Lou Bandy
Het vliegdekschip Karei Doorman
heeft de thuisreis volbracht
C
I Kort en Bondig i
J
Exporteeren of sterven''
geldt ook voor Engeland
Kleurlingenprobleem drukt zijn stempel
op het leven in Zuid-Afnka
Pootaardappelen zijn een belangrijk deel
van onzen uitvoer
Luidsprekers
Emmaschool"
de Jhujtec? Hink
Wij kunnen
Woensdag 19 Februari 1947
IJMUIDER COURANT
Van de tropenzon naar den barren icinter
Toen het vliegdekschip Karei Door
man eenisre maanden geleden uit Ba
tavia vertrok en de thuisreis naar het
moederland, aanvaardde, werd het be
schenen door een felle tropenzon en
voer het langs kusten met wuivende
palmen. Heet, snikheet was het overal
aan boord en zelfs de nachten brachten
weinig koelte. Gisteren, op den natio-
nalen feestdag, werd het einddoel be
reikt en toen het groote en lompe vaar
tuig langzaam voortgleed door het
Noordzeekanaal, voer het langs be
sneeuwde velden waar een felle Oosten
wind over heen blies en moest het den
steven ploegen door een vaarwater,
dat geheel bedekt was met een dikke
laag Usschotsen. Huiverend en ver
kleumd liepen de opvarenden over de
brcede dekken, diep in hun kraag ge
doken.
Gistermorgen ongeveer 9 uur kwam de
Karei Doorman in IJmuïden binnen; een
uur later lag het schip in de Middensluis.
Er was veel belangstelling, maar ongetwij
feld hebben velen zich door den ijskouden
wind laten afschrikken.
Het opvaren naar de sluis was niet ge
makkelijk geweest. Het schip was door het
Zuider-Buitenkanaal gekomen, vermoede
lijk omdat men het NoortJzeekanaal we
gens den kraohtigen Noordooster niet veilig
achtte. Het was natuurlijk de bedoeling,
het breede vaartuig door de Noordersluis
te schutten, maar de sleepbooten slaagden
er niet in, het gevaarte om te halen naar
het toeleidingskanaal van de Noordersluis,
zoodat men het noodgedwongen naar de
Middensluis moest varen, waar het eenigs-
zins dwars voor kwam te liggen. Dit kostte
de Karei Doorman de buitenboord hangen
de statietrap, die tussehen het sluishoofd
en den scheepswand werd gekraakt.
Op de sluis was overste B. C. M. Schou
ten ter begroeting aanwezig-
Door het ijs van het
Noordzeekanaal.
Met nog een aantal journalisten hebben
we de interessante reis door het Noordzee
kanaal meegemaakt. Toen ongeveer 11 uur
de Karei Doorman en de sleepbooten hun
sohroeven aanzetten, gleed het gevaarte de
sluis uit en langzaart^ging het ook op het
kanaal door dikke ijsschotsen en langs de
witte velden, waar van vele fabrieksgebou
wen en huizen de driekleur vroolijk in het
winterzonnetje en de stijve bries te klap
peren hing.
Natuurlijk werd van de gelegenheid het
sohip te bezichtigen, dankbaar gebruik ge
maakt. Bijzonderheden heeft men reeds in
ons blad van jl. Maandag kunnen lezen.
Het schip met zijn kolossaal vliegdek en
enorme hangar maakte een overweldigen
den indruk. In de hangar geen vliegtuigen
mf-.tr wel 400 ton teakhout, meegenomen
van Java voor den bouw van marinesloe-
pen. Stevig vastgesjord om wegrollen te
voorkomen lag daar wat eens een heel
djatibosch moet zijn geweest.
Op het vliegdek stonden twee Japansche
vliegtuigen, machines met bijzondere kwa
liteiten, vertelde men ons. Oorlogsbuit!
Tijdens den tocht door het Noordzeekanaal
[heeft de commandant, kolonel A. de Booij,
eenige bijzonderheden over de reis verteld.
Het was een mooie reis, zeide de kolonel,
niet alleen in Irfdië, maar ook in Kaapstad
en Casablanca. Op Ambon, Banda en de
Molukken had men veel contact met de
bewoners. De Sultan van Boeton en leden
van den Kolonialen Raad zijn aan bgord
geweest Filmvoorstellingen aan boord en
tooneelvoorstellingen aan wal hebben er
veel toe bijgedragen, den band tussehen
bemanning en bevolking te verstevigen.
Na het vertrek van Batavia stak men
den Indischen Oceaan over naar Kaapstad.
Hier is de commandant in „De Groote
Schuur" ontvangen door veldmaarschalk
Smuts, die zeide, dat hij het bezoek der
Nederlanders op hoogen prijs stelde. In
Casablanca was de ontvangst door de Fran-
schen zeer hartelijk. Het was daar nog
fraai zomerweer.
Op de reede van Spithead werden de
laatste gegevens aangaande de mijnenvel
den ontvangen.
Reeds vroeg in den morgen ontving men
de tijding van de geboorte van de nieuwe
Oranjetelg. De commandant gaf het bevel
„alle hens aan dek" en hield vervolgens
een korte toespraak. Toen het dag werd
ging de vlag van top.
Van een der officieren vernamen wij,
da* de tocht in den archipel van Oost-
Indonesië een ware zegetocht is geweest.
Op Ambon telde men 2000 bezoekers,
waaronder vele oud-strijders, die trotsch
hun onderscheidingen op de borst droegen.
Overal werd men bejubeld. Het was meer
dan men onder de huidige omstandigheden
had durven verwachten.
Vijftien vliegtuigen stegen
op van het vliegdek.
Zooals men weet, bevonden zich 15
vliegtuigen aan boord, die in Indië zouden
achterblijven. Deze vliegtuigen, die een
actieradius hebben van ongeveer 250 mijl
zijn, toen men o,p dezen afstand Batavia
was genaderd (reeds voorbij de Cocos-
Eilanden) opgestegen-en met door het vele
metaal aan boord van het schip ontredder
de kompassen, weggevlogen, op koersaan-
wijzingen van de Karei Doorman. Zij land
den veilig op het vliegveld Kemajoran na
bij Batavia.
De Karei Doorman voer gestadig-aan
door de ijsschotsen van het Noordzeekanaal
en om half twee kwam het groote „strijk
ijzer" bij zijn ligplaats, de steiger van de
Holland-Amerikalijn. Maar „bij" den stei
ger was nog niet „aan" den steiger, want
een groote massa ijs bevond zich tussehen
schip en steiger, een massa, die tenslotte
samengedrukt door den stuurboordswand
een muur werd, die zich niet liet verdrin
gen, Twee sleepbooten plantten haar neus
in de flanken van den kolos. Maar er was
geen beweging in te krijgen. Dan maar
Vreedzame beschieting
De belangstelling aan de kade /in
IJmuiden was zeer groot en de jeugd
onthaalde de bemanning nog op iets
anders dan luidkeels boven den wind
geschreeuwde groeten. Zij onthaalden
de matrozen namelijk op een bekoge
ling met sneeuwballen. Maar de be
manning liet zich niet onbetuigd en
gooide terug. Niet met sneeuwballen,
maar met sinaasappels.
weer achteruit. Eindelijk- kreeg men het
schip zoo dicht aan den wal, dat een loop
plank uitgelegd kon worden.
De Karei Doorman was terug.
Zoodra de eerste tros met een vanglijn
overboord was, speelde de Marinierskapel,
die zich door een stapel hout tegen den
feilen wind had beschut, het Wilhelmus.
Officieren en manschappen, in een lange
rij op het vliegdek opgesteld, brachten den
militairen groet.
Het spreekt vanzelf, dat er bij aankomst
veel belangstelling was. Een aantal hooge
officieren, waaronder schout-bij-nacht
Gouw, commandant der Zeemacht, waren
ter begroeting aanwezig.
De laatste loodjes hebben wel het zwaarst
gewogen. De tien meter van schip tot
steiger vorderden bijna evenveel tijd als
de heele kanaalreis.
In het Tusehinsky-theater te Amsterdam Is
een nachtvoorstelling gegeven ten bate der nage-
laten betrekkingen van de bij een vliegtuig
ongeluk in Indië omgekomen artisten van het
gezelschap Hans Snel, De recette bedroeg
12,500.
De secretaris van de cultureele commissie
voor wederopbouw-arbeiders op Walcheren
gearresteerd, verdacht van verduistering van
12.000.
De luchtverbindlng met Ameland is hersteld.
Het ls thans ook mogelijk te voet van en naar
het eiland te gaan een wandeling van 15 km,
welke velen reeds hebben volbracht.
Het vermogen van den regionalen zender te
Beek (L.) zal van 2 op 10 kw. worden gebracht.
In de Peel zal een hulpzender worden opgericht
In Utrecht is opgericht de Nederlandsche
Vereeniging voor brandweerpersoneel. Welke
zich zal belasten met de vaktechnische voorlich
ting. Reeds traden 1100 leden toe.
HAARLEM EN OMGEVING
De Algcmeene Nederlandsche Vrcdesactle
richtte een afdeeling Haarlem en omstreken 'op.
Tot bestuursleden werden gekozen ds. A. R. de
Jong. ds. C. P. Hoekema, mevr. J. van Huysteë—
Pelgrim, J. Hoogeveen en W. Visser. Het secre
tariaat is gevestigd: Paulus Potterlaan 5, Heem
stede.
De Haarlemsche Rechtbank heeft de vol
gende faillissementen uitgesproken: C. van 't
Hoff, slager. Bagijnestraat 13, Beverwijk; cura-
Mr. J. C. Baron; G. de Graaf, koopman,
Adrlaan de Jongestraat 19, Haarlem, curator
Mr. Silvain Groen. Rechter-Commissaris in bei
de faillissementen is mr, J. H. P. E. Mijnssen
te Haarlem.
De „Karei Doorman" in het Noordzee-
Kanaal op weg van IJmuiden naar
Amsterdam.
Een vicieuse cirkel moet worden verbroken
In een rijdenden trein gesprongen
Maandagavond is op het station Velsen-
IJmuiden-Oost een ongeluk geschied, dat
betrekkelijk goed is afgeloopen. Een meis
je, H. H. geheeten, wonende in de Pres.
Krugerstraat te IJmuiden, was zoo onvoor
zichtig in een rijdenden trein te springen.
Zij raakte bekneld tussehen den trein en
het perron, maar was vrij spoedig bevrijd.
Nadat de heer Bakker van E.H.B.O. de
eerste hulp had verleend, kon zij naar haar
woning worden vervoerd. Vermoedelijk
heeft zij een lichte hersenschudding opge-
loopen.
VISSCHERIJBERICHT SCHEVENINGEN
Te Scheveningen kwam hedenmorgen aan de
markt de haringtrawler SCH 23 met 1000 kisten
versche haring. Noteerlng f 14.50f 16,20 per kist.
Besomming trawilogger SCH 200 1 2000.
Tenzij de productie en de export on
danks alles worden opgevoerd, zal Enge-
land zich gesteld zien voor een der ergste
economische crises uit zijn bestaan, zoo
meldt Un. Press uit Londen. Ernstige voed
seltekorten, inflatie en verlaging van het
reeds niet zeer hooge levenspeil staan voor
de deur. Het witboek.dat de Britsche re
geering onlangs over de economische
situatie heeft uitgegeven, is dan ook on
getwijfeld een der ernstigste documenten,
ooit door een Engeisch kabinet verstrekt.
De strekking ervan kan in drie woorden
worden samengevat: exporteeren of ster
ven.
Sir Stafford Cripps, minister van Han
del, die belast is met de pogingen om den
export te vergrooten en die ook moet be
slissen welke goederen voor binnenlandsch
gebruik kunnen worden vrijgegeven, heeft
onlangs drie manieren aangegeven, waarop
het land den economischen tegenspoed kan
overwinnen. Zij waren: 1. wederinvoering
van gedeeltelijke dagtaken, in het bijzon
der voor vrouwen; 2. Nieuwe versnellingen
van productie-methodes en 3. Werkgevers
en werknemers moeten alle ideeën ter
zijde stellen die zulk een versnelling in den
weg kunnen staan.
„Als wij denken dat wij minder kun
nen werken en meer kunnen verdienen,
als er geen voldoende productie is om ons
een hoogeren levensstandaard te geven, dan
gaan wij regelrecht op de catastrophe af",
zoo zeide minister Cripps. Men kan dus
zeggen dat de economische stabiliteit van
het land afhangt van de mate waarin de
Labour regeering de arbeiders ervan kan
overtuigen harder te werken en langer ar
beidsuren te maken. En juist op dit punt
zal zij in conflict komen met een funda-
menteele factor van de menschelijke na
tuur. Iedere arbeider, waar ook ter wereld,
zal op de vraag of hij bereid is harder en
langer te werken, antwoorden met de we
dervraag „Wat krijg ik daarvoor?" De
Britsche arbeider vormt op dien regel geen
uitzondering. Op het oogenblik heeft hij
weinig baat van zijn arbeid. Engeland is
een der zwaarst belaste landen en een
groot percentage van het weekloon gaat
naar den fiscus, zoowel in den vorm van
directe als indirecte belastingen. De loon
trekker kan betrekkelijk weinig met zijn
geld doen. Kleeren en levensmiddelen zijn
streng gerantsoeneerd en er is weinig
goeds te koop buiten de gedistribueerde
artikelen. Geen wonder dat de meesten
de voorkeur geven aan extra vrije tijd
boven extra verdiensten.
Arbeider is moe van den oorlog.
De Britsche arbeider heeft in den oorlog
enorm veel gepresteerd. En, in reactie daar
op, verlangt hij nu het wat kalmer aan te
doen. Als iedere Engelschman is hij oor
logsmoe en gelooft dat hij betere omstan
digheden en kortere werkuren heeft ver
diend.
Bovendien is hij nogal cynisch. Hij her
innert zich maar al te goed de periode
tussehen de beide wereldoorlogen: de
jaren van werkloosheid en van uitbuiting
door zijn werkgevers met de voortdurende
dreiging van het stempellokaal op den
achtergrond.
Velen gelooven dat het juist nu, nu
ieder arbeider broodnoodig is, de tijd is
om een algemeene verbetering van de
arbeidstoestanden te verkrijgen. Deze
overweging zit achter de meeste stakin
gen van den laatsten tijd, en daarom heeft
,het .vakverbond, ondanks den tegenzin van
de regeering, dezen herfst besloten de in
voering van de 40-urige werkweek te
eischen.
Veel arbeiders beseffen overigens den
ernst van den toestand. Zij weten wat een
economische crisis zou beteekenen. Zij
willen ook de Labour-regeering steunen,
haar aan het bewind houden en haar in
staat stellen de sociale wetgeving te in-
troduceeren. Maar ook deze politiek en
economisch bewuste arbeiders ontkomen
niet aan het algemeen-menschelijke ge
voel van oorlogsmoeheid.
De regeering op haar beurt ziet in dat
de eenige manier om de arbeiders met
harder werk en langere arbeidsuren' te
verzoeken, gelegen is in het aanbieden van
vergoedingen op ander gebied, vergoedin
gen die grijpbaarder zijn dan economische
terminologie en een beroep op politieke
loyaliteit. Het is te verwachten dat zulke
vergoedingen binnenkort zullen worden
aangeboden. Hugh Dalton, minister van
Financiën, zou volgens goed ingelichte po
litieke kringen, overwegen in de begroo
ting van April een belastingverlaging op te
nemen, met inbegrip vermoedelijk van be
lastingvrijdom voor overwerk-betaling. Sir
Stafford Cripps zou misschien meer goe
deren vrijgeven voor de binnenlandsche
markt om de arbeiders meer lust te geven
in het produceeren van export-artikelen,
doch zijn moeilijkheid is dat die goederen
voor binnenlandsch gebruik eerst gepro
duceerd moeten worden. Het is een vicieuze
cirkel, maar Engelands nationale bestaan
is afhankelijk van de oplossing van het
probleem.
In een te Rotterdam gehouden rede
heeft mr. P. J. Idenburg verteld van de
problemen van Zuid-Afrika.
De eerste kwestie die het land bezig
houdt is die der kleurlingen, een gevolg
van het feit dat de inheemsche bevolking
ongeveer viermaal zooveel zielen telt als
de -blanke en in verhouding sneller aan
wast, ondanks de verhoogde emigratie der
blanken. Dit probleem neemt steeds drei
gender vormen aan, nu er bewegingen on
der de negers over de geheele wereld op
den voorgrond treden, die het zwarte ras
willen verheffen tot het niveau van de
blanken. Dit wordt sterk beïnvloed dooi
de.'omstandigheid, dat vele negers in alle
rangen van het leger de gelegenheid heb
ben gehad betere inzichten te krijgen in
de -verhoudingen tussehen blank en bruin
en daardoor andere wenschen en behoeften
hebben gekregen.
Het arbeidersvraagstuk is zeer acuut,
nu de mijnen en de groeiende industrieën
steeds meer werkkrachten vragen. Daarbij
komt nog, dat gedurende de laatste tien
tallen jaren, en speciaal tijdens den oorlog,
Zuid-Afrika bezig is zich te ontwikkelen
van landbouwstaat tot industriestaat. Daar
bij doen zich de volgende remmende facto
ren voor: de „colour-bar" (kleurslagboom),
die verbiedt, dat inheemschen leidende
functies vervullen, of „skilled labour" ver
richten, en verder de afhankelijkheid, die
Zuid-Afrika op économisch gebied ten op
zichte van haar groot-industrie heeft.
Als gevolg van deze structuurwijziging
ziet men, dat de bevolking zich meer en
meer in de steden en industriecentra con
centreert en het platteland ontvolkt wordt.
Zoo woonde in 1904 43% van de blanke
bevolking op het platteland, in 1936 33%,
en in 1946 kwam dit percentage beneden
de 30% te liggen.
De ontvolking van het platteland wordt
verder nog bevorderd door de gedurende
de laatste jaren steeds toenemende droogte
en de steeds meer om zich heen grijpende
erosie als gevolg van ontbossching en on
oordeelkundige behandeling van den grond,
zoowel door blanken als door Inheemschen.
De overheid tracht deze erosie met alle
middelen te bestrijden. Ondanks een zeer
goede voorlichting op landbouwgebied zijn
de methodes dikwijls nog zeer ouderwetsch,
Voegt men daarbij nog, dat de jongste ge
neratie weinig lust toont, het landbouw
bedrijf voort te zetten, dan begrijpt men
hoe al deze factoren een economische
structuurwijziging in de hand werken.
Voorts werkt het feit, dat men uit an
dere gebieden de arbeidskrachten voor
mijnen en industrieën moet requireeren,
remmend. Deze arbeiders worden dan in
concentraties of compounds ondergebracht,
waar de toestanden hoogst primitief zijn
en waar de arbeiders maandenlang zonder
vrouw en kinderen moeten verblijven.
Dientengevolge zijn arbeidsprestatie en
waardeproductie per hoofd veel lager dan
in andere industrielanden. De loonen der
inheemschen zijn daarbij heel laag en
meestal nauwelijks voldoende om in de
minimum behoeften te voorzien.
Het arbeidersvraagstuk zou gedeeltelijk
op te lossen zijn, als men de „colour-bar"
ophief. Hierbij echter speelt het probleem
van de arme blanken ook een rol, doordat
deze in sommige gevallen dan hetzelfde
werk als de „naturellen" zouden verrich
ten. Vele politieke stroomingen houden
zich met dit probleem bezig. Het eene deel
der bevolking wenscht de traditioneele
scheidingslijn te handhaven, het andere
staat de segregatie voor. Bij het loslaten
van deze „colour-bar" zal het volgens
velen met de heerschappij van het blanke
ras gedaan zijn.
Meer verblijdende aspecten zijn dat de
welvaart ontzaglijk is toegenomen. De
rijkdom aan mineralen bleek veel grooter
te zijn dan men ooit had vermoed. In
dustrieën op allerlei gebied bloeien.
Voornamelijk door het feit, dat Zuid-
Afrika ver afligt van eventueele afzetge
bieden, kan het niet met de rest van de
wereld concurreeren. Men streeft er nu
naar, geheel Afrika bezuiden de Sahara
van goederen te voorzien, waarvoor men
de kustvaart zooveel mogelijk wil bevor
deren. Als gevolg hiervan verweten vele
leden van de vereenigde naties Zuid-
Afrika imperialistische neigingen te heb
ben.
Gedurende den oorlog heeft Zuid-Afrika
zich op financieel gebied losgemaakt van
Engeland, door alle aandeelen van de in
het land gevestigde industrieën tot zich te
trekken. Ook richt men zich, inplaats van
op Engeland, in economisch opzicht steeds
meer naar de Vereenigde Staten.
Wat betreft de positie der Nederlanders:
vele Zuld-Afrikaansch sprekende kringen
wendden zich in den oorlog van de Neder
landers af als gevolg van de Duitsche pro
paganda. Als gevolg daarvan openden zich
andere kringen voor de Nederlanders. De
tegenstelling tussehen de Nederlanders en
de Zuid-Afrikaansche kringen, hoewel ver
minderend, bestaat nog.
Wat betreft de emigratie mogelijkheden,
merkte mr. Idenburg tenslotte op, dat de
Zuid-Afrikaansche regeering het liefst
Nederlanders en Scandinaviërs zou zien
immigreeren. In een groote immigratie
wordt ook een belangrijk tegenwicht ge
zien voor het overwegend kleurlingen
element. Op de vraag, of er voor de Neder
landers ook mogelijkheden zouden zijn in
de Zuid-Afrikaansche kustvaart, ant
woordde hij, dat Zuid-Afrika deze geheel
in eigen hand wil houden. Wel zou men
menschen voor de visscherijvloot kunnen
gebruiken, daar deze tak van bedrijf aan
hen, die leiding kunnen geven, groot ge
brek heeft.
Kesselring wordt beschuldigd
van talrijke moorden
In het te Venetië aan den gang zijnde pro
ces tegen Kesselring. ex-rijksveldmaarschalk,
voormalig opperbevelhebber van de Duitsche
troepen in Italië en Hitler's commandant van
de luchtvloot in den strijd tegen Engeland,
heeft de aanklager kolonel Halse, die ook het
proces tegen generaal von Mackensen en lui
tenant-generaal Maeltzer heeft geleid, ver
klaard. dat de prosecutie geen klacht had in
te brengen tegen Kesselring's gedrag tegen
over de fronttroepen, die zijn leger bestre
den. maar tegen de behandeling van Italiaan-
sche burgers. Nadat in een straat te Rome 32
Duitsche politie-agenten door een bomont
ploffing waren gedood, liet Kesselring bij
wijze van represaille 335 Italianen doodschie
ten, onder wie minstens 50 Joden. Toen er
?en bevel van het hoofdkwartier van den
Führer kwam om voor iederen Duitscher. die
gedood werd. 10 Italiasnsche krijgsgevange
nen dood te schieten, maakte Kesselring hier
van ,,10 Italianen", zoodat arrestaties moes
ten worden verricht om over voldoende slacht
offers te kunnen beschikken. De ten doode
opgeschreven burgers, wier leeftijd varieerde
van 14 tot 70 jaar. werden zonder vorm van
proces en zonder tijd te krijsen tot bidden
in groepen van vijf in den nek dood gescho
ten.
Bij een andere gelegenheid werd de dood
van 30 Duitschers met het vermoorden van
1078 Italianen beantwoord.
In de Vereenigde Staten is de expresstrein
..Red Arrow", die verbindingen onderhoudt in
.Pennsylvanië. van een helling gestort, waarbij"
25 dooden vielen en 124 personen gewond werden.
Marika p.ökk, de bekende operette- en
film,.ster", is door de eere-jury van Oostenrijk-
sche auteurs onschuldig verklaard aan de aan
tijging, dat zij spioTimagediensten voor de Duit
schers zou hebben verricht.
Britten zullen Griekenland
eind Mei hebben verlaten
De Engelsche minister van Buitenlanj.
sche Zaken Bevin heeft in een vergadering
zan vijfhonderd leden der Labourpan,
medegedeeld, dat het in de bedoeling |L
alle Britsche troepen binnen 90 dagen ni
den eersten Maart, den datum waarop do
helft der troepen zou worden teruggetrofc,
ken, uit Griekenland te verwijderen.
Ten aanzien van Duitschland zeide Bevin
dat Engeland een federaal Duitschland v,,'
waarin de verschillende staten een gr0(lli
macht bezitten, en met een niet te ste»w
centrum. Voor zoover hij wist waren rij
Russen geporteerd voor een sterk gecen.
traliseerd Duitschland „ik weet niet nni
welke reden, maar ik hoop dat te ontdek,
ken in Moskou".
Naar de meening van Bevin is ontwj.
pening slechts mogelijk wanneer de collec
tieve veiligheid in het kader van de Uïj()
zou worden georganiseerd. Het zal een van
zijn doelstellingen te Moskou zijn het vet.
trouwen te bevorderen. In dit verband ver.
wierp hij den term „ijzeren scherm", d»
Oost en West verdeelt. „Het is een ong.-!
lukkige uitdrukking. Ik heb het woord ztj
nooit gebruikt; het leidt tot wantrouwen"
Bevin legde er den nadruk op dat Enge.!
land zijn vitale verbindingswegen door°do
Middelïandsche Zee en langs de Westb.t|
van Afrika moet beveiligen omdat de k,
vensstandaard van het Britsche volk ervaa
afhangt.
Sport in het kort
JAN KLEIN K. O. IN DE EERSTE RONDE,
Na een gevecht van 2 minuten en 32 secoondei
werd de Nederlandsche kampioen Jan Klein
Londen knock out geslagen door Jack Londfn
ROODE DUIVELSLONDEN. In Luik speel
de de a-ploeg van de Roode Duivels een voetbi;.
wedstrijd tegen een Londensche combinatie ej
won met 5—2.
Agenda voor Haarlem
WOENSDAG 19 FEBRUARI
Gebouw Jacobstraat. gebouw v. Vrijz. Her.
vormden: Nel Oosthout in ..De Krljtkring" (jj.
K. C.). Bioscopen. Rembrandt: Lenteparade j
I.). Palace: Terug naar 'Ba taan (14 j.) Luxor: Ga<!
light (18 j.). Deze drie 14.00, 16.00, 19.00 en 2l.il
uur. Frans Hals: Swing it (alle leeft.) 14.00,16,j),
19.00 en 21.15 uur City: Geniet van je leven (a'
I.) 14.15, 16.30, 19.00 en 21 15 uur. Spaarne Theater:
Het geheim van de onderwereld (deel Hl) i4jjt
19.00 en 21.15 uur.
DONDERDAG 20 FEBRUARI
Zuiderkapel: Ds. C. J. Hoekendijk, 20 uw,
Bioscopen: als Woensdag.
„Bintjes"zijn in trek
De export van pootaardappelenj welke
van 1930 tot 1940 een groote vlucht heeft
genomen, overtreft op het oogenblik in ge
wicht en waarde reeds, verre de topjaren
van vóór den oorlog. Degemiddelde uit
voer van 1937 tot en met 1939 bedroeg on
geveer 150 millioen kg- Uit den oogst 1946
was reeds voor 1 Januari 1947 ruim 200
millioen kg. uitgevoerd, de totaal gepro
jecteerde export van dezen oogst bedraagt
ongeveer 400 mill, kg., waarmede zelfs nog
niet geheel aan de vraag kan worden vol
daan.
Met een deviezenopbrengst van ruim
f 50 millioen over 1946 staan de pootaard
appelen met de bloembollen (f 56 millioen),
boven aan in de rij vèn geëxporteerde Ne
derlandsche producten. Realisatie van den
geprojecteerden export uit den oogst 1946
(tijdvak September 1946April 1947) zal
bijna f 100 millioen aan buitenlandsche
valuta opleveren. Ter vergelijking diene.
dat in 1929 de vooroorlogsche export on
geveer 45 millioen kg. bedroeg met een
waarde van circa f 2.6 millioen en in 1939
120 millioen kg. met een waarde van f 6.4
millioen. In 1937 werd een record geves
tigd met 153 millioen kg. en een opbrengst
van bijna f 9 millioen.
De grootste afnemers zijn Frankrijk,
België en de Britsche bezettingszone in
Duitschland; in zeer vele andere Europee-
sche landen en in vele landen overzee be
staat eveneens groote vraag naar Neder
landsche pootaardappelen.'
De huidige ontwikkeling is mogelijk ge
weest door het hooge peil, hetwelk de teelt
van pootaardappelen hier te lande na in
tensief wetenschappelijk onderzoek en uit
gebreide proefnemingen, heeft bereikt.
Daardoor kan een product worden ge
leverd, dat in kwaliteit uitsteekt boven
hetgeen elders wordt geleverd. Het poot-
goedareaal werd geleidelijk aanzienlijk
uitgebreid en bedroeg in 1946 bijna 33.000
hectaren.
Binnen enkele maanden na de bevrijding
konden de Nederlandsche pootaardappelen
als een der eerste producten op de buiten
landsche markten worden aangeboden en
ze vormden een welkome versterking van
onze buitenlandsche valuta-positie- Uit
den oogst 1945 werd ruim 133 millioen kg.
geëxporteerd met een waaixle van bijna
f 30 millioen.
De uitvoer van pootaardappelen is voor
een groot deel gebaseerd op het oude ex
port-ras „bintje" en geschiedt gedeeltelijk
in centraal verband en gedeeltelijk door
de exporteurs individueel. Individueele
export is mogelijk naar alle overzeesche
landen en een aantal Europeesche landen,
voornamelijk in den Balkan.
Vele exporteurs, die op dit terrein baan
brekend werk verrichten, hebben proef
zendingen naar hun buitenlandsche rela
ties gestuurd. Ook de commissie voor poot-
aardappel-propaganda in het buitenland
heeft vele zendingen voor officieele proef
nemingen in andere landen verzorgd.
Door nauwe samenwerking tussehen de
regeering en het bedrijfsleven, alsmede
door studiereizen, wetenschappelijke voor
lichting en films, wordt bovendien in bin
nen- en buitenland belangstelling voor dit
Nederlandsche product gewekt.
De uitvoering van de overeengekomen
transacties stuitte vooral in het begin op
groote moeilijkheden, wegens ernstig te
kort aan verpakkingsmateriaal (jute zak
ken en krattenhout). Mede door de beperk
te transportmogelijkheden kon het export
programma niet volgens den aanvahkelii-
ken opzet worden afgewerkt. Als gevolg
hiervan moest nog verladen worden
een tijd, nl. December, waarin gewoonlijk
geen pootaardappelentransport plaats heeft,
daar de weersomstandigheden gedurende
de wintermaanden hiervoor doorgaans niet
geschikt zijn. Half December moest de ex
port dan ook door de vorst worden stop
gezet, waardoor een achterstand in de ver
lading is ontstaan.
Als gevolg van den oorlog zijn de be
hoeften in de meeste landen thans grooter
dan voor 1940. In de komende jaren zal
echter rekening moeten worden gehouden
met concurrentie van andere landen, waar
men zich reeds intensief toelegt op de
teelt van pootaardappelen, geschikt voor
exjbort. Bovendien trachten verschillende
importeerende landen zich afhankelijk te
maken van den invoer van pootaardappe
len. Daarom zullen, indien Nederland zijn
plaats wil behouden, rassen moeten wor
den gekweekt, welke zooveel mogelijk on-
vatbaar zijn voor wratziekte en phytoph-
thora (ziekte in loof en knol), en dient
blijvend aandacht te worden besteed aan
de bestandheid tegen virus en andere ziek
ten, alsmede tegen de droogte.
Heden ontsliep ln den
ouderdom van 83 jaar onze
Tante, Behuwd- en Oud-
Tante Mejuffrouw
ELISABETH STRATING
Uit aller naam:
J. Stratlng.
IJmuiden-O.. 18 Febr. 1947
Leeuweriklaan 45.
Liever geen bezoek,
Geen bloemen
De teraardebestelling zal
plaats hebben op Vrijdag
21 Febr. a.s. te 3 uur op de
begraafplaats Duinrust te
Beverwijk (Wijk aan Duin)
Nette Werkster
gevraagd
2 dagen p. w. Dienstbode aan
wezig. Mevr. Obermann, Bors-
kllaan 18, Bloemendaal, 1 min.
v. h. station.
Jongelui die wenschen te
huwen zoeken GED. VAN
WONING, Br. L 1172 bur. V d.
blad.
Net pers. zoekt KOSTHUIS z.
bed. omg. IJm. of IJm.-O.
Wassenaerstraat 50.
Jongelui die wenschen te trou
wen zoeken tegen Mei GED.
VAN WONING of 2 kamers m.
gebr, v keuken. Br. 1173 bur.
van dit blad.
Wie kan echtpaar z. kinderen
helpen aan 2 KAMERS en
kookgelegenh. ln omg. IJm.
Driehuls of Santpoort? Br aan
Hadleydwarsstr. 6, IJmuiden.
TE KOOP: H. winterjas m. 54.
1 grijze d. sportm. m 42-44, 1
k. br. leeren jasje 42-44 en
zw. w. swagger 42-44. Ahorn
straat 9.
Te koop: een grijs MANTEL
PAKJE m. 40. Alex. Bellstr. 23,
IJmuiden.
TE KOOP: 1 p. n, 1. laarzen,
m. 43, 1 p fletswarmers. Ju-
lianakade C 12.
Te koop: 14 W. L. KIPPEN a.
d. leg. J. Vosse, Acaclastr 19.
Te koop: ruwh. FOX TERRIER
oud 8 maanden. Rijksweg 338,
Santpoort.
Te koop: WINTERMANTEL 1.
g. st. lft. .16-17 J.. Meeuwen
laan 8, ÏJmulden-O.
CULTUREELE VEREENIGING
Donderdagavond 8 nnr
COR RUYS met
„PER LUCHTPOST
VELSEN"
Patronaategebouw
y.A AT, VERWARMD
IJmuiden-Oost
ALLE LEERLINGEN worden voor TRACTATIE DON
DERDAGMIDDAG 20 Febr. óm 2 uur in de „Jnliana
school" verwacht.
Het Hoofd der School K. J. NOIJ
STROOMBESPARING
Dit kunt U bereiken door al uw OVERHEMDEN,
BOORDEN en WITTE JASSEN te zenden naar de
IJMUIDER WASSCHERIJ
SNELLJUSSTRAAT 39 TELEFOON 4371
Voor KOPER, LOOD en ZINK
Trompstraat 55 IJmüiden-Oost Tel. 42/5
Betaalt
N.V. 's-Gravenhaugschc Begrafenis
onderneming „Simpllcltas"
W. J. INNEMEE ZONEN
Fil. HAARLEM KJnderhntevest 29-33
(v.h. R. Smlnk) Telefoon 1.0.4.4.1
BEGRAFENIS CREMATIE
Inschrijving ln hel „ARCHIEF" waarborgt
regeling volgens beschreven wenschen
DONDERDAG 20 FEBRUARI, 8 UUR
met geheel nieuw Variété-programma.
Entrée 2.50.
Kaarten aan de zaal verkrijgbaar.
STRIK) TEGEN DE DUURTE
Openbare Vergadering
op Donderdag 20 Febr. in „Flora", Zeeweg.
Spreekster: 31EJ. BOUDEWIJN, Amsterdam.
DECLAMATIE
Aanvang 8 uur. Eiilrée 25 cent. Zaal is verwarmd.
NED. VROUWENBEWEGING
Afd. IJmuiden.
door uitbreiding weer NIEUWE Cliënten aannemen.
IJMUIDER WASSCHERIJ
SNELLIUSSTRAAT 39
TELEFOON 4371
Weet U dat wij nog steeds goede prijzen betalen voor U«
OUDE HUISHOUD- of IN DUSTRIEN A AIMACHIN??
Merk of defect geen bezwaar.
Firma M. C. Hoole
RIJKSSTRAATWEG 250, HAARLEM-N., TELEF. 22787
Telefoon of briefkaart en..,, wij komen.