Byrnes
Europeesche Statenbond noodzakelijk
Fransche ambtenaren staken
«Ie Jaargang No. 18438 1 1 y^^% V 1 y» y» y% Maandag 23 September ioi«
Bureaux: Kennemerlaan 154. I III IJ I ij tT I Jl J IJ I IJ III Uitgave van de Stichting
IJmuiden - Telefoon 5437 Voorlichting te Haarlem.
Te Haarlem: Gr Houtetr. 93. Kenneilter Editie V3Ü Haarlems Dagblad Abonnementen: p. week 31 et
Telefoon 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pecreboom per kwartaal f 4.
PRESIDENT Truman heeft zijn minister
van Handel, Henry Wallace, die met
zijn instemming een buitenlandsch politiek
beleid in het openbaar had aanbevolen,
dat volkomen in tegenstelling was aan dat
van den minister van Buitenlandsche Za
ken, tenslotte toch verzocht om af te tre
den. Een dag tevoren had hij hem slechts
laten beloven, dat hij geen verklaringen
meer zou afleggen eer de vredesconferen
tie in Parijs was afgeloopen. De indruk,
dat een allesbehalve vaste koers in
Washington gevolgd wordt, en dat invloé-
den van buiten zich met wisselend succes
in het Witte Huis doen gelden, wordt hier
door nog eens versterkt.
Byrnes, die zich tijdens den geheelen
politieken storm van de afgeloopen week
van mededeelingen in het openbaar heeft
onthouden en die van den president een
telegram heeft ontvangen waarin hij be
dankt wordt voor zijn verdraagzame en
begrijpende houding, is dus overwinnaar
gebleven, al heeft Wallace nu voor de
radio de verklaring afgelegd, dat hij den
strijd zal voortzetten omdat hij den vrede
en dus het heil der wereld met Amerika's
buitenlandsche politiek gemoeid acht. Hij
zai dat dan als ambteloos burger moeten
doen. Ongetwijfeld heeft hij medestanders
en zij moeten behooren tot den linkervleu
gel der democraten. Hij wil niet mede
werken aan een beleid, waarin hetgeen hij
Engelands imperialistische politiek noemt
wordt gesteund. Hij wil met Rusland on
derhandelen over een verdeelïng in in-
vloeds-zönes, waarvoor Byrnes niets voelt.
Hij heeft met zijn beschouwing over En-
gelsch imperialisme de Engelschen uil hun
tent gelokt Zij hebben de beschuldiging
afgewezen en den bal teruggekaatst: het
zijn volgens hen juist de Amerikanen, die
tegenwoordig met hun belangenpolitiek in
het Nabije Oosten een machtspolitiek voe
ren, die Engeland achterwege laat. De
Britsche regeering heeft door haar houding
ten aanzien van Brltsch-Indië bewezen
dat zij andere opvattingen huldigt. En zoo
meer.
Het is niet zoo eenvoudig deze verhou
dingen in zwart en wit vast te stellen.
Met alle erkenning van de goede bedoe
lingen der Britsche regeering zal menige
belangstellende in buitenlandsche relaties
zich blijven afvragen hoe het in de practijk
den Britten mogelijk zal blijken, geen im
perialistische politiek te voeren
Het is eveneens moeilijk de waarden van
het beleid van Byrnes te. schatten, temeer
nu wel gebleken is dat dit geenszins on
aantastbaar is in zijn eigen land, Het. ge
beurde van de afgeloopen week schijnt te
bewijzen, dat gebeurtenissen en de wisse
lende invloeden op den president het tot
een onzekere zaak maken. Een krachtige
leiding der buitenlandsche politiek gaat
zeker nog niet van Amerika uit.
En de persoon van Byrnes schijnt daar
toe ook niet bijzonder geëigend. Tijdens
Roosevelt's bewind in oorlogstijd was hij
leider van de oorlogsproductie. Hij stond
toen bekend als een goed organisator en
als de geschikte man om staats- en parti
culiere belangen met elkaar tot overeen
stemming te brengen. Hij was sterk in
compromissen en hij was ook de man, die
in 1944 Truman's candidatuur voor het
vice-presidentschap aanbeval, toen Wallace
als te zeer links-georiënteerd werd be
schouwd. Truman werd vice-president in-
plaats van Wallace en toen Roosevelt stierf
en hij hem opvolgde benoemde hij Byrnes
tot minister van Buitenlandsche Zaken,
waaruit een erkenning voor ontvangen
hulp bleek.
Evenmin als een andere prominente mi
nister in dezen tijd. de Franschman Bi-
dault, kon Byrnes op internationale er
varing bogen maar evenals Bidault
bleek hij zich snel en handig in de
zaken te kunnen inwerken Overigens
heeft Bidault den indruk gewekt, een man
van grooter kaliber te zijn. En Byrnes is
de woordvoerder van de buitenlandsche
politiek van het machtige Amerika.
De Zwitser Jungk heeft hem in het
Züricher blad Die Weltwoche geschetst
als een man. die geen vast beleid weet te
voeren en die schuldig is aan de vele
koerswijzigingen van de Amerikaansche
buitenlandsche politiek sinds Roosevelts
dood Hij verwijt hem gebrek aan karak
ter. Hij merkt op dat hij „Roosevelts
erfenis" niet wil verraden en tevens
wordt beïnvloed door hen, die willen dat
hii de verzoenings-gezinde politiek van
den ouden president jegens Rusland prijs
geeft. Hij laboreert aan wisselende stem
mingen en komt sterk onder den invloed
van critiek. Gaarne wil hij met. iedereen
op goeden voet blijven en vaak ziet hij
op tegen beslissingen. Zijn critici verwij
ten hem gebrek aan ruggegraat en vrees
voor hel verlies van zijn populariteit.
Jungk spreekt over „Amerikanen, die
met ontzetting zien hoe Roosevelts groote
erfenis verprutst wordt" en over ..pro
vinciale politici, die de politiek naar
doodloopende sloppen stuwen", terwijl be-
- hoefte bestaat aan groote vredesleiders,
mannen die inter-continentaal denken.
Wie deze Zwitsersche critiek wat te
scherp acht zal niettemin erkennen moe-
- ten. dat de Amerikaansche koers in de
buitenlandsche politiek onzeker blijft en
Europa niet bemoedigt. R. P-
De reeks wordt voortgezet.
Een Amerikaansche bommenwerper
is in de nabijheid van het vliegveld van
Washington omlaaggestort. Een aantal
militairen werd gedood. Nadere gege
vens zijn nog niet bekend.
Internationale commissie acht UNO
en Veiligheidsraad machteloos
„De Internationale Commissie voor Be-
studecring van Europeesche Aangelegen
heden", die twee jaar geleden werd opge
richt en bestaat uit vertegenwoordigers
van zes Europeesche landen, n.l. Engeland,
Nederland, België, Denemarken, Frankryk
en Noorwegen, heeft dezer dagen een op
zienbarend document overhandigd aan de
ministers van Buitenlandsche Zaken en de
minister-presidenten van verschillende
staten, waarin de meening der commissie
leden wordt weergegeven ten aanzien var
de politieke Jjjn die Europa in zijn ont
wikkeling zal moeten volgen om te helpen
b\j de schepping van een nieuwe wereld.
De commissie verklaart in dit document
dat de organisatie der Vereenigde Volken
in haar huidigen vorm er niet in zal sla
gen een nieuwen oorlog te voorkomen, en
dat de Veiligheidsraad machteloos zal blij
ken. Een wereldstatenbond te vormen,
waarvan de leden onderworpen zijn aan
j internationaal recht en een internationale
wet is de eene mogelijkheid de vor
ming van statengroepen. die zich later
zullen vereenigen, de andere. Voor Europa
verkiest de commissie de vorming van
een statenbond, zooals Churchill die aan
prijst. aldus het rapport.
Men zou er mee kunnen volstaan in
ieder parlement een politieke groep op te
richten, die de vorming van een inter
nationalen statenbond tot doel heeft. De
groepen zouden onderling overleg kunnen
plegen en de statuten vaststellen voor een
algemeene wetgevende vergadering. De
Sovjet-Unie zou in den statenbond worden
opgenomen en Duitschland eveneens, in
dien het voldoende garanties geeft, dat het
vredelievende bedoelingen heeft. Inter
nationalisatie van streken als het Roerge
bied en Triëst onder bescherming van de
U.N.O. zou het mogelijk maken, dat de
gespannen toestand in deze streken den
tijd heeft zich gunstig te ontwikkelen.
Reuter meldt nader, dat volgens de in
dit document vervatte verklaring één van
de voornaamste fouten van de organisatie
der U.N.O. gelegen is in het feit. dat het
een internationaal tribunaal is. dat is in
gesteld om recht te spreken over staten,
die niet zijn overeengekomen zich aan een
gemeenschappelijk recht te onderwerpen
en daarom een onafhankelijke politiek vol
gen om hun eigen verlangens te bevredi
gen. Naast deze internationale rechtgeven-
de macht moet daarom volgens deze com
missie een internationale wetgevende
macht staan. Verder oefent de commissie
critiek uit op het vetorecht, dat ieder der
vijf groote mogendheden in de gelegenheid
stelt zich te verzetten tegen elk besluit
der U.N.O. dat zij niet in haar belang acht.
De commissie bestaal uit 31 leden, staats
lieden, parlementsleden en vooraanstaan
de persoonlijkheden.
Engeland is onder anderen vertegen
woordigd met lord Van Sittart. voorheen
permanent onderstaatssecretaris; Frank
rijk met Herriot. ex-minister-president;
Paul Claudel, lid van de „Académie Fran-
gaice" en voorheen Fransch ambassadeur
Harriman de opvolger
van Wallace
President Truman heeft te Washing
ton medegedeeld, dat hij den ambassa
deur der Ver. Staten in Engeland,
Averell Harriman tot opvolger van
Wallace als minister van Handel zal be
noemen.
te Washington; en Joliot Curie, directeur
van het nationale centrum voor weten
schappelijk onderzoek. Jhr. mr. F. Bee-
laerts van Blokland, minister van staat,
ex-minister van buitenlandsche zaken,
heeft voor Nederland zitting in deze com
missie.
Het document is 20 September aan de
minister-presidenten en ministers van bu;
tenlandsche zaken van verschillende staten
overhandigd.
Fantasie rond
de commissie-generaal
Zij zou ,,Repoeblik erkennen
De „Evening News" bevat een bericht,
van het Amerikaansche persbureau As
sociated Press, volgens hetwelk de Ne-
derlandschc commissie-generaal den
Republikeinschen autoriteiten infor
meel heeft medegedeeld dat zij voor
nemens is het gezag van de regeering-
Sjahrïr over Java en Sumatra te er
kennen. De secretaris van de commis
sie-generaal, Sanders, heeft deze be
richten gekenschetst als „volslagen non
sens".
De voorzitter van de commissie-gene
raal. prol'. Schermerhorn heeft officieel
verklaard, dat ..de bewering van de
wereldpers en radio, dat de commissie-
generaal tegenover vertegenwoordigers
van de republiek zekere ini'ormeele,
politieke beloften zou hebben gedaan,
op zuivere fantasie berust".
„Tot nu toe", aldus prof. Schermer
horn, „is het eenige contact, dal de par
tijen hebben gehad, een onofficieele be
spreking lusschen de heeren Schermer
horn. van Mook en Soedarsono. den re
publikeinschen minister van Binnen-
landsche Zaken, geweest waarbij uit
sluitend problemen van evacuatie, het
stop zetten der vijandelijkheden en den
technischen kant van de hervatting der
besprekingen ter sprake zijn gekomen".
Hef woord is aan.
Gustave le Bon:
In onze dagen kan een eco
nomische strijd den over
winnaar verrijken; een mi
litaire strijd ruïneert hem
voor langen tijd.
Militair gedood
de hoofdstad
in
Politie verhindert demonstratie
tegen troepenuitzending
Reeds eenige dagen geleden waren
door zekere groepen voorbereidingen,
getroffen, om in Amsterdam demonstra
ties te houden tegen het uitzenden van
troepen naar Nederlandsch-Indie. Zon
dagavond verzamelden zich op verschil
lende punten in de binnenstad groepjes
demonstranten. De Amsterdamsche po
litie. bijgestaan door de militaire poli
tie. dit voor het geval, dat ook militai
ren aan de demonstraties zouden deel
nemen. greep echter in voor dat zich
een stoet kon vormen. Op den Haarlem
merdijk moest de politie met kracht op
treden. waarbij zelfs enkele schoten
vielen. Hierbij werd een militair, die
weigerde gehoor te geven aan de som
matie van de militaire politie, door te
loopen. zoodanig getroffen, dat hij latei-
is overleden.
IJsland wordt ontruimd
Naar verluidt zal de Amerikaansche
marine heden beginnen haar basis op
IJsland te ontruimen.
0]i liet internationaal filmfestival, dat
in Venetië op 13 September gesloten werd.
heeft de jury ais de beste Russische films
aargewezen: „Gramschap". „De Or.cverwon-
nenen" en de de documentaire „In dc Zand
woestijnen var. Centraal Azië".
Het parlement van de Faroer-eilandcr»
heeft besloten der. wil van het volk. zooals
deze in het plebisciet van de vorige week tot
ui ling is gekomen, ter. uitvoer le bi et:,gen.
Tevens werd besloten, dat de afscheiding van,
Denemarken op wettelijke wijze zou ge
schieden.
Smokkelaars hebben vrij spel
De Fransche ambtenarenstaking bij het
ministerie van Financiën schaft veie pro
blemen. De ernst van den toestand weer
spiegelt zich in de woorden van Pierre
Neymayer. secretaris-generaal der amb-
tenarenorganisatie, die verklaarde: „Het
is nu slechts een kwestie van geweld tus-
schen de regeering en ons". Deze woor
den dient men te zien. als vervolg op een
verklaring van Bidault, dat de regeering
niet kon en niet wilde besluiten tot het
verstrekken van een voorschot op toe
komstige loonsverhoogingen.
Berichten, die uit de provincie te Parijs
binnenkwamen, meldden dat de staking
daar „honderd procent" is. In Parijs zelf
functionneert geen enkele tak van het
ministerie van Financiën.
In Frankrijk ziet men nu met belang
stelling naar Bidauits volgenden maat
regel uit. Voor het eerst in de geschie
denis van Frankrijk zijn de grenzen on
bewaakt. waartoe dit gebied wijd open
staat'voor den grensnandel. Langs de
Zwitsersche grens zaten de douane
ambtenaren en de grensbewakers rustig
te kaarten en glimlachend te kijken naar
de mannen en vrouwen, die met koffers
In de buurt van Londen ontspoorde een trein van de Southern Railway. Een
gedeelte viel van den hoogen spoordijk op het terrein van het Catford-stadion.
Er waren verschillende dooden te betreuren.
vol zwarte koopwaar Frankrijk binnen
kuierden.
In financieele kringen maakt men zich.
in het bijzonder bezorgd over de groote
sommen verboden valuta, die Frankrijk
thans ongetwijfeld binnenstroomen en de
stabiliteit van de franc in gevaar zullen
brengen. Een officieele verklaring is over
dit aspect van de staking nog niet uit
gegeven.
De staking der l'inancieele ambtenaren
vindt weerklank in andere officieele
bedrijven. Zoo hebben de ambtenaren van
openbare werken in de beroemde porce-
leinstad Limoges aangekondigd da', zif
heden gedurende vier en twintig uur in
staking zullen gaan om de aandacht te
vestigen op de noodzakelijkheid van her
ziening hunner loonklasse.
Aan de Belgische grens bleven de doua
nes op hun posten, doch verrichtten geen
werk. Op enkele punten controleerde de
politie de identiteit van de reizigers, maai.
nam geen maatregelen tegen mogelijke
smokkelarij. De Belgische arbeiders die in
Roubaix en Tourcoing werken, konden
zonder controle de grens passeeren.
In Bordeaux debarkeerden de passagiers
van de Jamaica. Zij trokken voorbij de
douane, die werkeloos toekeek. De politie
plaatste posten in het havengebied om,
eventueele incidenten te voorkomen, maar
verrichtte geen douane-onderzoek.
De smokkelaars zijn buitengewoon te
vreden. Zij verwachten groote zaken te
doen voordat de staking voorbij is. Da
prijzen op de zwarte markt :n Frankrijk
zullen vermoedelijk scherp dalen, tenge
volge van den verwachten grooten toevloed
van gesmokkelde waren, meldt Un. Press.
Weerbericht
VERANDERLIJK
Verwachting geldig van Maandagavond
tot Dinsdagavond: Aanvankelijk geheet
bewolkt met éenlgen regen. Later tijde
lijk brekende bewolking, Matige Zuid-
Westelijke tot Westelijke wind. Iets
koeler.
Geen plannen voor een
onderhoud Truman-Stalin
Persberichten, volgens welke Tru
man, ingeval de Amerikaansche delega
tie te Parijs geen goede resultaten zou.
verkrijgen, een onderhoud met StalLn
zou hebben, beantwoorden, aldus Ross.
pers-secretaris van Truman, niet aan de
waarheid. Sedert het ontslag van Wal
lace, aldus Ross, heeft Truman geen
mededeelingen van Byrnes ontvangen.
