Twee maal doodsfraf geëischt
in Haarlemmermeer-drama
Plan van comité Nationale Omroep
ter oplossing van het radioprobleem
Dr. Meijer Ranneft voert nogmaals
tegenargumenten aan
Wereldnieuws
Landwachters staan terecht
wegens den dood van jonge K.P.-ers
Zionisten-congres geopend
Zeven verdachten zouden Dinsdag voor
het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam
terecht staan terzake van een overval ii
de Haarlemmermeer, drie dagen na „Dol
len Dinsdag'' gepleegd, waarbij drie jeug
dige K.P.'ers het leven verloren. Het bleek
echter niet mogelijk alle zaken op een en
kelen dag af te handelen.
Drie zaken werden daarom uitgesteld tot
7 Januari, te weten die tegen W. B. F. uit
Badhoevedorp, C. C. uit Nieuw-Vennep en
P. v. d. L. te Hoofddorp.
In den ochtend van den achtsten Sep
tember 1944 kwamen eenige mannen op
het erf van den landbouwer G. van Ree
wijk in de gemeente Haarlemmermeer.
Het waren landwachters en hun bedoeling
was een auto van Reewijk te vorderen ten
einde zich vlugger uit de voeten te kun
nen maken. Toen zij er mee wilden weg
rijden bleek hun echter, dat er zich een
hoeveelheid handgranaten en andere mu
nitie in den wagen bevond. Deze ongeluk
kige omstandigheid was het gevolg van
het feit, dat dienzelfden ochtend op de
boerderij- van van R. een post van de
K. P. was gevestigd; de munitie was in
een geheime bergplaats geborgen, doch
blijkbaar had de ondergrondse!)e in de
haast niet zorgvuldig genoeg geïnspecteerd,
of wel alles uit den wagen was medege-
nomen. De boer zeide natuurlijk niets van
de munitie af te weten, maar de landwach
ters geloofden niet veel van zijn verhaal.
Zij waarschuwden eenige kameraden-land-
wachters, die, gewapend met pistolen en
karabijnen het erf van van R. kwamen
opmarcheeren. Het personeel werd bijeen
geroepen en gedwongen voor een schuur
te gaah staan waar allen gefouilleerd wer
den.
Dultsche executie."
Een van de geuniformden kwam toen op
het idee de Duïtschers, die op korten af
stand van de boerderij gelegerd waren te
gaan waarschuwen. De 39-jarige land-
wachter C. M. D. uit Nieuw-Vennep en
zijn 33-jarige collega N. v. d. V. eveneens
uit Nieuw-Vennep belastten zich hiermede
en de Duitschers maakten een dankbaar
gebruik van de waardevolle tip.
De 35-jarige ex-bollenkweeker D. van
W. uit Haarlemmermeer, die de bewaking
van het personeel op zich had genomen
had echter intusschen, in overleg met den
landwachter P. v. d. L. uit Hoofddorp, het
besluit genomen van R.'s personeel maar
te laten loopen. Hij zelf had wijselijk
reeds de beenen genomen. De Duitschers
waren hierover hoogelijk ontstemd en be
gonnen dadelijk de geheele boerderij te
onderzoeken. De landwachters hielpen
hierbij, nadat zij zich extra hadden gewa
pend met de handgranaten, die zij in de
auto hadden aangetroffen. D. vertelde aan
ieder die het maar hooren wilde, dat hij
„een half jaar praktijk met handgranaten
Had en wel wist hoe die dingen te gebrui
ken". De ex-koster van de Her-vormde
Kerk te Abbenes J. J. V., toen eveneeens
Landwachter, liet zich slechts met moeite
-weerhouden een handgranaat te werpen
in een hem verdacht voorkomende berg
plaats.
De Duitschers vonden tenslotte in de
schuur twee K.P.'ers. Albert van Hoekstra
en Bernhard Landerink. Een derde K.P.'or
werd hun in handen gespeeld en wel Jo-
han van de Hulst. Waardoor deze laatste
er niet in geslaagd was zich uit de voeten
te maken, werd ook ter zitting niet geheel
duidelijk.
Alle drie K.P.'ers werden door de Duit
schers eenige uren later ter plaatse neer
geschoten.
Hoewel alle verdachten alle verantwoor
delijkheid van zich schoven, hetgeen het
geduld van den president Mr. M. van
Vuglit op een zware proef stelde, achtte
de Advocaat-Fiscaal, Mr. B. J. Besier het
tenslaste gelegde bewezen en elschte hij
tegen D. en v. d. V., die de munitievondst
bij de Duitschers aangaven, de doodstraf,
tegen V. twintig jaar en tegen v. W. zes
jaar gevangenisstraf.
Voorts tegen allen: ontzetting uit de
beide kiesrechten voor het leven.
Uitspraak over veertien dagen.
Dr. Chaim Weizmann, de voorzitter van
de Wereld-Zionisten-Organisatie en van
het Jewish ^Agency, heeft Maandagnamid
dag het twèe-en-twintigste wereld-Zïonis-
ten-congres te Bazel geopend. Hij drong
er op aan, dat Engeland, wanneer het van
het mandaat over Palestina zou afzien, al
vorens zich terug te trekken het Joodsche
nationale tehuis tot een staat zou maken.
De Zionisten verwerpen het plan van Her-
bert Morrison voor federale autonomie
aldus verklaarde hij. Verder zeide Weiz-
mann, dat het Witboek van 1939 over Pa
lestina bijgedragen had tot den rampspoed
van de Joden in Europa en dat het verant
woordelijk was voor de huidige troebele
situatie in Palestina. Verder keurde Weiz
mann het plegen van gewelddaden af, daar
deze zoowel uit moreel oogpunt verwerpe
lijk zijn als een belemmering vormen voor
het verkrijgen van succes..
Godsvrede.
Twee Joodsche strijdorganisaties in
Palestina, de Irgoen Zwai Leoemi en de
Stern-groep, zijn overeengekomen, dat er
gedurende het wereld-Zionisten-congres te
Bazel geen daden van geweld in Palestina
zullen plaats hebben. Tot dit besluit zijn
zij gedwongen door de Haganah, het on
dergrondsche leger van ft Joodsch bureau.
De Haganah heeft gedreigd met krachtige
maatregelen, indien de andere twee groe
pen aan een eisch tot staken van het ge
weld weigerden te voldoen.
Onze haringvoorraden
geblokkeerd
Verplichte inventarisatie
De Nederlandsche regëéring heeft met
het buitenland transacties afgesloten, die
van direct belang zijn voor onze volks
huishouding. Voor Nederland onontbeer
lijke producten o.a. kali uit Duitschland
(Russische zone) en hout uit Tsjecho-
Slowakije zullen worden ingevoerd,
waartegenover haring moet worden terug
geleverd. De minister van Landbouw, Vïs-
scherij en voedselvoorziening heeft daar
om de blokkeering van alle hier te lande
aanwezige voorraden gezouten haring ge
last. Er is een afleverings- en vervoerver-
bod van alle gezouten haring ingesteld.
Dit vervoerverbod geldt niet voor Ket ver
voer van de aanvoerplaatsen naar de op
slagplaats van den reeder. Reeders en han
delaren, daaronder begrepen be- en ver
werkers, zijn verplicht uiterlijk 14 De
cember bij het Bedrijfschap voor Vissche-
rijproducten een opgave in te dienen van
de hoeveelheden gezouten haring, uitge
drukt in kantjes, welke zij op 10 Decem
ber 1946 voorhanden of in voorraad heb
ben of voor derden hebben opgeslagen. Na
inventarisatie zal worden bepaald in welke
verhouding tot aflevering kan worden
overgegaan.
Het ongeluk mét liet vliegtuig
van de „Willem Barendsz"
Luitenant ter zee l. Kuiper
om het leven gekomen.
De Nederlandsche Maatschappij voor de
Walvisehvaart heeft thans medegedeeld,
dat bij het verongelukken van de „Wal
rus", het öpsporingsvliegtuig van de Wil
lem Barendsz-expeditie, de luitenant ter
zee derde klasse der Koninklijke Marine
L. Kuiper, om het leven .is gekomen.
Het comité Nationale Omroep deelt me
de: Nadat de ministerraad op 25 Novem
ber besloten had, óm de bij het radio-
vraagstuk onmiddellijk betrokkenen ge
durende twee weken de gelegenheid te ge
ven in onderling overleg een regeling aan
de regeering voor te leggen, heeft het co
mité Nationale Omroep, dat zich op grond
van zijn positie en zijn aanhang tot de
onmiddellijk betrokkenen acht te behooren
welke meening de minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen tijdens
de aan het comité op 26 November toege
stane audiëntie bleek te deelen zich ter
stond tot dit overleg bereid verklaard.
Tot zijn teleurstelling heeft het comité
moeten constateeren, dat door officieele
kringen dit overleg echter in geen enkel
opzicht bevorderd is en dat mede daar
door de omroepvereenigingen zich hebben
meen en te kunnen onttrekken aan van
andere zijde in die richting aangewende
pogingen.
Het comité betreurt zulks des te meer,
aangezien het ten behoeve van een eerlijk
compromis tusschen de beide standpunten
eenerzijds dat der omroepvereenigingen,
anderzijds dat van den nationalen omroep
een voorstel had, dat het vraagstuk naar
beide zijden open hield en aan het parle
ment een vrije keuze bij de beslissing over
het definitieve bestel overliet. Dit voor
stel, dat in samenwerking met enkele om-
roepdeskundigen is opgesteld, waardoor
zijn practische uitvoerbaarheid gewaar
borgd wordt, is nu aan den minister toe
gezonden.
Naar de meening van het comité zou
dit voorstel een rechtvaardige en bruik
bare oplossing zijn, die beide standpunten
zooveel mogelijk recht doet, omdat het de
volgende kenmerken draagt:
Waar eenigszins mogelijk aansluiting bij
den status quo;
Wegneming der bezwaren, die de om
roepvereenigingen belemmerden deel te
nemen aan den arbeid van het stichtings
bestuur;
Pariteit van voorstanders van de om
voepvereenigingen en van de „Nationale
Omroep"-gedaehte in het stichtingsbe
stuur, onder leiding van eeh onpartijdi-
gen, door "den minister benoemden vooi'-
zitter;
Instelling van een bedrijfsraad met de
zelfde pariteit, bestaande uit vier direc
teuren, te weten twee der tegenwoordige
directeuren, namelijk die voor de techniek
en voor den economischen dienst en twee
uit den kring der omroepvereenigingen te
benoemen directeuren, namelijk voor
nieuws- en reportagedienst en voor pro
gramma-coördinatie:
Benoeming van een regeeringscommis-
saris. die tevens als voorzitter van den be
drijfsraad optreedt:
Pariteit bij de verdeeling van den zend
tijd in: a. stof voorbereid door de omroep
vereenigingen, b. stof, die overeenkomt
met de wenschen van de voorstanders van
een nationalen omroep, welke stof wordt
voorbereid onder leiding van den tegen-
woordigen programma-directeur, 'die bij
gestaan wordt door een adviesraad, waar
in ook de omroepvereenigingen, zij het
uiteraard niet met een meerderheid, ver
tegenwoordigd zijn. In deze programma-
stof zouden onder andere de programma's
van I.K.O.R. en R.V.U. kunnen worden ge
absorbeerd en tevens die groepen aan het
woord kunnen komen, die daarop moreel
recht hebben en tot nu toe niet in den
aether vertegenwoordigd, zijn;
Geen wijziging in de huidige organisatie
van den wereldomroep welks directeur
geen lid zij van den bedrijfsraad;
Beschikbaarstelling der programijia's
voor de uitgave van een programmablad
door het comité Nationale Omroep, terwijl
^_c_vier groote omroepvereenigingen en de a||een yOQf
Dit is geen ijswagenije, maar een rijdende cantine, welke de K.L.M. ten gerieve van
de passagiers op Schiphol in dienst heeft gesteld.
Dienstweigeraar
in hongerstaking
De raad van de „Algemeene Nederlandsche
Vredes Actie" heeft zich telegrafisch gewend
tot de ministers van Oorlog en Justitie inzake
den gedetineerden dienstplichtige K.. wiens
beroep op de Dienstweigeringswet is afgewe
zen en die thans in het Militair Hospitaal te
Utrecht in hongerstaking is gegaan. De raad
betreurt, dat appèlmogelijkheid in dit geval
ontbreekt en dringt er bij de ministers op aan,
dat waarborgen zullen geschapen worden, dat
oprechte gewetensbezwaren op grond van art.
181 van de Grondwet inderdaad erkend wor
den Hij vraagt voorts, K. voorloopig in vrij
heid te stellen.
De 21-jarige K. weigert sinds 26 November
voedsel. Toen hij werd opgeroepen voor den
dienstplicht, deed hij een beroep op de Dienst
weigeringswet. Hij werd door de commissie
van advies gehoord en ontving op 2 October
j.l. van den minister van Oorlog bericht, dat
zijn gewetensbezwaren niet waren erkend. Hij
werd daarna opgeroepen in militairen dienst
en heeft zich gemeld. Hij wenscht echter in
geen enkel opzicht iets met het militaire ap
paraat te maken te hebben en niets van mi
litaire instanties te aanvaarden. Hij weigert
des nachts gebruik te maken van stroozak en
dekens. Verder wijst hij alle voedsel af, dat
hem wordt aangeboden.
„Boeren-Blokziji" voor Ook volgend jaar nog kolendistribufie
h©t tribunaal Voor het bereiken Van een jaarproductie van 12 millioen ton
heeft men nog 7500 mijnwerkers noodig
De belangstelling was bijzonder groot toen
het Gooische tribunaal te Hilversum zich bezig
hield met de daden in oorlogstijd van den
thans 44-,jarigen letterkundige D. van de B..
ook wel bekend onder den schuilnaam Dirk
van den Hul, die hoofdredacteur was van het
nationaal-socialistische boerenblad „Volk en
Bodem" en ook veel voor de radio heeft ge*
sproken, waardoor hij den bijnaam „Boeren-
Blokzïjl" kreeg. Hij beweerde dat hij zich
geheel had laten beheerschen door zijn stre
ven om verbetering in het leven van den
kleinen boer te brengen. Uit zijn dagboek in
zijn kampperiode, was te lezen, dat hij eer
bied heeft gekregen voor het verzet en dat
hij zich bedrogen voelj in de practische uit
voering van zijn idealistische wenschen.
In verschillende getuigenverklaringen, ook
uit -omroepkripgen, werd Van de B. geschetst
als een eerlijk man, geen verrader, maar wel
gevaarlijk in zijn praatjes voor de boeren.
Het tribunaal zal over 14 dagen een beslissing
nemen.
Nieuw kinderverhaal
De avonturen van Thomas Toverbal zijn
ten einde en nu willen alle jeugdige
lezers natuurlijk graag roeten welk ver
haal er nu komt. Maar dat blijft nog
even een geheim. Het wordt een Kerst
verrassing, want omstreeks Kerstmis
beginnen wij met een nieuw vervolg
verhaal. Ditmaal wordt het iets. heel
bijzonders kijken jullie tegen dien
tijd dus maar goed uit naar het eerste
nummer van ons nieuwe kinderverhaal.
Weten, willen, doen
De K.N.A.C. hëeft van de hand van haar
verkeersdeskundige, den heer C. M. Lange-
veld, een goed verzorgd boekje uitgegeven,
dat op origineele wijze belangstelling hoopt
te wekken voor de verkeersveiligheid. De
voornaamste verkeersregels worden er in toe
gelicht en door gekleurde teekeningen ver
duidelijkt, terwijl de lezer en lezeres voor
zichzelf door het beantwoorden van vragen
kunnen nagaan of zij op de hoogte zijn van
hetgeen de schrijver hun heeft trachten bij te
brengen. De verkeersborden zijn er tevens in
opgenomen en van verklarende bijschriften
voorzien. Van hoeveel nut het boekje in ver-
keerskringen wordt geacht, moge blijken uit
het feit, dat de eerste oplage grootendcels
door groote instellingen voor verspreiding
onder haar personeel is afgenomen.
Haarlenische zwemconipelitie
De zwemeompetitie van den Kring Haarlem is
in het Sportfondsenbad voortgezet met de derde
ontmoeting, welke werd georganiseerd door
DWR. De uitslagen luiden:
33 1/3 m. rugslag meislesadspiranten1. J, Wis-
Icer (DWR) 25 sec,: 2. T. v. Meel (Haarlem) 25.2
zc.: 3. J. v. Waard (DWR) 25.8 sec.
66 2/3 m. schoolslag jongensadspiranten: 1. J.
Overeem (HPC) 53 sec.; 2. R. Solkamans (Haar
lem) 55.4 sec.; 3. W. Kosters (HPC) 57 sec.
0 m. borstcrawl dames: 1. M. Marsman
(IIVG-B) 1 m. 14.2 sec.; 2. J. v. Waard (DWR) 1
m. 16.2 sec.; 3. r. Smit (HPC) 1 m. 20 sec.
66 2/3 m. rugslag heeren nieuwelingen: 1.
Holster (Haarlem) en J. Overeem (HPC) beide
52 sec.; 3. J. de Wit (Haarlem) 52.1 sec.
3 x 66 2/3 m. wisselslag estafette dames: 1.
DWR 2 m. 41.4 sec.; 2 I-IVGB 2 m. 30.2 sec.; 3.
DWT en Haarlem belde 2 m. 51 sec.
100 m. borstcrawl heeren nieuwelingen,: 1. H.
v. Doorenmalen (Haarlem) 1 m. 9.6 sec.; 2
Tjebbes (HPC) l m. 10.8 sec.; 3. J. Rneynsberg
(DWR) 1 m. 12 sec.
De vierde ontmoeting der zwemeompetitie zal
op Woensdag 19 Febr. in Stoop's Bad worden
gehouden.-onder leiding van Zwemclub Haar
lem. Van 15 December tot 15 Januari mogen geen
wedstrijden gehouden worden.
WATERPOLO
Zian-D.W.R. 2-3
In een vlot gespeel/den waterpolo-wedstrijd
waarbij DWR steeds in de meerderheid was,
heeft DWR een overwinning behaald op Zlan. In
de eerste helft van den wedstrijd maakte Nic.
Kollerie met een ver en goed geplaatst schot
0I. Zijn broer Jan voerde hierna den stand op
tot 0—3. Na de rust trachtte Zian den achter
stand In te halen en waren "net Ti essen en Smal
die dezen inderdaad wisten te verkleinen. De ge.
üjkmaker bleef e<*ter uit. Het einde kwam met
een 3—2 overwinning voor DWR,
Bertus de Harder speelt Meer
Bert us de Harder zal Zondag 15 December weer
in een competitie-wedstrijd uitkomen en wel als
linksbuiten van VUC tegen Hercules. De Harder
heeft ook van medische 2ijde toestemming ge
kregen om het wedstrijdspel te hervatten.
V-P.R.O. hun programmablad behouden:
Voor de microfoon verbod van propa
ganda voor een radiobestel in welken vorm
ook.
Het uitgewerkte voorstel wordt op aan
vrage bij het comité, postbus 110 Amster
dam, toegezonden.
Scliaaktouniooi voor
scholieren
Op 2, 3 en 4 Januari zal in de Muziekzaal van
Restaurant Brinkmann het elfde schoolschaak-
tournooi gehouden worden. De winnaar van dit
tournooi zal de titel dragen van: Scholieren
kampioen 1947. E. Santen, die het vorig jaar
won. zal, daar hij niet meer te Haarlem op
school gaat, zijn beker niet kunnen verdedigen.
De deelname staat open voor alle scholieren uit
het rayon Haarlem. Vóór 24 December kan men
zich opgeven bij: J. P. Arnold, Verspronckweg
161, Haarlem.
Elftal Oud-internationals
Het elftal der Oud-internationals, dat Nieuw
jaarsdag op het terrein aan de Spanjaardslaan
legen HFC speelt, is als- volgt samengesteld:
Doel: Leo I-Ialle.
Achter: Weber en Caldenhove.
Midden: Van Spaendonk, Pelldkaan en Van
Heel. i
Voor: Wels, Vente, Lagendaal, Tap en Van
Gelder.
FAILLISSEMENTEN
Door het verbindend worden der Uitdeellngs-
lijst zijn geëindigd de faillissementen van.:
De nalatenschap van Jhr. H. J. Deutz van
Lennep, in leven wonende te Heemstede. Cura
tor Mr. F. J. D, Theyse te Haarlem.
David van Kessel, handelende onder den naam
Boekhandel „Pall-ieter", wonende te Haarlem,
Jansstraat 28. Curator Mr. J. H. Ekering te
Haarlem.
De verwachting is dat in 1947, na aftrek
van een geraamden uitvoer van 500.000
ton, ons land zal kunnen beschikken over
circa 13 millioen ton vaste brandstoffen.
Uiteraard kan dit cijfer ernstig worden be-
invloed door den gang van zaken in het
buitenland.
Op basis van bovengenoemd cijfer zullen
de toewijzingen aan de industrie kunneh
geschieden op het peil van 1939. Tot af
schaffing van de rantsocncering, met inbe
grip van de huishrandvoorzicning, zal in
1947 nog niet kunnen worden overgegaan,
aangezien dan de totaal beschikbare hoe
veelheid naar schatting 15 millioen ton zou
moeten bedragen, terwijl daarnaast nog
ding van silicose wordt door den 'genees
kundigen dienst der Nederlandsche steen
kolenmijnen met groote belangstelling ge
volgd.
De raming van een exploitatiesaldo van
f 1.290.000 is mogelijk door de te verwach
ten gunstige resultaten der nevenbedrij-
ven, voornamelijk het stikstofbindingsbe-
drijf en de cokesfabrieken. De door de
nevenbedrij ven gemaakte winsten over
treffen de op de koolwinning geleden ver
liezen.
Handelsmarge.
De marge voor den groothandel is sinds
Mei 1940 met slechts 15 pet. gestegen, doch
de marge voor den détailhandel met ge
middeld 95 pet. De onderzoekingen, inge
steld door den Directeur-Generaal van de
Prijzen hebben aangetoond, dat deze mar-
Het ministerie van Landbouw, Visscherij en
Voedselvoorziening deelt mede, dat het nood
zakelijk is, den betrekkelijk grooten voorraad
jam bij den groothandel en de winkeliers te
verminderen en meer in overeenstemming te j
brengen met den huidigen omzet. Daarom zal
morgen een bon worden aangewezen, welke
uitsluitend recht geeft op het koopen van 500
gram jam. Op dezen bon mag dus geen boter
hamsmeersel of -strooisel en evenmin suiker
worden afgeleverd.
Deze hoeveelheid jam zal eerst na de feest
dagen in mindering van het suikerrantsoen
worden gebracht. Op 3 Januari zal derhalve
in plaats van een bon voor 750 gram suiker
een bon voor 500 gram suiker worden aan
gewezen.
Agenda voor Haarlem
WOENSDAG 11 DECEMBER
Schouwburg: Gruno, „Kemedie as remedie", 20
uur. Ged. Oude Gracht 47: Soefi-beweging: Le
zing over Omar Kayam, 20 uur. Jacobstraat 6:
Lezing maj. C, v, d. Vecht: „De groote pyra-
mide", 20 uur. City: „Pygmalion" (alle leeftij
den) 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15 uur. Spaarne: Piloot X
(boven 14 jaar) 2,30. 7.00 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Karavaan" (boven 18 jaar) 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15
Palace: „Vier van den ooievaar" (boven 18
jaar) 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur. Luocor: „De Wln-
terkonin'gin" (alle leeftijden) 2.00, 4.15, 7.00 en
9.15 uur. Frans Hals: „Wij lachen weer" (alle
leeftijden) 2.00, 4.30, 7.00 en 9.15 uur.
DONDERDAG 12 DECEMBER
Concertzaal: Kerst Oratorium door Schoten's
ge-verhooging niet abnormaal is en over-
hefc soorlenprobleem een groote moeilijk- eenkomt met de' gestegen vervoerkosten
heid vormt, aldus wordt medegedeeld in zakkenhuur en dergelijke. De maVge voor
de Memorie van Antwoord inzake de be- den-détailhandel is in den loop van 1946
grootingen der Staatsmijnen. tweemaal verlaagd, terwijl eveneens twee
maal geweigerd werd een aanzienlijke
I De voor het Staatsmijnbedrijf voor het ïoonsverhooging door te berekenen,
jaar 1947 geraamde productie van 7.200 000 °P de uit Amerika ingevoerde kolen
ton komt overeen met een gemiddelde dag- wordt van overheidswege een toeslag ge-
productie van ongeveer 24.000 ton zoodat geven, welke ongeveer overeenkomt met
de voor 1947 geraamde productie ruim een den gemiddelden kostprijs der Nederland
kwart meer bedraagt dan de huidige. Ver- £che koe
wacht wordt dat deze toeneming zal wor
den verkregen door uitbreiding van het
aantal ondergrondsche arbeiders, alsmede
door een geleidelijke stijging der prestatie.
Een groot gedeelte van de in Limburg
aanwezige kolenlagen bestaat uit minder
goede en dunne lagen. Op het oogenblik
worden in de meeste mijnen in beperkte
mate meer goede en dikkere lagen bewerkt
dan in normale omstandigheden het geval
zou zijn. Intusschen wordt gestreefd naar
verbetering der technische hulpmiddelen
waardoor het rendement der minder goede
en dunne lagen kan worden verhoogd.
^Bij de huidige prestatie van ruim 1600
K.g. per ondergrondschen dienst zou, ter
bereiking van een jaarproductie van de
Nederlandsche mijnen van 12 millioen
ton, het aantal ondergrondsche arbeiders
moeten worden uitgebreid met ruim 7500
man.
De tewerkstelling van politieke delin
quenten draagt eén tijdelijk karakter. Ge-
bleken is, dat na vrijlating slechts een
Gemengd Kooi-, 20 uur. Begijnhofkapel: Piano- klein gedeelte bij de Limburgsche mijnen
recital Joltan Otten, 20 uur. Zuiderkapel: Ds.
Vasseur, 20 uur. „Huls voor Ouders": Voordracht
van mevr. Ir. M. WaardernburgLindeyer,
.Huiselljike feesten -in het gezin", 20 uur.
Bioscopen: als Woensdag.
Een kleine, maar wereldberoemde industrie in de Achterhoek
blijft werken.
Als resultaat van de wervingsactie, welke
zich over het geheele land uitstrekt, waren
op 23 November 1946 bij de Nederlandsche
mijnen 656 ondergrondsche arbeiders
werkzaam. Hiervan zijn er nog 95 afkom
stig uit Limburg en 561 uit de overige pro
vincies.
De stijging van het aantal silicose-geval-
len, dat bij de Rijksverzekeringsbank werd
aangegeven, is een gevolg van allerlei facto
ren. De in het buitenland toegepaste in
halatie, van aluminiumstof bij de bestrlj-
Onder de industrieën in de Achterhoek is een bijzonder merkwaardige, die zelfs een
unicum op haar gebied in ons land blijkt te zijn. Dat is een sinds 1830 bestaande per
kamentfabriek welke kort geleden weer met haar werkzaamheden is begonnen. Wie
het betrekkelijk kleine fabriekscomplex in Borculo zietzal niet kunnen vermoeden,
dat dit bedrijf tot in de verste uithoeken dder wereld een naam wist te verwerven met
perkamentin hoofdzaak trommelvellen. In alle soorten en maten worden ze hier ge
maakt. De foto toont het spannen der vellen.
Haarlemmers in cassatie
De kapster A A. en haar vriendin A. B.
van der P.. beiden uit Haarlem, zijn door het
Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam wegens
het verraden van een Jodin aan de Grüfie
Polizei in Maart 1943, respectievelijk veroor
deeld tot 10 en 8 jaar rijkswerkinrichting.
Verdachte A. diende een verzoek om cassatie
in. aangezien zij naar haar meening seen
verraad had geoleegd. Toen een Haarlemsche
haar gevraagd had een Jodin te herbergen
achteraf bleek men aan het verkeerde adres
te ziin geweest had zij bij de politie om in
lichtingen gevraagd, of zij daardoor geen ge
vaar kon loopen De politie verwees haar naar
een adres, waar de Griine Polizei gevestigd
bleek te zijn. Zij. zou daar van een tyDiste
inlichtingen hebben gekregen en zich hebben
laten ontvallen, dat, de tusschenmersoon bij
haar terug zou komen. Daarop zijn de tus-
schenpersoon en de Joodsche vrouw later bii1
het verlaten van haar winkel gearresteerd.
De kapster ontkende iets met de arrestatie
uitstaande te hebben gehad.
Mej,
,Voor of tegen misdaad
Dinsdagavond heeft de oud-voorzitter
van den Volksraad van Ned.-Indië, lid van
den Raad van State, dr. W. J. Meyer Ran
neft, een radio-rede gehouden, waarin hij
als zijn meening uitsprak, dat de Indonesi
sche republiek door Japan is gesticht en
dat zij door Engeland in stand is gehou
den.
„De massa wil rust en veiligheid en die
kreeg zij van het Nederlandsche gezag, die
krijgt ze niet van de republiek".
De heer Meyer Ranneft karakteriseerde
vervolgens het stellen van het alternatief
„oorlog of vrede" als „onwaarachtig en on
waardig". Het alternatief is: voor of tegen
misdaad.
Spreker drong aan op het breken met de
„houding van serviliteit", een houding die,
volgens minister Gerbrandy, nooit anders
dan onvruchtbaar en onwaardig kan zijn.
Dr. Meiier Ranneft vervolgde: „De Engel-
schen hebben ons in Indië wel pijnlijk
slecht behandeld, maar Engeland blijft een
democratie, die vatbaar is voor een open
baar beroep op behoorlijkheid. De Commis
sie-Generaal had opdracht een oplossing te
zoeken binnen de grenzen van een duide
lijke wet. Zij heeft die grenzen overschre
den. Zij had opdracht om een oplossing te
vinden binnen het Koninkrijk. Zij gaf er
een buiten het Koninkrijk. Hier is gehan
deld in strijd met de wet. Dit is een poging
tot een staatsgreep.
Wat noodig is, is het ernstig zoeken naar
een oplossing, die aanvaardbaar is voor
alle groepen, een oplossing, die rekening
houdt met alle realiteit, en niet met een
deel er van. Voor alles zijn noodig andere
mannen en géén overeenkomst. De onder-
teekening van deze overeenkomst worde
geweigerd, onverbiddelijk geweigerd", al
dus besloot de oud-voorzitter van den
Volksraad.
De kolenverwerkingscapaciteit der co
kes- en gasproductiebedrijven van de
staatsmijnen bedroeg in 1940 circa 10.000
ton per etmaal. Deze capaciteit daalde tij
dens en onmiddellijk na den oorlog tot
ruim 5000 ton. Zij kan ten gevolge van de
huidige vetkolenschaarschte nog slechts ten
deele worden gebruikt. De gasaanvoer uit
Duitschland, die einde October 1946 is be
gonnen, blijft voorloopig beneden de ver
wachting, terwijl de vooruitzichten dien
aangaande hoogst onzeker zijn.
De bouw van nieuwe cokesovens, ter
herstelling van de vroegere capaciteit, zal
verscheidene jaren in beslag nemen. In
tusschen vraagt niet alleen het stikstofbin-
dingsbedrijf belangrijk meer gas, doch ook
door de openbare gasVoorziening wordt
ten behoeve van gemeenten en industrieën
een dringend beroep op de staatsmijnen
gedaan. Er bestaat derhalve een tekort aan
gas.
De radio geeft vanavond:
HILVERSUM I, 301.5 M.
18,00, 20.00, 23.00 Nieuws. 19,00 Orgel. 19.15 Her
stel van de volkswelvaart. 19,30 Ds. A. v. Biemen.
20.05 Weerpraatje. 20.08 Dingen van den dag.
20.20 Metropole orkest. 20.50 J. H. Squire-
Ceyleste-oetet. 21.15 „De Handelaar", hoorspel.
22.00 The Ramblers. 22.30 De mensch als doel en
middel. 23.15 Op vleug'len van muziek. 23.30
Operette programma.
HILVERSUM II, 415.5 M. en 218 M.
19.00, 20.00, 22.00 Nieuws. 19.15 Het nieuws uit
Indië. 19,30 Engelsche les. 20.05 Nederlandsch
Kamerkoor. 20.35 Relief werk. 20.55 Radio Phil-
harmoniseh orkest. 22.15 Actueel geluid. 22.30
Myra Hess. 22.45 Avondoverdenking.
De buitenlandsche politiek van Roemenië
wordt in het ontwerpantwoord op de Troonrede,
waarvan de bespreking heden in de Kamer zal
beginnen, als volgt omschreven: „De Kamer van
afgevaardigden, een oprechte uiting van den
volkswil, zal bijdragen tot de bevestiging van
den wereldvrede. Te dien einde zullen wij de
vriendschappelijke betrekkingen en de econo
mische, cultureele en politieke samenwerking
met de Sovjet-Unie en andere nabuurstaten
handhaven en vergrooten. Wij zullen eveneens
de politieke economische en cultureele betrek
kingen met de V S„ Engeland, Frankrijk en alle
andere landen, die zich aan het werk van den
vrede wijden, versterken in het verlangen, dat
die .betrekkingen vriendschappelijk zijn".
De Britsehe Nieuwsdienst in Duitschland
meldt, dat de Sovjets meer dan tweehonderd
duizend Duitsche krijgsgevangenen omstreeks
Kerstmis aanstaande zullen doen repatrieeren,
in antwoord op een verzoekschrift van
zeven-
Van der P. ontkende medeplichtig te duizend afgevaardigden van Vrouwen-comités
zijn geweest. Haar vriendin had haar gevraagd in de Sovjet-Russische zóne.
mee te gaan om boodschappen te doen Men In het Proces tegen de 16 leden van den be
was toen bij de Duitsche politie "geweest Zij wakin°sstaf van het vrouwen-concentratiekamp
was meegegaan omdat zij beter Duitseh sprak Ravensbrück heeft de Nederlandsche vroed.
Zij was ook in het .huis van de kapster oo het vromv Neeltje Epker. die door de Duitschers
oogenblik, dat de recherche de beide slacht- i werd gearresteerd, omdat zij aan de moeders
offers arresteerde. Zij beweerde getracht tead,vlfeerde' haar baby's naar de Nederlandsche
hebben de arrestatie te voorkomt» door de getuipi, zij ver-
fiets van een der vrouwen te vcrberEen I Z1J ln Gen kunstmatig gekoelde cel
De procureur-fiscaal concludeerde ten'aan-^""'d fara"Bel> gehouden. zij werd door Theo-
rien van de eerste verdachte, dat de opeelee- 5?™, f 'e'\ beklaagden, geslagen, „die
de straf te laae was en achtte den tijd van e kracht va" man aan de"
viiftien jaar rijkswerkinrichting een juistere
maat.
Ten aanzien van verdachte Van der P. acht
te de-procureur-fiscaal de bewijsmiddelen
niet voldoende. Daarom concludeerde hij tot
terugverwijzing van deze zaak naar het Bij
zonder Gerechtshof te Leeuwarden.
De onggveer 60-jarige Haarlemsche timmer
man H. L. diende een cassatieverzoek in. aan
gezien hij zich onschuldig achtte aan het ver
raden van het Joodsche echtpaar V. in Octo
ber 1942. Verdachte beriep zich op de naar
zijn meening zeer vage getuigenverklaringen,
die een veroordeeling tot 3 jaar rijkswerk
inrichting tengevolge hadden Hij zou. toen
hij gearresteerd werd, omdat hij goederen
van het echtpaar V. in huis had. aan de Duit
schers hebben verklaard, dat hij zelf het echt
paar verraden had. De procureur-fiscaal acht
te het gewenscht ook deze zaak naar het Bij
zonder Gerechtshof te Leeuwarden terug te
wijzen.
Naar aanleiding van het cassatieverzoek van
den Haarlemschen N.S.K.K.-man M. A. K„ die
wegens vordering van auto's en onderdeelen.
alsmede diefstal van koolzaad tot vier jaar
rijkswerkinrichting was veroordeeld, conclu
deerde de procureur-fiscaal tot een verzoek
om een voorlichtingsrapport. Uitspraak in
alle zaken 30 December.
dag legde, omdat zij hierop getraind was".
In het Lagerhuis werd de Britsehe 'regeering
gisteren gevraagd om beperking van den import
van in Amerika gemaakte films te overwegen,
daar de Britsehe huismoeders „liever wekelijk
hun blik pork uit Chicago hebben dan een weke-
lijksch verdoovend middel uit Hollywood".
De vragenstellende Labour-afgevaardlgde Wil
liam Warboy vroeg den minister van financiën
Hugh Dalton om de verzekering dat indien
Engeland den Import uit de Vereenïgde Staten
in 1947 zoubeperken, de bezuiniging films
en geen voedsel zou betreffen.
De Paus zal op den 24sten December de tra-
ditioneele Kerstgroeten van de kardinalen in
ontvangst nemen en een redevoering uitspreken
die over de Vaticaansche radio zal worden uit
gezonden.
De Kerstrede van den Paus wordt met groote
belangstelling tegemoet gezien daar de Pau3
gewend is in de Kerstrede zijn visie op de meest
brandende kwesties der wereld te geven.
Het Amerikaansche hoofdkwartier in
Oostenrijk heeft bekend gemaakt dat aan de
Nederiandsche regeering uitrusting is terugge
geven welke door de nazi's was meegenomen en
gedurende den oorlog gebruikt werd om Donau-
schepen minder kwestbaar voor magnetische
mijnen tè maken. Het materiaal was afkomstig
van Nederlandsche Diescl-eiectrische treinen»
meldt U. P.