit en
blauw!"
Advendo speelt
„Stormeiland"
De Tooneelvereeniging Advendo
bracht gisteravond het romantisch-dra-
matische en huilerige „Stormeiland"
ten tooneele en de opvoering was in
overeenstemming met het „scenario".
Neen, een gelukkige keuze kunnen we
het niet noemen, dit „Storlmeiland",
dat alleen zijn stormen laat zien in de
huiskamer van den vuurtorenwachter
Gijs Dekker, wiens zoon Jan rondloopt
met een idée-fixe: een reddingboot voor
het eiland, waarvoor ook zijn overleden
vrouw tot aan haar dood geijverd heeft.
Hoe moeilijk het hem valt zijn vrouw
te vergeten als Rebekka op Mandcr-
ley is. is zij steeds om hem heen. ten
slotte vindt hij in Kristien een nieuwe
levensgezellin maar hij belooft zich
zelf plechtig niet te trouwen voordat
het eiland zijn reddingboot heeft.
Er ontstaat een hevig conflict tus
schen hem en zijn pleegbroer Arie. die
ook van Kristien houdt. Kristien ver
kwijnt zienderoogen, wat Arie niet ont
gaat. Klaarheid en wat meer werke
lijkheid komt er pas in III. Het eiland
krijgt zijn reddingboot, die. als er een
schip in nood is, op het eerste noodsein
uitvaart.
Als de bezoeker de uitvoerenden
zoodanig ter wille is om de er wat al te
dik opliggende romantiek over het
hoofd te zien. of als hij dii misschien
mooi vindt, zou hij het spel kunnen
loven. Een stukje werkelijkheid vinden
we alleen in de figuur van den kunst
schilder Oom Leo. uitstekend vertellet
door den heer Ko van der Wel: en naast
hem moeten we den heer de Weerd
noemen, die den pleegzoon Arie goed
uitbeeldde, alhoewel ook hij af en toe
wel eens wat te theatraal deed. De heer
Jan Wijker maakte van zijn naam
genoot Jan Dekker, de hoofdpersoon,
een innerlijk bewogen persoonlijkheid
en hij slaagde er uitstekend in het on-
menschelijke van diens karakter tot
uiting te brengen. Een rol overigens,
waar een dilettant een heele kluif aan
heeft.
„Advendo" beschikt over een mr
van goede krachten, die ongetwijfeld
met een aardig blijspel eer zouden we
ten te behalen, vooral op een avond die
met een bal besloten wordt, zoodat
de bezoekers uit den aard der zaak
grootendeels jongelui ziin.
S. B.
Een conflict op cle Wega
Op den Poolschen trawler Wega, die
eenigen tijd geleden in de Visschershaven
arriveerde, is een loonconflict ontstaan
tusschen de opvarenden en de reederij. Er
werden inmiddels besprekingen gehouden,
maar deze hebhen niet tot het gewenschle
resultaat geleid. Het machinekamer-per-
soncel weigerde te varen, zoodat het ver
trek moest worden uitgesteld.
s.s. johan de Witt
Op ons bureau Kennemerlaan 154 liggen lijs
ten ter inzage met namen van de passagiers
van het s.s. Johan de Witt.
Het schip komt vermoedelijk op 15 Septem
ber te Amsterdam aan.
VANGSTBERICHT SCHEVENINGEN
Hedenmorgen waren te Seheveninigen aan
de markt 25 schokkers en bootjes met teza
men 350 kisten versche visch. Tot hedenmor
gen waren nog geen haringschepen binnen
gekomen. De vangstberichten van hedenmor
gen luiden: SCH 97. 1 kantje; SC-H 73, 1!
kantjes; SCH 95 17 kantjes; SCH 180, 1 kantje
SCH 03, 8 kantjes; SCH 150, 40 kantjes; SCH
275, 34 kantjes; SCH 254, geen vangst; SCH
341, 1 kantje; SCH 159, 17 kantjes, SCH 39
geen vangst; SCH 264, geen vangst; SCH 333,
60 kantjes, SCH 125, 14 kantjes; SCH 14, giste
ren 130 kantjes: SCH 274, 1 kantje; SCH 332.
15 kantjes; SCH 23. 17 kantjes; SCH 78. 10
kantjes; SCH 225, 1 kantje; SCH 314. 1
kantje; SCH 200, 10 kantjes; VL 132, 8 kantjes.
KW 39, 40 kantjes uit 40 netten; KW 32, 2
kantjes; KW 144, 80 kantjes uit de halve
vleet; KW 50, 100 kantjes, KW 175, 100 kantjes
uit de halve vleet.
Vlugge reis van de Vios 5
De stoomtrawler Vios 5 heeft op zijn
laatste reis niet weinig geprofiteerd van
den haringovervloed in de Noordzee. De
trawler was Woensdag 4 September naar
zee vertrokken en was Maandagmiddag
aan den afslag met 1000 kisten versche
haring.
Aanvoer drijfnetharing
Van de drijfnet-haringvisscherij kwamen
alhier binnen de KW167 met 511 kantjes
en 180 kisten versche en de KW 27 met 384
kantjes en 500 kisten versche, totaal 895
kantjes en 680 kisten versche.
Om het damkampioenschap
van Nederland
De derde en vierde ronde van den strijd
om het damkampioenschap van Nederland
worden Zaterdag en Zondag, wat groep A
betreft, in Goes gespeeld. In deze groep is
de D.C.IJ.'er Ligthart ingedeeld, die zoo
als men weet zijn eerste twee partijen wist
te winnen. In de 3e ronde speelt Ligthart
tegen Van Doorn, in de 4e ronde tegen
Kinnegin.
Dukel in groep B speelt Zaterdag tegen
Wagter en Zondag tegen Banstra.
Wij vertrouwen, dat beiden een behoor
lijk aantal punten in deze ronden zullen
behalen.
Marktbericht van Woensdag
Aangevoerd werden 2900 kisten versche
haring en 550 kisten versche visch. De
trawlers besomden 34306.
Verdere besommingen: versche haring:
KW134 Katwijk II f21450, KW227 Karei
Doorman f 12626, KW25 f 11305; kustvis-
schers: IJM241 f138. IJM207 f76. IJM202
f 182, IJM343 f 212, UK119 f 83, KW109 f 59,
IJM318 f52.
VELSEN
Hoe B. en W. de functies
verdeelden
Het cplloge van burgemeester en wet->
houders heeft de functies als volgt ver
deeld:
Burgemeester: Keuringsdienst, Brand
weer, Stedebouwkundige vraagstukken
betreffende den Wederopbouw en takken
van dienst volgens de wet.
Wethouder W. F. Visser: Openbare
Werken, Volkshuisvesting en Grondbe
drijf.
Wethouder A. J. van Leusen: Onderwijs,
Gasbedrijf, Waterleidingbedrijf, Genees
kundige Dienst, Parken en Plantsoenen,
Sport en Cultureele Zaken.
Wethouder Th. Kruisman: Sociale Za
ken, Personeelsaangelegenheden, School-
voeding en Kleeding, Consumentencrediet.
Te benoemen 4e wethouder: Financiën,
en Verificatie, Reinigings- en Ontsmet-
tingsdienst.
Als vervanger van den Burgemeester is
aangewezen: Wethouder W. F. Visser en
verder achtereenvolgens de wethouders
A. J. van Leusen. Th. Kruisman en de te
benoemen 4e wethouder.
Kinderen uit Engeland terug
Naar wij vernemen komen de kinderen,
die sinds 28 Aug. ouder auspiciën van de
World Friendship Association een uit
stapje naar Engeland maken, a.s. Vrijdag
terug verwacht worden. Zij arriveeren
per trein aan het station VelsenIJmui-
den-Oost om 12.25 uur.
Supportersvereeniging
„Geel Zwart"
Nadat de Supportersvereeniging „Geel
zwart" twee maanden geleden reeds een
poging heeft aangewend om haar leden,
welke door de evacuatie verspreid waren,
weer bijeen te brengen, zal heden Don
derdagavond opnieuw een vergadering
worden belegd, welke gehouden wordt in
het ontspanningslokaal van de Java-deu-
ren fabriek.
BEVERWIJK
Vooren werd vijfde in
Zwitserland
Zondag namen Arie Vooren en Theo
Middelkamp deel aan het wielercrite-
rium voor beroepsrenners in Schaff-
•hausen De Italiaan Bartali won en leg
de de 100 k.m. af in 2 uur 35 minuten.
Arie Vooren eindigde op de vijfde
plaats en Middelkamp op de dertiende.
Waterkrachtcentrales
in Nederland mogelijk?
Waterkracht was tot dusverre alleen in
staat om energie voor industrïeele doel
einden op te wekken, indien men over
stroomend water beschikt, dat in rivieren
met groot verval voldoende snelheid ont
wikkelen kan.
Ir. R. Kolkman, die zich reeds 15 jaren
hiermede bezig heeft gehouden, meent dat
ook de langzaam stroomende Nederland-
sche rivieren gebruikt kunnen worden
voor 't opwekken van electrischen stroom.
In tegenwoordigheid van ingenieurs van
het ministerie van Energie, dat veel be
langstelling voor zijn plannen aan den dag
legt. heeft hij te Amsterdam een demon
stratie gegeven met het apparaat, dat hij
na veel proefnemingen ontworpen heeft.
Het principe, dat zeer eenvoudig is. werd
hem aan de hand gedaan door de verbete
ringen, die Amerikaansche waterbouwkun
digen omstreeks 1930 uitvoerden aan het
stroombed van de Mississippi. Zij beston
den in het glad maken van het stroombed,
waardoor de snelheid van het water toe
nam en de wrijvingsenergie van het water
vrijkwam voor andere doeleinden.
Door een zeer klein gedeelte van de be
treffende rivier in een betonnen geleide-
kanaal met gladde wanden af te voeren,
kan de snelheid van het water voldoende
worden verhoogd, om een stel schoepen in
beweging te brengen, die een dynamo in
werking stellen. Bij een snelheid van het
water van 3 Meter per seconde in kanalen
van 10 Meter breedte en 2l/> Meter diepte,
die buiten de beddingen worden aangelegd
en dus het scheepvaartverkeer niet hin
deren, kan men van het door ons land af
vloeiende water ten minste 2 mïllioen kub.
Meter ten nutte maken voor het opwekken
van ruim 250.000 Kilowatt.
Deze snelheid is volgens de plannen van
ir. Kolkman gemakkelijk te bereiken en
er zou op deze wijze een methode gevon
den zijn om het verbruik van electrische
energie in ons land, dat ongeveer twee
milliard kilowattuur bedraagt, op veel
goedkoopere wijze te leveren dan tot dus
ver het geval was. Als men bedenkt, dat
er 5 ton kolen noodig zijn voor het op
wekken van 1 kilowatt per jaar, dan zou
de volledige toepassing van het systeem
van ir. Kolkman een besparing beteekencn
van bijna een millioen ton kolen. De aan-
schaffingskosten bedragen voor een in
stallatie met een capaciteit van 1000 K.W.
ongeveer Va millioen gulden.
„Palestina
is een Arabisch land"
Een klas voor kleuters
in de Da Costaschool
Door den bouw van de noodwoningen
aan Hoflaan en Noorderlaan. in welke
woningen zich 6teeds meer gezinnen gaan
vestigen, is de Da Costa-school in een
volkrijke buurt tomen staan.
Bestonden ree ïór 1940 bij de School-
vereeniging planten om aan dit schoolge
bouw ook kleuteronderwijs te geven,
hiervan kwam door verschillende omstan-
stigheden niets. De bezetting was oorzaak,
dat deze plannen tijdelijk werden opge
schort. De bouw van de noodwoningen
was echter aanleiding om de oude plannen
weer op te vatten en de commissie-onder
leiding van dokter A. de Groot de noodige
stappen tot het vormen van een kleuter
school te doen ondernemen. Het resultaat
was, dat thans aan de Da Costa-school
ook kleuteronderwijs wordt gegeven in
een leegstaand lokaal.
Dat deze kleuterschool in de omgeving
zeer gewild is. bewijst wel, dat er nu
reeds ruim dertig kleinen worden bezig
gehouden. De belangstelling van vele
ouders, die hun kleintjes gaarne enkele
uren onder goede hoede en leiding willen
stellen, is zoodanig, dat in afwachting van
eventueele uitbreiding, waarbij dan tevens
naast het hoofd dezer kleuterklas, mej.
Van Doorn, een tweede kracht zal kunnen
worden aangesteld, een wachtlijst is aan-
legd. Waaruit duidelijk blijkt, dat de Da
Costa-kleuterschool in een behoefte voor
ziet.
Bij het begin van de zitting van den
i tweeden dag der conferentie te Londen
I over de Palestijnsche kwestie waren Att
lee, Bevin en Hall, de Britsche minister
van Koloniën aanwezig. De Syrische af
gevaardigde, Farisel Khoeri, gaf van Ara
bische zijde een formeel antwoord op de
openingsrede, welke Attlee heeft uitge
sproken. Hij zeide, dat geen enkel gedeelte
van Palestina behoorde te worden afge
scheiden om het in te richten als tehuis
voor volkeren van verschillende nationa
liteit. Hij legde er den nadruk op, dat de
Arabieren gekant waren tegen de oprich
ting van een Joodschen staat in Palestina.
Hij verklaarde, dat de Arabieren het eens
waren met Attlee inzake de mogelijkheid
van een oplossing, doch hij onderstreepte,
dat geen oplossing gevonden zou worden
door meer Joden toe te laten of door het
oprichten van een Joodschen staat, maar
wel op de „natuurlijke en eenvoudige"
wijze van erkenning van Palestina als een
Arabisch land.
Een woordvoerder der Arabische lan
den heeft gisteren op de Palestijnsche con
ferentie Attlee gewaarschuwd dat in Pa
lestina een burgeroorlog dreigt tenzij de
Britsche regeering in staat zal blijken het
Joodsche terrorisme te onderdrukken.
Deze waarschuwing werd uitgesproken
door den president van de Syrische Kamer
van afgevaardigden, Faris Bey El Khouri,
die de meening van alle Arabieren weer
gaf. El Khouri achtte de natuurlijke op
lossing van de Palestijnsche kwestie dat
den Arabieren in dat land het recht ge
geven wordt veilig te leven en hun eigen
lot te bepalen op grond van de democra
tische beginselen.
