Nederland gaat weer ter Walvischvaart
Prinses Juliana dankt de Amerikanen
voor hun hulp aan Nederland
Mannctaa: 28 October 194G
Willem Barendsz
vertrokken
Zondag- 27 October 1946 is een be
langrijke datum geworden in de ge
schiedenis van Nederland en de zee.
De dagen van 1870 zijn herleefd: toen
vertrokken de laatste schepen uit Pur-
merend en Harlingen ter walvischvaart
en gisteren is ons land, na een onder
breking van meer dan 75 jaren weer een
walvischvarende mogendheid geworden.
De aanwezigheid van Amsterdams
burgemeester, mr. A. J. d'Ailly en het
Amsterdamsche politiemuziekcorps, dat
ons volkslied speelde, waren de eenige
factoren waaraan uiterlijk zichtbaar
werd, dat de overigens zich in echt Hol-
landschen eenvoud voltrekkende ge
beurtenis het vertrek van de „Wil
lem Barendsz" in waarheid een be
langrijke historische gebeurtenis was.
Betrekkelijk weinigen meerendeels
familie en vrienden van de opvarenden
waren ervan getuige, toen om tien
minuten voor negen Zondagmorgen een
viertal sleepbootjes het 16.000 ton
groote varende fabriekscomplex van de
kade der Amsterdamsche Droogdok-
maatschappij lostrok.
Od de gezichten van de leden der di
rectie, den heer A. Warnderirik Vinke,
van de reederij Vinke en Co., van den
president-commissaris C. J. baron Col-
lot d'Esquiry en eenige commissarissen,
die met hun echtgenooten de ..Willem
Barendsz" tot IJmuiden uitgeleide de
den, was duidelijk de voldoening te
lezen over het feit. dat de eerste regels
werden geschreven van het belangrijk
ste hoofdstuk dezer eerste Nederland-
sche expeditie. Statig stoomde het schip,
de vaderlandsche driekleur, de naam-
vlag, de reederij vlag, de „Wij groeten
U" seinvlaggen en ook de Amsterdam
sche stadsvlag, die de burgemeester
dezer dagen de directie ten geschenke
heeft gegeven, hoog in de masten op
eigen kracht Westwaarts het Noordzee
kanaal op.
In IJmuiden.
vet is op!" En zooals vanzelf spreekt,
ontbraken, zooals vroeger bij de Suez-
booten, de bestellingen niet. Het waren
natuurlijk geen aapjes, die ze mee moes
ten nemen. De een wenschte een zee
hondje, een ander een pinguin, een
derde een jong ijsbeertje. Het zoontje
van een der opvarenden was wel wat
erg veeleischend, die wenschte.... een
autoped!
Tegen vijf uur gingen de trossen los.
Langzaam brachten de sleepbooten de
„Willem Barendsz" in beweging.
Daar klonk het door den luidspreker:
„We danken jullie allen hartelijk voor
jullie belangstelling".
Op deze woorden volgde een hoera
geroep en gewuif. De radio aan boord
speelde een vroolijk wijsje.
Korten tijd daarna was de „Willem
Barendsz" in den nevel van regen en
mist verdwenen, op weg naar South
ampton, de eerste haven welke het schip
zal aandoen.
De „SilSaialv" aangekomen
In den afgeloopen nacht, omstreeks
drie uur. is het m.s. „Sibajak" van den
Rotterdamschen Lloyd te Rotterdam
aangekomen met 784 repatrieerenden
aan boord, deels uit Indië, deels uit
Austi-alië. Hedenmorgen om 9 uur is
men in de Schiëhaven, waar het schip
ligt, met de ontscheping begonnen. Er
waren weinig zieken aan boord. Ver
wacht wordt, dat allen nog vandaag de
plaats hunner bestemming zullen be
reiken.
De „Nieuw Holland" met
militairen naar Indië
Morgen vertrekt het m.s. „Nieuw
Holland" met onderdeelen van de 7 De-
cember-divisie van de Sumatrakade te
Amsterdam.
Weer een record in de mijnen
De Limburgsche mijnen hebben Vrij
dag voor het eerst na de bevrijding een
productie bereikt, die boven de 33.000
ton lag. Bovengebracht werd 33.783 ton
steenkolen. Aan alle arbeiders is bij het
bereiken van dit resultaat een pakje
tabak van 40 gram uitgereikt.
Studentikooze „overval
in Leiden
Dezer dagen hebben Delftsche studenten,
onder meer uitgerust met een brandslang
en een aantal „donderbussen", een overval
gepleegd op de sociëteit Minerva van het
Leidsche studentencorps in de Breestraat
te Leiden. De studenten trachtten zich
met behulp van water en vuur toegang
te verschaffen tot de sociëteit, welks leden
het antwoord niet schuldig bleven en zich
met gelijke wapens verdedigden. Er ont
stond dientengevolge een formeele veld
slag, welke alle verkeer in de Breestraat
onmogelijk maakte.
Eerst toen de politie met een vrij sterke
macht ter plaatse verscheen en met gummi
knuppels de partijen uit elkaar sloeg, keer
de de rust weer.
Na afloop der vijandelijkheden toog een
eensgezinde delegatie uit beide studenten
kampen naar het politiebureau om veront
schuldigingen aan te bieden voor hun op
treden, dat, naar zij grif toegaven, ontoe
laatbare vormen had aangenomen.
Sigaretten van Volksherstel
via de winkeliers
Minister Huijsmans heeft Woensdag
in een radiorede medegedeeld, dat aan
Nederlands Volksherstel 200.000 pakjes
Engelsche, Amerikaansche en Egypti
sche importsigaretten verstrekt zullen
worden, om deze ten bate van de nood-
gebieden te verkoopen.
Nederlands Volksherstel pleegt thans
Sclieepslading Üananeii
bedorven
Te Rotterdam arriveerde een Noorsch.
schip met ruim 600 ton bananen aan
boord uit Panama. Toen men met de
lossing wilde beginnen, bleek de koel
installatie onderweg niet gefunctioneerd
te hebben, met het gevolg, dat zoo goed
als de geheele lading bedorven was.
Slechts enkele trossen, bestemd voor
België, waren nog geschikt voor con
sumptie. De rest is naar de Rotterdam-
sche vuilverbranding overgebracht. Van
de lading was niets bestemd voor Neder
land.
Haarlemscli meisje getuigt
tegen haar ex-verloof de
Na de Meidagen van 1940 nam de toen
17-jarige N. T. uit Amsterdam dienst
bij de Wafi'en SS. Na een opleiding van
zes maanden keerde hij uit Duitschland
terug en werd, via Schalkhaar, weldra
tweede luitenant bij de marechaussée.
Tijdens de oorlogsjaren was hij in ver
schillende plaatsen van ons land gede
tacheerd.
Hii had zich thans voor het Bijzonder
Gerechtshof te Amsterdam te verant
woorden wegens verraad. Hem was ten
laste gelegd, dat hij in 1944 in een brief
aan den Ortskommandant te Gouda een
inwoonster had aangegeven wegens be-
leediging van Hitier. De dame is hier
door een jaar gevangen gehouden.
T. ontleende, den brief geschreven te
hebben. Als getuige werd daarop ge
hoord de 26-jarige mej. E. V., thans als
typiste werkzaam te Haarlem, die wel
iswaar geen lid der N.S.B. was. maar
die doordat zij met een later gesneu
veld Duitsch officier verloofd was ge
weest, veel in nationaal-socialistische
kringen vertoefde. Zij had T. in Maart
1944 ontmoet. Nadat zii officieus ver
loofd waren, nam zii haar intrek in het
zelfde hotel te Hoorn, waar T. vertoef
de. Zii verklaarde thans met groote
zekerheid, dat T. haar een copie van den
gewraakten brief had getoond. Zii had
onmiddellijk geprotesteerd tegen het
noemen van namen en verzocht den,
brief te verscheuren. Het origineel was
toen echter reeds verzonden. Sindsdien
had zii bii de veelvuldige ruzies (haar
verloofde telkens voor oogen gehouden,
dat zü aan iedereen, die haar hierover
ooit zou ondervragen, deze voor T. be
zwarende wetenschap zou mededeelen.
Verdachte was voorts als chef der
politie te Edam betrokken geweest bii
de beruchte affaire Jannetje de Boer,
die de illegale ontvoerders van den
N.S.B.-burgemeester aldaar bii den S.D.
had aangegeven. Ook had hii 12 ton
brandstoffen in Rijnsaterwoude, die be
stemd waren voor distributie onder de
overleg met de betrokken 'vakgroepen, j burgerbevolking, in handen der Duit-
teneinde den tabakshandel bij dezen schers gespeeld.
verkoop volledig in te schakelen.
In IJmuiden was de belangstelling,
niettegenstaande den regen, die gestadig
uit den grauwen hemel neerviel, vrij
wat grooter dan in de hoofdstad.
Even voor vier uur sleepten krachtige
sleepbooten den kolos, die een record
diepgang had van ongeveer negen me
ter, de Noordersluis binnen en spoedig
was er contact met den wal, niet alleen
door middel van een stel zware trossen,
maar ook een persoonlijk contact tus-
schen opvarenden en hun familie en
vrienden op de sluis.
Er waren geen tranen en wanneer er
al zakdoeken voor den dag kwamen was
het alleen om daarmee te wuiven. En
tegelijk met het hemelwater regende het
kwinkslagen.
„Komen jullie gauw terug, want m n
Auto reed te water;
drie slachtoffers
Zondagavond omstreeks kwart over elf
Is in de hoofdstad een kleine auto. welke
uit de Chasséstraat kwam, in het water
van de Baarsjes gereden. Het wagentje
6loeg over den kop en kwam met het dak
op den bodem van de vaart te liggen. De
drie inzittenden hebben geen kans gezien
naar buiten te komen en zijn verdronken.
Het zijn de 20-jarige chauffeur J. L. uit
de Keizerstraat, de 37-jarige H. IC., wo
nende op de Centuurbaan en een ongeveer
35-jarige vrouw, wier identieteit nog niet
kon worden vastgesteld, daar zij geen pa
pieren bij zich had.
Een speciale
radio-rede
In het radio-programma „Een half uur
Nederland", dat Zaterdag in het kader van
den Nederlandschen dag der Vereenigde
Volken door de National Broadcasting
Corporation over het geheele gebied der
Vereenigde Staten is uitgezonden, heeft
Prinses Juliana een toespraak gehouden.
De rede werd door een kortegolfzendei
der P.T.T uitgezonden en door de N.F
overgenomen.
Prinses Juliana verklaarde, dat de her
innering aan de groote ellende, welke het
Nederlandsche volk heeft doorstaan tege
lijkertijd een gevoel van warmte oproept.
De stroom van hulp, welke toen begon te
vloeien en nog voortduurt, ontsproot uit
de groote sympathie der Amerikanen.
Dank zij de handels- en financieele be
trekkingen met de Vereenigde Staten heeft
Nederland krachtig aan zijn herstel kun
nen werken. Echter verkeert nog een groot
deel van het land in nood. Er zijn gebie
den, waar door gebrek aan zeep, lakens
en linnengoed de strijd regen scabies ho
peloos is. Vele gezinnen leven in een te
kleine ruimte, waardoor de tuberculose
toeneemt.
„Bij mijn bezoeken aan de noodlijdende
gebieden ben Ik vaak getroffen door de
wijze, waarop de huisvrouw er in geslaagd
was van een kippenhok een gezellig kam-
peerverblijf te maken. Er waren bloemen
op de vernielde muren geschilderd en
papieren gordijnen brachten een huiselijke
sfeer. Maar kampeeren heeft slechts een
tijdelijke bekoring. Het vraagt teveel van
iemands energie, dan dat men jarenlang in
zulk een primitieve en nauwe ruimte ge
lukkig kan zijn. Het huizentekort zal waar
schijnlijk gedurende eenigen tijd uitcr-t
acuut blijven. Ondanks de pracht:'-
krachtsinspanning van de sociale werkers
zijn de levensomstandigheden in vele
plaatsen verre van hygiënisch. Indien de
bevolking slechts genoeg woningen en
meubelen, genoeg zeep. kleeding en bed
dengoed kon krijgen, zou in alle primaire
nooden werkelijk voorzien zijn.
In de leniging van al deze nooden heeft
de Amerikaansche organisatie voor hulp
verleening aan Nederland zeer veel bijge
dragen. Ofschoon dit instituut als alge-
meene hulporganisatie is opgeheven, juich
ik het warm toe, dat in de Vereenigde
Staten een centrum voor hulpverleening
aan Nederland is blijven bestaan. Het ont-
Holland" bewijst, hoe groot het verlangen
nog is om hulp te bieden. Aangezien de
hulpverleenïng thans geschiedt van groep
tot groep en van gezin tot gezin, wordt
het te duidelijker, hoe zeer de Amerikanen
van ganscher harte met ons volle mede
leven. Ik hoop, dat vele persoonlijke
vriendschappen uit deze contacten zullen
voortkomen. Moge dit nieuwe bewijs van
medeleven in de nooden van ons volk bij
dragen tot de versterking der banden tus-
schen onze beide landen."
Ook de oud-minister van buitcnlandsche
zaken. mr. J. H. van Royen heeft voor den
Amerikaanschen omroep gesproken,
heer Van Royen zeide, dat het Nederland
sche volk vast besloten is alles te doen
wat in zijn vermogen ligt om een volgen
den oorlog te voorkomen. Het heeft zich
voorgenomen de organisatie der Vereenig
de Volken met alle kracht te steunen.
„Deze organisatie staat nog in de kinder
schoenen", aldus de oud-minister, „maar
met geduld, vasthoudendheid en bovenal
verdraagzaamheid zal deze instelling tot
een voortreffelijk en doelmatig bolwerk
voor het behoud van den vrede uitgroeien."
Opzienbarende arrestatie
in Tiel
De leider van den distributiekring Tiel,
hoofdcommies ter gemeentesecretarie en
lid van het Tielsche tribunaal. V. is in
opdracht van den officier van justitie te
Arnhem door de Tielsche politie ge
arresteerd. Deze opzienbarende arrestatie
is het gevolg van een onderzoek dat in
gesteld is naar aanleiding van vermeende
onregelmatigheden bij den Tielschen dis-
tributiedienst. Bij dit onderzoek kwam
vast te staan, dat V. aan den Tielschen
radiohandelaar Van B. een rijwielbon had
verstrekt, hoewel Van B. kort te voren
een bon voor een rijwiel had ontvangen.
Als tegenorestatie kreeg V. tegen betaling
een radiotoestel. Ook Van B. is gearres
teerd maar na een bekentenis op vrije
voeten gesteld Ook V., die in Arnhem
gedetineerd is," heeft een bekentenis af
gelegd.
GEEN AUDIËNTIE.
De Commissaris der Koningin in de
provincie Noordholland, dr. J. E. baron de
Vos van Steenwijk zal op 31 October geen
audiëntie verleenen.
De advocaat-fiscaal, mr. J. Besier.
eischte 7 jaar gevangenisstraf met af
trek van voorarrest en ontzetting voor
het leven uit de kiesrechten. Uitspraak
op 8 November.
Eén korfbalwedstrijd ging door
WatervlietAllen Weerbaar is de eenige
korfbalwedstrijd in Noordholland, welke
doorging. Watervliet I leverde een keurige
prestatie door tegen het sterke Allen Weer
baar gelijk te spelen. Watervliet nam door S.
de Vries de leiding, doch nog voor de rust
maakte Allen Weerbaar gelijk. Na de har-
vatting war en de gasten aanvankelijk sterker,
en namen ook de leiidng. Tenslotte maakte
J. Brochama gelijk.
Hockey-nederlaag voor B.M.H.C,
In den hockeywedstrijd Delftsche studen
ten— BMHC, welke in Bloemendaal is ge
speeld. was De Roos niet van de partij. Wel
speelde Bosschart op de spilplaats mee en
hij verrichtte verdienstelijk werk evenals
de linksachter Van IJsselstein. De Delftena
ren waren geestdriftiger. Schuursma zorgde
er voor. dat na een kwartier een voorsprong
van 20 verkregen was. Daarna kwam BMHC
er beter in en Schmeink scoorde tegen. Na
de hervatting werd d<; stand 31, waarna eet*
gelijk opgaande strijd volgde. Kort voor het
einde maakte Bosschart er 23 van.
De damescompetltlc bracht opnieuw een
overwinning voor Rood Wit. dat bij Amster
dam op bezoek kwam. BDHC leed de derde
nederlaag in successie, thans tegen HHIJC
met 53.
De uitslagen luiden:
Heeren. Ëcrstc klasse: Amsterdam—Hilver
sum 27; Delftsche Studenten—BMHC 32;
Be Fair—HOC 2—1; Laren—TOGO 2—2; HDM
HHTJC afgek.; Gooi—Lelden 1—2.
Promotieklasse B: Alkmaar—HBS 20: Am
sterdam IIZandvoort 6—0; Strawberries-
Amsterdam III 41.
Dames. Eerste kkisse: Amsterdam—Rood
Wit 2—1; BDHC—HHIJC 3—5; HDM-SCHC
afgek.; HilversumHOC 40; Gooi—TOGO
2—2.
Promotieklasse B: Rood Wit IIAmster
dam II 6—0: Alkmaar—Strawberries 4—2;
AmersfoortKampong 45; HBSBDHC 2
0—0.
Tweede klasse B: Zuid wij ck—BDHC III
G—1; Zandvoort—BDHC rv 2—2; Leiden II—
Clubhuis te Werve 2—3.
Tweede klasse C: Rood Wit III—Amsterdam
III 5—3; Ijsvogels—CBe Fair n 4—1; Pinoké—
Baarn I 61.
Sport in 't kort
TENNISWEDSTRIJD ENGELAND—FRANK
RIJK. De in Londen voortgezette wedstrijd
EngelandFrankrijk is geëindigd in een
overwinning van 81 voor de Franschen.
TERREIN-KAMPIOENSCHAPPEN OP DEN
MOTOR. Tijdens de terreinkampioenschap
pen op Duin relt. uitgaande van de Kon. Ned.
Motorrijdersvereeniging werd J. T. Veer uit
Borculo kampioen in <ie 500 c.c. klas en zijn
broer H. Veer jr. in de 350 cc., klas. Dc Haar
lemmers R. Jansen werd in de 250 c.c. klaa
derde; winnaar was A. Klosters. Het num
mer zijspanklas was voor P. Knijnenburg.
De Hagenaar Zuur kwam in laatstgenoem
den wedstrijd in aanraking met een boom
stronk en werd met een hersenschudding
r een ziekenhuis vervoerd.
