Sleepboot-kapitein H. Weltevreden
was zeer tevreden
Het land achter Oder en Neisse
Volkstelling onmisbaar voor diagnose
van economische en sociale kwalen
Nieuwe fileermachine al in gebruik
in de Vereenigde Staten
Beverwijk
VRIJDAG
25 APRIL 1947
IJMUIDER COURANT
De reis van het Juliana-dok
[en voorspoedige reis met maar één keer pech
„.„„erker in Indiê zenit ons de
mè beschrijving van de aankomst
met het Julianaiok in Soera-
n!4 brief werd. op 10 April ge-
ia ja. ueze
schreven.
I6 700 «emST De langste sleepreis ooit
ni/t ïs volbracht.
S'ÏÏ SÓ H Weitevreden, „IJzeren Hem
Tmen hem in sleeperskringen noemt,
?K,,t recordhouder.
ISÏ= wïeen paar mijl buiten Soerabaja
s- Mm aan bomd stappen, op de Marine-
„Margriet", is hij m puike stem-
-j het nu een heele drukte.
varenHL Ms. „Jan van Brakel" en
Daar „0nvpeers Hr. Ms. „IJsselmonde",
vS»1n „Tholen" met het pa-
„Duivela 112". Alle schepen
tr0UJ'an onder tot' boven gepavoiseerd,
Z!J Ju de sleepbooten en het dok.
toSid van de „Jan van Brakel» be
tte, zich vice-admiraal A. S. Pinlce,
iandant van de Zeemacht in Ned.-
53? die voor deze gelegenheid speciaal
1 Batavia is overgekomen, en tal van
andere militaire en civiele autoriteiten.
Hoe is de reis geweest, kappie?"
Best er« best. We hebben reuze geboft.
vZ, w«r is op een paar dagen na prachtig
geweest en er is eigenlijk de heele reis niets
bijzonders gebeurd".
Blij dat u binnen bent?
O nee ik ben het nog heelemaal niet
„f lit zou best nog een eindje verder wil
ton' caan We hebben een reuze gezellig
„en «chad onder elkaar. Zoo af en toe
„n beetje griep en elkaar eens flink de
waarheid zeggen. Ja, die reis is omgevlo-
^Maar 't is anders een emmervol hoor.
{Tjonge, wat is dat een zwaar ding om te
Schei maar uit!
sleepen".
Rustig en kalm liggen ze daar nu zij aan
tii op de korte tros, voor het groote Ju-
Jianadok met den enormen bok in zijn bin
nenste geborgen.
Stuurman Verschuur van de „Soegio
heeft het niets op al die drukte. Als we
Jiem vertellen, dat het niet alleen bij ge-
toavoiseerde schepen blijft, maar dat er aan
wal een heele batterij microfoons klaar
gtaat en een platform voor de sprekers, dan
eegt hij: „Sohei maar uit, al die flauwe
kul...."
Kapitein Van der Burg, de leider van
het convooi, is bes'; tevreden. „Het is een
mooie en voorspoedige reis geweest. Het
eten was steeds prima en zieken hebben
,we niet gehad. De laatste drie weken was
'het wel tobben met het drinkwater. De
heele voorraad, die aan boord van het dolt
bewaard werd, was brak geworden en we
hebben ons moeten behelpen met regen
water en op de „Soegio" hebben we ketel-
Water moeten drinken.
Slechts één keer hebben we een manke
ment aan de booten gehad. Op 23 Januari,
op ongeveer 7000 mijl van Soerabaja,
kreeg de „Soegio" een staaldraad in de
schroef. Er stond een hooge deining. We.
hebben zooveel mogelijk waterballast in de
Voorpiek gepompt en tóen zijn eerste stuur
man Verschuur, derde machinist Roeper.,
'de matrozen Broek en Langbroek en de
stokers Van Wierzen en Tigchelaar over
boord gegaan. Dat was een gehaaid karwei,
Want elk oogenblik moesten ze onderdui
ken om niet door het achterschip verplet
terd te worden. Drie uur lang hebben ze in
het sohroefraam gewerkt, toen was alles
Weer geklaard.
Geen havens aangedaan
We stappen over op de „Beatrix". Aan
öek wordt er druk geschoren en geknipt.
Maar lang niet alle baarden van 117 dagen
vallen ten prooi aan den barbier. Er zijn
er, die ook werkelijk een beter lot verdie-
Den,
Kapitein M. de Koe van de „Beatrix"
Eegt: „Nou reken maar!'", als we hem vra
gen of hij blij is dat het einddoel bereikt is.
„Het bijzondere van deze reis is eigen
lijk, dat we bijna geen havens hebben aan
gedaan, In het dok hadden we olie, drink
water en proviand voor de heele reis ge
borgen. Bij elkaar zoo ongeveer 3800 ton.
Om de tien dagen gooiden de „Beatrix" en
de „Margriet" de sleep los om bij het dok
te gaan bunkeren. De „Soegio" ging eens
inde 17 dagen zijn rantsoen in het dok-
Wmkeltje halen. Het was een experiment
deze manier van bunkeren, maar het is
prachtig geslaagd.
Post hebben we gedurende de reis maar
erg slecht gekregen. In Curacao lag maar
éen brief voor me en in Colon was het
eigenlijk maar een halve. De heele beman
ning moest het in die havens met een en
kelen brief doen. We hebben het dan ook
geweldig gewaardeerd, dat onze familie
leden op den avond voor Kerstmis door den
Marine Voorlichtingsdienst in de gelegen
heid zijn gesteld om groeten aan ons over
re brengen. Dat waren ontroerende mo-
menten! De „Beatrix", is in Morotai post
gaan halen. Daar lag een heele voorraad
voor ons klaar en gisteren hebben we ook
Jweie stapels brieven aan boord gekregen;
eerr mijnenveger brengen".
Ti aan §aan we nog even bij IJzeren
kt"1 koord kijken. Hoe het nou ei gen-
jjJK met dat record van hem zit. „Man,
praat daar nou niet langer, over. Het is de
oeite niet waard. Het is allemaal zoo
gewoon gegaan en het olijft boven
wen in de familie, want het stond op naam
1'niJnJbroer Ben, die het voor den oor-
oude Witte Zee op een reis naar
Nieuw Zeeland vestigde".
Havendiefstallen in het
groot te Amsterdam
Er wordt den laatsten tijd „in het groot"
gestolen uit de loodsen en de pakhuizen,
16 ui het Amsterdamsche havengebied
ooveel begeerenswaardige artikelen her-
igen. De politie ligt voortdurend op den
pïjf' maar het is haar tot nog toe niet
i-UKt iemand te grijpen. Wel werd on-
door een ongeluk op de I-Ieeren-
vari waar een vrachtauto tegen de pul
i ,.ean huis reed, een groote hoeveelheid
wo wachterhaald- De lading van den
agen bleek namelijk te bestaan uit stof-
e,n kostuums ter waarde van onge-
aan i ^,00°' afkomstig uit een pakhuis
Zeeburgkade. De recherche heeft
liiiHn ,stramien verder geborduurd en het
hond r Woensdag een persoon aan te
hü waarvan wordt aangenomen, dat
to-m hPOfddadër in deze kwestie is. De
toaa aeeft echter nog niet bekend.
Zoo terloops vertelt hij dan ook nog dat
de sleep drie maanden lang practiseh op
den evenaar heeft gevaren. „Dat deden we
om zooveel mogelijk van den stroom te pro-
fiteeren. Het scheelde ons ongeveer 20 mijl
per dag Want van ons zelf maakten we
maar 75 mijl per etmaal".
„Maar hoe was het nu met de deining in
den Stillen .Oceaan? Die is toch nogal be
hoorlijk". „Ja, daar staat altijd een hooge
deining en we hebben het dan ook ver
scheidene dagen gehad, dat we slingeringen
maakten var 30 graden en meer. Maar dat
wil niet zeggen, dat het weer niet mooi
was. Zoo'n zeetje hoort nu eenmaal bij den
Pacific".
Over de ontvangst in Soerabaja in een
volgend artikel.
De „Maetsuyker" stoomt voorbij. Vroo-
lijk wapperen de seinvlaggen van voor- tot
achtersteven. De stoomfluit loeit: welkom
binnen. „Welkom binnen", dat roepen ook
de tientallen kleine bootjes, die het con
vooi tegemoet gevaren zijn. „Welkom bin
nen", dat loeien de sirenes van de vele
koopvaarders en marineschepen, die aan
de kade liggen.
Schaakkampioenschap van
Midden Kennemei-land
De schaakclubs „Hoogovens", „Bever
wijk" en „Santpoort" hebben een prijzens
waardig besluit genomen, hetgeen ongetwij
feld de schaakliefhebbers in het rayon
dezer clubs zal interesseeren, daar het hun
de gelegenheid biedt zich met elkaar in
interessante partijen te meten. Het ligt
n.l. in de bedoeling van bovengenoemde
clubs eind Mèi een tournooi te organisee-
ren, waaraan het persoonlijk kampioen
schap van Midden-Kennemerland zal zijn
verbonden. Worden de plannen werkelijk
heid, dan zullen de spelers gerangschikt
worden in een hoofdklasse, eerste, tweede
en derde klasse. Er zal op Dinsdag- of
Woensdagavond 'gespeeld worden.
Iedere schakel-, mits niet aangesloten bij
een vereeniging in het rayon Haarlem, kan
zich hiervoor onder opgave van klasse,
aanmelden bij de besturen van bovenge
noemde vereenigingen of bij J. Mul
der, Baanstraat 55B te Beverwijk. De ter
mijn van inschrijving sluit op 9 Mei.
Wijzigingen in het leerplan der
Haarlemsche Avondschool?
Het gemeentebestuur van Haarlem heeft
een commissie van vertegenwoordigers
van handel en industrie", het bankwezen
en van de leerkrachten op het gebied van
handelsonderwijs in het leven geroepen,
die een onderzoek zal instellen naar de
vraag of, en zoo ja, welke wijzigingen
moeten worden aangebracht in het leer
plan der Gemeentelijke Avondschool voor
handelsonderwijs, opdat het onderwijs nog
meer zal beantwoorden aan de eischen,
welke de praktijk tegenwoordig stelt-
Op verzoek van het gemeentebestuur
hebben, in de commissie zitting genomen:
P. Schaft, voorzitter, A. HoVenkamp, se
cretaris ;en verder-de heer en- A. J-. Bakkef,
W. G. Bitter, P. J; Kapteyn,"W. Koutstanl,
B. W. Lasschuit, R. Prosée, A. P. M. van
Riel, J. Schippers, F. M. Schneider, J. J.
Swens en J. M. Thierry.
ONZUIVERE ZUIVELDIRECTEUR.
De bijzondere politierechter te Breda
veroordeelde den voormaligen. directeur
vaneen melkinrichting te Breda-Princen-
hage tot een- geldboete van f 4000, in ver
band met het feit, dat verdachte boter-
merken meer dan één keer gebruikte.
neg
„Nederlandsche helden der
wetenschap". Door dr. T. D.
SEVENSMA Uitgeversmaat
schappij Kosmos Amsterdam
In een tijdsbestek van 45 jaar kregen
niet minder dan negen Nederlandsche ge
leerden den Nobelprijs, de hoogste onder
scheiding die ten deel kan vallen aan hen,
die de beschaving vooruit helpen brengen;
negen hoogleeraren: Van 't Hoff, Lorentz,
Zeeman, van der Waals, Asser, Kamerlingh
Onnes, Einthoven, Eykman en Debeye. Zij
vormen een merkwaardige reeks, omdat
zij allen op één na Asser, de jurist
hun verdiensten hadden op het gebied der
natuur-wetenschap. Ons kleine land heeft
in dat opzicht een plaats onder de landen
verworven van het hoogste aanzien.
Daaraan heeft de samensteller van dit
omvangrijke boek gedacht, toen hij den wat
dramatisch aandoenden titel „helden der
wetenschap" neerschreef. Zeker is niets
deze negen ernstige geleerden verder ged
weest dan een poging om heldendaden te
verrichten. Daarvan vertelt het boek trou
wens ook niet. Hel getuigt van den gecon-
centreerden arbeid en het onverwoestbaar
doorzettingsvermogen van de menschen,
wien de verwezenlijking van hun weten
schappelijk ideaal vóór alles ging. Dr. Se-
vensma bedoelt met deze betiteling dan
ook aan te geven van hoeveel belang het
wetenschappelijk werk van deze negen
met den Nobel-prijs onderscheiden landge-
nooten is voor de samenleving. In onze op
de dagelijksche nuttigheid der dingen ge
richte belangstelling hebben wij altijd
eenigszins de neiging de beteekenis van het
theoretisch-wetenschappelijke onderzoek
te onderschatten. Pas wanneer het labora
toriumwerk voltooid is en zijn resultaten
verder verwerkt zijn in practische toepas
singen, wordt duidelijk hoe ver de beteeke
nis reikt van het stille werk der geleerden
die - misschien tegen algemeen aanvaarde
en onomstootelijk geachte denkbeelden in
- hun weg zochten. Daarin ligt zeker een
ruime mate van heldhaftigheid.
Over ieder der negen Nobelprijs-winnaars
schrijft een ter zake deskundige. Daardoor
is dit boek veel meer dan een verzameling
levensschetsen van beroemde Nederlanders.
Het is een samenvatting van de resultaten
van een halve eeuw wetenschappelijken
arbeid, waarin een schat aan materiaal in
een beknopt bestek is samengebracht.
Een boek als dit is geen populaire lec
tuur, maar het zal niettemin voor velen
een waardevol bezit zijn. Maar het is méér
dan dat en ook méér dan een huldebetoon
aan een groep groote landgenooten. Het is
een uiting van zelfrespect en zelf-vertrou-
wen van een klein volk, dat weet dat het
niet „klein" is.
Slachtoffers van de troebelen
in Palestina
Viscount Hall heeft in het Britsche par
lement medegedeeld, dat sinds 1 Augustus
1945 68 militairen, 30 politie-agenten en
15 burgers gedood en 191 militairen, 49
politie-agenten en 9 burgers gewond of
aangevallen zijn. Hierbij zijn niet inbe
grepen de dooden en gewonden bij het
spoorwegongeluk dat kortgeleden door een
mijnontploffing werd veroorzaakt. In de
zelfde periode zijn 168 Joden veroordeeld
wegens terroristische activiteiten, van wie
28 ter dood werden veroordeeld. Vier Jo
den werden terechtgesteld en 22 personen
tot levenslang veroordeeld. Bij botsingen
met de politie werden 33, verzetslieden ge
dood en ongeveer 29 gewond.
Oneerlijke zilversmid gearresteerd
De Haarlemsche politie arresteerde den
4.4-jarigen zilversmid J. P. N., die ver
dacht wordt van een ziivérfabriek te Zand-
voort een partij gietzilver gestolen te
hebben.
Bij huiszoeking werd 'hiervan 800 gram
teruggevonden.
Het automatisch telefoonverkeer is sinds
eenige dagen mogelijk tusschen Utrecht en
Leeuwarden.
Indonesiërs als gezanten
Dr. H. M. Boon, ohef van het bureau
van het Verre Oosten van het Nederland
sche ministerie van Buitenlandsche Zaken,
heeft aan Un. Press medegedeeld, dat er
plannen bestaan om den Nederlandschen
Buiténlahdschen Dienst open te stellen
voor Indonesiërs, die daardoor zelfs de lei
ding zouden kunnen krijgen van zekere
Nederlandsche gezantschappen.
In Indonesische kringen wordt verwacht
dat Indonesiërs als gezant zouden kunnen
worden benoemd in sommige Arabische
Staten en in Manilla en Bangkok.
Kamerlid vraagt maatregelen tegen
het tekort aan onderwijzers
ITet Tweede Kamerlid de heer Van Sleen
heeft aan den minister van Onderwijs, Kuns
ten en Wetenschappen gevraagd of de minister
niet van meenamg is, dat als een der beste mid
delen om het tekort aan leerkrachten bij het
lager onderwijs op te heffen, gezien moet wor
den het verhoogen van het aantal leerlingen
der kweekscholen en dat het beschikbaar stel
len van een behoorlijke studiebeurs aantrek
kingskracht zal uitoefenen op de jongens en
meisjes, drie voor de vraag staan, wat zij in de
toekomst willen worden en het voor vele
minder draagkrachtige ouders gemakkelijker
zal maken te besluiten hun kind tot onder-
Wij-zer(es) te doen opleiden.
Aan het toekennen van een beurs kan slechts
dian met betrekking tot het tekort aan leer
krachten waardie worden toegekende indien dit
ruime schaal geschiedt. De flmancieele be
zwaren, daaraan verbonden, wegen niet op
tégen de materieele en cultureele schade, drie
aan ons volk zullen worden toegebracht, als de
nood bij het onderwijs nog jaren lang zijn ramp
zaligen invloed zal uitoefenen.
Hoofdingenieur der Marine
Bij. Koninklijk' Besluit is benoemd tot
hoofdingenieur der Marine in vasten
dienst ir. C. van Dam, zulks onder ver
leening van gelijktijdig eervol ontslag uit
zijn functie van hoofd-ingenieur van
scheepsbouw in vasten dienst bij het
loodswezen, de betonning, de be-bakeni-ng
en verlichting.
Een triest land, dat de nieuwe meesters
voor vele problemen stelt
Resultaten bepalen het overheidsbeleid op velerlei gebied
Volkstellingen zijn zoo oud als de beschaving. Het is bekend dat zij reeds eenige
duizenden jaren voor het begin onzer jaartelling gehouden werden in Egypte en in
andere landen met een vroege beschaving zooals in China, Perzië en Griekenland.
Van die in het Romeinsche keizerrijk is de telling bekend welke onder de regeering
van keizer Augustus gehouden werd.
Aanvankelijk hadden de volkstellingen
ten doel het aantal zielen te bepalen, soms
uit motieven van ijdelheid, omdat een vorst
gaarne wilde weten over hoeveel onderda
nen hij wel regeerde. Ook waren er mili
taire overwegingen, die tot het tellen van
het aantal weerbare mannen deden beslui
ten. Eerst na de Fransche revolutie ging
het karakter der volkstellingen veranderen.
Niet de registratie der bevolking stond op
den voorgrond, doch meer en meer ging
het om gegevens over de samenstelling dier
bevolking in den meest uitgebreiden zin,
als grondslag voor het beleid der overheid,
als richtsnoer voor de activiteit van het
bedrijfsleven en als uitgangspunt voor we
tenschappelijke onderzoekingen op velerlei
gebied. De resultaten van dergelijke tel
lingen in verschillende landen werden ver
geleken door het Internationaal Statistisch w „w
Instituut, dat in 1885 werd opgericht. De mogelijk zal zijn. Cijfers omtrent dezen
verouderd en bezitten nog slechts histori
sche waarde.
De uitkomsten der eigenlijke volkstel
ling zullen in de eerste plaats van betee
kenis zijn voor de bestudeering van de de
mografische ontwikkeling van ons volk.
Tal van spanningen op economisch en so
ciaal gebied houden ten nauwste verband
met de veranderingen in de demografische
structuur van ons volk.
Van veel belang zijn ook de gegevens
over de veranderingen in den leeftijds
opbouw van onze bevolking. Is er sinds
1930 een verdere verschuiving geweest
tusschen het productieve en niet-produc-
tieve deel? Hoe is bij dit niet-productieve
deel de verhouding tusschen kinderen en
ouden van dagen gewijzigd? Dit zijn slechts
enkele vragen welker beantwoording aan
de hand van de te verzamelen gegevens
De Berlijnsche correspondent van het
A.N.P. schryft uit Breslau:
Het is geen fleurig beeld, dat de door
het agreement van Potsdam onder Pool-
sche administratie gestelde gebieden ten
Oosten van Oder en Neisse thans vertoo-
nen. Wij hebben een deel van dit land,
dat driemaal de grootte van Nederland
heeft, overgevlogen en de matermassa's ge
zien, die het grootste deel van het akker
land verdrinken. Wij hebben een ander
deel met den trein doorkruist en gezien,
hoe het grootste deel der akkers, twee ja
ren onbebouwd, door onkruid is overwel
digd. Wij hebben geen spoor meer terugge
vonden van het oude trotsche Breslau,
doch slechts een verwoeste stad Wroclaw.
Het zou onverstandig zijn te verwachten,
dat de Poolsche regeering, die reeds
in haar oude gebieden worstelde met moei
lijk te bedwingen problemen, in staat zou
zijn geweest haar nieuwe gebièden, nog
voor zij officieel door het vredesverdrag
aan het land zijn toegewezen, tot een
bloeiend land te maken. Men moet beden
ken hoe de nieuwe meesters het hebben
aangetroffen. Het land was leeg en ont
volkt. Van de uitrusting der boerderijen
hadden de Duitschers niet meer dan vier
procent in bruikbaren staat achtergelaten,
levende have inbegrepen. I-n 1939 woonden
er 8.2 millioen menschen in het gebied,
daarvan was de helft bij het einde van de
gevechten verdwenen. Vier millioen Duit
schers waren met de verslagen legers mee
naar het Westen gevlucht,-er waren 3l/2
millioen Duitschers en 1 millioen Polen
over. Ook zonder verdere overhaaste volks
verhuizingen zou het in deze omstandig
heden onmogelijk geweest zijn de akkers
te bezaaien. Begrijpelijke politieke overwe
gingen hebben de Poolsche regeering er toe
gebracht de overbrenging der gebleven
Huil krijgt de primeur voor Europa
De „Atlantic Fisherman", een Ameri-1 American Car Foundry Co. te Brooklyn
kaansoh visscherijblad van de Westkust,
vertelt nadere bijzonderheden over de nieu
we fileermaohines, waarvan thans de eer
ste drie in gebruik zijn genomen en wel
in Boston en in Provincetown, beide vis-
schershavens aan de Westkust van de Ver
eenigde Staten. De Engelsche haven Hul]
zal zich kunnen beroemen op de primeur
voor Europa; de Hull Ice Co. heeft een vol
ledige fileer- en verpakkingsmachine bij de
Atlantic Coast Fisheries Co., die de machi
ne in den handel brengt, besteld.
De machines worden gebouwd door de
Poes uit Santpoort, zelf de trotsche moeder
van een welvarende tweeling, heeft aan
vankelijk met verwondering naar het don
zen heest in haar domein gekeken. De
moeder in haar won hel echter van het
■roofdier met het gevolg dat Kip Junior
liefderijk in het gezin werd opgenomen,
zulks klaarblijkelijk tot volle tevredenheid
van alle partijen.
en zullen in licensie gebouwd kunnen wor
den.
Als een Zwitsersch horloge
De machine bezit een raderwerk, even
fijn als dat van een Zwitsersch horloge,
schrijft de „Atlantic Fisherman". Slechts
één man is er noodig om de machine te be
dienen. Ze is ontworpen en uitgewerkt door
de Atlantic Coast Fisheries. Men is 23 jaar
lang met de samenstelling bezig geweest en
heeft daaraan één millioen dollar ten koste
gelegd. Zij is ontworpen door W. H. Hunt,
Californië, mechano-ingenieur, C. M. Sa-
vida, hoofdingenieur van de Atlantic Coast
Fisheries en W. A. Ellison, ingenieur-direc
teur.
Edward H. Cooley, president van de At
lantic Coast Fisheries heeft verklaard, dat
het fileeren met de machine 15 tot 18 pro
cent zuiniger werkt dan het fileeren met
de hand. Bovendien heeft de visch een be
ter aanzien en is het werken daarmee meer
hygiënisch.
De koplooze visch wordt met den rug
naar beneden en den staart naar voren
door den bediener der machine gelegd in
een trog-vormigen geleider met een vaste
gleuf in den bodem voor de rugvin.' Elke
visch gaat dan de machine in totdat grij
pers den staart vastgrijpen en den visch ge
lijk leggen met de oveniangs snijdende
messen. Terwijl de visch verder glijdt ma
ken twee vaste messen evenwijdige sneden
aan de rugzijde, waardoor de visch over
zijn geheele lengte van den rug tot de rug-
gegraat wordt doorgesneden. De derde ope
ratie bestaat uit een snede aan elke zijde
van de buikvin tot de ruggegraat. Dan komt
het afsnijden van de reepen visch, de filets
vallen op de geleide-banden, het geraamte
valt in den afvalgeleider.
De machines hebben hun eigen sproeiers,
die ongeveer twee vaten water per minuut
gebruiken. Als de dagtaak af is kunnen ze
met heet water of met een desinfecteerende
vloeistof schoongemaakt worden.
Vier van de 30 machines zijn voor het
fileeren van kabeljauw en sohelvisch van
1 tot 10 pond (Eng.). Deze machines snij
den 45 visschen per minuut. De andere
26 machines zijn voor kleinere visschen als
wijting. Deze fileeren 100 visschen van één
tot twee pond per minuut.
Het artikel in de „Atlantic Fisherman'
vermeldt niet, wat de machines kosten.
Goedkoop zullen ze wel niet zijn.
Ongeval bij de Hoogovens
In de buizengieterij van de Hoogovens
geraakte Donderdagmorgen de losse ar
beider F. Meester uit Santpoort met zijn
hand bekneld tusschen een buizenvorm
en de rails waarover deze wordt voort-
Duitschers naar het Westen als urgent te
beschouwen. Zij waren bij den aanvang van
de geregelde volksverhuizing reeds ge
slonken tot 2 millioen. Op het oogenblik,
nu de evacuatie na de win-tertra-nsporten
tijdelijk stil staat, wonen er nog een half
millioen Duitschers. Dezen zullen in den
loop van dit jaar worden uitgewezen en
dan zullen in Polen nog slechts 75.000 Duit
schers achterblijven, die men als vaklieden
noodig heeft en voor drie jaren wil houden.
In de stad Breslau wonen op het oogen
blik nog een kleine twintigduizend Duit
schers. Zij hebben hun vertrouwensman
nen, die het contact met het stadsbestuur
onderhouden. Du its che vrouwen en meisjes
waren bezig met het weghakken van het
ijsdek van de straten of met het sjouwen
van steenen. Duitsche arbeiders verdienen
er dezelfde loonen als Poolsche, doch zij
hebben minder mogelijkheden om hun in
komsten door andere middelen op een peil
te brengen, dat voor een dragelijk levens
onderhoud noodig is. Opneming in een zie
kenhuis is voor Duitschers zeer moeilijk,
aangezien zij niet beschikken over het geld
dat daarvoor moet worden gestort. Overi
gens heeft, de Duitsche groep nog haar
eigen arisen en haar eigen geestelijke ver
zorging.
Nieuwe toekomst
De Poolsche bevolking, die de plaats der
Duitschers heeft ingenomen, is voor een
belangrijk deel uit Oost-Polen gekomen,
voornamelijk uit de buurt van Lemberg.
Deze omstandigheid bepaalt het nieuwe
karakter van Breslau, dat thans den indruk
maakt de meest Oostelijke stad van Polen
te zijn. Ook velen, die in Warschau hun
onderdak verloren hebben, hebben een
nieuwe toekomst in het Westen gezocht.
Van de Poolsche kolonisatoren in het ge
heele nieuwe gebied zijn er 1.4 millioen af
komstig uit het Oosten, 1.6 millioen zijn
uit Duitschland gerepatrieerd en 173.000
zijn uit overige streken afkomstig.
Polen maakt veel gewag van zijn plan
nen als zeevarende mogendheid. Het wil
in zijn driejarenplan de drie zeehavens, die
het bij het vredesverdrag hoopt te behou
den, tot ver boven de vooroorlogsehe capa
citeit opvoeren. Het heeft ook plannen om
de Oder té maken tot hoofdverbinding tus
schen de zee en het Poolsche industriege
bied, een weg, die 500 km korter is dan
die over de Weichsel. In verband hiermede
bestaan er voor de Nederlandsche werven
kansen voor den bouw van de Oder-sche-
pen, die Polen voor het verwezenlijken
van deze plannen noodig heeft.
Alles bijeen kan men van het Poolsche
beheer der voormalige Duitsche gebieden
evenals van de ontwikkeling in het oude
Polen zelf zeggen, dat het gedragen wordt
door een groote mate van economisch opti
misme. Iin den grond der zaak kan Polen
daarvoor alle reden hebben, want het land
heeft overvloedig rijke hulpbronnen. Doch
de exploitatie daarvan is in de huidige om
standigheden geen zaak op korten termijn.
Zij eischt scholing van technische krachten
en ontwikkeling van organisatietalent en
kapitaalshulp uit het buitenland.
,onze samenleving. Daarom is er behoefte
aan cijfers omtrent de samenstelling van
ons volk naar gezinnen en aangaande de gerold. Met kneuzingen en verwondingen
grootte en samenstelling van die gezinnen, i aan de hand moest Meester naar het Roode
Het bedrijfsleven heeft voor deze gegevens Kruis Ziekenhuis in Beverwijk worden
evenzeer levendige belangstelling. Plet overgebracht.
laatste wereldoorlog maakte aan de inter
nationale samenwerking op dit gebied tij
delijk een einde.
De groote en ingrijpende veranderingen,
welke zich na het einde van den oorlog op
velerlei gebied hebben voltrokken, moti-
veeren het houden van nieuwe tellingen
reeds voldoende. In Frankrijk is men reeds
in Maart van het vorig jaar daartoe over
gegaan en. in Engeland is een telling op be
perkte schaal, een zoogenaamde „family-
census" gehouden.
Twaalfde telling sinds 1830
In Nederland staat thans de reeds in 1940
voorbereide, doch toen door generaal Win
kelman uitgestelde telling voor de deur.
Het is de twaalfde in de reeks van de se
dert 1830 om de tien jaar herhaalde tel
lingen. De telling van 1830 was de eerste
van deze reeks, maar niet de eerste in ons
land. Afgezien van enkele gewestelijke en
plaatselijke bevolkingsregistraties was die
van 1795 na de oprichting der Bataafsche
Republiek de eerste telling van het „volk
van Holland".
De thans te houden telling omvat een
combinatie van tellingen: de volkstel-
ling in engeren zin met de beroepstel
ling en daarnaast de woningtelling met
gezinstelling.
De gegevens van de telling in 1930 zijn
wegens de gebeurtenissen, welke zich
sindsdien hebben voorgedaan, volkomen
leeftijdsopbouw zijn verder onmisbaar voor
het beantwoorden van vragen betreffende
de behoefte aan onderwijskrachten, den
aanvoer van jeugdige arbeidskrachten op
de arbeidsmarkt, vraagstukken betreffende
marktanalyse,1 distributie en ouderdoms
voorziening, sterftetafels voor levensverze
keringsmaatschappijen enzoovoorts.
Van niet minder beteekenis zijn de vra
gen over het beroep, welker beantwoording
een inzicht zal geven in de huidige struc
tuur onzer samenleving. Van 1890 tot 1930
liep het gedeelte van onze bevolking dat in
den landbouw werkzaam was terug van
32 tot 20 procent, terwijl het percentage
voor nijverheid, handel en verkeer ver
meerderde van 49 tot 61 procent. De thans
te verzamelen gegevens zullen moeten lee-
ren, of deze ontwikkeling zich in dezelfde
richting heeft voortgezet.
De woningtelling-.
Een wel overwogen wonrngpolitiek en
een goed doordacht bouwprogramma zul
len slechts kunnen worden gefundeerd op
een betrouwbaar, quantitatief overzicht
van de bestaande woningen en andere
woonruimten en de wijze, waarop deze
thans worden gebruikt.
Tal van overheidsmaatregelen richten
zich niet op het individu maar op het ge
zin, de kleinste en belangrijkste groep in den verhoogd,
verbruik van talrijke artikelen, stofzuigers
en radio's wordt niet door het aantal per
sonen maar door het aantal gezinnen be
paald.
Van weer geheel anderen aard is het
onderzoek naar de'academische vorming.
De desbetreffende vragen hebben niet al
leen cultureele beteekenis. Voor een
grond'istofarm land als het on/ze is de
geestelijke ontwikkeling der bevolking een
welvaartsbron, welke wij zullen hebben
uit te buiten, willen wij ons welvaartspeil
en onze plaats onder de naties handhaven.
Dit is een gebied, waarop een klein land
groot kan zijn.
De thans te houden volkstelling is on
misbaar voor een juiste diagnose van de
economische en sociale kwalen en moei
lijkheden van onze door den oorlog zoo
zwaar getroffen samenleving en zij vormt
tevens een noodzakelijk element voor den
wederopbouw van ons land. Reeds te lang
werd haar uitvoering vertraagd; in ver
schillende gevallen kon tot dusverre géén
beslissing worden genomen, omdat een
kwantitatief betrouwbare grondslag ont
brak. in enkele gevallen viel een achteraf
onjuist gebleken beslissing, omdat nog
steeds van globale schattingen moest wor
den uitgegaan.
Het is de opzet der regeering, dat de
telwerkzaamheden zullen worden verricht
door overheidspersoneel in den normalen
diensttijd en dat voor deze werkzaam
heden géén geldelijke belooning zal wor
den uitgekeerd. De kosten van de telling,
thans begroot op f 1.750.000, zouden wor
den verdubbeld, wanneer zij met een ver
goeding aan de tellers zouden moeten wor-
Beverwijksche Padvinders
jubileeren
Grootsch-opgezette
show-avond
Binnenkort de juiste datum is door
het verloren raken van notulenboeken tij
dens den oorlog niet meer bekend be
staat afdeeling Beverwijk van de Ne
derlandsche Padvindersvereeniging 15
jaar. De afdeeling die voor den oorlog
slechts één groep telde, bestaat op het
oogenblik uit niet minder dan vijf groe
pen en mag zich verheugen in het bezit
van een enthousiast en actief leiderscorps,
Ter gelegenheid van dit derde lustrum
wordt op Dinsdag 6, Woensdag 7 en Don
derdag 8 Mei in het K.S.A.-gebouw te Be
verwijk een grootsch opgezette revue-
avond gegeven, onder den titel Padvinders-
show 1947 „Hoortzegt het voort".
De eerste avond is speciaal gereserveerd
voor pad-vinders en padvindsters. Het mo
tief van de show is het leven, zooals het
zich afspeelt "en zich eventueel zou kun
nen afsnelen in het zomerkamp van een
padvinderstroep. Het programma vermeldt
voorts een Indianendans, wolvengehuil,
een parodie op een revue-ballet en kunst-
schieten. Alle teksten van de schetsen en
liedjes zijn gloednieuw. De melodieën zijn
speciaal gecomponeerd door Leo Pielage,
die tevens het vierstemmige welpen- en
verkennerskoor leidt- Kaarten zijn te ver
krijgen bij Hopman Koelman aan de Von
dellaan 4.
SCHEEPVAART
K. H, L. Eemland, 23 April te San-tos (Yiltv,).
K. P. M. Tall wang en Taremba, 23 April
-mJdd-a-gbeste-k 34 graden. 45 min. Noorderbr. 19
graden 54 min. Oosterl.
K. 1ST, S. M. Berkel, 23 April te Savona. Or-
nen, 23 April van Palermo naar Algiers, Finga,
23 April van Alexamdrlë naar Jaffa. Ardennes,
22 April van Islanboel naar Izmir. Theseus, 23
April van Livorno naar Genua. .Bacchus, 23 April
van Triest naar Flume. Ariadne, 23 April te Pa
lermo. Stal. 22 April van Rouen naar Rotterdam.
Ardea, 2>1 April van Bona naar Gibraltar. Ary
Scheffer, 23 A-pril te Amsterdam. Cottica, 23
April van Paramaribo naar George Town. Delft,
23 April van Barranqurilla naar Cristobal. Van
Ostade, 23 A-pril te Curasao.
MIJ. NEDERLAND. Tawali, 20 April te Los
Angeles. Celebes, 23 April van Port Said naar
Holland.
HOLL. AFRIKA LIJN. Klipfontein, 23 April
van Marseille naar Genua. Stad Maastricht. 24
April van Antwerpen naar Zui-d-Afrika.
K. P, M. Nw Holland, 23 April uit Suez
(uitreis).
GROOTE VAART. Fort Orange, 23 April v.
Buenos Aires te Rotterdam. Heraony (ex George
P McKay), 20 April van Baltimore naar Rotter
dam. Aldegond-a, 19 April van Singapore te Hong
kong voor reparatie, Amerskerk, Rotterdam-
Sydney, 23 April te Fremantle, Bacchus, 22 April
van Catania te Triëst. Baltic, Rotterdam—Bata
via, 22 April van Aden. Beta, Rotterdam—Bata
via, 24 April op 34' 52" N en 17' 18" O. Cistula,
RotterdamAbadan, 20 April n.m. 36' 17" N. en
2' 6" W, Gaasterkerk, 23 April van Brisbane te
Port Kem-bla. Jacob Cats, 21 April van Houston
naar Rotterdam. Luna, 19 April van New York
te La Guaira. Martha W. Vinke (wal visch jager),
19 April te Kaapstad. Melampus, New York—
Batavia, 23 April te Singapore. Oranje, Amster
damBatavia, 20 April n.m. 20' 50" N, en 38' 27"
O. Overijsel, 15 April van Los Angeles naar San
Francisco. Prins Alexander, 23 April van Rot
terdam te St. Jobn (NF). Prins Willem 4, \23
April van Alexandrië naar Londen. Prins Willem
van Oranje, 23 April van Rotterdam via Ant
werpen naar Montreal. Rotti, 23 April van. Bom
bay naar Rotterdam. Stad Maastricht, 24 April
van Antwerpen naar Teneriffe en Kaapstad.
Stad Vlaardingen, 22 April van Baltimore naar
Rotterdam. Taliwang en Taremba, 23 April 12
uur 34' 45" N. en 19' 54" O. Tarïa, 23 April van
Miri te Lyttleton. Themlsto, 23 April van Rot
terdam naar Genua. Willem Bsrendsz (wa-lvisch-
vaarder), 19 April van de Zuidelijke IJszee te
Kaapstad.
SLEEPBEDRIJF. Slibt „Ganges" arriveerde
23 April van Swansea te Plymouth, Slbt „Tyne"
met tinbaggermolen „Dendang" van IJmuiden
naar Mang-gar, arriveerde 23 April te Port Said.
Slbt „Thames" met tinba-ggermolen „Menoem-
bin-g", van Schiedam naar Soengelliat, passeer-
1 de 23 April des avonds Malta.
KLEINE VAART. Actief, 23 April van Naks-
kov naar Rostook. Annegiena, 24 April van
Ran-ders te Kopenhagen. Birmingham, 23 April
van Goole te Blyth. De Ruyter, 23 Apz-il van
Lysekil naar Rotterdam. Korten-aer, 23 April van.
West Hartlepool te New Castle. Mul-an, 24 April
van Duinkerken naar RotterdamOrion, 23 April
van Antwerpen n. Rotterdam. Seaham, 24 April
van Boston te Harllngen, Wlm, 23 April van
Rotterdam te Kopenhagen.
Te IJmuiden aangekomen.
23 April. Aangekomen: Willy Mathiesen van
Vastervik. Staiowa Wola van Gdynia. Siomen
Nyto van Abu. Ary Scheffer van Rotterdam.
23 April. Vertrokken: Mercurius naar Thames-
haven. Kasten naar Gent. Tora Eli se naar Ham
burg. Norden naar R'dam. Lucillum naar Nevr
Castle. Patrla naar Londen. Oostzee naar Ant
werpen.
24 Apri-1. Aangekomen: Oise van R'd-am. Eem-
stroom vair Londen. Surte van Londen,
24 April. Vertrokken: Delfland n. Z.-Amerika.
Correspondentie voor de Boissevaln moet
uiterlijk 30 April gepost worden. Voor de oor
logsbodems „Jan van Gelder", „Vlieland" en
„Willem van der Zaan" ïs deze datum 1 Mei.
Er zijn plannén in voorbereiding om de
eerste bijeenkomst van den Wereldraad der
Kerken van 22 Augustus tot 5 September lfliS
te Amsterdam te doen plaats hebben»
