De Commissie-Generaal zal tot
onderteekening gemachtigd worden
Het Indonesisch nationalisme krijgt
volle vrijheid tot ontplooiing
Noodlanding
in de woestijn
Provinciale Staten zetten de behandeling der
begrooting 1947 voort
Santpoort
Regeering aanvaardt ontwerp-accoord
In de Tweede Kamer heeft de minister
van Overzeesche Gcbiedsdeelen, mr. Jonk
man, hedenmiddag: een verklaring over de
Indische kwestie afgelegd.
Hij zeide daarin:
„Indien de regeering thans verklaart,
dat het haar voornemen is de Commissie-
Generaal te machtigen deze overeenkomst
te onderleekenen, moet deze verklaring
uiteraard zoo worden verstaan, dat die
onderteekening de Nederlandsche regee
ring tot niets meer of anders verbindt dan
wat volgens de door de Commissie-Gene
raal opgestelde toelichting is overeenge-
gekomen met onverkorte inachtneming
van wat de regeering in deze A^ergadering
verklaren zal.
De overeenkomst moet worden gezien in
het licht van de bü de wet en in haar
instructie aan de Commissie-Generaal
verstrekte opdracht: het bevorderen van
de voorbereiding van een nieuwe rechts
orde voor Nederlandsch-Indië.
Deze overeenkomst stelt dus de nieuwe
rechtsorde niet vast, doch beoogt de basis
aan te geven, waarop die zal worden op
getrokken.
Aanvaarding van hetgeen door de Com
missie-Generaal in dien zin is overeen
gekomen, komt de regeering wenschelijk
en noodzakelijk voor, omdat het vooral
psychologisch en staatkundig geboden is
zoodanige afspraak te maken, wil men
daadwerkelijk de basis voor een vernieuw
de duurzame samenwerking van de Neder-
landsche en Indonesische volkeren leggen.
Psychologisch immers moeten wij daartoe
eerst van vijanden weer vrienden wox-den,
of in het Idonesisch gezegd van „moesoeh"
weer „temen". De ontworpen overeen
komst spreekt daarvan duidelijk. Staat
kundig moeten wij uitdrukkelijk de ko
loniale verhouding verwerpen en het vrij
willig volledig deelgenootschap in plaats
daarvan doen treden. De ontworpen over
eenkomst voldoet aan dien eisch. Aan de
beginselen van de 7 December-rede moet
een begin van uitvoering worden gegeven.
De ontworpen overeenkomst doet daartoe
een eersten stap. Zij stelt in het licht, dat
Nederland de eeuwenoude koloniale ver
houding, waarvan in het begin van den
tweeden wereldoorlog nog slechts eenige
overblijfselen aanwezig waren, radicaal en
voor goed verworpen heeft en dat het be
reid is, om op voet van gelijkheid duur
zaam met Indonesië samen verder te gaan.
In dit aanbod is de richtlijn gevolgd
overeenkomstig de koninklijke rede van 7
December dat de vernieuwing van de
samenwerking van de Nederlandsche en
Indonesische volkeren en andere bevol
kingsgroepen van Nederlandsch-Indië in
de eerste plaats de instemming van de
vertegenwoordigers der Indonesische vol
keren behoeft.
In de oprechte en vastberaden bereid
heid tot deze hervorming en tot deze sa
menwerking ligt voor de regeering het
zwaartepunt dezer overeenkomst.
Nader overleg.
De uitwerking dezer afspraak moet in-
tusschen nog grootendeels volgen, afhan
kelijk als die is van nader overleg tusschen
Commissie-Generaal en de Indonesische
delegatie, van nader beraad met de verte
genwoordigers der Malinogebieden en dei'
andere bevolkingsgroepen, van samenwer
king met de Staten-Generaal tot wijzi
ging van de Grondtvet van het Koninkrijk
der Nederlanden, van de voorgestelde con-
stitueerende vergadering voor de Grond
wet van de Vereenigde Staten van Indo
nesië en van de conferentie voor het sta
tuut van Nederlandsch-Indonesïsche
Unie. De hoofdlijnen van de gedachte toe
komstige staatkundige verhoudingen zijn
evenwel geschetst, waarbij wordt uitge
gaan zoowel van de geldende wettelijke
als van de bestaande feitelijke verhoudin
gen.
Zoo handhaaft art. 15 de huidige staats-
en volkenrechtelijke positie van het Ko
ninkrijk der Nederlanden, en erkent art.
1 daarnevens de regeering van de repu
bliek Indonesia als de factouitoefenende
het gezag over Java, Madoera en Sumatra.
Bij den daarop aansluitenden opzet der
toekomstige staatkundige verhoudingen in
deze overeenkomst verkrijgt de nieuwe
rechtsorde nog geenszins volledig gestalte,
doch worden de kiemen daarvoor gelegd.
Een Nederlandsch-Indonesisch staatsrecht
FEUILLETON
door Hans Hirthammer
34)
XXXIV.
Voorloopig bood de keuken achter het
verblijf van Hla Ma Chood voldoende ge
legenheid om zich te verdedigen.. Bhagat
en Cookerel hadden in alle haast uit een
paar losse rotsblokken een soort barrica
de opgeworpen, welke hen niet alleen be
schermde tegen hun belagers, maar ook
tegen de naar binnen lekkende vlammen.
Professor Floyd had zich spoedig van
zijn zwakheid hersteld en maakte nu een
inspectietocht door het hol om alle mo
gelijkheden voor een verdere verdediging
te onderzoeken.
Bhagat's overredingskunst had tenmin
ste weten te bewerkstelligen, dat het groot
ste deel der jonge vrouwen en meisjes zich
met eerlijke geestdrift aan de zijde der
vreemdelingen schaarde, terwijl de oude
ren zich, zooal niet direct vijandig ge
zind, dan toch van elke toenadering af-
keerig toonden.
Floyd was juist met groote verbazing
voor een bronvormige schacht blijven
staan, toen uit het halfduister een slanke,
zeer knappe jonge vrouw op hem toetrad.
„U bent verrast hier een bron te vin
zal de staatsinrichting der Unie beheerschen,
Nederlandsch staatsrecht zal beperkt blij
ven tot het Koninkrijk (nieuwe stijl) en
Indonesisch staatsrecht zal opgroeien in
de Vereenigde Staten.
Oppervlakkige beoordeeling van den
vorm der ontwerpovereenkomst zou nu al
kunnen doen denken aan volkenrechtelijke
verhoudingen, als zou er hier namelijk een
verdrag met een vreemde mogendheid
worden gesloten, door de volksvertegen
woordiging goed te keuren. Nauwkeuriger
bestudeering van den tekst van aanhef en
artikelen leert echter, dat het er om gaat:
„De goede betrekkingen tusschen de volke
ren van Nederland en Indonesië te verze
keren in nieuwe vormen van vrijwillige
samenwerking, die het mogelijk maken de
relatie tusschen beide volkeren op nieuwe
grondslagen te vestigen" en dat met name
de Nederlandsche regeering en de regee
ring van de republiek Indonesia daartoe
zullen gaan samenwerken door den staat
der Nederlanden te hervormen tot een
Nederlandsch-Lndonesische Unie, waarvan
Nederland en Indonesië gelijkwaardige le
den zullen worden.
In den aanhef zal voor wat de Neder
landsche regeering betreft dan ook de on
derwerping aan de „goedkeuring" van de
volksvertegenwoordiging als vervallen
moeten worden beschouwd, aangezien die
passage er slechts aan bedoelt te herinne
ren, dat de Nederlandsche regeering ook- in
deze aan de controle der Statcn-Generaal
onderworpen is.
In de wet op de instelling van de Com
missie-Generaal ging de republiek nog
schuil onder de z.g. „nieuw gevormde
staatkundige organisaties".
In de aide-memoire werd een de facto-
erkenning ingeluid. Deze overeenkomst
trekt deze lijn door en erkent een de facto-
•gezagsuitoefening van de regeering der
republiek over Java, Madoera en Sumatra.
Het oude Nederlandsch-Indië wordt een
souvereine democratische staat op federa
tieven grondslag en de Vereenigde Staten
van Indonesië worden een volwaardig lid
van de Nederlandsch-Indonesische Unie
(artt. 2 en 6), doch de bevolking van eenig
gebiedsdeel, welke zulks wenscht, kan een
bijzondere verhouding tot de Vereenigde
Staten van Indonesië en het Koninkrijk
der Nederlanden (nieuwe stijl) verlangen
(artt. 3 en 4).
De staat der Nederlanden wordt een Ne
derlandsch-Indonesische Unie, waarin de
leden der Unie in overwegend federatief
verband gaan samenwerken, terwijl vroe
ger de rijksdeelen meer unitarisch waren
geordend. Samenwerking door middel van
eigen Unie-organen op h§t terrein van
buitenlandsche betrekkingen, defensie, fi
nanciën en economische en cultureele be
trekkingen wordt beoogd en de ter behar
tiging van de gemeenschappelijke belangen
genomen besluiten zullen worden genomen
in naam des konings. In de Unie zal Indo
nesië zelfstandig worden en Nederland
b 1 ij v e, n. Een meer unitarisch geordend
staatsverband zou niet alleen de Indone
sische vrijheid beknotten, doch ook Neder
land sterker ondergeschikt maken dan het
wellicht verdragen zou. (Artt. 6-8).
Aan het hoofd van de Unie staat volgens
art. 8 de Koning der Nederlanden, aan wien
volgens de toelichting van de Commissie-
Generaal oppergezag blijft opgedragen.
H.M.'de Koningin draagt dus de kroon der
Unie, onpartijdig troonend boven de leden
der Unie (evenals in Nederland boven
volksgroepen en partijen) aan het hoofd
der Unie immers niet te zien als'Koningin
der Nedei'landen, doch tevens dit zijnde.
In zoodanige constructie zal de Koningin
derhalve handhaven, overeenkomstig art.
53 van de grondwet, de onafhankelijkheid
en het grondgebied van den staat (dan de
Unie) en zal de bescherming van de vrij
heden en de lachten van alle staatsburgers
nog sterker uitdrukking vinden.
Hoe de Unie en de Koningin aan het
hoofd daarvan in de Vereenigde Staten
van Indonesië zullen zijn vertegenwoor
digd, wie het staatshoofd der Vereenigde
Staten zal zijn, zooals de Koningin van
zelfsprekend h# staatshoofd is van het Ko
ninkrijk der Nederlanden (nieuwe stijl),
is in het ontwerp opengelaten. Het is ech
ter duidelijk, dat ook de Vereenigde Staten
een staatshoofd zullen behoeven en dat
ook dit staatshoofd tot het hoofd der Unie
in nauwe betrekking zal moeten staan.
Ook in de internationale samenleving zal
Indonesië een eigen plaats gaan innemen,
wanneer de Nedei-landsche regeering erin
slaagt de toelating van de Vereenigde Sta-
J ten van Indonesië als lid van de organisa
tie der Vereenigde Volken te erlangen,
hetgeen de jongste troonrede mede in het
vooruitzicht heeft gesteld.
Psychologisch en staatkundig moet ook
de in het tweede lid van art. 17 opgenomen
mogelijkheid van arbitrage worden ver
klaard. waarbij uiteindelijk zelfs de be
middeling van een door den voorzitter van
het Internationale Hof van Justitie te be
noemen derde kan worden ingeroepen.
De regeering ontveinst zich niet, dat de
Commissie-Geiferaal door deze bepaling op
te nemen zeer ver is tegemoet gekomen
aan het verlangen der republiek om al bij
deze overeenkomst, en gedurende den over
gangstijd voordat de nieuwe rechtsorde zal
zijn gevestigd, ten volle als zelfstandige
partij te worden erkend. De regcering heeft
na rijp beraad ook deze bepaling aanvaard.
Het Indonesisch nationalisme in zijn ver
schillende schakeeringen krijgt volle vrij
heid tot ontplooiing, terwijl Nederland zijn
roeping overzee blijft vervullen.
Zoowel de Malinogebieden als de repu
bliek worden in hun eigen waarde erkend
en kuixnen de plaats in het nieuwe staats
bestel verwerven, welke hun toekomt en
welke zij verlangen.
Aan de andere bevolkingsgroepen wordt
hun recht van medezeggingschap gewaar
borgd. De fundamenteele menschelijke
rechten en vrijheden van het handvest der
vereenigde naties zullen zij genieten, en
aan de wederzijdsche uitoefening van het
staatsburgerschap dpoi- Nedex-lgndsche en
Indonesische staatsburgers kan, indien
noodig voor hen het recht worden ont
leend, dat staatsburgerschap deelachtig te
worden, waaraan zij de voorkeur zullen
geven.
Met inachtneming van den daaraan door
de Commissie-Generaal gegeven uitleg,
welke eenerzijds onverkort laat de onder
scheiden verantwoordelijkheid van par
tijen, en anderzijds de mogelijkheid van
arbitrage niet uitstrekt tot de vaststelling
van de nieuwe rechtsorde zelve en welke
overigens uiteraard d'ie arbitrage beperkt
,tot die geschillen, welke uitsluitend op de
verhouding tot de republiek betrekking
hebben.
Samenvattende stemt'de regeering der
halve in met de psychologische en staat
kundige strekking der ontwerp-overeen-
komst en ziet zij in de daarin neergelegde
schets der töekomstige staatkundige ver
houdingen de mogelijkheid geopend om de
beginselen der 7 December-rede bevredi
gend te verwezenlijken.
Zij is zich ervan bewust, dat van de
uitwex'king dezer afspraalf overigens alles
afhankelijk is en dat zij dus de belangen
der Indonesische en Nederlandsche vol
keren geestelijke en stoffelijke bij
voortduring gewaarborgd moet weten.
Uit het vereischte democratisch karakter
en de verzekering der fundamenteele rech
ten en vrijheden volgt mede, dat zal ver-
Is Uw costuum of mantel verregend?
WIJ PERSEN VOOR ij OP
Old (Rothes IXew
Koningsplein 10 - Telefoon 48N6
Depot: Trompstraat 140
(Adv t
dwijnen, wat de Japanners als daarmede
tegenstrijdig hebben achtergelaten.
Naar de voorwaarden van het gesloten
bestand zal de evacuatie der nog in het
gebied der republiek geïnterneerden snel
moeten worden voltooid.
De voorbereiding der nieuwe rechtsorde
in Indonesië zal op voldoende machtsmid
delen moeten steunen. Tot verzwakking of
vermindering daarvan zal niet mogen wor
den overgegaan, voordat de waarborgen
eener rechtsorde aanwezig zijn.
De Commissie-Generaal stelt zich voor
na dit politieke accoord over de ge-
werischte financieele en economische ver
houdingen nadere besprekingen met de
Indonesische delegatie te voeren en ook'te
dien aanzien tot een afsprgak tc komen
over wal gezamenlijk zal worden nage
streefd. Ook de regeering acht dit noodza
kelijk.
Het zal noodzakelijk zijn op den grond
slag van bestand en politiek accoord ten
spoedigste mede overeenstemming te ver
krijgen over financieele en economische
waarborgen. In dit kader waren dan in
het algemeen de voorwaarden te schep
pen, waarop Nedei-land overheid en
particulieren voor zoover noodig ge
steund door buitenlandschen ondernemings
geest bereid zullen kunnen worden ge
vonden, de volkshuishouding van het nieu
we staatsbestel te dienen in wederkeerig-
heid, tevens arbeid, vernuft en kapitaal
uit de geheele Unie over zoo breed moge
lijk gebied productief makende. De regee
ring zal daartoe de Commissie-Generaal
van nadere instructies voorzien.
De regeering meent echter de ondertee
kening der basis-overeenkomst niet op deze
aanvullingen te moeten laten wachten.
Op het eerst gesloten bestand behoort dit
politieke accooi-d zoo spoedig mogelijk te
volgen.
Het is de taak der Nedex-landsche regee
ring te bevorderen, dat de verschillende
volkeren, welke over vier werelddeelen
verspreid in het Koninkrijk der Nederlan
den werden samengebracht en eeuwenlang
hun samenleving hebben beproefd, thans
na de omwenteling van den tweeden we
reldoorlog naar de eischen van dezen tijd
den nieuwen vorm van verdere samen
werking vinden. Daartoe kan de oude
rijkseenheid niet meer dienen en is een
nieuwe Unie op den hechten grondslag
van een vx-ij willig aanvaard volwaardig
deelgenootschap der leden op te bouwen.
„Bij wei slagen met Gods hulp van
deze conceptie zouden Indonesië en Neder
land aan de wereld een voox-beeld geven.
In dezen geest is de regeex-ing bereid de
door de Commissie-Generaal medegebrach
te ontwerp basis-overeenkomst te doen on
derteekenen", aldus besloot de minister.
In <le gisteren voo.-.eezeitc
lilting der £róvlneu:Ic Ststei
cgrootings-
mr. A.
Eeredoctoraat voor
H.M. de Koningin
De Koningin is benoemd tot eeredoctor van
faculte libre de theologie Protestante de
Montpellier. De deken der faculteit, prof.
Henri Leenhardt, zal Donderdag in het Paleis
aan het Voorhout de doctorsbul aan H. M.
overhandigen.
Dank van Venray
Gistermiddag is in het
Haaiiemsche Stadhuis als
stoffelijk blijk van Ven-
ray's dank voor al het
geen deze stad na de be
vrijding voor het kleine
petekind in het Zuiden
deed, een fraai gedenk
raam onthuld, ontworpen
en uitgevoerd door den
Maastrichtschen kunste
naar H. Schoonbx-ood.
Zoowel bestuurs-autori-
teiten uit de beide ge
meenten als vertegen
woordigers van de Haar-
lemsche en Venraysche
comités, die zich in den
zomer van 1945 zooveel
moeite voor het mensch-
lievende doel hebben ge
troost, waren in de trap-
penhall van het Stadhuis
aanwezig. Namens de
Venraysche gasten spra
ken burgemeester A. Jan
sen en de voorzitter van
het comité „Venray" de
heer P. Jansen; het
schoone geschenk, dat de
Haarlemsche Stedemaagd
voorstelt, die het terneer
gezeten Venray opbeurt,
werd in een gevoelige
toespraak door burge
meester M. A. Reinalda
aanvaard. Tevens werd
het Haarlemsche ge
meentebestuur een ver
gezellende oorkonde aan
geboden.
de Roos (P v.d.A.) zijn betoog voort. H:.i zeide
De fractie kan zich vereenlacn met de
samenstelling van het college; onevenredig :s
het, dat het buitengewone lid ook deel uit
maakt. van de P v. <1. A., maar dat is- door
den loop der omstandigheden ontstaan Spre
kende over de provinciale uitgaven, verzocht
spr. een aantal subsidies betrekking hebben
de op het onderwijs te verhoogen De fractie
vereenigt zich met het denkbeeld een commis
sie voor waterschapsaangelegenheden te be
noemen.
Dc heer G B a a s Kzn. (A R.) besprak de
daden door de bestuuisraden in de bezettings
jaren verricht. Zij zijn echter onvolledig in
een memorie van Ged. Staten opgesomd. Spr.
ze(de, dat het mogelijk beter ware geweest,
als de zuivering van het provinciaal personeel
aan Ged. Staten was overgelaten Tenslotte
besprak de heer Baas dc verkiezing van Ged.
Staten. De leden der A.R. en C.H.U fracties
hebben altijd één Statenclub gevormd en zij
wezen één vertegenwoordiger aan voor het
college. Er bestond steeds samenwerking met
andere fracties. Daarin is verandering ge
komen. Aan de verkiezing van een commu
nist wenscht de Prot. Christelijke fractie niet
mee te werken
De heer Harm sen (Comm.) „Uw collega
bij de samenstelling van het college van B.
en W. in Amsterdam wel."
Ten aanzien van de begrooting merkte de
heer Baas nog op, weinig progressiviteit te
hebben aangetroffen. Door de geweldige ver
arming is dat echter ook niet mogelijk.
Middagvergadering.
In de middagvergadering van Dirisdag der
Provinciale 'Staten van Noordholland zijn de
algemeene beschouwingen over de provin
ciale begrooting 1947 voortgezet Zes leden
van de communistische fractie hebben het
woord gevoerd, om wenschen ten aanzien
van subsidies voor huisherstellingen (door
den Haarlemmer, mr. Proper) land- en tuin
bouw en volksgezondheid te bespreken. Hun
fractievoorzittei-, de heer A. J. Koeje-
mans zeide o.a., dat er in de begrooting
nog weinig van de vernieuwingen is waar te
nemen en hij gaf in overweging doortastend
op te treden. Uit het reservefonds behooren
gelden gehaald te worden voor het herstel
van huizen e.d. en voor werkzaamheden
welke in de bezettingsjaren niet uitgevoerd
konden worden. Subsidies zijn z.i. te laag en
hij zou die in het algemeen met 10% willen
verhoogen. Ten aanzien van de verkiezing
van Ged. Staten merkte spr. op, dat hij ver
deeling der zetels door de P. v d. A. egi de
communisten de beste oplossing had gevon
den. De heer Polak ging in het bijzonder
in op hetgeen mr, Bakhuizen van den Brink
gezegd had over de C.P.N., welke volgens
hem in» ons land een specifiek Nederland
sche partij is.
Over de samenstelling uan het college
spraken ook nog de heer Clynk (K.V.P.)
die samenwerking met de communisten af
wees, doch opmerkte, dat aanvaarding van
twee zetels juist te achten was tegenover
de kiezers, en Mr. dr. V a n Br u,g gen
(C.H.) Met betrekking tot de volksgezond
heid betoogde de heer Sajet (P. v. d. A.)
dat de organisatie er van in de provincie op
een chaos lijkt. Van eenheid is geen sprake
en om die te bereiken riep hij de medewer
king in van Ged. Staten.
Om het damkampioenschap
van Nederland
Spannende laatste ronde
Zondag zal in het Amsterdam sch
Schaakhuis de zeer belangrijke laatste
ronde worden gespeeld. Dan ontmoeten
elkaar: R. C. KellerP. Roozenburg; Beers
v. d. Staay, W. HuismanW. Roozen
burg, VerhoevenVos, LigthartJ. Metz.
De partij Dilkelv. Dijk zal a.s. Zater
dag te IJmuiden worden gespeeld in Hotel
Augusta des n.m. 3 uur.
Het is Dukels laatste gelegenheid om zich
een kans te verschaffen, bij de bovenste
zes plaatsen te komen.
Ligthart kan tegen J. Metz altijd zeer
lastig spelen. De DCIJ-er heeft zich reeds
geplaatst en is dus veilig voor het deel
nemen aan het volgende tournooi.
Met spanning zullen de dammers uitzien
naar het resultaat van de partij R. C.
Keiler tegen P. Roozenburg. Naar onze
overtuiging is de 22-jarige Rotterdamsche
meester iets sterker, maar een match van
tien partijen tusschen' beide spelers ein
digde onbeslist. Wij vermoeden dat de
laatste ronde geen beslissing zal brengen.
Remise lijkt ons de voor de hand liggende
uitslag.
Daarna zullen drie partijen worden ge
speeld om den titel. Wordt dart geen 'be
slissing verkregen dan wox-den opnieuw
drie partijen gespeeld. Daarna wordt ge
speeld totdat de eerste winstpartij wordt
verkregen.
Van de laatste ronde zal de AVRO een
reportage uitzenden des middags om half
vijf en des avonds acht uur.
FEESTAVOND „ONDERLINGE VRIENDSCHAP"
Donderdag 12 December houdt de buurtver-
eenigin-g „Onderlinge Vriendschap" een feest
avond in Thalia. De Haarlemsche tooneelver-
eeniging „Door Inspanning Uitspanning" voert
de comedie in drie bedrijven van Darlo Nico-
demle „Overschotje" op. De regie i* in handen
van Jan van Dam. Muzikale medewerking ver
leent de band van Leris Unike en een geani
meerd bal zal dit feest besluiten.
Dc heer Clynk heeft ook den wensch
geuit het georganiseerd Overleg uit te brei
den lot alie organisaties, aangesloten bij dc
Stichting van den Arbeid.
Een zuiver financieel betoog hield de heer
Rustige (C.-H.). die er o.a. op aandrong
;n financieel rapport samen te steller.,
waardoor de leden een goed inzicht krijgen
de 'financiën Dan is het gemakkelijker
mee te werken aan de versobering. Over de
indeeling der begrooting, speciaal ton aan
zien van waterstaatswerken, had nu-, s. J.
baron van Harlnxma l hoe Sloo-
ten (P. v. d. V.) een aantal technische op
merkingen, en zijn fractiegenoot, de heer
Bruin besprak de mogelijkheid van
aanstelling van een particulieren accoun
tant. Verder gaf de heer Donk (K.V.P.) een
historisch overzicht over de belastingheffing,
om te betoogen, dat de Staten meer zelfstan
dig moeten kunnen optreden
De heer \V\ Th. A van Beek (K.V.P.)
verzocht meer werken uit te voeren en de
bedragen voor ontginningen tc verhoogen,
waarna de heer Visser (P. v. d. A.) aan
dacht vroeg voor het werken onder arbeids-'
voorwaarden.
Nadat de heer Mul (C.-H) de belangen
van tuinders had bepleit, een lans bad ge
broken voor verbetering van het land- en
tuinbouwonderwijs en de wenschen over de
instelling van een commissie voor water
schappen had ondersteund, verdaagde de
voorzitter, dr. J. E. baron de Vos van Steen-
wijk de zitting tot Woensdagmorgen.
Strenge straffen toor overtre
ding van walvisch-reglementen
Voorstellen op internationale
conferentie
Volgens berichten uit Washington heeft
de straffen-commissie van de Internatio
nale Walvischconferentie strenge straffen
voor overtredingen van de walvisch-
reglementen hi uitzicht gestold.
Groot-Brittannië, Rusland, Denemarken,
Nederland en Noorwegen zijn in deze com
missie vertegenwoordigd, dio volgens de
berichten een uit drie punten bestaand
programma heeft vastgesteld, dat 'aan de
plenaire zitting van de conferentie zal
worden voorgelegd: Eik aan de conferentie
deelnemend land zal aan een internatio
nale commissie bijzonderheden van ver
meende overtredingen overleggen. De op
te leggen straffen zullen in de verschil
lende landen zooveel mogelijk aan elkaar
gelijk zijn. En tenslotte: de straffen zullen
zoo streng mogelijk zijn.
Vischaanvoer in Enjjelsclie
havens
Gedurende de maand October bedroeg de aan
voer van versche zeevisch in de voornaamste
Engelsche havens: Huil 304.857 cwts ter waarde
van B93.522 p.slG-rlmsby 297.435 cwts, waarde
729.171 p.st., Lowestoft 214.588 cwts, waarde
295.057 p.st., Fleetwood 145.133 cwts, waarde
307.724 p.st., Milford 64.444 cwts, waarde 150.600
pond sterling.
Deze cijfers hebben betrekking op den aanvoer
van Engelsche schepen. Door buitenlandsche
schepen werd aangevoerd een hoeveelheid van
119.814 cwts ter waarde van 345.308 p.st., waarvan
36.095 cwts ter waarde van 100.042 p.st. in Schot
land.
In Aberdeen werd in October aangevoerd (door
Britsche schepen) een hoeveelheid van 183.8G6
cwts ter waarde van 407.907 p.st.
(1 cwt. hundred weight is 50.8 kg.).
MARKTBERICHT VAN MAANDAG
Besommingen. Versche haring: KW 124 I70G9
Kustvisscher: KW 77 f 885.
WIN TERLEZING NED. IIERV. KERK.
li? de Ned. Herv. Kerk aan de Kanaalstraat zal
a.s. Donderdagavond de eerste wïnterlezing ge
houden worden. Spreker ts prof, dr. G. C. van
Nlftrik, hooglecraar te Utrecht met het onder
werp: „De wederkomst van Christus".
NED.HERV. GEMEENTE.
Bij de her^emming voor een lid ln hel Kies
college der Ned. Herv, Gein. van I.Tmuiden-
Oost werd het grootste aantal stemmen uitge
bracht op den heer J. a. Vermaal, zoodat ook
Sn de elfde vacature is voorzien.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: A. ten Woldevan iïeljst, d„ Meer.
vlietstraat 32, Velsenv M. A. Brakenhoff—Tim
mer, z„ Schulpweg 133» Velsen-N.; W. c. Balm—
Jongenelis. z„ Heerenduinweg 54 IJmuiden-O,;
J. Gerritsmade Vries, z„ Bloemstraat 116.
IJmuiden; M. E. BreetveldHeeremans,
Hoofdstraat 47, Santpoort; Oh. J. Komdeur—
Smoor, z„ Bik- en Arnoldkade 36, IJmuiden; C.
Groen—Spierenburg, d-, Kon, WllJielnnnakade
57, IJmuiden; G. Slager—Bals, z,, Kerkerinklaan,
20, Santpoort; G. Bosman—Mulder, d., Alex.
Bellstraat 69, IJmuiden; R, StSJnman—Nijenhuis,
d., Ladderbeekstraat 22, Velsen-N.: A. Luidenga
—van Du ij ven voorde. z„ Tuindefsstraat 87,
IJmuiden; N. Hop—van Tiel. d.. Hoofdstraat 187,
Santpoort: E. G. BoleekPerquln, d Hagelin-
gerweg 98, Santpoort; H. van der Kruijsscn
Koopmans, d„ Eikenstraat 33, IJmuïden-O.; C.
L. van Ginkel—Straling, d.. J. P. Coenstraat 97,
IJmuiden-O.; L. J. M. van der PutteRuijse-
naars, z., Beekvlietstraat 12, Santpoort; C. J.
Vlaarfcamp—Smit, d., Narcissenstraat 7, Sant
poort.
OVERLEDEN: G. Halff, 80 j., wed, van G.
Stam, Trompstraat 31, IJmuiden-O.; J. M. Zout
man, 80 j., echtg, van J. Jaspcrse. Pr. Steijn-
straai 7, IJmuiden; C. Wesselman, 28 j., echtg.
van A. Kolaschnik. Wüstelaan 75, Santpoort;
N. van Dorp. 3 Mnd., z. van J. van Dorp, Hof-
laan 39, Velscn-N.
AFHALEN VAN BONKAARTEN
Voor, het afhalen van bonkaarten In het Bad
huis aan de Wüstelaan zijn aan' de beurt: Don
derdag 12 December de lettere M tot en met Q
en Vrijdag 13 Dec. de lettere R tot en met V.
den?" sprak zij hem, zonder eenig accent,
in vloeiend Engelsch aan.
Floyd was door de onverwachte ver
schijning van een Mulattin in deze, louter
door inlanders bewoonde, lugubere om
geving. zoo verbluft, dat het even duurde
voor hij een antwoord vond.
„O wie bent u?" vroeg hij stamelend.
„Ik ben nog meer verrast onder de vrou
wen van Hla Ma Chood een dame aan
te treffen".
Het ontging hem niet, dat zij zich slechts
met groote moeite wist te beheerschen.
„Ik ben Mabel Austen. Mijn vader, offi
cier bij de lanciers, is in een gevecht te
gen opstandige woestijnstammen gesneu
veld. Mijn moeder was een Perzische. Zij
stierfEen snik welde in haar keel.
Professor Floyd voelde zich tot in het
diepst van zijn ziel getroffen.
„Ik begrijp, wat u zeggen wilt. Laat u
die droeve herinneringen rusten. Vertelt
u mij liever hoe komt u in 's hemels
naam hier?"
„De aanvoerder der opstandelingen le-
v ex-de mij aan den Maharadja uit. Om te
voorkomen, dat ik hem tegenover de Brit
sche autoriteiten zou verraden, liet hij mij
naar de holen van Shaiddhab brengen.
Sinds twee jaren leef ik hier onder de
strenge bewaking van Hla Ma Chood. Van
harte hoop ik, dat uw onderneming met
succes zal worden bekroond. Ik sta u met
mijn zwakke krachten gaarne ten dienste,
al is er dan in die wereld daax-buiten nie
mand meer, die op mij wacht
Ontroerd nam Floyd haar hand in de
zijnen. Een smalle, welverzorgde vrouwen
hand met lange, lenige vingers.
„Welk een zeldzame speling van het
lot", zei hij haperend, „dat ik u hier moest
vinden juist op dit oogenblik! U geeft mij
weer moed, ik dank u zeer!"
Mabel Austen was zichtbaar verlegen.
„Mij is het, of ik een voorgevoel heb ge
had van deze ontmoeting". Zij keek hem
openhax-tig aan, terwijl haar hand nog
steeds irx de zijne rustte. Daax-na vervolgde
ze, kennelijk met het doel het gesprek een
andere wending te geven: „Ik heb me, zoo
goed en zoo kwaad als dat ging, zooveel
mogelijk van de menschen hier afgezon
derd, maar onder de jongeren zijn er ve
len, die- mij een goed hart toedragen. Ik
heb hun verteld van de wereld van licht
en vrijheid daar buiten en dat heeft hen
in opstand gebracht, tegen het troostelooze
bestaan dat zij hier gedoemd zijn te lijden".
„Ja, u hebt voortreffelijk werk ver
richt; dat hebben wij reeds kunnen con-
stateeren. Als die anderen er niet waren,
die oude vrouwen
„Ja; daar moet u voor oppassen. Haar
fanatisme kan gevaarlijk wox-den".
Toen hij daarop trachtte te verhinderen,
dat zij haar hand uit zijn greep los maak
te, trad even een pijnlijk zwijgen in. Ten
slotte echter staakte zij met een verlegen
lachje haar pogingen.
„Verstond ik dat zoojuist goed?" vroeg
hij- om het gesprek weer op gang te bren
gen. „Is dit werkelijk een bron?"
Zij knikte slechts, niet in staat een woord,
uit te brengen. De aanwezigheid, de aan
raking van een mensch, die uit haar eigen
wex-eld kwam, scheen een machtigen in
druk op haar te maken.
„Een zeer belangrijke ontdekking, die
waterader! Wanneer zou blijken, 'dat zij
rijk genoeg is om het dal daar buiten tot
vruchtbaar land te maken, zou dat wel een
zeer gelukkige oplossing zijn voor de jeugd
van Shaddahab!"
„O u denkt aan kolonisatie? Ja.
zou heerlijk zijn!"
Francis Floyd zette zijn ondex-2oekingen
•voort; Mabel bleef voortdux-end aan zijn
zijde; haar hand rustte nog steeds in de
zijne.
Zij bevonden zich nu in het uiterste
einde van het hol. Het schijnsel der fakkels
vermocht nauwelijks tot hier door te drin
gen.
„Daar in dien hoek heb ik geleefd!" zei
Mabel fluisterend. „Voor zoover men dan
dit bestaan leven kan noemen. Meer dan
eens heb ik ernstig overwogen er een eind
aan te maken, maai- iko, u mag mij
niet meer verlaten!"
De herinnering aan alles, wat zij had
moeten doorstaan, werd haar plotseling te
machtig. Zij verborg haar hoofd aan zijn
schouder en barstte in snikken uit. Floyd
begreep, dat hier woorden niets vermoch
ten. Hij liet haar rustig uithuilen, maar
de krachtige druk van zijn handen om haar
schouders schonk haar de overtuiging, dat
zij op zijn steun zou kunnen rekenen.
Vooraan bij het haardvuur weex-klonk
eensklaps een kreet.
Zijn hoofd omwendend, ontwaarde
Floyd een aantal spookachtige gestalten,
die heen en weer renden tusschen laaiende
vlammen.
Hij schrok op, onmiddellijk het» gevaar
beseffend, waarin zij verkeerden.
„Kom, Mabel, wij moeten gaan zien, wat
daar gebeurd is!"
Zij renden door het hol. Er was geen
twijfel mogelijk: het vuur had zich een
weg gebaand over de barricade heen en
het was nu duidelijk te zien by den in
gang van het verblijf der vrouwen was een
wild handgemeen ontstaan.
Floyd probeerde het meisje terug te
houden. „Vei-berg je in je schuilplaats
Mabel! Als alles afgeloopen is, kom ik je
halen!"
Zijn waax-schuwtng was echter ver-
geefsch. Zij klemde zich hardnekkig aan
zijn ara) vast en weigerde hem alleen te
laten.
Plotseling zag zij zich door een horde
oudere vrouwen omringd. Krijschend en
tierend trachtten deze zich van het meisje
meester te maken, maai- door een paar
welgerichte vuistslagen wist Floyd' de
Megera's voorloopig nog op een afstand
te houden.
Direct daarna echter volgden de ge
beurtenissen elkaar met koox-tsachtige
snelheid op.
Hia Ma Chood was door zijn aanhangers
bevrijd. Cookerel en Bhagat waren over
rompeld en door de inmiddels naar binnen
gedrongen lijfgarde van Shiddhabs heer-
scher gevangen genomen.
Toen de pi-ofessor de situatie, in haar
vollen, hopelóozen omvang overzag, was
het te laat. Reeds zag hij zich door zijn
belagers omringd. Er was geen uitweg
meer.
Daar hij zijn beide vuisten noodig had
om zich de vijanden van het lijf te houden
gelukte het den vrouwen eindelijk Mabel
van zijn zyde weg te sleuren.
Al haar opgekropte haat tegen de Mu
lattin scheen op dit oogenblik tot uitbar
sting te komen. Met haar knokkige vuisten
sloegen zij op het weerlooze meisje in,
terwijl anderen haar de kleeren aan flar
den trokken.
Midderwijl had het vuur fel om zich
heen gegrepen, aangewakkei-d door den
sterken luchtstroom, welke nu ook door dit
hol zijn weg had gevonden. Het ,razende
snelheid laaiden de vlammen langs de ta
pijten aan de muren en vervolgens von
den zij volop voedsel in het houten keu
kengerei en de houtblokken, die in groote
hoeveelheden bij het fornuis lagen opge
stapeld.
„Gooi haai' in het vuur!" schreeuwde
plotseling een der vrouwen, op Mabel doe
lend en dit voorstel vond onmiddellijk al-
gemeenen bijval. Ja, ja, verbrand haar!
Niemand anders dan zij heeft ons met haar
duivelskunsten die vreemden op ons dak
gestuurd!"
Toen Mabel zich door ruwe handen op
getild voelde, slaakte zij een git, waarin
al haax* doodelijke angst lag opgesloten.
Smerige, bruine vingers hielden haar keel
dicht en op dit oogenblik, toen het einde
onvermijdelijk scheen, wierp zij een laat-
sten wanhopigen blik op Floycï. Die blik,
waarmee zij afscheid van hem leek te
nemen, greep den Engelschman tot in het
diepst van zijn ziel.
Hij brulde van machtelooze woede.
Neen, zóó niet! Zóó mocht hun einde niet
zijn! Een bovenmenschelijke kracht
scheen zich van hem meester te maken.
Zijn vuisten schoten uit; hard al staal
troffen zij de gezichten van zijn tegen
standers. die even achteruit deinsden en
hem daardoor gelegenheid boden zich los
te rukken. Met een paar sprongen bereikte
hij het meisje, zijn handen grepen toe,
pakten het slanke figuurtje, hieven het
omhoog en in een wilde jacht rende hij
met zijn last naar het andere einde van
het hol
Hij kwam niet ver. (Wordt vei*volgd)
