Kers van de weinigen
Katholieke Middenstanders vieren feest
In Warschau leven 500.000 menschen
maar - hoe en waar?
Jlex JhecUetf
Onze visch gaat naar alle hoeken der wereld
Santpoon
De snuifdoos
van den Keizer
VRIJDAG 25 APRIL 1947
IJMUIDER COURANT
De voorzitter van de afdeeling Haarlem van hun vertrouwen in de toekomst blijk
van den R.K. Middenstandsbond, de heer gaven.
S. Warmer, opende Woensdagavond in res'
taurant „Brinkmann" de réunie, die ter
gelegenheid van het 40-jarig bestaan van
den Diocesanen R.K. Middenstandsbond,
Bisdom Haarlem, gehouden werd. Dc
bondsvoorzitter, H. v. d. Brule, hield de
feestrede.
Nadat in de Kathedraal van St. Bavo
rector Kraakman een plechtige Mis had
opgedragen, waarbij kapelaan Willem
Grimbergen en rector C. Klaver assisteer
den, werd in de tuinzaal van het Gem. Con
certgebouw Donderdagmorgen een centrale
raadsvergadering gehouden. Besloten werd
den oud-bondsvoorzitter E. J. M. Stumpel
uit Hoorn tot eere-lid te benoemen.
Uit de discussies bleek, dat de vergade
ring vele bezwaren had tegen de verschil
lende distributiemaatregelen. Het hoofdbe
stuur zal gefundeerde klachten onder de
aandacht van den Minister van Economi
sche zaken brengen.
Ontvangst ten Stadhuize
Mgr. Ammerlaan sprak de verwacht in;
uit, dat de bisschop met dc onderscheiding
„Pro Ecclesia et pontifice" voor den bond
uit Rome zou terugkeeren.
De heer Bakker bood namens de afdee-
lingen het hoofdbestuur een tweeledig ge
schenk aan: een ledental, dat gisteren de
11.000 bereikt had en een bedrag van
f 15.000.voor het Claris Jansen-fonds.
dat dient voor de leniging van den nood
onder de R.K. middenstanders.
Het knapenkoor van de Liduinakerlc o.l.v.
P. Q. Wolff en de organist Jan Nibbering
zorgden voor muzikale encadreering.
In den Stadsschouwburg werd 's avonds
een gevarieerd programma afgewerkt,
waaraan door de Gheséllen van de Spele-
wey en het Amsterdamsch Matrozen koor
o.l.v. Louis Schwirtz werd meegewerkt.
Woensdagmiddag werden de leden van
den Diocesanen R.K. Middenstandsbond
in het bisdom Haarlem, die in de Spaarne-
stad met een congres htm 40-jarig bestaan
vierden, door het gemeentebestuur ten
Stadhuize ontvangen.
De loco-burgemeester, de heer D. J. A.
Geluk, verheugde zich erin de deelnemers
te kunnen ontvangen in een periode, dat
Haarlem haar naam van bloemenstad
Waardig kan toonen.
De middenstand, zoo vervolgde de heer
Geluk, is altijd trotsch 'geweest op zijn
persoonlijke vrijheid en schuwde in
menging van andere zijde. Wanneer men
echter het verloop der ledentallen nagaat,
blijkt dat in tijden van crises steeds de
grootste ledenwinst geboekt werd, omdat
men dan van het besef doordrongen was,
dat behartiging der groepsbelangen het
best gezamenlijk kan geschieden.
De loco-burgemeester betoogde voorts,
dat in tijden als deze een zekere ordening
niet achterwege kan blijven. Een midden
standsorganisatie kan daarbij van groote
beteeken is zijn. Spr. verheugde zich erover,
dat de jubileerende bond niet alleen de
stoffelijke, maar ook de geestelijke en cul-
tureele belangen van den bond behartigde.
De heer Geluk vroeg zijn gehoor bij de be
langen van de eigen groep, die van het
gansche volk niet te vergeten en wees erop,
dat de R.K. Middenstandsbond er sterk toe
kon bijdragen om het moreel verval te
remmen en de Overheid in haar noodzake
lijke maatregelen te steunen.
De voorzitter, de heer H. v. d. Brule,
memoreerde in zijn antwoord het welwil
lend oor, dat de middenstand steeds bij het
Haarlemsche Gemeentebestuur voor zijn
nooden gevonden had. Vandaag echter wil
de spr. niet terug- maar vooruitzien. Het
herstel ontwikkelt zich slechts moeizaam,
maar in ons Godsvertrouwen, aldus spr.,
vinden wij den moed tot het optimisme. De
heer v. d. Brule gaf den loco-burgemeester
de verzekering dat hij in zijn strijd voor het
moreel herstel de R.K. middenstanders
steeds achter zich zou vinden.
Feestelijke bijeenkomst
Des middags had in de Gem. Concertzaal
een feestelijke bijeenkomst plaats, die door
de aanwezigheid van den vicaris-generaal
mgr. N. L. A. Ammerlaan als vertegen
woordiger van mgr. J. P. Hulbers, die door
zijn reis naar Rome verhinderd was de
bijeenkomst bij te wonen, dr. J. E. baron
de Vos van Steenwijk, loco-burgemeester
D. J. A. Geluk en de wethouders Angenent
en Sohreurs en vele vertegenwoordigers
van R.K. organisaties uit het maatschappe
lijk leven werd opgeluisterd.
Dr. A. Olierook en mgr. Ammerlaan hiel
den toespraken, waarin zij het bestaans
recht en de moeilijke perioden van den ju
bileerenden bond in het licht stelden en
Lezing over Valkenheide
In de Goede Herderkerk is een bijeen
komst gehouden van de Nationale Chris
ten Geheelonthouders Vereeniging gewijd
aan het werk in het opvoedingsgesticht
Valkenheide te Maasbergen.
De voorzitter zette uiteen dat het doel
der vereeniging en de lezing over Valken
heide ten nauwste samengingen, daar ras
zou blijken dat dit opvoedende werk voor
een groot deel noodig is tengevolge van
drankmisbruik.
Om het leed, dat een dergelijk gesticht
met zich brengt te beperken, is dus in de
allereerste plaats bestrijding van het al
coholisme noodig.
De heer Kupéri, opvoedend ambtenaar
der stichting begon zijn rede met een
woord ter nagedachtenis aan den heer D.
Noorddam, die 25 jaar geleden aan het
hoofd van Valkenheide stond en de stich
ting maakte tot wat ze nu is. In 1944 werd
hij door de Duitschers van zijn ziekbed
gejaagd en voor zijn deur geëxecuteerd.
Daarna verhaalde de spreker hoe de jon
gens in 95 van de honderd gevallen ten-
gevolge van drankmisbruik der ouders in
handen van de justitie waren gekomen
en onder toezicht werden gesteld, hoe
zij in de stichting liefderijk worden opge
nomen en er een vak leeren volgens de be
palingen van de wet op het Nijverheids
onderwijs en dus geldige diploma's ver
wervend.
Velen worden zoo opgevoed tot nuttige
burgers, die vaak vooraanstaande plaatsen
bekleeden. Daarbij wordt ook het geeste
lijk leven niet verwaarloosd. Velen zien
dan ook met dankbaarheid terug op den
tijd dien zij daar moesten doorbrengen.
De lezing werd geïllustreerd met licht
beelden van de gebouwen, inlichtingen en
personen, scholen waar men ze bezig zag
als bankwerker, instrumentmaker, enz.
Ds. J. v. d. Wiel sprak een slotwoord.
PROPAGANDA-ZWEMMIDDAG VAN
„DE WATERVRIENDEN".
De nog jonge zwem vereenïging „De Wa
tervrienden" der Hoogovenstaten organi
seert Zondag een propaganda-zwemmid-
dag in het Velserbad. Het wordt een be
scheiden demonstratie, uitsluitend om de
zwemsport te bevorderen. Diploma-zwem
men, gecostumeerd zwemmen, kinder
spelen, springdemonstraties, een demons
tratie reddend zwemmen en figuur zwem
men staan op het programma.
Het werk in de vischhal
staat op 1 Mei stil
Naar wij vernemen heeft de Centrale
Bond van Transportarbeiders aan de Ree-
dersvereeniging en de IJmuider Vischhan-
delvereeniging medegedeeld, dat op 1 Mei
in de vischhal niet gewerkt zal worden.
Vier D.C.IJ.-ers in het
Noordhollandsch Tiental
Zondag 4 Mei zal in café Munniks te
Haarlem een damwedstrijd worden ge
speeld tusschen het Amsterdamsch tiental
en de Rest van Noordholland-
Het bestuur van den Provincialen Noord-
hollandschen Dambond heeft het volgende
tiental samengesteld: Bord 1 A. Ligthart,
IJmuidcn; 2 P. Beers. Noord-Scharwoude;
3 H. Laros en 4 C. Suyk. IJmuiden; 5 P. J.
v. Dartelen en 6 J. B. Sluiter, Haarlem; 7
B. Dukel, IJmuiden; 8 N.N.; 9 Ant. Groo
teman, -Den Helder; 10 H. Kruider, Zaan
dam.
Reservers: L. Ravensteyn, Allernaar en
G. J. J. Leibrand, Haarlem.
Hoewel de volgorde der Amsterdammers
niet bekend is zullen de volgende spelers
starten: R- C. Keiler, De Krijger, Rusten
burg, J. H Vos, Stahlberg. J. B. v. Sleen,
Herm. de Jongh. Th. de Schaap, J. Metz,
Berk.
Vergadering van „Pro Rege'
Over het onderwerp „Wat kunnen wij
doen voor onze jongens in militairen
dienst?" sprak in de Nieuwe Kerk aan de
Kanaalstraat Ds. L. A. Bodaan, vlootpredi-
kant te Nieuwediep. Ds. Bodaan zeide, dat
er al veel wordt gedaan en memoreerde het
werk van de Cadi, Niwin, A.M.V.J. in In-
die en het werk van de Strijdkrachten voor
den Nederlandschen Omroep.
De Koninklijke Marine, de Koninklijke
Landmacht, de Luchtmacht zijn ons volk.
want zij omvatten de zonen van ons volk,
De diensttijd kan de jongens vormen tot
zelfstandige mannen in de maatschappij.
Of dat gelukt hangt af van de warmte waar
mee ze omringd worden.
De taak van den burger is hen te dienen.
Nederlanders zijn sterk in verdeeldheid
en doen geen stap naar elkaar toe. Pro Rege
is gelukkig „boven-kerkelijk". Als wij van
'40 tot '45 samen konden leven, samen kon
den bidden met communisten en anderen,
waarom kan dat dan nu niet? Hier ligt een
taak voor Pro Rege.
De heer Zeldenrijk, propagandist van den
Ned. Milit. Bond, sprak hierna en zeide dat
de zonen van ons volk ook zonen der kerk
zijn. De heer A. ten Broeke, dié den avond
opende, zeide dat het onlangs geopende Mi
litair Tehuis een succes blijkt te zijn. Man
nen van de krijgsmacht vinden er een ge
zellig thuis en komen in aanraking met de
wapenen voor den geestelijken strijd, dien
elkeen in het leven te strijden krijgt.
Het dameskoor „Vox Jubilant" verleende
op lofwaardige wijze medewerking.
POOLSCH PANORAMA
Door Ed. de Nève
MARKTBERICHT VAN DONDERDAG
Aangevoerd werden 15 kisten tarbot en tong.
25 kisten schol, 270 kisten wijting, 90 kisten ka
beljauw en gul, totaal 400 kisten.
Besommingen trawler f 7010.
Alle visoh werd tegen de vastgestelde maxi
mumprijzen verkocht.
VIS S CHERIJBERIC HT SCHEVENINGEN
Besomming trawlloggers: SCH 103 met f3300,
SCH 89 met f 2950.
Besomming kustvissChers: SCH 76 met f130.
Alles maximumprijzen.
Twee Polen, een universiteitsprofessor
en een attaché eener Poolsohe ambassade
in het buitenland, vertelden mij geduren
de mijn reis van Trelïeborg naar Gdynia
een en ander. Hun meeningen liepen uiteen
en zij spraken ze ook niet in elkanders
aanwezigheid uit. De professor was pessi
mistisch gestemd en zag in eiken slechten
toestand den invloed van het nieuwe re
giem. De attaché was vol lof over alles
wat dit nieuwe regiem voorschreef en deed
uitvoeren. Toen wij tezamen aan tafel
zaten, werd er over niets gespróken be
halve over de Poolsche gewoonten, de
Poolsche spijzen en de voorbije bezettings-
dagem Het viel mij op, dat er niet geraakt
werd aan de dagen der insurrec-tie, die
Warschau van 1 Augustus tot 2 October
1944 doormaakte. Weer een onderwerp,
waarover voor- en tegenstanders van het
nieuwe regiem het nooit eens zullen zijn.
Onder elkaar zullen zij er niet over twisten
in het publiek. Men weet nooit, hoe zoo'n
twistgesprek ter oore zou komen der al
machtige U. B„ de geheime staatspolitie,
die minder aanleiding tot arrestaties ver
langt dan de Duitsche gestapo destijds en
die even goed is georganiseerd. De verhou
dingen tusschen voor- en tegenstanders
blijven in het publiek vriendelijk, beleefd
en hoffelijk. Noodgedwongen. Voor de te
genstanders tenminste. Zij leven nog altijd
liever in een sfeer van oppervlakkige vrij
heid dan in een der kampen of gevange
nissen van Polen of Rusland.
Verwondert u niet dat ik hier den naam
Rusland noem. Dat zal ik in den loop de
zer artikelen nog' zeer dikwijls en met
reden doen. Ten eerste is Rusland na
tuurlijk belangrijk voor Polen als groote
buurstaat. Ten tweede heeft Rusland meer
dan één „finger in the pie", waar het de
Poolsche politiek, de Poolsche'economie en
het heele Poolsche leven betreft- Van dit
alles merkt men niets, wanneer men per
trein van Gdynia naar Warschau reist.
Behalve dat men er zich over verwondert,
zooveel Russische gewapende militairen
aan de stations te zien, die er den trein
nemen naar allerlei richtingen. De attaché
zei mij: Polen is natuurlijk het doorgangs-
land voor de Russische bezettingstroepen
in Duitschland en andere staten. De pro
fessor keek even op, met in zijn oogeri een
bijna onmerkbaar spotlachje.
Ruïnen-stad
Radiosterren paradeertien
in Thalia
Aan het firmament in Thalia heeft gis
teravond een aantal radiosterren geschit
terd, maar slechts weinig menschen zijn
van deze bijzondere gebeurtenis getuige
geweest, hetgeen niet zoo wonderlijk is,
gezien de vele vermakelijkheden en uit
voeringen, die de laatste dagen in IJmui
den gegeven werden.
Een troep artisten, wier namen meer
malen prijkten op het een of andere om-
roep-programma 'heeft den bezoekers een
aa-ngenamen avond bezorgd. Zang, muziek,
voordracht en. kunsten op telepathisch ge
bied leverden een gevarieerd programma
cp, dat zeer in den smaak viel.
De Zwarte Zee uit de vaart
De Zwarte Zee is binnengekomen %ran
een reis naar Grimsby, waar de trawler
1000 kisten vïsch, hoofdzakelijk kabeljauw,
aanvoerde. De besomming bedroeg ruim
f 17.000. Het schip is thans uit de vaart
genomen voor survey.
De Perseus had een gebroken
winch
De stoomtrawler Perseus moest de reis
na acht dagen afbreken omdat de winch
defect was geraakt. De trawler kwam met
200 manden visch binnen en besomde on
geveer f 3500.
vraagt Uw aandacht voor:
(First of the Few)
met DAVID NIVEN en ROSAMUND JOHN.
Een film gesneeld. geproduceerd en geregisseerd door LESLIE
HOWARD met medewerking van de Royal Air Force. J
Toegang 14 jaar. Filmtrust J
Zooals wij reecis eerder in ons blad vermeldden
was de uitvoer van de verschillende producten
der Nederlandsche Noordzeevisscherij in 1946
niet onaanzienlijk.
Het belangrijkste uitvoerartikel was pekel- en
steurharing, waarvan werd uitgevoerd 13.269.000
kg. ter waarde vah 6.2 millioen gulden. (In 1939;
33.043.000 kg., waarde 3.6 millioen). De grootste
afnemers waren België en Luxemburg met
5.8-16.000 kg., ter waarde van f 2.546.000, Amerika
1,609.000 kg"., waarde f 345.000. Finland 1.500.000
kg., waarde f 548.000. Italië 1.225.000 kg., waar-de
f 575.000. Eerdere afnemende landen wanen Pa
lestina, Zweden, Zuid-Afrika, Tsjecho-Slowakije,
Canada en Polen.
De uitvoer van versche haring bedroeg
3.304.000 kg., ter waarde van 1.4 millioen gulden.
(In 1939: 4.525.000 kg., v/aarde f 650.000). Uitgevoerd
werd naar België 1.464.000 kg,, ter waarde van
5.000, naar Duitschland 1.192.000 kg., waarde
f344.000, naar Tsjecho-Slowakije 643.000 kg.,
waarde f 379.000.
De uitvoer van bokking bedroeg 1.401.000 kg., ter
'aaide van 1.45 millioen gulden. (In 1939:
897.000 kg. waarde f450.000). Italië, Egypte. Grie
ken-land, België en Zwitserland waren onze
bokkiragkl-anten.
Aan zeevisch, zoowel -versch als bevroren werd
uitgevoerd 2.754.000 kg., ter waarde van f 3.2
millioen, waarvan naar België 1.836.000 kg., ter
waarde van f 1.882.000, naar Groot Brittannië
307.000 kg., waarde f 527.000. Verder namen zee
visch van ons af Zwitserland voor f 338.000.
Frankrijk voor f138.000 en Tsjecho-Slowakije
voor f134.000.
Da totale uitvoer van alle zeevischsoorten met
inbegrip van schaal- en schelpdieren bedroeg in
1946: 43 millioen kg. ter waarde van 21 millioen
gulden. In 1939 waren deze cijfers resp. 93 mil
lioen kg. en f 10.169.000, in 1938 150 millioen kg.
en f 13.853.000.
Voetbalelftallen
VelsenVolendam.
Velsen komt als volgt uit: Demmers;
Kuypers, Meyer; Maarschalk, Nijssen, Wij-
ker: v. d. Pol, Tromp, Bakkum, Hirs, Ni-
naber.
D. E. M.Terrasvogels.
D.E.M. krijgt de volgende Terrasvogels-
ploeg tegenover zich: Douma; De Ruyter,
Kraak; Dortmundt, De Jong Jr., van Rijs
wijk; Zaal, Meyer, Akkerman, De Jong Sr.,
Goedhart.
Wielrijdster werd plotseling onwel
Op het kruispunt StationswegBrinio-
straat kreeg de wielrijdster B. een toeval,
waardoor zij van haar rijwiel viol en op
den grond bleef liggen. Op advies van een
juist passeerenden Marine-arts werd zij
per zieleen-auto naar haar woning aan den
IJmuiderstraatweg overgebracht.
In zoo'n trein leer je niet veel, als je den
eersten keer een reis door Polen maakt.
Alleen valt het je op, dat je hier in een
bepaald vreemde conditie reist- Je bent
noch in Oost. noch in West. En je zult
moeten wennen aan het land en het volk,
zijn mentaliteit en zijn opvattingen, in
dien je er zonder al te veel moeilijkheden
wilt leven. Met die wetenschap verrijkt,
kwam ik op een morgen in Warschau aan.
Wij kennen Rotterdam van na het bom
bardement. Wij kennen Arnhem en andere
plaatsen in het Oosten van ons land. Velen
hebben de Duitsche steden in het Ruhrge-
bied of in het Rijnland gezien. Indien zij
Warschau kennen, indien zij de stad héb
ben bezocht, zullen zij èn Rotterdam
alle1 Duitsche steden bloeiende plaatsen
vinden vergeleken bij Warschau.
Zeker, er woelt en krioelt in Warschau
een menigte, een bevolking van vijf hon
derd duizend inwoners. Men ziet ze op
straat. Men bemerkt ze in de kleine cafés,
die na den oorlog zijn opgetrokken uit wat
lichte muren en kalk. Men ziet ze hangen
in trossen aan de tramwagens en ziéh op
proppen in de camions, die voor het groot
ste gedeelte de verkeersmiddelen vormen
om van het eene gedeelte naar het andere
dezer uitgestrekte stad te komen. Hoè zij
wonen, hoè zij huizen, is een andere vraag.
Zij komen op straat uit de ruïnes, waarin
zij 's avonds weer verdwijnen. Want be
halve ruïnes blijft er van Warschau niet
veel meer over. Men -heeft zijn best ge
daan deze ruïnes te maskeeren door er
kleine winkels voor te bouwen lage
huisjes in stuc, die overdag den schijn
redden en waar men alles kan koopen,
wat denkbaar is, mits men geld heeft, veel
geld. Maar 's nachts, wanneer de lichteD
niet meer branden en de vensterlooze mu
ren, de afgebrokkelde wanden als angst
aanjagende silhouetten boven dit schijn-
gedoe uitsteken geeft men zich eerst re
kenschap er van, hoezeer deze stad is ver
woest, hoe ontzaglijk lang het zal duren
voor zij weer zal zijn de fleurige, vroo-
lijke stad van vroeger dagen. Warschau is
een skelet met zijden kousen en balschoe
nen. Maar een skelet. De huizen, die er zijn
blijven staan, zijn te tellen. Enkele mi
nisteries staan nog overeind. Daar woon
den Duitschers- Want de verwoesting van
Warschau is niet gekomen in het begin van
den oorlog. Zeker, de stad is gebombar
deerd geworden en er zijn vernielingen
ontstaan door de Duitsche bommen. Maar
de verwoesting is eigenlijk pas gekomen
toen na de insurrectie de Duitschers stel
selmatig alle gebouwen, waar zij zelf niet
huisden, hebben opgeblazen. Zij wilden
deze stad van de kaart wegvagen Zij wil
den den naam Warschau doen verdwijnen.
Het uitgebreide ghetto is nog slechts een
hoop steenen. De verwoesting is zeer
„grundlich" verricht, met kennis van za
ken, met een sadistisch genoegen tot ver
nielen. Omdat de Duitschers het hotel
Polonia bewoonden, staat dit nog overeind.
Een derde klas hotel, dat thans, wijl er
ambassades, consulaten en missies geves
tigd zijn, een air aanneemt van een paleis.
De andere hotels zijn vernield of zoodanig
geschonden, dat men bijzonder veel goeden
wil moet hebben om er te wonen. Zij zijn
bewoond, omdat de reiziger, die zich geen
kamer in Polonia ziet aangewezen door de
regeering, wel ergens moet overnachten.
Die reizigers zijn er niet erger aan toe dan
de meeste der vijf-honderd-duizend bewo
ners der stad. Zij hebben zich dus niet te
beklagen. Men gaat niet voor zijn genoe
gen naar Warschau. Men gaat er ook niet
heen om een aandrang van .nieuwsgierig
heid te bevredigen of uit een ongezonden
lust om een tijd in de duurste stad der
wereld door te brengen. Wie er niets te
mak-en heeft, blijve er weg. Zelfs als men
weet dat er met veel zloty's van alles te
koopen valt, dat men er weelderige maal
tijden kan verkrijgen en tamelijk goedkoop
zich meester kan maken van allerlei luxe
artikelen Perzische tapijten, zilverwerk,
bijoux, schilderijen, het prachtigste por-
celein en allerlei andere zaken. De meeste
van deze luxe-artikelen zijn uit armoede
door de vroegere groote families verkocht
aan opkoopers. Of gestolen uit de verniel
de huizen. Of geroofd door de Russische
bezetting, die na de Duitsche is gekomen.
De Russen, die heele zilveren serviezen
verkoopen voor een flesch wodka! Die zich
vermaakten met de meest beroemde por-
celeinen serviezen tegen de muren kapot
te smijten. Enkele stukken bleven er over-
Die kan men er thans koopen voor een
prikje. Indien men dollars bezit.
Warschau is Polen
Weer uitreiking van
schoenenbonnen
In het tijdvak van 28 April tot 6 Mei
1947 zullen schoenenbonnen worden uit
gereikt aan personen, wier TD-nummer
eindigt op een der cijfers 7, 2 of 5 en die
in het bezit zijn van een inlegvel, waar
aan zich de bonnen 614 en 612 bevinden.
De uitreiking begint Maandag a.s. in het
kantoor P. J. Troelstraweg van 912 uur
en wel met de letters A tot en met F.
Dinsdag 29 April zijn aan" de beurt de
letters G tot en met K.
Een Poolsch dichter heeft gezegd: de
dwaasheid van Warschau is ook zijn wijs
heid. Ik zal u in het vervolg dezer artike
len laten zien, in hoeverre hij gelijk had.
Zegt men echter Warschau, dan zegt men
Polen. Want nergens in het land klopt het
Poolsche hart sneller, onstuimiger dan in
deze vernielde stad, tusschen de ruïnes,
Warschau is met geen andere Poolsche
stad te vergelijken. Niet met Posen, dat
een zeer uitgesproken Duitsch karakter
heeft. Niet met Krakau, dat den Oosten-
rijkschen stempel draagt in het gedrag en
de levenswijze zijner inwoners. Niet met
Breslau, met Dantzig, met Gdynia of Kat-
towitz. Deze laatste steden, waarvan de
eerste twee evenzeer verwoest zijn door
oorlogshandelingen als Rotterdam destijds
was en waar nog niets werd opgeruimd,
dragen, evenals Stettin, een zeer duidelijk
Duitsch karakter. Neen, de Poolsche stad
is Warschau. En het is daarom niet te ver
wonderen, dat men na den oorlog niet
Krakau, dat niet geleden heeft, waar alle
huizen ongeschonden zijn gebleven, maar
wel Warschau weer tot hoofdstad van Po
len heeft gemaakt- Spreekt niet tot een
inwoner van Warschau over de onbegrij
pelijkheid van dit besluit. Want hij zal
verbaasd en misnoegd zijn. Voor hem is
het zoo logisch, zoo natuurlijk, dat War
schau de hoofdstad is van Polen, niette
genstaande den woningnood, dat hij u niet
zou begrijpen, waarom het denkbeeld in u
opkwam een andere, zelfs ongeschonden
stad als hoofdplaats te verkiezen. Daarbij
komt de antipathie, die er bestaat tusschen
den bewoner van Warschau en dien van
Krakau. Een antipathie, die zelfs grooter
is dan die welke gevoed wordt tegen den
bewoner van Lodz, die ook niet door den
Warschauer als een echte Pool" wordt er
kend. Neen, Warschau is Pol-en. En omdat
dat zoo is, wil ik u van deze plaats
voeren naar de andere, na eerst de men
taliteit en het leven van Warschau te
hebben verklaard. Na u te hebben duide
lijk gemaakt, waarom het niet anders kan
dan over Polen sprekend, telkens weer
Warschau te noemen. Daarover in een vol
gend artikel.
Agenda voor Velsen
en IJ mudden
VRIJDAG 25 APRIL.
Thalia 7 en 9.15 uur: Met een kwartje
de wereld rond.
Rex 8 uur: Een van de weinigen.
De Pont 8 uur: Het complot der 39
stappen.
De 36-jarige Poolsche korporaal, <«ie
November in de Mesdagstraat !e Amste^28
zijn vroegere vriendin doodschoot, is tot vlif
rijkswerkinrichting veroordeeld. 'iar
Veertig Deensche architecten zullen w
Mei ons land bezoeken om een beeld te krï6'B
van de Nederlandsche bouwkunst. Na een Ü!1
zoek aan de oude Noo rdholl andsche si
(Haarlem wordit blijkens het programma
geslagen) waar de oude architectuur zal wom
bezichtigd, worden in Amsterdam en Den h"
de moderne bouwstijlen in oogenschouw
nomen.
De Bailey-brug over de Maas bij Venlo
vervangen worden door een andere. <iaar
eerste „cake-walk" allures begint te'verton
Een nationale bakkersolympïade zal
en 5 Juni in Krasnapolsky te Amsterdam gehn'4
den worden. De opbrengst komt ten goede a
de 1600 getroffen v-akgenooten, die geen ei
bakkerijen meer bezitten. Dr. J, E, Baron de v"
van Steenwijk, commissaris der Koningin s
N-oordholla-nd heeft in het eere-comité zitting
veroordeelde
Het Bijzonder Hof te Assen
den vroegeren waarnemend burgemeester^
Dwingeloo. den journalist G. W. c,, tot 4 iJ"4
gevangenisstraf.
Een minuut stilte zal op 3 Mei van lïoj
11.01 in acht worden genomen op het Rijkstele!
graafkantoor in Den Haag ter herinnering v*i
de verzetsslachtoffers. 3
HAARLEM EN OMGEVING
De heer K. Teer te Haarlem slaagde aan da
Technische Hoogeschool te Delft voor het pro.
paedeutisoh examen electrotechn-isch ingenieur
Te Bcnnebroek is een afdeeling van <le Ge
reformeerde Vereenig-ing voor Drankbestrijding
opgericht.
Ds. J. C. Brussaard, predikant der Gerefo%
meerde Kerk van Bloemend-aal, moet op medisch
advies vier weken rust nemen.
Ds. Pot, die op 4 Mei zijn intrede zal doa
als predikant bij de Ned. Herv. Gemeerde te
Haarlem, zal vooraf bevestigd worden door ds.
P. J. Mackaay.
De kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente vag
Heemstede heeft benoemd tot centrale jeugdleid
ster mej. A. Jansen uit Apeldoorn.
Het bestuur van het „Kennemer Lyceum"
deelt ons mede, dat met Ingang van 4 Februari
1947, waarop door hem zijn nieuwe functie als
leeraair aan het N-ederlanclsch Lyceum te 's Gra.
venhage werd aanvaard, den heer R. c. Kuitert
eervol ontslag is verleend als rector, sinds 5
Mei 1945 op non-activiteit, van hef Kennemer
Lyceum.
Dinsdagavond 29 April zullen de leden van
de Ned. Hervormde Gemeente van Heemslede
in de kapel „Nieuw Vredenhof" bijeenkomen
voor een afscheid van ds. C. M. Briët, aan wien
emeritaat is verleend als predikant. Zondagmid-
dag houdt ds. Briët zijn afscheidspredicalle.
„Morgenrood" herdenkt
zijn 25-jarig bestaan
Zooa-ls wij reeds mededeelden, herdenkt
de arbeiderszangvereeniging „Morgenrood"
op 26 April haar 25-jarig bestaan met het
geven van een jubileumconcert onder lei
ding van Piet Boogaard. Feitelijk bestond
het koor op .26 Apri'l '45 reeds 25 jaar,
doch door de tijdsomstandigheden ging
toen het 'heugelijk feit onopgemerkt voor
bij.
In zijn 25-jarig bestaan is het pad van
„Morgenrood" niet altijd over rozen ge
gaan en heeft het koor zijn „ups and
downs" gekend. Maar een vaste kern bleef
trots alles het koor trouw.
Een der meest sympathieke dirigenten
was zeker wel Meyer Smeer. Met groot
enthousiasme voerde hij het koor aan. He
laas werd hij door de Duitschers wegge
voerd en keerde hij niet weer. Onze plaats-
genoote Annie Schoen nam toen de leiding
op zich. Daar „Morgenrood" zich niet bij
de Cultuurkamer wilde aansluiten, moest
het koor „onderduiken". Onder den naam
„Zangklasse Zanglust" werd toen gerepe
teerd.
Annie Schoen werd opgevolgd door den
huidigen directeur Ijiet Boogaard, die het
koor nu ruim een jaar leidt en morgen zal
laten hooren, tot welke presaties het ia
staat is.
„NEDERLAND IN MOBILISATIE- EN
OORLOGSTIJD".
Dinsdag geeft de A.-R. Kiesvereeniging
een filmavond in het Jeugdhuis. Onder
auspiciën van „Comité Eereschuld en
Dankbaarheid" worden o.a. vertoond „Ne
derland in Mobilisatie- en Oorlogstijd" en
„Nederland bevrijd".
HANDBOOG SPORT.
Zondag begint voor de plaatselijke hand
boogschutters de competitie. Deze eerste
wedstrijd gèldt tevens voor het Koning-
schieten van den Bond. Het volgende eer
ste zestal zal trachten de eer van V.Z.O.S,
op te houden: J. v. d. Berg, H. Jansen, J.
Wigcherink, A. Voogt, J. Janssen en M. v.
d. Berg. Hierbij dient te worden aange-
teekend, dat F. Verhappen, die jarenlang
deel van het eerste zestal heeft uitgemaakt
zijn plaats heeft afgestaan, daar hij zich
den laatsten tijd minder in conditie voelt.
Het tweede zestal speelt Zondag as.
eveneens zijn eersten competitie-wedstrijd.
Dit zestal zal vóór den aanvang van den
wedstrijd in Rotterdam worden samen
gesteld.
Zondag 4 Mei zal het jaarlijksche Ko4
ningschieten van V.Z.O.S. op zijn banen te
Santpoort-station worden gehouden. Dit
is altijd een belangrijke gebeurtenis in V.
Z. O. S.-kringen.
FEUILLETON
door John Dickson Carr
Vertaald door Alice van Iterson
53)
Dan moeten jullie me mijn zin geven. Ik
wil mijn kleeren hebben. Waarvoor? Om
naar het raadhuis te gaan natuurlijk. Als
ik mijn kleeren niet krijg, dan spring ik
eenvoudig uit dat raam daar en Eve zelf
zou jullie kunnen vertellen, dat ik ieder
woord meen, wat ik zeg".
„Mr. Atwood", zei de verpleegster, „als
ik om iemand bel om u vast te houden
„En ik zeg jou, mijn honneponnetje, dat
ik al lang dat raam uit ben vóór je met je
liefelijke vingertjes bij die bel bent- Op
ihet oogenblik zie ik niet anders dan een
hoed. Nu, als het noodig is, zal ik alleen
daarmee naar beneden duiken".
Hij wendde zich tot Dermot en Mon
sieur Goron.
„Ik weet niet, wat er hier in de stad ge
fleurd is, sinds ik buiten bewustzijn ben
geraakt. U kunt me op de hoogte stellen,
als u wilt, terwijl we naar Eve gaan. Ziet
u, heeren, dit is een zeer ingewikkelde ge
schiedenis. U begrijpt het waarschijnlijk
niet".
„Ik denk, dat we dat juist beginnen te
doen", antwoordde Dermot. „Mrs. Neill
heeft 'ons verteld over den man met de
bruine handschoenen aan".
„Maar ik wed, dat ze u niet heeft ver
teld, wie het was. En waarom, vraagt u?
Omdat zij het niet weet".
„En u weet het wel?" vroeg Monsieur
Goron.
„Natuurlijk", antwoordde Ned, waarop
Monsieur Goron zijn bolhoed afnam en een
beweging maakte, alsof hij ernstig van
plan was er zijn gebalden viiist doorheen
te steken. Ned bleef bibberend en grinni
kend bij de tafel staan- Op zijn voorhoofd
waren dikke rimpels gekomen. „Ze heeft
u waarschijnlijk verteld, hoe wij daar
stonden te kijken en zagen, dat er iemand
bij den ouden baas was? En heeft ze ook
verteld, dat, toen wij later keken, hij al
doodgeslagen was? Dat is nu juist, waar de
zaak om draait. Dat is de heele mop. Het
was
HOOFDSTUK XVII.
„Mesdames et Messieurs", boog M. Vau-
tour, de rechter van instructie, „weest zoo
vriendelijk deze nederige ruimte binnen te
treden".
„Dank u", mompelde Janice,
„Is dit de kamer, waar wij de arme Eve
kunnen spreken?" hijgde Helena. „O, kunt
u me zeggen, hoe het lieve kind het op
neemt?"
„Dat zal niet meevallen, vrees ik",
waagde oom Ben.
Toby zei niets. Hij had .zijn handen diep
in zijn zakken gestoken en schudde zijn
hoofd in een somber gebaar van sympathie.
Het raadhuis in La Bandelette is een
hoog, smal gebouw van gele steen met een
klokketoren. dat gelegen is tegenover een
fraai park en niet ver van het marktplein.
Het kantoor van Monsieur Vautour, een
groot vertrek op de bovenste verdieping,
had twee breede ramen op het Noorden en
een op het Westen. Er stonden een paar
kastjes met inbrekers werktuigen, een stuk
of wat stoffige wetboeken en een inge
lijste fotografie van een of anderen ver
geten dignitaris, in de uniform van .het
Legion d'Honneur.
De lessenaar van Monsieur Vautour was
zóó geplaatst, dat hij zelf met zijn rug
naar het raam aan den Westkant zat. Een
eindje van den lessenaar vandaan, tegen
over hem, stond een versleten houten
leunstoel. Boven dien stoel hing een lamp.
Toen merkten de bezoekers iets anders
op: iets, dat tegelijkertijd kinderlijk en
huiveringwekkend was.
Door het raam aan de westzijde, waar
voor geen gordijn hing, schoot een felle,
witte lichtstraal, die het oog verblindde.
Zij sprongen er bijna van overeind. Het
licht zwaaide langs één kant van de ka
mer als een reusachtige witte bezem,
scheen daarna uiteen te spatten als een
zeepbel en verdween. Het was de licht
straal van den grooten vuurtoren. Iemand,
die in den getuigenstoel zat recht tegen
over den lessenaar van Monsieur Vautour
kreeg dat verblindende licht om de
twintig seconden in zijn oogen, onafwend
baar en regelmatig, precies zoolang als
Monsieur Vautour verkoos hem of haar
daar te laten zitten.
,Hè, die vervelende vuurtoren", mom
pelde Monsieur Vautour, terwijl hij het
licht met een handbeweging poogde weg
te vagen. Hij wees stoelen aan, die langs
den wand stonden geschaard, waar het
licht niet komen kon. „Gaat u alstublieft
zitten en maakt u het zich zoo aangenaam
mogelijk".
Monsieur Vautour ging achter zijn les
senaar zitten, waarna hij zijn stoel een
kwartslag omdraaide om zyn bezoekers te
kunnen aanzien.
De rechter van instructie was een oudere,
beenige man met harde, oogen en iets dat
op bakkebaarden moest lijken. Hij wreef j
zijn handen over elkaar met een droog
geluid.
„Kunnen we Mrs. Neill nu spreken?"
vroeg Toby. j
„Ehneen, nu nog niet".
JSn \vaarom niet?"
„Omdat ik geloof, dat u mij eerst een
en ander zult moeten uitleggen".
Weer sloeg de breede witte lichtstraal
door de kamer en viel over Monsieur Vau-
tours_ schouders. Op eens was hij, ondanks
het licht aan het plafond, niet meer dan
een silhouet. Zijn grijze haar werd er fel
door verlicht en hij wreef opnieuw in zijn
handen. Overigens kon men zich niets
huiselijkers denken dan de werkkamer
van dezen theatralen mijnheer. Er tikte
een klok en op een klein tafeltje lag een
dikke kat te slapen.
Toch was het alsof er een golf van toorn
en gramstorigheid van den rechter van
instructie naar zijn bezoekers uitging.
„Ik heb zoo juist", vervolgde hij, „een
lang telefoongesprek gehad met mijn col
lega, Monsieur Goron. Hij is op het, oogen
blik in Hotel Donjon. Hij sprak van nieuwe
getuigenissen en kan hier ieder oogenblik
zijn met zijn vriend, Dr. Kinross".
Monsieur Vautour sloeg met zijn vlakke
hand op het bureau.
„Ik geloof niet, dat het noodig is te be
weren, dat wij voorbarig zijn geweest. Ik
geef zelfs nu nog niet toe, dat we te haas
tig zijn geweest met de arrestatie van
Madame Neill
„Allemachtig", riep Toby uit.
„Maar deze nieuwe mogelijkheden zijn
wel zeer verrassend. Het heeft mij ge
schokt. Ik moet zeggen, dat ik geneigd
ben terug te keeren tot een zeker puntj
onlangs aangestipt door Dr. Kinross. Iets
wat wij in onze begrijpelijke consideratie
met Me. Neill bijna zouden dreigen te
vergeten".
,Toby", vroeg Helena kalm, „wat is er
gisteravond gebeurd?"
Zij keerde zich om en strekte haar hand
door de kamer uit naar Monsieur Vautour.
Op dit oogenblik was Helena nu misschien
de kalmste van de geheele familie Lawes,
waarvan de andere leden min of meer het
gevoel hadden, dat zij in een val geloopen
waren.
„Monsieur Vautour", vervolgde Helena,
waarbij zij zoo rustig mogelijk poogde te
spreken, „laat mij het u vertellen. Mijn
zoon kwam gisteravond laat thuis in een
zeer opgewonden toestand
„Dat", kwam Toby wanhopig tusschen-
beide, „heeft niets met vaders dood te
maken".
„Ik was nog op, omdat ik niet kon slapen
en ik vroeg hem of hij een kop chocolade
wilde hebben. Hij liep zonder veel te zeg
gen de kamer uit, sloeg met de deuren en
ging naar zijn slaapkamer". Heiena's ge
zicht stond bezorgd. „Alles wat ik er uit
kon krijgen was, dat hij een of andere
vreeselijke ruzie met Eve had gehad, die
hij nooit meer wilde zien, zei hij".
Monsieur Vautour wreef zijn handen.
Weer zwaaide het witte licht over zijn
schouder.
((Wordt veryolfidji
