Stichting „Toezicht op politieke delinquenten"
hielp bijna 2000 menschen
Wetenschappelijk samengestelde voeding
verbetert de volksgezondheid
Haarlemsche biljarters huldigen P. Kobus
IJmuiden
Velsen
Nacht-Express
Donderdag 23 Januari 1947
IJMUIDER COURANT
De voorzitter, mr. Th. F. Raedt,
vertelt van zijn werk
De Stichting „Toezicht op politieke delin
quenten", die haar arbeid te Haarlem op 1
December 1945 begon, heeft thans 1950 voor
waardelijk vrijgelatenen onder haar hoede en
beschikt daartoe over 850 toezichthouders.
Deze cijfers, die wij tijdens een onderhoud,
dat wij met den voorzitter van de stichting,
mr. Th. F. Raedt hadden, vernamen, toonen
duidelijk aan, dat de stichting nog wel een
paar toezichthouders gebruiken kan.- Overi
gens is de verhouding tusschen onder toe-
zich gestelden en toezichthouders in Haar
lem zeker niet ongunstiger dan in andere
groote steden. In Amsterdam bijvoorbeeld
zijn op dit gebied meer moeilijkheden. De
Zaanstreek daarentegen, die ook onder de
Haarlemsche afdeeling ressorteert, slaat een
buitengewoon goed figuur met 170 toezicht
houders op 229 politieke delinquenten.
Het aantal gedetineerden dat onder de
hoede van de stichting wordt gesteld neemt
nog steeds toe, al behoort de groote en plot
selinge aanwas, van de maanden October en
November toen het sociale bureau van de
stichting, dat onder leiding van den heer
Strijbos staat, 1000 vrijgelatenen te verwer
ken kreeg, tot het verleden. Toch vervoeg
den zich in de af geloop ën 'week nog 45 vrij
gelatenen op het bureau, dat thans acht man
sterk is, en dat bovendien nog twee men
schen telt, die belast zijn met de uitreiking
van kleeding.
In het begin, zoo vertelde mr. Raedt ons,
deden zich zeer veel sociale moeilijkheden
voor, maar gelukkig werd van de afdeeling
roerende goederen van het Beheersinstituut,
van het Gewestelijk Arbeidsbureau, van de
kerkgenootschappen en ook van het thans
verdwenen Volksherstel zeer veel medewer
king ondervonden.
Zoo kon aan 745 van 790 meubelaanvragen
voldaan worden, en meubilair tot een bedrag
van f 153.000.— ter beschikking worden ge
steld.
Bij ministerieele circulaire van 22 Mei 1946
werden de inboedels van N.S.B.'ers en der
gelijke ten behoeve van den staat gevorderd
en aan de Stichting „Toezicht op politieke
delinquenten" toegewezen. Deze verdeelt het
meubilair zoo rationeel mogelijk. Daar de
politieke gevangenen als oorlogsslachtoffer
beschouwd worden, krijgen zij het niet-te-
ruggegeven gedeelte van hun inboedel ver
goed (voor zoover door de veroordeelende
instantie niet anders beslist wordt). Daarbij
wordt als basis de huurwaarde van 9 Mei
1940 aangenomen. Op die manier wordt een
hcogere waardeering van de inboedels van
profiteurs en collaborateurs voorkomen.
Het is wel van belang er op te wijzen, dat
de gewezen N.S.B.'ers zeker niet beter be
handeld worden dan oorlogsslachtoffers.
Huisvesting struikelblok.
De huisvesting stelt het bureau mog steeds
voor de grootste moeilijkheden. In ongeveer
de helft van de. gevallen heeft de vrij-gela-
tene nog de beschikking over zijn woning,
omdat zijn vrouw geen lid van de N.S.B.
was, en wat de andere helft betreft: als regel
moet die door familieleden ondergebracht
worden. Samenwoning geeft vaak aanleiding
tot conflicten, waarbij het opvallend is, dat
deze veelal geen politieke oorzaak hebben.
De tewerkstelling verloopt, naar mr. Raedt
zeide, over het algemeen vlot Verschillende
bedrijven nemen de ex-gedetineerden, in het
productie-proces op, vooral diegenen, die
tijdens hun detineering bij deze fabrieken
gewerkt hebben. Soms verzoeken deze firma's
zelf de Stichting de delinquenten bij hun
vrijlating bij hen te werk te stellen,
Intellectueelen en ouderen komen echter
moeilijk aan den slag.
Toezicht voldoet.
Over het algemeen kan men volgens mr.
Raedt zegen, dat de onder toezichtstelling
goed voldoet. Slechts in één geval moest een
dame, aan wie arbeidsplicht was opgelegd en
die zich daaraan niet wilde onderwerpen,
naar een kamp teruggestuurd worden. De
groote meerderheid der vrijgelatenen wil
graag werken. Ook de opneming' van de ge
wezen gedetineerden in het maatschappelijk
leven verloopt bevredigend.
Mr. Raedt zwaaide lof toe aan de kerkge
nootschappen, die vooral de jeugdige delin
quenten de Stichting heeft er 45 onder
"Np
De nieuwste foto van Koningin Elizabeth
van Engeland in staatsiegewaad.
haar hoede weer een plaats geven in hun
jeugdorganisaties.
Met de toezichthouders bestaat een goede
samenwerking. Men heeft het plan, nu de
grootste drukte voorbij is. een hechtere band
tusschen hen te leggen Er zullen vergade
ringen in wijkverband gehouden worden,
waar de toezichthouders gelegenheid zullen
krijgen hun klachten en wenschen met elkaar
en met het bestuur te bespreken. Op deze
wijze hoopt men tot een vruchtbare gedach-
tenuitwisseling te komen.
Doorgangshuis werd toevluchts
oord.
Tenslotte vertelde mr. Raedt nog iets over
het doorgangshuis van de Stichting, dat in
hotel „Van Ouds het Raadhuis" te Overveen
gevestigd is. De oorspronkelijke opzet kon
zooals te voorzien was niet gehandhaafd
worden.
Voor de buitengemeenten als Zandvoort,
Velsen, de Zaanstreek, en de Haarlemmer
meer, zijn afzonderlijke contactcommissies
gevormd, waarin vertegenwoordigers uit alle
geledingen van het maatschappelijk leven
zitting hebben.
Toen het gebouw in September van het
vorige jaar geopend werd, lag het in de be
doeling vrijgelaten gevangenen gedurende
drie weken onderdak te verschaffen, waasna
men voor hen een blijvende huisvesting ge
vonden hoopte te hebben. Het is heel anders
uitgekomen: minstens de helft van de 75 in-
wonenden vertoeft reeds van de opening af
in „Van Ouds het Raadhuis", dat dus meer
een toevluchtsoord dan een doorgangshuis
geworden is.
De bewoners vormen een zichzelf bestu
rende gemeenschap, doen twee uur per dag
corveewerk en hebben zelfs een commissie
tot verbetering van hun geestelijk peil inge
steld. De maatschappelijke positie en de ont
wikkeling van deze menschen loopt inderdaad
zeer uiteen; er zijn zilversmeden en fabrieks
arbeidsters bij, maar ook een geoloog, een
leeraar en zelfs een archeoloog. Voor de
laatste categorie is het het moeilijkst passend
werk te vinden. Deze ex-gevangenen krijgen
steun van Armenzorg, die zij voor hun pen-
siongeld gebruiken kunnen Zij behoeven
dan niet den vollen prijs te betalen, zoodat
zij nog eenig zakgeld overhouden.
Zoo vertoont het werk van de Stichting
„Toezicht op politieke delinquenten" vele
facetten van velerlei aard. Als grootste
winstpost kan zij, volgens mr. Raedt, wel
beschouwen, dat zij zeer vele politieke de
linquenten voor een maatschappelijken on
dergang heeft behoed.
Rapport over het Duitsche
oorlogspotentieel verwacht
In Sovjet-zóne toestand
het gunstigst
De inspectie-commissie van vertegen
woordigers der vier bezettende mogend
heden, die in elke zone van Duitschland
steekproeven heeft genomen naar den hul
digen toestand van het Duitsche oorlogs
potentieel, zal binnenkort aan de mili
taire bestuursautoriteiten rapport uit
brengen, aldus werd uit bevoegde bron te
Berlijn vernomen.
De Sovjet-autoriteiten zouden zich, vol
gens deze bron, naar het oordeel van de
commissie het best gekweten hebben van
de taak het oorlogspotentieel in hun
zóne te vernietigen. In de Britsche zóne
zouden niet zulke goede vorderingen ge
constateerd zijn als in de Sovjet-zóne,
doch de liquidatie zou bevredigend voort
gang maken. In de Amerikaansche zóne
zou de elimineering van de oorlogsindus
trie goed zijn doorgezet, doch de Fransche
autoriteiten zouden in hun zóne weinig
gedaan hebben om het programma voor de
vernietiging vah de Duitsche oorlogsindus
trie uit te voeren.
OUD-KATHOLIEKE KERK.
De bisschop van Deventer der Oud-Ka
tholieke Kerk van Nederland mgr. E.
Lagerweg, bracht in September 1946 een
bezoek aan de Episcopale Kerk van Schot
land, waar hij logeerde bij den bisschop
van Glasgow, dr. J. C. Halland How, den
primus der Schotsche bisschoppelijke kerk.
Reeds bestond tusschen beide kerken een
band, welke door dit bezoek aanzienlijk
is versterkt, temeer daar de Schotsche
kerk meer dan eenige andere buitenland-
sche kerk aan de Nederlandsche Oud-
Katholieke Kerk is verwant.
Ter gelegenheid van de wijding van den
nieuV gekozen bisschop van Edinburgh,
dr. Kenneth Warner, aartsdiaken van Lin
coln, welke wijding Woensdag in de Ka
thedraal van Edinburgh zou'plaats hebben,
is de bosschop van Haarlem, mgr. J. van
der Oord, naai- Engeland vertrokken om
bij deze plechtigheid een der assisteeren-
de bisschoppen te zijn.
Hij is vergezeld van onzen oud-plaats
genoot, pastoor A. Zwart van Amsterdam,
die vóór den oorlog ongeveer een jaar
in Engeland als hulpgeestelijke in de Angli-
caansehe Kerk is werkzaam geweest.
BRANDJE, DAT SPOEDIG WAS
GEBLUSCHT.
Doordat vonken van een autogemsch
snijapparaat terecht kwamen in een hoe
veelheid olie, ontstond brand in de machi
nekamer van d^n logger KW 168. De brand
werd door de aanwezige bemanning ge-
bluscht, zoodat de brandweer niet in actie
behoefde te komen. Schade van beteekenis
werd niet aangericht.
„De kleine landen" in Londen
nog steeds het onderwerp
Na een levendige discussie van meer dan
drie uur zijn de plaatsvervangers der mi
nisters van Buitenlandsche Zaken voor de
kwestie Duitschland niet tot definitieve
overeenstemming kunnen komen over de
procedure voor het hoorcn van de kleine
geallieerde landen.
Men verwacht, dat Australië, dat het
eerst aan de beurt is om zijn zienswijze
bekend te maken, Donderdagmiddag ge
hoord zal worden. De Britsche, Fransche
en Amerikaansc-he afgevaardigden stelden
voor, dat de kleine geallieerde landen in
alle stadia van de voorbereiding van het
Duitsche verdrag geraadpleegd zouden
worden.
De Franschman Couvé de Murville was
van meening, dat het werk van de Euro-
peesche adviescommissie een precedent
vormde om de kleine geallieerde landen
aan de besprekingen te laten deelnemen.
De Amerikaan Robert Murphy Steunde
den Franschen afgevaardigde.
De Britsche afgevaardigde zeide, dat er
gelegenheid moest worden geboden voor
volledige besprekingen met de kleine lan
den, indien niet nu, dan toch na de bijeen
komst van de ministers te Moskou.
De Sovjet-Russische afgevaardigde was
van oordeel, dat overleg met andere ge
allieerde regeeringen zeer belangrijk zou
zijn, maar wees er op, dat de ministers
der groote vier het ontwerp van het vre
desverdrag zouden opstellen..
Vervolgens opperde Murphy een denk
beeld over een „internationaal statuut",
dat als een voorloopige regeling zou kun
nen worden beschouwd voor de periode
voorafgaande aan de definitieve sluiting
van het vredesverdrag. Een dergelijk in
ternationaal statuut zou kunnen worden
ingesteld, het Duitsche volk zou er over
kunnen stemmen door middel van een
referendum of het zou door leiders van
Duitsche partijen of door een voorloopige
Duitsche regeering kunnen worden goed
gekeurd.
DE GELEERDE KIJKT IN DE KEI KEN
Mannen moeten
het ook leeren
LïOEWEL het voorlichtingsbureau van
1 1 den Voedingsraad allerwege demon
straties, lezingen en cursussen organiseert,
laat organiseeren, steunt en betaalt, gaat
de arbeid toch dieper en verder, dan aan
de oppervlakte blijkt. De Voedingsraad be
perkt zich zoo veel mogelijk tot het geven
van richtlijnen "die door sinds 1935 be
staande stichtingen „Huishoudelijke Voor
lichting ten Plattelande" en „Commissie
inzake Huishoudelijke Voorlichting" ver
der worden uitgewerkt. Deze stichtingen
organiséeren, vaak weer in samenwerking
met plaatselijke autoriteiten, deskundigen,
scholen en vereen igingen, lessen, leskeu-
kens, cursussen, demonstraties, filmvoor
stellingen en tentoonstellingen. Speciale
films worden in samenwerking met de
stichting „Nederlandsche Onderwijsfilm"
gemaakt.
Over het algemeen geeft het voorlich
tingsbureau leidraden voor ieder, die zich
met voedingsvoorlichting bezig houdt. Ook
worden desgevraagd, adviezen aan huis
houd- en industriescholen, handelaren,
groothandelaren en industrieën gegeven.
Verder wordt op alle mogelijke manieren
de aandacht van de huisvróuwen getrok
ken, teneinde hen te bewegen tot mede
werking aan een beter voedselpeil en daar
mede een betere volksgezondheid. Dr. den
Hartog verheelt niet, dat daarbij vaak
groote weerstanden overwonnen moeten
worden.
Deze propaganda gaat dan ook langs een
weg van geleidelijkheid. Een door het ge-
heele land vertakte organisatie begint reeds
bij de jeugd op de scholen met de versprei-
De wijze, waarop de heer W.' Houtkoo-
per Dinsdagavond in restaurant „Bolwerk"
de huldiging van P. Kobus, kampioen van
Nederland eerste ^las groot biljart (45/2),
leidde, deed prettig aan. Ook de sprekers
hielden gemoedelijke toespraken, waaruit
bleek, dat alle Haarlemsche biljarters den
kampioen een goed hart toedragen. De
voorzitter van het district Haarlem van
den Nederlandschen Biljartbond, de heer
T. Oosterheert, kreeg gelegenheid zijn
vreugde uit te spreken over het toenemen
der belangstelling voor de biljartsport in
Haarlem en over het feit, dat 'het peil hoo-
ger wordt. Daartoe heeft Kobus het zijne
bijgedragen. Het district is daarom ver
heugd, dat 'de kampioen in Haarlem 'woont.
Namens de Biljartclub „Haarlem", waar
van Kobus lid. is, spraken de heeren W.
Houtkooper als voorzitter, G. Metz, secre
taris, en Grymans namens de leden. Eerst
genoemde besprak de wijze, waarop Kobus
het kampioenschap in Den Haag heeft be
haald, bood de beste wenschen aan voor
de toekomst en hing den kampioen een
krans om. De heer Metz haalde herinne
ringen op uit de biljartloopbaan van Kobus
en overhandigde een bloemenmand. De
heer Grymans liet zijn toespraak vergezeld
gaan van de aanbieding van een aschbak.
Deze huldigingsavond was niet alleen be
stemd voor de biljartclub „Haarlem", maar
ook voor de aangesloten clubs. Een groot
aantal afgevaardigden en persoonlijke
vrienden bood gelulcwenschen aan. Ook het
bestuur van de dames-biljartclub „Primo"
was aanwezig. Mevrouw Broertjes offreer
de bloemen in den vorm van een hoef
ijzer; zij hoopte, dat het geschenk niet al
leen geluk zal brengen bij de kampioen
schappen in Apeldoorn, maar ook in zijn
verdere leven. Een schriftelijke geluk-
wensch was binnengekomen van jhr. dr. J.
De voorzitter van de B.C.H.de heer
W. Houtkooper huldigde Piet Kobus
met een krans.
C. Mollerus, voorzitter van den Ned. Bil
jartbond.
Gehoopt wordt natuurlijk, dat de Haar
lemmer dezer dagen in Apeldoorn goede
successen zal boeken. Stadgenooten heb
ben plannen gemaakt Zondag per autobus
een tocht naar Gelderland te maken, met
)het doel eenige partijen bij te wonen.
De Koningin ontvangt
verzetslieden
De Koningin heeft Dinsdagavond in het
paleis op den Dam achttien verzetslieden
ontvangen. De vorstin bood den dames
en heeren een thee aan en onderhield zich
gedurende anderhalf uur-'met hen. H.M.
informeerde belangstellend naar de werk
zaamheden, die zjj gedurende de bezëtting
hebben verricht.
Ontwerpaccoord over
Rotterdam en Antwerpen
Naar ANP meldt, wordt thans een ont-
werp-accoord tusschen Nederland en Bel
gië eenerzijds, en de Amerikaansche en
Britsche autoriteiten anderzijds, in stucbe
genomen inzake het doorVoorverkeer langs
Antwerpen en Rotterdam.
a
Jhr. Michiels van Verduynen, de Neder
landsche ambassadeur in Londen, heeft aan
Dajne Vera Laughton Mathews, voormalig leid
ster van de Women's Royal Naval Se'rvice, de
onderscheiding van groot-officier in de orde
van Oranje Nassau overhandigd. Zij is de eerste
Engelsehe, die een dergelijke onderscheiding
heeft ontvangen voor haar diensten aan de
Marva's de Nederlandsche wrens.
ding van voedingsleer en practische toe
passing daarvan. Leiding aan den pollepel
wordt ook gegeven bij. het samenstellen en
bereiden van massavoeding. Gestichten,
ziekenhuizen, instellingen, kampen, ge
vangenissen en dergelijke, waar de ver
houding tusschen keuken en eters anders
ligt, dan in het gezin, krijgen adviezen en
desnoods practische voorlichting voor be
reiding van de maaltijden.
Met vereenigingen, als die voor het be
hartigen van belangen van diabetici wordt
nauw samengewerkt. Geregeld contact be
staat met de radio-spreeksters en sprekers
op kookgebied. Voor koks is een speciale
cursus opgesteld, omdat deze veelal een
practische, doch een matige tot
slechte theoretische opleiding hebben ge
noten.
Van de resultaten van de „geleide polle
pel onder geleide economie" geeft dr. den
Hartog eenige voorbeelden uit het buiten
land. In Canada werd een proef genomen
met tweehonderd toekomstige jonge moe
ders, die zich op middelmatige wijze voed
den. Een groep van honderd werd aan zijn
lot overgelaten. De andere helft kreeg
extra voeding in den vorm van kaas, melk,
tarwekiemen, een ei per dag en tomaten,
alsmede een dosis vitamine D. Deze extra-
tjes werden van 4 tot 5 maanden voor tot
zes weken na de geboorte der babies ver
strekt. Het resultaat was verbluffend. De
moeilijkheden bij de geboorten waren in
de verzorgde groep veel minder, dan in de
onverzorgde. Zes van de honderd babies
van de onverzorgde groep stierven binnen
het half jaar. Meestal aan ademhalings
stoornissen. De algemeene toestand van
moeders en kinderen in de verzorgde groep
was veel beter, evenals de natuurlijke voe
ding. Geen dezer kinderen stierf binnen het
half jaar.
Het Engelsehe distributiepakket werd
door voedingsdeskundigen samengesteld.
Sindsdien verbetert de algemeene gezond
heidstoestand van het Engelsehe volk en
ondanks oorlog en bombardementen wgren
de sterftecijfers lager dan ooit te voren"
Proeven met kinderen bewezen, dat de
geestelijke prestaties op de scholen, even
als trouwens de lichamelijke, beter worden
naarmate aan de voeding de noodige
wetenschappelijke aandacht wordt besteed.
Trouwens sportlieden, zoo zegt dr. den
Hartog, krijgen een speciaal dieet. Het is
zeer noodzakelijk, dat ook mannen op de
hoogte geraken van voedingsproblemen en
de oplossing daarvan. Onder sportbeoefena
ren bestaat hiervoor vanzelf belangstelling
en daarom beginnen wij bij hen om ze te
toonen hoe ze in conditie moeten komen
en ook, hoe er in te blijven.
Indien de Nederlandsche huisvrouwen
en koks adviezen en resultaten van het
bureau .willen aanvaarden, dan zal een
evenwichtiger volksvoeding worden be
reikt. Dit komt direct ten goede aan de
lichamelijke en geestelijke gezondheid van
den mensch. Daarmee zal tevens het ge
bruik van alle mogelijke vitamine-prepa
raten buiten doktersadvies om, dat thans
reeds totaal overbodig is, geheel eindigen.
Bejaarde vrouw slachtoffer
van roofoverval
De Schïeweg te Rotterdam werd Dinsdagmor
gen in opschudding gebracht, toen de 71-
jarige weduwe M. H.-P. zwaar gewond uit
de deur van haar woning strompelde en met
groote moeite voorbijgangers wist mede te
deelen, dat zij het slachtoffer van een roof
overval was geworden, waarbij de dader het
tevens op haar leven had gemunt. Onmid
dellijk werd de Geneeskundige Dienst en de
politie gewaarschuwd. De vrouw, die in ern-
stigen toestand naar een ziekenhuis werd
vervoerd, had nog de kracht te verklaren
wat haar overkomen was. Maandag had zich
een man bij haar gemeld, die voorgaf in den
kelder van het huis de hoofdkraan van de
waterleiding te moeten repareeren. Dinsdag
morgen omstreeks tien uur was hij terugge
keerd met het excuus, dat hij een stuk ge
reedschap had laten liggen. De bejaarde
vrouw ging mee naar den kelder, doch nau
welijks waren beiden beneden, of de man
sloeg haar met een - hard voorwerp neer.
Daarna snelde de man naar boven, rukte een
gordijn af, wikkelde daar het radiotoestel in,
deed een greep naar een aantal juweelen en
naar het voorhanden zijnde geld, om vervol
gens te verdwijnen. De vtouw heeft daarna,
hoewel zwaar aan het hoofd gewond, toch
nog kans gezien naar boven te gaan, de bui
tendeur te openen en voorbijgangers te
waarschuwen.
De dader is later gegrepen. De jongen, die
het misdrijf op. zijn geweten heeft, bleek
nauwelijks 18 jaar te zijn en tijdens den
oorlog bij de SS te hebben gediend. Langen
tijd had hij als politiek delinquent in het
kamp te Hoek van Holland doorgebracht.
Toen de politie het onderzoek begon, hield
zij rekening met de waarschijnlijkheid, dat
de dader geweten moet hebben dat de we
duwe het radiotoestel in haar bezit had. De
leverancier van het toestel werd in den arm
genomen en door diens bemiddeling kwam
de politie in het bezit van adressen vart per
soneel, dat den laatsten tijd bij hem in dienst
was geweest. Het duurde niet lang, of het
spoor wees in de richting van den Linker-
Maasoever, waar de gewezen bediende W, B.
B. woonde, een 18-jarige radio-monteur,
wiens signalement vrijwel overeenkwam met
het door de weduwe verstrekte. Toen op zijn
kleeding bloedvlekken werden aangetroffen
had de recherche voldoende redenen den Jon-
J. C. Bonekamp jubileerde
bij de Hoogovens
De groote ruimte van de zoogenaamde
slakkenverlading van de Mekog die fees
telijk versierd was kon maar nauwelijks
alle belangstellenden bevatten, die zich
hadden opgemaakt om den heer J. C. Bo
nekamp, magazijnmeester van het neven-
bedrijf van de Koninklijke Nederlandsche
Hoogovens en Staalfabrieken te IJmuiden,
de Mekog, ter gelegenheid van zijn 25-jarig
jubileum te huldigen.
Hoofdingenieur P. van Delden, lid van
de directiestaf van Hoogovens, sprak als
eerste den heer Bonekamp en zijn echtge-
noote toe en overhandigde hem de gebrui
kelijke enveloppe, het Gedenkbord en het
Vereerend Getuigschrift der maatschappij.
De heer A. van der Schans, voorman van
het magazijn, was de volgende feestrede
naar. Namens de arbeiders, bood hij- eén
fraai meubel aan, waarna de heer B. J.
Houting, chef der administratie, de loop
baan en de goede eigenschappen van den
jubilaris in het licht stelde en een mooi
schilderij aanbood.
Namens de constructiewerkplaats kwam
de heer B. Dekker gelukwenschen, gevolgd
door den heer J. J. Sonnier, die dezelfde
opdracht had van de laschwerkplaats.
De heer J. C. H. Nonhebei sprak woorden
van dank voor de goede en kameraadschap
pelijke wijze waarop de jubilaris met alle
werkers omgaat. Vei-volgens hield de heer
A. Hensen, hoofdopzichter van de Mekog,
namens den technïschen dienst een harte-
lijke toespraak.
De voorzitter van de directie, ir. A. H.
Ingen Housz, die door werkzaamheden el
ders was opgehouden, vond aan het einde
van de huldiging nog gelegenheid zijn
waardeering en gelukwenschen uit te
spreken.
Aanrijding door de gladheid
De landbouwer Dijkman liep met zijn
rijwiel aan de hand achter een bespannen
voertuig over de rijbaan van den Amstcr-
damscheweg, in de richting Pontveer. Van
uit de richting Amsterdam naderde een
vrachtauto met matige selheid. Toen de
auto het voertuig dicht genaderd was,
kwam van de richtig Velsen een tegen
ligger. Daar de bestuurder het voertuig
niet meer passeeren kon, remde hij af,
maar door de gladheid van den weg gleed
de auto door, met het gevolg, dat de voor
zijde in aanraking kwam met het rijwiel
van den landbouwer. Deze viel zoodanig,
dat hij op medisch adives naar het Anto-
niusziekenhuis moest worden overge-
braoht.
AFHALEN BONKAARTEN
Voor het afhalen van bonkaarten In het Patro-
aatsgebouw aan den Zeeweg zijn aan de beurt:
Vrijdag 24 Januari de letters: su tot en met U
en Zaterdag 25 Januari de letter V.
MARKTBERICHT VAN WOENSDAG.
Besommingen: IJM 102 Vlos v f5269; IJM «9
Irene f318.
Loggers. Haring: KW 35 f1347; HD 13S «322;
HD 8 f1120; HD 25 «1020; UK 114 £444.
Aanvoer 7(in kis*e»i haring f 14,50 tot f 13 per
50 kg.
Auto door trein aangereden
Op den onbewaakten overweg aan de
Hoflaan te Velsen-Noord had een aanrij
ding plaats tusschen een uit zeven wagons
en een locomotief bestaanden trein en een
bestelauto van de firma Nagel te Velsen-
Noord. De bestuurder van de auto had den
trein niet zien aankomen. De linkerzijde
van de auto werd, juist achter de zitplaats
van den bestuurder, zeer ernstig bescha
digd. Een naast den bestuurder zittende
vrouw werd, vermoedelijk doordat het
portier open ging, of omdat zij zelf uit de
auto wilde springen, op dé rails geworpen,
waardoor zij een lichte hersenschudding en
een schouderkneuzing- opliep. Zij is per
ziekenauto naqr haar woning overgebracht.
VEREENIGING „HET HOOGELAND"
Uitgaande van de Vereeniging „Het Hoo-
geland", waarvan H.M. de Koningin be
schermvrouwe is, zal Woensdag 5 Februari
a.s. in het Gymnastieklokaal van de Ohr.
School aan de Van Langeveldstraat een
filmdag worden gehouden met de nieuw©
geluidsfilm „Redding".
Des avonds zullen verder nog extra ge
luidsfilms worden vertoond van belang
rijke nationale gebeurtenissen voor, tijdens
en na de bevrijding van ons land.
Des middags wordt een kindervoorstel
ling gegeven.
Agenda voor Velsen
en IJmuiden
DONDERDAG 23 JANUARI
Thalia: 7.00 en 9,15 uur, Hoe krijg ik een
baantje?
geman in arrest te stellen. Hij bekende den
roofoverval met poging tot doodslag Het
radio-toestel had hij verstopt in het puin.
tusschen de Schec-psmakershaven en de
Boompjes, waar het werd teruggevonden.
Aanvankelijk beweerde hij, dat hij het geld,
een bedrag van ongeveer duizend gulden, in
de Maas geworpen had. Later kwam hij op
deze bewering terug. Het bedrag werd. op
zijn aanwijzing, in den kelder van de ouder
lijke woning teruggevonden. Hij gaf toe zijn.
slachtoffer met een fietspomp te hebben
neergeslagen.
De toestand van de weduwe was hedenmor
gen zorgwekkend.
FEUILLETON
Roman door Winston Graham
Vertaald door Alice van Iterson
-^32)
Er heeft no£ nooit iemand in dienst
van den Secret Service goedkeuring of
dank van zijn regeering geoogst. Je wordt
langzaam aan een beetje murw, Dwight.
De majoor schudde afkeurend zijn scher
pen kop. Daar gaat het niet om. De
tweede reden is, dat wij wel.moeten
handelen omdat de wereld anders be
dreigd wordt door een afschuwelijk lot.
Nou, wat zeuren we dan nog?, vond
Andrews op ongeduldigen toon.-
Het eenige, dat ons'dwingt tot deze
daad, is de omstandigheid, dat Von Riehl
afweet van dat gifgas. Anders zouden wij
ons ruooit tot zooiets mogen leenen. Wij
hebben een geldige reden. Als dat niet
zoo was, zou de heele affaire bedenkelijk
naar politieken moord gaan ruiken; en
zoo diep ben ik nog niet gezonken. Wij
mogen niet overwegen, dat hierdoor ook
de overige oorlogsinspanning van het land
ondermijnd wordt. Dat is natuurlijk niet
te vermijden, maar het mag voor ons geen
verontschuldiging zijn.
O, gelegenheid, begon Andrews te ci-
teeren, hoe groot is uwe schuld! Gij toch
laat den verrader schuldig worden, gij
zijt het, die den wolf brengt op het pad
des lams..-., en alleen gij smaakt de
gunst der zonde, daar gij altijd te vinden
zijt, waar zij haar wortels slaat
Slechts gij, gelegenheid, zijt een slag
boom voor de wet, voor de rede, en voor
het goedeHerinneren jullie je die
woorden? Als plicht en gelegenheid teza
men gaan
Niemand sprak meer, nadat hij de ka
mer uitgeschommeld was. Ik voelde mij
niet méér ontdaan dan op dien morgen in
Venetië. Wel waren de pacifistische be
schouwingen van mijn vader in mij sterk
verbleekt en was ik mij meer en meer
gaan instellen op de Engelsehe mentali
teit, dat oorlog absoluut verwerpelijk is,
maar (Jat men bereid moet zijn er tegen
te vechten. Nu echter droeg ik mede ken
nis van en zou wellicht mede schuldig
worden aan een daad, die, van beide stand
punten bekeken, nauwelijks te rechtvaar
digen was.
Of misschien toch? Eigenlijk kon ik er
niet veel tegen in te brengen. De koude
logica van de gebeurtenissen leek ons niets
anders over te laten, wilde de mensch-
heid niet overgeleverd worden aan een on
zegbaar lijden.
Tenslotte was ik scheikundige en geen
moralist of filosoof en deze verwenschte
oorlog, wierp nu eenmaal alle bestaande
waarden omver.
HOOFDSTUK XV.
Wij zouden onze besprekingen geduren
de drie uren onderbreken. Weliswaar kon
ik niet in slaap komen, maar op aandrin
gen van Dwight ging ik toch naar bed
en staarde in- het donker voor mij. Ook
Jane zou probeeren een beetje- te slapen,
want zei ze niemand van ons wist
immers, wanneer daarvoor weer gelegen
heid zou zijn!
Om tien minuten over vieren in den
ochtend riep Andrews ons weer bijeen.
Hij zat al op het kantoor, toen wij bene
den kwamen en zag er nog precies zoo
uit als drie uur tevoren. Alleen zijn zware
kin met het kuiltje er in was een beetje
zwarter en zijn kleur een tintje valer,
bijna geelachtig in het schelle electrisehe
licht. Dwight zat schrijlings op een rieten
stoel.
Wij weten bijna alles wat we moeten
weten, begon Andrews, nog voordat de
deur achter ons dichtgevallen was.
Gisteravond heeft Ferocchi, de secre
taris van Brayda, Von Riehl openlijk aan
geklaagd wegens het verheimelijken van
de door Brayda gevonden feiten. Ferocchi
is gearresteerd wegens „beleediging van
een vertegenwoordiger van onzen bond
genoot". Maar ik veronderstel, dat de
Italianen daarom niet minder verontwaar
digd zullen zijn. Dat wil dus zeggen, dat
zij niet via een andere bron achter het
geheim zijn gekomen. Von Riehl heeft
gisteren een uitvoerig cijfertelegram naar
Berlijn gezonden. Ik weet niets over den
inhoud, maar ik ben er zoo goed als zeker
van, dat het met gaat over zijn bespre
kingen met Italiaansche industriëelen,
omdat hij deze mededeelïngen zelf mee
naar Duitschland neemt. Von Riehl wil
ook bewerkstelligen tenminste dat
heeft een van onze agentpn gerappor
teerd dat in alle Noord-Italiaansche
fabrieken nazi-bedrijfsleiders zullen wor
den aangesteld.
Het is mij door het hoofd gegaan,
viel Jane in de rede, dat wij de zaak mis
schien nog op een andere manier tot een
oplossing kunnen brengen. Ik bedoel
als u eenvoudig alles kon vernietigen,
wat dr. Von Riehl bij zich heeft: het rap
port over de besprekingen met de
industriëelen en alle notities, die hij bij
prefessor Brayda heeft gemaakt. Zou dat
niet beter zijn dan denden man zelf
te vernietigen?
Zou het hetzelfde geweest zijn, ant
woordde Andrews met een wedervraag,
als deze gelukkige bom, in plaats van op
professor Brayda, alleen maar op zijn la
boratorium was gevallen?
Jane aarzelde. Waarschijnlijk niet
heelemaal.
We gaan dus verder: we weten ook
nog, dat Von Riehl vannacht met zijn
beide secretarissen in Hotel Bologna lo
geert. Voor morgen is hij dooi den fascis-
tischen raad van Milaan uitgenoodigd
voor een diner in het Palazzo Reale. Voor
dergelijke dingen zijn natuurlijk altijd nog
genoeg levensmiddelen in voorraad! Mor
genavond gaat hij per slaapcoupé eerste
klas, die reeds voor hem gereserveerd is,
terug naar Duitschland. Hij reist incog
nito, precies zooals hij gekomen is, over
Luzem, Basel en Frankfort.
Door Zwitserland?, vroeg ik verrast.
Bijna al het personenvervoer gaat
over déze route, wist Dwight te vertellen.
De Brennerlijn is immers volkomen over
belast. Hij begon te hoesten.
Nu? zei Jane, waartoe hebt u nu be
sloten?
Kijk eens. zei Andrews, van nu tot
op het oogenblik, dat hij in den trein
stapt, is hij steeds een officieel persoon in
functie en in ieder geval voortdurend om
geven door allerlei menschen. Ik voel er
niet voor om als een ordinaire moorde
naar te werk te gaan, die door het gepeu
pel wordt ven-ast en op het laatste oogen
blik zijn voornemen niet eens ten uitvoer
kan brengen. Maar nadat hij met den
trein uit Milaan is vertrokken, is hij be
trekkelijk geïsoleerd. Doch ook dan zal
het nog geen kinderspel zijn. daar wij
rekening moeten houden met zijn beide
secretarissen. Een daarvan is een verkapt
SS-er, tot aan de tanden gewapend. In
ieder geval reist hij den geheelen nacht
door en de trein rijdt dver een afstand
van tweehonderd mijl op Zwitsersch ge
bied. Dwight en ik zullen eveneens in dien
trein zitten.
In de stilte, die hierop volgde, hoorden
wij alleen het pijnlijk gehoest van Dwight.
Hij deed vertwijfeld zijn best het te
onderdrukken. Andrews scheen heelemaal
niets te hooren. Hij sneed de punt van
een sigaar af.
Zooals reeds vaak tevoren en ook in den
tijd, die vóór ons lag, had ik er veel voor
willen geven, als ik geweten had, wat
er nu in zijn brein omging en wat de
reden was van zijn onverbiddelijke hou
ding. Was het misschien eenvoudig te ver
klaren door het feit, dat hij in zijn ge
voel onzen vijand nader stond en daar
om beter met hem kon omgaan? Indien
dit een verklaring was, dan was zij toch
ten eenenmale onvoldoende. Hij begreep
die menschen beter, kon hen bestrijden
met hun eigen middelen. En toch leek
mij zijn afkeer van him doelstellingen
volkomen echt. Ik vroeg mij af, of An
drews eigenlijk zelf geen aanleg had voor
het dictatorschap en hoe hij dan gewor
den zou zijn. Waarschijnlijk voelde hij
zich alleeen maar op zijn gemak in oor
logstijd. Ik kon mij heel goed voorstellen,
dat hij in vredestijd min of meer een mis
lukking was, gedwongen zich met onge
looflijk prozaïsche bezigheden op te hou
den. Misschien zou hij een klein reizigertje
kunnen zijn, zuchtend de trappen opklau
terend om zijn klanten wat aan te smeren.
(Wordt vervolgd)
