Een 35-jarig V.S.V. viert feest
De economische voorlichting is Statlon;imP°rt
gereorganiseerd
Haarlemsch archief organiseert tentoonstellingen
Besprekingen over Joodsche immigratie
in Suriname
Brabants electrische centrale herrijst
Nacht-Express
Vmfa H Februari 1947
IJMUIDER COURANT
Het Patronaatsgebouw herbergde een
blij-gestemde l'.S. V.-familie
,v heeft getoond dat 2e naast voei-
teflen ook feest kan vieren en dejyele leden
«irferavond het Patronaatsgebouw vul-
hbbben als een hechte V.S.V.-familie
SSif programma naar waarde ge-
C°ne''voorotter van de jarige vereeniging
ij J van Leusen, opende den avond
een'geestige en geestdriftige speech.
Set d êd hem plfaier in deze feestelijke
22- te zijn Hij zag dezen avond niet al-
f n als de viering van het 35-jarig jubi-
Sm, maar ook als een samenzijn van de
Sv VS V-familie voor het eerst na den
„IV',Het gaat goed, V.S.V.", heeft hij
afgezegd op het K.F.C.-terrem, toen V.
BV een wedstrijd, die slecht was begon-
'tol een goed einde bracht. Ook nu zegt
Tj&Tjlet gaat goed, V.S.V.". Niet zoo-
ir omdat we verwachten, binnenkort de
Sipioensvlag te kunnen hijschen, maar
idat VS.V. een goede plaats inneemt;
fS alleen op het veld, maar ook bij de
Sre verenigingen staat V.S.V. goed
aangeschreven. Maar we moeten ons niet
f-prheelden, dat we er zijn. Wat enthou-
jacme en geestdrift betreft, mankeert- er
ïoè wel wat aan. Dat blijkt uit de slechte
opkomst bij de training.
Vilf en dertig jaar is een heele tijd. Spe
ws die thans onze club groot maken, had-
V,'toen het levenslicht nog niet gezien en
Ah de Vries en Gerrit van der Lugt lagen
in de wieg, zonder te weten dat ze
«wden uitgroeien tot bekende figuren op
het voetbalveld. „Het gaat goed, V.S.V.",
ook wat betreft de belofte voor de toe
komst En al is er niet altijd een goede
-toon we nieenen het goed met elkaar.
De bezoekers werden daarna onthaald
een mooi programma. Frans Vilé trad
als zanger en conférencier voor het voet
licht en vertelde daarbij natuurlijk de
nieuwste grappen. Heel goed was het Mar-
ioco Trio, dat. Spaansche en Argentijnsche
'liederen zong, de Bario's, „phenomenale
clowns" waren inderdaad grappig om te
zien en om te hooren en ten slotte kwam
op
een oude bekende, Albert de Booy, die een
veelzijdig repertoire bracht.
Na afloop van het feest in het Patro
naatsgebouw werd er nog gedanst in Flora.
Een feestnummer van het clubblad
De jnbileerende vereeniging gaf een zeer
verzorgd feestnummer van het cluborgaan
uit, dat geheel in het teeken van haar feest
staat. Voorzitter A. J. van Leusen verzorg
de het hoofdartikel, waarin hij spreekt, van
„de gelegenheid, die wordt aangegrepen
om te getuigen van onze liefde voor onze
«feestvierende vereeniging".
De schrijver noemt een voetbalvereeni-
ging een wonderlijke gemeenschap, omdat
menschen met groote verschillen in levens
opvatting bijeen komen. Hij wijst op het
[ezamenlijk overwinnen van diverse moei
lijkheden en spreekt dan van een sterke
gemeenschap.
De heer Van Leusen eindigt zijn artikel
als volgt: „Menschen, die samen kunnen
verliezen en die samen kunnen winnen
vormen een gemeenschap, die niet meer
verbroken kan worden.
Als alle menschen leeren om samen te
verliezen en samen te overwinnen, als alle
menschen leeren om samen vol te houden,
als zij zich daarbij bewust worden van den
hechten band, die hen onderling bindt, dan
zal de kille wereld er wat behagelijkev gaan
uitzien. Zooals thans reeds in de verwarde
en ontredderde wereld de gedachte aan ons
sterke en gezonde V.S.V. een zonnestraal
door de wolleen beteekent, of, als ge een
vergelijking wilt, die beter past bij de ver
kleumde vingers, waarmee ik deze regels
tik, de gedachte aan V.S.V., de gezonde ge
meenschap in een zieke wereld, is als eei
kacheltje met kolen in den barren winter".
per schaats Stavoren-
Enkhuizen
Donderdagmorgen hebben de eerste schaat
senrijders (zes bewoners van Laaxum) den
locht Stavoren—Enkhuizen over het IJssel-
meer volbracht.
De tocht werd in minder dan twee uur
volbracht. De rijders vertelden, dat het ijs
door de vele wakken zeer gevaarlijk is, zoo
dat hun tocht geen navolging verdient.
Van huurder en verhuurder
Naar aanleiding van een bericht in ons
blad van 5 dezer verzoekt de Ned- Bond
van Huis- en Grondeigenaren nog te ver
nielden, dat bij beschikking van den mi
nister van Openbare Werken en Weder
opbouw is bepaald, dat voortaan voor re
kening van huurder zijn de volgende on
derhoudswerken, omvattende:
het witten, sausen, behangen, binnen-
iverfwerk, gebroken ruiten, defecte sloten
en scharnieren, waterleidingen en kranen
(van de stopkraan af), verstopte putten,
gootsteenen en W.C.'s, kapotte schakelaars
en schellen, het aanbrengen en onderhou
den van raamhorren, tochtbanden, zonne
schermen e.d., aanleg en onderhoud van
tuinen, het vegen der schoorsteenen, ge
broken sanitair, benevens die herstellingen,
welke veroorzaakt zijn door nalatigheid
ivan huurder.
Voor rekening van verhuurder komt dus
niet het schoonhouden van putten, regen
bakken en toiletten, zooals in het bericht
was vermeld.
CHARLOTTE KöHLER KOMT.
De Vereeniging van Hoogoven-ambtenaren
„De Gieteling" heeft voor haar leden weer
een bijzonderen avond kunnen vaststellen.
Vrijdag 28 Februari zal onze groote voor
drachtkunstenares Charlotte Kohier in het
Kennemer Theater te Beverwijk haar voor
dracht „Oompjes Droom" houden.
Reeds eerder trad de kunstenares voor „De
Gieteling" op en ze mocht toen een buiten
gewoon succes oogsten.
De uitgestelde voordrachtavond van dr. H-
M. Merkelbach over „De melodie van Mont-
martre" is thans vastgesteld op Donderdag
20 Februari in de zaal van het Veilinggebouw
,.'t Centrum" te Beverwijk.
FEESTAVOND VOOR DE
VSV- AD SPIRANTEN.
Was er deze week een feestavond voor
de leden der Velseroorder Sportvereeniging
ter gelegenheid van haar zevende lustrum,
de adspiranten worden niet vergeten. Voor
hen zal Zaterdag 22 Februari in het ge
bouw „Flora" het Cabaretgezelschap van
Van Meurs uit Haarlem optreden. Er ge
beurt natuurlijk nog veel meer, het geheel
is aangekondigd als een „knal-middag'"
die duurt van 3 tot 7 uur.
VERANDERDE AANVANGSUREN
IN THALIA.
Inplaats van de twee voorstellingen, die
in Thalia eiken avond worden gegeven,
heeft de directie besloten des Maandags,
Dinsdags en Woensdags slechts één voor
stelling te doen plaats hebben, althans
voorloopig. Het begin op deze dagen is be
paald op 8 uur. Vrijdags, Zaterdags en
Zondags blijven de tij dep ongewijzigd.
Zondag 16 Febru'ari is er te 2.30 een jeugd-
matinée.
Zilveren jubileum bij
de Hoogovens
De werkplaats van de Centrael der Ko
ninklijke Nederlandsche Hoogovens en
Staalfabrieken N.V. de IJmuiden was om-
getooverd in een intiem feestlokaal, ter
eere van de huldiging van den heer H. W.
Otte, eerste gasstoker aan de Centrale, die
vijf en twintig jaren geleden zijn eerste
schreden op het hoogoventerrein zette als
employé der onderneming.
Ir. F. W. E. Spies, de bedrijfsdirecteur,
hield namens de directie de jubileumrede.
Aan het slot van zijn toespraak overhan
digde ir. Spies de gebruikelijke enveloppe.
De heer J. H. Kruyer, chef van de Cen
trale, schetste uitvoerig de loopbaan van
den heer Otte en roemde zijn ijver en
werkzaamheid. Hij bood den jubilaris het
Gedenkbord en het Getuigschrift der
Maatschappij aan.
De heer J. van Opzeeland vereerde me
vrouw Otte, na een hartelijke toespraak,
een bouquet bloemen, waarna de heer A.
Kroeze, collega van den jubilaris het po
dium betrad en als tolk van de collegas
him aller gelukwenschen overbracht, wel
ke woorden van een fraaie smeedijzeren
lamp en een teekening in lijst werden ver
gezeld.
De heer Joh. de Rooy droeg een door
hem vervaardigd vers voor.
De heer A. Roggeveen, eerste machinist,
was de volgende spreker. Zijn woorden
wei-den gestaafd door een prachtïgen rook-
stoel, de daarbij behoorende sigaren en
het album met de namen van 'hen, die aan
de geschenken hadden bijgedragen.
De chef-machinist van de Mekog, de
heer A. Hensen die vroeger aan de Cen
trale is werkzaam geweest bood in een
kort, krachtig speechje zijn gelukwenschen
aan, waarna de heer P. Barg kwam feliei-
teere'n namens de naaste bedrijfsburen: de
mannen van de Constructie Werkplaats.
Na de dankwoorden van den heer Otte
bleef men nog geruimen tijd bijeen.
w? De hooge huif van het schemert
De taak van het Centraal Instituut voor Handelsbelangen.
Het .Gemeente-archief van Haarlem
(archivaresse mej. Dr. G. H. Kurtz) zal
ook dit jaar eenige tentoonstellingen orga-
niseeren.
Aanvankelijk is gedacht over een ten
toonstelling van het verzet. Er is evenwel
gebleken dat het moeilijk is daarover vol
doende materiaal te verzamelen dat inte
ressant genoeg is om een afzonderlijke,
expositie aantrekkelijk te maken. Daarom
zal nu een tentoonstelling gehouden wor
den die slaat op de oorlogsjaren in Haar
lem. Deze zal gehouden worden in de
tweede helft van April, in de tentoonstel
lingszaal van het Frans Halsmuseum.
Mej. Kurtz deelde ons mede dat zij al veel
belangwekkend materiaal daarvoor heeft,
foto's, teekeningen, documenten, alsook
voorwerpen. Maar aanvulling is nog wel
gewenscht. Haarlem moet namelijk op
eigen beenen staan, want van het vele ma
teriaal dat het Rijksbureau voor Oorlogs
documentatie te Amsterdam gekregen
heeft, is hetgeen speciaal op Haarlem be
trekking heeft, nog niet uitgezocht. Wie
nog bijzondere dingen voor de Haarlem-
sche tentoonstelling bezit, wordt verzocht
die tijdelijk af te staan. Vooral voorwer
pen zullen welkom zijn.
Het beleg van Haarlem.
Dit jaar (in December) zal het 375 jaar
geleden zijn dat het beleg van Haarlem
begon (het duurde van December 1-572 tot
Juli 1573). Mej. Kurtz overweegt ook
daaraan een tentoonstelling te wijden. Die
zou dan het liefst bij den aanvang van den
winter gehouden moeten worden, want de
historische beteekenis van het beleg zit in
het feit dat de Haarlemmers het sein ge
geven hebben voor het verzet tegen de
Spanjaarden.
Ook over dit beleg zijn vele interessante
dingen in het bezit van het Archief. Dit
is indertijd wel gebleken, toen zij uitslui
tend voor de leden van de vereeniging
„Haerlem" reeds een tentoonstelling orga
niseerde over dit onderwerp. De collectie
teekeningen, die het archief uit dien tijd
Hooit, is vooral zeer belangwekkend.
INog geen openluchttheater
in Groenendaal
Verschillende omstandigheden hebben de
plannen, om in het wandelbosch „Groenen
daal" te Heemstede een openluchttheater te
stichten, getorpedeerd. Het Heemsteedsche
gemeentebestuur maakte bezwaar tegen dé
voorgestelde samenstelling van de Stichting,
die het openluchttheater zou moeten exploi-
teeren: namelijk een groep van neutrale en
een groep van Katholieke tooneelvereenigin-
gen. B. en W. meenen, dat door deze groe
peering de kans op het welslagen van een
openluchttheater waaraan hooge finan-
cieele en andere offers verbonden zijn zeer
gering wordt en dat bovendien het prijsgeven
van het mooiste gedeelte van „Groenendaal"
een bijna onoverkomelijk bezwaar zal blij
ken te zijn.
Ter verduidelijking diene. dat het Gemeente
bestuur van de veronderstelling uitging als
zou de Stichting zich beperken tot eenige
opvoeringen; het heeft echter in de bedoeling
gelegen in het zomerseizoen een heele reeks
voorstellingen te geven.
De plannen zijn echter nog niet definitief
van de baan: er wordt thans onderzocht, of
een andere opzet zou kunnen slagen.
De Zweed Aake Seyffarth, die vorige week
in Stockholm 't Europeesch kampioenschap
op de schaats won, is thans serieus in trai
ning in Oslo, om daar te trachten het
wereldkampioenschap op zijn naam te
krijgen.
De Economische Voorlichtingsdienst, die
aanvankelijk is ontstaan uit de afdeeling
Handel van het ministerie van Economische
Zaken, is op 1 November 1946 gereorganiseerd
door de oprichting van het Centraal Instituut
voor Handel6voorlichting. „Commentaar", het
orgaan van den Regeeringsvoorlichtingsdienst
vertelt over deze organisatie het volgende:
De behoefte van het bedrijfsleven aan voor
lichting omtrent de buitenlandsche afzet
markten is thans grooter dan vóór den oor
log. De inlichtingen zijn bovendien minder
gemakkelijk te krijgen en aan grootere ver
anderingen onderhevig. Ondanks de beperkte
leveringsmogelijkheden is de behoefte aan
oriëntatie bij het bedrijfsleven met het oog
op de toekomst niet gering. Weliswaar zijn
na de bevrijding de posten van den Buiten-
landschen Dienst met economisch en com
mercieel geschoolde krachten uitgebreid, en
hervatten de E.V.D. en diverse van overheids
wege gesubsidieerde instellingen hun taak op
het gebied van de voorlichting van het be
drijfsleven, maar de overtuiging bleef bestaan,
-dat verdere maatregelen noodig waren. In
zonderheid werd uitgegaan van de gedachte,
dat een intensiveering van de handelsvoor-
lichting minder goed binnen de ambtelijke
organisatie tot haar recht zou kunnen komen.
Dit sloot aan bij een wensch, die het bedrijfs
leven reeds eerder geuit had. Het groote be
lang van de toekomstige ontwikkeling van
den export voor de welvaart van ons land
was oorzaak, dat de reorganisatie van de
handelsvoorlichting vorig jaar. met kracht
aan de orde werd gesteld. Op initiatief van
de heeren A. D. Bestebreurtje (Ned. Kamer
van Koophandel te New York), mr. D A.
Delprat (idem te Amsterdam), mr. K. P. van
der Mandele (idem te Rotterdam) en dr. T.
P. van der Kooy werd de stichting Centraal
Instituut voor de Handelsvoorlichting opge
richt. Zij kreeg een kantoor te Den Haag,
Bezuidenhoutscheweg 64. Tot directeur werd
de heer H. Wallach benoemd, Behalve de
initiatiefnemers traden tot het algemeen be
stuur toe de heeren prof. Boekrhan (Neder
land-Overzee instituut), mr. dr. L. N. Deckers
(A.N.V.V.), prof. dr. H. J Gelissen (Ned. K.
v. K. voor Duitschland). mr Jongejans, mr.
J. Milius (Kon Ned. Jaarbeurs), mr. Van
Spaendonck (K. v. K. voor Noord-Brabant),
Vente, ir. Visscher (Directoraat-generaal voor
buitenlandsche agrarische betrekkingen).
Weiter, drs. Wanslnk en prof. Wisseling. Be
halve de heeren Van der Kooy en Visscher,
die men als vertegenwoordigers van de over.
heid in het bestuur kan beschouwen, zijn al
deze bestuurders vooraanstaande figuren uit
het bedrijfsleven-
Taak van hét instituut.
Het Centraal Instituut stelt zich allereerst
voor, van den E.V.D. de werkzaamheden over
te nemen op het gebied der handelsbemidde
ling, dus het in verbinding brengen van
Nederlandsche en buitenlandsche firma'i
Voorts zal het/inlichtingen verstrekken over
afzetmogelijkheden van Nederlandsche pro
ducten in het buitenland, voorzoover Neder-'
landsche exporteurs daaraan behoefte heb
ben. Men gaat er van uit. dat. thans het ont
sluiten en behouden van buitenlandsche af
zetgebieden zonder gefundeerde kennis van
de buitenlandsche markt niet mogelijk is.
Wel hebben vele bedrijven de beschikking
over eigen medewerkers en relaties voor dit
werk, maar zeer vele bedrijven, wier mede
werking aan den export niet kan worden ge
mist, kunnen zich niet of onvoldoende met
eigen krachten helpen. Deze bedrijven wil het
instituut desgewenscht behulpzaam zijn.
Het instituut stelt zich voor, in daarvoor
in aanmerking komende landen ten behoeVe
van geïnteresseerde Nederlandsche bedrijven
explorateurs uit te zenden, die daar onder
zoekingen instellen naar de afzetmogelijk
heden van Nederlandsche producten. Op den
duur wil men komen tot een net van corres
pondenten over alle voor den Nederlandschen
handel belangrijke landen.
Voorts wil het instituut aandacht besteden
aan de mogelijkheden tot bevordering van de
propaganda voor Nederlandsche producten in
het buitenland.
Tenslotte wil het instituut bepaalde Neder
landsche bedrijven, die bij de doorvoering
van hun exportplannen op moeilijkheden
stuiten, met raad en daad terzijde staan.
Vier afdeelingen.
Om zijn doel te bereiken, is het instituut in
vier afdeelingen gesplitst, nl.: a. markt
onderzoek; b. handelsvoorlichting en infor
maties; c. jaarbeurswezen en propaganda; d.
publiciteit. Het zwaartepunt der werkzaam
heden zal uiteraard bij de eerste twee afdee
lingen liggen. Bij afdeeling a wordt het markt
onderzoek niet gesplitst naar de diverse lan
den. doch naar artikelen. Een aantal artikel-
specialisten is aangesteld, die met de bedrij
ven contact zullen houden. Ook de reecis
genoemde explorateurs, die een soort „vlie
gende colonne" vormen, vallen onder deze
afdeeling.
Wat afdeeling b. betreft, men neemt van
den E.V.D, al het documentatiemateriaal over,
dus een schat van gegevens. Maar het insti
tuut wil over de aanwezige adressen meer
gegevens verzamelen.
Hoewel onze uitvoer zich in stijgende lijn
beweegt, is verdere stimuleering ervan drin
gend noodzakelijk. De E.V.D. werkte vooral
reactief, dat wil zeggen verstrekt de gegevens
op verzoek. Het instituut wil ook actief wer
ken door het bedrijfsleven nieuwe wegen te
wijzen.
Zoo gaat een belangrijk deel van de econo
mische voorlichting uit ambtelijke in particu
liere handen over. Hel doel van het instituut
is, de belangen van het bedrijfsleven bij de
Overheid te behartigen en niet omtfekeerd
Financieel wordt deze particuliere stichting
door de Overheid te paard geholpen. Maar
het is de bedoeling, dat het instituut voor het
bedrijfsleven zoo belangrijk wordt, dat het
daardoor over voldoende inkomsten gaat be
schikken. Bijzondere kosten, welke het in
stituut ten behoeve van zijn cliënten maakt,
zullen aan die cliënten in ï-ekening worden
gebracht.
Deze reorganisatie heeft niet tot gevolg,
dat de E.V.D. verdwijnt. De E.V.D. zal in de
gelegenheid worden gesteld, zich In het bij
zonder te wijden aan de voorlichting van
overheidsinstellingen en van het bedrijfs
leven nopens de economische ontwikkeling in
het buitenland. Ook de voorlichting van het
buitenland over de economische situatie hier
te lande zal, in samenwerking met het. mini
sterie van Buitenlandsche Zaken, de bijzon
dere aandacht van den E.V.D. hebben.
hooge huif van het schemerige sta
tion loopt vol met geluiden, als ineens drie
treinen tegelijk aankomen. Twee diesels,
die hun menschenlast haastig spuien en
dan al weer aanzoemen voor de rit-terug
en een Jumbo-bespannen wagenstoet, aan
alle kanten vreemde woorden dragend als
„Wagons-Lits" en „Non-FumeUrs".
Vreemd-majesteitelijk staat de lange
slang van wagens in de bescherming van
de kap geschoven en de waterpomp van de
Jumbo zwoegt versche vloeistof in den
groenen ketel, terwijl huiverende menschen
deuren openzwaaien en met een buiten-
landsch-blasé gezicht de Hollandsche kou
intreden. Zoo gaat dat dan; een kruier met
een tik aan de pet en een dame in bontjas
die hooghartig kijkt, een kind op va
ders arm en een bijna leege wagon met
romantisch-roode lampekapjes voor de
ramen. Tenslotte niets meer dan een aantal
zich vergapende „overstappers", kijkend
naar het vreemde gevaarte, dat zoojuist uit
het verre buitenland onder de kap van hun
station is geschoven, fantaseerend over de
ijsbloemen op de ramen, die er misschien
al van Bazel af op zijn gevroren. Voelend
ook naar het retourtje, veilig in een vest
zakje: Derde klas Uitgeest.
Die heerlijk-aantrekkelijke sfeer van
watten stoomwolken, stijgend tegen het
dak van het groote station en druk-doende
menschen, zoo uit den vreemde geïmpor
teerd: gelukkig kunnen we er weer meer
malen per dag onze bekomst aan zien.
Maar een klein moment wordt zij bedor
ven door een simpel pakje sigaretten in de
hand van den laatsten reiziger, die het per
ron betreedt: een duur buitenlandsch merk
met een aureool van verdachtheid om het
cellofaan. De kijkende gemeente ziet het
pakje en zij denkt aan deviezen en der-
zelver verleidingen. Dan steunt de bas
van een vertrekkende electrische door de
ruimte. O, ja, overstappen voor Uitgeest.
Het pakje sigaretten groeit vanavond aan
tafel uit tot een completen deviezenzwen-
del. Het vestzakje zou ook zoo graag eens
een retour naar Mühlhausen omsluiten.
J. F.
Arbeider deed een ernstigen val
Het weer was oorzaak, dat A. Peterse,
arbeider van de firma „Bouw en Montage"
te Rotterdam bij het transporteeren van
een hijsch uitgleed en van een hoogte van
ongeveer drie m. viel. Het ongeval ge
schiedde aan de Industriehaven bij de
hijschportaalkraan van Walserij-Oost. Met
schaafwonden en een pijnlijken ,rug werd
Pelerse opgenomen in het Roode Kruis-
Ziekenhuis te Beverwijk.
In New York zetelt de „Freeland League
for Jewish Territorial Colonization". Bij
deze „Freeland League" heeft een groep
vooraanstaande Nederlanders vorig jaar
een voorstel ingediend over immigratie
van Joden in Suriname.
De „Freeland League" heeft een memo
randum naar de Nederlandsche regeering
gezonden, waarin dr plannen in hoofdlij
nen zijn uitgewerkt. Met enkele wijzigin
gen is, thans dit plan naar de Stapten van
Suriname doorgezonden en als deze hun
goedkeuring er aan hechten, zal er een
overeenkomst worden gemaakt, waarna de
immigratie kan beginnen.
Het plan behelst het volgende: er wordt
een aantal Joden (hoeveel zal afhangen
van de economische mogelijkheden) in
Suriname gebracht. De immigranten zullen
als burgers van Suriname in aparte ne
derzettingen worden ondergebracht en
eigen, in Suriname nog niet bestaande in
dustrieën beginnen. Het streven zal zijn
elke concurrentie met de reeds bestaande
industrieën te vermijden en het daarheen
te leiden, dat er een nieuwe economische
werkzaamheid ontstaat, die de internatio
nale positie van het land zal verbeteren.
De kolonisatie zal een georganiseerd en
geleid karakter dragen. De adspirant-im-
migranten zullen onderworpen worden aan
een strenge selectie, waarbij niet alleen
met het physieke weerstandsvermogen re
kening zal worden gehouden, maar ook
met vakbekwaamheid en het moreele peil.
De Duitschers richtten in 1944 bij Geertruidenberg
een geweldige vernieling aan.
De nieuwe Joodsche burgers van Suriname
zullen dezelfde rechten en plichten genie- - -
ten als de inheemsehe bevolking. Zij zullen vergen,
zich blijvend in het land vestigen en niet,
zooals kolonisatoren dat plegen te doen, de
gemaakte winsten in het buitenland ver
bruiken.
Voor de op te richten industrieën zullen
verschillende Joodsche instellingen de noo-
dige gelden beschikbaar stellen. Het is
niet onwaarschijnlijk, dat de UNO bij het
uitvoeren van de plannen een actieve rol
zal spelen.
In aanmerking voor de immigratie ko
men in hoofdzaak Oost-Europeesche Jo
den. Er vertoeven nog een paar honderd
duizend in de vroegere concentratiekam
pen. 90% van de candidaat-immigranten
zijn ambachtslieden.
Het spreekt vanzelf, dat er bij de Joden,
die zich in Suriname zullen nederzetten,
een groot aantal intellectueelen (dokters,
leeraren e.d) zal zijn. Er zullen ambachts
scholen worden gesticht, ziekenhuizen,
kortom, het land zal pr in alle opzichten
wel bij varen.
Het ligt in de bedoeling wanneer de
plannen worden aangenomen, vooraf een
aantal pioniers naar Suriname te zenden,
die daar dan het voorbereidende werk zul
len verrichten.
Uit de puinhoopen, die de Duitschers op
30 October 1944 bij Geertruidenberg ach
terlieten, is thans de groote electrische
centrale van de PN.E.M., de Provinciale
Noord-Brabantsche Electriciteits Maat
schappij N.V. herrezen. De modernste ma
chines wekken thans stroom voor huishou
delijk en industrieel gebruik. Bovendien
bestaan plannen tot het bouwen van een
nieuwe centrale, op twee kilometer afstand
van de oude, die aan de Amer een eigen
haven krijgt en in het begin een vermo
gen van 100.000 tot 150.000 kw zal hebben.
Dit bedrijf, dat als grondlastcentrale wordt
ingericht, zal mettertijd eert vermogen van
300.000 kw kunnen krijgen. Deze nieuwe
centrale wordt, met behoud van de thans
herstelde noodig om aan de in de toe
komst verwachte stijgende vraag naar-
energie voor industrieën en de electrifica-
tieplannen der spoorwegen het hoofd te
kunnen bieden. Wanneer dit bedrijf gereed
zal zijn kan nog niet met zekerheid wor
den gezegd. Het zal ook den bouw van
eenige nieuwe transformatorenstations en
een belangrijke versterking van het distri-
DE KNIKKER IJM 4 WAS IN ENGELAND.
Van een reis naaT Grimsby is hier aange
komen de stoomtrawler Knikker IJM 4. De
trawler had slechts 300 manden visch in de
Engelsche haven gelost, maar toch werd nog
bijna 10.000 besomd
De tegenwoordige 50.000 volt-lijn naar
Breda en Roosendaal zal worden vervan
gen door een 150.000 volt-verbinding en
de door den vijand opgeblazen 50.000-volt
transformatorstations te Breda en Roosen
daal zullen als 150 000 volt stations weer
worden opgebouwd. Van Roosendaal zal
een 50.00 volts-lijn naar Goes worden ge
legd, met een transformatorstation te
Woensdrecht. om zoodoende de koppeling
tusschen het Brabantsche en het Zeeuwsclhe
net tot stand te brengen. De thans over
belaste lijn met 's-Hertogenbosch van
50.000 volt zal worden vervangen door een
150.000 volts lijn, die naar Oss zal worden
doorgetrokken. De 50.000-volt-lijn Hel
mond-Eindhoven zal nog dit jaar door een
ondergrondsche leiding worden vervangen.
De directie van de P N.E.M. schat het tot
standkomen van (fit moderne stroompro-
ductie en -distributieapparaat op „eenige
jaren".
De ravage van 1944 is in tusschen vrijwel
verdwenen. Nieuwe turbo-generatoren uit
Zwitserland gonzen thans in de reusachtige
hallen aan de Donge. Groote medewerking
van de Zwitsersche regeering maakte het
mogelijk twee 40 000 kw turbogeneratoren
op te stellen ter vervanging van de twee
verwoeste 36.000 kw machines. Thans wor
den twee 15.000 en twee 20.000 kw turbo
generatoren opgesteld, waarvan reeds één
in werking is. De moderne machines, die
in Mei of Juni van dit jaar in bedrijf ge
steld zullen kunnen worden, zijn aanzien
lijk economischer dan de oude.
Op het oogenblik wekken centrale één
en twee samen per werkdag ongeveer een
miHioen kilowattuur. Hiervan krijgt Bra
bant zijn deel en ook een gedeelte van het
Zeeuwsche gebied wordt er mee voorzien.
Door koppeling met het Limburgsche net
wordt stroom naar Rotterdam en 's-Gva-
venhage „vervoerd" doch indien Limburg
te kort schiet, kan Brabant bijspringen.
Soms krijgen omgekeerd de Limburgsche
mijnen wel eens energie uit Geertruiden
berg.
De yernielde gebouwen van de centrale
vergden een uitvoerig herstel. Muren en
daken waren door de explosies der spring
ladingen vernield of ontzet. In den nacht
van 29 op 30 October 1944 werden niet
slechts de turbo-generatoren, doch werd
ook een groot gedeelte van den schakelnan-
leg en van het openluchtstation opgebla
zen. Instortende muren vernielden veel
van een schakelpodium en oliebranders en
zetten het verwoestende werk voort. De
Duitschers staken magazijn en garage :n
brand en vernielden met hamers meetin
strumenten, aanv/ijsapparaten, schakelaars
en zelfs het aanwezige sanitair.
De schade in het groote ketelhuis bleek
herstelbaar te zijn, doch in vele opzichten
moest men van den grond af aan opnieuw
beginnen- Eind Augustus 1946 kon voor
het eerst weer stroom geleverd worden,
mede dank zij de snelle levering der Z"'it-
sersche turbines en het harde werk van
het personeel.
Verder kwamen in slechts 28 van de 108
gemeenten, waarin de P.N.E.M. stroom nan
kleinverbruikers levert, de netten onge
deerd uit den strijd. Veel hiervan is reeds
hersteld en veel zal tegelijkertijd verbe
terd en gemoderniseerd worden.
Nog steeds geen veldsport
Eensgezind maken de voetbalbond korfbal-
bond en hockeybond bekend dat voor het
a.s. week-end alle wedstrijden zijn afgelast.
Het voetbalprogramma wordt weer een week
verschoven.
Agenda voor Velsen
en IJmuiden
VRIJDAG 14 FEBRUARI.
Thalia, 7 en 9.15 uur: Het mysterie van
Priory Castle.
Rex, 8 uur: Tamara.
De Pont, 8 uur: De moordenaar kreeg
's avonds angst.
FEUILLETON
Roman door Winston Graham
Vertaaid door Alice van Iterson
51)
Dwight.neem nou bijvoorbeeld
Dwight. Hij was een rasechte Engelsch-
man en kolonist, maar vanwege een of
andere duistere kwestie moest hij weg uit
Sandhurst en kwam toen vanzelf in den
vorigen oorlog terecht. Hij bracht het,
in tegenstellingen met anderen, die sneller
carrière maakten, maar tot majoor. Maar
wat komt dat er op aan? Hij was een voor
treffelijk agent van den Intelligence Ser
vice en een kameraad, waarop men zich
altijd verlaten kon. Hij ging naar Italië
om zijn longen wat te ontzien. Voordat hij
bij den Service kwam, deed hij allerhande
armoedige karweitjes.
De regen kletterde tegen de ruiten.
Andrews nam een slok brandewijn en
reikte mij toen de flesch. Op dat oogen
blik was hij tot mijn schrik heelemaal
buiten zichzelf, niet meer zeker van zich
zelf en wist blijkbaar ook niet, wat er
verder moest gebeuren. De brandewijn-
flesch vvas maar licht. Na eenig aarzelen
besloot ik er niet uit te drinken, maar het
weinigje, dat er nog in was, te sparen voor
Jane.
Er waren menschen, die hem niet
mochten, ging Andrews verder. In het
begin ging het mij net zoo. Ik dacht, dat
hij een snob was. Maar naderhand heb ik
hem leeren waardeeren. Hij was totaal
anders dan ik. Hij had er een hekel aan,
zijn handen vuil te maken. Bespottelijk
gek op paarden, ofschoon hij er sinds zijn
tijd in Sandhurst nooit meer een bezeten
had. Ik geloof niet, dat hij dit werk op
zich nam, omdat het hem zoo buitenge
woon beviel, maar meer omdat hij daar
door in staat was bijna zoo te leven, als
hij het graag wilde. Zoo'n beetje als een
Hongaar met wat geld om handen. Een
huis in Rome. Behoorlijk te eten, te drin
ken en te rooken. Het heeft geen zin,
hem te verdenken van vuil werk. Hij was
een geboren gentleman. Het ging best.
O, nu
Er heerschte weer zwijgen.
We zitten leelijk in de klem, begon
Andrews. Ik kom er wel tusschenuit.
Maar over jullie twee heb ik zorg. Dat
Duitsche mormel daar zal zich iedere klei
nigheid van jullie herinneren
Eindelijk was het Jane gelukt, den
praatzieken kerel kwijt te raken. Blijkbaar
was zijn voorraad raadgevingen nooit uit
geput. Ik liep haai' door de gang tege
moet.
Drink eens wat, zei ik.
Zij gehoorzaamde. Wat is er aan de
hand? Waarom zijn zij niet...,.
Dwight is gestorven.
Oh.
Drink alles uit, zei ik, het is toch
maar weinig.
Zij trok een leelijk gezicht en rilde toen
zij het sterke goed naar binnen goot.
Och, Robert, wat een tragische toe
stand.
Ja, het is vreeselijk.
De dame, die ik reeds eerder had ge
zien, kwam weer uit haar coupé en keek
ons in het voorbijgaan misprijzend aan.
Waarschijnlijk was zij van oordeel, dat
wij niet het recht hadden, in den corridor
van een eerste klas wagon rond te han
gen, waar zij inderdaad gelijk in had.
Jane gaf mij de flesch terug. Ik kan
er geen slok meer van naar binnen krij
gen, Robert. Wat nu?
Ik dronk de rest van de flesch leeg.
Andrews heeft er nog niets over ge
zegd. Ik weet alleen, dat we bij het vol
gend station zullen uitstappen. Het had
geen enkelen zin haar te vertellen, dat
Andrews op dit oogenblik volkomen rade
loos was. Zij zou het ternauwernood ge
loofd hebben, want zij was er van over
tuigd, dat Andrews altijd en overal raad
op wist.
Arme Dwight! Ik kan het haast niet
begrijpen. Het is
Ik had nooit moeten toestaan, dat je
meeging op deze reis, Jane, zei ik. Het
was ongelooflijk egoïstisch van my. Maar
ik kon eenvoudig geen afstand van je
doen.
Je zou me toch nooit hebben kunnen
tegenhouden. We zitten in hetzelfde
schuitje en ik ben niet bang voor de con
sequenties.
Zij leunde tegen mij aan.
Zonder jouw steun zou ik er niet
doorheen gekomen zijn, zei ik. Het ging
mij nu precies als Andrews: ik moest
eenvoudig tegen iemand praten. Ik zou
het niet allemaal hebben kunnen verdra
gen. Dien avond, toen ik je voor de eerste
maal kwam bezoeken, is het al begonnen,
lederen keer, dat we elkaar sedertdien
ontmoet hebben, putte ik daar nieuwen
moed en kracht uit. Nu lijkt het er op,
alsof onze plannen zelfs volkomen mis
lukken zullen. Als dat het geval is, dan
wil ik graag, dat je weet, hoeveel je voor
my beteekent. Het is niet een voorbij
gaande verliefdheid. Ik zou altijd bij je
willen zijn.
Je weet. wat mijn gevoelens voor jou
zijn, zei Jane.
Het werd mij duidelijk, hoe weinig
reëel het eigenlijk was geweest toen ik
nog niet zoo lang geleden Dwight benijd
had. Iedere vezel in mij wilde leven,
leven, als nooit tevoren. Voordat ik Jane
ontmoet had, was myn leven maar iets
halfs geweest.
Zij scheen mijn gedachtengang te vol
gen. Ik geloof, dat wij er nog heel
huids van af komen, zei ze, daar heb ik een
voorgevoel van.
Spreek daar niet over, zei ik.
Wij luisterden naar het geratel van den
trein. Een vermoeden iets dergelijks als
mij overvallen was toen wij den St.-Gott-
hardtunnel waren ingereden dat het
beslissende uur naderkwam, besloop my
ook nu weer. Twee coupés verder leunde
de zware gestalte van Andrews roerloos
tegen de deur. O, dat afschuwelijke wach
ten
De hemel werd langzamerhand lichter;
weldra zou de maan opkomen. De vrouw
kwam weer te voorschijn en staarde ons
door het halve duister aan. Ik vroeg my
af, hoe het met de vier gevangenen zou
gaan. Het zou voor hen wel geen aange
name reis zijn, om zoo geboeid en gekne
veld te moeten kijken naar het groteske
schudden van een doodeGelukkig
was er maar één, die het schot van den
secretaris had gehoord.
Jane bewoog zich in mijn annen. Ik
wou, dat het volgende station nu maar
gauw kwam. Geef me alsjeblieft een si
garet.
Nu niet, weerde ik af. Zoo dadelijk
komt het station. Je merkt....
Ja, men kon het aantrekken van de rem
men al hooren. Ook deze wachttijd was
dus weer voorbij. Ik zag, hoe Andrews
snel den coupé binnenging en terugkeerde
met Dwight's rugzak. Hij schoof een wig
onder de deur.
Het station was iets grooter dan het
voorgaande. In deze omgeving waren ook
meer huizen. In de langzaam wegtrekken
de duisternis kon ik een seinhuisje zien
I en op zijsporen een aantal electrische loco-1
motieven. Nu kwamen er veel lichten.
Andrews kwam naar ons toe, toen de
trein stilstond.
Nog niet, zei hij, kom hier binnen.
Wij volgden hem in den leegen coupé,
die door den Zwitser onvrijwillig was ver
laten. Hij sloot de; deur. Besluiteloos ble
ven wij staan.
Wij wachtten. Men kon hooren, hoe er
een paar menschen uitstapten en anderen
Instapten.
Gaat zitten, ze! Andrews.
Nu begon ik te spreken. Ik geloof,
dat u de zaak nu een beetje gaat over
drijven, is het niet?
We stappen hier nog heelemaal niet
uit.
Wat?
Ik ben tot een andere conclusie ge
komen, zei Andrews. Ik heb de situatie
nog eens goed bekeken. Over twintig mi
nuten zijn wij in Luzern.
Jane keek mij aan. Toen staarde zij
ongeloovig naar Andrews, alsof zij er zich
van wilde vergewissen, dat zij goed had
gehoord. Wij beiden waren toch overtuigd
geweest, dat wij zoo snel mogelijk uit
dezen trein moesten zien te komen. Het
leek krankzinnig het risico, dat we reeds
te lang hadden geloopen, nu nog te willen
vergrooten. Maar iets in Andrews' toon
zei me, dat hij vastbesloten was, te blij
ven. Zijn zwakheid en besluiteloosheid van
daareven waren als weggeblazen. Hij was
weer zichzelf.
(Wordt vervolgd)
