IJmuider Courant
Groote Vier erkennen het recht
van de kleinen
Wilde stakingen in Amsterdam, als protest
tegen troepen-uitzending naar Indië
Nieuwe Russische propaganda-manoeuvre
6 ie Jaargang No. 1S439
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtsfcr. 03
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Dinsdag 24 September 1940
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
Bij de beslissing over de Italiaansche koloniën
De „Groote Vier" hebben gisteren een
nieuwe verklaring gepubliceerd over de
toekomst van de Italiaansche koloniën in
Afrika, waarin het recht van „andere be
langhebbende regeeringen" oin bij de be
schikking over deze gebieden gehoord te
worden, wordt erkend. De regeeringen van
de vier groote mogendheden verklaren
hierbij tevens besloten te hebben, binnen
een jaar na het in werking treden van het
vredesverdrag met Italië gezamenlijk te
zullen beslissen over de uiteindelijke ver
deeling van het territoriaal bezit van Italië
in Afrika, waar Italië alle rechten en aan-
spraken op verliest.
Bij verschil van meening zullen de groote
vier de algemeene vergadering der U.N.O.
om een aanbeveling verzoeken en deze
aanbeveling aanvaarden en tot uitvoering
brengen.
Commissies van onderzoek zullen, naar
de vroegere- Italiaansche koloniën worden
gezonden om aan de plaatsvervangende
ministers aanvallende gegevens te ver
schaffen en zich op de hoogte te stellen
van de meening der plaatselijke bevolking.
Volgens Reuters diplomatieken cor
respondent te Parijs is men van meening,
dat met „belanghebbende regeeringen"
onder meer de dominions worden bedoeld.
De Sovjet-Unie heeft bijvoorbeeld nooit
officieel verklaard, dat zij voor landen als
Zuid-Afrika, Britsch-Indië, Australië en
Nieuw-Zeeland, die het nauwst bij den
strijd in Noord-Afrika zijn betrokken ge
weest, het recht erkent om gehoord te
worden.
Uit Parijs wordt gemeld, dat de nieuwe
verklaring van de groote vier inzake de
Italiaansche koloniën in Afrika bedoeld is
als tegemoetkoming aan Zuid-Afrika,
Australië en Nieuw-Zeeland. Troepen van
deze landen hebben geholpen bij het ver
drijven der troepen van de as uit Afrika.
Groote Vier bjjeen.
Te Parijs werd gisteravond bevestigd,
dat de groote vier hedenmiddag bijeen zul
len komen. De vergadering is door het
Fransche staatshoofd, Bidault, bijeenge
roepen, op voorstel van den Britschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Bevin,
Men meent te weten, dat Bevin het voor
stel tot deze bijeenkomst deed in een nota
aan Bidault, als gastheer-voorzitter der
Vredesconferentie, en afdrukken naar de
beide andere ministers verzond.
Het doel der bijeenkomst, zooals voor
gesteld door Bevin, is bespreking van de
agenda der conferentie. De vergadering
begint om vier uur.
Amerika zwicht.
In de economische commissie voor den
Balkan deelde de afgevaardigde der V. S„
Thorp, heden mede, dat zijn land den eisch
tot volledige vergoeding voor oorlogs
schade, toegebracht aan bezit van onder
danen der U.N.O. in Roemenië intrekt.
Thorp verklaarde, dat een nieuw amende
ment zou worden ingediend, waarin de
nieuwe verminderde eisch vervat zou zijn.
Dit beteekent, dat Amerika tegemoet komt
aan het Russische standpunt.
Tegenoffensief der
zwarte pieten?
In de hoofdstad zijn Prijsbeheer-
sching, C. C. D. eh Economische
politie een offensief begonnen tegen
den zwarten handel, waarbij niet
onbelangrijke partijen sigaretten,
fietsbanden en andere begeerens-
waardige artikelen in beslag worden
genomen. Een deel van deze „buit''
was ondergebracht in het Oostindisch
Huis in de Oude Hoogstraat hetgeen
blijkbaar aan de tegenpartij niet
onbekend is gebleven. Bij een nach
telijke inbraak werden namelijk
150.000 Camels, Players en Chester
fields, 12 fietsbanden en een partij
sterke drank „heroverd".
Evacuatie wordt hervat.
Uit betrouwbare bron wordt verno
men, dat de evacuatie van geïnterneer
den uit het binnenland van Java op 26
September zal worden hervat.
Paul Robeson bij Truman
Een delegatie van negers met Paul Ro
beson aan het hoofd, heeft een bezoek aan
het Witte Huis gebracht, alwaar Robeson
te kennen heeft gegeven, dat „indien de
xegeering geen maatregelen tegen het
lynchen neemt, de negers der Vereenigde
Staten die maatregelen zelf zullen treffen."
Robeson wees president Truman erop,
dat de toestand met betrekking tol het
lynchen „een nationaal probleem" vormt.
Fransche stakingen
geëindigd.
Dc stakingen der employés bij het Fran
sche ministerie van Financiën, der douane
beambten en zekere andere rijksambtena
ren zün gisteravond na vier dagen geduurd
te hebben, geëindigd.
Deze beslissing is medegedeeld door het
bestuur van den betrokken vakbond, die
in' totaal 100.000 leden telt. Het werk zal
hedenmorgen worden hervat.
Weer extra vleesch
Gedurende het tjjdvak van 24 September
tot en met Zaterdag 12 October geeft bon
529 Vleesch recht op het koopen van 100
gram vleesch.
Bommea voor Stalin
in 1939.
Het Amerikaansche departement van
Oorlog heeft documenten gepubliceerd,
waaruit blijkt, dat de Japanners In 1939
een poging gedaan hebben om Stalin om
het leven te brengen. In een memoran
dum van Himmler van Januari 1939,
naar aanleiding van een bezoek van hem
aan Osjima, den voormaligen Japan-
schen ambassadeur in Berlijn wordt ge
wag gemaakt van het complot. Het me
morandum luidt:
„Generaal Osjima houdt zich bezig
met plannen voor de ondermijning van
de Sovjet-Unie. Tot dusverre is het hem
gelukt tien Russen met bommen over
de Kaukasische grens te krijgen. Zij
hadden tot taak Stalin te vermoorden".
Het complot mislukte en Himmler
schreef later, dat een aantal andere
Russen, die eveneens door Osjima waren
uitgestuurd, aan de grens neergeschoten
werd.
Hef woord is aan.
d' Alembert:
De overdrijving, die er op
uit is kleine dingen le
vergrooten, rfiaakt ze nog
kleiner
La Harpe:
Men verzwakt altijd wat
men overdrijft.
Russisch büaol legem
Russische bladesn
In een hoofdartikel van het blad. „Cul
tuur en Leven", een orgaan van het cen-
ti-ale comité van de Russische communis
tische partij, wordt critiek geoefend op de
centrale Russische pers wegens haar „on
bevredigende voorlichting op het gebied
van internationale aangelegenheden en
buitenlandsche politiek". Volgens he.
hoofdartikel zijn zelfs zulke bladen als ei -
Izvestia (regeering), de Roode Ster (leger
de Komsomolskaya Pravda (jeugd) en de
Trud (vakvereenigingen) wat betreft hun
buitenlandsche afdeelingen slecht ge
organiseerd. De bezwaren zijn, dat zij het
buitenlandsche nieuws niet tijdig drukken
en belangrijke internationale, gebeurtenis
sen niet op haar juiste waarde weten te
schatten.
Averell Harriman, Amerikaansch am
bassadeur te Londen, zal Henry Wallace
opvolgen als minister van Handel der
Vereenigde Staten. De onlangs afgetre
den afgevaardigde bij den Veiligheids
raad, Stettinius, wordt genoemd als
toekomstig ambassadeur te Londen.
„Vergrooting der Amerikaansche
productie: basis voor vrede".
Averell Harriman, Amerikaansch
ambassadeur in Londen, die Wallace als
minister van Handel zal opvolgen, heeft
in een verklaring tegenover de pers in
Londen gezegd: „ik ga volkomen ac-
coord met de buitenlandsche politiek
van president Truman en Byrnes, die
voortbouwen op de hoogc beginselen en
doelstellingen van wijlen president
Roosevelt. Dat is de weg naar den vrede.
Ik maak gaarne gebruik van de ge
legenheid om tot het kabinet van Tru
man toe te treden als minister van
Handel. Gedurende de laatste zes jaren
ben ik in de gelegenheid geweest om
uit eerste hand de ernstige economische
problemen, waarmede de volken van
Europa en Azië te kampen hebben, te
leeren kennen. De ontwikkeling van een-
stabiel en groeiend economisch leven in
Amerika is van het grootste belang bij
onze rol in den wederopbouw van de
wereld. Het vergrooten van de Ameri
kaansche vredesproductie voor de be
hoeften van het Amerikaansche volk en
den export is de essentieele en gezonde
basis voor welvaart en geluk in V. S.
en haar vermogen om voortdurend de
helpende hand te bieden aan de volken
der wereld. Het is een essentieele basis
voor een duurzamen vrede, waarnaar
alle volken hunkeren".
Trams, bussen en taxis rijden niet, betooging op het Waterlooplein
De uitzendingvan Nederlandsche
troepen naar Indië heeft, vooral in Am
sterdam, eenige beroering gewekt. Gis
teren maakten wij melding van den
dood van een man, die bij betoogin
gen geen gehoor gaf aan de sommatie,
door te loopen. Gisteravond was het ook
niet geheel rustig in de stad: in de
oude volksbuurten gaf men op straat
luide zün meening te kennen en hier en
daar ontstonden samenscholingen, zon
der dat er echter veel bijzonders voor
viel.
Hedenochtend werd Amsterdam on
aangenaam gewekt door de mededee-
ling, dat de gemeentetram staakte.
Drommen menschen gingen te voet naar
hun werk of naar het station en taxi's
maakten goede zaken. Reeds vroeg vie
len op sommige plaatsen harde woor
den over en weer, en in de buurt van de
Blauwe Brug over den Amstel beletten
op staking beluste elementen het liften
met paard-en-wagen, vrachtauto's en
andere verhikels.
Ook andere gemeentebedrijven, zooals
Publieke Werken en de energiebedrij
ven. hebben het werk neergelegd. Het
is echter uitsluitend het personeel van
de buitendiensten de kantoren gaan
gewoon door.
Particuliere bedrijven telden heden
ochtend betrekkelijk weinig stakers,
hoewel enkele zooals Blaauwhoeden-
veem, het werk moesten stil leggen.
In Zaandam, bij Hille, Verkade en
Albert Heyn werd de arbeid gedurende
twee uur opgeschort.
Bij de Amsterdamsclie Droogdok
Maatschappij, een van de grootste fa
brieken. bleef 80 procent van het per
soneel weg.
Vakbonden niet accoord.
De situatie is op het oogenblik klaar
blijkelijk zoo. dat de vakbewegingen
zich tegen de stakingen richten, die zich
overigens met het uur uitbreiden. Ook
andere veemen liggen stil. evenals
Werkspoor, sommige drukkerijen en
Tendentieus voorstel in den Veiligheidsraad
Op de zitting van den Veiligheidsraad van
Maandag, die gepresideerd werd door den
Russischen afgevaardigde Gromyko. kwam
een Russisch voorstel ter sprake volgens
hetwelk alle Vereenigde Volken rapport
zouden moeten uitbrengen aan deu raad
over de sterkte van hun troepenmacht in
hel buitenland.
Zeer terecht werd dit voorstel door
verschillende gedelegeerden gekenschetst
als een zuivere politieke zet, daar? Gro
myko met zijn voorstel niet anders op het
oog heeft dan de aanwezigheid van Ame
rikaansche, Engelsche en Nederlandsche
troepen in het buitenland te markeeren
egenover het feit, dat^ de Sovjet-Unie
haar troepen uit Perzie. Noorwegen en
Denemarken heeft teruggetrokken. Gro
myko beantwoordde de tegenwerpingen
met de ironische vraag, of iemand soms
bang was dat door dit voorstel de tegen
woordigheid van vreemde troepen in an
dere landen aan het licht zou komen. Hij
verbond daaraan een verklaring over In
donesië, waar „Japansche troepen tegen
een vreedzame bevolking worden ge
bruikt".
Mr. Van Kleffens vroeg zich in antwoord
op het Russische voorstel af, waarom de
landen waar zich vreemde troepen be
vinden, niet zelf met hun klachten komen,
inplaats dat Rusland zich ongevraagd als
advocaat voor deze landen opwerpt.
De Braziliaansche afgevaardigde rea
geerde op een beschuldiging van Gromy
ko, dat Amerikaansche troepen zich in
Brazilië zouden bevinden. Hij ontkende
dit ten stelligste en zeide: „Wij hebben
geen klacht ingediend zelfs al zouden
bij ons Amerikaansche troepen zijn, dan
zou de UNO slechts tusschenbeide mogen
komen wanneer wij geen overeenstem
ming zouden kunnen bereiken door onder
ling overleg". Vanavond zal waarschijn
lijk over het Russische voorstel gestemd
worden. Het moet minstens zeven stem
men behalen om op de agenda te worden
geplaatst.
Weerbericht
AANHOUDEND ONVAST WEER.
Verwachting geldig van Dinsdagavond
tot Woensdagavond; Aanvankelijk matige,
morgen overdag weer aanwakkerende
Zuid-Westelijke wind. Zwaar bewolkt met
nu en dan eenigen regen. Weinig veran
dering in temperatuur.
groote ateliers, waardoor het karakter
ontstaat van een algemeene werksta
king. Het is nog niet te voorzien, hoe de
toestand zich ontwikkelt, temeer daar
de verdere houding nog niet bepaald is.
Wel is bekend gemaakt, dat de actie
24 uur zal duren.
Het aantal trams dat rijdt was reeds
zeer gering en is nog verminderd door
het molesteerden van eenige werkwillige
-bestuurders. De enkele wagenstellen,
die nog rondrijden, puilen uit van men
schen die een vollen tramwagen prefe-
reeren boven een wandeling en hebben
een polifcie-agent ter bescherming op
het voorbalcon. waar geen publiek mag
komen.
Het aanzien van de hoofdstad was om
een uur of tien, behalve voor zoover
het de verlaten tramrails betrof, nor
maal. Wel was een sterke toevloed naar
het Waterlooplein merkbaar, waar om
elf uur het personeel van de gemeen
tetram en andere werknemers waren
samengeroepen om te demonstreeren
tegen de troepenuitzendingen. Duizen
den arbeiders, waaronder verscheidene
tram-menschen liepen ongeveer een uuï"
op het plein, de politie behoefde ner
gens in te grijpen en tot zoover verliep
dc demonstratie dan ook ordelijk. Daar
stilstaan verboden was. kregen aspi
rant-sprekers geen kans het woord tot
de menschenmenigte te i ichter. Om tien
over elf formeerde zich een stoet met
het trampersoneel voorop, die zich door
de Lange Houtstraat de binnenstad in
bewoog. Toen er een overvalwagen van
de politie op het tooneel verscheen,
werd er luid gejouwd, maar het bleef
verder bij kleine incidenten.
Inmiddels hadden alle Gemeentever-
vervoerbedriiven en de Reiniging net
werk neergelegd en ook verschillende
confectie-industrieën in den omtrok
van de Gelderschekade stroomden leeg.
De heer H. Gortzak, fractieleider van
de C.P.N. in Amsterdam improviseerde
later een spreekgestoelte op het Water
looplein en maande, na toestemming van
den inspecteur van politie, den betoo-
gex-s aan. rustig naar huis te gaan en
daar tot morgen te blijven om op deze
waardige wijze van hun ontstemrrnng
blijk te geven.
Vanmiddag is een vergadering belegd,
door de C.P.N., waar het verloop van de
actie nader zal worden besproken.
Hedenavond moet de Boissevaïn met
militairen naar Indië vertrekken.
Niet militair maar burger gedood
In tegenspraak met het aanvankelijk
door haar verstrekte bericht deelt de Am.
stcrdamsche politie thans mede. dai bij de
ongeregeldheden niet een militair, doch
een burger, de 41-jarige Amsterdammer
P D., is gedood.
Voorts deelt de Nederlandsche Bond van
Militairen mede, dat het manifest „Pleeg
broedermoord", uitgegeven door de „Partij
van de Daad", dat de onderteekenir.g van
den Nederlandschen Bond van Militairen
draagt en waarin diens medewerking aan
een vergadering van de „Partij van de
Daad" aangekondigd wordt, zonder vooraf
gepleegd overleg met den bond is opge
steld en verspreid. Op grond daarvan stelt
de Nederlandsche Bond van Militairen er
prijs op te verklaren, dat geen medewer
king verleend zal worden aan bedoelde
vergadering en dat ook iedere samenwer
king met de „Partij van de Daad" gewei
gerd zal worden.
Van de zijde van het ministerie van Oor
log verzoekt men ons mede te doelen, dat.
uit een onderzoek is gebleken dat aan de
demonstratie te Amsterdam practisch niet
is deelgenomen door militairen.
