c
Verkiezingen in Polen
Letterkundige kwam voor de Duitsehers op
Maatregelen tegen clandestien bouwen
De vrede
Iaat vier veeren
Wereldnieuws
Woensdag 15 Januari 1947
IN DE WERELDPOLITIEK:
„De Polen haten de Duitsehers en vreezen
de Russen" is een uitspraak, die niet alleen
maar slaat op den tegenwoordigen toestand.
De positie van Polen op de grens tusschen
Oost en West is de geheele Poolsche geschie
denis door gekenmerkt door groote moeilijk
heden, die van beide kanten op het land toe
kwamen en waaraan de Polen slechts ten
koste van ontelbare offers het hoofd hebben
kunnen bieden. Polen is een slagveld bij
traditie geworden, en de bevrijding van het
nalionaal-séclalistische terreurregiem, waar
van Polen als eerste Europeesche natie het
slachtoffer werd, betcekende nog niet het
einde der beproeving. Terwijl de volken van
Europa hunne bevrijdihg uitbundig vierden
en daarbij niet zelden Poolsche soldaten als
hunne verlossers huldigen konden, zagen
diezelfde Poolsche soldaten in de verre toe
komst uit naar een ontwikkeling in de his
torie, die hun land eindelijk een volledige,
wezenlijke vrijheid zou brengen doch zij
moesten tegelijk ontmoedigd besluiten, voor-
loopig niet naar hun vaderland terug te kee-
ren, omdat het niet die vrijheid had herkre
gen, die den Polen als een fata morgana
voor oogen staat.
Polen heeft een minderheidsregeering van
communisten, die na den intocht der Russen
aan het bewind kwam en sindsdien zoo wei
nig blijk heeft gegeven van onafhankelijk
heid en zelfstandigheid, dat een krachtige
oppositie niet kon uitblijven. Die oppositie
kreeg weinig kansen minder dan de op
positie in andere Europeesche landen en zij
had zelfs te klagen over onrechtvaardige
behandeling, die er op gericht was haar
kracht te verzwakken. Dat het. tegendeel be
reikt werd, spreekt vanzelf voor ieder die,
zooals velen in Europa, heeft ervaren dat
onderdrukking reactie en eensgezindheid tot
stand brengt.
Het moest eigenlijk merkwaardig zijn, dat
een land als Rusland, waar de terreur der
Duitsehers haar hoogtepunt bereikte, niet be
ter heeft begrepen hoe beperking en onder
drukking der menschelijke vrijheden een
enorme kracht tegen zichzelf kunnen oproe-
oen. die tenslotte onweerstaanbaar wordt.
Het Russische volk heeft er een prachtig
voorbeeld van gegeven. En toch schijnt het,
dat de Russische machthebbers nog heil ver
wachten van dezelfde methoden, die Hitier
gebruikte om in Europeesche bezette landen
de teugels in handen te houden, zij het dan
misschien door de Russen in menschwaardi-
ger vormen toegepast. Uiteraard zijn de be
richten over de wijze, waarop de afhanke
lijke Poolsche regeering in het zadel tracht
te blijven- en over de hulp, die, zij daarbij uil
het Oosten ontvangt, zeer summier en onbe
trouwbaar, doch er zijn onmiskenbare tee
kenen die een ongunstig licht op de situatie
werpen en vooral hel uitblijven van verkie
zingen met alle blijken van intimidatie der
oppositie spreekt boekdeelen. Die verkie
zingen hebben Engeland en Amerika reeds
verschillende malen hoog gezeten en ettelij
ke nota's, waarin de Poolsche regeering aan
haar verplichting herinnerd werd, waren er
het gevolg van. Dezer dagen is nog een der
gelijke nota uitgegaan, nadat de Poolsche
verkiezingen eindelijk op 19 Januari waren
vastgesteld. Die laatste nota beschuldigde de
Poolsche regeering andermaal van unfaire
methoden en intimidatie-pogingen bij de
voorbereidingen der verkiezingen. De Engel-
sche bladen geven onomwonden uiting aan
hun overtuiging, dat de houding der Pool
sche regeering er op is gericht, koste wat
het kost, aan het roer te blijven. De Man
chester Guardian schrijft zelfs: „Het is reeds
lang. duidelijk dat de Poolsche verkiezingen
van 19 Januari noch vrij, noch eerlijk zullen
zijn. Dit is geen politiek vooroordeel, doch
een eenvoudige conslateering, die bevestigd
wordt door iederen onpartijdigen waarnemer
en oie evengoed aan de Russische regeering
bekend is als de Amerikaansehe en Engel-
sche regeeringen haar kennen".
Dat de Russen alle bewijzen van inmenging
In Poolsche aangelegenheden zorgvuldig ver
mijden er. op alle manieren trachten te voor
komen dat de Russische invloed op de Pool
sche regeering naar buiten blijkt, is een be
wijs dal de methode langzamerhand ook in
Russische oogen niet te rechtvaardigen is
tegenover het forum der wereld. De open
lijkheid komt meer van de zijde der Pool
sche regeering* zelf en het zou niet ondenk
baar zijn, dat ook in dit geval de discipelen
orthodoxer zijn dan de leeraar, met andere
woorden, dat de Poolsche communisten strak
ker de hand houden aan hun heerschende
positie dan de Russen eigenlijk bedoelen. Het
zou geen unicum zijn, wanneer het commu
nisme, 'dat in de Sovjet-Unie zelf tengevolge
van allerlei ontwikkelingen zoodanig van ka
rakter veranderd is en aangepast aan nood
zakelijkheden der maatschappelijke samen
leving. dat er van de oorspronkelijke prak
tijken der revolutlonnaire periode nog maar
weinig is overgebleven, ook in den gecon-
serveerden vorm van Poolsch communisme
extremiteiten vertoont, waarvan de Russen
niets meer moeten hebben. Het is in de lan
den buiten de Sovjet-Unie waar communis
tische bewegingen ageeren, vooral de laatste
jaren een bekend verschijnsel, dat de me
thode, waarmede die „exporteurs-communis
ten" meenen een sociale omwenteling t<
kunnen bewerkstelligen, reeds lang als on
bruikbaar en onjuist is verworpen in de Sov
jet-Unie zelf.
Polen kan zijn vriendschap moeilijk geven
aan een land, dat zijn vrijheden niet erkent
doch zelfs verhindert. Wanneer de Polen ten
slotte van hun grooten buur gedaan weten te
krijgen, dat zij zelf kunnen uitmaken wie
hen regeeren zal, is er misschien eindelijk
een begin gemaakt aan een ontwikkeling die
de Polen door veel lijden reeds dubbel en
dwars betaald hebben. Misschien kan de aan
staande conferentie over Duitschland, waar
van indirect de positie van Polen een netelig
onderdeel uitmaakt, in dit opzicht een oplos
sing brengen. Niet alleen de Polen, maar ge
heel Europa zou er een groote stap verder
mee zijn. J. L.
Biiilciilanilsi'he persstemmen
over de Nederlandsche eischen
Een correspondent in Nederland van do
Manchester Guardian heeft aan zijn blad
een overzicht geseind van de gepubliceerde
Nederlandsche eischen ten aanzien van
Duitschland. „Deze eischen blijken be
scheidener te zijn dan vele Nederlanders
gemeend hadden te mogen verwachten",
aldus schrijft de correspondent. „Neder
land heeft zooveel te lijden gehad. Niet
alleen van den oorlog, die over het land
golfde, doch ook door de verschrikkelijke
verwoesting, welke achteraf door de Duit
sehers is aanricht, dat het ongetwijfeld
aanspraken op schadevergoeding kan laten
gelden. Doch men kan zich afvragen, of
een gedeelte van deze aanspraken daar
de aangerichte schade toch niet in haar
geheel vergoed kan worden niet op een
minder gevaarlijke manier dan door deze
„bescheiden" grenswijzigingen bevredigd
had kunnen worden, aangezien de econo
mische voordeelen niet alleen klein zijn
doch in de toekomst ook aanzienlijke kos
ten voor het land zullen opleveren".
LIJST VAN GEÏNTERNEERDEN
Op onze kantoren in Haarlem en, Umuiden is
lijst G 22 aangekomen, vermeldende de namen
van gein tern eerden, die op 27 December 1946 uit
Javaansche kampen naar Batavia werden ge
ëvacueerd.
Slot van tivee ticisten voor het Bijzonder Hof
Afbraak van het gebouwde
op kosten van den overtreder
Het ministerie van Openbare Werken en
Wederopbouw deelt mede, dat nog steeds
werken op het gebied van den burgerlijken
bouw en den utiliteitsbouw worden onder
nomen en voortgezet, zonder dat daartoe
door het college van algemeene commissa
rissen voor den wederopbouw vergunning is
verleend. Daardoor wordt een billijke ver
deeling van de beschikbare materialen en
arbeidskrachten in gevaar gebracht. Ondanks
de opgelegde straffen is aan het genoemde
euvel geen einde gekomen. De minister van
Openbare Werken en Wederopbouw heeft
daarom het college van algemeene commis-
sarissen een aanwijzing gegeven niet te aar-
zelen, gebruik te maken van de bevoegdheid
aan dit college verleend om het zonder toe
stemming gebouwde op kosten van den over
treder af te laten breken. De normale pro
cedure der berechting blijft daarnaast be
slaan.
Het college poogt door een stelsel, van
goedkeuringen slechts die werken te doen
uitvoeren, die op grond van alle mogelijke
overwegingen den voorrang moeten hebben.
Het is duidelijk dat deze gedragslijn, die in
het belang van ons heele volk wordt ge
volgd, wordt doorkruist, indien gebouwd
wordt zonder goedkeuring van het college.
Een juiste verdeeling van de beschikbare
bouwcapaciteit, niet alleen over de verschil
lende onderdeelen Van de bouwnijverheid
zooals woningbouw, boerderijenbouw, in
dustriebouw enz., maar ook over de ver
schillende deelen van ons land, wordt door
een dergelijken gang van zaken ernstig be
lemmerd. Een ontwikkeling van deze clan
destiene bouwnijverheid in deze richting zou
een totale ontwrichting veroorzaken en ern
stige gevolgen hebben, in het bijzonder ook
voor de geteisterde gebieden.
De opsporingsdienst van het college heeft
in steeds toenemende mate proces-verbaal
moeten opmaken in gevallen, waarvoor geen
goedkeuring was verstrekt. In 1946 werden
in totaal 811 gevallen van „zwart" bouwen
achterhaald. Tot nu toe is, behoudens in een
enkel geval, de zaak doorgegeven aan den
officier van Justitie, zonder tot afbraak over
te gaan. Het verdere toenemen van het bou
wen zonder vergunning dwingt echter ook
andere maatregelen toe te passen om aan dit
euvel paal en perk te stellen. Deze maat
regelen bestaan in het afbreken van het ge
bouwde, naast de normale procedure van be
rechting.
Voor het Bijzondere Hof in de hoofd
stad verscheen Dinsdag, voorzichtig: loo
pend en zich met een stok in evenwicht
houdend, de thans 48-jarige NSB-schrjjver
van jongensboeken, M. J. A. A. uit Haar
lem. Hü stond terecht voor het feit, dat
hij op den vijfden April van 1942 aan een
politieagent, die in één der Haarlemsche
bioscopen de orde moest bewaken, terwijl
het journaal vertoond werd, opdroeg een
in zijn nabijheid zittende Haarlemmer te
arresteeren, omdat deze voor de Duit
sehers beleedigende opmerkingen ten beste
had gegeven.
Verdachte wiens gezondheid slecht is
en die bovendien zwaar lichamelijk letsel
opliep tijdens een bombardement in
Duitschland, wist zich niets meer van dit
voorval te herinneren, maar het slacht
offer van deze arrestatie, de spoorman T.
G. van L. vertelde, hoe hij met zijn doch
ter naar het filmjournaal zat te kijken,
waar een der toenmalige Duitsche macht
hebbers in Weenen een jeugdmeeting be
zocht tijdens welk feest de toejuichingen
niet van het doek waren. Dit schouwspel
ontlokte van L. de woorden: „Dat zijn al
lemaal opgezweepte kinderen", waarop
verdachte, die met zijn echtgenoote eenige
stoelen verder zat, repliceerde met: „Die
kinderen hebben het misschien beter, dan
u denkt". Van L. liet zich daarop niet on
betuigd en gaf lucht aan zijn ontstemming,
dat de voor hem-wildvreemde.medebezoe
ker zich in een gesprek „tusschen vader en
dochter mengde". Ook de vrouw van A.
bemoeide zich er mee en de discussie werd
tenslotte door v. L. besloten met een kern
achtige, maar niet zeer hoffelijke verwen-
sching aan het adres van de wouw. Van L.
werd gearresteerd, maar wist, door om de
zaak heen te draaien uit de handen van
den S.D. te blijven.
Ook toen de betrokken agent een vol
komen sluitende getuigenis aflegde, her-
Extra schoenenbon voor
aanstaande moeders
Er komt 100.000 M3. hout
extra uit de Fransche zóne
Gaan ivij zelf kappen
in Canada?
Uit onze artikelen over den Wederop
bouw (in het midden van December 1946
opgenomen) is gebleken, dat er een groot
tekort aan hout in ons land is. Daardoor
wordt de uitvoering van de bouwprogram
ma's vertraagd, in het bijzonder wat den
bouw van woningen betreft. Haarlem
moest zelfs reeds uitgeschreven aanbeste
dingen voorloopig uitstellen.
Wij vernemen thans van den Wederop
bouw dat de vooruitzichten wat hout be
treft voor de naaste toekomst iets gunsti
ger geworden zijn. Er was namelijk een
overeenkomst gesloten voor den aanvoer
van 100.000 m3 hout uit de Fransche bezet
tingszone van Duitschland. Het is even
wel mogelijk gebleken dit kwantum te
verhoogen tot 200.000 m3. Men weet dat
Nederlandsche arbeiders de boomen in
Duitschland kappen. Daarna wordt het
hout in Nederland verzaagd. De aanvoer
uit Duitschland heeft een vlot verloop.
Het is nog niet te zeggen of na de ver
werking van deze 200.000 m3 hout een
overeenkomst kan gesloten worden voor
nieuwe leveringen.
Volgens de laatste voorschriften mag er
niet meer dan 6 m3 hout aan een arbei
derswoning verwerkt worden. 100.000 m3
hout extra, beteekent dus, als het alleen
daarvoor bestemd zou worden, hout voor
ongeveer 16.500 woningen, althans indien
men genoegen blijft nemen met de zeer
bescheiden eischen wat de houtverwerking
aan woningen betreft. Steenen vloeren in
huiskamers blijven een bezwaar.
Het is niet aan te nemen dat die 100.000
xn3 die meer uit de Fransche zóne komen
geheel ten goede zullen komen aan den wo
ningbouw. Een deskundige verzekerde ons,
dat dit hout wel in het bijzonder bestemd
zal worden voor de fabricage van kisten.
Daarvoor is ook veel hout noodig. Van de
680.000 m3 die in ons land beschikbaar
waren voor het tijdvak 1 Augustus'461
Juli '47 werden 100.000 m3 gereserveerd
voor emballage.
Er wordt getracht den aanvoer van hout
uit het buitenland te vergrooten, want
eerst als dat bereikt is, kan er van arbei
derswoningbouw in een behoorlijk aantal
sprake zijn. In Canada is veel hout be
schikbaar. De moeilijkheid is evenwel, dat
er in dat land arbeidskrachten te weinig
zijn voor het kappen. Er wordt thans
zoo werd ons in Den Haag medegedeeld
de mogelijkheid overwogen om Neder
landsche arbeiders naar Canada te laten
gaan om daardoor de houtvoorziening van
ons land te verbeteren.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat in het vervolg de verstrekking
van een schoenenbon aan aanstaande moe
ders als een extra verstrekking zal gelden.
Dit wil dus zeggen, dat aanstaande moe
ders zoowel 24 weken voor den vermoe-
delijken datum der bevalling als bij de
aanwijzing van het eindcijfer van hun
tweede distributiestamkaart voor een
schoenenbon in aanmerking komen.
Deze regeling zal worden toegepast met
terugwerkende kracht tot 1 April 1946.
Alle vrouwelijke personen, van wie een
attest voor het verkrijgen van extra
rantsoenen als aanstaande of jonge moeder
bij den distributiedienst in behandeling as,
en die sedert 1 Januari 1945 niet meer dan
Êén schoenenbon hebben ontvangen, zullen
bij de eerstvolgende verstrekking van een
rantsoenkaartje voor extra levensmidde
len alsnog een schoenenbon ontvangen.
De radio geeft vanavond:
HILVERSUM I, 301.5 M.
19.00, 20.00, 22.00 Nieuws. 19.15 Land en Tuin
bouw. 19.30 Engelsche les. 20.05 Weerpraatje.
20,08 Omroeporkest. 21.00 Het aannemen van kin
deren. 21.30 Vox Jubilans. 22.15 Actueel geluld.
22.30 Helène Ludolph. 23.00 Marcel Dupré. 23.10
Vrij en blij. 23.25 Londensch Symphonieorkest.
HILVERSUM n, 415.5 M. en 218 M.
13.00, 20.00, 23.00 Nieuws. 19.00 Lichte muze. 19.15
Politieke delinquenten. 19.30 Kerk en Jeugdwerk.
20.05 Dingen van de ivdag. 20.15 Stradiva-sextet.
20.45 Hoorspel. 21.30 Opera. 22,45 Gr.pl. 23.15 Op
vleug'len van muziek, 23:25 Dansmuziek.
Agenda voor Haarlem
WOENSDAG 15 JANUARI
Concertgebouw: Gala-concert, Caecllia. Leger
des Heiis, Ceramstraat 7, filmvertooning „Bian-
ca'\ 3, 5 en 8 uur. Frans Hals: Een nacht in
RlO (18 j.) 14.00, 16.30, 19.00 en 21.15 UUT. Luxor:
Jane Eyre (14 j.). Palace: Zeeduivels (18 j.).
Rembrandt: Vier Veeren (14 j.). Deze drie 14.00,
16.15, 19.00 en 21.15 uur. City: Jeug'didylle (a. 1.)
14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur. Spaarne theater:
Onschuldige jeugd (14 j.) 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
DONDERDAG 16 JANUARI
De Leeuwerik: Filmvertóoning „Een S.O.S.
voor het dier", 3 uur. Zuiderkapel: rede ds. B. E.
J. Bik, 8 uur. Bioscopen: Middag- en avond
voorstellingen.
Een telegrafisch uit Moskou overgebrachte foto van de ontmoeting tusschen Stalin en
Montgomery in het Kremlin. Over het besprokene is niets bekend geworden. Slechts
de particuliere tolken waren bij het onderhoud aanwezigDit is de eerste foto van
den Russischen leider sinds de geruchten over zijn slechten gezondheidstoestand.
Boksen
Weinig Haarlemsche successen
Bij de voortgezette wedstrijden om de nieu
welingenkampioenschappen van Noordholland
boksen boekten de Haarlemmers Dinsdagavond
geen successen. Wbl won Romelingh in de eerste
ronde op punten van Van Loon (Den. Helder),
doch in de tweede ronde moest hij wegens ver
moeidheid opgeven tegen Du Bie (Amsterdam).
De overige resultaten van Haarlemmers waren:
weltergewicht Du Bie (Amsterdam) wint op pun
ten van Van Slooten (Haarlem): Hagenaar (Am
sterdam) wiftt op punten van Bakker (Haar
lem). Middengewicht: Lodewijks (Amsterdam)
wint op punten van Heesemans (Zandvoort).
Halfzvaargewicht: Noorddijk (Hilversum) wint
door opgeven in de tweede ronde van Vrenegoor
(Haarlem).
Voetbaloverschrijvingen
Volgens de Sportkroniek hebben de volgende
voetballers overschrijving aangevraagd: C. P. v.
d. Bosch van VVB naar IJmuiden; C. J. Moer-
wijk van DCO naar Spaarnevogels; G. Nieuw-
veen van EDO naar Spaarnevogels; L. Venema
van SV '34 naar DCO; E. J. van Amerongen van
Onze Gezellen naar Vliegende Vogels; J. Nieuw-
hoff van Ripperda naar EDO; G. A. Roelands
van EUS naar EDO; H. Denekamp van DIO naar
EDO; H. Lasschuit van EDO naar HVC; J. G.
Langeveld van TI-EB naar Ripperda; H. A. La
gendijk van VVD naar Schoten; W. Koeleveld
van EDO naar EHS; J.: Wiedijk van TKB naar
RCH; G. Hartman van Haarlem naar Hercules;
J. Kolyn van Ripperda naar EDO; J. H. de Boo
van THB naar RCH; J. Kensen van THB naar
RCH; Th. v. d. Linden van SVIJ naar Storm
vogels; P. Schade en W. v. Zonderen van Wa
terloo naar Stormvogels; N. J. v. d. Nouwland
van Johez naar Haarlem; K. Zandstra van EDO
naar Ripperda; W, Korenstra van RCH naar Rip
perda; Th. F. van Leeuwen van Concordia naar
Hillegom.
GRATIS REISJE NAAR ZWITSERLAND
De directie van een Zwltsersch circus, dat op
het oogenblik in Amsterdam voorstellingen
geeft, heeft voor den 100.000sten bezoeker twee
vetourbiijeUen van de K.L.M. voor een vlucht
naar Zwitserland beschikbaar gesteld. Bovendien
betaalt de directie gedurende vijf dagen het
verblijf In Zwitserland.
Dammen
District Keimemerland
De uitslagen van de in de week van 6—13
Januari gespeelde competitie-wedstrijden luiden:
Hoofdklasse: HDC—Gezellig Samenzijn, v.
loopig 77, vermoedelijke einduitslag 149; St.
Bavo—Jozef Blankenaar I, voorloopig 2—8, ver
moedelijke einduitslag 713; St. BavoWormer-
veer 9—11. Door de nederlagen blijft St. Bavo
met vier punten in de onderste helft van de
ranglijst. Op 19 Januari kan St. Bavo een betere
plaats verkrijgen als van DDD, te Alkmaar, ge
wonnen wordt. WormerveerOosterkwartier,
voorloopig 108.
De uitslag van den tusschen DCET I—Zaandam I
gespeelden wedstrijd is na beslissing van de
hangpartij(en) 10—10.
Eerste klasse: Haarlem I—HDC II, voorloopig
7—9, vermoedelijke einduitslag 1010.
Van de hierna volgende wedstrijden zijn de
hangpartijen thans beslist. De definitieve uit
slagen lulden:
HRKD-HDC II 7—13; Beverwijk—HDC
9—11; BeverwijkHRKD 8—12; HDC II—DCIJ II
17—3; Haarlem—TEP 16—4.
HDC II is thans uitgespeeld en heeft ongesla
gen het kampioenschap 1ste klasse, district-
Kennemeriand, behaald.
Tweede klasse: Oosterkwartier nBDC El
8—12; Kijk Uit—HDC IH 6—14; DOS—Het Noor
den 9—11; Hillegom—Halfweg 9—11; De Cruquius
DVS vermoedelijk 8—11; HDC III—DOS ver-
moedelijk 11—9.
Biljarten
Kampioenschap hoofdklasse
met negen deelnemers
In afwijking van het reglement heeft het
bestuur van den Nederlandschen Biljartbond
besloten, behalve de reeds gepubliceerde ze
ven deelnemers, ook Kobus (Haarlem) en
Metz (Den Haag) te laten mededingen naar
het hoofdklassekampioenschap 45/2.
De korte tijd van voorbereiding om nog
voorwedstrijden te organiseeren en de hier
mede verband houdende kosten vormden de
argumenten tot dit besluit, zoodat dus van
23 tot en met 26 Januari a.s. negen biljarters
te Apeldoorn om den eeretitel zullen strij
den.
18. „Volg me in dit park!" zei Joris Goed-
bloed„Laat ons op gindse bank plaats
nemen en de toestand onder het oog vat
ten! Zéér tot mijn spijl zijt ge nu een ont
snapt misdadigerNatuurlijk zal ik al
mijn invloed aanwenden om u vrij te hou
den, maar ge zult u gedekt moeten houden
Non plus ultra! zoals wij latinisten zeggen!
Het is allemaal jouw schuld!" riep Panda.
„Jij steelt en liegt! Er is niets goeds aan je!
En je laat mij voor je streken opdraaien,
dat is nog het gemeenste„Kom. kom!"
zei Joris. Bedenk dat je tegen de laatste
telg van een oud geslacht spreekt, man
nekeEn bovendien heb ik u nu leren ken
nen! Ik heb opgemerktdat ge mij niet ver
raden hebt! Niet aan dien eenvoudigen
groenteman en niet aan den commissaris!
Dat prijs ik in u! Gij zoekt een betrekking
nietwaarGij wilt een vak, leren? Welnu,
ge kunt in mijn dienst treden!"
innerde verdachte zich niets van het ge
beurde; onder den druk der feiten gaf hij
echter tenslotte toe, „dat het dan wel zoo
gebeurd zou zijn".
Het tweede punt van de tenlastelegging
berustte op een klein drama, dat zich in
den zomer van 1942 in de Zijlstraat te
Haarlem afspeelde. Hiervan kon verdachte
zich de details nog voor den geest halen
en hij deelde het Hof mede, hoe hij op
zekeren dag in Augustus, na een echtelijke
ruzie kwaad de stad in liep en een kop
koffie ging drinken in een lunchroom bij
de Groote Markt, waar op dat moment ook
de hem onbekende C. H. Z. zat. Toen er
een regiment Duitsehers door de Zijlstraat
kwam marcheeren onder het zingen van
de gebruikelijke krijgshaftige liederen,
leverde Z. commentaar hierop in den zin
van: „Daar loopen die zingende gekke kin
deren weer.
Uit het verhoor van dezen Z,, die als
getuige optrad bleek, dat het twistge
sprek zich daarna ongeveer als volgt
ontspon:
A.: „Die vechten voor jou wvrijheid".
Z.: „Maar ze moeten er geen kinderen
op af sturen".
Op dit moment kwam de vrouw van A.
het restaurant binnen en volgens de ten
lastelegging heeft A. haar toen verzocht
even een agent te gaan halen, om Z. te
arresteeren.
Tijdens de zitting wist verdachte zich
niet te herinneren, of zijn echtgenoote
spontaan ging, of dat hij haar stuurde. In
elk geval werd Z. gearresteerd en naar de
Smedestraat overgebracht. Op de publieke
tribune ontstond eenige beroering, toen
verdachte opmerkte, dat hij nooit geweten
had, dat dergelijke gevallen naar de Duit
sche politic-instanties gingen. De advo
caat-fiscaal kon het zich wel voorstellen,
dat op „zekere punten" de NSB-ers minder
goed waren ingelicht dan de goede Neder
landers, maar de -uitlating van verdachte
vond hij toch wel een beetje aan den na
geven kant.
De te openhartige cafébezoeker werd
eenigen tijd van zijn vrijheid beroofd, hoe
wel verdachte volgens zijn zeggen nog in
de Smedestraat had gevraagd, „of er geen
narigheid van zou kunnen komen".
Mr: B. J. Besier de advocaat-fiscaal
achtte beide gevallen bezwezen, wees op
den ernst van de daad op zichzelf, maar
wilde, rekening houdend met den deplo-
rabelen lichamelijken toestand van den ver
dachte, een milde straf vragen: hij eischte
2 jaar gevangenisstraf met aftrek van de
20 maanden, die A. thans opgesloten is ge
weest.'
Mr. Hellema vertelde in zijn pleidooi
I van het aanvankelijke scepticisme, waar-
mee hij tegenover deze zaak stond. Na
j lezing van 's mans levensgeschiedenis ver-
anderde hij echter van gedachten en hij
wees het Hof op de reeds onherstelbare
1 breuk in het leven van zijn cliënt, die al
op zeer jeugdigen leeftijd door allerlei
I ziekten werd bezocht, bovendien aan toe-
j vallen lijdt, een schedelbreuk opliep en
I later een arm moest missen. Het bombar-
demenfc in Duitschland ontroofde hem zijn
vrouw en verminkte hemzelf voor het
leven, waarna het interneeringskamp hem
er mog eens hongeroedeem, asthma en
longontsteking bij bezorgde. Door zijn
geestelijke stoornissen achtte de verdedi
ger zijn cliënt tot zekere hoogte ontoe
rekenbaar en hij vroeg het Hof een straf
op te leggen, gelijk aan de voorloopige in-
terneering. Over veertien dagen zal het
college hierover uitspraak doen.
Liever twee zwarte
handelaren dan een „witte"
De 40-jarige inwoonster van Nieuw-
Vennep, W. A. C.-L, moest ten overstaan
van het Hof verantwoording afleggen voor
een daad uit den bezettingstijd, die de de
portatie naar Duitschland van twee harer
plaatsgenooten ten gevolge had. De melk
boer, die bij haar aan de deur kwam, ver
telde in het najaar van 1942, dat hij van
het Gewestelijk Arbeidsbureau in Hoofd
dorp een oproep had gekregen voor den
„arbeidsinzet". Verdachte achtte het beter,
wanneer een of andere zwarte handelaar
uit de Meer in Oostelijke richting vertrok
en toen zij op een dag in November van
dat jaar den haar bekenden leider van
het Hoofddorpsche Gewestelijk Arbeidsbu
reau, v. d. R., sprak, maakte zij deze mee-
ning kenbaar en noemde ze daarbij de
namen van de twee broers de K.
Verdachte, die in het bankje der be
klaagden veel spijt over haar „loslippigheid"
betoonde, deed het voorkomen, alsof deze
min of meer als wraakoefening bedoeld
was, daar de broers haar in de Meer als
N.S.B.'ster gedoodverfd hadden. Ook de
getuigen, waaronder één der beide broers,
achtten dit niet onmogelijk.
Den avond van het „verraad" kwamen
de gebroeders aan het huis van verdachte
en er werden begrijpelijkerwijs harde no
ten. gekraakt. De echtgenoot van verdachte,
die nogal opvliegend is, wilde de bezoekers
ie lijf, maar het P.R.Al-rapport, waaruit
het verloop van de vechtpartij door den
president van het Hof werd voorgelezen,
schreef het spoedige einde er van toe aan
het feit, dat de eene broer „zelf slager was".
Hoewel verdachte tijdens haar verhoor
beweerde, later nog naar het huis van den
leider van het Arbeidsbureau te zijn ge
gaan, om het dreigende gevaar voor de
twee de K.'s te bezweren, moesten dezen
geruimen tijd voor de bezetters werken.
De advocaat-fiscaal eischte na een kort
requisitoir 2'/2 jaar Rijkswerkinrichting
met aftrek van het voorarrest sinds 17
October 1945, waarna de verdediger, mr.
O. H. van Wijk uiteenzette, hoe bij zijn
cliënte de goede bedoeling had voorgezeten
namelijk om den melkboer te redden
maar dat de heele affaire verkeerd liep
door het onvoorzichtig noemen van de twee
namen.
Over twee weken zal het Hof in deze
zaak vonnis wijzen.
Parijsche krantenstaking bijgelegd
Het secretariaat van den Franschen presi
dent heeft na een bijeenkomst van anderhalf
uur met verschillende partijen, die bij de zes
dagen geleden uitgebroken staking in het Pa
rijsche krantenbedrijf betrokken rijn. een com
muniqué uitgevaardigd, waarin wordt ver
klaard, dat het geschil is bijgelegd en- dat
Woensdag de avondbladen weer zullen ver
schijnen.
Het voorstel van het secretariaat om een
scheidsrechter te kiezen, die binnen v(jf dagen
een beslissing zal nemen, werd door de belde
combinaties vdn drukkers aangenomen, Het
vakverbond der Parijsche drukkerijen heeft
zich eveneens ten gunste van deze werkwijze
uitgesproken.
De vroegere Duitsche persattaché In Lis
sabon, dr. Wlssman, nam vergif in. toen hij
na langen tijd voortvluchtig te zijn geweest.
Een aanvallige duif is vanouds het sym
bool van den lieven vrede en ter verdere
overtuiging is het diertje meestal uitgerust 1
met een palmtak, die het voorzichtig in
den snavel vervoert. Onze gevederde
vriend zal zich waarschijnlijk niet ophou
den met bioscoopbezoek, de conferentie
tafel is hem te lief geworden, maar wellicht
zal de Unesco nog eens een plaatsje voor
hem inruimen. Wanneer het duifje echter
in de gelegenheid gesteld werd, de Vier
Veeren, die Zoltan Korda reeds voor den
oorlog van het kleine lijfje plukte, in filmi
sche vertolking te aanschouwen, dan zou
de palmtak vermoedelijk door de zaal
dwarrelen en de duif spontaan aan het
ruien slaan. Want daar wordt in deze film
op groote schaal afgeslacht en dat is
meer dan alle veeren van een vredesduif
kunnen verdragen. Blijkens de bijvals
betuigingen uit het publiek, wanneer
Korda levende menschen aan bajonetten
laat rijgen, wordt de vlucht van de .duif
niet bemerkt en de oorzaken van dezen
aftocht verwekken zelfs aanzienlijke
vreugde^
Laten we niets op dezen Zoltan Korda
tegen hebben, want hij verstaat zijn vak,
maar laten we desalniettemin vaststellen,
dat na een bloedigen wereldstrijd beelden
als thans in Vier Veeren worden voorgezet,
niet bepaald verheffend genoemd mogen
worden. Het deel van het publiek, dat er j
toch vermaak in schept, kan onmogelijk
vüf lange oorlogsjaren op een andere pla-
neet gewoond hebben, er zal dus iets an
ders aan de hand zijn met zekere gevoels
waarden.
Waarom toch altijd bloed en lagere
instincten op het witte doek? Omdat het
geld in het laatje van den producer brengt
en de wereld gruwelen vAl? Dan zijn wij
niet eens de veeren of de palmtak van het
duifje waard, laat staan het ranke diertje
zelf. J. F.
Fraaie prestatie van
Nederlandsche vliegster
De Nederlandsche vliegster I. Veldhui
zen van Zanten is met een twee-motorig
„Aerovan" transportvliegtuig met zeven
passagiers van Londen naar Johannesburg
en Kaapstad gevlogen. Met het uitvoeren
van deze vlucht is mej. Van Zanten de
eerste Nederlandsche vliegster die de route
naar Zuid-Afrika heeft bevlogen en de
eerste Nederlandsche vrouw tevens, die
onder eigen verantwoordelijkheid voor be
sturing en navigatie een dergelijke groote
afstandvlucht heeft volbracht. De totale
afstand Londen.—Kaapstad, waarbij de
route over Sardinië, Noord-Afrika, Cairo
en langs den Nijl over den Soedan en
Rhodesia werd gevolgd, bedraagt 13.000
km.
Mej. Van Zanten behaalde in Juni 1938
bij het London Air Park in Engeland haar
vliegbrevet en vervolgens in Engeland en
Polen het brevet zweefvliegen. In 1939
kwam zij als stewardess bij de K.L.M. in
dienst. Tijdens de bezetting, in Januari
1942, slaagde zij er in, na eerst twêe mis
lukte pogingen te hebben ondernomen om
met een motorboot naar Engeland over te
steken, per trein en te voet uit Nederland
weg te komen en via België en Frankrijk
Zwitserland te bereiken. Ruim een half
jaar later kwam zij via Spanje en Portu
gal in Engeland aan.
In 1943 werd zij opgenomen in de Air
Transport Auxiliary (civiele vliegers en
vliegsters van verschillende nationalitei
ten, die de voor de RAF bestemde nieuwe
jagers, verkenners en bommenwerpers van
de fabrieken naar de militaire vliegvelden
overvlogen en ook transportvluchten
maakten).
Na den oorlog gaf mej. Van Zanten in
Engeland nog eenigen tijd onderricht als
zweefvlucht-instructrice en maakte later
vluchten met passagiers naai* Schotland,
de Kanaal-eilanden en de Fransche bad
plaatsen. In September bracht zij niet een
Austervliegtuig een bezoek aan ons land-
Verzoekschriften aan den
procureur-fiscaal
De procureur-fiscaal bij het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Gravenhage deelt mede:
„Het is begrijpelijk, dat familieleden van
politieke delinquenten probeeren hun in
vrijheidstelling te verkrijgen en daartoe
brieven aan den procureur-fiscaal schrij
ven. Nu is het gebleken, dat er bureaux
zijn, die er hun werk van maken, daarvoor
verzoekschriften op te stellen. De belang
hebbenden denken vermoedelijk, dat het
nuttig is, dit door zulk een deskundig bu
reau te laten doen en dat, dit de hooge
kosten rechtvaardigt. Er is een geval be
kend, dat 20 per request werd berekend.
Het tegendeel is echter waar: een zelf ge
schreven brief vindt meer aandacht dan
een klaarblijkelijk gefabriceerd verzoek
schrift. Men doet dus verstandig, zich
daarvoor geen geld uit den zak te laten
kloppen".
Na van zijn bezoek aan Moskou in Londen
te zijn teruggekeerd heeft veldmaarschalk Mont
gomery aan generalissimus Stalin en maarschalk
Wassiljefsky telegrammen gezonden, waarin hij
hen bedankt voor de gastvrijheid in Moskou en
de hoop uitspreekt dat de kennismaking met
Sovjet-Russische militairen zal uitgroeien tot
wederzijdsch vertrouwen.
De Washingtonsche correspondent van de
New York Herald schrijft, dat de Amerikaan
sehe regeering de Britsche zal verzoeken enkele
maatregelen te nemen in verband met de, door
Londen toegegeven, schending van dc overeen
komst inzake de leening van 3750 millioen dollar
van Amerika aan Groot-Brittannië. In officieele
krlng'en te Washington is men van meening, dat
een der clausules van de handelsovereenkomst
tusschen Engeland en Argentinië in strijd is met
de Brltsch-Amerikaansche overeenkomst.' Aan
Hugh Dalton, den Britschen minister van Finan-
'ciën, zou een nota gezonden worden.
Een Amerlkaansch vliegend fort is bij
Dayton (Ohio) neergestort en in vlammen op
gegaan. Drie leden van de bemanning lieten,
hierbij het leven, de vierde werd gewond.
Een voor militaire transporten gebruikte
Lockheed Lodestar is bijhet vliegveld van
Puebla (Mexico) onmiddellijk na het opstij
gen neergestort. De 22 inzittende Mexicaan-
sche militairen zijn allen levend verbrand. De
reddingsploegen konden de verkoolde resten
der lichamen niet ïdentificeeren. Dit Is de
vierde groote vliegtuigramp in het nieuwe
Jaar. die oen aanzienlijk aantal menschen-
levens heeft gekost. Sinds 1 Januari zijn meer
door de Portugeesche politie werd gearresteerd. I dan 100 menschen. bij vliegrampen om het
Stervende riep hjj„Heil Hitier". leven gekomen.
