Haarlemsch predikant voor het tribunaal
Bemoedigende woorden
Bevin en Molotof
van
Het vervoer in Haarlem in één hand
Noodlanding
in de woestijn
pe eerste kamer van het Haarlemsche Tri
bunaal heeft in een zitting van drie en een
balf uur behandeld de zaak tegen ds. P. W. F.,
vroeger predikant bij de Ned. Hervormde ge
meente van Haarlem. Hem waren vijf punten
jan laste gelegd, o.a. het lidmaatschap van de
U.S.B. en van de Nederlandsch Duitsche Kui
tuurgemeenschap, alsmede het betalen van
een contributie van 30 per maand aan de
tf.S.B. Hij ontkende echter propaganda "voor
dé N.S.B. gemaakt te hebben, toen hij eind
October 1942 in het kringhuis te Zandvoort
jprak over „Kerkhervorming", opgave deed
jn „De Bundelaar" van de data. waaron hij in
jcerken sprak en aan leden van „Evangelie en
Volk" liet meedeelen. wanneer hij preekte.
Vtel gaf hij de feiten toe.
„Meer en Bosch".
Uitvoerig behandelde de voorzitter mr. T.
A, M. A. van Löben Seis de kwestie van de
Óhr. Vereeniging tot verpleging van lijders
(essen) aan vallende ziekte. In de dagvaarding
was ds. F. ten laste gelegd, dat hij het voor
zitterschap van de vereeniging aanvaard had,
nadat de vroegere bestuursleden en de direc
teur uit hun functie waren ontheven en dat
bij een geschrift had samengesteld, getiteld
HDe waarheid omtrent wat er gebeurd is in de
inrichting „Meer en Bosch" te Heemstede",
waarin het beleid van het vorig bestuur werd
afgekeurd en welk geschrift in de pers gepu
bliceerd is. Beschuldigde gaf toe het concept
gemaakt te hebben; het was zijn bedoeling de
feiten naar voren te brengen. In het geschrift
wordt het 'oude bestuur verweten, dat het
twee leden van het personeel, die aangeslo
ten waren bij de N.S.B.had ontslagen. Ds. F.
deelde mede, dat het bestuur .«besloten had
bet geschrift te publiceeren. De voorzitter liet
een krant zien. waarin gesproken wordt van
een politieke verdwazing, enz., waarna de
oud-predikant opmerkte, dat het stuk naar
Den Haag is gezonden. De kop boven het ar
tikel heeft hij, noch zijn bestuur gemaakt.
Voor den inhoud ervan was hij wel verant
woordelijk.
Nadat de verdedigster, mevrouw mr. Schel-
tema—Conradi, betoogd had, dat getuigen in
raadkamer of door een rechter-commissaris
gehoord moeten worden, besloot het tribunaal
de getuigen wel in het openbaar te hooren,
Ds. J. C. van Dijk uit Bloemendaal, vroeger
voorzitter der vereeniging, deelde op vragen
van den voorzitter mee, dat hij niet gemerkt
heeft, dat ds. F. zich zelf op den voorgrond
heeft gesteld, om voorzitter te worden, en
evenmin was het hem bekend, dat de nieuwe
voorzitter er de aandacht van de Duitschers
op gevestigd had, dat twee leden van het per
soneel in 1940 ontslagen waren. Wel had de
commissaris voor niet-commercïeele- vereeni-
gingen het bestuur schriftelijk en mondeling
den eisch gesteld de leden terug te nemen.
Daaraan is niet voldaan. Kort daarop kreeg
het bestuur bericht, dat het afgezet was. Ver
der deelde ds. Van Dijlc mee, dat hij kort na
de afzetting van het bestuur verzocht werd
bij den Beauftragte van den rijkscommissaris
in Bloemendaal te komen. Na zijn komst zag
hij o.a. ook ds. F. Geëischt werd dat het per
soneel, dat ontslag had aangevraagd, zou aan
blijven tot de patiënten geëvacueerd waren.
Den volgenden morgen besloot het bestuur
medewerking te verleenen, als het nieuwe
bestuur zich met het evacueeren niet zou
bemoeien. Kort daarop werd getuige gevan
gen genomen.
Dr. B. Ch. Ledeboer, directeur van de in
richtingen, deed mededeelingen over den
gang van zaken nadat bekend was, dat de be
stuursleden en hij uit hun functies waren
ontheven. Get. zeide, dat hij zelf niet veel
heeft kunnen constateeren, omdat hem de
toegang tot het terrein was ontzegd. Via een
collega vernam dr. Ledeboer, dat een arresta
tie-bevel voor hem klaar lag en een ander
bestuurslid had langs een omweg vernomen,
dat het ds. F. bekend was. dat het bestuur
gearresteerd zou worden. Ds. F. hierna ver
hoord, merkte op, dat hij dengene, die het
gezegd zou hebben, eerst later ontmoet heeft,
tevoren kende hij hem niet
De heer Blok. broeder od ,Meer en Bosch"
vertelde, dat het nieuwe bestuur eenige ma
len getracht had. de leden van het personeel
toe te spreken, evenwel zonder succes. Daar
na is getuige als het ware door het nieuwe
bestuur overvallen. Men verzocht hem een
brief, welke opgehangen werd, te lezen,
waarbij dreigementen voor het geheele per
soneel zijn geuit. Ds. F. voerde daarbij" als
laatste het woord. Hij deed het zeer verfijnd,
maar des te gevaarlijker.
Nadat de heer J. E. Mouw, hoofdagent van
politie, mededeelingen had gedaan over het
optreden der politie en over het verleenen
van steun aan het oude bestuur, was het
woord aan mevrouw ScheltemaConradi. Zij
zeide, dat ds. F. in 1921 in Haarlem beroepen
was en vroeger een gezien predikant was In
1939 gedroeg hij zich zoo neutraal, dat men
hem begon te wantrouwen. Hij werd in den
hoek van de N.S.B. gedrukt en weinigen be
moeiden zich met hem. Daarna bestudeerde
hij de beginselen der N.S.B. en sloot zich in
1941 aan. Dat geschiedde met overtuiging. Bij
bedoelingen had hij niet. Verraad heeft hij
evenmin gepleegd.
In het bijzonder weidde de verdedigster uit
over het aanvaarden van het voorzitterschap
en over zijn gedragingen als bestuurslid. Het
was de bedoeling van ds. F. in denzelfden
geest als het oude bestuur verder te werken.
Indien maatregelen getroffen zouden worden,
ten nadeele der patiënten, dan zou het be
stuur niet meegewerkt hebben. Doordat het
personeel vertrok; kon er niets bereikt wor
den. Volgens pl. moet de actie van het oude
bestuur beschouwd worden als een symbool.
Daarom mag het nieuwe bestuur en inzonder
heid ds. F. niet de symbolische zondebok wor
den. Tenslotte deelde pl. mee, dat de beschul
digde in 1943 bedankt heeft als lid der N.S B
dat hij uit het bestuur van „Meer en Bosch"
is getreden en dat hij door den Grtscomn^n-
dant uit zijn woning is gezet. Daarna heeft hij
een teruggetrokken leven geleid. Vele moei
lijkheden doen zich in de toekomst voor. Me
vrouw Scheltema verzocht mede in verband
met den gezondheidstoestand de interneering
zoo spoedig mogelijk op te heffen.
Het tribunaal zal op 25 November uitspraak
doen.
Amerikaansche oorlogsschepen
worden in Nederland gesloopt
De N.V. „Holland" te Hendrik Ido Ambacht
heeft van de Amerikaansche marine aange
kocht twee vliegdekschepen „Nabob" er
„Thane" en drie torpedoboot jagers „Hal-
sead", „Duff" en „Ekins". De eerste twee be-
hooren tot het type „eilanden der zee", welke
tijdens den oorlog dienst deden om als vlieg
tuigbases te worden vooruitgeschoven in de
richting van het vijandelijk gebied. Vooral
bij den aanval op Japan hebben deze schepen
een zeer' belangrijke functie vervuld. Zij heb
ben over de volle lengte een vliegdek en daar
onder een hangardek. Deze dekken zijn voor
en achter verbonden door groote vliegtuiglïf-
ten. De holte tot het vliegdek is 72 voet. (De
holte tot het hoofddek van een schip als de
„Statendam" is 53 voet.)
De torpedoboot jagers waren zeer snelle
schepen, welke torpedobooten escorteerden en
ander convooiwerk verrichtten. Zij bereikten
met hun c.a. 12.000 P.K. een snelheid van c.a
50 km. per uur. Al deze schepen zijn in 1943
1944 in Amerika gebouwd en hebben slechts
drie a vier maanden dienst gedaan. Daarna
zijn zij door mijnen of op andere wijze be
schadigd en in een Engelsche haven opgelegd.
Zij worden binnenkort naar Nederland ge
sleept .om te worden gesloopt.
Engelsche Troonrede
In de rede van den Engelschen Koning, welke
gister bij de opening van de nieuwe zitting van
het Britsche parlement is uitgesproken, is de
nationalisatie van het binnenlandsch vervoer en
van de electriciteitsvoorziening in het vooruit
zicht gesteld.
De koning zinspeelde ook op verlenging van
den militairen dienstplicht wanneer de huidige
regeling ten einde loopt.
De koning deelde mede. dat de Britsche minis
ters binnenkort besprekingen zouden voeren met
vertegenwoordigers van de Vereenigde Staten,
de Sovjet-Unie en Frankrijk over de toekomst
van Duitschiand. welke een ware democratie
zullen bevorderen en de wereld waarborgen zul
len bieden tegen verdere pogingen tot wereld-
overheersching.
Radar of Radio
Concessie aan de N.Z.H.Brockway uitgeschakeld
vervoerbedrijf Kier in goede handen is van
de N.V. Noord-Zuid-Hollandsche Vervoer
Maatschappij wordt geconstateerd, dat sa
menvoeging van haar diensten met de
autobusdiensten van de Brockway in
Haarlem in het algemeen belang is.
Opgemerkt wordt verder nog, dat het ge
meentebestuur van Haarlem met die sa
menvoeging instemming heeft betuigd.
Verder wordt ook opgemerkt, dat als
tijdstip der samenvoeging aangenomen
wordt „uiterlijk 1 Februari 1947". In -over
leg met het gemeentebestuur en den Rijks
inspecteur van het Vervoer moet de datum
nader worden vastgesteld.
Tenslotte wordt overwogen, dat de
Brockway rechtens geen aanspraak op
eenigerlei vergoeding kan maken uit hoof
de van dit niet aan haar verleenen van een
vergunning, maar het wordt billijk geacht,
dat de betrokken streekonderneming ver
plicht wordt tot tegemoetkoming van de
Brockway in de gevolgen. Vastgesteld
wordt, dat de N.Z.H.V.M. hiermede instemt.
Voor Haarlem krijgt de N.Z.H.V.M. niet
alleen concessie voor de lijnen Haarlem-
Bloemendaal, Haarlem-Heemstede-Aerden-
hout-Vogelenzang-de Zilk-Noordwijker-
hout-N oord wij k-Bin nen-N oor dwij k aan
Zee-Katwijk-Wassenaar-Den Haag, maar
ook concessie voor het groepsvervoer bin
nen de gemeente Haarlem, in overeenstem
ming met de aanwijzingen ter zake door het
gemeentebestuur te geven.
Door de Commissie Vergunningen
Personenvervoer is voor Haarlem en
omgeving een zeer belangrijke beslis
sing genomen. Het vervoer is in één
hand gelegd. De concessies zijn gegeven
aan de N.Z.H., met uitschakeling van
de Brockway.
In deze beslissing wordt o.a. gezegd; „Over
wegende, dat onder de heerschende om
standigheden in het belang eener duurzame
en redelijke vervoersvoorziening, de uit
oefening van autobusdiensten en de uit
voering van het groepsvervoer zoodanig
dienen te geschieden, dat met de voorloopig
nog beperkte middelen, waarover kan wor
den beschikt, een rationeele, sociaal bevre
digende en economisch verantwoorde voor
ziening in de vervoerbehoefte bereikt
wordt, welke tevens een deugdelijken
grondslag vormt voor de verdere ontwik
keling van het onderhavige vervoer naar
de eischen van de, meer nog dan voorheen,
in het algemeen belang noodzakelijke
coördinatie van het vervoer;
„Overwegende, dat vorenbedoelde ont
wikkeling m. b. t. locaal vervoer reeds vóór
den oorlog ging en nu nog verder dient te
gaan in de richting van de vorming van
concentratie van streek vervoerbedrijven;
„Overwegende, dat het hier gaat om
autobusdiensten en groepsvervoer in de
duinstreek tusschen 's-Gravenhage en
Haarlem met Bloemendaal;
„Overwegende tenslotte, dat het streek-
Ondanks voortdurende pogingen om een
internationale overeenkomst te bereiken in
zake het gebruik van radar en radio voor
vliegtuigen, is het& waarschijnlijk, dat voor
namelijk tusschen Groot-Brittannië en de V.S.
op dit punt een geschil zal ontstaan betref
fende het luchtvaartverkeer in Europa, aldus
de News Chronicle.
Het is Amerikaansche luchtvaartmaat
schappijen. aldus het blad, nog niet toege
staan om van radar gebruik te maken. Zij
geven de voorkeur aan het systeem van radio
bakens, zooals dat in de V. S. wordt toege
past. Groot-Brittannië poogt in Europa het
radar-systeem in te voeren.
Tien dagen geleden is de Internationale
luchtvaartvereeniging voor Europa £e Parijs
bijeengekomen. Na afloop van de conferentie
werd onverwacht een speciale commissie bij
eengeroepen. Deze commissie besloot de Ame
rikaansche voorstellen te aanvaarden en het
radio-systeem voor Europa aan te bevelen.
Dit voorstel zal bij de voorloopige internatio
nale luchtvaart-organisatie te Montreal wor
den ingediend, aldus de News Chronicle.
Op zoek naar schatten
op den zee-bodem
De Britsche admiraliteit heeft een diep
gaande studie gemaakt, hoe op de beste
wijze wrakken van de in den oorlog ge
zonken oorlogsvloot kunnen worden op
gespoord.
Zij tracht thans toestemming te krijgen
om gebruik te mogen maken van een
Fransch foto-apparaat, dat nog geheim is.
Een onlangs met dit toestel ontworpen film
is aan technici vertoond om het practisch
gebruik toe te lichten.
Deze nieuwe uitvinding zou het moge
lijk maken om aanzienlijke hoeveelheden
goederen, die niet aan bedrerf onderhevig
zijn en zich nu nog op den bodem der zee
bevinden, weer in het handelsverkeer te
brengen,
Kunstasfalt als brandstol
Twee groote tankschepen, in aanbouw
voor de Anglo-Saxon Petroleum Co, wor
den voorzien van een inrichting voor het
stoken van een nieuwe brandstof, nl. bi
tumen of kunstasfalt, een restproduct van
de olieraffinaderijen. Dit materiaal heeft
een soortelijk gewicht van 1.06, een smelt
punt van 75 gr. C. en een vlampunt van
200 gr. C. De proeven, welke onder toe
zicht van deskundigen der Koninklijke
Shell zijn gehouden, hebben gunstige re
sultaten opgeleverd. De beide vaartuigen,
die voor het gebruik van deze nieuwe
brandstof worden ingericht, zijn de tank
schepen Helicana en Hyalina, van 18.000
ton, d.w.z. in aanbouw op de werf van
Swan Himter en Wighan Richardson Ltd te
Wallsend on Tyne. Deze schepen worden
uitgerust met turbo-electrische machines
van 6§00 Asph, waarvoor de stoom zal
worden geleverd door drie Babcock en
Wilcox waterpijpketels, die worden voor
zien van speciale branders.
VEILINGEN
De uitslag van de veilingen ln het Notarishuis
te Haarlem is: Perceel Kleverlaan 82, Haarlem
f7000 L. Evendijk qq; Leldsche Vaart 58, Haar
lem f9000 D. Kuipers qq; Soendaplein 30, Haar
lem f7025 B. A. Copinl c.s.; Timorstraat 169,
Haarlem f 4200 F. A. Groen qq; Julianapai-k 36,
Haarlem f 16,000 A. Th. Joosten qq; Lombok
straat 6. Haarlem f 4050 F. A. Groen qq.; Lom
bokstraat 28, Haarlem f 4575 F. A, Groe.. qq;
Rech'straat 38. Haarlem f5600 F. A. Groen
qq; Flo.^sstraat 27, Haarlem f7025 B. Leenmeyer;
Jac. van Campenstraat 17, Heemstede f 6750 F.
A. Groen qq; Jac. van Campenstraat 19. Heem
stede f6400 R. Jorritsma qq; Korte Houtstraat 9
zw. en rd., Haarlem f4055 A de Vries; Aelberts-
bergstraat 85. Haarlem f 5600 J. v. d. Molen; Zui-
der Buiten Spaarne 86, Haarlem f 3355 J. M.
Akersloot; Tugelastraat 66, Haarlem f 2905 Mevr.
J. J. Heynen—Zuidstra; Oranjeboomstraat 184,
Haarlem f 2335 A. v. d. Putten; Burg. Enschede-
laan 23, Santpoort f4650 C. J. B. Verheydt qq;
Boogstraat 4, Haarlem f2650 opgehouden^ Voor
uitgangstraat 92, Haarlem f4125 Mevr. JMj. Hey
nenZuidstra; Berckheydestraat 14 zw. en rd..
Haarlem f5295 A. Niezen; Tugelastraat 63, Haar
lem f2825 Mevr. J. J. Heynen—Zuidstra.
Ontwapening onder leiding
der U.N.O.
Zoowel Bevin als Molotof hebben opbeu
rende woorden gesproken bij een diner van
buitenlandsche persvertegenwoordigers te
New York, dat Maandagavond gegeven
werd. Zij spraken over de ontwapening en
gaven daarbij de standpunten hunner re
geeringen weer. Bevin legde den nadruk
op de noodzakelijkheid tot handhaving der
orde en veiligheid, Molotof verklaarde zich
voor een algemeene ontwapeningsactie on
der leiding van de UNO.
Bevin zeide o.m.:
„Groot-Brittannië streefde 'reeds voor
den laatsten oorolg naar ontwapening en
zijn eenzijdige actie had bijna een ramp
veroorzaakt. Wanneer thans echter een
algemeene ontwapening bereikt zou kun
nen worden, zal de Britsche regeering niet
achterblijven", aldus verklaarde hij. „Wan
neer ik tot nog toe over dit onderwerp
weinig gesproken heb, moet dit niet ver
keerd worden uitgelegd. Ik wil namelijk
practisehe en bruikbare plannen uitge
werkt zien. „Ontwapening" is, juist als
„democratie" een woord, dat op de ver
beelding werkt en enthousiasme verwekt.
Wanneer wij dit woord gebruiken, moeten
wij echter meer doen dan dat alleen, en
tevens iets constructiefs naar voren bren
gen, door middel waarvan orde en veilig
heid onder de volkeren gehandhaafd zal
kunnen worden. Wanneer de UNO haar
doel wil bereiken, moet zij in feite in staat
zijn iederen persoon in eiken staat te be
schermen tegen agressie en oorlog en wel
op een meer effectieve wijze dan de be
trokken regeeringen dit zelf zouden kun
nen doen".
Molotof verklaarde op zijn beurt: „De
Sovjet-Russische delegatie heeft bij de
UNO een voorstel tot algemeene bewapc-
nings-bcperking ingediend. Het is beltend,
dat de delegatie der Vereenigde Staten ter
algemeene vergadering dit voorstel onder
steunde. De Amerikaansche delegatie is
reeds aan het Sovjet-Russische voorstel
tegemoet gekomen en ik wil hier verklaren,
dat de Sovjet-delegatie van haar kant ook
aan de Amerikaansche delegatie tegemoet
wil komen.
Wij behooren allen te werken aan de
voltooiing van deze groote taak. Geen
enkele delegatie heeft tegenwerpingen
doen hooren tegen bespreking van alge
meene bewapenings-beperking. Ik hoop,
dat wij thans in staat zullen zijn dit pro
bleem aan te vatten en een begin te ma
ken met de oplossing van het probleem
der algemeene bewapenings-beperking in
den loop van de huidige zitting der UNO".
„Wij moeten", aldus verklaarde Molo
tof tenslotte, „een algemeene bewape
nings-beperking ten uitvoer brengen vol
gens één plan en onder rechtstreeksche
leiding van de UNO".
JHR. H. W. M. COEHOORN VAN SMINIA
OVERLEDEN.
In den leeftijd van 69 jaar overleed te Brom
men jhr. II. W M. Coehoom van Smlnia, een
zeer bekende figuur ln de Nederlandsche paar
densport. Meer dan tien jaar bekleedde jhr. Coe
hoom het voorzitterschap van de landelijke
federatie van rijvereeniglngen, waarvan hij thans
als eerelid nog deel uitmaakte. Op concoursen
hlppique in het geheele land trad hij als keur
meester op.
Op de algemeene begraafplaats te Bloemendaal hebben drie dames van de plaatselijke
commissie van 't Oorlogsgravencomité bloemen gelegd op de graven van een Fransch'
man en twee Engelschen die in den oorlog zijn gesneuveld. Achter de dames staat
schout-bij-nacht C. J. Rost van Tonningen, die het woord voerde bij de plechtigheid.
Is Uw costuum of mantel
verregend?
WIJ PERSEN VOOR U OP
Old Clothes New
Koningsplein 10 - Telefoon 4886
(Adv.)
FEUILLETON
door Hans Hirthammer
10)
Het leed geen twijfel, of het tweetal
legde er zich op toe niet alleen de sporen
van den strijd, maar ook die, weike op de
aanwezigheid van menschen zouden kun
nen wijzen, uit te wisschen. Waarschijnlijk
vermoedden zij het gevaar, dat hen bij de
komst van een tweede vliegtuig zou kun
nen bedreigen.
Om hun slachtoffer bekommerden zij
zich in het geheel niet. Hij was geboeid
en kon dus geen onheil aanrichten.
Op deze wijze kreeg Hamilton gelegen
heid hun handelingen nauwkeurig gade
te slaan. Alles verdween onder het, met
zeldzame vaardigheid opgegraven zand.
Tot zijn verbazing waren ook de levens
middelen onder den grond gestopt. Zij
schenen nogal haast te hebben en wensch-
ten bij de uitvoering van hun verdere
plannen zeker met door onnoodigen ballast
te worden gehinderd.
De beide inlanders begaven zich naar
hun gevangene, bonden hem aan een staaf
en wierp dezen zonderlingen last óp hun
schouders.
Het was voor den armen Hamilton een
alles behalve aangename tocht, te minder,
omdat hij zich niet mocht verraden, dat hij
weer bij bewustzijn was.
Na een marsch van een half uur onge
veer lieten zij hem in een schuilhoek tus
schen de rotsen aan de grens van het
dal glijden, stopten hem een prop in zijn
mond en verwijderden zich.
Dat is het einde! dacht Edward Hamil
ton wanhopig. De touwen, waarmee hij
gebonden was, zaten zoo stevig, dat hij
zelfs niet aan een poging om zich te be
vrijden behoefde te denken.
Hij sloot zijn oogen; bij de pijn in zijn
ledmaten voegde zich nog een loodzware
vermoeidheid.
Het gonzend geluid van het naderende
vliegtuig wekte hem nog eenmaal uit zijn
toestand van algeheele apathie. Hij
hoorde de machine boven zijn hoofd cir
kelen, wist zijn redders in zijn nabijheid
en moest machteloos constateeren,
hoe het gebrom der motoren zwakker en
zwakker werd om tenslotte geheel te
verdwijnen.
„Het lied is uit!" mompelde hij. Daarop
viel hij van uitputting in slaap.
X.
Gigasar!
Een machtige toovenaar had zich de
grap veroorloofd temidden van de on
metelijke, door de eeuwige zon onbarm
hartig geblakerde zandwoestijn een weel
derig sprookje uit duizend-en-een-nacht
te doen verrijzen.
De beide toeristen, die dezen middag in
het kleine stationnetje van Gigasar uit
den trein stapten, zagen van dit sprookje
echter nog niets. Integendeel, zij staarden
verwonderd en kennelijk teleurgesteld
door het primitieve traliewerk, dat het
perron van den openbaren weg scheidde,
Inaar de armelijke hutten van Gigasar,
tusschen welke de weinige bungalows en
een eenzaam daar boven uitstekendeHin
doetempel zich allerminst op hun gemak
schenen te voelen.
„Moet die Maharadja van u m een van
die .krotten wonen?" vroeg dr. Hans Been
aarzelend, nadat hij van^den eersten schrik
bekomen was.
Ellen Boyard stond er ietwat onnoozei
bij. „Dat zou in flagrante tegenspraak zijn
met alles, wat mij tot dusver over de
levenswijze van den Maharadja ter oore
is gekomen. Het dunkt mij het beste dat
we maar eens informeeren".
Ze wendde zich tot den bruinen, met
een reusachtïgen tulband gewapenden
jongeman, die juist den laatsten koffer
uit de coupé sleepte. „Hallo boy, hier in
Gigasar moet zich toch de zomerresidentie
van den Maharadja van Jipar bevinden?"
De jonge inlander, wiens kennis van de
Engelsche taal wel zeer gebrekkig scheen
te zijn, trok een verbaasd gezicht, maar
daarop scheen de beteekenis van de vraag
toch tot hem door te dringen.
„O, Maharadja!" riep hij verrukt. „Very
well gidlur Banjie Maharadja. Is in Palace
Gorka-Valley. Chaterja, ban chaterje, cab,
nem punjab, Sahib na Sh'bani!"
Toen hij aan het eind van zijn Indruk
wekkend betoog was. rende hij met alle
teekenen van geestdrift het station uit en
verdween in een steeg, welke op de „Sta
tion Square" uitkwam.
„Hebt u één woord van dat koeter-
waalsch verstaan?"
Miss Boyard haalde haar schouders op.
„Mijn vader heeft weliswaar steeds zijn
best gedaan om mij wat Bengaalsch bij
te brengen, maar ik moet eerlijk toegeven,
dat ik alleen die paar Engelsche woorden
heb verstaan. He paleis van den Maha
radja moet zich in het Gorkadal bevinden
en als ik dien knaap goed begrepen heb,
is hij er op uit om ons een auto te bezor
gen. Stél u voor: een echte auto! Wij
zullen ons ongunstig oordeel over Gigasar
dienen te herzien".
„Eerst eens afwachten!" meende Been
sceptisch, terwijl hij met een zucht op een
van de koffers ging zitten. „Wilt u niet
plaats nemen? Ik vrees dat we nog wel een
poosje zullen moeten wachten. Hopenlijk
gelukt het dien autobezitter zijn Rolls
Royce aan het rijden te krijgen".
Plotseling weerklonk een geweldige
knal, alsof ergens in Gigasar een explosie
plaats had. De ontladingen volgden elkaar
met steeds kortere tusschenpoozen op en
tenslotte geleek het iets op een ver verwij
derd trommelvuur.
Ellen Boyard kromp van schrik Ineen,
Oostenrijksche Jeugd
is leergierig
Houtzagen ambieert zij niet
De Oostenrijksche jeugd heeft zich na den
oorlog met een ongekend vuur op de' studie
geworpen. De universiteiten hebben weer het
levendige beeld van vroeger; in Weenen al
leen zijn 17.000 studenten, en er zijn 7000 stu
denten aan de andere universiteiten in het
land ingeschreven. De toeloop is zoo groot,
dat er nu reeds 7800 studenten méér zijn dan
in 1943, en men verwacht dat dit aantal het
volgend jaar nog zal toenemen.
De Oostenrijksche autoriteiten willen de
jongelieden naast de studie, mee laten hel
pen bij dén opbouw van hun vaderland, doch
op dit punt is men minder tevreden.
Vorigen winter heben de Weensche studen
ten de hand aan den ploeg geslagen en heb
ben ze tonnen brandhout gezaagd, die onder
de arbeidersklasse werden verdeeld. Sindsdien
is echter de geestdrift van de jeugd aanzien
lijk bekoeld Te Innsbrück hebben van de
13000 opgeroepen studenten zich slechts 255
studenten van de Handelsscholen en athenea
en 206 hoogeschoolstudenten gemeld; van de
eersten konden slechts 93 en van de anderen
10 gebruikt worden.
Het groote aantal afvalligen onder de stu
denten is het gevolg van het feit dat nagenoeg
allen een certificaat van vrijstelling konden
krijgen. Het arbeidsbureau, dat er trouwens
niet van hield de nazi-methodes in herinne
ring te brengen, had tenslotte het principe van
een „eervolle en vrijwillige" tewerkstelling
volgens Amerikaansche methode aanvaard,
waarvan de studenten hebben geprofiteerd.
Opheffing van de tram
Haarlem-Leiden
Er wordt door de N.Z.H. over gedacht de
electrische tramlijn Haarlem-Leiden op te
heffen. Het vervoer op de lijn is, wat de
normale tijden betreft, niet zoo groot, dat
het voortbestaan van een tramlijn gewet
tigd wordt geacht. Gemeend wordt, dat in
het algemeen in de vervoersbehoeften ook
voorzien kan worden door autobussen.
Voor de tram zou dan in de plaats komei
een autobusdienst. Deze zal in elk geva
zoo ingericht worden, dat voorzien word
in de vervoersbehoefte van deze streek. Ei
kan met groote autobussen gereden wor
den (er zijn wel bussen voor 80 passagiers),
terwijl bovendien het voornemen bestaal
voor de autobussen een kwartiersdienst in
te voeren. Nu rijdt de tram om het half
uur.
Intusschen moet men bedenken dat dit
nog niet,meer dan plannen zijn. Een be
slissing is nog niet gevallen. De quaestie
wordt nog aan alle kanten bekeken. Bo
vendien is aan te nemen dat ook andere
instanties die bij dit belangrijke verkeers-
vraagstuk betrokken zijn, hun meening
openbaar zullen maken.
Zoo het tot een opheffing van de tram
lijn zou komen, zal het materiaal van de
lijn in den Haag gebruikt worden. In ruil
daarvoor zal dan materiaal uit den Haag
gebruikt worden ter verbetering van het
wagenpark op de lijn Zandvoort-Haarlem-
Amsterdam.
Nader onderzoek in de
„Vrij Nederland"-zaken
Het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam
zou heden uitspraak doen in de zaken tegen
de verdachten in de „Vrij Nederland"-zaak,
J. C M. B., mej. A. Th. K„ E. M., J. L. en
T. L. Het Hof heeft echter alle zaken terug
verwezen naar den raadsheer-commissaris
voor hei instellen van een nader onderzoek.
SPOORWEGRAMP IN FRANKRIJK.
Op de lijn ParijsStraatsburg Is een trein
botsing gebeurd. Vijf en twintig personen zou
den om het leven gekomen zijn en een twin
tigtal gewond.
Het ongeluk gebeurde op het station van
Revigny sur Ornaln, waar hedenmorgen te
half zeven een goederentrein op een stil-
staanden personentrein inreed.
MARKTBERICHTEN
Aangevoerd werden 1175 kisten versche haring
en 1650 kisten andere visch.
De stoomtrawlers besomden f 35.000.
Verdere besommingen: Versche haring KW 123
l 16.979.
Bovendien waren binnen 5 kustvisschers met
besommingen van f 12 tot f 190.
Marktprijzen: Gr. tong f 1,34; Gr.m. tong
f 1,52—f 1.46; Tarbot I fl.60 per kg Tarbot n
f62—f56; v. Haring f17—f8.50 per 50 kg.
SCHEEPVAART
Agatha. 7 Nov. van Manilla te Singapore. Alcor,
Bahia—Rotterdam, 10 Nov, van St. Vincent
(K.V.). Alphard, Rotterdam—Buenos Aires, 11
Nov. van San Francisco Do Sul, Aldebaran, 6
Nov. van Talcahuano naar San Antonio. Colytto,
10 Nov. van Montreal en Halifax te Liverpool.
Drenthe. 8 Nov. van Durban te Lorenzo Mar-
quez. Frans Hals, Victoria (b.c.) naar Rotterdam,
passeerde 9 Nov. Balboa. Kota Agoeng. Batavia
—Bangkok, 10 Nov. van SingaporeriJan Lievens,
9 Nov. van Cape Mount te Freetown. Malvina,
FahaheelHaifa, it Nov. van port Said. Ondina.
4 Nov. van Ballk Papan te Mirl. Orestes, 11 Nov.
van Amsterdam te Dublin. Rossum. Amsterdam
—Paramaribo. 10 Nov. v. d. Downs. Salland. Am
sterdam—Buenos Aires. 11 Nov. te Las Palmas.
Sloterdijk, Batavia—Nederland. 11 Nov. te Bom
bay. Sommelsdijk, New Orleans—Java. 10 Nov.
te Port Said. Slnd Haarlem, 11 Nov. van Savona
te Huelva. Stad Maassluis. 9 Nov. van Mollendo
naar Valparaiso. Stad Maastricht, 11 Nov. van
Bombay naar Colombo. Zonnewljk, Rotterdam
Sydney, 10 Nov. van Colombo. Zuyderburgh,
wordt 13 Nov. v.m. van Huelva te Rotterdam
verwacht. Zijpenberg, Sydney—Rotterdam, 10
Nov. te Melbourne. Andijk (ex Groningen), 11
Nov. van Rotterdam vla Antwerpen n. New York.
K. H. L.: Salland, uitreis 10 Nov. van Las
Palmas.
Java-China-Japanlijn: m.s. Tjltjalengka, 11 Nov
van Shanghai, m.s. Tjibadak, 14 Nov. te Singa
pore en 17 Nov. te Batavia.
K. N. S. M.: Hercules. 9 Nov. van Famagust*
naar Kielhoek. .Tuno, 10 Nov. te Boergas. Ores-
tus, 11 Nov. te Dublin. Arte Scheffer, 10 Nov.
te Catagena. Venus, 11 Nov. van Lissabon naar
Algiers. Aardenburg, 11 Nov. te Ouessant. Dun
dee. 11 Nov. van Malta naar Alexandrië. Iris, 11
Nov. van Amsterdam naar Rotterdam. Hessa,
10 Nov. van Aruba naar Barranquillo. Tyre, 11
Nov. te Amsterdam.
Bureau Wijsmuller: de sleepboolen Beatrix en
Margriet, slepende de bok „Valk" arriveerden
11 Nov. van Vlaardingen te Curacao. alles wel.
Holl. Afrika LUn: Diamandis, 11 Nov. van
Kaapstad naar Genua. W. Loeckenbach, téftig-
gekeerd en ligt op de reede van Vlissingen.
Edam, wordt 13 Nov. van New Orleans te Ant
werpen verwacht. Algarve, 11 Nov. .van Algiers
te Bona Biervliet, 9 Nov. van Odense te Go
thenburg. Borelll, 11 Nov. van Blyth te Cork.
Frederik, 10 Nov, van Antwerpen te Londen.
Mr. Linthorst Hom an, 11 Nov. van Oporto te
Lissabon. Omlandia, Antwerpen—Lissabon. 11
Nov. te Rouan. Servus, 10 Nov. van Antwerpen
te Londen. Splca, 11 Nov. van Emden naar Stub,
bekjöbing. Dulveland. 8 Nov. van Rotterdam te
Geffle. Heemskerk. 8 Nov. van Rotterdam te
Odense. Tromp, 8 Nov. van Emden te Grange
mouth. Gerard Dou, 11 Nov. van Batavia. 18
Nov, te Manilla verwacht. Indrapoera. Rotter
damJava, 9 Nov. te en van Colombo. Klipfon
tein. Batavia—Rotterdam. 11 Nov. 12 jiur van
Port Said. Aktjo, 7 Nov. van Antwerpen te
Middlesbro. Albatros, 11 Nov. van Antwerpen te
Londen. Angeja, 7 Nov. van de Tyne te Londen.
Annegiena, 11 Nov. van Hauklpudas te Vllvorde.
Birmingham, 10 Nov. van Rotterdam te Kings-
lynn. Capella, Belfast—Falmouth, passeerde
Nov. Lizard. Dacosta, Antwerpen—De Tees. 8.
Nov. te Bridlingtonbaal. Elisabeth (ver. Maas),
11 Nov. van Goole naar Queensboro. Gaaster-
land, 10 Nov. van Rotterdam te Lelth. Hasker-
land, 10 Nov. van Blyth te Londen. Hasl 4. 9
Nov. van Delfzijl naar Mlddelfai t. Heerengracht,
•\ntwerpen—Lissabon, passeerde 10 Nov. Wight.
Hoop op Zegen, Pas—Kopenhagen, passeerde 8
Nov. Beachy head. Kaap Falga, 11 Nov. van Go
thenburg te Antwerpen. Larix. Vlissingen
Bordeaux, passeerde 10 Nov. Wight. Lena, 7
Nov. van Malaga naar Almeria. Margeea, ver
trekt 12 Nov. van Londen naar Rótterdam. Mu
rom 5 Nov. van Manchester te Brest. Oranje
polder, 12 Nov. van Londen naar Rotterdam.
Sambre, 10 Nov. van Rotterdam te Parijs. Tau
rus. 11 Nov. van Antwerpen te Ipswich. Tilly, -i
Nov. van Follonlca te Cette. Trompenburgh, 10
Nov. van Lfipalllee naar Rotterdam. Twee Ge
broeders (Damhof), van Par naar Helsinki, pas
seerde 7 Nov. Prawlepoint. Van Gelder, 11 Nov.
van Londen naar Malmö. Walenburgh, 12 Nov.
van Rotterdam te Antwerpen, Wesllaan, Blyth
—Queensboro, passeerde 7 Nov. Flamboro Head.
Wlm, 11 Nov. van Zaandam naar Londen. Wo-
landa, 7 Nov. van Bohess naar Grangemouth.
WATERPOLO WEDSTRIJDEN TE VELSEN
Het programma van de op Maandag 18 No
vember in het Velserbad te spelen waterpolowed-
strijden is als volgt:
Dames: HPC 1—VZV 1.
Heeren. Afd. I: VZV lDWR 2; HPC 2—
HVGB 2, deze wedstrijd geldt tevens voor de
bekercompetitie van den KNZB.
Afd II: VZV 2—HPC 3.
Afd. III: Haarlem 3—PSVH 1.
maar Been wist haar spoedig gerust te
stellen. „Het is waarschijnlijk de Rolls
Royce. Het wagentje schijnt inderdaad in
orde te zijn".
De juistheid van zijn veronderstelling
werd bevestigd door een geweldige, blauw
grijze rookwolk, welke tusschen de huizen
van Gigasar ten hemel sloeg.
Een paar maal knetterde het, alsof de
saluutbatterijen van den Maharadja, ter
eere van de gasten in werking waren ge
steld.
„De ontsteking is niet heelemaal in
orde!" meende Been het lawaai te moeten
toelichten. „Vermoedelijk is de wagen
sinds lang niet meer in gebruik geweest".
En daarop kwam uit een der stegen een
ongelooflijk monster aankruipen, dat na
derbij gekomen, het vermoeden wettigde,
dat zijn schepper inderdaad aan een auto
had gedacht, toen hij het ter wereld
bracht.
Proestend en snuivend kwam het nader
bij en wat het aan snelheid ontbeerde, dat
vergoedde het ruimschoots door een oor-
verdoovend lawaai en door lichte wolleen
gruwelijk stinkende dampen.
Op het hooge onderstel, dat er op be
rekend scheen overstroomde landwegen
en ondiepe rivieren te trotseeren, waren
de rest van een ontelbaar aantal conser
venblikken tot een los-vast geheel bijeen-
gekionken terwijl eenige bestanddeelea
van een, waarschijnlijk voor de sloop ver
kochten woonwagen de carrosserie vol
maakten.
Dat het ding zich zonder vreemde hulp
voortbewoog, was een van die ondoorgron
delijke wonderen, waaraan deze wereld
zoo rijk is.
Dich bij den uitgang van het station
kwam het monster tot stilstand, zij het
dan niet zonder met een laatste salvo de
in de omgeving staande gebouwen in ge
vaar te hebben gebracht.
Nu werd het portier van binnen ge
opend en achtereenvolgens kwam de bee-
nen en daarna de overige bestanddeelea
te voorschijn van een man, wiens uiterlijk
in merkwaardigheid niet voor dat van den
wagen behoefde onder te doen.
Het ronde, vuurroode en door tal van
kleine plooitjes doorgroefde gezicht werd
getooid door een fraaien vierkant geknip-
ten baard, terwijl onder een ietwat ver
weerd jagershoedje een paar diepblauwe
oogen trouwhartig in de wereld keken.
De overige uitrusting van dit zonderlinge
wezen bestond uit een soort sporthemd,
dat vroeger stellig eenmaal wit was ge
weest, maar nu een ondefinieerbare kleu
renpracht vertoonde, van onderen be
grensd door een vettig glimmende, korte
leeren broek, welke zonder zijn eigenaar
stellig even stevig op haar pijpen zou heb
ben gestaan als met dezen.
De beenen waren verder bloot, maar
wat de voetbekleeding van dezen, onge
twijfeld unieken chauffeur betrof, Hans
Been moest er een paar maal naar kijken,
vóór hij overtuigd was, dat hij zich niet
vergiste. Werkelijk, deze voeten, welker
staat van onzindelijkheid het treffend be
wijs leverde van het nijpende gebrek aan
water in deze streek, staken in een paar
geweldige vilten, in echte bruin en grijs
geruite, bij tien graden vorst zoo gewaar
deerde vilten pantoffels.
De brave man maakte geen oogenblik
aanstalten het jonge paar tot instappen
te bewegen; zijn motor scheen hem voor
loopig nog geheel in beslag te nemen.
Des te gedienstiger echter toonde zich
de jonge inlander. Zonder daarvoor eerst
toestemming aan de eigenaars te vragen,
begon hij de koffers in den wagen te laden.
Waarschijnlijk was hij van meening dat
hij door het requireeren van deze voor
wereldlijke auto aanspraak kon maken op
innige gevoelens van dankbaarheid bij de
Europeanen.
Ellen Boyard scheen zich nog niet geheel
hersteld te hebben van den schrik, die het
trommelvuur van zooeven haar bezorgd
had. „Geen tien kameelen krijgen mij
binnen in dien blikken mastodon!" riep ze.
„Ik ga nog liever loopen!"
„U weet, dat deze, op zichzelf niet on
natuurlijke wijze van voortbewegen een
Europeaan in Indië niet past. Wij zullen
ons dus wel aan dat wagentje moeten
toevertrouwen. Wees moedig; wij zullen
maar hopen, dat wij nog levend" ons doel
bereiken".
Hij slaagde er tenslotte in haar tot an
dere gedachten te brengen en toen ook de
laatste koffer een plaatsje had gevonden,
was zü zelfs de eerste die in een aanval
van ware doodsverachting in den wagen
klom, Toen ook Been tenslotte m het bin
nenste van den wagen was aangeland,
wachtten zij beiden met angstig kloppend
hart op de duigen, die komen zouden.
De chauffeur, die al dien tijd nog geen
syllabe had gezegd, ja, zijn passagiers zelfs
nauwelijks een blik waardig had gekeurd,
wrong zich achter het stuur.
Wat de daarop volgende minuten ge
beurde, vertoonde veel overeenkomst met
de verschrikkingen van een aardbeving.
De bodem onder de voeten der beide
passagiers begon te wankelen, terwijl aan
houdende detonaties als van hevige don
derslagen de lucht vervulden. Het vol
gende oogenblik voelden zij zich als door
de vuist van een reus omhoog geslingerd
om direct daarop in een onpeilbaren al-
grond te verzinken. Bliksemstralen, flit
sen, inktzwarte wolken, infernaal stin
kende gassen, verduisterden de zon, kort
om het vergaan van de wereld scheen nu
niet meer ver af te zijn.
Voor Hans Been had de verschrikkelijke
catastrophe althans in zooverre nog eenige
bekoring waar miss Boyard in haar doods
angst alle terughoudendheid aflegde en
zich wanhopig aan den man naast haar
vastklemde. En het was zijnerzijds niet
meer dan een staaltje van zijn plicht, dat
hij zijn arm beschermend om de schouders
van de jonge vrouw vleide tot de ergste
verschrikking geweken was.
(Wordt vervolgd}
