Zweden rouwt om een eenvoudig
en oprecht man
De nieuwe bonnen
De dood van Per Albin Hansson
(Van onzen correspondent)
Stockholm, 6 October.
„Zweden rouwt, want Per Albin is dood",
zei vanmorgen het krantenmannetje, dat
met zijn zware tasch met Zondagsbladen
door den October-grijzen regen schuifelde.
De oogen van de menschen gleden over de
voorpagina heen, zagen nauwelijks den
zeven kolommen breeden kop, dat het han
delsverdrag met Rusland eindelijk in orde
was. zochten bevestiging van dat onver
wachte, voor zeer velen schokkende nieuws
dat Per Albin Hansson, de man, die veer
tien jaar lang minister-president is ge
weest. plotseling gestorven was.
Het stond er met een P.S.: dat hij, na
een drukken dag met besprekingen met
Noorsche ministers, onderbroken voor een
inderhaast bijeengeroepen kroonraad over
dat Russische verdrag, nog tot zeer laat
met de Noren had zitten napraten en om
'één uur een nachttram had gepakt om naar
huis te gaan. Zonder dat zijn medepassa
giers iets bijzonders aan hem hadden ge
merkt was hij bij zijn halte uitgestapt en
onmiddellijk daarna in elkaar gezakt. Een
tramconducteur en een brievenbesteller
en nog een paar menschen hadden hem in
den motregen de donkere straat langs ge
dragen naar zijn woning. Er was niemand
thuis, buren belden de politie op, een zie
kenauto bracht den premier naar een zie
kenhuis. De pols klopte tóen al nipt meer,
in 't ziekenhuis kon de dokter alleen maar
vaststellen, dat Per Albin Hansson, ver
moedelijk aan hartverlamming, overleden
.was.
In het buitenland zal het misschien
eer.ige verwondering hebben gewekt, dat
de minister-president van het rijke Zwe
den na een langen, door staatszaken druk
ken dag met de tram naar zijn woning in
een tuinstad, zoowat tien kilometer buiten
het centrum, reed. De Zweden besteden
nauwelijks aandacht aan dit détail, want
men wist dat Per Albin Hansson gewoon
v/as. de tram te nemen. Hij had sedert een
jaar weliswaar een auto, maar gebruikte
die bijna alleen om, als er een vrij week
end was. naar zijn houten landhuisje in de
scheren te rijden. Door de week tramde hij
van en naar huis zooals zoovele andere
gewone burgers uit de tuinsteden. dat
gaf hem gelegenheid om tenminste twee
keer per dag rustig een half uur de kran
ten in te kunnen zien.
Dit teekent den in heel zijn wezen een-
voudigen en oprechten man, die Per Albin
was. Hij was afkomstig uit het uiterste
Zuiden van Zweden, uit Schonen, en hij
had de karaktertrekken van de menschen
uit die streek. Zijn kalmte en zijn onver-,
stoorbaarheid waren spreekwoordelijk en
hoewel zij tijdens den oorlog minder even
wichtige en minder verstandige lieden wel
eens erg konden irriteeren, waren het toch
deze eigenschappen, die er sterk toe bij
droegen, dat hij gedurende een reeks van
jaren niet alleen als minister-president de
leidende politicus in Zweden was, maar
ook de politifke leider, die algemeene
achting en vrijwel onbeperkt vertrouwen
genoot. En al is er achteraf wel critiek ge
oefend, dat zijn beleid tijdens den oorlog
niet heroïsch was omdat het er voor
alles op gericht was, het Zweedsche volk
voor de rampen van den oorlog te behoe
den toen, in die bange jaren aan het
begin van den oorlog, gaf het welhaast
ledereen in Zweden een zeker gevoel van
veiligheid, dat koning Gustaaf Per Albin
Hansson als eersten raadsman aan zijn
zijde had.
Zijn partij, de sociaal-democratische,
heeft Per Albin Hansson als leerling en
opvolger van Hjalmar Branting tot de
machtigste in den lande gemaakt. Hij was
zelf als arbeiderskind geboren, was maar
vier jaar op school geweest voor hij als
loopjongen in Malmö den kost moest gaan
verdienen. Hij kwam in den sociaal-demo-
cratischen jeugdbond, toonde al vroeg zijn
aard door met de lichtelijk anarchistische
richting in dien bo'Ad te breken, werd jour
nalist, kwam in de Kamer en in het partij
bestuur, werd, nauwelijks 35 jaar oud, of
schoon anti-militairist, minister van oor
log zooals het destijds, in 1920, nog heette,
volgde in 1925 Branting als partijleider op.
vormde in 1932 zijn eerste kabinet en bleef
Sedertdien, met een korte onbeteekenende
onderbreking in 1936, minister-president,
hoe ook de samenstelling van de kabinet
ten veranderde.
Per Albin Hansson was een verstandig
en knap politicus, een meester in de tac
tiek, een reformist, die het niet direct
bereikbare poogde te benaderen door het
mogelijke te verwerkelijken. Zijn positie
in de partij was, althans in latere jaren,
onbestreden. Maar hij zag over de partij-
grenzen en de partijbelangen heen. hij zag
het groote geheel, dat het Zweedschë volk
vormt. Daardoor werd hij een centrale
figuur, daardoor zijn het niet alleen de
sociaal-democraten, maar ook de politieke
tegenstanders die vandaag, verrast door
de plotselinge doodstijding, zich afvragen
wie de leege plaats zal kunnen innemen.
Natuurlijk worden er namen genoemd,
natuurlijk zullen er dezer dagen een
nieuwe partijvoorzitter gekozen en een
nieuwe minister-president benoemd wor
den, maar als men die verschillende na
men overdenkt, de mogelijke candidaten
tegen elkaar weegt, moet men constatee-
ren, dat er niemand is, die dé aangewezen
man geacht kan worden. Dat accentueert
de domineerende positie, die Per Albin be
kleedde, nu al jaren lang, dat verklaart de
weemoed en de leegte, die men voelt, in
alle kringen van de Zweedsche maatschap
pij, nu hij zoo plotseling in die kille Octo-
bernacht is weggerukt uit dit leven.
C. G. B.
Uw pijnen verdwijnen
met de schadelijke zuren, als ge met
de b©roemde dagelijksche (kleine) dosis
Kruschen de zuiren verwijdert, die de
pijnen verwekken. Dam smoort ge Uw
rheumatiek als het ware in de kiem.
Niet zonder reden zweren tienduizenden
O'U'd-rheu matiefkilijders over die geheele
wereld bij Kruschen Salts. Zij weten bij
ondervinding wait Kruschen voor hen
deed. Volg hun goede voorbeeld, begin
ook een bloedzuiverende kuur met
Kruschen. Faibr. Griffiths Hughes Ltd.,
Manchester (Engeland).
4dv-
628 boter
620 algemeen
621 algemeen
622 algemeen
B 28 reserve
C 28 reserve
B 29 reserve
Na zijn bezoek aan de Koningin op
paleis Soestdijk wqrd veldmaarschalk
Smuts uitgeleide gedaan door Prins
Bernhard. Achter hen in het midden de 121 algemeèn
minister-president dr. L. J. M. Beel
j 120 algemeen
Een film over Vincent van Gogh
De door den oorlog onderbroken plan
nen tot het vervaardigen van een film
over het leven van Vincent van Gogh
zullen thans verwezenlijkt worden. In
Februari zal de Fransche filmregisseur
Edmond T. Greville naar ons land komen
omin samenwerking met den schrijver
Ben van Eysseisteijn uit diens manu
script het draaiboek samen t.e stellen. Een
gedeelte van de film zal in kleuren wor
den opgenomen. Met de opneming zal eind
Mei in de Borinage, Parijs en Zuid-Frank
rijk worden begonnen. De studio-opna
men zullen te Bazel worden gemaakt.
Onder de Nederlandsche filmtechnici
bevinden zich de filmarchitect A. H. We-
gerif en de operateur Otto van Neyenhof.
De nieuwe sigaret
verschijnt volgende week
Eenige weken geleden is medegedeeld,
dat een nieuw soort sigaretten, vervaar
digd uit Zuid-Amerikaansche tabak, op
de markt gebracht zou worden. Eenige
fabrieken zijn thans- met de aflevering
begonnen. De nieuwe sigaret is niet
overal tegelijk verkrijgbaar, doch ver
wacht wordt, dat tusschen 15 en 20 Oc
tober élle winkeliers bevoorraad zijn.
In voorname Londensche hotels is een staking van kokspersoneel uitgebroken,
waardoor de bekende gelegenheden als Ritz en Savoy hun gasten met een leege
maag naar elders moesten verwijzen.
Bovenstaande foto geeft de uittocht der stakers uit Ritzhotel te zien.
Volgend jaar verwacht men
100.000 Engelsche toeristen
„De belangstelling voor ons land is
overal ter wereld enorm toegenomen",
zeide jhr. W. H. Calkoen, hoofd buitenland
van de Algemeene Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer, die met jhr. W.
Boreel, directeur van deze organisatie.
Nederland heeft vertegenwoordigd op het
Internationaal Congres voor Vreemdelin
gen-verkeer, dat in Londen is gehouden.
Als om strijd verklaarden alle gedele
geerden. dal zij het volgend jaar beslist
naar Nederland zouden komen, en dit was
meer dan een beleefdheidsfrase. De oor
log heeft dermate de aandacht op ons
land gevestigd, dat dit voor menig bui
tenlander van een vaag begrip tot een
levende realiteit is geworden. Voor de
Engelschen voor wie namen als Arnhem
en Nijmegen een bijzonderen klank hebben
gekregen, heeft Nederland thans bijzon
dere beteekenls. Zij behooren ook tot de
gasten, die zich in ons land zeer goed
thuis voelen en er dan ook het langste
blijven, in tegenstelling bevoorbeeld tot
de Amerikanen, die in sneller tempo le
ven en zich doorgaans met een vluchtig
bezoek tevreden stellen. Het volgend jaar
worden niet minder dan honderdduizend
Engelschen in ons land verwacht. Aan de
hotelaccomodatie zullen dan ook de hoog
ste eischen worden gesteld.
De beperkingen, die de uitwisseling
van vreemdelingen op groote schaal in
den weg liggen, vormden het belangrijk
ste punt van discussie op de conferentie.
De wensch om deze op te heffen kwam in
een reeks resoluties tot uitdrukking. Aan-
vergemakkelijking
n paspoorten en
visa en op uiteindelijke afschaffing van
de laatste. Ook werd gevraagd om verrui
ming van deviezentoewijzingen. Een rege
ling hieromtrent tusschen landen met een
gebonden valuta zal op wederkeerigheid
moeten berusten.
De Amerikanen zullen alles doen op hun
„export" van toeristen te vergrooten cn
daartoe onder andere de afgifte van pas
poorten vergemakkelijken. Belangrijk
voor Nederland Is de aankondiging van
Engeland om practisch alle toeristen visa
te verstrekken. Dat beteekent echter niet
dat ieder nu maar naar Engeland kan
oversteken, want de transportmiddelen
zijn nog gering in aantal. Men zal mis
schien wachtlijsten moeten maken met
prioriteit voor zaken- of beroepsreizen.
Nederland zal om buitenlanders te trek
ken meer propaganda voor unieke stran
den moeten maken, aldus jhr. Calkocn.
Dat is in het verleden teveel verwaar
loosd. Ook op andere gebieden moet de
aantrekkelijkheid van ons land voor den
buitenlander verhoogd worden. Vermeer
dering en verbetering van de hotels be
hoort voorloopig helaas tot de vrome
wenschen.
Engeland en Nederland waren voor den
oorlog op het gebied van het toerisme
„exporteerende" landen, doch thans heb
ben zij het meeste belang by „import",
vooral van gasten uit de valuta-vrije lan
den als Noord- en Zuid-Amerika, Zweden
en Zwitserland.
Voor de tweede helft van de 11de periode
1946 (13 t.m. 26 October) zijn de volgende
bonnen geldig:
Bonkaar! en Ka, Kb, Kc 610:
610 t.m. 614 brood 800 gram brood
615 brood 400 gram brood
618 boter 125 gram boter
619 boter 125 gram margarine of
100 gram vet
250 gram margarine of
200 gram vet
200 gram kaas(waarvan
100 gram korstl. kaas)
250 gram zachte zeep
100 gram bloem
1600 gram brood
800 gram brood
100 gram kaas(waarvaa
50 gram korstl. kaas)
Bonkaarten La, Lb, Lc 610:
537 vleesch100 gram vleesch
538 vleesch400 gram vleesch
A 10 melk 4 liter melk
B 10, C10 melk.. 7 liter melk
Bonkaarten Kd, Ke 610:
110, 111 brood 800 gram brood
118 boter250 gram boter
119 boter125 gram margarine of
1O0 gram vet
100 gram kaas{waarvan
50 gram korstl. kaas)
250 gram zachte zeep
O 28 reserve800 gram brood
E28 reserve250 gram rijst, kinder
meel «of kinderliisc^
D 29 reserve100 gram bloem
E 29 reserve 300 gram bloem
Bonkaarten Ld, Le 610:
P37, 038 vleesch.. 100 gram vleesch
D 10. E 10 melk.. 12 liter melk
Tabakskaarten, enz.:
T 512 rantsoenen tabaksartikelen
V 52 200 gram chocol. en/of suikerw.
X 51 2 rantsoenen tabalcsartikelen
X 52100 gram chocol. en/of suikerw
Voor de week van 20 t.m. 26 October zul
len nog,bonnen worden aangewezen voor
tabak, suiker en thee.
Deze week is wederom 100 gram vleesch
extra beschikbaar, zoodat men in totaal
500 gram per veertien dagen ontvangt.
Op de bonnen voor vleesch en melk mag
eerst met ingang van Maandag worden
gekocht.
Voor maaltijden van de Centrale Keuken
moeten de bonnen „537 en 037 vleesch"
worden ingeleverd.
Suikerbon verlengd.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de voor suiker of jam aange
wezen bonnen 606 en 106 „suiker" en 607.
107 en 108 „algemeen" geldig blijven tot
en met 19 October.
Voortaan ook een luierbon.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de distributiediensten in den
vervolge bij de uitreiking van de babytex-
tielkaart aan a.s. moeders tevens een bon
zullen verstrekken waarop C luiers ge
kocht kunnen worden. Hiervoor wordt ge
bruik gemaakt van de vroegere babypak-
ketbonnen, welke aan de voorzijde worden
voorzien van hel stempel van den
distributiedienst. De bon moet wor
den ingeleverd bij een winkelier die
hiermede luiers bij zijn leverancier -
moet betrekken. Bij de uitreiking van de
zen bon zullen geen punten der babytextiel
kaart worden ingehouden. De aflevering
der luiers geschiedt eveneens zonder in
levering van punten. Er worden geen
babypakketten meer verstrekt. Baby wol
zal men voortaan kunnen koopen op de
punten der babytextielkaart.
Krankzinnigenverpleging
Tekort aan oerpleegruimte
in Noordholland
Indertijd deden wij uitvoerige mede-
deelingen over het tekort aan verpleeg-
ruimte in de provinciale ziekenhuizen
voor krankzinnigen.
In de door Ged. Staten bij de Prov.
Staten ingediende begrooting voor 1947
van de Prov. Ziekenhuizen blijkt, dat
aangenomen wordt, dat de linkervleugel
van het nieuwe gedeelte van het Zie
kenhuis te Santpoort spoedig gereed
komt, zoodat daar in den loop van 1947
geleidelijk meer patiënten kunnen wor
den opgenomen. Daardoor zal het aantal
patiënten van 976 kunnen stijgen tot
1130.
Bij de samenstelling der begrooting
1947 was de situatie van het zieken
huis te Bakkum zoodanig, dat van een
normale exploitatie nog steeds geen
sprake kon zijn, aangezien het bewa-
ringskamp voor gedetineerden het groot
ste deel der verpleegruimte bezet hield,
tengevolge waarvan de re-evacuatie
van de afdeeling te Den Dolder, omvat
tende 170 verpleegden met verplegend
personeel, nog niet kon worden ver
wezenlijkt. Hierdoor is het Ziekenhuis
vooralsnog verhinderd om door gelei
delijke opneming van nieuwe patiënten
en concentratie van krachten den we
deropbouw tot een normale, goedbezette
verpleeginrichting, ten uitvoer te
brengen.
Voorzoover bekend, is nog geen be
slissing genomen, waaruit zou kunnen
blijken, hoelang de tegenwoordige toe
stand zal bestendigd blijven, zoodat hij
dus ook voor 1947 moest worden aan
vaard.
Wiel ging aan den wandel
Dinsdag zijn de bewoners van het pand
Velserstraat GO zwart 3n Haarlem opgeschrikt
door een klap tegen hun voordeur. Een re
servewiel var. een voorbijrijdende auto was
er alieen op uit gegaan en kwam eerst tot
stilstand tegen bovenvermelde deur. De be
stuurder heeft niets ge*erkt en is doorgere
den maar de Haarlemsche politie verzoekt
liem. zich in verbinding te stellen met de be
woners van het „aangereden" pand.
