IJmuider Courant | 1947 | 19 februari 1947 | pagina 2

J

Over belooningen

Zesfig jaar geleden stierf Multatuli

Kleurensymphonie in een koud Lisse

Jhr. Beelaeits van Blokland dringt aan
op begrip tusschen de Lage Landen.

Panda en de Meestér-dief

Wereldnieuws

Woensdag 19 Februari 1947

IN DE WERELDPOLITIEK:

Er is een merkwaardig licht geworpen op
de mentaliteit, waarop men in Londen van
bepaalde zijde bezig is, de wereld te her
ordenen. Het klinkt ongeloofelijk. maar de
notulen van de Londensohe conferentie der
plaatsvervangers bevat den letterlijken tekst
van 9e Russische verklaring, die in allen
ernst Zaterdag werd uitgesproken, waarin de
Russische gedelegeerde Goesev een deel
Oostenrijksch gebied voor Joego-Slavië op-
eischte, „als belooning voor de bijdrage van
dit land töt de overwinning."

Wanneer men in de archieven uit den tijd
van Bismarck's ijzeren regeering een stuk
zou aantreffen, dat weergaf hoe deze gewel
denaar na een van Pruisen's roemruchte over
winningen een stuk land opeischte van den*
verslagene als belooning voor de oorlogs
talenten der Pruisen, zou men medelijdend
kunnen glimlachen over zoo een verouderde
van alle verantwoordelijkheid gespeende ver
overingsmanie uit een barbaarsch tijdperk,
toen men de waarde van een stuk gewonnen
land stelde boven het heil van de volken en
de menschen en toen men in de gedachten
der heerschers geen spoor aantrof van eenig
begrip voor hun wezenlijke taak in het we
reldbestel. Een medelijdende glimlach om
zooveel onverstand, een medelijdende glim
lach ook voor de kleinheid van geest, die
„den grooten vechtershaas" kenmerkte. Maar
als men dezelfde primitieve manier van den
ken aantreft in de notulen van een vredes
conferentie anno 1947, het jaar waarin de
rechten van den mensch heeten te zijn door
gedrongen tot de politieke hersenen der re
geerders. dan kan men niet volstaan met te
glimlachen dan moet men stijf staan van
verbazing.

Maarschalk Tito de man die totnutoe
niets anders heêft bewezen dan dat hij een
goed soldaat en een goed dienaar van het
Sovjetsysteem is rrtoet als bclooning voor
zijn goede diensten gedurende den oorlog ge
lukkig gemaakt worden met een stuk land
Het is alsof de vergeelde documenten van den
tijd der Karolingers aan het woord zijn! Het
verslag van de vergadering, waarin deze
enormiteit werd gedebiteerd, vermeldde ten
overvloede nog dat de Sovjet-afgevaardigde
geen rekening bleek te willen houden met de
ethnische omstandigheden van het omstreden
gebied Karinthië, dat hij aan Tito wilde aan
bieden met andere woorden, dat het hem
niet bleek te interesseeren, wat de menschen
die op dat stuk land wonen en leven, ervan
denken en welke problemen er voor deze
menschen door zouden worden geschapen.

Het is voor de Russische leiders gemakke
lijk, op ieder moment dat hun daartoe ge
schikt lijkt, uiting te geven aan hun meenin
gen en overtuigingen, omdat zij niet het ge
vaar loopen dat zij er nationale tegenstellin
gen in den boezem van het Russische volk
door scheppen. Daarom kan men ook nooit
vaststellen, of de opinie die door Russische
delegat-es ten beste wordt gegeven, de opinie
van het Russische volk Is. Dat volk spreekt
niet mee het kent geen oppositie en geen
persvrijheid, zoodat zijn mogelijke afkeuring
nooit aan de oppervlakte komt.

De enormiteit, die Goesev Zaterdag ten
beste gaf, kan een volkomen op zich zelf

geval in het nationaal onderbewustzijn een
element van waarschuwing vormt.

Of dit verantwoordelijkheidsbesef in het
verborgene in Rusland leeft cn slechts door
de structuur van het autoritaire regiem ver
hinderd wordt tot uiting te komen, weel nie
mand. Dat het in ieder geval niet leeft in de
gedachten der Russische afgevaardigden, is
thans wel duidelijk.

In zooverre is het Westen dus een stap
verder, wat zonder twijfel aan den democra-
tïschen bestuursvorm te danken is. die evolutie
der denkbeelden van de massa des volks kan
laten kristalüseeren in de telkens wisselende
regeeringsfiguren, Maar noch Oost, noch
West hebben het punt bereikt, waarop het
zonder meer mogelijk moet zijn, vruchtbaar
en heilzaam samen te werken

De betreurenswaardige beschuldiging die
over en weer pleegt te vliegen, dat men ..op
zettelijk recalcitrant" en „principieel onwil
lig" is bij de besprekingen over bepaalde
problemen, zou in vele gevallen kunnen ver
vallen en moeten worden vervangen door deze
eenvoudige verklaring. Dat zou de oplosbaar
heid van vele vraagstukken misschien nog
hopeloozer doen lijken dan zij nu al vaak is,
doch men zou dan tenminste de achterdocht
en de veronderstelling van boosaardige plan
nen kunnen laten varen. Men zou dan meer
aandacht kunnen besteden aan het streven,
door onderling contact wijzer te worden en
wijzer te handelen, leder op zijn manier.

J. L.

Honderd militaire vrachtauto's
voor het kolenvervoer

De commandant van den Mijn- en muni
tieopruimingsdienst te Leiden, heeft hon
derd zestons militaire vrachtauto's ter be
schikking gesteld van het rijkskolenbureau
voor het vervoer van brandstoffen voor de
industrie. De commandant kon dit doen,
aangezien de werkzaamheden van zijn
dienst door vorst en sneeuw stagneeren.
Het aanbod is door het rijkskolenbureau
dankbaar aanvaard.

Bovendien hebben 63 man, onder wie
twee officieren, van het bataljon Techni
sche Bewakingstroepen, een onderdeel van
den Mijn- en Munitie-opruimingsdienst
zich vrijwillig beschikbaar gesteld voor
werkzaamheden in de mijnen. Zij zijn reeds
naar Sittard vertrokken.

Stereoscopische films
in Moskou

Een dezer dagen wordt in het centrum
van Moskou een bioscoop geopend, voor het
vertoonen van stereoscopische films, ge
produceerd in de eerste studio voor ste
reoscopische films ter wereld. De stoelen
in het theater zijn in een halven cirkel ge
plaatst en toeschouwers hebben bij de ver
tooningen geen speciale bril noodig. De
Sovjetgeleerde Semen Ivanof construeer
de voor de projectie een „glazen doek" op
welks oppervlakte zich 200 microscopische
regelvormige lensjes bevinden.

Waterpolo

Helft der kringencompetitie
achter den rug

Het programma voor de waterpolo-wedstrijden
op Zondag 23 Februari in het Sportfondsenbad
luidt: competitie Kring Haarlem K. N, Z,
Heeren; afd. I: IïVGB 2—DWT; Haarlem-
HPC 2. Afd. Iï: DWR 3—VZV 2; Haarlem 2-
HPC 3.

Roeocentbeker-competitle K. N. Z. B. afd. E:
Haarlem—AZPC: DWT—Nereus.

De helft van de competitie is achter den rug.
De standen zijn:

Dames. gesp. gew. gel. verl. v.-t. pt.

H. V. G. B. 3 2 0 1 8— 2 4

H. P. C. 3 2 0 1 7—7 4

D. W. R. 2 3 111 66

Zijlicht op een romantische figuu.

De vierde en grootste bloemententoonstelling
geopend

Op het sneeuwbedekte ijs van het haventje
een eenzame silhouet, worstelend met den
kouden wind; verder een felle vlek rood-wit-
en blauw tegen de strakke lucht en een
enorme houten loods, beschilderd met het
Iccljjkste groen, dat er te vinden was.

Eenmaal binnen vergeet de mopperende be
zoeker van het wintersche Lisse zijn bezwa
ren tegen dit weinig aanlokkelijke uiterlijk,
want voor zijn oogen heeft een wondertuin in
alle kleurennuances. dip een bloemenkweeker
scheppen kan, zich ontvouwen.

De loods behoort aan het Hollandsch Bloem
bollengenootschap in de wereld van tulp
en hyacint beter bekend als „de Hagebé" -
en de Lisser vereeniging „Bloemlust" organ:-
seerde er van Dinsdag af de vierde en groot
ste harer bloemensihows. ondanks de enorme
moeilijkheden, wélke overwonnen moesten
worden, tevens de schoonste expositie, ooit
op dit gebied gehouden.

Ir. A. F. v. d Plasse, inspecteur van den
Tuinbouw die op het laatste nippertje zijn
verhinderden directeur-generaal ir. C. Stag

verving, zeide dan ook in zijn oneningswoord,

urate ueiiKd-ii treil wiuvuiiicu v/ij ten

gebaar der Sovjet-regeer,ng ïïMl

zijn, dat in het geheel niet beantwoordt aan
de gevoelens der volksmeerderheid.

Doch dat is voor de Russische politiek van
geen enkel belang. Het is niet een volk, dat
In Londen door de Russische delegatie het
woord voert, doch een staat vadertje staat,
die zijn kinderen graag alle goeds gunt. maar
niet bereid is zijn doen en laten naar hun
inzichten te regelen.

Oppervlakkig bezien, disqualificeert dit de
Sovjet-vertegenwoordiging op de internatio
nale conferenties in niet geringe mate.
Westersche mogendheden met hun onvolpre
zen democratie voelen zich daarbij misschien
gelukkig, „niet te zijn als deze". Doch, al is
het waar dat de regeeringen in het Westen
geremd worden en aangemoedigd door de
vrijelijk tot uiting komende meeningen van
hun volken bij het nemen van bepaalde in
grijpende besluiten, toch valt het feit niet weg
te redeneeren, dat er ook in het Westen re
geeringen zijn geweest, die tegen alle evolu''
van de politieke idee ia annexatie van
Duitsch gebied hebben geëischt als herstel
betaling voor hun ongetwijfeld belangrijke
schade. De Nederlandsche eischen waren
evenmin vrij van een symptoom der Middel-
eeuwsche opvatting, die zich zoo sterk en
nadrukkelijk demonstreerde in de Russische
voorstellen betreffende Karinthië Wanneer
er dus verwijten worden gemaakt, is een
„mea culpa" van het Westen noodig om de
objectiviteit te betrachten. Er zijn in het
Nederlandsche volk talrijke tegenstanders van
annexatie, in welken vorm ook, doch dit heeft
de regeering niet verhinderd haar inzichten
voorrang te geven en als de Nederlandsche
delegatie zeer democratisch te Londen
namens het Nederlandsche volk spreekt, ij
er aan die vertegenwoordiging en dat man
daat en die democratie een steekje los. Dat
zulks hier in alle oprechtheid en overtuiging
frank en vrij kan worden geconstateerd, is
weer een straf punt voor het Oosten, doch het
principe verandert daardoor niet.

Het feit, dat men in het Westen niet dan na
een zekere huivering overgaat tot het eischen
van grond en dat men dat niet doet zonder
vantevoren te hebben overwogen, welke con
sequenties er voor de betrokken bevolking en
voor het nageslacht aan vast zitten, duidt
echter op een zeker verantwoordelijkheidsbe
sef. dat weliswaar in de praktijk wordt ver
schoven naar den achtergrond, doch in ieder

Bevroren aardappelen
zijn nog wel te eten

In menig gezin komt men tot de onplezierige
ontdekking, dat de wintervoorraad aardappe
len bevroren is Jammer, maar er is nog wel
iets aan te doen.

Zijn de aardappelen heel erg bevroren, als
ijsklompjes, dan worden ze bij het ontdooien
slap als een spons en rotten zeer snel. Laat ze
dus op hun koude plaats liggen, tot ze worden
opgebruikt. (Het ©preekt vanzelf, dat dit zoo
vlug mogelijk gebeuren moet, om er bij het
invallen van den dooi niet mee te blijven zit
ten.)

Schillen kan men zulke keiharde aardappe
len niet; het beste is om ze met een borstel
flink schoon te boenen. Wanneer men ze dan
met een bodempje water opzet, snel aan de
kook brengt en gaar kookt en de schil er af
pelt, zijn ze goed te gebruiken en smaken in
het geheel niet zoet.

Aardappelen behoeven niet bepaald bevro
ren te zijn: ook bij een temperatuur, lager
dan 3 gr. C. krijgen ze al een zoeten smaak.
Ze verliezen dien echter, wanneer zij een
tijdlang in een verwarmd vertrek bewaard
worden. Hoe lang, dat weet men alleen, door
ze af en toe te probeeren Soms duurt het
we! twee tot vier weken. Moet men er in
middels toch van eten, dan kan men ze het
best in zoetsmakende stamppotten verwerken:
in hutspot, stamppot met uien. bieten of roode
kool. of heete bliksem (zoete appelen)

Een kelder blijft de beste bewaarplaats;'
overigens kan men veel narigheid voorkomen
door den wintervoorraad niet tegen een bui
tenmuur te leggen en af le dekken met stroo,
een oud vloerkleed of een dikke laag kranten.

De radio geeft vanavond:

HJI.VERSUM I, 301.5 M.

19.00 Nieuws. 19.15 Land- en tuinbouwkwartier.
19.30 Engelsche les. 20.00 Nieuws. 20 08 Mariniers
kapel. 21.05 Causerie „Een schuld der kerk".
21.25 Kerkorgel. 22.00 Nieuws en Actualiteiten.
22.30 Bach. 22,45 Avondoverdenking. 23.00 Ka
mermuziek van Haydn en Van Beethoven.
HJI.VERSUM II. 414.5 M.. 218 M en 1875 M.

19.00 Platen. 19.15 Nieuws uit Indië. 19.30 Lezing
„De kerk in de stad". 20.00 Nieuws en Actuali
teiten. 20.15 Verzoekprogramma. 21.15 „Multa-
tuli". luisterspel. 22.25 Metropole-orkest, 23.00
Nieuws. 23,15 Choptn, 23.25 Lichte muziek.

tenteelt zeer ten goede komt en een bouw
steen kan vormen voor de „Goodwill", die de
Nederlandsche bloembol in het buitenland
reeds bezit, De inspecteur zegde allen moge
lijken steun van regeeringswege toe bij het
streven om het bollenvak verder omhoog te
werken.

Ook de heer C. J. Segers prees als voorzit
ter van „Bloemlust" de kwaliteit der ruim
25 inzendingen, daarbij de prestatie in herin
nering brengend, om in een week tijds onder
de huidige omstandigheden een zoo groote
bloemenshow voor te bereiden.

Als nieuwigheid vertelde de heer Segers
dat op deze ..Bloemlust"-tentoonstelïmg
huisbroei-inzendingen van samenwerken
de arbeiders-organisaties te bewonderen
zijn. Hierover voerde ook de heer C. v. d
Ploeg namens de Unie van Landarbeiders
in het Bioembollenbedrijf het woord en
hij sprak zijn vreugde uit over het feit,
dat met dezen nieuwen geest in het
bloemen-tentoonstellingswezen de ar
beider als volwaardig medewerker wordt
erkend.'

Mr. W. Lambooy, de nieuwe burgemeester
van Lisse, die reeds meermalen blijk gaf
groote belangstelling voor „het vak" te koes
teren, sloot zich bij de woorden van den heer
v.d. Ploeg aan en deelde mede, dat er door
zijn gemeente een wisselbeker voor de beste
„huisbroei "-inzending beschikbaar was ge
steld, welke toegekend was aan H. Ippel uit
Lisse. De andere hoofdprijzen werden als
volgt verdeeld:

De Fa. Warnaar uit Sassenheim ontving den
wisselbeker voor de beste inzending en kreeg
dit kleinood thans tevens in bezit. De fa. G.
Zandbergen, eveneens uit Sassenheim, werd
de beker voor de grootste inzending toege
kend, Aan het eind van de expositie, dus
Zaterdag, zal nog de wisselbeker, beschikbaar
gesteld door een Hillegomsch expeditiebe
drijf. door publieke stemming aan den ver
meenden besten inzender worden toegewezen.

Alsof het geen winter Is.

Smaakvol gegroepeerd rond een schilder
achtige waterpartij door de firma Koper te
Bennébroek vragen zoowel de kleine als de
'grootere inzendingen de volle aandacht, zoo
wel door hun soms excentrieke kleur als door
hun nieuwe kruisingsproducten. Een derde
van de groote hall wordt ingenomen door een
magnifieke collectie van de Lissensche firma
Grullemans, die haar traditie van pastel
tinten voortzet, daarmee een buitengewone
verzameling laat-bloeiende zoogenaamde
„Amerikaansche tulpen" presenteerend. Ook
de mooie tulpen-variëteiten van den Sant-
poortschen kweeker G. Nijssen trokken, mede
door hun smaakvolle opstelling, de aandacht
van de vakmenschen en de narcissen van de
firma Warnaar uit Sassenheim vormden met.
de tulpen van D. W. Lefeber evenzoovele
hoogtepunten op deze omvangrijke expositie,
met welke voorbeelden wij het hooge peil,
waarop zoo goed als alle inzenders hun bloe-
menschat wisten ie brengen, geenszins willen
kleineeren.

H. V. G. B. 2
D. W. R. 2
D. W. T.
Afd. n.

D. W. R. 3
Haarlem 2
C. 3

V. 2

V. 2

26—13
12— 7

8—13

9—19
6—24

10— 4

9— 6
16—12
9—14
1018

Afd. in.

Haarlem 3 4 3 0 1 15— 6 6

D. W. T. 2 4 2 1 1 7— 5 5

P. S. V. H. 4 2 - 2 10— 9 4

H. Z. V. 4-13 3—15 1

H. Z. V. 2 wedstrijden verloren w. n. o.

Korfbal

Twee wedstrijden tegen België

Het bestuur van den Nederlandschen Korfbal-
bond heeft in overleg met de voorzitters der er
kende bonden besloten, dat voortaan in een
periode van stilstand der competitie een opschui
ving der ^programma's zal plaats hebben, hetgeen
beteekent dat de eenmaal vastgestelde volgorde
in de te spelen wedstrijden gehandhaafd zal
blijven.

De wedstrijd België—Nederland zal op 1 Juni
te Antwerpen worden gespeeld en de wedstrijd
NederlandBelgië op 22 Juni, in een nader aan
te wijzen plaats. De jaarlijkscbe Noord—Zuid
wedstrijd zal op 15 Mei, waarschijnlijk in het
Oosten van het land worden gehouden.

Van het plan, om dit jaar de wedstrijden om
den zilveren korf weer te doen plaats hebben,
is afgezien. Daarentegen zullen de wedstrijden
om den zilveren Nieuws van den Dag bal, indien
mogelijk, wel doorgaan. Voorts werd een kam-
peercommissie Ingesteld die een centrum zal
zoeken, waar de vereenigingen kunnen kam
peeren,

Wielrennen
Zesdaagsche in Antwerpen

De strijd van den Zesdaagschen wielerwed
strijd in Antwerpen brengt veel afwisseling. De
Nederlandsche koppels zijn goed op dreef. Uit
stekende prestaties leverden Schulte-Boeyen, die
gisteravond en vannacht een groot aantal ronden
hebben ing-eloopen en thans nog een ronde ach
terstand hebben. Er 'zijn thans vier koppels aan
den kop n.l. Bruneel—Debruycker 163 p.; Naeye
—Van Slmaeys 114 p.; Lapébie—Sérès 49 p.; Pel-
ienaers—Middelkamp 48 p. Een ronde achter
stand hebben SchutteBoeyen 41 p. en Savel-
bergvan den Broeck 27 punten. Er zijn nog
zestien koppels in de baan. De Backer rijdt
alleen.

vy EINIG figuren uit ons letterkundig
leven hebben zoo vele pennen gedu
rende zoo langen tijd in beweging gebracht
en gehouden als de man, waarvan de Ne
derlandsche litteraire wereld heden de zes
tigste verjaring van zijn sterfdag herdenkt:
Eduard Douwes Dekker, „Multatuli". Het
merkwaardige daarbij is vooral, dat de
heftigheid, die Multatuli eigen was, zich
ook aan zijn voor- en tegenstanders heeft
meegedeeld. Hun conversatie en him cor
respondentie wordt door ironie, sarcasme
of spot, maar vaak ook door bruutheid en
grofheid gekenmerkt. Van 1860 af, toen
„Max Havelaar" verscheen en volgens een
afgevaardigde van de Tweede Kamer „een
rilling door het land deed gaan" tot 1940
toe, toen zijn beide groote voorvechters
dr. Menno ter Braak en E. du Perron den
luidruchtigen pennestrijd met enkele fa
milieleden van „den man van Lebak", die
den mensch niet van den kunstenaar ver
mochten te scheiden, moesten staken.

Des te opvallender is het, dat in den
huidigen strijd om de juridisch en econo
misch rechtvaardige verhouding tusschen
Nederland en Indonesië de gedachten-
wereld van Multatuli ter nauwernood een
rol speelt. Het klinkt wellicht paradoxaal,
maar het is er niet minder waar om: de
tegenstanders van Douwes Dekker hebben
hem op de meest doeltreffende wijze tot
zwijgen gebracht, door de „Max Havelaar"
tot „officiëele litteratuur" te verklaren.

Grijze gijzelaars kwamen terug uit Indone
sische gevangenschap: De heeren Blom en
Kroon, resp. 72 en 76 jaar oud, werden
eenige maanden geleden te Meclan door
Indonesische soldaten aangehouden en in
de gevangenis te Siantar gebracht, om als
gijzelaars te ivorden vastgehouden. Thans
zijn zij als eerste vrijgelatenen weer op
Nederlandsch gebied aangekomen.

Onder auspiciën van de „Grandes Con
férences Catholiques", heeft jhr. F. Bee-
laerts van Blokland, minister van Staat,
vice-voorzitter van den Raad van State en
voorzitter van het Nederlandsch bureau
van het comité voor Nederlandsch-Bel-
gisch-Luxemburgsche samenwerking, Dins
dagavond in het Palais des Beaux Arts te
Brussel in de Fransche taal een lezing ge
houden over het onderwerp: „l'amitié Hol-
lande-Belge", in tegenwoordigheid van
talrijke Belgische, Nederlandsche en
Luxemburgsche autoriteiten.

De Nederlandsch-Belgische samenwer
king vergeleek spreker met een huwelijk.
Hoewel België en Nederland verscheidene
punten gemeen hebben, zooals democrati
sche idealen, afschuw van imperialistische
neigingen en voor een gedeelte van het
zelfde ras zijn, gelijken zij toch niet veel
op elkaar. De Belg is meer sentimenteel,
hij is spontaan goedlachsch en heeft veel
verbeeldingskracht. De Nederlander daar
entegen heeft' het voordeel meer volgens
methode tewerk te gaan. Hij bezit accu
ratesse en uithoudingsvermogen. Voor den
oorlog van 1914 kenden de beide volkeren
elkander niet voldoende en er was maar
al te dikwijls wrijving. Er bestaan thans
nog steeds moeilijkheden, voortkomend uit
het verschil van mentaliteit.

Beide partijen moeten thans openhartig
een oplossing zoeken langs den weg van
het compromis, waarbij het gezond ver
stand de leiding moet geven. Indien Ne
derland, België en Luxemburg elkander
niet begrijpen, hoe zal het dan ooit moge
lijk zijn dat landen met nog veel meer uit-
eenloopende belahgen dit doen?

Na de wordingsgeschiedenis van het Ne-
derlandsch-Belgisch-Luxemburgsch comité
voor samenwerking gememoreerd te heb
ben, sprak jhr. Beelaerts van Blokland nog
over het ontstaan van den oorlog. Waar

Film

EX-GEVANGENE FILMT ZIJN EIGEN
LEVENSGESCHIEDENIS.

Een 36-jarige Engelschman, Stanley Thur
ston, die bekend werd door vijf keer uit de
gevangenis te ontsnappen zal een hoofdrol
vervullen in een film, die zijn eigen levens
geschiedenis weergeeft. De man leeft, naar
er nadrukkelijk bij wordt verteld, nu als een
eerzaam burger.

vroeger de steden elkander bestreden, is
dit thans door de binnenlandsche juris-
dictie onmogelijk geworden. Zoodra echter
de binnenlandsche jurisdictie een interna
tionale juridictie geworden is, is het ge
vaar voor oorlog voorgoed uitgesloten.

België, Nederland en Luxemburg ziin
gelukkig kleine landen en het is duidelijk,
dat hun samenwerking tegen niemand ge
richt is. Deze kan dus in geen geval ach
terdocht wekken.

Na afloop werd de spreker hartelijk toe
gejuicht.

ZweJens rol in den oorlog

Dezer dagen zijn twee Zweedsche witboe
ken gepubliceerd, waarin Zwedens rol m
den oorlog wordt uiteengezet. In deze wit
boeken wordt verklaard, dat Zweden den
Duïtschers had toegestaan Duitsche zee
lieden en gewonden uit Noorwegen en ma
teriaal en personeel van het Roode Kruis
naar Noorwegen door Zweden te vervoe
ren. Echter eischte Göring reeds op 6 Mei
1940, toen de Britten en Noren'nog tegen
stand boden op Noorschen grond, dat in
Roode Kruispakketten munitie zou wor
den vervoerd, welke pakketten een speci
aal teeken zouden dragen, opdat ze niet,
zooals de gewone Roode Kruispakketten,
door de Zweedsche douane zouden worden
geopend. Zweden weigerde, ofschoon Hit-
Ier den Zweedschen vertegenwoordiger te
Berlijn toevoegde: „Ik vermorzel alles wat
mij in den weg treedt en ik zal voor Zwe
den geen uitzondering maken".

Toen het toch voorkwam, dat de door
Zweden vervoerde Roode Kruispakketten
munitie bevatten, heeft Zweden gepro
testeerd. Zweden heeft een tegenvoorstel
gedaan om Noord-Noorwegen met Zweed
sche troepen te bezetten en zoo de neutra
liteit van dat gebied te handhaven. De En-
gelsche en de Noorsche regeering waren
het met dit plan eens, aldus de witboeken,
doch Duitschland sloeg het af.

Nadat Noorwagen geheel bezet was,
oefende Duitschland pressie op Zweden
uit om het transport van soldaten „met
verlof" en van motorbooten en autos toe
te staan.

Eind 1940 had Zweden 129.105 man op
weg naar Noorwegen en 133.135 man van
Noorwegen uit over zijn grondgebied laten
vervoeren.

De man van Lebak.

(Naar een lithografie van A. Allebé).

Dat wil zeggen, dat dit boek op het ver
plichte litteratuurlijstje van iedere eind-
examinandus van de middelbare school be
hoort voor te komen. En de werken die
op dat lijstje plegen te staan,, zijn nu een
keer voor altoos gedoemd om „school
boeken" te blijven. Na het examen ver
dwijnen ze in de kast en worden daar
niet meer uitgenomen.

Zoo heeft de „Max Havelaar" op de
Nederlandsche houding tegenover de kolo
niën slechts beperkten invloed gehad.

Bus ken Huet geeft in een gedegen arti
kel in het jaar 1885 de volgende nog steeds
niet verouderde visie op de uitwerking
die het zooveel opzien wekkende boek op
het koloniale vraagstuk had:

„Max Havelaar heeft geen groote her
vormingen in het leven geroepen, omdat,
bij het besturen van een koloniaal win
gewest, het invoeren van groote hervor
mingen slechts een andere naam is voor
het stellen van nieuwerwetsche misbrui
ken in de plaats van ouderwetsche.

Het verste punt waartoe gij in die
scheeve verhouding het brengen kimt is,
het onrecht niet te vergvooten, geen noo-
delooze wreedheden te plegen, door wijze
algemeene maatregelen den overwonne-
ling het juk te verzachten, den zwakke
ren onderdaan tegen de knevelarij van
den sterkeren in bescherming te nemen,

Eduard Douives Dekker werd 2 Maan
1820 te Amsterdam geboren. Op jg.
jarigen leeftijd vertrok hij naar Jam
waar hij tot 1856 in verschillende landi.
betrekkingen werjkzaam was.

Zijn verontwaardiging over de vele be-
stuur smisbruiken deed hem de regelt
der ambtelijke hiërarchie uit het oog
verliezen, hetgeen hem zijn functie ah
assistent-resident te Lebak kostte.
Douwes Dekker, die van oordeel
dat hem onrecht geschiedde, vroeg zijn
ontslag, dat hem onmiddellijk verleend
werd. Vier jaar later publiceerde hi:
zijn verweerschrift „Max Havelaar of i.
Koffieveilingen der Nederlandsche Han.
delmaatschappij" onder den schuilnaam
Multatuli (Hij, die veel geleden heeft)
dat hem wel litteraire erkenning bracht
maar geen rechtvaardiging van zijn In.
disch beleid.

Douwes Dekker, die tot aan zijn dood
van zijn pen zou moeten leven, heeft
volgens velen de „Max Havelaar" ouef.
troffen met zijn onvoltooid geblever,
vlijmscherp beeld van de Nederlandsche
samenleving Woutertje Pieterse" dat
in de bijna 1300 „Ideeën" is opgenomen
In deze „Ideeën", die niet altijd tion
breedsprakigheid zijn vrij te pleiten
heeft hij zijn lust tol polerniseeren terl

volle uitgeleefd.

Zijn laatste levensjaren sleet hij jn
Duitschland, waar hij op 19 Februari
1887 te Niederingelheim overleed.

en voor het overige zijne en uwe s
lijke welvaart zooveel mogelijk te helper,
bevorderen".

Douwes Dekker zelf heeft dit ook
aangevoeld, vandaar dat hij in het in dien
tijd ontstane meeningsverschil tusschen
de aanhangers van het verkeerd toi
paste cultuurstelsel en de voorstanders van
den vrijen arbeid op de particuliere
dernemingen geen partij koos.

Multatuli in Duitsehlani
Het is wel interessant eens in heriiuie.
ring te brengen, dat Multatuli in 11
opgetreden als „Rijnlandsch" correspon
dent van de „Haarlemsche Courant" Dat
was ten tijde van den Pruisisch-Oosten-
rijkschen oorlog en er was uitdrukkelijk
bepaald, dat hij noch partij mocht kiezen
tusschen Pruisen en Oostenrijk, noch enkel
persoonlijke indrukken geven, want dat
paste niet in het kader van een Holland-
sche krant, zooals Busken Huet schreef
die destijds redacteur van de Haarlem
sche Courant was. Maar zulk objectief
werk was echter niets voor hem.. Het
'duurde niet lang of hij had een
mogelijkheid gevonden om zijn eigen be-
schouwingen wereldkundig te maken.
Voortaan gaf hij niet alleen berichten en
commentaren van de Kölnische, de Vos-
sische of de Frankfurter Zeitung, maar
ook van den Mainzer Beobachter. En daar
deze naam even goed klonk als welke an
dere krantennaam ook, waren er in die
dagen niet weinig landgenooten, die het
betreurden, dat zij nooit eei-der van een
blad, dat zulke verstandige opmerkingen

maakte, kennis hadden genomen

Deze anecdote voert ons weer naar ons
uitgangspunt. Douwes Dekker was een in
hooge mate subjectieve geest, die de soe
pelheid miste om zich vrienden in alle
kringen van de vaderlandsche samen
leving te maken. Zijn vrienden waren zijn
hartstochtelijke verdedigers, zijn vijanden
ontzagen zich niet om de minder fraaie
plekken van zijn persoonlijk leven aan de
openbaarheid prijs te geven.

Voetbal

59-

Roode Duivels" klopten
De Zwaluwen" met 5—0

48. „Komaan!" zei Joris. „Ik meen in uw
toon een lichte koelte op te merken. Sta
ons toe nevens U te gaan zitten, oude
vriend! Weet ge nog hoe aardig we samen
speelden, toen we op school onze ontwik
keling op peil brachten? Weet ge nog hoe

ik Uw lesjès overschreef en U van tijd tot
tijd een licht pak slaag toediende? Ach, hoe
aardig zijn die jeugdherinneringen! En wat
is er van ons geworden? Hier zit ge in een
sober zwart kleed en hier zit ik, versierd

met hoge onderscheidingen. Ach ja.... de
ene faalt, de andere slaagt in het leven.
Quo Vadis, zoals wij Latinisten zeggen!"
Intusssen naderde een overvalwagen der
politie met grote snelheid de herberg waar
Joris en Panda zaten

Te Gent heeft het elftal der Ned. Zwaluwen
een gevoelige nederlaag (5—0) tegen de B ploeg
der Roode Duivels geleden. Met rust hadden de
Belgen een voorsprong van 2—0. Ceuleers, Mer-
mans, (2) en Chaves (2) maakten de doelpunten.

De elftallen bleken aanvankelijk ,met moeite
zich aan het zware terrein te kunnen aanpassen.
Bovendien ondervonden onze landgenooten na
deel van hun non-activiteit sedert twee maan
den. Dit laatste verklaart wel voornamelijk de
groote nederlaag. Zonder ook maar iets te kort
te doen aan het uitstekende spel van het Bel
gische binnentrio. dient in 't btizonder linksbin
nen Chaves te woiden vermeld, die, voor eigen
publiek spelend, bijzonder op dreef was. De
achterhoede der Zwaluwen heeft dikwijls ge
tracht van de buitenspel-val gebruik te ma
ken, doch bleek niet bij machte, voldoende
weerstand te bieden aan het zeer gevarieerde en
vooral productieve Belgische voorhoede-spel.

Eerste oefening van de
Nederlandseh-elftalclub

Terwijl het kwik tot een graad of zeven,
acht onder het nulpunt daalde, een snijden
de Oostenwind tusschen de tribunes door
over het V.U C,-terrein ioeg en de feestvie
rende menigte in de ©tgd aan alles behalve
aan voetballen dacht, heeft de Nederland--
sche elftalclub de training hervat. Vijf en
twintig spelers waren present. Het waren niet
slechts leden van clubs in het Westen des
lands, we zagen ook Limburgers, Brabanters
Gelderschen en Twentenaars. Onder leiding
van Jesse Carver en Karei Kaufmann werd
er gedribbeld en gecenterd, geschoten en ge
kopt dat het een lust was, tot groote tevreden
heid van de heeren Boeljon en Otto de Vries.
Na afloop van de terreinoefeningen hebben
Carver en Kaufman de spelers nog tal van
nuttige aanwijzingen over techniek en tac
tiek gegeven.

In het vereenigingslokaal besprak de heer
De Vries de noodzakelijkheid van verbetering
der techniek. Men zal voortaan een ar.der
systeem gaan volgen dan totdusver bij de
training werd toegepast. Vroeger koos men
uitblinkers uit de clubs. Deze werkwijze heeft
veel overwinningen opgeleverd en slechts een
enkele débacle (tegen België) was te noteeren.
Na den oorlog waren de resultaten gunstig,
totdat men te Huddersfield tot de ontdekking
kwam van iets dat velen in hun hart al wis
ten, n.l. dat we er nog lang niet zijn Wat
snelheid betreft was ons elftal niet de min
dere van de Engelschen. maar in techniek en
balbehandeüng schoten we schromelijk te
kort. Vandaar dat de keuze-commissie én de
technische commissie een plan hebben ont
worpen, dat in de eerste plaats gericht is op
opvoering van de techniek op het veld en
verbetering van de balbehandeling.

Waar Multatuli als assistent-resident
woonde.

Maar aan iedere discussie komt een eind.
Dan zijn zoo ongeveer alle dingen gezegd,
die er te berde te brengen waren. Dat
oogen'olik is thans ook voor Multatuli
aangebroken. Ook hij is het Panthéon der
Nederlandsche letteren ingegaan, waar het
goed rusten is naast Vondel, Bilderdijk,
Potgieter en Huet. J, H. B.

Fransche gerechtelijke militaire autoriteiten
hebben 12 Duitsche gevangenen een verhoor af
genomen, nadat een aantal radio-zenders was
ontdekt in barakken te Perigueux (ten oosten
van Bordeaux), waar ongeveer 50 Duïtschers ge
vangen zitten. Naar verluidt werden deze toestel
len gebruikt door een uitgebreide ondergrond-
sche organisatie, die uit geheel Frankrijk ge
vangenen naar Spanje hielp. Er is ook een lijst
van personen ontdekt, die meegeholpen hebben
aan ontsnappingen naar Zwitserland.

Vijf en dertig gewapende blanken hebben
in de stad Pickens (U. S. A.) een gevangenis-
bewaker overweldigd, een gevangen neger ge
grepen en hem gelyncht door messteken en
sqhoten, Het lijk van den neger werd gevonden
met drie steekwonden in de borst en twee ga
pende schotwonden in het hoofd.

Naar het Duitsche persbureau Dena meldt,
werden o.m. 3 tanks, 21 zware kanonen en een
torpedo door de Duïtschers ingeleverd, geduren
de een 10-daagsch bestand, door het Beiersche
ministerie van buitenlandsche zaken afgekon
digd. Onder de andere wapens, die tijdens 'r.
bestand waarna wapenbezit met den dood kan
worden gestraft werden ingeleverd waren
machinegeweren, aldus werd van de zijde t
politie medegedeeld.

In het maandblad „Bulletin of Atomic Scien
tists" verklaart de Amerikaansche atoomge
leerde Teller, dat de atoombom der toekomst
mogelijk 3 a 400 vierkante mijlen zou kunnen
verwoesten in plaats van 3 4, zooals de huidige
doet.

Prins Ernst Heinrich van Saksen is bij een
razzia op de zwarte markt te Siegmaringen in
de Fransche bezettingszone gearresteerd, zoo
meldt het onder het Russische bestuur verschij
nende dagblad „Vorwaerts". De Franscben, die
den prins in zijn kasteel arresteerden, zouden
tevens enorme hoeveelheden sigaretetn, koffie,
levensmiddelen en andere „zwarte" goederen bij
hem hebben gevonden, aldus het blad.

De Japansche premier. Josjida. heeft in het
Hoogerhuis verklaard: „De vredesconferentie
met Japan zal geen bestraffend karakter hebben,
maar zich vooral bezighouden met het herstel
van den handel en het voorkomen van oorlog".
Hij beval het volk aan, vereenigd te blijven oo
de sympathie der geallieerden niet te verliezen
en verzekerde, dat het Japansche standpunt io
overweging zal worden genomen.