Attlee en Churchill over de
Britsche buitenlandsche politiek
Her vertrek van de Wiilem Barendsz
In 1947 ook autorennen te Zand voort
Heftige aanval op communisme van leider der oppositie
Bij de voortzettiit« van de debatten in liet Kngelselie Lagerhuis over «Ie buiten-
landsehe politiek van liet Vereenitrd Koninkrijk hebben Attlee en Clnireliill liun
zienswijzen weergegeven. die in verseliillende punten overeenkwamen. Be beide
1 staatslieden huldigden dezelfde opvatting ten aanzien van liet vetorecht, waarbij
zij deden uitkomen dat een herziening van dit recht noodzakelijk is. Churchill
noemde het beleid der regeering inzake Triest „wijs en correct". Tenslotte stelde
Churchill tie traag of het waar was dat de Sovjet-l uie meer dan 200 divisies op
oorlogssterkte heeft in de Oostelijke bezette gebieden.
Met koortsachtige haast wordt gewerkt aan het gereedmaken van den wal
vischvaarder Willem Barendsz", die Zaterdag zijn groote reis naar de Zuid-
Poolgebieden zal aanvangen, om hopelijk met een rijke buit aan traan in April
1947 in onze haven terug te keeren.
Nederland gaat weer ter walvischvangst
Zeven maanden lang is er gehamerd, ge
timmerd en geschilderd op het schip, dat
eens ..Pan Gothia" heette en een Zwced-
8che tankboot was en dat nu a.s. Zaterdag
middag als de Nederlandsche walvisch-
vaarder „Willem Barendsz" naar de verre
Zuidpoolzce zal vertrekken, liet schip ver
trekt Zaterdagmorgen 8 uur van Amster
dam. gaat dan eerst kruit laden in Buiten
huizen en wordt des middags tusschen 3
en 5 uur in de sluis te I.lmtiiden verwacht.
En spoedig daarna zal de Willem Ba
rendsz zee kiezen om de walvisschen, ge
vangen door dc acht jagers, die het fa-
brieksschip zullen vergezellen, tot traan te
verwerken, traan die de grondstof is voor
margarine waaraan ons land zulk een
groote behoefte heeft.
Woensdagmiddag waren we aan boord
van de Willem Barendsz, op uitnoodiging
var. den directeur der Nederlandsche Maat
schappij voor de Walvischvaart, den heer
A. Warnderink Vinke, die de pers de ge
legenheid bood, den walvischvaarder te
bezichtigen. Langs den weg, dien de doode
walvisschen zullen volgen wanneer ze aan
boord gesleept worden, den slipway, kwa
men we op 'net ruim» dek, dat door het
ontbroken van luikhoofden afmetingen
heeft gekregen, die doen denken aan een
voetbalveld.
Rondgeleid door den directeur gingen
wij eerst naar beneden, langs steile en
giibberige trappen, over vette ijzeren vloe
ren, door nauwe gangen, kwamen in
de machinekamer en daarna in de fabriek,
waar groote kookketels aaneengerijd
klaar staan om de door de flensers in
stukken gehakte walvisschen tot traan te
verwerken. Elk uur kan een walvisch ver
werkt worden en dat moet ook. want er is
uitgerekend, dat er per dag 10 of 11 wal
visschen gevangen moeten worden, zal de
expeditie slagen. Er staan 16 van zulke
ketels in de enorme „fabriek". Door een
gat in het dek komen de stukken walvisch
Sn deze ketels, waar ze. onder hoogen
stoomdruk en onder voortdurende bewe
ging, gekookt worden. De onbruikbare
resten worden onder uit den ketel ver
wijderd, de blubber komt via „settling-
tanks'" en zuiveraars (purifiers) in de traan
tanks onder in het schip.
Zooals de heer Warnderink Vinke in een
toespraak meedeelde heeft men de risico's
van de expeditie op technisch gebied tot
het minimum beperkt. Hij wees er op. dat
de nieuwste snufjes van de techniek in
toepassing zijn gebracht. De modernste
radio- en radarinstallaties zijn aangebracht
en ook vliegmachines maken een onder
deel uit van de expeditie. De fabrieksin-
stallatie is belangrijk grooter geworden
dan oorspronkelijk ontworpen was, waar
door dus de productie-capaciteit is geste
gen.
De geheele expeditie omvat ongeveer
350 man, waarvan 2'3 Nederlanders, ver
der zijn er een 60-tal mannen van de Far-
Oër-eilanden, Noren, Denen, enz. Voor het
bedienen der harpoenkanonnen heeft men
de beschikking over de bekwaamste Noor-
sche en Deensche harpoeniers.
Ongetwijfeld zal het Zaterdagmiddag
druk zijn op de sluis in IJmuiden.
De vier catchers, die in Amsterdam wer
den klaargemaakt, zouden heden reeds
vertrekken. Twee gaan van Rotterdam uit
en twee komen uit Zuid-Amerika naar
Kaapstad. Ze dragen alle het vischmerk
van Amsterdam A M.
Prinses Juliana zal een groet
richten tot Amerika
In het programma „Een half uur Neder
land", dat de National Broadcasting Cor
poration Zaterdag over geheel Amerika
uitzendt, spreekt Prinses Juliana een groet
tot de Amerikanen. Een kortegolfzender
van P.T.T. verzorgt de uitzending en de
N.B.C, neemt haar over. Voorts zal mrs.
Amy Vanderbilt telefoneeren met twee
Nederlandsche jongens, die zij heeft ge
adopteerd: Appie Springer en Tonny
Braaksma. De hoofdredacteur van de Na
tionale Rotterdamsche Courant, mr. M.
Rooy, zal eenige woorden wisselen met mr.
Schlichting, onder-directeur van het Ne
therlands Information Bureau te New
York. Een Nederlandsche en een Ameri-
kaansche huisvrouw, een Nederlandsche
student uit Delft en een jonge Nederlan
der, studeerend in Amerika, de moeder
van een bij Arnhem gevallen Amerikaan-
schen soldaat en mevrouw Micniels van
Kessenich, voorzitster van het Oorlogs-
gravencomité, komen daarna met elkaar
aan het woord. Deze telefoongesprekken
worden eveneens over geheel Amerika
uitgezonden.
AGENDA
DONDERDAG 24 OCTOBER
Stadsschouwburg: Cabaret. 20 uur. Concert
gebouw. TuinzaalLezing „Cis de Man", 20
uur. Frans Hals-Theater: „Film and Reality"
filmavond, 21.15 uur. Zuiderkapel: Lezing. 20
uur. Groote Kerk: Orgelbespeling, 1516 uur.
Rembrandt: De slag om Arnhem. Palace: De
zevende sluier. Luxor: Het onzichtbare Paar.
Deze drie: 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
Dédé van Montmarlre. 2, 4.30 en 7 uur.
City: Zijn laatste vlucht 2.15, 4.30, 7 en 9.15
uur. Spaarne Theater: De Roepstem der Wil
dernis, 2.30, 7 en 9.1S uur.
VRIJDAG 25 OCTOBER
Gem. Concertzaal: Ledenconcert H. O. V.
20 uur. Bioscopen: Nieuw programma.
Attlee zeide o.m.: „De voornaamste taak. j
die de wereld thans te vervullen heeft, is
het opbouwen van den vrede op een hech
ten grondslag. Wij moeten de volkeren der
wereld bevrijden van de vrees voor een
nieuwen oorlog. Er zijn vele kwesties, die
door overeenkomsten tusschen nabuur-
stalen kunnen worden opgelost.
Indien wij vrede willen stichten, moeten
wij evenveel aandacht besteden aan econo
mische als politieke problemen."
Vervolgens wees hij op het verkeerde
gebruik van het vetorecht en gaf te ken
nen dat een herziening daarvan moet
plaats hebben, zonder dat het Handvest
wordt veranderd. Komende aan de ver
houding met Rusland legde Attlee er den
nadruk op, dat Engeland met de Sovjet-
Unie gelooft in het principe van controle
op het economische leven, doch dat de
meenïngen uïteenloopen ten aanzien van
de vrijheid van het individu, alsmede ten
aanzien van het begrip democratie. De
Britsche regeering gelooft niettemin dat
het mogelijk is samen te werken om een
nieuwen oorlog, die iedereen, welke ook
zijn ideologie is, zou verpletteren, te voor
komen.
Sprekende over mogelijke terugtrekking
van troepen uit bepaalde landen, wees
Attlee op het gevaar van „geheel gemobi
liseerde strijdkrachten" en voegde erbij
dat het gebruik van troepen voor politie
diensten niet gevaarlijk is.
De rede van Churchill bevatte, behalve
de reeds genoemde punten, een heftigen
aanval op het communisme in verband met
I de Grieksche moeilijkheden en den toe
stand in Joegoslavië en Polen. „Onheil
spellend en droefgeestig" noemde hij de
omstandigheden in Joegoslavië.
„Het geheele land wordt tot het commu
nisme bekeerd. Het communisme wordt in
de scholen met de ijver van propagandis
ten onderwezen en alles wordt in het werk
gesteld om een Sovjet-socialistische repu
bliek te stichten in de meest nauwe ver
bondenheid met Moskou". Hij sprak over
vervolging van de katholieke kerk, de
geestelijkheid in Kroatië en van politiek
andersdenkenden. Hij betreurde eveneens
de omstandigheden, waaronder het proces
tegen Aartsbisschop Stepinatz werd ge
voerd.
Churchill stelde voor, dat er in de
nabije toekomst officieele besprekingen
tusschen vertegenwoordigers der par
tijen over buitenlandsche aangelegen
heden zouden plaats vinden. Dit werd
onderbroken door een opmerking van
het Labourlid Scollan: „is dit voorbe
reiding tot oorlog?"
Churchill bracht vervolgens zijn rede te
Fulton (V. S.) in herinnering en verklaar
de, dat deze door de gebeurtenissen was
bevestigd. Zijn bewering, dat de Sovjet-
Unie geen oorlog, doch de vruchten van
den oorlog wenschte, was naar hij geloofde
over het algemeen nog juist, Hij verwel
komde de jongste verklaring van Stalin,
maar voegde hieraan toe, dat in deze za
ken niet woorden, maar daden en feiten
lellen.
Er zijn dertien of veertien zeer bekwame
mannen in het Kremlin, aldus Churchill,
die de geheele Sovjet-Unie en meer dan
een derde van Europa in hun macht heb
ben. Ik kan niet voorspellen welke beslis
singen genomen zullen worden of onder
scheiden welke beslissingen zij misschien
reeds hebben genomen, nog minder kan ik
den tijdfactor in hun beslissingen voorzien.
Hy stelde de vraag, of het waar was. dat
er op het oogenblik meer dan 200 Sovjet-
divisies op oorlogssterkte in dc bezette ge
bieden van de Baltïsche landen tot Weenen
en van Weenen tot de Zwarte Zee waren.
En verklaarde, dat hij zeer opgelucht zou
zijn. indien hij hoorde, dat deze cyfers
overdreven waren.
McNeil heeft na Churchill's rede in het
Lagerhuis antwoord gegeven op sprekers
vragen en criliek. McNeil (uit naam der
Britsche regeering antwoordend) verklaar
de niet te weten, of het bericht aangaande
meer dan tweehonderd Sovjet-divisies op
oorlogssterkte in het door de Sovjet-Unie
bezette Europeesehe gebied tusschen de
Baltische landen en de Zwarte Zee al dan
niet juist is. Het gaf hem echter geen aan
leiding tot pessimisme.
Aanleg van het circuit van 4800 Meter
Zandvoort heeft groote plannen op
sportgebied! Dezen zomer zijn er
al motorraces gehouden, maar nu
komen er reeds in het komende jaar
als het eenigszins mogelijk is ook
weer autorennen. Binnenkort zal de
gemeente een der mooiste racebanen
van de wereld hebben.
De motorraces werden op 18 Augus
tus gehouden op een baan van 2300 Me
ter. 800 Meter daarvan maakt deel uit
van een circuit voor auto's, dat in aan
leg is. Dit circuit krijgt een totale lengte
van 4800 Meter.
Zandvoort is al lang geleden met den
aanleg begonnen. Reeds in 1939 wer
den er autorennen gehouden, maar toen
kon nog slechts een deel van het offi
cieele circuit gebruikt worden. De af
stand waarop toen gereden kon worden
was slechts 2300 Meter.
De nieuwe baan is wat de zandafgra-
vingen betreft vrijwel gereed. Nu moet
het onderbed van puin gelegd worden.
Daarvoor wordt de afbraak van de op
■bevel der Duitschers gesloopte gebou
wen gebruikt. Er is in Zandvoort helaas
Bloemendalers kochten
anthraciet zonder bon
De politie van Bloemendaal heeft een
kolenhandelaar aldaar aangehouden,
verdacht van het verkoopen van brand
stoffen zonder bon en tegen een te hoo
gen prijs. De man leverde anthraciet
aan bewoners uit Bloemendaal tegen
f 13 a f 14 per mud. Ongeveer dertig
mud heeft de leverancier verkocht. Te
gen acht Bloemendalers, die de brand
stoffen hebben gekocht, is eveneens
proces-verbaal opgemaakt. De hande
laar is in arrest gesteld.
Parlij gebruikte autobanden
in België aangekocht
*n België is een partij van ongeveer
100.000 gebruikte autobanden aange
kocht, die binnenkort in den handel
worden gebracht De maten zijn
/o0 X 20 en 600 X 16. De prijzen va
riëren naar gelang van het bruikbaar-
heidspercentage van f 34.50 tot f 12.50.
Men verwacht dat tengevolge van de
zen grooten aanvoer de hooge prijzen,
welke voor tweedehandsch banden wor
den gevraagd, spoedig tot het verleden
zullen behooren.
Koning Michael van Roemenië en de Roemeensche premier, dr. Peter Groza,
in gezelschap van den patriarch der Roemeensche orthodoxe kerk, Nicodem,
tijdens de inwtjdmgsplechtigheid van de orthodoxe kathedraal te Timiscara in
tioememe.
meer dan voldoende puin. Op het puin-
bed wordt een bovenlaag betuinen aan
gebracht. Het streven van het gemeen
tebestuur is om nu spoed achter de zaak
te zetten, want de internationale sport-
commissie voor automobilisme te Parijs
heeft voor 30 Augustus internationale
autorennen te Zandvoort uitgeschreven,
waar de groote prijs van Zandvoort zal
worden verreden.
Er moet dus alles op gezet worden om
•het geheele circuit dan klaar te heb
ben. De breedte van den weg is 9 Me
ter. De moeilijkheid zal evenwel zijn
voor dit werk de groote hoeveelheid be-
tumen te verkrijgen.
Het is niet het voornemen in den
eersten tijd ook tribunes le bouwen.
Daarvoor zijn geen materialen beschik
baar. Bovendien bieden in het bijzon
der de duinhellingen uitstekend gele
genheid om de races gade te slaan.
De aanleg van dit circuit is ge
schied in overleg met de besturen
van de K.N.A.C. en de K.N.M.V. Die
hebben den heer Sammy Davis
van 1914 tot 1933 een bekend cou
reur en thans redacteur van het be
kende Engelsche autoblad „The
Autocar" uitgeioodigd den aanleg
gade te slaan. Zijn oordeel was zeer
gunstig, het staat vast dal, na het
aanbrengen van de voorgestelde
wijzigingen, Zandvoort een van de
mooiste racebanen van de wereld
zal hebben.
De burgemeester van Zandvoort, de
heer H. van Alphen, vertelde ons, dat
hij veel verwachtingen van deze motor
en autoracebaan voor Zandvoort heeft.
De motorraces hadden dezen zomer al
een groot succes. Ook in financieel op
zicht voor Zandvoort. Van de auto
rennen op het nieuwe circuit verwacht
men nog veel meer. De geheele baan
ligt op gemeentegrond, zoodat zij geheel
kan worden afgesloten, zoodat alle be
zoekers entree moeten betalen. Er zul
len natuurlijk veel bezoekers komen.
Hoeveel zullen het er zijn. 40000? 50000?
In alle geval, zoo voorspelde hij, een
enorm aantak
In 1947 zijn ook weer motorraces in
Zandvoort te verwachten. Bovendien is
liet circuit ook uitstekend geschikt voor
wielerwedstrijden. Met enkele organisa
ties op het gebied van de wielersport
zijn al besprekingen aangevangen.
Zoo is aldus besloot de burge
meester te verwachten dat Zandvoort
een belangrijk centrum voor de sport
wordt. Dit kan deze plaats natuurlijk
alleen ten goede komen.
BINNENLAND
Leerlingen van de
twee hoogste klassen der
lagere scholen van Ber
gen op Zoom, ongeveer
1500 in getal. hebben
duizenden tulpenbollen
geplant op de Engelsche
begraafplaats nabij de
stad.
De A.N.W.B.-wegen
wacht zal binnenkort
ook op den hoofdweg
Bergen op ZoomGoes-
Vlissingen gaan pa-
troullleeren.
De heer Chr. G.
Matser (K.V.P.), burge
meester van Arnhem,
heeft ontslag genomen
als lid der Tweede Ka
mer.
Lord en Lady Tem-
plewood zullen een be
zoek aan Nederland
brengen. Lord Temple-
vvood was voorzitter van
de Engelsche „Help
Holland Council".
De „Menoembing"
een zeetiiVbaggermolen,.
bestemd voor Indië, is
in Schiedam te water
gelaten.
Dinsdag is onder groo
te belangstelling de Jo-
han de Witt, met voor
namelijk Limburgsche
militairen aan boord,
uit Amsterdam naar In
dië vertrokken.
Met ingang van 1
November is het moge
lijk te telefoneeren met
Chili. Paraguay, Peru
en Uruguay.
Prins Bernhard
heeft gisteren een be
zoek gebracht aan den
walvischvaarder „Wil
lem Barendsz" te Am
sterdam. De prins, die
aandeelhouder is van de
Eerste Nederlandsche
Walvischvaart Maat
schappij, maakte een
rondgang over het schip,
welke anderhalf uur
duurde.
Post voor militairen,
die Dinsdag met de „Jo-
han de Wfitt" naar Indië
zijn vertrokken, moet
uiterlijk op 27 October
en 13 November aan het
postkantoor worden be
zorgd.
De productie der
Limburgsche mijnen be
droeg Dinsdag, toen er
door een derde deel der
mijnwerkers gestaakt
werd, 14.336 ton. Den vo
rige» dag was 31.186 ton
geproduceerd.
De Eerste Distribu
tiestamkaart kan thans
als vervallen worden be
schouwd.
De Nederlandsche
Maatschappij voor Nij
verheid en Handel heeft
uit haar hoofdbestuur
een commissie samenge
steld. welke de moge
lijkheden ter oplossing
van de huidige vraag
stukken inzake den han
del met Duïtschland zal
bestudeeren.
Graaf Zech von
Burckersroda, de vroe
gere Duitsche gezant in
Den Haag is in een ge
vangenis in de Russische
zone aan longontsteking
overleden.
Haarlem en Omgeving
Mej. G. H. Blenken-
berg te Aerdenhout en
de heer A. G. J. Haring
te Bloemendaal slaagden
aan de Leidsche Univer
siteit voor het candi-
daatsexamen Indisch
Recht,
Op den Kennemer-
weg le Bloemendaal is
een. luxe auto tegen een
motorbakfiets. beladen
met aardewerk, gereden.
De bakfiets werd be
schadigd, en veel aarde
werk werd vernield. De
oorzaak is slippen,
De politie te Bloe
mendaal heeft een per
soon uit Amsterdam
aangehouden, die geld
inzamelde, ten bate van
ontslagen politieke de
linquenten. Een dame
had aan den man een
bedrag gegeven, maar
hij heeft dit ten eigen
bate gebruikt. De dader
is in arrest gesteld.
Ds. F. Mul uit Haar
lemmermeer Oostzijde
heeft bedankt voor het
beroep naar de Gere
formeerde Kerk (On-
derh. art. 31 K. O.) te
UI rum.
Ds. J. Overduin zal
op Woensdagavond 13
November in de Groote
Kerk nogmaals spreken
over „De hel en de he
mel van Dachau".
Een postzegelbeurs
wordt Zaterdagmiddag
26 October in „Hof van
Holland", Groote Markt
geopend. Elke week
wordt daar beurs gehou
den. Gemeend wordt
dat hiermede een lang
gekoesteide wensch van
postzegelverzamelaars
vervuld wordt.
