IJmuider Courant
San Marino
w
Marshall wil vredesconferentie
met „gelijke rechten voor allen"
Nog steeds brand in de mijn „Hendrik'
„Onderteekening op korten termijn
moest militaire actie voorkomen"
Oder en Weichsel buiten hun oevers
Nedeiiandsch
vliegtuig vermist
61e Jaargang No. 18593
aux: Kennemerlaan 154, Tel. Redactie en
JSnistraÜe 5437 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
foon 10724. Directeur Hoofdredacteur 15054.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Kobert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Woensdag 26 Maart 1947,
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent, per
kwartaal ƒ4,Franco per post ƒ4,50 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
,JT weten te weinig van de republiek
San Marino. Zij ligt tweehonderd kilo-
eter ten Noorden van Rome op een berg'
"Seau met drie toppen. Het land heeft een
omdakte van zestig vierkante kilometer
°;PLn bevolking van 14.545 zielen. Gij
1 n+ daarom lachen, maar is er reden toe?
c Marino kent, zooals ik verneem uit een
rtikel van Irving Wallace in het Ameri-
Ksche blad Cosmopolitan, geen papieren
ld geen inkomstenbelasting en ook geen
"taatsschuld. Er wordt een personeele be-
Staff geheven van een gulden per jaar
*or een huis van zes kamers. Er zijn geen
toelichten, want het land bezit maar één
2 en die laat men begaan. Er is radio,
aar geen zendstation en dus ook geen
üraagstuk van zendtijdverdeeling. Er zijn
ïnrhtpostzegels, maar geen vliegtuigen. Het
ierige standbeeld in de republiek is opge
richt voor een Marineeschen held, die geen
veroveringen heeft gepleegd, maar een
aanbod van Napoleon, om het land te ver-
booten, heeft afgewezen. Ik ben altijd
nnder den indruk geweest van het genie
van Napoleon, maar dat was erg dom van
Lm Een volk en een land kunnen zóó
klein zijn. dat niemand ze aanvalt en zij
blijven bestaan, ongedeerd. Dat begreep
Naooleon niet, maar de Marineezen be
grepen het wel, ofschoon 80 van hen
«iet kunnen lezen of schrijven. Ge ziet
hieruit, hoe groote fouten zelfs een genie
als Napoleon kon begaan en dit legt nadruk
oo het woord, dat ieder die werkt fouten
maakt. Sommigen van ons vergeten dat
telkens als zij de fouten van anderen ont
dekken! Maar zij maken ze zelf ook. U en
jkwij allemaal.
Als er verkiezingen in San Marino zijn
worden al die kiezers, die niet lezen of
schrijven kunnen, geholpen door in het wit
"ekleede kleine schoolmeisjes. Want vol
gens de Marineezen is een klein meisje het
zuiverste dat men op aarde vindt. Het zal
niemand misleiden. Dit deelt die Ameri
kaan ook in zijn artikel mee en het treft
mjj opnieuw dat de Amerikanen tegen
woordig zooveel van Europa weten. Straks
weten zij er meer van dan wij. Daar mogen
wij wel een beetje op letten. Wat die kleine
meisjes betreft: dat is natuurlijk heel aar
dig en ook waar, want natuurlijk zijn zij
heel zuiver en zullen niemand misleiden.
Maar ik weet niet waarom zij zooveel zui
verder zouden zijn dan de kleine jongens,
die er in San Marino een beetje bekaaid af
schijnen te komen. Misschien is dat mijn
fout en zou ik het beter begrijpen als ik
een Mar'ineesche analphabeet was.
San Marino bestaat al bijna zestien
eeuwen. De republiek werd in het jaar 360
gesticht door een Dalmatischen steenhou
wer die Marinus heette en na zijn dood is
gecanoniseerd. Zijn laatste woorden waren:
„Ik laat u, mijn volk, achter als volkomen
vrije mannen". Daar heeft hij gelijk in ge
had. Nu al zestien eeuwen gelijk. Deze man
moet een groot menschenkenner en zelfs
een groot staatsman geweest zijn. Groote
man in kleinen staat. Waarschijnlijk kon
hij ook niet lezen en schrijven, maar in
360 viel dat niet eens op.
De bevolking is arm. Zij leeft in hoofd
zaak van den verkoop van haar postzegels.
Alle postzegelverzamelaars in de wereld i
kennen San Marino. Er zijn niet veel an
deren die het kennen. Ik denk dat San
Marino dit plezierig vindt. Men moet, als
men zoo klein is, niet door te veel men-
schen gekend worden en de postzegels-
verzamelaars zijn voldoende, -want die
dragen het allen een goed hart toe.
Indertijd hebben internationale gokkers
toestemming gevraagd om een speelbank
te exploiteeren in het republiekje. Maar de
regent zei, dat de goede naam van een
vrijen staat niet wordt gehandhaafd door
materieele welvaart maar door groote
deugden van fiere en eerlijke menschen,
die weten wanneer zij rijkdommen moeten
afwijzen. Toen werd er gestemd en er was
een geweldige meerderheid tegen de speel
bank. Ik vind dit zoo n wijs besluit, dat het
niet te overtreffen is door de overige feiten
die Wallace mededeelt. En daarom zij dit
het slot, R. P.
Lord Killearn ingelicht
Vreugde op Buitenlandsche
Zaken te Londen
Na het teekenen van de overeenkomst
van Linggadjati werd door de beide dele
gaties gemeenschappelijk het volgende
telegram naar Lord Killearn gezonden:
„De Nederlandsche en Indonesische dele
gaties wenschen u er in kennis van te
stellen, dat heden 25 Maart de overeen
komst van Linggadjati, welke op 15 No
vember 1946 werd geparafeerd, geteekend
is. Op dit historische moment, waarop de
vriendschap tusschen de volken van Ne
derland en Indonesië plechtig is bevestigd,
wenschen de delegaties gemeenschappelijk
u haar Waardeering te doen toekomen voor
de belangrijke bijdrage, welke u gegeven
heeft tot de verzoening welke thans haar
resultaat heeft gehad in de vestiging van
een sterke basis voor de duurzame samen
werking tusschen de volken van Neder
land en Indonesië".
Lord Killearn heeft aan de Nederland
sche en Indonesische delegaties zijn felici
taties en goede wenschen doen toekomen.
.Niemand hoopt vuriger dan het Brit-
sche volk, dat met deze overeenkomst een
nieuw tijdperk van vriendschap, voor
spoed en geluk voor beide partijen moge
aanvangen", zoo zeide hij.
Een woordvoerder van het Britsche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken zeide
volgens Reuter in zijn commentaar op het
geen bereikt is: „Wij begroeten de onder
tekening van de overeenkomst niet
vreugde. Wij hopen, dat de verscheidene
Misverstanden, die gerezen zijn. nu tot het
verleden behooven en dat de teekening het
voorspel zal zijn van een lang en gelukki
ger bondgenootschap tusschen twee part
ners. Ongetwijfeld zal de tenuitvoerleg
ging van de overeenkomst aan beide zijden
ten nutte strekken bij hun taak tot weder
opbouw en zal zij moeten leiden tot her
stel van den normalen handel en den ex
port uit Zuid-Oost-Azië, hetgeen aan Oost
en West beiden buitengewoon ten goede
zal komen".
M.000 POND VOOR EEN STUIVER. Het
jtoogste dividend, dat ooit door een voetbal-pool
Is uitgekeerd, namelijk 61.456 pond. is deze week
en deel gevallen aan een zekeren Edward
Cross, autobus-bestuurder in Aberdeen. Hij had
Meegedaan aan de IAttiewood's penny points-
pool en alle uitslagen goed geraden,
Deelneming van alle landen die
met Duitschland in oorlog waren
De vier ministers in Moskon hebben gedurende de bijeenkomst van Dinsdag voor het
eerst gesproken over de werkwijze, die na de Moskousche conferentie moet worden
gevolgd ten aanzien van de verdere afwerking van het Duitsche vredesverdrag. Hierbij
stelde Marshall een „vredesconferentie met gelijke rechten voor alle deelnemers" voor.
Vooraf bespraken de ministers de rech
ten van Albanië en Perzië om deel te
nemen aan het opstellen van het vredes
verdrag met Duitschland. Marshall be
twistte Albanië dit recht. Molotof erkende
het, Bevin schaarde zich aan de zijde van
Marshall. Bidault verklaarde dezelfde ge
dachte te hebben gehad als Molotof, na
melijk dat Albanië wel het recht heeft om
geraadpleegd te worden, omdat het een
aandeel in de herstelbetalingen van Italië
heeft toegewezen gekregen en lid is van
het intergeallieerd bureau voor herstel
betalingen. Tenslotte besloot men deze
kwestie naar de plaatsvervangers te ver
wijzen. Daarna gingen de ministers over
tot een discussie over de te volgen pro
cedure bij de voorbereiding van het Duit
sche vredesverdrag na de conferentie te
Moskou.
Marshall wilde de verantwoordelijkheid
voor het onderteekenen en ratificeeren
van het vredesverdrag van Duitsche zijde
niet in handen leggen van een Duitsche
regeering, maar in de constitutie van
Duitschland een bepaling opnemen over
de verplichting van Duitschland om het
vredesverdrag na te komen. Hij was van
meening, dat de groote vier en China
alle staten, die met Duitschland in oorlog
zijn geweest, moeten uitnoodigen tot een
vredesconferentie, waar allen gelijke rech
ten zouden hebben.
Na deze conferentie zou de raad van mi
nisters den uiteïndelijken tekst moeten
opstellen op basis van een aanbeveling
met twee derde meerderheid van de vre
desconferentie, rekening houdende met
andere aanbevelingen, die geen twee derde
meerderheid hadden bereikt (dit voorstel
is identiek met de op de Parijsche vredes
conferentie voor de satellietstaten gevolg
de procedure),
Bidault achtte Marshali's voorstel „re
delijk, aanvaardbaar en zelfs elegant".
Engeland betaalt
oude schuld
Acht en een half millioen
voor het gebruik van Ne
derlandsche schepen
Press Association meldt: „Te Londen
is door den Nederlandschen minister van
Verkeer en Waterstaat, H. Vos, den Brit-
sChen minister van Vervoer, Alfred Bar
nes, en twee vertegenwoordigers van het
Nederlandsche ministerie van Verkeer en
Waterstaat een overeenkomst geteekend,
uit hoofde waarvan Engeland aan Neder
land 8.500.000 (acht en een half millioen)
pond sterling zal betalen ter afdoening
v'an de schuld, ontstaan door het gebruik
van Nederlandsche koopvaardijschepen
gedurende den oorlog.
Ongeveer de helft van het bedrag is be
stemd als vergoeding wegens reparatie,
het opnieuw uitrusten en het verbouwen
van groote passagiersschepen, die als troe
pentransportschepen zijn gebruikt".
Uit Nederlandsche bron wordt hieraan
toegevoegd, dat de overeenkomst ongeveer
80 procent der betrokken betalingen af
doet en met groote voldoening in Neder
landsche scheepvaartkringen is ontvangen.
Uit deze kringen verluidt, dat er nog
kwesties van ondergeschikt belang moeten
worden geregeld, doch dat deze waar
schijnlijk geen moeilijkheden zullen ople
veren.
Van 13 tot 26 April margarine
In de periode van 2 tot 15 Maart is in
het totale vetrantsoen 125 gram marga
rine vervangen door eenzelfde hoeveelheid
boter voor de houders van een A-, B- of
C-kaart. Dit gebeurde wegens de moeilijk
heden in de margarine-industrie, welke
een gevolg waren van den door de vorst
gestremden aanvoer van grondstoffen.
In de periode van 1326 April zal ter
compensatie 125 gram boter in het vet
rantsoen voor de betrokken groepen ver
vangen worden door eenzelfde hoeveel
heid margarine.
Bevin wilde eerst zijn rechtskundige ad
viseurs raadplegen. Molotof vroeg om twee
of drie dagen tijd ter bestudeering van
het voorstel. Hij herhaalde de Sovjet-
Russische zienswijze, dat op de vredes
conferentie een Duitsche regeering moet
worden geraadpleegd.
Verstrooiing.
In een radio-uitzending uit Moskou
wordt gemeld, dat de vier ministers van
Buitenlandsche Zaken gisteravond in een
Moskousch theater het ballet „Romeo en
Julia" hebben bijgewoond. De ministers
hadden plaats genomen in de vroegere
tsarenloge. Molotof en Bidault waren ver
gezeld van hun eohtgenooten.
Het nieuwe Oostenrijksche
leger zal 53.000 man worden
Op de vergadering van gisteren van de
plaatsvervangers der ministers van Bui
tenlandsche Zaken te Moskou, die met de
voorbereiding van hej; vredesverdrag met
Oostenrijk belast zijn, heeft de Sovjet-
Unie een Britsch voorstel om de Oosten
rijksche landstrijdkrachten op 53.000 man
te stellen, aanvaard. De Sovjet-Unie wilde
aanvankelijk een maximum van 50.000.
Een Britsch voorstel om in de clausule,
die het gebruik van wapens voor massale
vernietiging waaronder atoomwapens ver
biedt, de volgende zinsnede op te nemen:
„en andere wapens, die thans of in de toe
komst, volgens vaststelling van de UNO,
voor massale vernietiging dienstbaar ge
maakt zouden kunnen worden", werd
eveneens aangenomen.
Politieke waarnemers te Londen heb
ben lang en breed de mogelijkheid be
sproken, dat deze plotselinge voortgang
in de onderhandelingen te Moskou het di
recte resultaat zou zijn van het onderhoud
tusschen Bevin en Stalin. Reuter's diplo
matieke correspondent merkt op, dat de
door de Sovjet-Unie aanvaarde voorstel
len wel geen groote principieele beslissin
gen beteekenen, maar dat het resultaat de
eerste aanwijzing is, dat althans een on
derdeel van de conferentie te Moskou tot
besluiten komt-
Acht slachtoffers
thans geborgen
De reddingsploegen, welke in de
Staatsmijn „Hendrik" probeeren door te
dringen tot de gang, waar op 636 meter
diepte Maandagochtend brand ontstond,
worden in hun werk ten zeerste belem
merd door de nog steeds laaiende vlammen
en een verstikkende gas-ontwikkeling.
Inmiddels heeft de minister van Econo
mische Zaken, dr. G. W. M. Huysmans,
een bezoek gebracht aan de „Hendrik"
in gezelschap van den president-directeur
der Staatsmijnen, dr. ir. Th. Ch. Groot-
hoff.
Acht lijken van de dertien slachtoffers
zijn geborgen en opgebaard in de chapelle
ardente, die op de mijn is ingericht; naai
de vijf overige lichamen wordt nog ge
zocht.
„Volkomen veilig".
Als reactie op de ongerustheid, die er
vooral na de ramp in de „Hendrik" in
mijnwerkerskringen is ontstaan heeft het
Verdrag van Lateranen
in Italië's nieuwe grondwet
De Gasperi, minister-president van Ita
lië, heeft een beroep gedaan op de Ita-
liaansche Kamer van Afgevaardigden om
evenals hij te stemmen voor opneming van
het verdrag van Lateranen in de nieuwe
constitutie van Italië. Het verdrag van
Lateranen is in 1929 door Paus Pius XII,
Mussolini en ex-koning Victor Emmanuel
geteekend. De Gasperi verzekerde, dat de
godsdienstige minderheden in Italië volle
dige garantie zullen krijgen voor vrijheid
en gelijkheid en geen vervolging behoeven
te vreezen. Volgens een census van 1931,
aldus Gasperi, zijn meer dan 45 millioen
menschen in Italië op een totale bevolking
van 46 millioen roomsch-katholiek.
Togliatti, leider der Italiaansche com-,
munisten, heeft in de kamer verklaard, dat
de communisten zullen stemmen voor op
neming van dit verdrag in de nieuwe con
stitutie.
Hei luxueust Engelsche passagiersschip Monarch oj' Bermudawerd door 'n brand
zwaar beschadigd, terwijl het was opgenomen in het dok van Hebburn-on-Tyne
(Eng,) Een luchtfoto van het brandende schip
De reddingsploeg van de Staatsmijn Hen
drikkomt boven, na ruim een dag lang
onafgebroken op 636 meter diepte in touw
te zijn geweest.
hoofd van het staatstoezicht op de mijnen
verklaard, dat „de ondergrondsche werk
plaatsen, waar in de „Hendrik" gewerkt
wordt, volkomen veilig zijn".
Over de ooi-zaak van den brand tast men
nog in het duister, hoewel de mogelijkheid
schijnt te bestaan, dat een door de betref
fende galerij loopende transportband is
warmgeloopen.
Schepen bij Terschelling buiten de
mijnenvrije kanalen verongelukt?
Naar aanleiding van de drie recente
scheepsongevallen, veroorzaakt door zee-
mijnen in de buurt van Terschelling heeft
Lt.-kolonel B. C. M, Schouten van den
mijnenveegdienst in IJmuiden meegedeeld,
dat uit de positieopgaven, die hij heeft
ontvangen, blijkt, dat al deze schepen zich
buiten de aangegeven mijnvrije kanalen
bevonden. Hij voegde er echter aan toe,
dat het bij slecht zicht vaak moeilijk is
binnen de kanalen te blijven, vooral ook
omdat door de vorstperiode verschillende
boeien van hun plaats zijn geslagen.
Men geeft nu geregeld berichten aan de
zeevarenden door, opdat de schepen de
gevaarlijke zones kunnen ontwijken.
De „Kota Baroe" is te Tandjong Prlok
aangekomen met het bewakingsbataljon
R. I. aan boord, onder commando van majoor
Van de Horst. Het bataljon wordt te Soerabaja
gestationneerd.
Dinsdag zUn 400 evacués uit Malang, Ma-
dioen. Solo en Djogja te Batavia gearriveerd,
Amerikaansch ambassadeur
iu Polen treedt af
President Truman heeft het verzoek om
ontslag van Arthur Bliss Lane, ambassa
deur der V. S. in Polen aanvaard. Het
Witte Huis heeft een briefwisseling gepu
bliceerd, waaruit blijkt, dat Lane ambte
loos burger wilde worden om openlijk te
kunnen spreken en schrijven over „de hui
dige tragedie van Polen".
Het woord is aan.,
Malesherbes:
Men zou veel meer dingen tot
stand brengen als men er min
der onmogelijk achtte.
Minister Jonkman over Linggadjati
Drie stroomingen in
de Tweede Kamer
(Van onzen parlementairen redacteur).
In groote trekken genomen, vielen er
met betrekking tot het door de regeering
gevoerde beleid inzake het laten ondertee
kenen van wat professor Romme thans
noemde „het onduidelijke Linggadjati"
dit wil zeggen zonder dat er over den in
houd van den wederzijdschen uitleg over
eenstemming was bereikt drie stroomin
gen waar te nemen.
Eenerzijds lieten zich de felle, onverzoen
lijke critici hooren, zooals de heeren
Schouten (A.R.) en Tilanus (C.H.),
bijgevallen door mr. Vonk (P.v.d.V.) en
ds. Zandt (St. Geref.), die vonden, dat
de regeering een accoord had laten onder
teekenen, omtrent welks werkelijke betee-
kenis men al te zeer in het duister tast:
„een schijnovereenkomst is het" zoo zeiden
zij, want de wils-overeenkomst ontbreekt,
verder had dan het kabinet dit gedaan
in afwijking van het tot dusver tegen
over het parlement ingenomen stand
punt. Dit voor een voldongen feit plaatsen
van de volksvertegenwoordiging ontmoette
bij deze afgevaardigden eveneens felle af
keuring, vooral ook omdat hun uit niets de
noodzakelijkheid hiervan was gebleken.
Bovendien klaagden zij over een tekort aan
inlichtingen, wat de op 21 dezer afgelegde
regeeringsverklaring betreft, die bijvoor
beeld volkomen zweeg over het ontslag-
verzoek van den heer De Boer en over de
redenen, die daartoe hadden geleid.
Lijnrecht tegenover deze bestrijders van
de regeering stond mr. J o e k e s (P.v.d.A.)
Hij kon met zijn partijgenooten meer dan
ooit vertrouwen stellen in het ministerie,
dat goed had gedaan met nu eindelijk niet
verder te dralen met de onderteekening
van Linggadjati. Zeker, er was ten aanzien
van de manier waarop dit was geschied
wel eenige nuance waar te nemen in het
licht van de motie Romme-Van der Goes
van Naters, doch deze vrijheid moest de
regeering hebben; bovendien vond deze
spreker, dat die overwegingen, welke jongst
leden Vrijdag vermeld waren als de rede
nen, die het kabinet hadden doen beslui
ten onverwijld te laten teekenen, volkomen
overtuigend waren.
Mr. Joekes beschouwde den dag van de
onderteekening als een grooten dag voor
de historie van ons volle. Hij zag in een en
ander met hen, die vooruit weten te zien,
iets heugelijks aanmoedigend en opwek
kend en hij bracht in warme woorden
hulde aan dr. Van Mook, die van wijs in
zicht en standvastigheid had blijk gegeven.
Noch felle critiek, noch geestdriftige toe
juichingen vielen echter te bespeuren in het
zeer tactische betoog van professor R o m-
m e (K.V.P.) die voorsbands wel meende
aanleiding te hebben, om het passeeren van
de Kamer te critiseeren, maar tevens mi
nister Jonkman als het ware uitnoodigde,
om nu eens te vertellen, waaróm het kabi
net hieraan de voorkeur had gegeven.
Een soortgelijke uitnoodiging richtte hij
tot de regeering, om verder materiaal te
verstrekken ten bewijze van de noodzaak
met het oog op het belang voor het Konink-
Twee Paascheieren
Voor Paschen zullen twee eieren per per
soon beschikbaar worden gesteld. De bon
zal reeds in de bonnenlijst van morgen be
kend gemaakt worden.
Catastrophule overslrooniingen in Duitschland
en Polen
menschen dakloos geworden door het water,
dat op sommige laaggelegen plaatsen vier
tot vijf meter hoog staat. Honderden men
schen, die de waarschuwingen via de radio
niet hadden gehoord, zijn geïsoleerd in dor
pen en gehuchten, volkomen verrast door
de snelheid, waarmee het water zich ver
spreidde.
Ook in economisch opzicht beteekent deze
overstrooming een ware ramp. Enorme
hoeveelheden groenten, suikerbieten, graan
en aardappelen, bestemd om Berlijn te voe
den, zijn verloren gegaan.
Nadat Russische en Poolsche troepen te
vergeefs hadden geprobeerd, om met be
hulp van vlammenwerpers, artillerie en
bommen de ijsmassa's aan de monding van
den gezwollen Oder te breken, is de dijk
bij Kuestrin over een afstand van vier-
honderdvijftig meter doorgebroken. De
overstrooming heeft catastrophalen omvang
aangenomen. Een gebied van tachtigdui
zend ha staat onder water. Ook de Weich
sel is bij Warschau buiten haar oevers ge
treden en heeft verscheidene voorsteden
overstroomd.
Volgens Agence France Presse zouden bij
de overstrooming van de Oder reeds hon
derden menschen zijn verdronken. Duizen
den vluchtelingen uit de Oostelijke gebie
den, die zich een jaar geleden daar vestig
den, zijn opnieuw dakloos geworden. De
Oder is teruggekeerd in de bedding van
tweehonderd jaar geleden. Volgens de Ber-
lïjnsche avondbladen zijn achttienduizend
o O
tJit Brisbane wordt gemeld, dat een
Dakota van de Nederlandsche marine, met
zeven man Nederlandscli marinepersoneel
aan boord, op een vlucht van Longreach
(Midden-Queensland) naar Darwin, wordt
vermist. Het vliegtuig is gisteren uit
Longreach naar Darwin vertrokken en
men vreest, dat het verongelukt is. Uit
het gebied van Longreach worden in de
laatste dagen hevige stormen gemeld.
Vliegtuigen van de Koninklijke Austra
lische luchtmacht zoeken thans naar het
vermiste vliegtuig.
Vijftigduizend dakloozen
in Polen,
Radio Warschau meldde, dat door de
overstrooming van de Weichsel verschei
dene voorsteden onder water staan. Overal
zitten de menschen op de daken, zich vast
klemmend aan de schoorsteenen. Volgens
den gemeenteraad zijn vijftigduizend men
schen dakloos geworden. President Bierut
verklaarde: „Dit zijn de ergste overstroo
mingen in de geschiedenis van Polen."
Piloten, die boven het geteisterde gebied
van de beneden-Weichsel hebben gevlogen,
komen met ontstellende berichten terug.
Het water rijst nog steeds en heele gezin
nen drijven rond, in benarde positie samen
gedrongen op groote ijsschotsen.
De toch reeds critieke behuizingstoestand
in Warschau wordt nog verergerd door het
binnenkomen van de duizenden vluchtelin
gen uit de getroffen gebieden. De regeering
heeft een bedrag ter waarde van twee-en-
een-half millioen gulden beschikbaar ge
steld voor de slachtoffers van den waters
nood. v
rijk om Linggadjati te laten teekenen; al
blijft er onzekerheid over den inhoud, door
dat men van Indonesische zijde wel erkend
heeft, dat wij ons alleen gebonden achten
aan onze interpretatie, maar niet heeft wil
len medewerken aan overeenstemming om
trent de interpretatie zelf. Intusschen bleek
deze spreker van oordeel te zijn, dat niet
tegenstaande deze manier van onderteeke
ning, welke volgens hem afweek van de
door de regeering gaarne aanvaarde motie
van 20 December, het doel, dat men ten op
zichte van het Koninkrijk „in nieuwen
bouw" voorstaat, wel degelijk bereikbaar
Geen buitenlandsche pressie.
In de avondvergadering kreeg minister
Jonkman gelegenheid om onder meer nader
duidelijk te maken, waarom het nu gevoer
de beleid noodig wordt geacht. In eersten
termijn deed hij het waarlijk niet op over
tuigende wijze. Wel begon hij met vermel
ding van allerlei belangwekkende inter
nationale feiten welke verband hielden met
de situatie nu en straks in Indië, doch ten
slotte vertelde hij, dat er van internationale
pressie geen sprake was, alleen maar van
belangstelling. Een opmerking, die de heer
Schouten in het bijzonder aangreep, om
te verkondigen, dat hem met het oog daar
op niets gebleken was van eenige noodzaak
voor de onverwijlde onderteekening.
In tweeden termijn, nadat professor
Romme er als het ware om gesmeekt had,
(deze zat merkbaar met het heele geval
nogal in de maag) kwam de minister met
het hooge woord voor den dag.
De lieer Schouten had, zoo zeide hij. ten
onrechte geconcludeerd, dat er in de inter
nationale verhoudingen pressie opge
sloten zou hebben gelegen voor spoedige
onderteekening. Verder verklaarde de be
windsman nu. dat hij inderdaad niet alles
gezegd had. wat er te zeggen viel, maar.,
noch de militaire noch de economische
overwegingen, noch die welke betrekking
hebben op de verhouding tot de republiek
kon de regeering in het openbaar uiteen
zetten.
Volgens haar ware het zeer bepaaldelijk
in strijd met 's lands belangen geweest, niet
onmiddellijk in te gaan op den brief van
Sjahrir, diens bereidverklaring bevattende
tot de onderteekening onder erkenning van
de wetenschap dat de Nederlandsche regee
ring alleen beschouwd kan zijn als gebon
den aan de eigen interpretatie.
De minister bleef er dan ook bij, dat er
slechts één Linggadjati, één duidelijk Ling
gadjati is. In eerste instantie had hij al
aangetoond, waarom volgens hem ook nu
de stelling opging, dat er wel degelijk in
dit opzicht een wederzijdsch verband be
stond: over en weer, zoo was in elk geval
komen vast te staan, beriep men zich voor
den uitleg op dezelfde bronnen. De motie-
Romme had de regeering „welkom gehee-
ten", maar daarom was zij daaraan nog niet
Zoozeer gebonden als onder meer de heer
Schouten beweerde. Voor het feit. dat liefst
pas na de onderteekening de Kamer zou
worden ingelicht, bezigde de minister het
argument, dat hij vóór dit tijdstip, na alles
wat de Kamer reeds in geschrifte had ver
nomen, eigenlijk toch niets nieuws meer
kon vertellen.
Dit passeeren van de Kamer kon prof.
Romme niet bekoren, doch veel erger vond
de heer Schouten bedoeld punt. Hij gaf
daaraan uiting in den vorm van een door
de C. H., de P. v. d. V. en de St. Ger.fracties
gesteunde motie, welke echter met 5526
stemmen verworpen werd.
Niet onvermakelijk was het, dat de
voorsteller zelf per ongeluk niet de
presentielijst had geteekend en daar
door niet eens voor zijn eigen motie
kon stemmen.
Geen grafkransen en geen bloemen
Vermeld zij nog, dat professor Romme
zoowel voor 's heeren Tilanus' grafkrans
als voor mr. Joekes" bloemenhulde het
oogenblik nog te vroeg achtte, waarop laatst
genoemde, hierin gevolgd door den minis
ter, wees op den te Batavia plaats vindenden
bid- en dankdag. Natuurlijk noemde de
minister de motie-Schouten waartegen
ook professor Romme wegens haar strek
king en inhoud overwegend bezwaar had,
onaanvaardbaar, gelijk hij eveneens deedl
met het herhaaldelijk in 's lands vergader
zaal op onheusche wijze aanvallen van de
leiders der republiek, waarmee wij nu in
vrede en in het belang der wederzijdsche
volken een nieuwe samenwerking hopen in
te luiden.
Tenslotte stippen wij nog aan, dat, na de
aan den dag getreden oneenigheid in de
Commissie-generaal, het kabinet zich op
nieuw over taak en samenstelling van dit
college zal beraden.
Het is de regeering duidelijk geweest, dat
de keuze ging tusschen hetzU „thans teeke
nen" of een groote militaire actie. Voor dit
laatste wilde noch kon zij de verantwoor
ding aanvaarden, want het standpunt is en
blijft: geen opstelling van een overeen
komst met behulp van geweld.
Heden, Woensdagmiddag, wordt het debat
voortgezet.
MEER BEWOLKING
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Woens
dagavond tot Donderdagavond:
Matige, tijdelijk krachtige wind tus
schen Zuidoost en Zuidwest. Meer be
wolking, vooral in het Westen van het
land Hier en daar wat lichte regen of
motregen. Weinig verandering van
temperatuur.
27 Maart:
Zon op 6.29 uur. onder 19.03 urn-
Maan op 8.39 uur, onder 0.30 uur
