De bevolking neemt voortdurend
in aantal af
Oprichter van „de Waag" voor het Tribunaal
Sneeuw
in Rome
Help de vogels
Tilburgsche fabrikanten van wollen
stoffen verdedigen hun beleid
C
Pandla en de Meesterdief
J
Wereldnieuws J
Vrijdag 31 Januari 1947
Zwitserland in en na den oorlog
„Bijna tragisch"
zegt de regeering
Van onzen Parijschen correspondent).
Ik moet erkennen mijn oogen even te
hebben uitgewreven toen ik in Bern boven
een krantenartikel het opschrift ias: „De-
oorlog is voor ons nog niet voorbij".Ik
vroeg me verwonderd af, hoe het móge
lijk was dat wij Enropeanen zóó slecht
over Zwitserland waren ingelicht, om
nog steeds te kunnen meenen, dat de
federatieve republiek Helvetia eigenlijk
nimmer aan de oorlogshandelingen deel
genomen had. Naderhand heb ik begre
pen, dat dit opschrift in hoofdzaak uit
den psychologischen gezichtshoek ver
klaard moest worden. Want ofschoon
Zwitserland zich in feite niets heeft te
verwijten, gevoelt het toch een heimelijk
bezwaar dat het, na éérst den oorlogs
dans ontsprongen te zijn, thans van al
het vette der aarde kan genieten, terwijl
er in vele deelen van Europa nog honger
Wordt geleden.
Daarom spréékt de Zwitser graag over
de ontberingen, die, naar hij vindt, ook hij
de laatste jaren heeft geleden, en meet hij
de beslommeringen der actueeie voedsel
voorziening inderdaad is er het brood
bijvoorbeeld nog steeds op den bon voor
den vreemdeling met voorliefde in den
breede uit.. Die buitenlander mocht eens
meenen, dat het lijden en de zorgen van
den oorlog den Zwitser bespaard waren
gebleven.
Ofschoon vandaag den dag een Hol
lander jn Zwitserland Javaansche sigaren
vindt, die hij thuis vergeefs zal zoeken,
een Italiaan er Chiantiwijn kan drinken,
die hem in zijn land onthouden wordt en
een Franschman er vrij gauloises van een
veel betere kwaliteit kan koopen dan hij
bij zijn eigen leverancier op den bon be
trekken kan, zou men toch verkeerd doen
uit dezen benijderiswaardigen overvloed de
conclusie te trekken, dat Zwitserland een
natie zonder zorgen, spanningen en pro
blemen is.
Het land heeft wel is waar geen oorlog
gevoerd, maar het heeft wel een strenge
mobilisatie gekend één op de vier man
was er soldaat het heeft intensief aan
zijn landsverdediging gewerkt men
spreekt er nu nog over de geheimzinnige
ondergrondsche stad waar de Regeering
zich in. geval van een overval zou hebben
teruggetrokken en welks geografische lig
ging ook thans nog' streng geheim wordt
gehouden. En behalve militair, heeft Zwit
serland ook geestelijk met Europa intens
meegeleefd: om dat te erkennen behoeft
men slechts aan het prachtige Roode Kruis
te denken, in welks centrum te Genua ook
Onze correspondent in Parijs vervolgt
in bijgaand artikel de weergeving van
zijn indrukken na een bezoek aan Zwit
serland.
die'zich bewust met de problemen van de
toekomst bezig houdt, dan ook van tame
lijk dreigenden aard. Zwitserland is name
lijk, ondanks haar welvaart en evenwich
tig aspect, een land met een afnemende
bevolking. Bondig geformuleerd kan men
zeggen, dat in Zwitserland te veel men-
schen sterven, er te weinig kinderen wor
den gebpren en dat die kinderen bovendien
voor een belangrijk deel van niet-Zwitser-
sche ouders stammen. Daarenboven verla
ten nog vele Zwitsers hun land; volgens de
laatste volkstelling leefden er 300.000
dat is 1/14 der bevolking buiten de
eigen landsgrenzen. En om dit ethnogra-
fisch beeld te voltooien, moet men dan nog
aanieekenen dat de Zwitsersche mannen te
Een hartekreet der
gemeentebesturen
Tegen de sterke centralisatie
op het gebied van den
wederopbouw
In het gemeentehuis te Nijmegen heeft de
Vereeniging van. Nederlandsche Gemeenten,
onder voorzitterschap van mr. P. J. Oud, bur
gemeester van Rotterdam, een vergadering
gehouden ter bespreking van de kwesties van
herstel en wederopbouw. Ruim 500 vertegen
woordigers van de door oorlogsgeweld getrof
fen gemeenten in Nederland waren aanwezig.
Na referaten door burgemeesters uit de ge
troffen gemeenten werd met algemeene stem
men een resolutie aangenomen, welke aan
den minister-president zal worden aangebo
den. In deze resolutie wordt aangedrongen
op een betere samenwerking tusschen de ge
meentelijke autoriteiten en den Dienst voor
den Wederopbouw in Den I-Iaae. Bepleit wordt
dat ook de Vereeniging van Nederlandsche
Gemeenten zal worden ingeschakeld bij het
uitbrengen van advies over verschillende
voorzieningen in den noodtoestand der ge
meenten.
In zijn openingswoord, dat hij als een harte
kreet van de Nederlandsche gem,eenten be
schouwd wilde zien. keerde mr. P. J. Oud zich
•ooral tegen de allesoverheerschende centra-
veel naar buïtenlandsche vrouwen kijken. -
1 op de 8 hmven er een niet-Zwiisersche I «P 2?bied wederopbouw.
lW,nn„ waardoor aan de gemeentelijke zelfstandig
heid op dit terrein een einde is gemaakt.
Filosoof met merkwaardige theorieën
vrouw, hetgeen mogelijk den terugloop van
het geboortecijfer mede nadeelig heeft be
ïnvloed (verslapping van den nationalen
burgerzin).
Wil Zwitserland het inwonertal handha
ven van het oogenblik ruim vier mil-
lioen, waarvan er 700.000 in de vijf groote
steden wonen dan moeten, aldus heeft
een deskundige mij uiteengezet, elke dui
zend getrouwde vrouwen jaarlijks aan 170
kinderen het leven schenken. Dit getal is
in werkelijkheid echter slechts 125. Dertig
pet. der huwelijken blijft namelijk kinder
loos, 20% heeft er één, 20% twee kinderen
en slechts 30% der gehuwde Zwitsers vol
doet aan den burgerplicht door minstens
3 kinderen het leven te schenken.
Welke ontzaglijke problemen door dezen
stand van zaken voor de toekomst des lands
worden opgeworpen, begrijpt men wanneer
men uitrekent dat, op dezen weg voort
gaande, Zwitserland in drie generaties nog
maar het halve aantal bewoners zal tellen
van liet oogenblik. In zes generaties zal het
land ontvolkt zijn.
Wanneer men zich deze dingen realiseert,
kan men de zorgen van de Regeering be
grijpen, die in een propaganda-brochure
deze perspectieven „bijna tragisch" noemt.
Doch die bijvoeging „bijna" legt eveneens
rekenschap af van het vertrouwen dat hier
ook de Regeering in het gezonde inzicht
van den burger stelt.
Bern, Januari 1947.
Mevr. D. de Nobel-Kiieglmans
speelt Noorsche pianomuziek
De Noorsche pers wijdt een artikel aan het
feit, dat de K.R.O. op 4 eFbruari 12.03—12.30
een uitzending geeft van Noorsche klavier
werken, gespeeld door de Haarlemsche pianiste
mevr. Dineke de NobelKnegtmans. Het pro
gramma bevat werken van de beste Noorsche
Deze zaak kan niet geregeld worden door
ambtelijke deskundigen alleen. Bij de ont
zaglijke toeneming der overheidstaak laten de
zaken zich centraal niet meer overzien en het
gevolg is, dat men tallooze ambtelijke instan
ties gaat inschakelen. Het apparaat gaat hoe
langer hoe stroever werken. De bureaucratie
in den slechten zin van het woord gaat haar
invloed doen gelden.
Mr. Oud deed een dringend beroep op de
regeering, het roer te wenden, omdat bij
handhaving der sterk doorgevoerde centra
lisatie de zaken onherroepelijk vast zullen
loopen.
Voor de derde kamer van het Haarlemsch
tribunaal, onder presidium van mr. Muller,
stond Donderdagmiddag ir. B W. terecht,
oud-natuux-kundeleeraar aan het gymnasium
te Haarlem, cx-professor aan de Technische
Hoogeschool, gewezen onder-voorzitter van
de Haarlemsche afdeeling van de Neder-
landsch-Duitsche Kuituurgemeenschap en
vroeger redacteur van De Waag. Tevens was
hij filosoof.
Tijdens de zitting kwamen eenige van zijn
denkbeelden naar voren, die hij voor en tij
dens de bezetting geponeerd had. Te weten:
Het was noodzakelijk tijdens den oorlog con
tact te houden met Duitsche geleerden, van
wie ons land afhankelijk was. Hij hoopte op
een Europeeschen Statenbond waarin Duitsch
land natuurlijk een leidende rol zou
vervullen, maar waarin ook Nederland een
belangrijke plaats zou innemen.: („Ontroe
rend", vond mr. Muller.)
De rol van Duitschland in de geestelijke
revolutie was groot en de mannen, die het
leidden, gebruikten hun intellect op bewon
derenswaardige wijze.
De beste Joden in Duitschland waren eigen
lijk geen Joden meer. De Joden in het alge-
ineen hebben een groot gebrek, namelijk, dat
zij het hun aangedane leed nimmer vergeten.
(Dit ontlokte den president de opmerking,
dat hetgeen de Joden gedurende de laatste
tweeduizend jaar is aangedaan, ieder welden,
kend mensch het schaamrood naar de kaken
behoorde te jagen.) Hierdoor zouden de Joden
nooit een scheppend voik kunnen worden.
Een meegaande houding gedux-ende de be
zetting was eigenlijk de beste, want daardoor
werd chaos voorkomen. (Daai-om had ver
dachte de Delftsche studenten dan ook aan
geraden, maar te teekenen.)
Verdachte was tijdens de Meidagen in 1940
geïnterneerd geweest, hetgeen hij op mili
taire gronden volkomen onnoodig vond. Hij
had dan ook niet nagelaten hiervan, na de
capitulatie kennis te geven' aan generaal Win.
thans nog duizenden Zwitsers werkzaam componisten, alles in een eerste uitvoering
i Nederland. Mevrouw de NobelKnegtmans
Op binnenlandsch politiek gebied be
staan er natuurlijk ook onder de Zwitsers
verschillen van meening, doch deze hebben
nergens tot sociale spanningen geleid. Van
nature is de Zwitser volgens een der
grootste hedendaagsche schrijvers van het
land, Ramuz een „kalm, redelijk, pro
per en trouwhartig man, die niet ze'er open
staat voor nieuwigheden". Het is dan ook
niet verwonderlijk, dat het Zwitsersche
volk, dat voor 98 uit meer of minder
„belijdende" christenen bestaat, nooit de
twijfelachtige eer van een eigen fascisti
sche partij heeft gekend en dat de cofti-
munistische invloed daar te lande ook nu
nog vrijwel te veronachtzamen is.
Een ander veelbeteekenend symptoon
van den staatkundigen gezondheidstoe
stand van dit land (welks nationale een
heid nog slechts honderd jaren oud is)
\dndt men in het feit, dat hier onder één
dak drie verschillende rassen kunnen wo
nen die vier verschillende talen spreken
Fransch, Italiaansch, Duitsch en Roman-
che dat door 'n 40.000 man gesproken
wordt en officieel op school wordt onder
wezen - zonder dat zulks ooit tot funda-
jnenteele conflicten aanleiding geeft.
Zorgen maakt de Zwitser zich niet over
vandaag, maar wel over morgen of beter
ondernam als lid van het Nederlandseh Cen
trum voor Internationaal Intellectueel Contact In
September .1.1. een reis door Noorwegen
maakte in Oslo studie van de moderne Noorsche
piüno-muziek.
Faculteit der politieke
en sociale wetenschap
De gemeenteraad van Amsterdam heeft be
sloten, aan de gemeentelijke universiteit een
faculteit der politieke en sociale wetenschap
in te stellen.
De wethouder van Onderwijs, mr. A. de
Roos, verklaarde, dat hij niet zou schromen,
een voorstel in te dienen tot opheffing der
faculteit, zoodra mocht blijken, dat in de col
leges eenige politieke richting gaat over-
heerschen.
Minder punten voor
verschillende garens
Met' ingang van 1 Februari wordt de pun-
tenwaardeering van rijggaren, maasgaren,
stopgaren en stopzijde als volgt gewijzigd: De
puntenwaardeering van rijggaren wordt ge
halveerd, hetgeen beteekent, dat op 1 textiel
punt in 'het vervolg 500 yards kunstzijden
rijggaren of 200 yards rijggaren van andere
samenstelling verkrijgbaar zal zijn. Het aan-
overmorgen. Doch deze zijn voor dengeen, It®1 haartjes maasgaren, stopgaren en stop-
I zijde, dat men zich op 1 textielpunt zal kun
nen aanschaffen, wordt gebracht van 2 op 6
kaartjes in een opmaak van 15 meter per
kaartje, in totaal dus 90 meter. Bij andere
opmaak zal wederom voor ten hoogste 90
meter, of gedeelten daarvan, 1 textielpunt
moeten, worden afgestaan. Koopt men 4 kaar
tjes maasgaren in een opmaak van 20 meter
per kaartje, dan is men dus 1 textielpunt ver
schuldigd. Teneinde misverstand te voorko
men, wordt er op gewezen, dat de punten-
waardeering van festonneer- en naaigaren,
haak- en handbreigaren benevens tapijtwol.
ongewijzigd blijft.
Hooger accijns op
gedistilleerd
Er zal meer in den handel
worden gebracht
De minister van Financiën heeft bij de Tweede
Kamer een wetsontwerp ingediend betreffende
verhoogïng van den accijns op het gedistilleerd,
van de belasting op houtgeest en herziening van
het tarief van invoerrechten. Aan de memorie
van toelichting is het volgende ontleend: De
moeilijke toestand waarin 's rijks financiën ver-
keeren maakt het noodzakelijk dat alle bronnen
worden aangeboord welke daarvoor in aanmer
king kunnen komen. Naar de meening van den
minister Is verhooging van den gedistilleerd-
accijns een van die bronnen. Voor het aanboren
van die bron bestaat temeer aanleiding nu kort
geleden de prijs van het gedistilleerd aanmerke
lijk is verlaagd.
Verhooging van den gedïstilleerdaccïjns kan
mede dienen om de prijzen van jenever en bier
weer met elkaar in overeenstemming te bren
gen. In het ontwerp van wet y'brdt een ver
hooging van den accijns op Het gedistilleerd
voorgesteld van f 275 tot f 320 per hectoliter, her
leid tot de sterkte van 50 procent.
Ten einde den zwarten handél in gedistilleerd
tegen, te gaan zal meer gedistilleerd in den vrijen
handel worden gebracht. Het binnenlandsch ver
bruik zal hierdoor toenemen en verwacht mag
worden dat het verbruik zal stijgen .tot ongeveer
het peil van 1039. In dat jaar was het verbruik
ongeveer 138.000 hectoliter ad 50 procent.
De opbrengst, voortvloeiende uit de voorge
stelde verhooging, kan voor het consumptie-ge
distilleerd worden begroot op 138.000 x f45 f6.2
millioen.
Dit bedrag dient nog te worden verhoogd met
den hoogeren accijns voor het gedistilleerd, dat
door reuk- en toiletwaterfabrikanten met gedeel
telijken. vrijdom van accijns wordt ingeslagen.
De totale hoogere opbrengst zal dan ongeveer
f 6.4 millioen beloopen.
De belasting op houtgeest zal in evenredigheid
met den gedistilleeröaccïjns verhoogd worden
evenals het Invoerrecht van uit en mei alcohol
bereide stoffen.
De radio "geeft vanavond:
HILVERSUM I. 301.5 M.
19.00 Nieuws. 19.15 „Vrij en blij". 19.45 Causerie
over „Industrie-organisatie". 20.00 Nieuws. 20.05
Nationaal programma. 22.00 Nieuws. 22.15 Vra
gen aan voorbijgangers. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Platen.
HILVERSUM It. 415.5 M. en 218 M.
19.00 Denk om de bocht. 19.15 Causerie over het
Irenefonds. 19.30 Cursus „Ons Vrijzinnig Pro-
testaantseh geloof". 20.00 Nieuws. 20.05 Nationaal
programma. 21.30 Buitenlandsch weekoverzicht.
21.45 Platen op verzoek. 22.15 Jazz. 22.40 Avond-
wijding. 23.00 Nieuws. 23.15 Beethovenprogramma.
Heel Europa is ge
vangen in den ban
van den winter;
voortdurend
stroomt koude
lucht uit 't noord
oosten over ons
werelddeel, vorst
en sneeuw bren
gend, tot zelfs op
plaatsen waar men
zich over het alge
meen gevrijwaard
waant voor zulke
verschijnsels. - In
Spanje, ja zelfs in
Afrika is de ijzige
lucht doorgedron
gen en tot aan de
Middellandsche
Zee reikt de
sneeuw. Ook
Rome is een bui
gevallen en de be
woners van de
Eeuwige Stad kon
den zich op een
ochtend verlusti
gen in het onge
wone schouwspel
van een fijn laagje
sneeuw op de ruï
nes van het Colos
seum.
99 p
keiman, een kennisgeving waaraan hij een
verkapt dreigement verbond, in dier. voege,
dat hij met andere geïnterneerden de noodige
maatregelen zou nemen. (Tegenover een man
als Winkelman vond mr, Muller dit zeer aan
matigend en van een wijsgeer als W. zeker
niet, zooals het behoort.)
Al zijn geschriften en de redevoeringen, die
hij voor de radio heeft gehouden, waren door
drenkt van N S.B.-klanken, zeide de presi
dent. maar hardnekkig en soms spitsvondig,
hield beschuldigde vol. dat hij zich politiek
nooit met het nationaal-socialisme ingelaten
had en als eenige doel het welzijn van Neder
land hem voor oogen zweefde.
De raadsman, mr. Hoog, begon met te wij
zen op een zwak punt in de dagvaarding en
op het feit, dat een gedeelte van het bewijs
materiaal lichtvaardig bijeengebracht was,
hetgeen door mr. Muller trouwens beaamd
werd.
Hij betoogde voorts, dat men op een man
van het geestelijk kaliber van ir. W. niet zoo
maar het etiket „nationaal-socialist" kon plak
ken. W. was een geleerde, die sterk onder in
vloed van Kant en Hegel stond en daarom
nogal Duitsch georiënteerd was. Een feitelijke
onvaderlandslievende houding kan men hem
niet ten laste leggen.
Uitspraak over 14 dagen.
Ontvluchte S.S.-uian
pleegde inbraak
In den nacht van 13 op 1.4 Januari werd
te 's-Gavenhage ingebroken in het perceel
Nassau Dillenburgstvaat waar gevestigd is
districtsbureau Den Haag van het Centraal
Bureau Verzorging' Oorlogsslachtoffers. De
brandkast werd aan de achterzijde open
gescheurd en een bedrag van f 14693 ont
vreemd.
De recherche kwam ter oore dat een
loodgieter uit de Potgieterstraat, den laat-
sten tijd veel geld uitgaf. Dit was aanlei
ding om 's mans gangen na te gaan. De
loodgieter werd aangehouden. Bij fouillee-
ing werd f 1000 op hem gevonden. Bij huis
zoeking vond men nog een pakket bank
biljetten in.de dakgoot.
Na een langdurig verhoor bekende de
loodgieter dat hij kennis had gemaakt met
een hem onbekenden man, die de bedoe
ling had een inbraak te plegen in genoemd
bureau. Hij had f 1500 „zwijg-geld" ont
vangen. In de loodgieterswex-kplaats werd
dit geld gevonden. -Desondanks ontkende
de loodgieter iets met de inbraak uitstaan
de te hebben. Het gelukte de recherche
evenwel den onbekende op het spoor te ko
men. Het was een SS-man, J. W. J. van der
V.. 23 jaar, onder een valsehen naam wo
nende in de Amthonie Heinsiusstraat te
Den Haag. Hij had in Rusland en Polen
gevochten en was in Mei 1945 uit-het kamp
te Vught ontvlucht. Hij bekende met den
loodgieter de inbraak te hebben gepleegd.
Een groot gedeelte van het geld, alsmede
eenige van dit geld gekochte goederen
konden worden inbeslaggenomen.
Ledenconcert der H.O.V.
Dinsdag 4 Februari zal met de H.O.V. op-
tredën de jonge Fransche violiste Janine
Andrade, die reeds verschillende malen in
Nederland optrad en daarbij veel succes
oogstte. Op dit vijfde Ledenconceit van de
serie A zal zij een tweetal werken ten ge-
hoore brengen en wel in de eerste plaats
Bach's vioolconcert in E gr. terts, dat vooraf
gegaan zal .worden door de 2e Suite in b kl.
terts van dénzelfden componist. Marius Ruy-
sink zal hierin de fluitsolo vertolken.
Na de pauze volgt een eerste uitvoering te
Haarlem van een „Petile Symphonie" voor 1
fluit. 2 hobo's, 2 c-larinetten, 2 hoorns en 2
fagotten van Ch. Gounod, waarna Janine
Andrade zal optreden met Introduction et
Rondo capriccioso van Saint-Saëns. Tot slot
brengt het orkest dat wederom o.l.v. Kees
Hartvelt staat, Bizet's L'Arlésienne Suite No.
1 ten gehoore.
Een clandestiene slachterij
ontdekt
Een langdurig posten in vorst en sneeuw
werd met succes bekroond, toen recher
cheurs van de Economische recherche een
inval deden in een perceel in de President
Krugerstraat te IJmuiden en daar beland
den in een ware slachtplaats, zij het dan
een, waar men het met de hygiëne niet te
nauw nam.
Zoo werden schapenbouten aangetroffen
in een schuur in de onmiddellijke nabijheid
van een open latrine, terwijl de kippen er
tevens nachtverblijf hielden.
De bewoner van het perceel zag kans
om tijdig de beenen te nemen, doch kon
den volgenden dag worden gearresteerd.
r
Voortaan twaalf luiers
voor aanstaande moeders
Het Centraal Distributiekantoor deelt, mede
dat het wederom mogelijk is gebleken het
aantal luiei-s, dat aan aanstaande moeders ter
beschikking gesteld kan worden, te verhoogen
en te brengen op 12 stuks. Derhalve zullen de
distributiediensten met ingang van 1 Februari
de bonnen „Eén rantoen artikel J" voor
negen luiers niet meer uitreiken. In de plaats
hiervan zullen van genoemden datum af twee
bonnen „zes luiers" worden verstrekt. Pun
ten van de textielkaart behoeven ook hierbij
niet te worden afgegeven.
De van 22 December tot 1 Februari uitge
reikte bonnen „Eén rantsoen artikel J" blij
ven tot nader aankondiging geldig voor negen
luiens.
"N
Voor de vogels in de vrije natuur zijn
deze koude dagen een ware ramp, dub
bel moeilijknu de dikke laag sneeuw
den natuurlijken voedselbodem van de
vogels bedekt. In dubbele mate zijn de
vogels thans op de hulp van de men-
schen aangewezen. Veeg op enkele be
schutte plaatsen de sneeuw flink weg en
geef daar zoat stukjes brood en kaas-
restjes. Zorg, dat de rumoerige meeuwen
niet alles kunnen opeten. Verstrek de
vogels ook een klein bakje met wat
lauw water (drinkwater). Zorg, dat ze
daarin niet gaan baden, zij zouden dan
doodvriezen. Sneeuw oppikken is niet
goed voor hen. Uw kleine zorgen kun
nen hun leven redden. Door vroolijk
vertier, door hun zang en spoedig weder
door het vernietigen van schadelijke
insecten zullen zij U beloonen.
Veel belemmeringen
in de aflevering
De vele en uiteenloopende critiek, die
uitgeoefend wordt op de textiel-industrie
is voor de Vereeniging van Tilburgsche fa
brikanten van wollen stoffen aanleiding ge
weest, haar secretaris mr. B. J. M. van
Spaendonck een protest te laten hooren te
gen wat haars inziens een valsche voorstel
ling van zaken is.
Van de 90 in Nederland gevestigde on
dernemingen voor de vervaardiging van
wollen stoffen en wollen dekens zijn er te
Tilburgen de aangrenzende gexneenite
Goirle 49 gevestigd of wel 55%. Deze ge
meenten hebben de beschikking over 70%
der spinspillen, over 60% der wolweefge
touwen en over 61% der arbeiders, die
werkzaam zijn in deze ondernemingen. De
wolindustrieën te Tilburg en Goirle hadden
de laatste periode van vier weken een aan
deel van 68% in de productie.
Na de bevrijding was de positie der wol-
industrie uiterst moeilijk, als gevolg van
de bezettingsjaren. Personeel, energie,
grondstoffen, dit waren problemen waar
voor de wollenstoffenindustrie zich ge
plaatst zag. Het tempo van herstel \vas snel
en nu haalt de wollenstoffenindustrie met
gaat bóven het vooroorlogsche peil. In De
cember 1946 bedroeg het aantal arbeids
krachten in de Nederlandsche wolindustrie
17.719, tegen 19.465 op 10 Mei 1940.
De gx'ondstoffenpositie der wolspinne
rijen mag bevredigend genoemd worden.
De wolindustrie beschikt momenteel over
een voorraad wol, welke overeenkomt met
circa vier maal de hoeveelheid, welke per
maand wordt verwerkt. Hierdoor kon de
bezettingsgraad van de spinnerijen intus-
schen opgevoerd worden tot i50van
dien van 1938-'39.
De voorziening der weverijen met garens
staat er minder gunstig voor, daar men
voor een groot deel aangewezen is op im
port.
De productie der Nederlandsche garens
gaat thans evenwel ver uit boven die van
1933-'39 en daardoor was het mogelijk
ondanks het tekort aan importgaren, den
bezettingsgraad der wolweverijen, welke
op 1 Januari 1946 ca. 60%.bedroeg, op te
voeren tot gemiddeld 108% tegenover
1938-'39.
De vrees dat het grootste deel der pro
ductie bestemd is voor export is onge
grond. Integendeel, volgens de officieele
cijfers is van de totale wollenstoffenpro-
ductie van 1946 slechts 5% voor export
bestemd, van de wollendeken-produotie
2%, van de handbreigarens 2V^%.
Verschillende factoren noemde mr.
Spaendonck welke oorzaak zijn van de
onbevredigende bevoorrading van het pu
bliek: een achterstand van vijf jaren, la
gere kwaliteit der producten en daardoor
mindei-e levensduur, wegvallen van den in
voer zoowel van wollen stoffen als van ge-
confectiormeerde bovenkleeding, de tex-
Een redacteur van een onzer dagbladen,
die onlangs een, overigens zeer belangwek-
kend, artikel schreef over de hervorming
van een kazerne in Mainz tot universiteit
vertelde daarin over een student, met wieri
hij een onderhoud had. Deze zeide, dat de
Mainzer studenten graag uit hun geestelijk
isolement zouden worden verlost en vroeg
of zij niet in correspondentie zouden kun
nen treden met Nederlandex's. Voorts ver
telde hij, dat zij op 5 December een Sint-
Nicolaasfeest gevierd hadden in de Aul3)
het zooaLs in Nederland. Zijn moeder was
namelijk Nederlandsche, zoo verduidelijkte
hij én hij had voor die gelegenheid „Zie I
de maan schijnt door dë boomen" in het
Duitsch vertaald.
Deze jongen was Europeaan, zoo verze
kerde de redacteur.
Wij zijn bang van niet. „Sïeh der Mond
scheint durch die Baume", klinkt niet erg
overtuigend voor een specifiek Europee-
scbe gezindheid. „Makkers staakt uw wild
geraas" oftewel „Kameraden stellt Ihr1
wildes Getöse ein", misschien iets meer.
Mogelijk gaat men straks in Mainz cricket
spelen om de Engelschen te behagen. Of
knoflook eten om de Franschen te plezie.
ren. Of achter iederen zin „Awel zunneN
zeggen omdat.de Belgen dat zoo mooi vin
den. Het hangt er waai'schijnlijk alleen
maar van af, waar de bezoekende journa
list vandaan komt.
Het riekt een beetje naar het „planmas-
sige beliebt mach en", waarin de Duitschers
van oudsher ware meesters zijn geweèst.
Hadden de studenten den avond van den
vijfden December maar gebruikt om'wat
van Heine te lezen of van Stefan Zweig.
Hadden zij maar gedebatteerd over de
mocratie.
Of over Christendom gesproken.
Of getracht de feilen van het nationaal,
socialisme te vinden.
Of een stillen orómegang gehouden voor
diegenen, die stierven in de concentratie-
kampen.
Als zij een van deze dingen hadden ge-
daan, hadden zij de Europe'esche zaak be
ter gediend, dan door het zielige nadoen
van een volksfeest van een natie, die zij
van zich vervreemd hebben. Een volksfeest
en dat kan iemand hen kwalijk nemen
dat hun volkomen vreemd moet zijn.
Indien zij werkelijk denken, dat het be
langrijkste wat Nederland de wereld te
bieden heeft, het Sinterklaasfeest is, dan
geeft dat blijk van een treurige mentali
teit.
En Duitsche studenten zitten in een uni.
versiteït, die vroeger kazerne was en die
de hervorcning van de Duitsche jeugd van
soldaten «tot intellectueelen had kunnen
symboliseeren en zingen: „Sïeh der Mond..."
Het zou lachwekkend zijn, als het niet
triest was.
W. L. B.
minder arbeiders eeri productie, welke uit- tielbehoeften bij leger, vloot, luchtmacht,
t„ -r>„ politie, alsmede de voorziening der nood-
gebieden.
32. Na enkele uren kwam er een oude,
bouwvallige toren in zicht die scheef en
verzakt tegen een heuvel aanlag. Héél
vroeger misschien had die toren bij een
kasteel behoord, maar daar was nu niets
meer van te zien dan een paar puinhopen.
Ziedaar mijn voorvaderlijk slot!" sprak
Joris Goedbloed toen de auto voor de toren i mij, vrienden en gedenkt„Is dit uw
stil stond en iedereen uitstapte. „Aan- huis meneer vroeg de chauffeur, achter-
schouwt de fraaie welving van gindse Ro- j dochtig. U wilt toch niet bewerendat U
maanse poortZied Hoe schoon gene kan
telen zich tegen het zwerk aftekenen! Hoe
heerlijk is het weer thuis te zijn! De
schone gastvrijheid straalt U tegen! Volgt
in deze steenklomp woont? Enkunnen
we misschien even afrekenenDe rit kost
tot nu toe twintig florijnenDie wil ik
wel graag hebben voor we verder gaan"*
Tollen bij Jutphaas en
Vreeswijk verdwijnen
De veelomstreden tollen bij Jutphaas en
Vreeswijk op den straatweg van Utrecht
naar Vreeswijk zullen opgeheven worden.
De opheffing die, al is de beteekenis van
deze tollen de laatste jaren sterk gedaald,
toch door zeer vele weggebruikers met
vreugde zal worden begroet, zal Zaterdag
morgen om half elf geschieden.
Schaatsenrijden
Jaap Havekotte kampioen
De beste westelijke rijders hebben te Anna
Paulowna om het kortebaan kampioenschap van
Noordholland gestreden.
De uitslag luidt: 1. J. Havekotte (Amsterdam):
2. J. de Rooyen (Badhoevedoi-p)3. C. A. Bossen
(Amsterdam); 4. J. A. de Roos (Amsterdam); 5.
C. Boot (Schagerbrug).
Sport in het kort
DISTRICTS WED STRIJDEN VERVALLEN.
Het bestuur van den Nederlandschen Hoekey-
bond heeft in verband met den grootèn program
ma-achterstand besloten, de aangekondigde
districtswedstrijden te laten vervallen. Op, 23
Februari zal echtex- een hockeydag voor districts
elftallen worden gehouden.
DAMESZWEMPLOEG NAAR AMERIKA. - Be
sprekingen worden gevoerd, om een Nederland
sche dameszwemploeg in Augustus in de stad
Holland (staat Michigan) te laten uitkomen.
Olympische Spelen
Voetbalploeg naar Londen
De mogelijkheid is groot, dat het Nederlandseh
elftal hei volgend jaar zal deelnemen aan het
Olympisch voetbaltournooi te Londen. De moei-
lijkheid van een eventueele uitzending is gelegen
in het feit. of de loondei-vingskwestie voor dien
tijd op bevx-edigende wijze zal worden opgelost,
De speciale amateurcommissie van het interna
tionaal Olympisch Comité zal de op dit punt
geldende bepalingen moderniseeren, waardoor
ook een Nederlandseh elftal in de gelegenheid
zal worden gesteld voor het Olympisch toumooi
in te schrijven, een mogelijkheid, welke in 1936
te Berlijn niet aanwezig was. aangezien men
toen, in verband met de loondervïngskwestie
enkele spelers had moeten thuislaten, weshalve
men liever van deelneming afzag.
Sport in Engeland
Leicester en Brentfoi-d ontmoetten elkaar ten
tweeden male in de vierde ronde voor den En
gelschen beker. De wedstrijd eindigde na ver
lenging andermaaal in een gelijk spel (0—0) Een
derde wedstrijd is noodzakelijk.
TWEE TRANSFERS VAN 10.000 POND ELK.
Sunderland heeft een achterspeler van de der
deklasser Crystal Palace, Arthur Hudgell
genaamd, voor 10.000 pond gekocht, en Black
burn Rovers den middenvoor van de Sohotsche
club, Hibernians, John Weir voor eenzelfde
bedrag. De nieuwe aanwinsten komen Zaterdag
tegen elkaar uit in den league-wedstrijd Black
burn Rovers—Sunderland.
BELANGSTELLING VOOR CRICKET.
Op de jaarvergadering van Yorkshire te Leeds
zijn Sellers en Sir Stanley Jackson respectieve
lijk als aanvoerder en voorzitter herkozen. Sir
Stanley, voormalig testcaptain tegen Australië,
merkt op dat de resultaten van het vorige sei
zoen ten overvloede hadden aangetoond, dat het
bowlen in Engeland achteruit was gegaan, om
dat er te veel x-uns gescoord waren en'dit niet
het gevolg was van een grooter vaardigheid der
batsmen. Hij zei voorts, dat de belaxigstelling
voor cricket onafgebroken steeg.
Francis Biddle, vroeger Procureur-Generaal
van Amerika en Amerikaansch lid van het
Internationaal Tribunaal te Neurenberg voor de
berechting van ooi-logsmisdaden, werd Woensdag
door President Truman benoemd als Amerika's
vertegenwoordiger bij den Economischen en
Socialen Raad. Deze benoeming, welke ter goed
keuring is ingediend bij den Senaat, voorziet in
de vacature welke is ontstaan door het aftreden
in de afgeloopen maand van John G. Winant.
De commissie voor Buïtenlandsche Zaken
van 't Amerikaansche Huis van Afgevaardigden
heeft gepleit voor samenwerking bij het opstel
len van een buitenlandsche tweepartijenpolitiek,
gebaseerd op een politieke overeenkomst tus
schen de republikeinen en democx-aten, de twee
voornaamste partijen van de V. S.
De commissie heeft het Huis verzocht om goed
keuring voor het instellen van een onderzoek
naar de werkwijze, organisatie en politiek van
het ministerie van Buitenlandsche Zaken en
heeft er bij generaal Marshall, den nieuwen
Amerikaanschen minister van Buitenlandsche
Zaken, op aangedrongen zijn medewerking te
verleenen,
Volgens het Belgische nationaal bureau voor
de statistiek zijn bijna 7000 Belgische grensarbei
ders in Nederland werkzaam, van wie 25 procent
in de textielnijverheid. Ongeveer 18 procent van.
deze Belgische ax-beiders wei'kt in Zeeland.
De Turksehe minister van Binnenlandsche
Zaken. Sukru Soknxen Suer, heeft de Nationale
Vergadering medegedeeld, dat uit te Islanboel
in beslag genomen documenten en geheime brie
ven blijkt, dat een ondergrondsche organisatie
de omverwerping van de regeering en het on
dermijnen van de veiligheid des lands voorbe
reidde. Deze verklaring van Suer is gedaan,
nada: een uitgebreid onderzoek Is ingesteld naar
vermeende revolutionnaire communistische
activiteiten in Turkije.
Henri Hauck, Fransch rapporteur van de
sociale commissie der UNO, onderbrak de debat
ten in de commissie met den uitroep „ik neem
mijn ontslag" waarop hij onder stomme verba
zing van de afgevaardigden de zaal verliet. Na
veertien vergaderingen heeft de commissie prac-
tisch niets bereikt. Volgens rooster moet haar
werk ongeveer Zaterdag voltooid zijn, hergeen
wil zeggen, dat het rapport van Hauck uiterlijk
heden gereed moet liggen Hauck verklaarde,
dat een rapporteur onmogelijk een rapport kan
samenstellen, wanneer er niets te rapporteeren
valt en de commissie voortdurend haar besluiten
opschort
